YOU OP 5 MEI EINDVERSLAG - sociaalcultureel.be · Agentschap Sociaal-Cultureel Werk voor Jeugd en...

75
YOUTOP 5 MEI EINDVERSLAG

Transcript of YOU OP 5 MEI EINDVERSLAG - sociaalcultureel.be · Agentschap Sociaal-Cultureel Werk voor Jeugd en...

YOUTOP 5 MEI

EINDVERSLAG

Agentschap Sociaal-Cultureel Werk voor Jeugd en Volwassenen 2 www.jeugdbeleid.be

INHOUDSOPGAVE

Inleiding

Hoofdstuk 1 : Armoede

Hoofdstuk 2 : Gezondheid

Hoofdstuk 3 : Milieu en duurzaamheid

Hoofdstuk 4 : Mobiliteit

Hoofdstuk 5 : Onderwijs

Hoofdstuk 6 : Politiek, participatie en burgerschap

Hoofdstuk 7 : Veiligheid

Hoofdstuk 8 : Verdraagzaamheid

Hoofdstuk 9 : Werk

Hoofdstuk 10 : Wonen

Conclusie - de meeste relevante engagementen volgens de deelnemers

Bijlagen - verslagen van Mini-tops en andere relevante processen

Agentschap Sociaal-Cultureel Werk voor Jeugd en Volwassenen 3 www.jeugdbeleid.be

INLEIDING

Op 5 mei 2012 vond in het Vlaams Parlement de YouTop plaats, een belangrijk onderdeel van het proces om tot een Vlaams Jongerenpact 2020 te komen. Dit pact zal 10 engagementen bevatten rond evenveel thema’s (1 engagement/thema). Het Jongerenpact wordt afgesloten tussen de Vlaamse regering en de representatieve Vlaamse jongerenorganisaties. Vlaamse middenveldorganisaties zullen de gelegenheid krijgen één of meerdere engagementen te onderschrijven waarbij ze kunnen aangeven welke verantwoordelijkheid zij kunnen opnemen in het realiseren van het engagement. Op dinsdag 26 juni wordt het Vlaams Jongerenpact plechtig ondertekend in het Vlaams Parlement, in aanwezigheid van Vlaams Parlementsvoorzitter Jan Peumans.

De 10 thema’s van het Vlaams Jongerenpact zijn : armoede, gezondheid, milieu en duurzaamheid, mobiliteit, onderwijs, politiek, participatie en duurzaamheid, veiligheid, verdraagzaamheid, werk en, tot slot, wonen.

Het ruimer proces van het Vlaams Jongerenpact

Om tot de 10 engagementen van het Vlaams Jongerenpact te komen is een heel proces vormgegeven.

Living Library

Agentschap Sociaal-Cultureel Werk voor Jeugd en Volwassenen 4 www.jeugdbeleid.be

De Living Library bestaat uit 14 jongeren tussen 14 en 22 jaar. Als ‘levende bibliotheek’ vertellen deze jongeren hun persoonlijk verhaal. Zo maken ze duidelijk waar het in het Jongerenpact zoal om moet draaien. Door mee na te denken helpen ze stakeholders hun ogen te openen voor het perspectief van een jongere op thema’s zoals mobiliteit, werk, gezondheid, armoede, duurzaamheid etc. Ze drukken hun stempel op het ganse traject. Als waakhond kijken ze toe op de inhoud. En uiteraard spelen ze een centrale rol spelen op de Kickoff, de You Top, in het schrijfproces met de klankbordgroep en uiteraard bij de ondertekening van het Jongerenpact.

Kickoff

Op 21 maart 2012 bracht Minister Pascal Smet Vlaamse en Brusselse jongeren voor de eerste keer samen met Vlaamse beleidsmakers en stakeholders. Het proces werd toegelicht, de Living Library en de jongeren uit de Vlaamse Jeugdraad ontmoeten stakeholders en gingen voor een eerste keer in gesprek rond de verschillende thema’s.

Online proces

Tegelijk met de Kickoff begon een online proces met een stellingenspel en een ideeënbus. Het stellingenspel peilt naar de positie van jongeren ten aanzien van enkele markante topics binnen de verschillende thema’s (bv. hoe lang een gsm gebruiken, rol van het onderwijs, houding t.a.v. armen,…). Jongeren kunnen hun profiel afmeten ten opzichte van enkele jonge bekende Vlamingen, maar via Facebook ook met hun andere vrienden. Op die manier werden meer dan 7.000 jongeren betrokken bij het Vlaams Jongerenpact. De ideeënbox geeft jongeren dan weer de mogelijkheid om zelf met concrete voorstellen te komen over hoe we dingen anders of beter kunnen aanpakken in Vlaanderen. Begin mei verzamelden we zo +/- 1.200 ideeën. De Living Library maakte een synthese van deze honderden ideeën en bracht ze terug tot telkens een vijftal uitdagingen voor 2020 per thema.

You Top

Op 5 mei kwamen in het Vlaams Parlement 80 jongeren en 80 stakeholders samen. Een ganse dag praatten ze meer in detail over de naar voren geschoven uitdagingen. Eerst gingen de jongeren alleen aan de slag. Op basis van de door de Living Library opgestelde uitdagingen formuleerden ze mogelijke engagementen. Elk engagement werd uitvoerig beargumenteerd. Na dit werk kregen de jongeren gezelschap van de stakeholders. Met hen keken ze kritisch naar de engagementen maar gingen ze ook een stap verder. Ze dachten na over mogelijke acties die kunnen bijdragen aan de realisatie van het engagement. Voor elk engagement ontstonden zo ideeën voor acties.

Tegelijk met deze YouTop willen we ook lokale initiatieven (jeugdraden, schoolraden, jeugdhuizen, organisaties maar ook jonge vrijwilligers) de kans geven om een eigen You Top te organiseren, de zogenaamde YouTop mini’s. Zo kreeg iedereen die wilde deelnemen maar zich moeilijker kon verplaatsen een kans om mee te denken. Doorheen Vlaanderen vonden zo een 6-tal lokale mini-top’s plaats. De resultaten hiervan vind je in bijlage bij dit rapport.

Agentschap Sociaal-Cultureel Werk voor Jeugd en Volwassenen 5 www.jeugdbeleid.be

Klankbordgroep

De output van de You Top wordt door een Klankbordgroep, met ondersteuning van een professionele tekstschrijver, op 25 en 26 mei samen gebracht in 10 engagementen, telkens met een aantal frisse voorbeelden en uitwerkingen. De klankbordgroep is samengesteld uit de 14 jongeren van de Living Library, de 2 voorzitters van de Vlaamse Jeugdraad & de Vlaamse Scholierenkoepel, 4 vertegenwoordigers van belangrijke maatschappelijke stakeholders (ACW, Go!, VOKA en FOV) en 2 raadgevers van respectievelijk het kabinet van Pascal Smet en het kabinet van de minister-president Kris Peeters.

Stakeholders engageren zich

Begin juni 2012 worden deze engagementen gecommuniceerd naar de maatschappelijke stakeholders. Zij kunnen vervolgens één of meerdere van de engagementen uitkiezen waaraan ze, elk vanuit hun specifieke rol, extra aan willen werken in de komende jaren.

Ondertekening van het Vlaams Jongerenpact 2020

Eind juni ondertekenen de Living Library, jongerenvertegenwoordigers en stakeholdervertegenwoordigers, Vlaams minister Pascal Smet en Vlaams minister-president Kris Peeters in aanwezigheid van de heer Jan Peumans (voorzitter van het Vlaams Parlement) het Vlaams Jongerenpact 2020.

Hoe leest u dit verslag?

Dit verslag bundelt de resultaten van de YouTop. Elk hoofdstuk behandelt één van de 10 thema’s. Per hoofdstuk vindt u een beschouwing bij het procesverloop in de groep die het thema behandelde. Deze beschouwing is afkomstig van de verslaggever van het betreffende thema, opgesteld in overleg met de facilitator van die groep. We geven ze mee zodat de lezer toch een idee krijgt van de sfeer en dynamiek van de besprekingen. Daarna vindt u, engagement per engagement, telkens de uitdaging waarop het engagement gebaseerd is, de argumentatie voor het engagement en een lijst van mogelijke acties die kunnen bijdragen aan de realisatie van het engagement.

De engagementen en hun argumentatie werden tijdens het eerste deel van de namiddag geformuleerd door thematische werkgroepen waaraan enkel de jongeren deelnamen. Tijdens het tweede deel van de namiddag vormden de jongeren met de aanwezige stakeholders kleine groepjes (telkens 2 jongeren en 2 stakeholders). Elk groepje bezocht 4 tot 6 thema’s en discussieerden in deze zalen onderling over de engagementen en hun argumentatie. Daarnaast suggereerde elke groepje mogelijke acties om de verschillende engagementen te realiseren. Niet onbelangrijk was dat bij elk thema, in elke zaal, een kabinetsmedewerker van het betreffende thema aanwezig was. Zij of hij volgde niet enkel de gesprekken tussen de jongeren en de stakeholders maar gaf ook input voor de besprekingen : wat doet het beleid al, wat is interessant voor de politici, wat is misschien minder realistisch,…

Agentschap Sociaal-Cultureel Werk voor Jeugd en Volwassenen 6 www.jeugdbeleid.be

Doelstelling verslag

Dit verslag dient twee doelen. Het is vooreerst een werkdocument. Het wil de leden van de klankbordgroep de basis bieden voor het werk dat zij nog moeten leveren om te komen tot de formulering van de 10 engagementen die het Jongerenpact2020 zullen vormen. De klankbordgroep moet immers de resultaten van de YouTop, aangevuld door de resultaten van de YouTop’s-Mini, als uitgangspunt nemen. Ze kunnen verfijnen, herformuleren, aanvullen, concreter of scherper maken maar ze kunnen niet lukraak nieuwe engagementen formuleren. In deze optiek vinden ze in dit document het materiaal om hun beraadslagingen op te baseren.

Ten tweede bevat deze tekst ook gewoon het resultaat van een boeiende en interactieve dag waarvan iedereen kan en mag kennis nemen. Het verslag is ongecensureerd : het bevat de resultaten zoals ze door de jongeren werden geformuleerd en opgeschreven. Er is een minimale eindredactie op gebeurd maar inhoudelijk werd er niets veranderd. Dit betekent ook dat sommige engagementen voorstellen tot actie zijn, sommige argumenten eerder klinken als een engagement en voorstellen tot actie soms neigen naar argumenten voor het engagement. Het resultaat van de YouTop is ook geen eindpunt (zie boven) maar een belangrijk stadium op weg naar de 10 finale engagementen.

Agentschap Sociaal-Cultureel Werk voor Jeugd en Volwassenen 7 www.jeugdbeleid.be

HOOFDSTUK 1 : ARMOEDE

Beschrijving verloop discussie

Er namen 11 jongeren deel aan de themagroep “Armoede”. De groep bestond uit 10 meisjes en 1 jongen. 4 jongeren maakten deel uit van een KAJ-delegatie en waren jonge werkzoekenden. Bij de groep sloot ook een Slovaakse delegatie (5 personen) en een reporter van Flair aan.

Alle jongeren begonnen enthousiast te denken over een engagement o.b.v de uitdaging. Algauw bleek dit niet zo evident te zijn. Bij uitdaging 1 (zie hieronder) en 3 was het moeilijk om een concreet engagement te formuleren. Dit kwam enerzijds door de vage omschrijving van de uitdaging, anderzijds door het feit dat de jongeren niet gewoon zijn om op een abstracter niveau te denken. Gezien het feit dat de jongeren wel veel vanuit de praktijk konden vertellen, ging de tijd snel vooruit en moest er op een drafje engagementen geformuleerd worden én gestemd worden over de drie prioritaire engagementen. Dit was jammer…

Tijdens de uitwisseling met de stakeholders kwamen heel wat van de jongeren die in het eerste deel de engagementen mee geformuleerd hadden terug. Zo konden ze aan de aanwezige adjunct-kabinetschef van Vlaams minister Ingrid Lieten duidelijk maken wat ze precies met de engagementen bedoelden. Dit was dan ook een goede aanvulling op het werkgroep in de namiddag!

Er werd in de werkgroep ook aangegeven dat sommige engagementen kunnen gekoppeld worden (bv. 1 & 2)

Engagement 1

Uitdaging die aan de basis lag van dit engagement

De middelen in onze samenleving zijn niet gelijk verdeeld. Er gaat meer naar wie minder nood heeft en armen zijn daarvan het slachtoffer.

Tegen 2020 moet de hulpverlening voor armen beter uitgebouwd zijn. Er moet hierbij voorrang gegeven worden aan zij die het het meest nodig hebben.

Agentschap Sociaal-Cultureel Werk voor Jeugd en Volwassenen 8 www.jeugdbeleid.be

Argumentatie

Het zijn steeds de allerzwaksten die uit de boot vallen;

Men moet inzetten op kinderen en jongeren! Men moet werken op de volgende generatie;

Moeilijke bureaucratische procedures zorgen ervoor dat mensen de weg naar hulp niet steeds vinden;

Het beroep van hulpverlener moet aantrekkelijker gemaakt worden (bv. beter betaald);

Het is belangrijk dat het om hulpverlening gaat. Zomaar geld toestoppen heeft geen zin. De begeleiding is belangrijk;

Geen discriminatie in hulpverlening.

Ideeën voor acties of initiatieven

Er moet een universeel beleid komen ipv doelgroepgericht. Zo bestrijdt men het meest de armoede;

Fiscaal beleid rechtvaardiger maken;

Betere begeleiding;

Uitbreiden van aanpak (bv. kinderopvang) voor iedereen;

Mensen uit hun isolement halen door in te zetten op netwerking (sociale mix!);

Verplichte herverdeling van de rijkdommen. Nu bezit 1% 99% van de rijkdommen;

Dringend nood aan herverdelingsmaatregelen zoals de miljonairstaks bv.;

Drempels naar organisaties verlagen;

Jongeren informeren vanuit onderwijs naar mogelijkheden;

De bureaucratische procedures moeten vereenvoudigen.

Engagement 2 (verkozen tot 3de

engagement-samenvoegen met engagement 1)

Uitdaging die aan de basis lag van dit engagement

Er is onvoldoende begeleiding voor armen op lokaal niveau, terwijl dit net het niveau is waar je heel veel zou kunnen realiseren.

Tegen 2020 heeft elke gemeente (afhankelijk van het aantal inwoners) een infopunt voor sensibilisering, opsporing en bestrijding van armoede en een armoedemedewerker die communiceert met het OCMW, scholen en sociaal-culturele organisaties.

Argumentatie

Lokale gemeenschap (straat, wijk, dorp) activeren omtrent armoedebestrijding;

Agentschap Sociaal-Cultureel Werk voor Jeugd en Volwassenen 9 www.jeugdbeleid.be

Meer aandacht voor opsporing. Meer communicatie en samenwerking onder sociale organisaties en diensten;

Lokaal armoedebeleid ism stakeholders en armen zelf.

Ideeën voor acties of initiatieven

Geen nieuwe organisatie wel een lokale coördinator die de communicatie tussen verschillende organisaties vergemakkelijkt;

Helpen bij budgetbeheer;

Goeie sociale mix in wijken, scholen, sport- en andere verenigingen;

Persoonlijk contact met de mensen zelf. Breng ze in het netwerk van de wijk;

Sociaal restaurant aantrekkelijker maken;

Alle armoedeorganisaties in een gebouw met gezamenlijke refter;

Focus op kinderarmoede;

Elke gemeente heft nood aan een eigen plan;

Sterke sociale buurten creëren;

Verbeteren van wat er al is en niet alles vernieuwen;

Focus op positief verhaal;

Ondersteuning van lokale politiek op vlak van armoede/sociaal beleid vanuit Vlaamse Regering;

Impuls vanuit Vlaanderen (bv. proeftuinen-pilootprojecten);

Inzetten op participatie + concreet overleg tussen doelgroep en lokaal bestuur.

Engagement 3

Uitdaging die aan de basis lag van dit engagement

De heersende arbeidseisen zijn vaak te hoog gegrepen voor armen. De stap naar werk is daardoor zeer moeilijk, terwijl werk net belangrijk is voor sociale integratie.

Tegen 2020 moeten de opleidingen goedkoper zijn én moet iedere werkzoekende het recht hebben op een persoonlijk gesprek bij iedere sollicitatie.

Er werd in de werkgroep ook aangegeven dat dit engagement ook kan meegenomen worden bij het thema “Werk”.

Argumentatie

Het is voor werkzoekenden soms duur om een interessante opleiding te volgen;

Bij een sollicitatie (bij een werkgever of een interimkantoor) is het vaak zo dat men iemand ziet binnenstappen en dat men al direct zegt dat de job is ingevuld;

Agentschap Sociaal-Cultureel Werk voor Jeugd en Volwassenen 10 www.jeugdbeleid.be

Werkzoekenden krijgen heel vaak geen eerlijke kansen: er wordt al geoordeeld op kledij, voorkomen zonder dat men maar één vraag stelt over opleiding, ervaring,…

Zelfs je naam is een factor om al dan niet uitgenodigd te worden voor een gesprek;

Iedereen zou ook een reactie moeten krijgen op elke sollicitatie.

Ideeën voor acties of initiatieven

Opleidingen meer persoonsgericht maken;

Opletten voor administratieve last voor de werkgevers;

Toegankelijkheid is belangrijkere dan het financiële;

Kans op omscholing in functie van knelpuntenberoepen. Bij knelpuntberoepen zijn er te weinig opgeleiden dus er is een goede kans voor mensen die geen opleiding hebben om die opleiding te krijgen;

Opzetten van buddyopleidingstrajecten: structuur bieden (werkritme creëren), praktische ondersteuning, randvoorwaarden aanbieden;

Het recht van een reactie krijgen op elke sollicitatie in een wet gieten;

Valoriseren van elders verworven competenties;

Betere begeleiding als je een opleiding start;

Meer divers opleidingsaanbod (meer praktijkgerichte opleidingen);

Middelen voor beroepsopleiding en maatwerkbegeleiding. Werk helpt immers mensen uit armoede te geraken.

Engagement 4 (verkozen tot 1ste

engagement)

Uitdaging die aan de basis lag van dit engagement

Er vloeit te veel geld naar de 3de

wereld, terwijl we niet in staat zijn armoede in ons eigen land uit te roeien.

Er moet blijvend geïnvesteerd worden in de derde wereld. De middelen voor armoedebestrijding bij ons moeten tegen 2020 efficiënter worden ingezet én er moet meer gefocust worden op de mensen die het echt nodig hebben.

Argumentatie

Derde wereld versus vierde wereld is een valse tegenstelling. De ondersteuning van beide werelden zijn twee aparte debatten;

Er is nood aan een persoonlijker aanpak en begeleiding.

Agentschap Sociaal-Cultureel Werk voor Jeugd en Volwassenen 11 www.jeugdbeleid.be

Ideeën voor acties of initiatieven

Ondersteuning vierde wereld

Prioriteit geven aan kinderarmoede;

Meer investeren in het onderwijs en jonge kinderen (0-3 jaar);

Implementeer systemen inzake maatschappelijke verantwoording van publieke middelen;

Meer investeren in persoonlijke begeleiding (bv. drugs, psychische problemen,…);

Armoede aanpakken is niet enkel een kwestie van geld geven;

Betere begeleiding naar werk en meer jobs voor de doelgroep;

Meer middelen voor armoedebestrijding door een eerlijke fiscaliteit. Hoe kan het dat een CEO die in Zwitserland/Monaco woont, minder bijdraagt dan alleenstaanden?

Ondersteuning derdewereld:

Meer met lokale projecten werken ipv met NGO’s;

Er moet een wettelijk kader komen voor eerlijke handel tegen 2020 (uiteraard op internationaal/Europees niveau).

Engagement 5 (verkozen tot 2de

engagement)

Uitdaging die aan de basis lag van dit engagement

De onderwijsrekeningen zijn te hoog waardoor armen als eersten in de problemen komen. Zo wordt sociale ongelijkheid door het onderwijs verder bestendigd.

Tegen 2020 is de onderwijsrekening gekoppeld aan de thuissituatie van de kinderen.

Er werd in de werkgroep ook aangegeven dat dit engagement ook kan meegenomen worden bij het thema “Onderwijs”.

Argumentatie

Een koppeling aan de thuissituatie is beter dan een koppeling aan het inkomen. Als de moeder bv. zwaar ziek is, dan moet dit ook meegenomen worden. Ook bij kinderen met gescheiden ouders is het beter om te kijken naar de reële thuissituatie;

Op iedere school zou er iemand moeten zijn die de thuissituatie bekijkt van de leerlingen. Het is op school dat men het best een juiste inschatting kan maken van de thuissituatie.

Agentschap Sociaal-Cultureel Werk voor Jeugd en Volwassenen 12 www.jeugdbeleid.be

Ideeën voor acties of initiatieven

Dit principe zal een administratieve last met zich meebrengen;

Oppassen met het recht op privacy;

Onderwijs zou voor iedereen gratis moeten zijn. Uitbreiding van het systeem in het lager onderwijs waar de boeken, mappen,… gratis zijn;

Invoering maximumfactuur in het middelbaar onderwijs;

Koppeling van databanken met automatische rechtentoekenning;

Gebruik de belastingsbrieven voor het bepalen van de onderwijskosten (cf. kinderopvang);

In het hoger onderwijs enkel cursussen gebruiken, geen dure boeken;

Stop het gebruik van invulschriften want die zijn duur. Ga gewoon terug naar het gebruik van boeken;

Kostenraming op voorhand aan ouders laten weten per trimester of semester;

Iedereen naar vermogen laten bijdragen;

Maximumfactuur mag niet leiden tot minder culturele en sportieve activiteiten.

Agentschap Sociaal-Cultureel Werk voor Jeugd en Volwassenen 13 www.jeugdbeleid.be

HOOFDSTUK 2 : GEZONDHEID

Beschrijving verloop discussie

Aan deze werkgroep namen 8 vrouwen deel en 3 mannen. Zij waren allen bijzonder gemotiveerd voor dit thema en dat was te merken aan hun inzet! Nadien werd een stemming gehouden om de drie prioritaire engagement uit te kiezen. (Zie aantal stemmen voor per engagement ook)!

Engagement 1

Uitdaging die aan de basis lag van dit engagement

Het zelfmoordcijfer bij Vlaamse jongeren is veel te hoog en moet omlaag.

In 2020 willen wij dat zelfmoord uit de taboesfeer komt. Scholen moeten preventiever met dit onderwerp omgaan en jongeren stimuleren om erover te praten. De druk moet worden verlaagd en de drempel naar de hulpverlening verkleind. (8 stemmen op 11)

Argumentatie

Andere jongeren stimuleren om hun leeftijdsgenoten te helpen www.stopzelfmoord.be

Jongeren stimuleren om er over te praten (vaak kan dit al een oplossing zijn)

Pestgedrag snelle opmerken en opvangen

Drempel tot hulpverlening met worden verkleind

Jongeren moeten meer zichzelf kunnen zijn

Prestatiedruk op de jongeren moet verlagen

Zelfmoord uit de taboesfeer halen

Het grootste deel ligt niet in onze handen

Personen voorzien die de jongeren kunnen vertrouwen (peters en meters op school)

De jongeren worden bewust van hoe ze met elkaar omgaan

Problemen van jongeren moet kunnen worden gezegd

Ideeënvooracties of initiatieven

Campagne om jongeren weerbaar te maken. Durft te zeggen dat je het moeilijk hebt!

Bij hulplijnen jongeren betrekken. Zij kennen de leefwereld en pesterijen beter. Bijvoorbeeld hulplijn opgestart door twee jongeren.

Decentraliseren van jeugddiensten (JAC’s) om de hulpverlening dichterbij te halen. Inzetten op jongerenprojecten bijvoorbeeld de JA-curcussen)

Het onderwijs moet de leerlingen positief versterken en prestatiedruk verminderen (rapporten veranderen)

Agentschap Sociaal-Cultureel Werk voor Jeugd en Volwassenen 14 www.jeugdbeleid.be

Engagement 2

Uitdaging die aan de basis lag van dit engagement

Jongeren doen te weinig aan sport wat een impact heeft op hun gezondheid en op hun bredere ontwikkeling (een gezonde geest in een gezond lichaam)

Tegen 2020 zien we scholen met een breder en diverser aanbod aan sport en meer sportactiviteiten. (8 stemmen op 11).

Argumentatie

Breder: meer verschillende sporten en meer sportaangelegenheden

Ook buiten de school meer aanbod

Goedkoper maken

Sportweek

Stimulatie om ook buiten school aan sport te doen

Ook in kleuter en lager onderwijs sport aanmoedigen

Actieve, leuke (spelletjes) sporten zijn aantrekkelijker, waardoor je sport zonder het te merken

Zo weten ze meer wat er allemaal is

Interesse in sport vergroten

Ideeënvooracties of initiatieven

Scholen de ruimte geven om te sporten + gratis de sporthall ter beschikking stellen

Sportinfrastructuur toegankelijk maken alsook de scholen “sportief” inrichten

Sensibilisering: sportleraar krijgt bredere taak om jongeren aan te zetten om te sporten

Gebruik populaire toepassingen zoals wii of andere niet ter vervanging wel aanvullend!

Engagement 3

Uitdaging die aan de basis lag van dit engagement

De toegang tot alcohol en drugs is te gemakkelijk in onze samenleving waardoor sommige jongeren in de problemen komen.

In 2020 alle jongeren meer bewust over de gevolgen en gevaren van alcohol en drugs.

Agentschap Sociaal-Cultureel Werk voor Jeugd en Volwassenen 15 www.jeugdbeleid.be

Argumentatie

focussen op een betere naleving van de wet

indicatie van de leeftijd op fuiven, waardoor ongehoord drankgebruik vermeden wordt (bv. Bandjes, stempels,…)

andere dranken populairder maken

jongeren meer confronteren met de gevolgen van drugs, alcohol

jongerenomgeving (jeugdbeweging) stimuleren om deze wetten strenger na te leven

Bescherming van de jeugd tegen zichzelf

Ideeën voor acties of initiatieven (15 lijnen)

Sensibilisering alcoholmisbruik

Verbieden van het aanbieden van alcoholgerelateerde producten aan jongeren (bijvoorbeeld breezers)

Fit in je hoofd: durf je vrienden aan te spreken (campagne op basis van je mentale toestand)

Er wordt flink ingezet op afrading en ook met name in de regelgeving met betrekking tot de reclame

De 2 uitdagingen/engagementen die het niet gehaald hebben

Uitdaging die aan de basis lag van dit engagement

Heel wat jongeren hebben ongezonde voedingsgewoonten

Er moet een groot en bereikbaar aanbod in geprefabriceerde gezonde voeding zijn zodat ook mensen met tijdsgebrek gezond kunnen eten.

Uitdaging die aan de basis lag van dit engagement

Gezond eten is (te) duur waardoor jongeren makkelijk naar ongezonde alternatieven grijpen.

In 2020 moet de helft van de Belgische bevolking de mogelijkheid hebben om aankopen te doen bij de bron (goedkoper) en er moet een site komen met plaatsen waar dit mogelijk is in je regio.

Agentschap Sociaal-Cultureel Werk voor Jeugd en Volwassenen 16 www.jeugdbeleid.be

HOOFDSTUK 3 : MILIEU & DUURZAAMHEID

Beschrijving verloop discussie

In het begin was er toch wel wat onzekerheid. Verschillende jongeren gaven aan niet te weten wat ervan te verwachten. Anderen waren er wel met een duidelijke reden, waaronder twee studenten agogiek die geïnteresseerd waren in het participatieve proces, jongeren actief bij VSK, TTB en Groen! en uiteraard de ‘living libraries’. Deze laatsten hebben door enthousiasme het ijs gebroken met de uitleg over de ‘Climate impact day’.

De groep van 13 jongeren werd op basis van de vier uitdagingen verdeeld in evenveel groepen van 3/4 jongeren. Iedere groep begon heel duidelijk met een grondige analyse van de opgegeven uitdaging. Het heeft dan ook even tijd genomen eer er iets op papier werd gezet. De LL’s namen in hun groepje wel de leiding met het nemen van notities. De uitdaging die het meeste studie en uitleg vereiste was de tweede m.b.t. de druk op de groene buffers. Deze eerste ronde heeft dan ook de nodige tijd in beslag genomen. In de volgende ronden viel op dat het gemakkelijker was om verbeterpunten aan te reiken dan positieve punten.

De tijd bleek te krap voor een grondige debat over de keuze van drie. Het argument dat werd ingebracht tegen de engagementen bij de uitdagingen 3 en 4 is dat ze in het voordeel zijn van de rijken. De stemming leidde -voorspelbaar?- tot de schrapping van de groene buffer ook al was het engagement best origineel (misschien nog bruikbaar bij het thema Wonen?). De uitslag was als volgt: engagement 1: 11 stemmen, eng 2: 5 stemmen, eng 3: 8 stemmen en eng 4: 10 stemmen.

Engagement 1

Uitdaging die aan de basis lag van dit engagement

De overstap naar groene energie verloopt te traag.

Sterk bewustzijn dat er maar een zeer beperkt aandeel van de energie op een groene manier geproduceerd wordt, zouden we willen aandringen dat tegen 2020 er een verdubbeling is van het gebruik van groene energie, dit vooral halende uit de ombouw van kerncentrales die groener werken door recyclage van radio-actief afval.

Argumentatie

deels recyclage, redelijk haalbaar en ambitieus.

Agentschap Sociaal-Cultureel Werk voor Jeugd en Volwassenen 17 www.jeugdbeleid.be

Wat met gas, stookolie… die uitputbaar zijn? Volledig weg?

Tijdsplan (vooral wat betreft de kerncentrales). Haalbaar op 8 jaar?

4de generatie kerncentrales nog niet ingeburgerd (‘zot idee’)

Kan dit met huidige kerncentrales? Het antwoord is ja volgens eindwerk van jongere die dit voorstelt: “GIP over Fukushima in België”.

Hoe veilig is het?

Passief wonen: elke woning kan in zijn energie voorzien (‘duim’)

Bij de bespreking met de stakeholders en het kabinet Schauvliege kwam de noodzaak naar boven om eerst en vooral werk te maken van energie-efficiëntie. Moeten niet eerst vermijden energie te gebruiken? (‘duim’)

Verder werd de tekstballon geplaatst: radio-actief afval kan niet gerecycleerd worden.

Ideeën voor acties of initiatieven (15 lijnen)

Inzetten op de groene initiatieven, zoals klimaatwijken, groepsaankopen… (‘realistisch’)

Bouw van 4de generatiekerncentrales of ombouwen van huidige kerncentrales (inspiratie uit Frankrijk)

Bedrijven zonnepanelen laten plaatsen en dit aantrekkelijker maken

Inzetten op aardwarmte, vooral in streken met oude mijnschachten (zot idee)

Elke dag in de winter ‘dikketruiendag’

Groene energie goedkoper dan andere met vervuilerstaks (‘realistisch’ en ‘grote impact’)

Energie recupereren, bijvoorbeeld door zonnepanalen op de vloer

Reality show: wie is de groenste rakker van de stad ?

Goede waarderingspolitiek voor energiezuinige maatregelen

Zonnepanelenparken maken

Energie: prioriteit 1 Verminderen energieverbruik door isolatie en prioriteit 2 groene energie (maar kostprijs).

Engagement 2 – dit engagement werd niet gekozen

Uitdaging die aan de basis lag van dit engagement

Er is veel druk op de groene buffers/zones die er zijn in en/of rond een stad. Deze zijn nochtans belangrijk voor receratie, rust, natuurontwikkeling en moeten dus blijven.

In 2020 moet de afstand tussen woning en groene zone maximaal 1 km bedragen door groene ruimtes met elkaar te verbinden en stadsuitbreiding in lobben te laten gebeuren.

Agentschap Sociaal-Cultureel Werk voor Jeugd en Volwassenen 18 www.jeugdbeleid.be

Engagement 3

Uitdaging die aan de basis lag van dit engagement.

De auto is nog te dominant in onze samenleving en krijgt te veel ruimte. Er is te weinig aandacht voor milieuvriendelijk transport (voetganger, fiets, openbaar vervoer,…).

Tegen 2020 moet 25% van de auto’s van de baan mede door uitbreiding van het openbaar vervoer en de uitbouw van een fietsnetwerk.

Argumentatie

Effectief

Verplicht gebruik en toename jobs openbaar vervoer

Promotie thuiswerken

Mogelijke focus op fietsers en fietspaden

Minder CO2-uitstoot en minder fijn stof/ luchtvervuiling

Rustiger en veiliger wonen naast wegen

Van de baan=?

Openbaar vervoer verbeteren

25% is erg veel

Hoe ga je dit doen? Verhoging van taksen: mensen met een laag inkomen voelen dit het eerst

25% van welk cijfer? Van het aantal auto’s van nu?

Ideeën voor acties of initiatieven

Integreren De Lijn en NMBS

Eén gezin één auto (‘grote impact’/ ‘zot idee’)

Promotie carpooling (3 x ‘duim’ en ‘realistisch’)

Meer woon- en werkkernen

Afschaffen bedrijfswagens en promotie auto delen/ cambio-abonnement (pas na 3j. rijbewijs?) (1 ‘duim’ en 2 ‘hoge impact’)

Verkeer in het algemeen verminderen door o.a. promotie thuiswerken

Openbaar vervoer veiliger en sneller maken

Veiliger fietspaden

Betere opleiding voor buschauffeur: psychologie: omgang chauffeur verbeteren in functie van beter imago

Betere uitbouw openbaar vervoer (‘realistisch’)

Kern van de stad autovrij (3x ‘hoge impact’ , ‘duim’ en ‘zot idee’)

Agentschap Sociaal-Cultureel Werk voor Jeugd en Volwassenen 19 www.jeugdbeleid.be

Verminderen uitstoot en alternatieve brandstoffen

Betere auto’s

Flexibele inzet van taxi, trein en bus naar minder bevolkte gebieden, niet enkel De Lijn (‘hoge impact’)

Geen kilometervergoeding, alleen een fietsvergoeding

Engagement 4

Uitdaging die aan de basis lag van dit engagement.

We stellen vast dat individuen, industrieën, instellingen,… zich onvoldoende van de (nadelige) impact van hun handelen op het milieu bewust zijn.

In 2020 hebben alle producten en diensten een zichtbare eco-score en worden individuen, industrieën en instellingen gesensibiliseerd om eco-voordelige producten te kopen/ gebruiken/ maken/ … en wordt een deel van de BTW gebaseerd op de eco-score..

Argumentatie

Mensen worden gesensibiliseerd

Haalbaar, door de scores worden mensen bewuster van de ecologische impact van de producten…

Tevens diensten (opgenomen in het engagement)

Beloningssysteem voor bedrijven met goede eco-score

Eco-boetes voor bedrijven die niets doen

Eco-score alleen is niet voldoende. De prijs is nog steeds de hoofdzaak.

Dit handelt niet over verbruik

Ecologische producten goedkoper maken

Ideeën voor acties of initiatieven

Producten met een slechte eco-score betalen meer belasting (‘grote ‘impact’)

Hoe lokaler, hoe goedkoper: kosten van vervoer moeten in de prijs verrekend worden (2 ‘duimen’, 1’ realistisch’ en 2 ‘grote impact’)

Kleurcodes, prijsaanpassingen, sensibilisering en eindtermen

Agentschap Sociaal-Cultureel Werk voor Jeugd en Volwassenen 20 www.jeugdbeleid.be

HOOFDSTUK 4 : MOBILITEIT

Engagement 1

Uitdaging die aan de basis lag van dit engagement

Het openbaar vervoer is niet voldoende afgestemd op de noden en mogelijkheden van gebruikers (waaronder jongeren) waardoor het niet genoeg gebruikt wordt.

In 2020 moet het openbaar vervoer regelmatiger, betrouwbaarder en sneller zijn en aangepast aan de noden van jongeren zodat ze vaker het openbaar vervoer gebruiken dan nu.

Beschrijving verloop discussie

De tien jongeren die deelnemen aan de werksessie gebruiken allemaal regelmatig het openbaar vervoer en zijn dus ervaringsdeskundigen. Vooral het gebrek aan (capaciteit van het) openbaar vervoer tijdens de spits, ’s nachts en in het weekend wordt als grote pijnpunt naar voor geschoven. Voor openbaar vervoer ’s nachts wensen jongeren zelfs extra te betalen.

Ook de prijs van vervoersbewijzen kwam ter sprake. De meningen hierover zijn verdeeld. Een deel wil goedkoper openbaar vervoer om het gebruik ervan te stimuleren. Anderen vergelijken met het buitenland, waar de ticketprijs nog hoger ligt en wijzen erop dat nu slechts 15% van de kosten van vervoersmaatschappijen gedekt worden door eigen inkomsten. Bij nieuwe investeringen en uitbreiding van de dienstverlening zal dit nog verder onder druk komen te staan.

Argumentatie

Bij positieve punten wordt ‘betrouwbaarheid’ aangegeven. Indien het openbaar vervoer stipter zou zijn, dan zullen meer mensen bereid zijn om hiervan gebruik te maken. Enkele jongeren geven aan dat ze de wagen dan meer aan de kant zouden laten staan.

Een ander positieve zaak is dat een uitgebreider openbaar vervoer ook zou zorgen voor jobcreatie en zo in tijden van crisis mee kan zorgen voor economische groei.

Bepaalde jongeren vinden het jammer dat een ‘goedkoper’ openbaar vervoer niet is meegenomen in de formulering van het engagement. Daarnaast dienen de effectieve noden van jongeren beter onderzocht en scherp gesteld te worden. Dit kan zorgen voor een meer concreet geformuleerd engagement. Er wordt aangegeven dat er een doorlichting dient te gebeuren van wie de bus nu gebruikt, maar ook van wie de bus zou kunnen gebruiken. Uurroosters en routes zouden daarom niet gekozen mogen worden op basis van hoeveel volk er nu op een bus zit.

Agentschap Sociaal-Cultureel Werk voor Jeugd en Volwassenen 21 www.jeugdbeleid.be

Bovendien kan er nu, met het anders inzetten van de huidige middelen en mogelijkheden al heel wat gebeuren. Zo hoeft het beter inzetten op nieuwe technologieën en communicatie naar de reiziger niet per definitie veel meer te kosten.

Ideeën voor acties of initiatieven

Een veelgehoorde mogelijke actie is het inzetten van nachtbussen in de stad en naar aanleiding van evenementen. Ook meer flexibel omgaan met vraag en aanbod, door bijvoorbeeld een uitbreiding van de belbus (’s nachts, zelfgekozen routes) kon op bijval rekenen. Meer busstroken (of tijdsgebonden ‘filestroken’) zouden het fileprobleem wat moeten verlichten.

Een andere mogelijke actie is het creëren van ‘mobi-shops’ in stations en aan belangrijke haltes. Reizigers zouden er naadloos moeten kunnen overstappen op bus, tram of fiets of er kunnen autodelen. Overdekte en toegankelijke fietsenstallingen zijn ook een must.

Verschillende mensen voelen er ook iets voor om de Belgische vervoersmaatschappijen (NMBS, De Lijn, MIVB, TEC) samen te laten smelten tot één groot bedrijf. Op die manier kunnen de dienstregelingen beter op elkaar worden afgestemd en is er slechts één eenvormig vervoersbewijs nodig.

Engagement 2

Uitdaging die aan de basis lag van dit engagement

Er is onvoldoende aandacht voor de zwakke weggebruiker in het verkeer waardoor er nog heel wat slachtoffers (doden, zwaargewonden) vallen. Het gaat hier vaak om jongeren.

In 2020 willen we de helft minder verkeersslachtoffers (zwakke weggebruikers) door (1) een coherent wegenbeleid te voeren, (2) de infrastructuur voor fietsers en automobilisten aan te passen, (3) adviserende organen meer inspraak te geven en (4) te sensibiliseren (zowel fietsers als automobilisten).

Beschrijving verloop discussie

De tien jongeren die deelnemen aan de werksessie vinden dit de belangrijkste uitdaging. Er was discussie of er wel gefocust moet worden op de zwakke weggebruikers. Sommigen vinden dat alle verkeersslachtoffers evenveel aandacht verdienen, anderen begrijpen de nadruk op de meest kwetsbare groep.

In dit kader kwam ook het wegenbeleid ter sprake. Momenteel zijn er verschillende overheden verantwoordelijk voor verschillende wegen (gewestweg, provincieweg, gemeenteweg). Dit zorgt ervoor dat beleidsmakers de verantwoordelijkheid te vaak van zich kunnen afschaffen. Een transparanter wegenbeleid kan voor meer duidelijkheid en daadkracht zorgen.

Agentschap Sociaal-Cultureel Werk voor Jeugd en Volwassenen 22 www.jeugdbeleid.be

De jongeren vinden dat bij dit engagement participatie een belangrijke rol moet spelen. Comités van buurtbewoners en belangenorganisaties (bv. de fietsersbond) moeten meer inspraak krijgen. Zo zullen bepaalde projecten en werken meer gedragen zijn door bewoners en gebruikers.

Sensibilisering is een ander instrument om het aantal verkeersdoden terug te dringen. Ondanks het feit dat er in het verleden reeds uitgebreide sensibiliseringscampagnes werden gevoerd vinden jongeren dat hier verder en misschien zelfs meer moet worden ingezet.

Argumentatie

Dat het engagement ambitieus is (de helft minder slachtoffers) wordt zeker als een positieve zaak gezien. Meer nog, voor sommigen zou de formulering nog ambitieuzer mogen: namelijk geen zwakke weggebruikers meer als slachtoffers. Anderen vinden dan weer dat het engagement toch enige realiteitszin moet bewaren.

Een andere suggestie is een coherenter beleid voeren door oa de infrastructuur voor fietsers en voetgangers beter te integreren. Bepaalde jongeren waarschuwen er ook voor dat het engagement het gebruik van de auto niet mag promoten. Anderzijds is het uiteraard utopisch dat er in 2020 geen of minder autoverkeer zal zijn. Betere afstemming en sensibilisering zijn dan ook aan de orde.

Naast het voeren van een coherenter wegenbeleid wordt ook gesuggereerd om de verkeersregels meer overzichtelijk te maken. En in het bijzonder aandacht te besteden aan jonge fietsers.

Ideeën voor acties of initiatieven

Bij mogelijke acties springt vooral de grote aandacht voor fietsers in het oog. Zo wordt het idee gelanceerd om de fietspaden los te koppelen van de autowegen, zoals in Nederland vaak het geval is. Via dergelijke ‘fiets-o-strades’ zouden fietsers dan op een veilige manier lange afstanden kunnen afleggen.

Andere mogelijke acties wat fietsers betreft is het verplichten van fietshelmen tot en met 12 jaar en het afschaffen van tweerichtingsfietspaden. Dit laatste zou immers te weinig opgemerkt worden door automobilisten en zorgen voor onveilige verkeerssituaties.

De afstemming van wonen en verkeer komt ook een aantal keer aan bod: zo zou doorgaand verkeer en woonverkeer beter gescheiden dienen te worden en zou er in de stad meer ruimte voor voetgangers en fietsers moeten zijn. De toegangswegen naar formele en informele jongerenontmoetingsplaatsen zouden in kaart kunnen gebracht worden om verkeersveilige maatregelen te treffen.

Meer inspraak en participatie zou kunnen gerealiseerd worden door het betrekken van de jeugdraden bij de opmaak van het mobiliteitsplan en het betrekken van buurtcomités.

Agentschap Sociaal-Cultureel Werk voor Jeugd en Volwassenen 23 www.jeugdbeleid.be

Engagement 3

Uitdaging die aan de basis lag van het engagement

Er is teveel tolerantie voor alcohol- en drugsgebruik achter het stuur. Verkeersveiligheid zou een topprioriteit moeten zijn.

In 2020 is de sanctie voor onder invloed rijden de inbeslagname van het voertuig met onmiddellijke veiling ten voordele van het openbaar vervoer. Meer controles zijn hiervoor een must.

Beschrijving verloop discussie

De jongeren die deelnemen aan de werksessie vinden alcohol- en drugsgebruik achter het stuur volledig uit den boze. Ze tolereren hierin dan ook geen enkele verzachtende omstandigheid. Er werd dan ook gekozen om het engagement zeer scherp te formuleren, al vinden sommigen dat dit sterk. Het groepje jongeren die het engagement oorspronkelijk opstelde, wilde echter niet van een afzwakking weten. Binnen de werkgroep bestond hierrond dus geen eensgezindheid.

De tien jongeren die deelnemen aan de werksessie vinden dit de belangrijkste uitdaging. Er was discussie of er wel gefocust moet worden op de zwakke weggebruikers.

Argumentatie

In de discussies werd als enige positieve punt aangegeven dat de inkomsten geïnvesteerd zouden worden in het openbaar vervoer. Maar liefst tien lezers van de affiche plakten een negatief symbool bij het engagement.

Er waren dan ook heel wat bedenkingen. Zo vinden sommigen dat de inbeslagname en veiling van de wagen de ongelijkheid versterkt. Minder kapitaalkrachtige mensen worden dus veel sterker getroffen. Als alternatief wordt de inbeslagname van het rijbewijs en het invoeren van progressieve boetes voorgesteld.

Anderen vinden het engagement niet realistisch en wijzen op de vele hiaten: bv. wat als je niet de eigenaar bent van de wagen (bedrijfswagen, auto van vriend,…)?

Ideeën voor acties of initiatieven

Verschillende mensen willen als mogelijke actie eerder een rijbewijs met punten zien in plaats van een inbeslagneming van het voertuig. Dit zou voor een meer gelijke behandeling zorgen. Ook zou er een alcoholslot geplaats kunnen worden in wagens van mensen die reeds veroordeeld werden.

Agentschap Sociaal-Cultureel Werk voor Jeugd en Volwassenen 24 www.jeugdbeleid.be

Ook nultolerantie wordt veel genoemd. Dit zou een beter psychologisch effect hebben dan de 0,5 promille-limiet nu. Al is iedereen het er wel over eens dat de pakkans en dus het aantal controles sterk verhoogd moet worden.

Gecombineerd engagement

De jongeren uit de werkgroep vonden de geest van alle drie de engagementen belangrijk en konden geen keuzes maken voor het bepalen van een top drie. Op aangeven van een lid van de Living Library formuleerden ze daarom een gecoördineerd engagement:

In 2020 willen wij veiligere wegen met meer investeringen in infrastructuur voor zwakke weggebruikers (fiets- en voetpaden) waardoor we het aantal dodelijke verkeerslachtoffers onder zwakke weggebruikers halveren. Dit realiseren we ook door nultolerantie toe te passen voor het rijden onder invloed (op straffe van intrekken van het rijbewijs en progressieve boetes). In 2020 gebruiken ook meer jongeren het openbaar vervoer dat meer regelmatig, betrouwbaar en sneller is da nu en aangepast is aan de noden van jongeren (spitsuren, nacht, weekend).

Agentschap Sociaal-Cultureel Werk voor Jeugd en Volwassenen 25 www.jeugdbeleid.be

HOOFDSTUK 5 : ONDERWIJS

Beschrijving verloop discussie

De uitdagingen werden niet grondig toegelicht door de aanwezigen LL. Ook de facilitator en de verslaggever werden vooraf niet inhoudelijk gebriefd over de uitdagingen. Deze konden dus op heel verschillende manieren geïnterpreteerd worden. De jongeren begonnen dus zonder duidelijk kader, of zonder duidelijke ‘situering’ of ‘bredere kijk’ aan de formuleringen.

De aanwezige jongeren waren naar mijn mening niet representatief voor ‘de jongeren’ op vlak van sociale klasse en onderwijsvorm (vnl. ASO, en jongeren uit hoger onderwijs, en ze kwamen bijna allemaal uit een koepel of organisatie). Jongeren vertrokken zeer sterk vanuit hun eigen ‘context’.

Er was heel wat debat, maar jongeren vonden het niet evident om tot een duidelijk, smart engagement te komen. De tijd ontbrak om een groepsdiscussie te houden, waarom ze hun stem uitbrachten voor een bepaald engagement heb ik niet kunnen capteren.

Ik heb alleen flarden van gesprekken opgevangen wat jammer is. Wij hadden vijf posters. Ik werd eigenlijk terecht mee ingeschakeld als facilitator.

Sfeer was oké, al vonden de jongeren dat ze niet echt tot goede discussies konden komen, of echt doorpraten omdat het zo snel moest gaan.

Persoonlijk heb ik het gevoel dat de tijd ontbrak tot goed gedragen engagementen te komen gebaseerd op een grondige en inhoudelijk discussie.

Engagement 1 (9 stemmen op 17)

Uitdaging die aan de basis lag van het engagement

Jongeren worden nu te weinig voorbereid op ‘het leven’ omdat scholen nog teveel inzetten op kennisopbouw en de voorbereiding op het hoger onderwijs. Hierdoor is er te weinig ruimte voor het aanleren van vaardigheden die jongeren later zullen nodig hebben in het dagdagelijkse leven (budget beheren, documenten invullen en beheren, woningen huren of kopen, solliciteren, functioneren in groep, …..).

Tegen 2020 zijn jongeren maatschappijkritisch

(opmerking, deze jongeren hadden tijdens de stemming nog geen duidelijk engagement genoteerd en kwamen op deze zin, nog tijdens de stemming zelf)

Agentschap Sociaal-Cultureel Werk voor Jeugd en Volwassenen 26 www.jeugdbeleid.be

Argumentatie

Zoals je merkt hebben de jongeren voorbereiden op ‘het leven’ op een heel eigen manier geïnterpreteerd. “Het onderwijs moet leerlingen stimuleren en vormen tot kritische denkers die maatschappelijk bewust zijn. Jongeren moeten kritischer zijn tgo ideeën en ‘feiten’ en niet leren alles zomaar vanzelfsprekend voor ‘waar’ aan te nemen. Ze moeten opgeleid worden tot zelfstandige studenten en voorbereid worden op zelfgedisciplineerd leren. De jongeren aanwezig in de groep kwamen vnl. uit ASO en waren ‘hoog’ opgeleid. Ze waren op enkele uitzonderingen na ook allemaal lid van koepels of organisaties. Zij vonden het aanleren van vaardigheden niet thuishoren in een ASO, daar kies je immers voor ‘kennisopbouw’ en moet je u vooral niet bezighouden met zaken zoals : het invullen van formulieren, budget beheren, enz.). Uit de discussies bleek dat ze niet echt voorstander zijn van de komende onderwijshervorming, en dat ze ook niet altijd denken vanuit andere onderwijsvormen.

Ideeën voor acties of initiatieven

Aangezien we niet tot keuzes gekomen zijn, baseer ik mij hier op het aantal smileys die bij een actie geplaatst werden. Er kwamen heel wat groepjes langs, er zijn meer dan drie acties die vele smileys kregen:

Meer externe sprekers over bepaalde lesonderwerpen: bv. een bankier over economie laten spreken

Leerlingen zelf cursussen laten samenstellen door opzoekwerk en de bronnen kritisch laten bekijken. Meer werken met wiki’s.

Leren buiten de klas: bedrijfsbezoeken, werkwinkels, OCMW’s, …

Politieke vorming uitbreiden en linken met actualiteit in alle jaren van het secundaire onderwijs

Maatschappelijke organisaties laten samenwerken om samen projecten op te starten in scholen rond de thema’s.

Klassenruil, inleefstages met voor- en natraject

Leren debatteren en discussiëren over les/actualiteit, mening leren uiten en leren spreken in alle lessen.

Engagement 2 (9 stemmen op 17)

Uitdaging die aan de basis lag van dit engagement

We leven in een internationale en geglobaliseerde wereld. Nochtans hebben we in onze (lagere en secundaire scholen) nog te weinig uitwisselingen met reizen naar het buitenland, zodat jongeren te weinig kennis hebben van die internationale context en hier onvoldoende op voorbereid zijn.

Tegen 2020 krijgt elke jongere de kans om zich te ontwikkelen (op alle vlakken) door een buitenlandse ervaring; dit via een duidelijke structuur.

Agentschap Sociaal-Cultureel Werk voor Jeugd en Volwassenen 27 www.jeugdbeleid.be

Argumentatie

De jongeren vinden een ‘buitenlandse ervaring’ erg belangrijk, het zou een recht moeten zijn voor iedereen, en mogelijk moeten worden voor iedereen. Waarom? Belang van talen, opsnuiven van culturen, verbreden van de wereldvisie, opdoen van levenservaring, uit je comfortzone treden.

Wel waren er twijfels en bezorgdheden over de leeftijd. Kunnen jongeren uit het basisonderwijs dat wel aan, en wat als je de taal nog niet kent??? Ook de opmerking ‘maar dit kan toch al allemaal’ kwam naar boven. Inderdaad, er bestaat al veel, maar jongeren hebben hier te weinig zicht op. Er is dus nood aan ‘structuur’ ‘duidelijkheid’ ‘overzicht’.

Ook de bezorgdheden over: het financiële plaatje (wat zal de kostprijs voor studenten zijn, is het ook haalbaar voor kansarme jongeren, subsidies, …), de praktische haalbaarheid, taalprobleem kwamen aan bod. Tevens werd aangehaald dat de bestaande initiatieven niet altijd het beoogde resultaat bereiken bv. tijdens de buitenlandse reizen is er niet of nauwelijks interactie met de plaatselijke bevolking. Iemand merkte op dat jongeren de diversiteit in eigen land wat beter zouden kunnen benutten, België heeft de wereld in huis maar doet er niets mee.

Ideeën voor acties of initiatieven

Aangezien we niet tot keuzes gekomen zijn, baseer ik mij hier op het aantal smileys die bij een actie geplaatst werden.

Intercultureel werken binnen België. Mensen uit het buitenland die hier zijn beter leren kennen, als persoon en ook hun cultuur.

Sociale media, pennenvrienden

Internationaal scholennetwerk: uitwisseling met andere scholen uit het buitenland+gastgezinnen

Engagement 3 (11 stemmen op 17)

Uitdaging die aan de basis lag van dit engagement

De talenkennis is onvoldoende bij het verlaten van de middelbare school, terwijl meertaligheid een belangrijke troef is. We moeten werk maken van een betere talenkennis.

In 2020 willen we vanaf het 3de

leerjaar basisonderwijs Frans en Engels op een geïntegreerde manier in het leerplan.

Agentschap Sociaal-Cultureel Werk voor Jeugd en Volwassenen 28 www.jeugdbeleid.be

Argumentatie

Talen vinden de jongeren erg belangrijk. Ze geven allemaal aan dat hun kennis, boekenkennis is en ze de taal in de praktijk onvoldoende kunnen toepassen. In het eerste en tweede leerjaar moet eerst gefocust worden op het Nederlands. Kinderen moeten eerst goed leren lezen en schrijven in het Nederlands, om vervolgens op een heel praktische manier met andere talen te beginnen. Men koppelde het thema ook aan het watervaleffect in het onderwijs, ‘als je geen wiskunde kan, doe dan maar talen’, dit geeft jongeren de indruk dat het onderwijs zelf minder belang hecht aan talen. In de discussies kwamen volgende opmerkingen/vragen aan bod: waarom niet vanaf het kleuteronderwijs, moeten het aparte vakken blijven, kwaliteit van taalleerkrachten (native-speakers), aandacht voor anderstaligen en tot slot gaat ‘de literatuur’ dan niet verloren. Er was geen tijd om hier gedetailleerder op in te gaan.

Ideeën voor acties of initiatieven

Aangezien we niet tot keuzes gekomen zijn, baseer ik mij hier op het aantal smileys die bij een actie geplaatst werden. Er kwamen heel wat groepjes langs, er zijn meer dan drie acties die vele smileys kregen:

Meertaligheid van kinderen thuis positief inzetten tijdens bepaalde momenten op school (bv. kinderen die thuis Chinees of Turks praten)

Taaluitwisseling met Franse/Waalse en Engelse scholen

Geen ‘bob et bobette’ Frans maar actieve en nuttige leerstof

Kind eerst ondersteunen in de beheersing van de moedertaal (thuistaal) voor een nieuwe taal (ndl) aangeleerd wordt. Taalachterstand wegwerken komt op de eerste plaats.

CLIC (immersie)

Volledige lessen in een andere taal bv. LO in het Nederlands, Aardrijkskunde in het Frans, Geschiedenis in het Engels,….

Agentschap Sociaal-Cultureel Werk voor Jeugd en Volwassenen 29 www.jeugdbeleid.be

HOOFDSTUK 6: POLITIEK, PARTICIPATIE EN BURGERSCHAP

Beschrijving verloop discussie

De aanwezige jongeren waren duidelijk erg geïnteresseerd in het thema. De verdeling van de groepjes over de vier verschillende uitdagingen verliep vlot, behalve voor uitdaging 2, daar was minder interesse voor. In de verschillende groepjes werd stevig gediscussieerd en er werd rekening gehouden met elkaar. De voorstellen werden relatief vlot op papier gezet, maar soms volledig herschreven na de doorschuifronde en het lezen van de opmerkingen van de andere jongeren op hun voorstel.

Op de pleidooien kwam niet veel reactie.

Bij de stemming werd vrij snel duidelijk dat uitdaging 2 het niet zou halen, waarna de template prompt van de muur viel.

Engagement 1

Uitdaging die aan de basis lag van dit engagement

Jongeren komen-zowel als doelgroep en als jonge politieker-niet genoeg aan bod in de politiek waardoor beleid onvoldoende rekening houdt met en gericht is op specifieke jongerenthema’s

In 2020 willen we meer kansen voor alle jongeren (representativiteit) om mee na te denken en mee te participeren aan de politiek! En dit door stemrecht op 16 jaar en de mogelijkheid verkiesbaar te zijn in het jaar waarin je 18 wordt.”

Argumentatie

Volgens de jongeren is er een democratisch gebrek in de vertegenwoordiging van jongeren op politiek vlak. Politici hebben er geen electoraal belang bij te luisteren naar jongeren. Er wordt enkel rekening met jongeren gehouden als ze stemgerechtigd zijn. Een bijkomend probleem (van één van de jongeren in de groep) is de leeftijdsgrens: aangezien je niet mag stemmen en je je niet mag verkiesbaar stellen als je nog geen achttien bent, worden enthousiaste jongeren die net buiten de leeftijdsgrens vallen geblokkeerd in hun ambitie. De jongeren zouden meer moeten gestimuleerd worden om in de gemeenteraad te zetelen.

Agentschap Sociaal-Cultureel Werk voor Jeugd en Volwassenen 30 www.jeugdbeleid.be

Op het pleidooi voor dit engagement werd gereageerd met de vraag of het stemmen vanaf 16 jaar op vrijwillige basis gebeurde. Dit werd beaamd vermits het hier om stemrecht en niet stemplicht gaat.

Bij dit engagement werden tijdens de doorschuifronde , maar vooral tijdens de ronde met de stakeholders verschillende bedenkingen geformuleerd: heb je op 16 jaar wel een eigen mening, wat met de invloed van de ouders en wat met extreem denken? Is het niet beter om jongeren te motiveren zich in te zetten/te interesseren voor politieke kwesties? Word je op 16 niet teveel beïnvloed door de hormonen?

Stemrecht op 16 en stemplicht op 18, gaat dit alles oplossen ? Wat de leeftijd betreft moet er een lijn worden getrokken, vinden sommigen.

Anderen vinden de maatregel dat je verkiesbaar bent in het jaar dat je 18 wordt positief maar vragen zich af of je het engagement niet breder kan open trekken naar belangrijker zaken?

De jeugdraad wordt niet als representatief voor alle jongeren gezien

Ideeën voor acties of initiatieven

vraag naar politieke opleiding en werken met jongeren.

gratis infoavonden rond participatie voor jong en oud, ook op school

het engagement is de actie

geen verkiezingen inrichten tijdens de examenperiodes op school

quota voor jongeren op de lijsten en in het parlement

als jongeren mogen stemmen, dan is dat vak rond burgerschap en participatie (zie engagement 4) echt nodig

we starten een debat met jongeren rond media, onderwijs en politiek, met beslissingsrecht op het einde!

meer inzetten op effectieve participatie van jongeren op school=echte leerschool voor democratie

Engagement 2 (werd afgevoerd bij de stemming)

Uitdaging die aan de basis lag van dit engagement:

In de strijd om de kiezer gedijen populistische strategieën, ideeën en pleidooien goed bij de politieke partijen. Dit schaadt de politiek en vormt een bedreiging voor het lange termijn denken inde politiek (en dus voor de toekomst van de jongeren).

In 2020 willen we dat alle jongeren elke politieke stelling kunnen kaderen, toetsen aan hun eigen mening. Zo ook deze mening kunnen formuleren naar de omgeving toe.

Agentschap Sociaal-Cultureel Werk voor Jeugd en Volwassenen 31 www.jeugdbeleid.be

Argumentatie

De jongeren vinden het belangrijk dat je je eigen mening kan formuleren en de kans krijgt om te leren hoe je je eigen mening kan formuleren.

Engagement 3

Uitdaging die aan de basis lag van dit engagement:

Er wordt van jongeren gezegd dat ze niet geïnteresseerd zijn in politiek. Maar wellicht is het eerder de huidige manier om politiek te bedrijven en te organiseren waar jongeren niet in geïnteresseerd zijn.

In 2020 worden jongeren gestimuleerd om zich voor een korte periode over een lokaal thema uit te spreken. Samen gaan ze een traject aan, gesteund door lokale besturen.

Argumentatie

De jongeren zijn van mening dat de huidige inspraakmogelijkheden voor jongeren op lokaal vlak onvoldoende zijn. Wanneer de gemeente bv. de jeugdraad consulteert, dan duurt dit proces te lang. Ze willen een korter traject. Dit zou kunnen gebeuren via bv. jongerenambassadeurs die hun mening geven over de bouw van een fuifzaal, de aanleg van een fietspad…

Tijdens de ronde met de stakeholders werd er op het engagement gereageerd dat vanuit dit tijdelijk engagement de mogelijkheid moet worden geboden om rond een bepaald thema een verder engagement op te nemen.

Anderzijds vinden sommigen dat je ook jongeren die wel geïnteresseerd zijn maar zich niet willen engageren ook de kans moet geven om hierover te debatteren en te leren van elkaar en dit zonder politiek gekleurd te zijn.

De jeugdraad vindt men te hoogdrempelig. Er is nood aan een complementair toegankelijk instrument om jongeren te bevragen.

Ideeën voor acties of initiatieven

beeldvorming veranderen via de media, (de publieke omroep)

let op een brede gedragenheid

Agentschap Sociaal-Cultureel Werk voor Jeugd en Volwassenen 32 www.jeugdbeleid.be

laat de jongeren niet alleen beslissen over concrete projecten, maar ze ook mee uitwerken

optie om dit via een grondige HERDENKING van het concept “Jeugdraad” te doen.

Facebookpagina per gemeente waar je ideeën kan posten, reageren, liken…

jongeren stimuleren en activeren om op te komen in de politiek met de gedachte zelf verandering van binnenuit te kunnen aanbrengen (gestimuleerd door middel van geld en tijd)

stemming via brief, om af te geven aan het gemeente/stadhuis of jeugdhuis

alle jongeren verplichten om zich meer uit te spreken over lokale bestuursthema’s naar keuze (via school verplichten)

verschillende vormen van participatie invoeren in relatie tot de jeugdraad

samen werken aan een mobiliteitsplan tijdens een leuke fuif in een lokaal jeugdhuis.

Engagement 4

Uitdaging die aan de basis lag van dit engagement:

Er is in het onderwijs te weinig aandacht voor maatschappelijke en politieke kwesties. Jongeren weten ook onvoldoende hoe politiek werkt zodat ze niet geprikkeld worden zich politiek te engageren.

Tegen 2020 willen wij een vak in ons onderwijssysteem opnemen waarin maatschappelijke en politieke kwesties worden besproken en eventuele vermeldingen in VOET.

Argumentatie

De opstellers van het engagement willen hieraan remediëren door het verplicht invoeren van een extra vak in het onderwijspakket of door het toevoegen van een onderdeel aan het vak geschiedenis. In dit onderdeel of extra vak wordt dan meer uitleg en achtergrond gegeven bij maatschappelijke en politieke kwesties en wordt het kritisch denken gestimuleerd. Het moet gaan om een dynamische en interactieve les met open debatten over hedendaagse kwesties, eventueel aangepast aan de actualiteit..

Ideeën voor acties of initiatieven

les kritisch omgaan met politieke berichtgeving

Vervang godsdienst en zedenleer door maatschappijleer

elke jongere moet in zijn schoolloopbaan een sociaal- maatschappelijke stage doen

1u godsdienst/zedenleer vervangen door een vak burgerschap en participatie

ervaringsvak zonder examens, met passie gegeven

Testen !!! kies een paar scholen die dienen als proeftuin

Agentschap Sociaal-Cultureel Werk voor Jeugd en Volwassenen 33 www.jeugdbeleid.be

Maatschappelijk debat op school in de les

kom uit de klas! Breng de politiek in de klas. De leerkracht mag niet de cruciale win-of faalfactor zijn. Gebruik wat bestaat: kracht vrije stem, CIS…

meer inspelen op het communicatieve (leren onderhandelen, compromis…) i.p.v. op het inhoudelijke: dus vaardigheden leren. V.b. : bronnen zoeken: je kan niet alles leren

geef jongeren de keuze: politiek of geschiedenis

Binnen de schoolomgeving de kans krijgen om dingen te bewegen. Projecten vanuit de leerlingen, niet altijd leerkracht praktijk”vak”.

politiek als een praktijkvak geven jongeren initiatief laten nemen

vak burgerschap en participatie: verplicht!!

relatie tot huidige vakoverschrijdende eindterm burgerzin

dit moet een vak zijn waar er geen evaluatie is op kennis, maar op participatie in de klas

oprichten van een jongerenparlement waar jongeren 1 week het parlement overnemen, leren debatteren en proeven van politiek

leerlingenraden

Debatten (politieke) vb. : in vak Nederlands

Bezoek en uitwisseling o Scholen o Internationaal

Hoe o Eigen mening/kritisch denken o Dynamisch o Actief deelnemen o Zowel geschiedenis als actualiteit

een vak zorgt ervoor dat maatschappij en politiek beperkt wordt! Het moet overal aan bod komen: integrale houding en missie van de school. één vak = isolerend! Wél meer engagement naar VOETEN !

Agentschap Sociaal-Cultureel Werk voor Jeugd en Volwassenen 34 www.jeugdbeleid.be

HOOFDSTUK 7: VEILIGHEID

Beschrijving verloop discussie

De uitdagingen bij het thema veiligheid waren niet eenvoudig. Ze waren vrij abstract, wat het voor de deelnemers niet gemakkelijk maakte om dit te vertalen in een concreet engagement. We hebben ze dan ook in de juiste richting moeten sturen.

De discussies hadden wel meteen een goede vibe. Er werd vlot gecommuniceerd, ideeën opgehaald, … met het nodige respect voor elkaar.

De interactie tussen de jongeren verliep vlot. Ongeacht de leeftijd (tussen 14 en 24j) was er het nodige respect, en werd er naar elkaar geluisterd.

Het viel op dat de jongeren al een doordachte mening hadden. De sfeer zat goed!

Engagement 1

Uitdaging die aan de basis lag van dit engagement:

Kleine vergrijpen blijven te vaak onbestraft of zonder gevolg wat leidt tot gevoelens van onveiligheid en maatschappelijke overlast, vaak ook op plekken waar veel jongeren komen (bv. bushaltes, uitgaansgelegenheden,…)

In 2020 willen jongeren een goed werkend, verbeterd justitiesysteem waar ook kleine vergrijpen een effectief gevolg hebben binnen de 4 maanden. (Geen GAS – gemeentelijk administratieve sancties, maar update huidig systeem: sneller , gerichter, effectiever)

Argumentatie

Positieve commentaar: Positief aan dit engagement is dat ook het huidige systeem wordt gewaardeerd. Men beoogt geen verwerping, maar een verbetering (update). Die update impliceert ook ‘eenvormigheid’. Een federale wet die toepasbaar is in zowel grootsteden, als in kleinere dorpen. Die uniformiteit is belangrijk.

Te verbeteren commentaar: Wat wordt verstaan onder ‘kleinevergrijpen’ - staat dit zo in het wetboek? Een goed werkend juridisch systeem vereist meer financiële middelen, afkomstig van de belastingbetaler.

Agentschap Sociaal-Cultureel Werk voor Jeugd en Volwassenen 35 www.jeugdbeleid.be

Ideeën voor acties of initiatieven

Geen GAS alternatieve sancties zijn wel opportuun. Heropvoeden en begeleiden zodat de delinquenten nadien terug input leveren aan de maatschappij.

Geen geldboetes, maar bijv. sociaal werk

alternatieve, maar realistische straffen’

Inspraak van bevolking & jongeren – betere communicatie met/naar jongeren en bevolkingsgroepen toe rond regels & sancties

De politie uw vriend, ook voor jongeren

Efficiëntie justitie stimuleren.

Bestraffen is geen taak voor de gemeente. (>GAS). Te vaak moet gemeente sancties voorschrijven, dit is niet hun taak.

Engagement 2

Uitdaging die aan de basis lag van dit engagement:

Jongeren hebben nood aan het aftasten van hun grenzen, het nemen van risico’s, het onderzoeken van mogelijkheden in de openbare ruimte. Maar dit ligt moeilijk in onze hedendaagse samenleving (minder verdraagzaam).

In 2020 moeten jongeren meer kunnen experimenteren in de openbare ruimte én eigen ruimte krijgen waar ze zo weinig mogelijk overlast kunnen veroorzaken.

Argumentatie

Positieve punten: Jongeren zijn overal welkom.Extra ruimte voor expressie is welkom!

Te verbeteren: We moeten geen specifieke plaatsen inrichten: - ze zijn er al, en – jongeren zijn overal welkom. Alle ruimtes zijn voor jongeren.

Open ruimtes = iedereen samen, eigen ruimtes = neiging naar ghetto’s. We vrezen dat het inrichten van eigen, jongeren ruimtes neigt naar segregatie en we op die manier ghetto’s in de hand spelen.

Ideeën voor acties of initiatieven

Hier werden geen acties opgeschreven!

Agentschap Sociaal-Cultureel Werk voor Jeugd en Volwassenen 36 www.jeugdbeleid.be

Engagement 3

Uitdaging die aan de basis lag van dit engagement:

Jongeren lijken hun vermogen om op een genuanceerde, gematigde wijze naar de samenleving te kijken kwijt te raken en vervallen snel in zwart-wit of extreem denken wat het (met hen) zoeken naar oplossingen bemoeilijkt.

In 2020 moet de overheid/maatschappij jongeren tussen 12 en 20j met verschillende meningen op een begeleide manier en constructief bij elkaar brengen.

Argumentatie

Positieve punten: Debat doet de blik van jongeren verruimen. Het maakt de mening van jongeren zichtbaar in de maatschappij. De overheid heeft hier een belangrijke taak bij het stimuleren en coördineren van die projecten.

Te verbeteren:

gevaar top-down. De stimulans komt van bovenaf, wat adviesraden met zich meebrengt. Dit is niet de bedoeling. Jongeren kiezen zelf hoe en wat.

Ook debat tussen jong vs oud, en niet enkel jongeren onderling laten debatteren

Niet enkel debat, ook onderdompeling is noodzakelijk. Onderdompeling in verschillende thema’s. Dit is de sleutel tot begrip!

Mogelijkheid om jongerenmiddenveld te betrekken (holebi – andere culturen -…)

De verantwoordelijkheid ligt bij de jongeren zelf. Ze moeten zelf initiatief nemen.

Is dit geen taak bij de opvoeding? Meer focus in onderwijs. Een vak “burgerschap”?

Tekstballon: In 2020 moet het vermogen van jongeren om op een genuanceerde wijze naar de samenleving te kijken, verhogen.

Ideeën voor acties of initiatieven

Ondersteun het verenigingsleven.

Meer buurtprojecten voor jongeren

Discussieprogramma’s voor jongeren (op Ketnet& andere jongerenzenders)

Meer duidingsprogramma’s

Stemrecht op 16j. = inspraak & dialoog = informeren

Verhogen van kennis van thema’s in samenleving. (onderwijs – sportclubs – jeugdwerk)

Cultuur & educatie!

Agentschap Sociaal-Cultureel Werk voor Jeugd en Volwassenen 37 www.jeugdbeleid.be

HOOFDSTUK 8: VERDRAAGZAAMHEID

Beschrijving verloop discussie

Het is een thema dat de jongeren zeker beroert. Ze vonden het wel te eng omschreven; teveel gefixeerd op problematiek autochtoon/allochtoon. Er is ook onverdraagzaamheid tussen autochtonen onderling, tussen jongeren en ouderen, enz.

Men besprak de info van de posters enkel in kleine groepjes per poster. Geen globaal debat. De sfeer was constructief, maar wel eerder ernstig. (Waarom zou er overigens bij een bespreking veel gelachen moeten worden ?)

Er was wel een verschil in niveau tussen de jongeren: geboren debaters (politici in spe ?) en jongeren die dit soort “oefeningen” helemaal niet gewoon zijn (en een bepaald jargon niet begrijpen). Ze deden wel allemaal hun best om hun steentje bij te dragen.

Er was ook een groot verschil in aanpak tussen de stakeholders: sommigen probeerden jongeren vooral van hun gelijk te overtuigen; anderen hadden een meer open aanpak (en geest?) en hanteerden een participatieve methode: vertrokken van de ideeën van de jongeren, stelden vragen, voegden er iets aan toe, enz.

Algemeen dient vermeld dat noch de facilitator, noch de stakeholders, noch de rapporteur zich aan het (aangepaste) draaiboek hebben gehouden: te gedetailleerd, te gefragmenteerd, enz. ... - een format dat teveel de weerspiegeling wou zijn van de zgn. zapcultuur van jongeren. Terwijl die jongeren heus wel wat langer bij de dingen kunnen en willen stilstaan en echt met elkaar willen debatteren i.p.v. te speed daten! Een briefing vooraf (d.w.z. niet op de dag zelf) was wenselijker geweest. Dàn was er ook een inbreng mogelijk geweest van de “begeleiders” van dienst.

Engagement 1

Uitdaging die aan de basis lag van dit engagement:

De politiek en de politici zouden een voorbeeldfunctie moeten hebben wat betreft diversiteit en dat is nu niet het geval.

Tegen 2020 zetten politieke partijen competente en geëngageerde mensen met een diverse achtergrond op verkiesbare plaatsen.

Argumentatie

Agentschap Sociaal-Cultureel Werk voor Jeugd en Volwassenen 38 www.jeugdbeleid.be

Men wil af van de alibi-Ali’s (lijstvullers), die enkel gevraagd/gedoogd worden om stemmen van allochtonen aan te trekken.

Het vertrekpunt is een actief burgerschap en de competenties van mensen (geen quota!). De rol van het maatschappelijk middenveld is burgerschapsvorming aanmoedigen. Dit moet gepaard gaan met sensibiliserende initiatieven naar de andere culturele gemeenschappen toe.

Daardoor zal het vertrouwen in de politiek en in de medemens stijgen.

Lijsten zullen een afspiegeling zijn van de realiteit. Diversiteit is dan niet meer dan normaal.

Ideeën voor acties of initiatieven

Investeren in politieke en maatschappelijke vorming, bijvoorbeeld via hun buurthuizen (“volksverheffing” van vroeger); politieke leiders uit de buurten “opleiden”.

Zorgen voor diversiteit in de media (dus meer zichtbaarheid van diverse competente mensen), zodat er spontaan meer rolmodellen komen en de doorstroming natuurlijker verloopt.

Invoering van een onafhankelijke commissie die waakt over de BREDE diversiteit en het recht heeft om per smoes 1 parlementszetel weg te nemen. (Noot van de rapporteur: men mocht ook zotte acties formuleren …)

Engagement 2 (leverde 10 stemmen op)

Uitdaging die aan de basis lag van dit engagement:

Geweld ten gevolge van onverdraagzaamheid wordt onvoldoende aangepakt (waardoor het lijkt of het toegelaten is)

Tegen 2020 willen we geweld ten gevolge van onverdraagzaamheid krachtdadig aanpakken : snellere, strengere maar rechtvaardigere aanpak van feiten die laagdrempeliger kunnen gemeld worden. Alle geweld moet gelijk bestraft worden.

Argumentatie

Men vindt dat er teveel straffeloosheid is. Men ziet daarvoor verschillende oorzaken:

- mensen voelen drempels om gevallen van te melden

- wanneer ze wel problemen aankaarten, worden ze niet altijd ernstig genomen

- een te lange behandelingstermijn tussen feit en straf

Agentschap Sociaal-Cultureel Werk voor Jeugd en Volwassenen 39 www.jeugdbeleid.be

Men denkt dat indien men korter op de bal speelt, d.w.z. sneller en adequater optreedt, het geweld in onze samenleving zal afnemen. Voorbeelden strekken !

Ideeën voor acties of initiatieven

Makkelijkere procedures en meer personeel, bv. meldpunt voor onverdraagzaamheid waar de klachten van burgers au sérieux genomen worden. Ordediensten sensibiliseren zodat elke vorm van geweld ernstig wordt genomen. Ook het racisme/de homofobie/… die aan de basis liggen moeten hard bestraft worden (niet alleen het probleem, maar ook de oorzaken aanpakken).

Institutioneel geweld aanpakken door maatschappelijke instituties te screenen (vb. bij politie).

Gevangenissen en instellingen moeten meer inzetten op opvoedend bestraffen.

Nog meer stimuleren van verdraagzaamheid in de opvoeding.

Engagement 3

Uitdaging die aan de basis lag van dit engagement:

Onze maatschappij is te veel multicultureel, te weinig intercultureel waardoor we hooguit naast elkaar leven en niet met elkaar.

In het hele onderwijs moet men in alle aspecten van de ontwikkeling in contact komen met andere culturen en deze als normaal beschouwen voor de rest van zijn leven.

Argumentatie

Leren over andere culturen zal de onwetendheid en daarbij de haat verminderen.

Kennis over andere culturen helpt vooroordelen vermijden.

Gemengde scholen en klassen zouden voor solidariteit moeten kiezen t.a.v. andere mensen en culturen. I.p.v. apart de focus te leggen op intercult(uraliteit), moet dit geïntegreerd zijn in alle vakken.

Maar de school mag geen eiland zijn: de woonwijken en volledige maatschappij moeten erbij betrokken worden. Ook daar zou een betere mix wenselijk zijn. betrekken.

Ideeën voor acties of initiatieven

Opname in eindtermen.

Concentratiescholen vermijden door concentratiewijken te vermijden. Sociale mix opleggen in alle scholen. En lange termijn: opheffen van verzuiling in onderwijs.

Agentschap Sociaal-Cultureel Werk voor Jeugd en Volwassenen 40 www.jeugdbeleid.be

Wijken opwaarderen. (Let op voor sociale verdringing ! Huurprijzen stijgen ! )

Samenwerken stimuleren - onder “samenwerken” verstaan we met verschillende groepen met elk hun eigen capaciteiten naar een zelfde doel streven. Zonder dat er geld over en weer gaat.

Initiatief terug naar de gewone mens (burgerinitiatieven); meer ruimte voor vrijwilligersinitiatieven i.p.v. integratiecentra.

Engagement 4 (ex aequo met engagement 3: 7 stemmen elk)

Uitdaging die aan de basis lag van dit engagement:

Media brengen een te zwart-wit beeld van de allochtone bevolking.

Er moet een charter komen met de media, die het engagement aangaan om een positief beleid te voeren rond de beeldvorming van kinderen en jongeren

Argumentatie

Nu kan de overheid – middels de beheersovereenkomst - enkel de openbare omroep aansturen. Maar alle zenders en andere media zoals, kranten, tijdschriften en liefst de nieuwe media moeten gesensibiliseerd worden. Men wil een vrijwillig engagement, geen opgelegd beleid (Als bv. alle zenders zouden “beheerd” worden door de Vlaamse overheid, dreigt er 1 eenheidsbeeld te ontstaan. Is dit met zekerheid dan het juiste beeld ?)

Ideeën voor acties of initiatieven

De media-actoren (bv. ook volgende belangengroepen : Raad voor de journalistiek, programmamakers, ….) worden bijeengebracht, samen met een representatieve groep jongeren (divers) om een charter te bespreken en te ondertekenen.

Voor jongerenzenders/programma’s (zowel voor publieke als commerciële zenders!) moet (er) een representatieve jongerenraad (met diverse jongeren) komen, die advies geeft en meebeslist over alles.

Jaarlijkse prijs voor positieve beeldvorming (over) jongeren – uitgereikt door bv. Vlaamse Jeugdraad

Programma/reportagereeks over jongeren en hun roots, wat ze denken en voelen en over hun leven in hun dorp/stad.

Agentschap Sociaal-Cultureel Werk voor Jeugd en Volwassenen 41 www.jeugdbeleid.be

HOOFDSTUK 9: WERK

Beschrijving verloop discussie

Bijzonder was dat de groep voor meer dan de helft werd gevormd door de deelnemers van KAJ Oostende, met hun begeleider Bart; anderzijds was de redactrice van Flair aanwezig als observator, en nam een vertegenwoordigster van een interimbureau (eigenlijk stakeholder) deel aan het gesprek met de jongeren. Dit betekent dat, los van de 2 mensen van de living library, slechts 2 ‘losse’ jongeren mee nadachten over dit thema.

De 5 uitdagingen werden voorgesteld door Margot, die hierin werd bijgestaan door Omar. Het was voor de KAJ-ers zeer moeilijk om binnen de geformuleerde uitdagingen en het vooropgestelde format te denken (vandaar dat er in hetgeen volgt nauwelijks linken zijn tussen de uitdaging en het geformuleerde engagement). Zij kwamen duidelijk met een agenda, wat bij nader inzien neerkwam op grote frustraties (ook persoonlijke drama’s) t.a.v. de interimarbeid en het feit dat ze zeer moeilijk aan de bak komen in het gewone arbeidscircuit. Het was voor deze jongeren ook niet evident om engagementen onder woorden te brengen, eigenlijk kwam alles neer op één eis: zorg dat wij vast werk krijgen.

Anderzijds werd er niet echt gedebatteerd en bestond het plenum alleen uit een stemming , waarbij in een tweede ronde een ex aequo tussen twee engagementen moest uitgeklaard worden. De sfeer was wel goed, de jongeren hadden zeker het gevoel dat er naar hen werd geluisterd, en dat er moeite werd gedaan om scherp te krijgen waar precies het schoentje knelt.

Door het feit dat de KAJ-ers veruit in de meerderheid waren, drukten ze een stempel op de prioritering. Ze hebben het thema eigenlijk veranderd in GEEN WERK ipv WERK, maar het minste wat we kunnen zeggen is dat het een authentiek proces geworden is.

Ter informatie willen we ook het weggevallen vierde engagement meegeven. Mogelijk kunnen immers de engagementen die te maken hebben met interimarbeid samengebald tot één engagement, met meerdere suggesties voor acties.

Engagement 1

Uitdaging die aan de basis lag van dit engagement

Werk neemt ten opzichte van vrije tijd te vaak de bovenhand wat te veel druk geeft op het privé-leven of gezinsleven, ook bij jonge koppels

In 2020 geen discriminatie en ongelijkheid van kansen voor jonge werkzoekenden

Agentschap Sociaal-Cultureel Werk voor Jeugd en Volwassenen 42 www.jeugdbeleid.be

Argumentatie

Dit engagement reageert dus anders dan verwacht op de uitdaging die stelde dat werk ten opzichte van vrije tijd vaak de bovenhand neemt en te veel druk geeft op het privé-leven of gezinsleven, ook bij jonge koppels.

Er werd namelijk ingegaan op de problematiek van langdurige werkloosheid die het (sociaal) leven kan verwoesten. Er werd stevig gediscussieerd over de eventuele schuldvraag van interimkantoren: zij zijn dikwijls het eerste aanspreekpunt voor de laaggeschoolde jongeren en staan voor hen symbool voor vooroordelen en valse beloftes, maar zij zijn geen sociaal werkers en voeren slechts de richtlijnen uit van de werkgevers die hen engageren.

Er is een algemene mentaliteitsverandering nodig in de bedrijfswereld, maar ook in de samenleving(de consumenten). De overheid zou het goede voorbeeld moeten geven.

Jongeren vragen dat er in de bemiddeling meer rekening zou worden gehouden met de individuele noden: ziektes, gezin… Er kwam ook een pleidooi pro interimwerk, wat een goede opstap kan zijn naar duurzaam werk, maar dan moet er inderdaad meer controle zijn op de doorstroming.

Ideeën voor acties of initiatieven

Controle op interimkantoren :

Interimkantoren krijgen kwaliteitslabel als ze transparant werken, eerlijke vacatures afficheren, de jobvoorwaarden niet veranderen, als ze eerlijke en juiste feedback geven, met verbeterpunten voor de werkzoekenden, geen valse beloftes, alternatieven aanbieden

Strenger toezien op en bestraffen van discriminatie bv. via ‘ghost sollicitanten’ (wat volgens anderen juridisch niet toegestaan zou zijn.); eventueel de wetgeving verstrengen

werken met anonieme CV’s (gek idee: zoals in The voice: eerst alles weten over een persoon, dan pas de persoon zien).

een regeling die stelt dat iedereen na 6 maanden interimwerk recht heeft op een contract van onbepaalde duur ( zou in de maak zijn); dagcontracten afschaffen of minstens beperken tot maximum 3 maanden.

arbeidswetgeving (bevalling, ziekte…) moet ook gerespecteerd worden bij interimcontracten

Binnen de overheid een aantal jobstudenten voorbehouden voor bepaalde doelgroepen

De rol van VDAB en partners m.b.t. begeleiding van jonge, laaggeschoolde, langdurig werklozen versterken

Agentschap Sociaal-Cultureel Werk voor Jeugd en Volwassenen 43 www.jeugdbeleid.be

Engagement 2

Uitdaging die aan de basis lag van dit engagement

De arbeidsmarkt is onvoldoende flexibel (werkuren, vaardigheden, jobrotatie, …) waardoor werken snel een opgave wordt in plaats van iets boeiend.

Er komt een nationale, digitale databank voor werkgevers, waarop jongeren zich op vrijwillige basis kunnen inschrijven en waarbij ingespeeld wordt op sociale media, een soort facebook voor jonge werkzoekenden.

Argumentatie

Het doel is om op die manier de concurrentie tussen interimbureaus onderuit te halen en jongeren een gepaste job te helpen vinden. Dit engagement is wel degelijk een antwoord op de uitdaging die stelde dat de arbeidsmarkt onvoldoende flexibel zou zijn, aangezien jongeren zich zelf kunnen aanprijzen en op vrijwillige basis kunnen kiezen voor flexibele arbeid. Voordeel is dat jongeren zich niet bij elk interimkantoor apart moeten inschrijven; zich telkens weer moeten aanmelden.

Tegenargumenten waren alvast dat VDAB eigenlijk al zo’n database heeft, en dat onderlinge concurrentie net voor meer voordelen kan zorgen. Anderzijds moet men ook opletten voor nog meer discriminatie (zie engagement 1): anonimiteit maakt het soms gemakkelijker. Punt is dat interimkantoren en arbeidsbemiddeling… voor bemiddeling en begeleiding zorgen. Dit valt allemaal weg als men rechtstreeks onderhandelt. Uiteindelijk komt het hier, net als in engagement 1, neer op de vraag dat ‘tegen 2020 iedereen die in contact komt met jongeren op de arbeidsmarkt zorgt voor een goede begeleiding naar een vaste job’.

Het geformuleerde engagement neemt het heft zelf in handen vanuit een ontevredenheid met de bemiddeling, maar eigenlijk is het een actie ‘à la limite’ dat al de rest niet werkt.

Aangaande het tweede engagement speelde ook de dubbelzinnigheid in het gebruik van "interims" ons parten. Mogelijk bedoelden de jongeren daar met "interims" (minstens ook) de concurrentie tussen interimkrachten en niet (alleen) tussen de uitzendkantoren. En dan krijg je weer eerder een engagement in de aard van "Werkzoekenden solidair tegenover de werkgevers i.p.v. als concurrenten". Maar zo is het natuurlijk niet geformuleerd en we hadden helaas niet de tijd om nog op zoek te gaan naar de precieze intentie. Zo bekeken, sluit ook dit niet zo goed aan bij de uitdaging. En wat ze eraan koppelden is duidelijk een actie.

Ideeën voor acties of initiatieven

Jongeren sterker maken in concurrentie door gelijkstellen EVC’s … en diploma’s; rekening houden met competenties bij aanwerving en verloning

Arbeidsrecht als nodig aanpassen zodat meer flexibiliteit mogelijk wordt; systemen die flexibiliteit bevorderen (bv. deeltijds werken, ouderschapsverlof…) niet bestraffen als loopbaan berekend wordt

Agentschap Sociaal-Cultureel Werk voor Jeugd en Volwassenen 44 www.jeugdbeleid.be

Werkwinkels van de VDAB toegankelijker maken voor jongeren

Bestaande databanken jeugdvriendelijker maken cfr. facebook voor jonge werkzoekenden bv. Jobbook

Creëer je eigen job!

(Een systeem waarbij je in verschillende bedrijven kan uittesten of het iets is, vooraleer je een vast contract tekent: vond men maar een gek idee!)

Engagement 3

Uitdaging die aan de basis lag van dit engagement:

Het feit dat er heel veel vacatures in de zogenaamde knelpuntberoepen niet ingevuld geraken is eigenlijk niet gepermitteerd in een samenleving waar ook werkloosheid heerst

Tegen 2020 moet een haalbaar aantal knelpuntberoepen ingevuld zijn door langdurig werkzoekende jongeren

Argumentatie

Het gaat hier over elke jongere, over kansen voor iedereen. Er moet een patroon doorbroken worden, men doet te weinig moeite om de laaggeschoolde jongeren te motiveren. Men gelooft heel sterk in de idee dat jongeren via begeleiding en omscholing tot veel in staat zijn. Jongeren hebben ook recht op een duidelijk traject naar vast werk.

Nu maakt men een systeem van interimwerk en dagcontracten. Jongeren moeten teruggekoppeld krijgen welke competenties nodig zijn om een bepaalde job te krijgen en welke stappen ze eventueel kunnen zetten om er te geraken. Ze moeten ook de kans krijgen om te bewijzen wat ze kunnen. Anderzijds moeten de knelpuntberoepen een bredere maatschappelijke appreciatie krijgen, ze moeten aantrekkelijker gemaakt worden (voldoende inkomen en werkbare uren). Werkgevers moeten ze beter omkaderen.

Ideeën voor acties of initiatieven (15 lijnen)

Een wettelijke beperking van dagcontracten tot 3 maand: een soort jongerengarantie invoeren waarbij jongeren na 3 maanden (à 1 jaar) sowieso in een begeleiding komen naar vast werk of een beroepsopleiding

Imagoprobleem TSO en BSO: werk maken van mentaliteitsverandering; een verplichte proefdag waarbij jongeren kunnen tonen wat ze effectief kunnen; experimenten mogelijk maken

Opleiding op de werkvloer verbeteren bv. voor verpleegkundigen

Beroepsopleidingen en andere vorming i.f.v. knelpuntberoepen

Focus op informatie over, bewustmaking van knelpuntberoepen (imago bijstellen): voorstelling beroepen structureel integreren in onderwijs. Leerkrachten moeten beter

Agentschap Sociaal-Cultureel Werk voor Jeugd en Volwassenen 45 www.jeugdbeleid.be

geïnformeerd worden over bepaalde opleidingen en sectoren. Werk maken van expectationsmanagement van leerlingen en studenten (cf. impact van studiekeuze).

Investeren in werkomstandigheden, meer kwalitatieve jobs: leefbare jobs van maken.

Zwart werk aanpakken

Engagement 4 (nietweerhouden)

Uitdaging die aan de basis lag van dit engagement

Onderwijs zet te veel in op theorie en te weinig op praktijk. Er is in het secundair onderwijs veel te weinig ruimte voor werkervaringsstages, in alle richtingen.

Tegen 2020 moet het onderwijs de rechten en plichten van de jongeren aanleren en ze leren verdedigen, onder andere op het vlak van werk.

Argumentatie

Argument tegen was dat men dit engagement naast de kwestie vond en het geen antwoord geeft op het feit dat het onderwijs te weinig praktijkgericht is. Zinvoller is bv. het recht op een proefdag voor langdurig werklozen. Dit engagement zou maken dat jongeren mondiger op de arbeidsmarkt komen en zodoende minder makkelijk afgescheept worden.

Agentschap Sociaal-Cultureel Werk voor Jeugd en Volwassenen 46 www.jeugdbeleid.be

HOOFDSTUK 10 : WONEN

Beschrijving verloop discussie

Tussen de jongeren waren er ‘niveau’ verschillen. In eerste instantie viel het verschil in (ervarings)deskundigheid op over het thema. Bij het formuleren van de engagementen was het voelbaar dat niet iedereen vertrouwd was met de werkwijze. Hoe dan ook waren alle deelnemers gemotiveerd en onder begeleiding werden de geformuleerde ideeën vertaald naar engagementen.

Tijdens de werksessie signaleerden enkele jongeren dat het aspect van ‘kwaliteitsvol’ wonen ontbrak in de drie uitdagingen. Hierop werd doorgedacht waarbij volgende elementen naar voor kwamen: de woonkwaliteit van de armsten moet omhoog, betere en eerlijkere verdeling sociale woningen, integratie van de ‘sociale’ woningen en de ‘gewone’ woningen.

Voor het formuleren van acties was de interactie met de maatschappelijke stakeholders stimulerend. Een meerwaarde bij deze uitwisseling was de inbreng van de bij het thema aanwezige kabinetsmedewerker. Hij duidde het woonbeleid en beantwoordde vragen m.b.t. de voorgestelde acties.

De combinatie van werksessie en uitwisseling zorgden voor een inspirerend debat. De meeste jongeren dromen van een eigen huis maar hadden minder realiteitsgevoel over ‘de kostprijs’. Voor enkele jongeren was ‘een dak boven uw hoofd’ een hot item aangezien zij nu begeleid wonen en zich gediscrimineerd voelen bij hun zoektocht op de immo-markt.

Engagement 1

Uitdaging die aan de basis lag van dit engagement:

We streven in onze samenleving nog te veel naar individuele woningen, liefst nieuw en in het groen. Dit geldt ook voor de huidige generatie jongeren. Omdat er een steeds grotere druk op onze vrije ruimte komt, is dit problematisch.

Voor ons in 2020 … wonen op nieuwe manieren met respect voor de aanwezige ruimte en toegankelijk voor iedereen (financieel / sociaal).

Argumentatie

Alternatieve vormen van wonen.

Agentschap Sociaal-Cultureel Werk voor Jeugd en Volwassenen 47 www.jeugdbeleid.be

Nadruk op het sociaal aspect.

Open ruimtes.

Financieel aantrekkelijk maken. Toegankelijkheid voor iedereen.

Mentaliteitswijziging: ideaal beeld doorbreken.

Herwaardering: kiezen om open ruimtes te vrijwaren.

Sociale mobiliteit stimuleren = het gemak van verhuizen.

Ideeën voor acties of initiatieven

Mensen niet naar groen jagen, maar groen naar de mensen.

Sensibiliseringsactie / campagne om het stereotype wonen te doorbreken. Aantrekkelijk maken van alternatief wonen.

Delen van ruimtes/functies. Gemeenschappelijke waszaal, tv-zaal, tuin, …

Wegwerken hindernissen (regelgeving) voor alternatieve vormen van wonen

‘huisdelen’: fiscale discriminatie wegwerken (leefloon, belastingen)

Sociale mix: % voorbehouden voor jongeren uit eigen gemeente

Lokale overheden zouden meer ‘voorkeurrechten’ moeten kunnen krijgen op gronden/gebieden om ‘startersprojecten’ samen met jongeren uit te werken. Dit voor jongeren uit de ‘middengroep’ (niet doelgroep sociale huisvesting, maar net zij die als jonge starter daar uit vallen).

Grote percelen kleiner maken (bescheiden wonen) = druk op prijzen markt.

Structureel ingrijpen wat betreft ruimtelijke ordening. Bv. bouwstop in verkavelingsgebied. Ingrijpen door de overheid bv. Zemst (opkopen bouwgrond voor vrije ruimte).

Verder stimuleren / bekend maken erfpacht-regeling (= stimulans jonge huiskopers)

Belastingen op huizen: KI herzien, milieu impact, afstand van werk

Engagement 2

Uitdaging die aan de basis lag van dit engagement:

Betaalbaar wonen wordt steeds moeilijker, zonder financiële steun van ouders geraken jongeren niet meer aan een eigen woning.

Tegen 2020 kunnen jongeren betaalbaar wonen d.w.z. dat het woonbudget in evenwicht is met andere (basis)behoeften. Door het stimuleren van sociale aantrekkelijke en financieel haalbare projecten zoals o.m. co-housing.

Argumentatie

Financiële haalbaarheid

Sociale voordelen: verdraagzaamheid (interculturaliteit), nieuwe invulling van zorg

Goedkopere leningen

Zorg er voor dat de alternatieven aantrekkelijk blijven én (financieel) haalbaar.

Agentschap Sociaal-Cultureel Werk voor Jeugd en Volwassenen 48 www.jeugdbeleid.be

Ideeënvooracties of initiatieven

Kopen is verschillend van geluk. Men vergeet te leven!

Stop op bouwen.

Door erfenissprong komt steun ouders wel terug.

Aanpassen van de voorwaarden bij sociale koopwoningen (verblijfsduur, aanbod, …) + uitbreiden naar alle steden en gemeenten. Financiering via belastingen op huurovereenkomst van verhuurders.

Eerlijker financiële systemen.

De eigenaars van woningen stimuleren (= voordelen, financieel) om samen te werken met een sociaal verhuurkantoor [4 smileys].

Geen overdreven waarborgen! + waarborg OCMW accepteren = heel moeilijk voor werkloze jongeren [2 smileys]

Engagement 3

Uitdaging die aan de basis lag van dit engagement:

Kinderen hebben te weinig veilige ‘buiten speel mogelijkheden’ in de stad (en zelfs buiten de stad), ook al heb je een eigen tuin.

Tegen 2020 willen we dat elke kind en jongere vlot, zelfstandig en veilig een speel- en ontmoetingsplek kan bereiken.

Argumentatie

Wanneer jongeren hun eigen ruimte hebben, zal ‘overlast’ verminderen. Kanttekening: spelende kinderen zijn geen overlast!

Gemeenschapsgevoel

Buurtwerking

Bereikbaarheid

Spontaniteit

Verantwoordelijkheid bij jongeren durven leggen. Vertrouwen geven.

Niet enkel kinderen, vooral jongeren hebben nood aan eigen ruimte. Dus spelen- en ontmoetingsruimte.

Beleid voor kinderen: ruimte maken. Dan voor jongeren: ruimte laten (geen aparte plekken om te ‘hangen’).

Ruimte anders benutten bv. scholen.

Weinig plaats voor parken in de stad.

Onderhoudskost.

Agentschap Sociaal-Cultureel Werk voor Jeugd en Volwassenen 49 www.jeugdbeleid.be

Ideeën voor acties of initiatieven

Gemeentelijke administratieve sancties herbekijken. Het moet mogelijk zijn dat jongeren samenzitten op een bank en praten. Zij hebben geen negatieve bedoelingen.

Bestaande speelruimte (bv. scholen) open stellen voor jongeren. Geef de jongeren de verantwoordelijkheid met duidelijke afspraken. [1 smiley]

Buuroverleg (inclusief jongeren) over inrichting wijk.

Ruimte voor spelen voorzien bij aanleg nieuwe wijk.

Omheiningen tussen verschillende kleine stadstuintjes weghalen en zo grote speelruimte creëren.

Agentschap Sociaal-Cultureel Werk voor Jeugd en Volwassenen 50 www.jeugdbeleid.be

CONCLUSIE : DE MEESTE RELEVANTE ENGAGEMENTEN VOLGENS DE DEELNEMERS

Vliegers – round-up van prioriteiten

Algemeen

- 99 vliegers ontvangen

- Een aantal die alleen maar het thema invulden en niet een engagement

- Een enkele vlieger was niet leesbaar. Voor de rest werden engagementen die niet plaatsen waren gecatalogeerd onder ‘Andere prioriteiten’

- P = prioriteit

Thema Engagement (uit verslagen) Opmerkingen bij engagement

P1 P2 P3 Opmerkingen bij vliegers

Duurzaamheid/mileu

Sterk bewustzijnde dat er maar een zeer beperkt aandeel van de energie op een groene manier geproduceerd wordt, zouden we willen aandringen dat tegen 2020 er een verdubbeling is van het gebruik van groene energie, dit vooral halende uit de ombouw van kerncentrales die groener werken door

3 5 1

Agentschap Sociaal-Cultureel Werk voor Jeugd en Volwassenen 51 www.jeugdbeleid.be

recyclage van radio-actief afval.

In 2020 hebben alle producten en diensten een zichtbare eco-score en worden individuen, industrieën en instellingen gesensibiliseerd om eco-voordelige producten te kopen/ gebruiken/ maken/ … en wordt een deel van de BTW gebaseerd op de eco-score.

1 4

Tegen 2020 moet 25% van de auto’s van de baan mede door uitbreiding van het openbaar vervoer en de uitbouw van een fietsnetwerk.

2 2 4 Tmm CO2-uitstoot

Onderwijs In 2020 willen we vanaf het 3de

leerjaar basisonderwijs Frans en Engels op een geïntegreerde manier in het leerplan.

6 6 3 8 willen gewoon meer talen in het onderwijs

5 willen betere talenkennis via onderwijs

Tegen 2020 krijgt elke jongere de kans om zich te ontwikkelen (op alle vlakken) door een buitenlandse ervaring; dit via een duidelijke structuur.

6 2 3 Soms opmerking dat dit niet alleen via onderwijs moet/kan. Het gaat om de

Agentschap Sociaal-Cultureel Werk voor Jeugd en Volwassenen 52 www.jeugdbeleid.be

buitenlandse ervaring.

Tegen 2020 zijn jongeren maatschappijkritisch Deze jongeren hadden tijdens de stemming nog geen duidelijk engagement genoteerd en kwamen op deze zin, nog tijdens de stemming zelf, vertrekkende vanuit de uitdaging:

Jongeren worden nu te weinig voorbereid op ‘het leven’ omdat scholen nog teveel inzetten op kennisopbouw en de voorbereiding op het hoger onderwijs. Hierdoor is er te weinig ruimte voor het aanleren van vaardigheden die jongeren later zullen nodig hebben in het dagdagelijkse leven (budget beheren, documenten invullen en beheren, woningen huren of kopen, solliciteren,

9 7 4 Wordt soms ook aangehaald als ‘invoeren van een vak in middelbaar onderwijs waar actualiteit, politiek en maatschappij worden besproken’ – in zijn ruimere betekenis mogelijk ook link met engagement bij politiek (vak in onderwijs)

Ook omschreven als ‘jongeren opleiden tot kritische burgers’, brede opleiding, …

Zelfs als praktijkgericht onderwijs, lesprogramma aanpassen aan dynamische samenleving

Agentschap Sociaal-Cultureel Werk voor Jeugd en Volwassenen 53 www.jeugdbeleid.be

functioneren in groep, …..). Linken met informeel leren

Werk In 2020 geen discriminatie en ongelijkheid van kansen voor jonge werkzoekenden

(zie verslag) T.m.m. achterliggende idee ‘tegen 2020 moet iedereen die in contact komt met jongeren op de arbeidsmarkt zorgen voor een goede begeleiding naar een vaste job’

2 4 1

Er komt een nationale, digitale databank voor werkgevers, waarop jongeren zich op vrijwillige basis kunnen inschrijven en waarbij ingespeeld wordt op sociale media, een soort facebook voor jonge werkzoekenden.

(zie verslag) T.m.m. achterliggende idee ‘tegen 2020 moet iedereen die in contact komt met jongeren op de arbeidsmarkt zorgen voor een goede begeleiding naar een vaste job’

3 1 1 loket ifv begeleiding naar (vaste) job

Tegen 2020 moet een haalbaar aantal knelpuntberoepen ingevuld zijn door langdurig werkzoekende jongeren

2 1 1

Agentschap Sociaal-Cultureel Werk voor Jeugd en Volwassenen 54 www.jeugdbeleid.be

Veiligheid In 2020 willen jongeren een goed werkend, verbeterd justitiesysteem waar ook kleine vergrijpen een effectief gevolg hebben binnen de 4 maanden. (Geen GAS – gemeentelijk administratieve sancties, maar update huidig systeem: sneller , gerichter, effectiever)

1 1 5 Ook aandacht voor alternatieve en zinvolle straffen

In 2020 moeten jongeren meer kunnen experimenteren in de openbare ruimte én eigen ruimte krijgen waar ze zo weinig mogelijk overlast kunnen veroorzaken.

1

In 2020 moet de overheid/maatschappij jongeren tussen 12 en 20j met verschillende meningen op een begeleide manier en constructief bij elkaar brengen.

2 1

Wonen Voor ons in 2020 … wonen op nieuwe manieren met respect voor de aanwezige ruimte en toegankelijk voor iedereen (financieel / sociaal).

1 6 3

Tegen 2020 kunnen jongeren betaalbaar wonen d.w.z. dat het woonbudget in evenwicht is met andere (basis)behoeften. Door het stimuleren van

4 1

Agentschap Sociaal-Cultureel Werk voor Jeugd en Volwassenen 55 www.jeugdbeleid.be

sociale aantrekkelijke en financieel haalbare projecten zoals o.m. co-housing.

Tegen 2020 willen we dat elke kind en jongere vlot, zelfstandig en veilig een speel- en ontmoetingsplek kan bereiken

3 2 1

Armoede Er moet blijvend geïnvesteerd worden in de derde wereld. De middelen voor armoedebestrijding bij ons moeten tegen 2020 efficiënter worden ingezet én er moet meer gefocust worden op de mensen die het echt nodig hebben.

1 1 3

Tegen 2020 is de onderwijsrekening gekoppeld aan de thuissituatie van de kinderen.

Er werd in de werkgroep ook aangegeven dat dit engagement ook kan meegenomen worden bij het thema “Onderwijs”.

1 2 1

Agentschap Sociaal-Cultureel Werk voor Jeugd en Volwassenen 56 www.jeugdbeleid.be

Tegen 2020 heeft elke gemeente (afhankelijk van het aantal inwoners) een infopunt voor sensibilisering, opsporing en bestrijding van armoede en een armoedemedewerker die communiceert met het OCMW, scholen en sociaal-culturele organisaties.

Samenvoegen met engagement 1 - Tegen 2020 moet de hulpverlening voor armen beter uitgebouwd zijn. Er moet hierbij voorrang gegeven worden aan zij die het het meest nodig hebben.

9 1 3

Of 3de

engagement terugkomt bij werk? Nl. Tegen 2020 moeten de opleidingen goedkoper zijn én moet iedere werkzoekende het recht hebben op een persoonlijk gesprek bij iedere sollicitatie.

Agentschap Sociaal-Cultureel Werk voor Jeugd en Volwassenen 57 www.jeugdbeleid.be

Gezondheid In 2020 willen wij dat zelfmoord uit de taboesfeer komt. Scholen moeten preventiever met dit onderwerp omgaan en jongeren stimuleren om erover te praten. De druk moet worden verlaagd en de drempel naar de hulpverlening verkleind.

5 3

Tegen 2020 zien we scholen met een breder en diverser aanbod aan sport en meer sportactiviteiten. (8 stemmen op 11)

4 2 1 iemand linkt dit aan brede school

In 2020 alle jongeren meer bewust over de gevolgen en gevaren van alcohol en drugs.

1

Mobiliteit In 2020 moet het openbaar vervoer meer regelmatig, betrouwbaar en sneller zijn, en aangepast aan de noden van jongeren zodat ze vaker het openbaar vervoer gebruiken dan nu.

1 4 10 Nuance: op maat van alle gebruikers (en hangt samen met duurzaamheid: minder auto’s)

In 2020 willen we de helft minder verkeersslachtoffers (zwakke weggebruikers) door:

1 2 2

Agentschap Sociaal-Cultureel Werk voor Jeugd en Volwassenen 58 www.jeugdbeleid.be

een coherent wegenbeleid te voeren;

de infrastructuur voor fietsers en automobilisten aan te passen;

adviserende organen meer inspraak te geven;

te sensibiliseren (zowel fietsers als automobilisten).

In 2020 is de sanctie voor onder invloed rijden de inbeslagname van het voertuig met onmiddellijke veiling ten voordele van het openbaar vervoer. Meer controles zijn hiervoor een must.

1 1 Eerder als ‘progressieve boete’ verwoordt dan zoals hier verwoordt

Geen alcohol achter het stuur

Politiek/

participatie/

burgerschap

In 2020 willen we meer kansen voor alle jongeren (representativiteit) om mee na te denken en mee te participeren aan de politiek! En dit door stemrecht op 16 jaar en de mogelijkheid verkiesbaar te zijn in het jaar waarin je 18 wordt.

3 2 2 Jeugdraad in het vizier

In 2020 worden jongeren gestimuleerd om zich voor een korte periode over een lokaal thema uit te spreken. Samen gaan ze een traject aan, gesteund

7 2 1 Samenwerking met scholen wordt hier ook aangehaald

Agentschap Sociaal-Cultureel Werk voor Jeugd en Volwassenen 59 www.jeugdbeleid.be

door lokale besturen.

Tegen 2020 willen wij een vak in ons onderwijssysteem opnemen waarin maatschappelijke en politieke kwesties worden besproken en eventuele vermeldingen in VOET.

2 5 4

Verdraagzaamheid

Tegen 2020 zetten politieke partijen competente en geëngageerde mensen met een diverse achtergrond op verkiesbare plaatsen.

1 2 Lijsten als weerspiegeling van de maatschappij

Tegen 2020 willen we geweld ten gevolge van onverdraagzaamheid krachtdadig aanpakken : snellere, strengere maar rechtvaardigere aanpak van feiten die laagdrempeliger kunnen gemeld worden. Alle geweld moet gelijk bestraft worden.

2 3

In het hele onderwijs moet men in alle aspecten van de ontwikkeling in contact komen met andere culturen en deze als normaal beschouwen voor de rest van zijn leven.

Ex aequo zonder voorkeur met charter-engagement

2 1 2

Agentschap Sociaal-Cultureel Werk voor Jeugd en Volwassenen 60 www.jeugdbeleid.be

Er moet een charter komen met de media, die het engagement aangaan om een positief beleid te voeren rond de beeldvorming van kinderen en jongeren

Ex aequo zonder voorkeur met onderwijs-engagement

1 2 2

Andere prioriteiten

- internationale solidariteit moet omhoog (P3)

- KAJ-jongereninput voor werk wel zeer specifiek, maar vooral te herleiden naar engagement 1 onder werk; volgende ‘nuances’ nog meegeven

o Door overheid opgezet overleg met interim-sector, werkgevers en VDAB i.f.v. echte jobs voor jongeren (P1)

o Gerichte opvang en heroriëntering van school-drop-outs die interesse hebben in knelpuntberoepen maar wegens geen diploma er toch geen

job in vinden (P3)

o Vast werk (P1)

- Schoolrekening naar ieders draagkracht ipv max. factuur (geeft meer mogelijkheden voor cultuur en sport) (P3)

- Inzetten op cultuur (P2)

- Onderwijs: iemand klaar maken voor de arbeidsmarkt (P2)

- Onderwijs afstemmen op knelpuntberoepen (P1)

- Streven naar werkzekerheid: ‘in 2020 duurzame en kwalitatieve jobs voor alle jongeren, dwz na 6 maanden interim recht op contract onbepaalde

duur (P1)

- 2x Jongeren beter informeren en begeleiden over wat de arbeidsmarkt te bieden heeft, o.a. om knelpuntberoepen op te lossen (P3, P2)

Agentschap Sociaal-Cultureel Werk voor Jeugd en Volwassenen 61 www.jeugdbeleid.be

- Armoede: begeleiding van armen/asielzoekers bij zoeken naar woningen en werk (P3)

- 2x Verhoog aantal jongeren met genuanceerde mening in SL (??) – kan je linken aan engagement bij onderwijs/politiek/verdraagzaamheid (P2)

- Automatische toekenning van sociale rechten ihkv armoedebestrijding (P1)

- Onderwijs dat jongeren zelfredzaam maakt naar informatievoorzieningen in de vrije tijd (P2)

- Mensen niet meer naar groen brengen, maar groen naar de mensen brengen (P2)

- Belastingen eerlijker maken (cf woonmarkt) (P3)

- Duurzame mobiliteit, weg met fiscaal voordeel voor bedrijfswagens (P3)

- Afstemming werk-privé: flexibiliteit arbeidsuren (P3)

- Effectieve participatie voor jongeren organiseren, zeker op school. Echt participeren op school is de beste leerschool voor actief burgerschap in

maatschappij (P1)

- Diversiteit en sociale mix moeten een prioriteit zijn (P2)

- We moeten streven naar een ontzuiling van de maatschappij (P3)

- Rijkdom beter verdelen, miljonairstaks (P3)

- Een job boeiend/aangenaam maken of je eigen werk creëren (P3)

- Liever 1 ding doen dan 10 beloftes maken (randbemerking)

Agentschap Sociaal-Cultureel Werk voor Jeugd en Volwassenen 62 www.jeugdbeleid.be

BIJLAGEN : VERSLAGEN VAN MINI-TOPS EN ANDERE RELEVANTE PROCESSEN

YOUTOP MINI (Discussiesalon Onderwijs van de toekomst VSK, 19/04/2012, Limburg)

Aanwezig: 17 leerlingen, 5 leerkrachten

Vertegenwoordiging: 9 scholen

Moderator: AnneleenVermeire (VSK)

Experts/toehoorders: Annelies Stassen (Europese school Mol), Kristien Kerkhofs

(Steunpunt Onderwijs), Isabelle Doorme (Kabinet gedeputeerde Smeets), Hilde

Vandersypt (Steunpunt Onderwijs)

Verslag: Marie Sooghen (VSK)

Verloop van het discussiesalon

Verwelkoming & kennismaking

Brainstormen in groepjes

Samenleggen van de ideeën

Discussie

Conclusie/ aanbevelingen

1. Verwelkoming

De leerlingen leren elkaar kennen via een kort kennismakingsspelletjes. Anneleen stelt

het onderwerp ‘onderwijs van de toekomst’ en jongerenpact 2020 voor. De werkwijze van

het discussiesalon wordt ook voorgesteld.

2. Brainstormen in groepjes

De leerlingen krijgen elke een ‘droomwolk’ waarin ze hun ideeën voor deschool van de toekomst mogen neerschrijven. Ze doen dit in kleine groepjes van 3 personen. De leerlingen schuiven door zodat ze steeds in verschillende groepjes zitten.

Agentschap Sociaal-Cultureel Werk voor Jeugd en Volwassenen 63 www.jeugdbeleid.be

3. Samenleggen van de ideeën

De leerlingen zitten nu in grotere groepen samen en proberen samen met hun groepje de 5 belangrijkste/ meest interessante ideeën samen te leggen. Ze schrijven elk idee op een A4 die ze in het midden van de cirkel leggen.

4. Discussie

Uit de verschillende groepjes kwamen volgende ideeën naar voren als de belangrijkste:

Keuzevakken. Hiermee wordt bedoeld dat leerlingen zelf moeten kunnen kiezen wat ze leren, dit maakt dat ze liever naar school gaan. Leerlingen moeten zelf hun lessenpakketten voor een deel kunnen samenstellen.

In de zomer studie buiten. Als je in de zomer moet binnen zitten is meestal saai en soms storend voor de anderen die wel nog les hebben. Buiten gaan zou een oplossing zijn om de studie fijner te maken

Interactieve lessen. Als leerkrachten meer actiever les geven, dan zullen leerlingen het leuker vinden om naar school te gaan. Wat wordt dan juist bedoeld met ‘interactiever’? De leerlingen willen graag dat er meer de link gelegd wordt met de praktijk, bijvoorbeeld door regelmatig goede voorbeelden te geven waar de theorie wordt gebruikt.

Meer gehandicapten voorzieningen. Meer liften en schuine vlakken op school. Nu is dit nog weinig voorzien in scholen. (Bij de meerderheid van de scholen hier vertegenwoordigd is het niet in orde, bij slechts één school wel). Zorgen dat deze leerlingen ook de kans krijgen om normaal de lessen mee te volgen. Het gaat hier dus niet enkel over de infrastructurele voorzieningen, maar ook over de invulling van de lessen.

Gezellige klaslokalen. De klaslokalen moet aangenamer gemaakt worden, hierdoor zal les zelf en vooral de sfeer in de klas ook aangenamer zijn. Leuke kleuren op de muren kunnen hierbij bijvoorbeeld al helpen.in de les. Op één van de aanwezige scholen is er reeds veel aandacht besteed aan gezelligere klaslokalen en de leerlingen geven aan dat het echt werkt.

Elke klas een smartboard. Leerlingen willen dit graag zodat de leerkracht veel meer digitaal kunnen werken. Ook het gebruik van computers (nieuwere!) in de klas willen ze verhoogd zien. Kortom de ICT-voorzieningen in de klas moeten beter. Anneleen stelt de vraag hoe het dan zit met het gebruik van tablets in de klas? De leerlingen vinden dit misschien een goed idee voor de toekomst. Ze vinden vooral dat de boeken (die nu veel te zwaar wegen) wel vervangen zouden unnen worden door een tablet. Het zou helpen om het gewicht van de boekentas te verminderen. Volgens de leerlingen is het ook makkelijk om te werken met tablets en smartboards in combinatie. Het is, volgens hen, ook heel handig voor oefeningen en toetsen, want de leerkracht zal hierdoor minder moeten verbeteren. Anneleen: Wat met de kostprijs? Het is soms ook mogelijk om tablets te huren en dan valt de prijs mee, vinden de leerlingen. De boeken zouden ook vervangen worden en daardoor valt een andere kost weg. Stemming: Schoolboeken toch nog behouden ja of nee? (8 ja, 9 neen)

Agentschap Sociaal-Cultureel Werk voor Jeugd en Volwassenen 64 www.jeugdbeleid.be

8 leerlingen kiezen ervoor ze toch nog te behouden, want er moet een extra zekerheid zijn voor wanneer de tablet het laat afweten. Stemming: Tablets op school? (14 ja, 3 neen)

De klasgroepen niet te groot maken. Er zijn verschillende leerlingen die getuigen dat hun klas erg groot is en dat het niet aangenaam lesvolgen is. Ook worden klasgroepen regelmatig samen gezet en is het niet bevorderlijk voor de sfeer in de klasgroep. Daarom wille leerlingen graag kleinere klasgroepen, op deze manier kan iedereen makkelijker school volgen en meer aan het woord komen tijdens de les.

Uitwisselingsprojecten met leerkrachten en leerlingen uit andere landen. De leerlingen vinden dat dit de beste manier is om beter de cultuur van andere landen te leren kennen. Ze geloven er ook in dat dit de beste manier is om een taal te leren. De leerlingen doen ook de suggestie om schoolreizen te combineren met uitwisselingen, ze denken dat dit het meest affectief zal zijn om echt iets bij te leren over de stad/ cultuur/ taal/…

Meer de nadruk leggen op het spreken van de talen dan het schrijven. De leerlingen vinden dat hier te weinig aandacht aan wordt besteed in de huidige vorm van het onderwijs. Je zal namelijk veel meer een taal moeten spreken dan schrijven wanneer je later aan de slag gaat. Grammatica moet wel blijven, maar er moet meer de nadruk worden gelegd op de praktijk van het spreken van de taal.

GSM gebruiken tijdens de speeltijd. Bij 8 leerlingen mag er nog steeds geen gsm gebruikt worden tijdens de speeltijd (dit is echter de minderheid van de leerlingen) Er zijn verschillende scholen waar het wel mag. Meestal wordt het dan ook gebruikt om muziek te luisteren of een spelletje te spelen. Niet alleen het ‘bereikbare’ is een reden voor de leerlingen om een gsm te hebben op school. Ook diefstal is een thema dat hiermee te maken heeft en dat geven de leerlingen ook zelf aan. Scholen hebben hier schrik voor, maar ook de leerlingen. In sommige scholen moeten de gsm’s bijvoorbeeld buiten in hun boekentas liggen tijdens de les. De leerlingen doen dit niet graag, want ze hebben schrik dat hun gsm gestolen zal worden. Anneleen: Wat met het gebruik van de GSM tijdens de les? De meerderheid van de leerlingen geeft toe dat ze ooit al wel eens een gsm hebben gebruikt in de les

Nadruk op talenten leggen bij leerling. Hiermee bedoelen de scholieren bijvoorbeeld dat een leerling die beter is in taal of in muziek de school hier rekening mee moet houden tijdens de les. Anneleen vraagt zich af hoe het er dan in de praktijk zal uitzien? Volgens de leerlingen zou dit de vorm kunnen krijgen van een individueel lesprogramma.

Speeltijden nuttiger maken, speelplaatsen uitnodigender maken Op de speelplaats moet de mogelijkheid komen om je bezig te houden, dit kan door sportvelden te voorzien, maar eventueel ook andere invullingen zijn mogelijk. De sportschool laat zelfs weten dat zij geen sportvel op de speelplaats hebben (wat ze toch raar vinden voor een sportschool). Op één school hebben ze al een danscompetitie en verschillende sportcompetities die tijdens elke middagspeeltijd doorgaan. Hiervan zijn ze wel tevreden. De leerlingen geven ook aan dat een extra taalles ( moet dan wel

Agentschap Sociaal-Cultureel Werk voor Jeugd en Volwassenen 65 www.jeugdbeleid.be

een speciale taal zijn) tijdens de middag misschien kan zorgen voor betere invulling van de pauze. Ook meer gebruik kunnen maken van computers tijdens de pauze zien zij als een leuke en nuttige invulling.

Minder werken met schriften De leerlingen willen minder werken met ‘invulschriften’ op school.

Stilteruimtes waar bepaalde vakken kunnen gegeven worden. De leerlingen willen graag dat er ruimtes voorzien worden in de school waar de leerlingen tijdens de pauze kunnen gaan lezen voor bepaalde vakken of zelfs hun huiswerk al maken voor de volgende dag.

5. Conclusie/ aanbevelingen

De leerlingen kiezen uit de 10 thema’s welke de allerbelangrijkste zijn. Ze doen dit door elk 2 stickers te plakken (een rode voor een idee dat ze minder belangrijk vinden en een groene voor een heel belangrijk).

De ideeën die wegvallen

GSM’s op school krijgen allemaal een rode sticker

De leerlingen kunnen zich hierin wel vinden en begrijpen waarom er hier rond regels zijn op school.

Focussen op praktijk van de talen

Studie buiten.

Hoe zit het dan met buiten les krijgen? Geen goed idee, want je bent snel afgeleid.

Interactieve lessen (nieuwe manieren van lesgeven) valt volgens de leerlingen niet weg, maar mag eigenlijk samen gelegd worden met het gebruik van nieuwe media in de lessen

Kleine en gezellige klaslokalen

De ideeën die we wel meenemen.

Keuzevakken/ Keuzelessen (6 stemmen)

Voorzieningen voor iedereen, zodat iedereen in de les terecht kan en in de gebouwen (8 stemmen)

Interactieve lessen met moderne media technologieeën (6 stemmen)

Kleinere klasgroepen (6 stemmen)

Uitwisseling met andere scholen (4 stemmen) Anneleen geeft nog een korte uitleg over jongerenpact 2020 en het doel van de discussie nu. De leerlingen schrijven hun ideeën op een whiteboard en trekken een foto + ze geven de ideeën in op de site zodat deze kunnen meegenomen worden in het jongerenpact 2020.

YOUTOP MINI (Discussiesalon Onderwijs van de toekomst VSK, 04/05/2012, Vlaams-Brabant)

Agentschap Sociaal-Cultureel Werk voor Jeugd en Volwassenen 66 www.jeugdbeleid.be

Moderator: Evy (VSK)

Verslag: Benny (VSK)

Deelnemers: 17 scholieren tussen de 12 en 18 (uit scholen in Vlaams-Brabant)

Toehoorder: Steve Esces van ANIMO

Inleiding:

Evy geeft de inleiding over wat er zal besproken worden tijden de sessie. We zoeken straffe ideeën voor onderwijs voor het jaar 2020. Er wordt ook uitleg gegeven over het jongerenpact 2020

We spelen een kennismakingsspel

Ronde 1: Speeddate:

Evy legt uit hoe we de discussie zullen aanpakken. Leerlingen discussiëren met elkaar en dromen er op los over wat hun wat hun ideale idee is over het onderwijs 2020. ze doen dit door een soort van speeddate. Leerlingen zitten per twee tegen over elkaar en gaan een minuut lang discussiëren. Iedereen gaat in gesprek met iedereen.

Ronde 2: Door de filter

De scholieren worden in vier groepen verdeeld en gaan nu de verkregen info door het speeddaten samenbrengen op een grote droom-tekstballon. Ze gaan op zoek naar de ideeën waarin iedereen van het groepje zich kan vinden

Ronde 3: Gooi het in de groep!

We discussiëren diepgaand over alle ideeën die ronde 2 hebben overleefd.

- Meer talen gebruiken in de praktijk.

- Meer uitwisselingen organiseren.

Agentschap Sociaal-Cultureel Werk voor Jeugd en Volwassenen 67 www.jeugdbeleid.be

- Bepaalde vakken in een vreemde taal krijgen, bvb aardrijkskunde in het Frans

krijgen. Alle lessen actiever verwerken en integreren in alle vakken

- Meer gebruik maken van gastsprekers en niet altijd de leerkrachten. Als je een

gastspreker voor je krijgt en hij spreekt over een bepaalde godsdienst, zal dit beter

blijven hangen.

- Thema’s zoals economie en politiek in elke richting integreren en niet enkel in

richtingen zoals humane wetenschappen. Er moet ruimte zijn voor sociale apsecten

tijdens de lessen. Ook thema’s besproken in de actualiteit moeten een plaats krijgen

binnen de lessen en niet enkele jaren later in een cursus.

- Tijdens de lessen meer tijd maken voor beweging of sport. Dit kan de aandacht van

de scholieren versterken. Dit moet niet lang duren, maar een korte pauze tijdens de

lessen kan zeer nuttig zijn!

- Lessen LO en algemene lessen linken aan elkaar. Bijvoorbeeld sport in het engels

krijgen. Meer sport op school, vooral in de theoretische richtingen.

Reactie:

- Veel mensen kiezen net voor de theorie om de sport te vermijden. Er wordt op veel

scholen al veel vrijwillige middagsport aangeboden, maar dit wordt niet genoeg

gestimuleerd door de school zelf.

- Algemene vakken zouden geen plaats mogen maken voor sportvakken, maar de vrij

gekozen uren door de scholen zou de mogelijkheid tot keuzevakken zoals sport of

muziek creëren.

- De weinige sportlessen die de scholieren krijgen zijn initiaties. Er zou meer nadruk

gelegd moeten worden op een bepaalde sport en deze goed uitwerken. Er zou ook

meer nadruk gelegd moeten worden op details zoals anatomie. ( dit kan door te

vermelden welke spieren etc… worden gebruikt bij speluitleg).

- Meer richtingen op school, maar toch nog steeds een onderscheid maken tussen de

verschillende stromen.

- Reactie: als je een bepaalde richting wil doen, moet je een school kiezen die deze

richtingen aanbieden. Kleine scholen kunnen niet zomaar alle richtingen aanbieden.

-

- Scholieren zouden vanaf de tweede graad meer inspraak en verantwoordelijk moeten

krijgen in hun lessenrooster. Meer zelf kunnen kiezen welke lessen de scholier wil

volgen. Deze lessen zouden ook veel praktijkgerichter moeten zijn vanaf de tweede

graad.

-

- Feedback geven door scholieren op leerkrachten. Er zou ook meer gekeken moeten

worden naar deze feedback. De leerkrachten zouden ook verplicht moeten worden

Agentschap Sociaal-Cultureel Werk voor Jeugd en Volwassenen 68 www.jeugdbeleid.be

om deze feedback te ondergaan. Leerkrachten die niet in orde zijn met hun lessen

weigeren nu deze feedback.

-

- Meer stages in de opleidingen integreren. Als een scholier denkt dat hij advocaat wil

worden, zal hij rechten gaan studeren, maar de meesten weten meestal niet wat het

beroep inhoudt. Er zouden daarom meer beroepsstages georganiseerd moeten

worden.

- Of heel vroeg beginnen met kennismaking met de beroepswereld

- Of in de derde graad veel beroepsstages organiseren zodat de leerlin een duidelijk

beeld krijgt van de latere beroepswereld.

Ronde 4: “ 10 points go to …”

We overlopen de thema’s en stemmen op de ideeën die het allerbelangrijkst zijn. De meerderheidwint.

1. Meer debat over maatschappelijke en politieke thema’s

2. Meer vrijwillige sport op school stimuleren

3. Meer keuzevakken zodat je zelf voor een stuk je lessenrooster kunt bepalen.

4. Beroepsstages voor alle leerlingen, zodat de leerlingen kunnen proeven van

een bepaald beroep.

5. Leerlingen moeten feedback kunnen geven aan leerkrachten.

Ronde 5: Let’s make it official!

We geven de ideeën in op de website van jongerenpact 2020 en we trekken een foto voor het nageslacht (generatie 2020) om duidelijk te maken dat het ONS idee is.

YOUTOP MINI MOBILITEIT (Leuven, 09/05/2012)

(www.mijnleuven.be)

Woensdag 9 mei 2011 organiseerde mijnLeuven in het kader van het Jongerenpact 2020 de YouTop Mini Mobiliteit. Uit een bevraging bij Leuvense jongeren bleek dat jongeren heel wat aandacht hebben voor mobiliteit. Reden genoeg voor de M-Crew Participatie om hier een debatavond met experts, politici en Leuvense jongeren rond te

Agentschap Sociaal-Cultureel Werk voor Jeugd en Volwassenen 69 www.jeugdbeleid.be

organiseren! De Lijn, Schepen Dirk Robbeets, Mobiel 21, de Fietsersbond, Saïd El Khadraoui, Karin Brouwers, en jonge politici, allemaal waren ze aanwezig om met de Leuvense jongeren van gedachten te wisselen.

Tekst: Bo Peeters

De echte grote YouTop mocht dan al voorbij zijn, de Mini was eveneens een succes. Na een korte kennismaking met de experts en een heuse opinion boulevard waarbij iedereen zijn mening over een aantal stellingen kon neerpennen, gingen de debatten van start. Basis voor de debatten waren verschillende stellingen, maar al snel gingen de debatten verder en dieper in op het mobiliteitsvraagstuk. Via een doorschuifsysteem werd er voor gezorgd dat iedereen de kans kreeg om met alle experts de dialoog aan te gaan.

Een heel aantal subthema’s zijn de revue gepasseerd. Fietsen in beide richtingen waar voor auto’s eenrichtingsverkeer geldt? Op een aantal plaatsen zou het volgens de meeste aanwezigen moeten kunnen. We kwamen ook te weten dat De Lijn in eerste plaats voor de reizigers rijdt maar dat ze ook aan het milieu en duurzaam rijden denken (er zijn maar liefst 36 hybride-autobussen in Leuven en er komen er nog!). Fietshelmen en fluohesjes verplicht maken kon dan weer niet op veel steun rekenen. Een splinternieuw idee om fietsdiefstallen tegen te gaan werd aangereikt. Wat dacht je van een systeem op je fiets dat “Help” roept wanneer je fiets gestolen wordt of een GPS zodat je je fiets kan volgen en terug vinden? Dit en veel meer kwam aan bod.

Slotstuk van de avond was het moment waarop de experts meedeelden wat hen was bijgebleven en wat ze naar hun organisatie zouden meenemen om eventueel aan te werken. Zo was Karin Brouwers te vinden om een autoloze dag midden in de werkweek te organiseren, een zeer gedurfd idee! Saïd El Khahraoui vond het interessant om te weten dat er een draagvlak voor Leuven fietsstad is. Enkele originele ideeën om op de ring gemakkelijker over te steken werden door Mobiel 21 meegenomen. Schepen Dirk Robbeets tenslotte was aangenaam verrast dat iedereen een heel realistische kijk op de problematiek heeft en onthoudt, net als De Lijn, dat het aantal bussen en busroutes al dan niet doorheen de stad eveneens een hot item is onder de jongeren. Met een nababbel en een drankje werd deze interessante avond gezellig afgesloten.

Agentschap Sociaal-Cultureel Werk voor Jeugd en Volwassenen 70 www.jeugdbeleid.be

Ik werd al heel lang gepest, en de leerkrachten deden er niets mee. Integendeel, de pesters werden met rust gelaten en uiteindelijk ben ik van school veranderd.

YouTop Mini, Uit De Marge (05/05/2012)

Bijdrage kinderen en jongeren in armoede

Proeftuinen jeugdwerk

Sinds 2008 zijn 8 jongerenwerkingen erkend als ‘proeftuin jeugdwerk kinderen en jongeren in armoede’ in het kader van het participatiedecreet.

Eén van hun doelstellingen is het laten horen van de stem van kinderen en jongeren in armoede. Het Vlaams Netwerk van verenigingen waar armen het woord nemen en Uit de Marge vzw ondersteunen hen hierin, onder andere door een beleidsparticipatietraject in het kader van het verticaal permanent armoede overleg. Gedurende een jaar komen de jongeren uit de verschillende jongerenwerkingen samen om gemeenschappelijke standpunten, aanbevelingen en adviezen te formuleren over thema’s die hen aanbelangen in hun dagelijks leven.

De aanbevelingen in deze nota zijn een voorlopige samenvatting van één van de bijeenkomsten. Deze worden nu al meegegeven als bijdrage aan het jongerenpact 2020, maar worden in de loop van 2012 nog verder uitgewerkt als agenda voor het verticaal armoede overleg met Minister van Jeugd Smet op zaterdag 6 oktober 2012.

De thema’s, pijnpunten en aanbevelingen zijn dus zeker geen volledige weergave van de standpunten van de jongeren.

1. THEMA ONDERWIJS

1.1. Pijnpunten

- Pesten Bijna alle jongeren uit de werkingen ervaren pesten als probleem, en als één van de grote oorzaken waarom ze niet graag naar school gaan, van school veranderen, zich slecht in hun vel voelen..

- Concentratie in de les

De jongeren vinden het moeilijk om een hele dag stil te zitten en te luisteren, en worden hier vaak op aangesproken als het niet lukt (‘dan heb je meteen adhd’). Ze geven aan dat, als er

Agentschap Sociaal-Cultureel Werk voor Jeugd en Volwassenen 71 www.jeugdbeleid.be

‘Op school is er een zwembad dat nooit wordt gebruikt, terwijl we bijna geen plaats hebben om buiten te spelen, ze zouden beter dat zwembad afbreken’

alternatieve manieren van lesgeven worden gebruikt, ze hun leerstof wél onthouden, bv als er in groepen wordt gewerkt of als ze er met anderen over kunnen praten.

1.2. Doelen (2020)

Pesten:

- Dat er geen kinderen meer gepest worden op school

- Dat er een groter besef is bij kinderen, leerkrachten en directies wat de gevolgen van pesten zijn

Concentratie in de les

- Dat kinderen op een toffe manier kunnen leren, niet alleen door te zitten en te

luisteren

1.3. Aanbevelingen

Pesten:

- Pesters directer en strengerstraffen

Concentratie in de les

- Meer alternatieve vormen van lesgeven

(hoekenwerk, groepswerk, rekenspel…)

- Meer pauzes tussen te lessen

‘Onlangs hebben ze zelfs een speeltijd afgeschaft om ons nog meer te laten leren en stilzitten’

Agentschap Sociaal-Cultureel Werk voor Jeugd en Volwassenen 72 www.jeugdbeleid.be

2. THEMA WONEN

2.1. Pijnpunten

- Eenzaamheid

Bij verschillende punten die te maken hebben met wonen, alleen gaan wonen, begeleid zelfstandig wonen.. kortom het op je eigen benen staan (meestal rond 18 jaar), komt dit heel sterk naar voor. De (relatief) beschermde context van een gezin of een leefgroep verlaten is voor jongeren een heel beangstigende stap. Alle zekerheden vallen weg en je staat er alleen voor. Veel jongeren hebben hiervoor niet de vereiste informatie, het netwerk, de steun, de sterkte.. en voelen zich erg alleen. Op het moment dat ze ergens hulp gaan zoeken, zitten ze vaak al tot over hun oren in de problemen.

2.2. Doelen (2020)

- Dat jongeren altijd iemand hebben om op te vertrouwen, om mee te praten

- Problemen of angst om alleen te wonen moeten sneller gedetecteerd worden

2.3. Aanbevelingen

- Zorgen dat jongeren een netwerk om zich heen hebben vóór er sprake is van

hulpverlening. Dus ook als jongeren eigenlijk (nog)

geen problemen hebben, maar wel nood aan een

luisterend oor

- De overgang van thuis of leefgroep naar

‘alleen’ wonen is te groot

- Zorgen dat jongeren beter weten waar ze

terecht kunnen voor een babbel

- Hulpverleners weten niet wat het betekent om

in de schoenen van de jongeren te staan: laat

jongeren organisaties en hulpverleners adviseren om

zo andere jongeren beter te kunnen helpen.

‘Je voelt dat echt, dat er niemand achter je staat. En dan ga je je nog meer terugtrekken en opsluiten. Ik

weet ook wel dat ze het niet in onze schoot gaan komen gooien, maar als je voor alles in je leven al zo veel moeite moet doen, en al zo veel keer het deksel op je neus

hebt gekregen, is dat heel moeilijk om wéér alles te gaan vragen,

uitzoeken en alleen doen.’

Agentschap Sociaal-Cultureel Werk voor Jeugd en Volwassenen 73 www.jeugdbeleid.be

‘Ze helpen je met je papieren en

that’sit’

THEMA JONGERENWELZIJN

2.4. Pijnpunten

De jongeren uit de werkingen hebben het gevoel dat ze slechts met veel moeit aan de juiste informatie komen (waar ze terecht kunnen, wie hen kan helpen, waar ze recht op hebben). Het is voor veel jongeren niet duidelijk wat er bestaat en waar ze moeten zijn. Deze jongeren leefden volledig teruggetrokken en geïsoleerd, en deelden ze hun problemen met niemand. Op het moment dat ze bij instanties terecht kwamen, sleepten hun problemen vaak al veel te lang aan, met alle gevolgen van dien. Door in hun vrije tijd in de jongerenwerkingen terecht te komen, ontmoeten ze andere jongeren en begeleiders die hen op weg helpen en wijzen waar ze terecht kunnen. De jongeren hebben weinig zicht op waar ze terecht kunnen, waar ze recht op hebben, wie hen kan helpen.

2.5. Doelen (2020)

- Een beter netwerk rond jongeren van mensen die naar hen

luisteren, hen kunnen helpen, zich hebben op hun leven

- Hulpverlening en begeleiding moet persoonlijker zijn, meer aandacht hebben voor

de jongere achter de problemen

2.6. Aanbevelingen

- Ervoor zorgen dat jongeren een netwerk hebben van jongeren en volwassenen die

hen begrijpen, die oprecht in hen geloven, zicht hebben op hun leven en hun

problemen

‘Ik wist niet dat dat bestond, het JAC. Ook iets als Betonne Jeugd, waar je leuke dingen kunt doen. Je komt altijd alles maar te weten door er toevallig met iemand over te praten.’

Agentschap Sociaal-Cultureel Werk voor Jeugd en Volwassenen 74 www.jeugdbeleid.be

‘Je pakt niet uit met je problemen, dus tegen dat je het zegt tegen iemand, is het al veel te laat. Als je al vroeger iemand had gehad om mee te praten, zou je rapper iets aan je problemen kunnen doen.’

In het buso word je alleen voorbereid op een beschutte werkplaats, en eens je daar bent, geraak je er nooit meer weg. Waarom kunnen wij geen stage doen in de gewone sector? Ze zeggen op voorhand al dat we het niet zullen aankunnen als ze horen van welke school je komt, maar ze laten het ons niet eens proberen.

- Ook vanuit vrijetijdsbesteding kan gewerkt

worden aan andere levensdomeinen, vanuit

een positieve invalshoek

- Inschakelen van ‘ervaringsdeskundige

jongeren’ in hulpverlening, zodat jongeren het

gevoel hebben dat de hulpverleners hen

begrijpen, weten wat het is

3. THEMA WERK

3.1. Pijnpunten

De jongeren uit de werkingen voelen dat hun kansen op de arbeidsmarkt erg beperkt zijn: ze hebben geen diploma, of enkel bijzonder onderwijs, hebben geen zicht op welke jobs er zijn die ze graag zouden kunnen doen, hebben weinig werkervaringskansen in sectoren die ze zelf interessant vinden.

3.2. Doelen (2020)

- Elke jongere moet de kans krijgen zich in het gewoon onderwijs te ontwikkelen

- Elke jongere moet voldoende job- en stagekansen krijgen in diverse sectoren om zo

een job te vinden die ze echt graag doen

3.3. Aanbevelingen

- Integrale trajecten zoals W2 (werk en welzijn)

waarbij ze naar je volledige situatie kijken, wat er moet

in orde zijn vóór je aan werk kunt beginnen..

- Meer diversiteit in stages binnen bijzonder

onderwijs

Agentschap Sociaal-Cultureel Werk voor Jeugd en Volwassenen 75 www.jeugdbeleid.be

‘ De leerkrachten zien niets positiefs in ons, ze laten het ons niet eens proberen’

- Meer werkervaringstrajecten: bv. studentenjobs aan de stad..