yHkpH 7 jzpf&yf (7) ck - Spectrum SDKN

32
]yH k pH 7} onf v,f ,majrES if h ywf ouf onf h awmif ol v,f orm;rsm;\ tcG if h ta&; trs d K;rs d K;ud k ay;tyf jcif ;jzpf NyD ; yd k if qd k if cG if h ? toH k ;jyKcG if h ? tusd K;cH pm;cG if h ? a&mif ; cscG if h ? aygif ES H cG if h ? iS m;&rf ;cG if h ? vJ vS ,f cG if h ? tarG quf cH yd k if cG if h ES if h vuf aqmif ay;yd k if cG if h tcG if h ta&; rsm;yg0if vsuf &S d onf / þpmwrf ;onf rS wf yH k wif onf h vk yf ief ;pOf twG if ; &if qd k if BuH KawG Y &vsuf &S d onf h tcuf tcJ jyóemrsm;? atmif jrif ausmf vT m;Ed k if cJ Yonf h r[mAsL[mrsm;ud k azmf xk wf í a&;qG J jyif qif &mü taxmuf tul jyK&ef &nf &G ,f jcif ;jzpf onf / y H k p H 7 jzp f &y f (7) c k ucsif jynf e,f twG if ;&S d v,f ,majrrS wf yH k wif avQmuf xm;onf h vk yf ief ;pOf

Transcript of yHkpH 7 jzpf&yf (7) ck - Spectrum SDKN

]yHkpH 7} onf v,f,majrESifh ywfoufonfh awmifolv,form;rsm;\ tcGifhta&; trsdK;rsdK;udk ay;tyfjcif;jzpfNyD; ydkifqdkifcGifh?

toHk;jyKcGifh? tusdK;cHpm;cGifh? a&mif; cscGifh? aygifESHcGifh? iSm;&rf;cGifh? vJvS,fcGifh? tarGqufcHydkifcGifhESifh vufaqmifay;ydkifcGifh

tcGifhta&; rsm;yg0if vsuf&Sdonf/ þpmwrf;onf rSwfyHkwifonfhvkyf ief;pOftwGif; &ifqdkifBuHKawGY &vsuf&Sdonfh

tcuftcJjyóemrsm;? atmifjrifausmfvTm;EdkifcJYonfh r[mAsL[mrsm;udk azmfxkwfí a&;qGJ jyifqif&mü taxmuftul jyK&ef

&nf&G,fjcif;jzpfonf/

yHkpH 7 jzpf&yf (7) ck

ucsifjynfe,ftwGif;&Sd v,f,majrrSwfyHkwifavQmufxm;onfh vkyfief;pOf

3

rmwdum

aus;Zl;wifvTm 04

Spectrum trIaqmif'g&dkufwm\ o0PfvTm 04

tzGifhrdwfquf 05

aemufcHtusOf; 05

yHkpH 7 vkyfief;pOfjyZ,m; 06

Z,m; 1/ v,f,majrrSwfyHkwif tqifhrsm;? v,f,majrenf;Oya'rsm;t& 11

enf;ynm 08

vufawGUavhvmqef;ppfcsufrsm; 12

vufawGYavhvmqef;ppfcsufjyajryHk 12

Z,m; 2/ pkpkaygif;tdrfaxmifpk? avQmufvTmrsm;? ESifh aus;&GmtwGif; Spectrum \ rSwfyHkwifvkyfief;rsm; 12

atmifajr (1) 12

0l&ef 14

erf&S,faumh 16

anmifukef; 18

anmifawm 20

aumif&m 21

q,frdkif 22

aqG;aEG;csuf 23

twm;tqD;rsm; 23

Z,m; 3/ ajr,mrSwfyHkwif&mü BuHKawGY&onfh twm;tqD;yHkpH 23

v,f,majrrSwfyHkwif&mü BuHKawGY&onfh twm;tqD;rsm; 23

atmifjrifcJhaom r[mAsL[mrsm;

26

ed*Hk;csKyf

27

axmufcHtBuHjyKcsufrsm; 29

usrf;udk;pm&if; 30

4

aus;Zl;wifvTm

Spectrum SDKN © October 2015 rS yHkESdyfxkwfa0onf/

a&;om;jyKpkol: Hilary Oliva Faxon/Spectrum SDKNwnf;jzwf: Naw Mu Paw Htooyg0ifwnf;jzwfolrsm;: Robert Oberndorf, U Shwe Thein, Julia FogeriteyHkESdyf 'DZdkif;: Katherine Gibney – accurateyak.carbonmade.com

trIaqmif'g&dkufwm\ o0PfvTm

jrefrmEdkifiH vlOD;a&\ 70% 0ef;usifcefYonf rdrdwdkY\ toufarG;0rf;ausmif;twGuf

aus;vufa'o ESifh pdkufysdK;a&;qdkif&m odkYr[kwf opfawmoD;ESHa&maESmpdkufcif;rsm;tay:

rSDcdktm;xm;vsuf&Sdonf/ odkYjzpfí ajr,m? ajr,m&,loHk;pGJEdkifrI? ajr,mvkyfydkifcGifhESifh

ajr,mtcGifhta&;tjyif ajr,mudpö&yfESifh ywfoufí omwlnDrQ&SdrIESifh w&m;rQwrIonf

jrefrmEdkifiH\ ta&;tygqHk;aom udpö&yfjzpfvmonf/ þu@rsm; vHkjcHKrIr&Sdjcif;ESifh

&Sif;vif;jywfom;rIr&Sdjcif;onf a&&SnfwnfwHhcdkifNrJonfh t&if;tjrpfpDrH cefYcGJa&;?

pm;eyf&du©mzlvHka&;ESifh a&&SnfzGHUNzdK;wdk;wufapEdkifonfh tvm;tvmaumif;rsm;udk

,kwfavsmh tm;enf;oGm;apvsuf&Sdonf/

bufaygif;pHkrS toGiful;ajymif;rIrsm; wpfNydKifeufwnf; jzpfyGm;vsuf&Sdonfh

tajctae okdYr[kwf xGef;opfp jrefrmEdkifiH (aps;uGufpD;yGm;a&;? EdkifiHa&;?

Nidrf;csrf;a&;? &moDOwkajymif;vJrI? vG,fulvmonfh qufoG,fa&;ESifh

owif;tcsuftvuf&,loHk;pGJEdkifrIwdkY tygt0if)uJhodkYaom tajctaersdK;ü ajr,m

ESifh ywfoufonfh tajccHtaMumif; w&m;rsm;udk tav;teufxm; udkifwG,f&ef

tvGefta&;BuD;onf/

“o,HZmwt&if;tjrpfrsm; toHk;jyKrI? vTJajymif;rIESifh ydkifqdkifrItay: tkyfcsKyfpDrHonfh

tzGJUtpnf;rsm;ESifh pnf;rsOf;pnf;urf;rsm; cdkifrmtm;aumif;vmygu a&&SnfwnfwHh

cdkifNrJonfh o,HZmw&t&if;tjrpf pDrHcefYcGJa&;qdkif&m tajccHtkwfjrpfrsm;

&kyfvHk;ay:vmonf/}}

USAID oHk;oyfcsuftusOf; - ajr,mvkyfydkifcGifh? tkyfcsKyfpDrHrIESifh

o,HZmwt&if;tjrpf pDrHcefYcGJa&;

urmÇtESHY ajr,mtay: tm&HkpdkufrI tcsdefESifhtrQ jrifhwufvmvsuf&Sdonf/

“ajr,mvkyfydkifcGifh? om;ig; ESifh opfawmrsm;udk trsdK;om;pm;eyf&du©mzlvHka&; tusdK;a&S;&Ií

rdrdqEtavsmufwm0ef,lrI&Sd&Sdjzifh tkyfcsKyfpDrHrIqdkif&m vrf;nTefcsufrsm;”(FAO 2012) uJhodkYaom pGefYOD;vkyfaqmifcsufrsm;u trsdK;om; pm;eyf&du©mzlvHka&;twGuf

ajr,m? opfawm? om;ig;ESifh qufpyfvsuf&Sdonfh u@tvdkuftaMumif;t&mrsm;

wdk;wufaumif;rGefvmap&ef aMumif;usdK;nDnGwfí &Sif;vif;jywfom;onfh tvm;tvm?

tajccHoabmw&m;rsm;ESifh rlabmifrsm;tm;jzifh urmÇvHk;twdkif;twmt&

a&SUodkYwufvSrf;Edkifatmif vrf;cif;ay;vsuf&Sdonf/ tqdkygpGefYOD;vkyfaqmifcsufrsm;onf

toHk;0ifí tcsdeftcgESifh vdkufavsmnD axGrI&Sdojzifh BudKqdkoifhayonf/

Spectrum onf v,f,majr rSwfyHkwifvkyfief;udk 2011 ckESpfrSpí

ucsifjynfe,frS pwifum &dk;&Sif; onfh taMumif;jycsufoHk;&yfjzifh xJxJ0if0if

yg0ifvkyfaqmifvsuf&Sdonf/ “ajr,mtcGifhta&;udk &dk;&dk;&Sif;&Sif;yHkazmfjcif;jzifh

&yfol&Gmom;rsm;tm; rdrdwdkY\ ajr,mrsm;udk w&m;0ifrSwfyHkwifvmEdkifatmif

tultnDay;&ef? v,f,majrrSwfyHkwifqdkif&m vkyfief;pOfESifh tqifhqifhay;oGif;&onfh

aiGaMu;EIef;xm;rsm;udk tvG,fwulem;vnfEdkifatmif aqmif&Gufay;&efESifh

&yf&Gma'otqifhwGif jzpfay:vmEdkifajc&Sdonfh tusifhysufjcpm;rIrsm;\

qdk;usdK;oufa&mufrIrsm;udk avQmhcs&ef &nf&G,fjcif;jzpfonf/”

,cktcsdefxd &nfrSef;xm;onfh þ&dk;&Sif;onfh yef;wdkifrsm;u ueOD;awG;xifxm;onfxuf

ydkrdk&IyfaxG; rI&SdaMumif; oufaojyvsuf&Sdonf/ xdkuJhodkYaom &IyfaxG;rIrsm;&SdaeqJ

jzpfaomfvnf; þvkyfief;onf tvGefw&matmifjrifcJhonf[k ußGEfkyfwdkYtaejzifh

,lq&ojzifh ,ckuJhodkY þvkyfief;ESifh ywfoufí okawoejyK

&Sif;vif;wifjycGifh&jcif;tay: tvGefw&m 0rf;ajrmuf0rf;omjzpfrdygonf/ 2012 ckESpf

v,f,majrOya'aMumifh jzpfay:cJhonfh tajymif;tvJrsm;ESifh yHkpH (7) \ tcef;u@ESifh

pOfqufr jywfzGHUNzdK;wdk;wufonfh vkyfief;pOftwGufomru tjcm;olrsm;ygtoHk;jyKEdkifrnfh

todynmA[kokw ESifh oif,lrIrsm; udk tm;jznfhay;&ef &nf&G,fonf/

ußGEfkyftaejzifh þvkyfief;pOftwGif; yg0iftaxmuftuljyKolrsm; - Spectrum

ajr,mtpDtpOfrsm; (ajr,mtpDtpOfrsm;twGuf txl;wvnfaxmufyHhay;cJhonfh USDRL, the East West Centre, CAFOD, Secours Catholique wdkYESifh yifr&efyHkaiG

axmufyHhay;cJhonfh Tearfund, Oxfam Novib, Amatae rSwpfqifh DFID uJhodkYaom

tzGJYrsm;ESifh tjcm;tzGJYrsm;) twGuf tultnDay;cJholrsm;ESifh &efyHkaiGaxmufyHholrsm;? Spectrum tzGJYoltzGJYom;rsm;? okawoDrsm;? jyefvSefppfaq;ay;olrsm;? wnf;jzwfolrsm;?

tm;wufoa&m wdkufwGef;tm; ay;cJhonfh ajr,mr@dKiftzGJY? rdrdwdkYtydkif;rS

vdktyfovdk axmufyHhulnDay;cJhonfh tpdk;&udk,f pm;vS,frsm;? vkyfief;pOftwGif;

yg0ifvkyfaqmifay;cJhonfh &yf&Gmvlxkrsm;tm;vHk;udk aus;Zl;Oyum&wif&SdaMumif;

ajymvdkygonf/ þaemufqHk;xkwfukefonf toHk;0ifrnf[k arQmfvifh&if;

tm;vHk;udkaus;Zl;wifaMumif; xyfavmif;ajymMum;vdkygonf/

David Allan, DirectorSpectrum – Sustainable Development Knowledge Network

5

tzGihfrdwfquf

2012 ckESpfwGif a&;qGJjy|mef;cJhonfh v,f,majrOya'rS

v,f,majrrSwfyHkwifvkyfief;pOf topfonf jrefrmEdkifiHtwGif;&Sd

ajr,mtcGifhta&;trsdK;tpm; cGJjcm;owfrSwfrIudk tajccH

usus ajymif;vJoGm;apcJhonf/ ajr,monf EdkifiHtESHYtjym;ü

NydKifqdkifrItvGefjyif;xefonfh o,HZmwt&if;tjrpfjzpfNyD;

txl;ojzifh ae&yfpGefYcGmxGufajy;rIrsm; us,fus,fjyefYjyefYjzpfyGm;

apcJhonfh e,fajrawmif;qdkrItay: A[dkjyKí

q,fpkESpfaygif;rsm;pGmMumatmif jynfwGif;ppf jzpfyGm;vsuf&Sdonfh

ucsifjynfe,ftwGif; tjyif;xefqHk; jzpfonf/

ajr,mESifhqdkifonfh jrefrmEdkifiH\ Oya'rsm;onf &IyfaxG;í

rMumcP0da&m"djzpfapNyD; ucsif jynfe,f\ a*[0ef;usifESifh

vlrIa&;qdkif&m jzpfwnfrIrsm;ESifh uGJvGJqefYusifvsuf&Sdonf/

odkYaomfjim; vnf; yHkpH 7 [k trsm;tm;jzifh od&Sdxm;Muonfh

v,f,majr toHk;jyKcGifhvufrSwfrsm;udk ucsifjynfe,ftwGif;

pwifxkwfay;vsuf&SdNyD; A[dktpdk;&\ twnfjyKcsuftay:

rlwnfí jzefYa0ay;vsuf&Sdonf/ þenf;tm;jzihf

ajr{utenf;tusOf; ydkifqdkifrIudk tmrcHcsuf&Sdap&ef odkYr[kwf

zrf;qkyfxm;&ef tvm;tvmaumif;onfh enf;vrf;wpfckudk

ay;tyfjcif;jzpfonf/

v,f,majrOya'ESifhywfoufí ajrjyifatmufajcü txl;ojzifh

ukef;jrifhawmifwef;a'orsm;tay: oufa&mufxdcdkufrIrsm;udk

avhvmqef;ppfxm;onfh okawoer&Sdoavmuf

enf;yg;vsuf&Sdonf/ þtpD&ifcHpm udk Spectrum \ vGefcJhaom

av;ESpfwmumv vkyfaqmifcsufrsm;omru v,f,majrrsm;udk

rSwfyHkwif&mü &ifqdkifBuHKawGY&vsuf&Sdonfh tcuftcJrsm;ESifh

atmifjrifcJhonfhr[mAsL[mrsm;udk pl;prf;azmfxkwf&eftwGuf

ucsifjynfe,f twGif;&Sd aus;&GmckESpfckü

OD;wnftkyfpkaqG;aEG;yGJaygif; (13)ckESifh wpfOD;csif; tao;pdwf

awGYqHkar;jref;rI pkpkaygif;(20)udk azmfaqmif&mrS &&Sdonfh

owif;tcsuftvufrsm;udkyg tajccHí jyKpkxm;jcif;jzpfonf/

vufawGYavhvmqef;ppfrIjyKcJhonfh aus;&Gmrsm;onf

wnfae&mtaetxm;t& omru v,f,majrrSwfyHkwif

avQmufxm;&mwGif BuHKawGY&onfh tawGYtBuHKcsif; vnf;

uGJjym;jcm;em;Muonf/

rSwfyHkwif&mü awGYBuHK&onfh tcuftcJrsm;onf

tvGefus,fjyefYpHkvifNyD; a,bk,s tm;jzifh trsdK;om;tqifh

EdkifiHa&;tcif;tusif;? txl;ojzifh ordkif;ESifhcsDí

qufvufjzpfyGm;vsuf&Sdonfh jynfwGif;ppf? ppfwyf

w&kwfukrÜPDrsm;ESifh c&dkeDrsm;rS ajr{uaygif;ajrmufrsm;pGm

tBuD;tus,fodrf;,lrI? trsdK;om;tqifh? NrdKUe,ftqifhESifh

aus;&Gmtqifh&Sd tpDtrHESifh rl0g'? e,fajra'otvdkuf

EdkifiHa&;tcif;tusif; ESifh taumiftxnfazmfrI[lí

trsdK;tpm; ig;rsdK; cGJjcm; owfrSwfEdkifonf/

atmifjrifonfh r[mAsL[mrsm;ü

a'owGif;acgif;aqmifrIyHkpHrsm;\ yHhydk;ulnDrI? twlwuG

pkaygif;vkyf aqmifrIESifh tjrifzGifhynmay;rIwdkY yg0ifvsuf&Sdonf/

v,f,majrrSwfyHkwifrIudk tm;ay;jrSifhwifrnfh tpdk;&?

tvSL&SifESifh NGO wdkY\ BudK;yrf;tm;xkwfrIrsm;?

t"duusonfh pnf;rsOf;pnf;urf;rsm;ESifh vkyfxHk;vkyfenf;rsm;udk

vG,ful&dk;&Sif;atmif zGifhqdkay;&efvdktyfNyD; e,fajrcHtpdk;&ESifh

&yf&Gmvlxkrsm;\ BudK;yrf;tm;xkwfrIrsm;udk

taxmuftuljyK&ef vdktyfonfh t&if;tjrpfrsm;

axmufyHhay;&rnf/ xdkYjyifoD;jcm;ajr,mqdkif&m tpOftquf

awmif;qdkrIrsm;ESifh y#dyu©rsm;udk xnfhoGif;pOf;pm;&ef

vdktyfonfhtjyif vuf&Sdrlabmif\ jyifyodkYa&muf&Sdaeonfh

y#dyu©zsefajza&;twGuf ta&;ygonfhudpö&yfrsm;?

a&TUajymif;vkyfudkifrIESifh a&TUajymif;ae&mcsxm;rI?

trsdK;orD;^trsdK;om;wef;wlnDrQa&;ESifh a&&SnfwnfwHhonfh

Nidrf;csrf;a&;wdkYudkyg xnfhoGif;&ef vdktyfonf/

aemufcHtusOf;

jrefrmEdkifiH vlOD;a&\ trsm;pkonf pdkufysdK;a&;tay:

rSDcdktm;xm;vsuf&Sdaomfvnf; w&m;0ifv,f,m

ajrydkifqdkifolrsm;r[kwfMuay/ jrefrmEdkifiHtwGif;&Sd

ajr,mudk &IyfaxG;í a&SUaemufnDnGwfrIr&SdbJ rMumcP

0da&m"djzpfonfh w&m;a&;rlabmifjzifh tkyfcsKyfpDrHvsuf&SdNyD;

tcsdKUOya'rsm;onf udkvdkeDacwfü csrSwfcJhonfh (Mark 2015? Srinivas ESifh apmvdIif? 2015) Oya'rsm;jzpfonf/

vGwfvyfa&;&NyD;aemuf qdk&S,fvpfacwfwpfavQmuf

tqHk;pGefydkifqdkifrIudk EdkifiHawmfu xdef;odrf;xm; aomfvnf;

(Obendorf, 2012) w&m;0ifrSwfyHkwifxm;onfjzpfap

wifxm;rI rjyKonfjzpfap vuf&SdtoHk;jyKvsuf&Sdonfh

wpfEdkifwpfydkifawmifolv,form;rsm; tm; toHk;jyKcGifhjyKonfh

rl0g'udk usifhoHk;vmcJhonf/ opfawm? pdkufysdK;ajr?

NrdKUjyajruJhodkYaom rwlnDonfh ajrtrsdK;tpm;trsdK;rsdK;udk

0efBuD;Xmeaygif;rsm;pGmu toD;oD;BuD;MuyftkyfcsKyf

vsuf&Sdjcif;aMumifh pnf;rsOf;Oya'wpfckESifh wpfckxyfí

&IyfaxG;rIjzpfay:vmonf/ 2008 ckESpf zGJYpnf;yHktajccHOya't&

o,HZmwt&if;tjrpftm;vHk;udk EdkifiHawmfrS ydkifqdkifaomfvnf;

ျဖည

စြကျပ

း ရပက

ြက (သ

႔) ေက

းရြာအ

ပစ

လယ

ယာေ

ျမစမ

ခန႔ခြမ

ႈ အဖြ႕

မ တ

စဆင

ျမ႕န

ျဖည

စြကျပ

း ရပက

ြက (သ

႔) ေက

းရြာအ

ပစ

လယ

ယာေ

ျမစမ

ခန႔ခြမ

ႈ အဖြ႕

မ တ

စဆင

ျမ႕န

ျဖည

စြကျပ

း ရပက

ြက (သ

႔) ေက

းရြာအ

ပစ

ဦးစး

ဌာနရ

းသ႔ ေ

လာက

ထား

ရမည

။လ

ယယ

ာေျမ

စမခန

႔ခြမႈ အ

ဖြ႕မ

တစဆ

င ျမ

႕နယ

ဦး

စးဌာ

နရးသ

႔ ေလ

ာကထ

ားရမ

ည။

လယ

ယာေ

ျမစမ

ခန႔ခြမ

ႈ အဖြ႕

မ တ

စဆင

ျမ႕န

လယ

ယာေ

ျမလ

ပပငခ

ြင ရရ

ရန

လယ

ယာေ

ျမလ

ပပငခ

ြင ေလ

ာကလ

ာ လ

ယယ

ာေျမ

လပပ

ငခြင

ရရရန

ယယ

ာေျမ

လပပ

ငခြင

ေလာက

လာ

လယ

ယာေ

ျမလ

ပပငခ

ြင ရရ

ရန

(ပစ

၁)က

သက

ဆငရ

ာ ရပ

ကြက

ယယ

ာေျမ

လပပ

ငခြင

ေလာက

လာ

(ပစ

၁)က

သက

ဆငရ

ာ ရပ

ကြက

ယယ

ာေျမ

လပပ

ငခြင

ေလာက

လာ

(သ႔)ေ

ကးရ

ြာအပစ

အပခ

ပေရ

းမး

(ပစ

၁)က

သက

ဆငရ

ာ ရပ

ကြက

(သ

႔)ေက

းရြာအ

ပစ အ

ပခပ

ေရးမ

း(ပ

စ ၁)

က သ

ကဆ

ငရာ

ရပက

ြက

ရးတ

ြင အ

ခမ ရ

ယ၍

ျပည

စစြာ

(သ႔)ေ

ကးရ

ြာအပစ

အပခ

ပေရ

းမး

ရးတ

ြင အ

ခမ ရ

ယ၍

ျပည

စစြာ

(သ႔)ေ

ကးရ

ြာအပစ

အပခ

ပေရ

းမး

ျဖည

စြကပါ

။ရး

တြင

အခမ

ရယ

၍ ျပ

ညစစ

ြာ ျဖ

ညစြက

ပါ။

ရးတ

ြင အ

ခမ ရ

ယ၍

ျပည

စစြာ

ရပက

ြက (သ

႔မဟတ

)ေက

ြးရြာအ

ပစ

လယ

ယာေ

ျမစမ

ခန႔ခြမ

ႈ အဖြ႕

သည

ရပ

ကြက

(သ႔မဟ

တ)ေ

ကြးရ

ြာအပစ

ယယ

ာေျမ

စမခန

႔ခြမႈ အ

ဖြ႕သ

ရပက

ြက (သ

႔မဟတ

)ေက

ြးရြာအ

ပစ

ေလာက

ထား

ေသာ

လယ

ယာေ

ျမလ

ပပငခ

ြင

ေလာက

ထား

ေသာ

လယ

ယာေ

ျမလ

ပပငခ

ြင

ေလာက

ထား

ေသာ

လယ

ယာေ

ျမလ

ပပငခ

ြင

လယ

ယာေ

ျမစမ

ခန႔ခြမ

ႈ အဖြ႕

သည

ေလ

ာကထ

ားေသ

ာ လ

ယယ

ာေျမ

လပပ

ငခြင

ယယ

ာေျမ

စမခန

႔ခြမႈ အ

ဖြ႕သ

ေလာက

လာက

လက

ခရရသ

ညေန

႔မ ေလ

ာကထ

ားေသ

ာ လ

ယယ

ာေျမ

လပပ

ငခြင

ေလ

ာကလ

ာက လ

ကခရ

ရသည

ေန႔မ

ေလာက

ထား

ေသာ

လယ

ယာေ

ျမလ

ပပငခ

ြင

ရကေပ

ါငး (

) အတ

ြငး ျမ

႕နယ

ဦးစ

းဌာန

ေလာက

လာက

လက

ခရရသ

ညေန

႔မ ရက

ေပါင

း () အ

တြငး

ျမ႕န

ယ ဦ

းစးဌ

ာနေလ

ာကလ

ာက လ

ကခရ

ရသည

ေန႔မ

ရးသ

႔ စစစ

ေထာက

ခခက

ျဖင

ေပးပ

႔ရမည

။ရက

ေပါင

း () အ

တြငး

ျမ႕န

ယ ဦ

းစးဌ

ာနရး

သ႔ စ

စစေထ

ာကခခ

ကျဖ

င ေပ

းပ႔ရမ

ည။

ရကေပ

ါငး (

) အတ

ြငး ျမ

႕နယ

ဦးစ

းဌာန

လက

ခရရသ

ည ေ

လာက

လာက

လယ

ယာေ

ျမလ

ပပငခ

ြင လ

ပငနး

စာတ

ြ ဖြငလ

စ၍

ယငး

ေလာက

လာ

လက

ခရရသ

ညေန

႔မ ၁၅

ရက

အတ

ြငး သ

ကဆ

ငရာ

လယ

ယာေ

ျမလ

ပပငခ

ြင လ

ကခရ

ရသည

ေလ

ာကလ

ာက လ

ယယ

ာေျမ

လပပ

ငခြင

လပင

နးစာ

တြ ဖ

ြငလစ၍

ငးေလ

ာကလ

ာ လ

ကခရ

ရသည

ေန႔မ

၁၅ ရ

က အ

တြငး

သက

ဆငရ

ာ လ

ယယ

ာေျမ

လပပ

ငခြင

လက

ခရရသ

ည ေ

လာက

လာက

လယ

ယာေ

ျမလ

ပပငခ

ြင လ

ပငနး

စာတ

ြ ဖြငလ

စ၍

ေလာက

ထား

ခက

င စပ

လဥ

း၍ က

န႔ကြက

လသ

ရပါက

ခငလ

ေသာ

အေထ

ာကအ

ထား

တငျ

ပ၍

ယငး

ေလာက

လာ

လက

ခရရသ

ညေန

႔မ ၁၅

ရက

အတ

ြငး သ

ကဆ

ငရာ

လယ

ယာေ

ျမလ

ပပငခ

ြင ေလ

ာကထ

ားခ

ကင

စပလ

ဥး၍

ကန႔က

ြကလ

သရပ

ါက ခ

ငလေသ

ာ အ

ေထာက

အထ

ားတ

ငျပ၍

ငးေလ

ာကလ

ာ လ

ကခရ

ရသည

ေန႔မ

၁၅ ရ

က အ

တြငး

သက

ဆငရ

ာ လ

ယယ

ာေျမ

လပပ

ငခြင

ကန႔က

ြကငေ

ၾကာင

းက က

န႔ကြက

ငရန

ထတ

ဆငသ

ည ေ

ၾကာျင

ာစာ

(ပစ

)ျဖင

ေၾက

ညာရ

မည။

ေလာက

ထား

ခက

င စပ

လဥ

း၍ က

န႔ကြက

လသ

ရပါက

ခငလ

ေသာ

အေထ

ာကအ

ထား

တငျ

ပ၍

ကန႔က

ြကငေ

ၾကာင

းက က

န႔ကြက

ငရန

ထတ

ဆငသ

ည ေ

ၾကာျင

ာစာ

(ပစ

)ျဖင

ေၾက

ညာရ

မည။

ေလာက

ထား

ခက

င စပ

လဥ

း၍ က

န႔ကြက

လသ

ရပါက

ခငလ

ေသာ

အေထ

ာကအ

ထား

တငျ

ပ၍

ကန႔က

ြကငရ

န ထ

တဆ

ငသည

ေၾက

ာျငာစ

ာ(ပစ

)က

ျမ႕န

ယ ဦ

းစးဌ

ာနရး

င က

န႔ကြက

ငေၾက

ာငးက

ကန႔က

ြကငရ

န ထ

တဆ

ငသည

ေၾက

ာျငာစ

ာ (ပ

စ )ျဖ

င ေၾ

ကည

ာရမည

။က

န႔ကြက

ငရန

ထတ

ဆငသ

ည ေ

ၾကာျင

ာစာ(

ပစ

)က ျမ

႕နယ

ဦးစ

းဌာန

ရးင

ကန႔က

ြကငေ

ၾကာင

းက က

န႔ကြက

ငရန

ထတ

ဆငသ

ည ေ

ၾကာျင

ာစာ

(ပစ

)ျဖင

ေၾက

ညာရ

မည။

လယ

ယာေ

ျမ တ

ညရရ

ာ ရပ

ကြက

သ႔မဟ

တ ေ

ကးရ

ြာအပစ

အပခ

ပေရ

းမးရ

းမား

တြင

ကန႔က

ြကငရ

န ထ

တဆ

ငသည

ေၾက

ာျငာစ

ာ(ပစ

)က

ျမ႕န

ယ ဦ

းစးဌ

ာနရး

င လ

ယယ

ာေျမ

တည

ရရာ

ရပက

ြက သ

႔မဟတ

ေက

းရြာအ

ပစ အ

ပခပ

ေရးမ

းရးမ

ားတ

ြင က

န႔ကြက

ငရန

ထတ

ဆငသ

ည ေ

ၾကာျင

ာစာ(

ပစ

)က ျမ

႕နယ

ဦးစ

းဌာန

ရးင

ကပထ

ားရမ

ည။န

ညးဥ

ပေဒခ

ြ(က)အ

ရ ေၾ

ကာည

ာရာတ

ြင ယ

ငးသ

႔ လ

ယယ

ာေျမ

တည

ရရာ

ရပက

ြက သ

႔မဟတ

ေက

းရြာအ

ပစ အ

ပခပ

ေရးမ

းရးမ

ားတ

ြင က

ပထား

ရမည

။နည

းဥပေ

ဒခြ(က

)အရ

ေၾက

ာညာရ

ာတြင

ယငး

သ႔

လယ

ယာေ

ျမ တ

ညရရ

ာ ရပ

ကြက

သ႔မဟ

တ ေ

ကးရ

ြာအပစ

အပခ

ပေရ

းမးရ

းမား

တြင

ေၾက

ညာသ

ည ေ

န႔မ ရ

ကေပ

ါငး

အတ

ြငး က

န႔သက

ငေၾက

ာငး

ကပထ

ားရမ

ည။န

ညးဥ

ပေဒခ

ြ(က)အ

ရ ေၾ

ကာည

ာရာတ

ြင ယ

ငးသ

႔ ေၾ

ကည

ာသည

ေန႔မ

ရက

ေပါင

း အ

တြငး

ကန႔သ

ကငေ

ၾကာင

း က

ပထား

ရမည

။နည

းဥပေ

ဒခြ(က

)အရ

ေၾက

ာညာရ

ာတြင

ယငး

သ႔

ေဖာျပ

ရမည

။ေၾ

ကည

ာသည

ေန႔မ

ရက

ေပါင

း အ

တြငး

ကန႔သ

ကငေ

ၾကာင

း ေဖ

ာျပရမ

ည။

ေၾက

ညာသ

ည ေ

န႔မ ရ

ကေပ

ါငး

အတ

ြငး က

န႔သက

ငေၾက

ာငး

ျမ႕န

ယဦး

စးဌာ

နရးသ

လယ

ယာေ

ျမလ

ပပငခ

ြင ေလ

ာကလ

ာ ျမ

႕နယ

ဦးစး

ဌာနရ

းသည

ယယ

ာေျမ

လပပ

ငခြင

ေလာက

လာ

ျမ႕န

ယဦး

စးဌာ

နရးသ

လက

ခရရသ

ညအ

ခါက

န႔ကြက

ငေၾ

ကာင

း လ

ယယ

ာေျမ

လပပ

ငခြင

ေလာက

လာ

လက

ခရရသ

ညအ

ခါက

န႔ကြက

ငေၾ

ကာင

း လ

ယယ

ာေျမ

လပပ

ငခြင

ေလာက

လာ

ေၾက

ညာထ

ားသ

ည က

ာလ အ

တြငး

လက

ခရရသ

ညအ

ခါက

န႔ကြက

ငေၾ

ကာင

း ေၾ

ကည

ာထား

သည

ကာလ

အတ

ြငးလ

ကခရ

ရသည

အခါ

ကန႔က

ြကင

ေၾက

ာငး

ေလာက

လာ

င စပ

လဥ

းသည

ေၾ

ကည

ာထား

သည

ကာလ

အတ

ြငးေလ

ာကလ

ာင

စပလ

ဥးသ

ေၾက

ညာထ

ားသ

ည က

ာလ အ

တြငး

အခ

ကအ

လက

မား

က စ

စေဆ

းခက

ေလ

ာကလ

ာင

စပလ

ဥးသ

အခ

ကအ

လက

မား

က စ

စေဆ

းခက

ေလ

ာကလ

ာင

စပလ

ဥးသ

(ပစ

)တြင

ျဖည

စြကျခ

ငး

အခ

ကအ

လက

မား

က စ

စေဆ

းခက

(ပ

စ )တ

ြင ျဖ

ညစြက

ျခငး

ခက

အလ

ကမ

ားက

စစေ

ဆးခ

က

ျမ႕န

ယဦး

စးဌာ

နရးသ

ည န

ညးဥ

ပေဒသ

ညးဥ

ပေဒသ

(ခ)အ

ရ တ

ငျပခ

ကက

ျမ

႕နယ

ဦးစး

ဌာနရ

းသည

နည

းဥပေ

ဒသ

နည

းဥပေ

ဒသ (ခ

)အရ

တငျ

ပခက

က

ျမ႕န

ယဦး

စးဌာ

နရးသ

ည န

ညးဥ

ပေဒသ

လက

ခရရသ

ည အ

ခါ ယ

ငးတ

ငျပခ

က

နည

းဥပေ

ဒသ (ခ

)အရ

တငျ

ပခက

က

လက

ခရရသ

ည အ

ခါ ယ

ငးတ

ငျပခ

က

နည

းဥပေ

ဒသ (ခ

)အရ

တငျ

ပခက

က

လက

ခရရသ

ညေန

႔မ ရက

ေပါင

လက

ခရရသ

ည အ

ခါ ယ

ငးတ

ငျပခ

က

လက

ခရရသ

ညေန

႔မ ရက

ေပါင

လက

ခရရသ

ည အ

ခါ ယ

ငးတ

ငျပခ

က

အတ

ြငး လ

ယယ

ာေျမ

လပပ

ငခြင

လက

ခရရသ

ညေန

႔မ ရက

ေပါင

အတ

ြငး လ

ယယ

ာေျမ

လပပ

ငခြင

လက

ခရရသ

ညေန

႔မ ရက

ေပါင

လပင

နးစာ

တြက

သေ

ာထား

မတခ

က

အတ

ြငး လ

ယယ

ာေျမ

လပပ

ငခြင

လပင

နးစာ

တြက

သေ

ာထား

မတခ

က

အတ

ြငး လ

ယယ

ာေျမ

လပပ

ငခြင

ငအတ

သက

ဆငရ

ာ လ

ပငနး

စာတ

ြကသ

ောထ

ားမတ

ခက

ငအ

တ သ

ကဆ

ငရာ

လပင

နးစာ

တြက

သေ

ာထား

မတခ

က

ျမ႕န

ယလ

ယယ

ာေျမ

စမခ

န႔ခြမႈ

ငအတ

သက

ဆငရ

ာ ျမ

႕နယ

လယ

ယာေ

ျမ စ

မခန႔ခ

ြမႈ ငအ

တ သ

ကဆ

ငရာ

အဖြ႕

သ႔တ

ငျပရ

မည။

ျမ႕န

ယလ

ယယ

ာေျမ

စမခ

န႔ခြမႈ

အဖြ႕

သ႔တ

ငျပရ

မည။

ျမ႕န

ယလ

ယယ

ာေျမ

စမခ

န႔ခြမႈ

ျမ႕န

လယ

ယာေ

ျမစမ

ခန႔ခြမ

ႈအဖြ႕

သည

ျမ

႕နယ

ယယ

ာေျမ

စမခန

႔ခြမႈအ

ဖြ႕သ

ျမ႕န

နညးဥ

ပေဒသ

ယယ

ာေျမ

စမခန

႔ခြမႈအ

ဖြ႕သ

နညးဥ

ပေဒသ

ယယ

ာေျမ

စမခန

႔ခြမႈအ

ဖြ႕သ

၁အ

ရတငျ

ပလာသ

နညးဥ

ပေဒသ

အရတ

ငျပလ

ာသည

နည

းဥပေ

ဒသ

လယ

ယာေ

ျမလ

ပပငခ

ြငလပင

နးစာ

၁အ

ရတငျ

ပလာသ

လယ

ယာေ

ျမလ

ပပငခ

ြငလပင

နးစာ

၁အ

ရတငျ

ပလာသ

တြက

လက

ခရရသ

ညအ

ခါ စ

စစ၍

ယယ

ာေျမ

လပပ

ငခြငလ

ပငနး

စာတ

ြက လ

ကခရ

ရသည

အခါ

စစစ

လယ

ယာေ

ျမလ

ပပငခ

ြငလပင

နးစာ

ယငး

စာတ

ြ လက

ခရရသ

ညေန

႔မ တ

ြက လ

ကခရ

ရသည

အခါ

စစစ

ယငး

စာတ

ြ လက

ခရရသ

ညေန

႔မ တ

ြက လ

ကခရ

ရသည

အခါ

စစစ

(ရ)

က (ခ

စရက

)အတ

ြငး

ယငး

စာတ

ြ လက

ခရရသ

ညေန

႔မ (ရ

)က

(ခစ

ရက)အ

တြငး

ငးစာ

တြ လ

ကခရ

ရသည

ေန႔မ

သေ

ာထား

မတခ

ကျဖ

င (ရ

)က

(ခစ

ရက)အ

တြငး

ောထ

ားမတ

ခက

ျဖင

(ရ)

က (ခ

စရက

)အတ

ြငး

ခရငလ

ယယ

ာေျမ

စမခ

န႔ခြမႈအ

ဖြ႕သ

႔ သ

ောထ

ားမတ

ခက

ျဖင

ခရငလ

ယယ

ာေျမ

စမခ

န႔ခြမႈအ

ဖြ႕သ

႔ သ

ောထ

ားမတ

ခက

ျဖင

တငျ

ပရမည

။ခရ

ငလယ

ယာေ

ျမ စ

မခန႔ခ

ြမႈအဖြ႕

သ႔

တငျ

ပရမည

။ခရ

ငလယ

ယာေ

ျမ စ

မခန႔ခ

ြမႈအဖြ႕

သ႔

ခရငလ

ယယ

ာေျမ

စမခန

႔ခြမႈအ

ဖြ႕သ

နညးဥ

ပေဒ

၁၁ အ

ရ တ

ငျပသ

ခရငလ

ယယ

ာေျမ

စမခန

႔ခြမႈအ

ဖြ႕သ

နညးဥ

ပေဒ

၁၁ အ

ရ တ

ငျပသ

ခရငလ

ယယ

ာေျမ

စမခန

႔ခြမႈအ

ဖြ႕သ

လယ

ယာေ

ျမလ

ပပငခ

ြင နည

းဥပေ

ဒ ၁၁

အရ

တငျ

ပသည

ယယ

ာေျမ

လပပ

ငခြင

နညးဥ

ပေဒ

၁၁ အ

ရ တ

ငျပသ

လပင

နးစာ

တြက

လက

ခရရသ

ညအ

ခါ

လယ

ယာေ

ျမလ

ပပငခ

ြင လ

ပငနး

စာတ

ြက လ

ကခရ

ရသည

အခါ

ယယ

ာေျမ

လပပ

ငခြင

ထပဆ

ငစစစ

၍ လ

ယယ

ာေျမ

လပပ

ငခြင

လပင

နးစာ

တြက

လက

ခရရသ

ညအ

ခါ

ထပဆ

ငစစစ

၍ လ

ယယ

ာေျမ

လပပ

ငခြင

လပင

နးစာ

တြက

လက

ခရရသ

ညအ

ခါ

ေလာက

ထား

ခက

က ခ

ြငျပ

ေၾက

ာငး

ထပဆ

ငစစစ

၍ လ

ယယ

ာေျမ

လပပ

ငခြင

ေလာက

ထား

ခက

က ခ

ြငျပ

ေၾက

ာငး

ထပဆ

ငစစစ

၍ လ

ယယ

ာေျမ

လပပ

ငခြင

သ႔မဟ

တ ျင

ငးပယ

ေၾက

ာငး ဆ

းျဖတ

ျပး

ေလာက

ထား

ခက

က ခ

ြငျပ

ေၾက

ာငး

သ႔မဟ

တ ျင

ငးပယ

ေၾက

ာငး ဆ

းျဖတ

ျပး

ေလာက

ထား

ခက

က ခ

ြငျပ

ေၾက

ာငး

ျမ႕န

ယဦး

စးဌာ

နရးသ

႔ သ

႔မဟတ

ျငငး

ပယေၾ

ကာင

း ဆးျဖ

တျပ

း ျမ

႕နယ

ဦးစး

ဌာနရ

းသ႔

သ႔မဟ

တ ျင

ငးပယ

ေၾက

ာငး ဆ

းျဖတ

ျပး

အေၾ

ကာင

းၾကား

ျခငး

က

ျမ႕န

ယဦး

စးဌာ

နရးသ

႔ အ

ေၾက

ာငးၾက

ားျခ

ငးက

ျမ

႕နယ

ဦးစး

ဌာနရ

းသ႔

ယငး

လပင

နးစာ

တြ လ

ကခရ

သည

ေန႔မ

ေၾက

ာငးၾက

ားျခ

ငးက

ငးလ

ပငနး

စာတ

ြ လက

ခရသ

ည ေ

န႔မ

အေၾ

ကာင

းၾကား

ျခငး

က

(၁၅)

ရက

အတ

ြငး ေ

ဆာင

ရြကရမ

ည။

ယငး

လပင

နးစာ

တြ လ

ကခရ

သည

ေန႔မ

(၁

၅) ရ

ကအ

တြငး

ေဆ

ာငရြက

ရမည

။ယ

ငးလ

ပငနး

စာတ

ြ လက

ခရသ

ည ေ

န႔မ

ခရငလ

ယယ

ာေျမ

စမခန

႔ခြမႈအ

ဖြ႕ ခ

ြငျပ

အေၾ

ကာင

းၾကား

ခက

အရ

လယ

ယာေ

ျမလ

ပပငခ

ြင ရရ

သက

လယ

ယာေ

ျမလ

ပပငခ

ြင မတ

ပတငရ

န ဦး

စးဌာ

န ေင

ြစာရင

းသ႔ မ

တပတ

ငေၾက

းေပး

သြငး

ေစ၍

လယ

ယာေ

ျမလ

ပပငခ

ြင ရရ

သမ

ား မ

တပတ

ငစာရ

ငး

ခရငလ

ယယ

ာေျမ

စမခန

႔ခြမႈအ

ဖြ႕ ခ

ြငျပ

အေၾ

ကာင

းၾကား

ခက

အရ

လယ

ယာေ

ျမလ

ပပငခ

ြင ရရ

သက

လယ

ယာေ

ျမလ

ပပငခ

ြင မတ

ပတငရ

န ဦး

စးဌာ

န ေင

ြစာရင

းသ႔ မ

တပတ

ငေၾက

းေပး

သြငး

ေစ၍

လယ

ယာေ

ျမလ

ပပငခ

ြင ရရ

သမ

ား မ

တပတ

ငစာရ

ငး

ခရငလ

ယယ

ာေျမ

စမခန

႔ခြမႈအ

ဖြ႕ ခ

ြငျပ

အေၾ

ကာင

းၾကား

ခက

အရ

လယ

ယာေ

ျမလ

ပပငခ

ြင ရရ

သက

လယ

ယာေ

ျမလ

ပပငခ

ြင

(ပစ

၅)တ

ြင မတ

တမး

တငျ

ပး ျမ

႕နယ

လယ

ယာေ

ျမစမ

ခန႔ခြမ

ႈ အဖြ႕

သ႔ တ

ငျပရ

မည။

မတပတ

ငရန

ဦးစး

ဌာန

ေငြစာ

ရငးသ

႔ မတ

ပတငေ

ၾကးေ

ပးသ

ြငး ေ

စ၍ လ

ယယ

ာေျမ

လပပ

ငခြင

ရရသ

မား

မတ

ပတငစ

ာရငး

(ပ

စ ၅)

တြင

မတတ

မးတ

ငျပး

ျမ႕န

ယ လ

ယယ

ာေျမ

စမခန

႔ခြမႈ အ

ဖြ႕သ

႔ တငျ

ပရမည

။မတ

ပတငရ

န ဦး

စးဌာ

န ေင

ြစာရင

းသ႔ မ

တပတ

ငေၾက

းေပး

သြငး

ေစ၍

လယ

ယာေ

ျမလ

ပပငခ

ြင ရရ

သမ

ား မ

တပတ

ငစာရ

ငး

ခရငလ

ယယ

ာေျမ

စမခန

႔ခြမႈအ

ဖြ႕

အေၾ

ကာင

းၾကား

ခက

အရ

ျငငး

ပယျခ

ငးခရ

ခရငလ

ယယ

ာေျမ

စမခန

႔ခြမႈအ

ဖြ႕

အေၾ

ကာင

းၾကား

ခက

အရ

ျငငး

ပယျခ

ငးခရ

ခရငလ

ယယ

ာေျမ

စမခန

႔ခြမႈအ

ဖြ႕

သက

လယ

ယာေ

ျမလ

ပပငခ

ြငျငင

းပယ

ခရသ

အေၾ

ကာင

းၾကား

ခက

အရ

ျငငး

ပယျခ

ငးခရ

သက

လယ

ယာေ

ျမလ

ပပငခ

ြငျငင

းပယ

ခရသ

အေၾ

ကာင

းၾကား

ခက

အရ

ျငငး

ပယျခ

ငးခရ

မား

မတ

ပတငစ

ာရငး

(ပစ

)တြငမ

တတ

မးသ

က လ

ယယ

ာေျမ

လပပ

ငခြငျ

ငငးပ

ယခရ

သမ

ား မ

တပတ

ငစာရ

ငး (ပ

စ )တ

ြငမတ

တမး

သက

လယ

ယာေ

ျမလ

ပပငခ

ြငျငင

းပယ

ခရသ

တငျ

ပး ျမ

႕နယ

လယ

ယာ

ေျမစ

မခန႔ခ

ြမႈ

မား

မတ

ပတငစ

ာရငး

(ပစ

)တြငမ

တတ

မးတ

ငျပး

ျမ႕န

ယလ

ယယ

ာ ေျ

မစမခ

န႔ခြမႈ

ား မ

တပတ

ငစာရ

ငး (ပ

စ )တ

ြငမတ

တမး

အဖြ႕

သ႔တ

ငျပရ

မည

တငျ

ပး ျမ

႕နယ

လယ

ယာ

ေျမစ

မခန႔ခ

ြမႈ

အဖြ႕

သ႔တ

ငျပရ

မည

တငျ

ပး ျမ

႕နယ

လယ

ယာ

ေျမစ

မခန႔ခ

ြမႈ

ျမ႕န

ယလ

ယယ

ာေျမ

စမခန

႔ခြမႈအ

ဖြ႕သ

ည ခ

ရငလ

ယယ

ာေျမ

စမခန

႔ခြမႈအ

ဖြ႕ျမ

႕နယ

လယ

ယာေ

ျမစမ

ခန႔ခြမ

ႈအဖြ႕

သည

ခရင

လယ

ယာေ

ျမစမ

ခန႔ခြမ

ႈအဖြ႕

ျမ႕န

ယလ

ယယ

ာေျမ

စမခန

႔ခြမႈအ

ဖြ႕

အေၾ

ကာင

းၾကား

ခက

င အ

သည

ခရင

လယ

ယာေ

ျမစမ

ခန႔ခြမ

ႈအဖြ႕

အေၾ

ကာင

းၾကား

ခက

င အ

သည

ခရင

လယ

ယာေ

ျမစမ

ခန႔ခြမ

ႈအဖြ႕

(က) လ

ယယ

ာေျမ

လပပ

ငခြင

ရရသ

အေၾ

ကာင

းၾကား

ခက

င အ

(က) လ

ယယ

ာေျမ

လပပ

ငခြင

ရရသ

အေၾ

ကာင

းၾကား

ခက

င အ

အား

လယ

ယာေ

ျမလ

ပပငခ

ြငျပ

(က

) လယ

ယာေ

ျမလ

ပပငခ

ြင ရရ

သအ

ား လ

ယယ

ာေျမ

လပပ

ငခြငျ

(က) လ

ယယ

ာေျမ

လပပ

ငခြင

ရရသ

လက

မတ(ပ

စ ) ထ

တေပ

းရမည

။အ

ား လ

ယယ

ာေျမ

လပပ

ငခြငျ

လက

မတ(ပ

စ ) ထ

တေပ

းရမည

။အ

ား လ

ယယ

ာေျမ

လပပ

ငခြငျ

(ခ) လ

ယယ

ာေျမ

လပပ

ငခြငရ

ရရန

လက

မတ(ပ

စ ) ထ

တေပ

းရမည

။(ခ

) လယ

ယာေ

ျမလ

ပပငခ

ြငရရရ

န လ

ကမတ

(ပစ

) ထတ

ေပးရ

မည။

ေလာက

ထား

ခက

က ျင

ငးပယ

ျခငး

(ခ) လ

ယယ

ာေျမ

လပပ

ငခြငရ

ရရန

ေလာက

ထား

ခက

က ျင

ငးပယ

ျခငး

(ခ) လ

ယယ

ာေျမ

လပပ

ငခြငရ

ရရန

ခရသ

ထ လ

ယယ

ာေျမ

လပပ

ငခြင

ေလာက

ထား

ခက

က ျင

ငးပယ

ျခငး

ခရသ

ထ လ

ယယ

ာေျမ

လပပ

ငခြင

ေလာက

ထား

ခက

က ျင

ငးပယ

ျခငး

ရရရန

ေလ

ာကထ

ားခ

ကက

ျငငး

ပယခရ

သထ

လယ

ယာေ

ျမလ

ပပငခ

ြငရရ

ရန ေ

လာက

ထား

ခက

က ျင

ငးပယ

ခရသ

ထ လ

ယယ

ာေျမ

လပပ

ငခြင

ေၾက

ာငး အ

ေၾက

ာငးၾက

ားစာ

(ပစ

) ရရ

ရန ေ

လာက

ထား

ခက

က ျင

ငးပယ

ေၾက

ာငး အ

ေၾက

ာငးၾက

ားစာ

(ပစ

) ရရ

ရန ေ

လာက

ထား

ခက

က ျင

ငးပယ

ေပးပ

႔ရမည

။ေၾ

ကာင

း အေၾ

ကာင

းၾကား

စာ (ပ

စ )

ေပးပ

႔ရမည

။ေၾ

ကာင

း အေၾ

ကာင

းၾကား

စာ (ပ

စ )

ကးက

ားခက

။ ။လ

ယယ

ာေျမ

နညးဥ

ပေဒ

ပဒမ

၁၁

၁ ၁

Form

7 p

roce

ss d

iagr

amfo

r use

rs in

Mya

nmar

lang

uage

6

vkyfief;pOf tqifhqifh trsm;qHk;vdktyfcsdef ukefusp&dwf

v,f,majrvkyfydkifcGifh avQmufvTm(yHkpH1)udk

oufqdkif&m &yfuGuf odkYr[kwf aus;&Gmtkyfpk

tkyfcsKyfa&;rSL;&Hk;wGif tcrJh &,lí jynfhpHkpGm jznfhpGufNyD;

&yfuGufodkYr[kwf aus;&Gmtkyfpk v,f,majr pDrHcefYcGJrI

tzGJYrS wpfqifh NrdKUe,fOD;pD;Xme&Hk;odkY avQmufxm;&rnf/

–r&Sd

&yfuGufodkYr[kwf aus;&Gmtkyfpk v,f,majr

pDrHcefYcGJrI tzGJYonf avQmufxm;aom v,f,majr

vkyfydkifcGifhavQmufvTmudk vufcH&&Sdonfh aeYrS &yfaygif;

30 twGif; NrdKUe,fOD;pD;Xme&Hk;odkY pDppfaxmufcHcsuf

ay;ydkY&rnf

30 &uf r&Sd

NrdKUe,fOD;pD;Xme&Hk;onf xdkavQmufvTmESifhywfoufí

uefYuGufvdkol&Sdygu uefYuGufEdkif&ef xkwfjyef&ef

aMunmpm yHkpH(2) udk aus;&GmodkYr[kwf

&yfuGuftkyfpk tkyfcsKyfa&;rSL;&Hk;rsm;wGif

aMunmjcif;? avQmufvTmrsm;udk avhvmqef;ppf

pDppfjcif;? uGif;qif;wdkif;wm twnfjyKjcif;udk

pwifvkyfaqmifonf/

30+15 &uf r&Sd

aMunmcsuft& uefYuGufcsuf wpfpHkwpf&m&&SdvQif

NrdKUe,fOD;pD;Xme&Hk;onf oufqdkif&m &yfuGuf aus;&Gm

v,f,majr pDrHcefYcGJa&;tzGJYodkY pHkprf;wifjyEdkifa&;

jyefvnf ay;ydkYonf/

7 &uf r&Sd

&yfuGuf aus;&Gm v,f,majr pDrHcefYcGJrItzGJYrS

pHkprf;awGY&Sdcsufrsm;udk NrdKYe,f OD;pD;Xme&Hk;odkY

jyefvnfwifjyonf/

7 &uf r&Sd

NrdKYe,f OD;pD;Xme&Hk;onf vkyfief;pmwGJudk

oabmxm;rSwfcsufESifhtwl oufqdkif&m NrdKYe,f

v,f,majr pDrHcefhcGJrItzGJYodkY wifjyonf/

30 &uf r&Sd

NrdKYe,f v,f,majr pDrHcefYcGJrItzGJYonf

vkyfief;pmwGJudk pdppfí oabmxm;rSwfcsufjzifh

c&dkifv,f,majrpDrHcefYcGJrItzGJYodkY wifjyonf/

& &uf

r&Sd

c&dkifv,f,majr pDrHcefYcGJrItzGJUonf pmwGJ udkxyfrH

pdppfoHk;oyfí cGifhjyKaMumif; odkY r[kwf jiif;y,faMumif;

qHk;jzwfNyD; NrdKUe,f OD;pD; &Hk;odkY jyefMum;onf/

15 &uf

r&Sd

NrdKUe,f OD;pD;Xme&Hk;onf c&dkifv,f,majr

pDrHcefYcGJrItzGJY\ cGifhjyKaMumif; taMumif;

Mum;csuft& v,f,majrvkyfydkifcGifh &&Sdol

udk rSwfyHkwifaMu;ay;oGif;apí NrdKUe,f

v,f,majrpDrHcefYcGJrItzGJYodkY wifjy&onf/

twdtusowfrSwfxm;jcif;r&Sd rSwfyHkwifaMu;

NrdKUe,f v,f,majr pDrHcefYcGJrItzGJYonf

c&dkifv,f,majr pDrHcefYcGJrItzGJY\taMumif;

Mum;csufESifh tnD vkyfydkifcGifh&&Sdoltm;

v,f,majrvkyfydkifcGifhjyKvufrSwf (yHkpH 7)

ESifh jiif;y,fcH&oltm; jiif;y,faMumif;

taMumif;Mum;pm(yHkpH 8)udk xkwfay;onf/

twdtusowfrSwfxm;jcif;r&Sd r&Sd

Z,m;1/ v,f,majrenf;Oya't& v,f,majrrSwfyHkwifavQmufxm;rI tqifhrsm;

7

þESpfrsm;twGif; t"duusonfh jyKjyifajymif;vJa&;vkyfief;rsm;

azmfaqmif&ef BudK;yrf;vmaMumif; awGY&Sd&onf/ 2012

ckESpf v,f,majrOya'ESifh ajrvGwf? ajrvyfESifhajr½dkif;

pDrHcefYcGJa&; Oya't& wpfOD;csif;tvdkufaomfvnf;aumif;

tpktzGJYtaejzifhaomf vnf;aumif;

aps;uGufajzavQmha&;rl0g'opft& rSwfyHkwifcGifhus,fus,fjyefYjyefY

&&SdvmcJhonf/ 2014 ckESpfaESmif;ydkif;ü xkwfjyefcJhonfh

pwkw¬tBudrfajrmuf trsdK;om;ajrtoHk;cs rl0g'rlMurf;onf

vuf&Sdrlabmifudk twdkif;twmwpfcktxd wdk;wufaumif;

rGefapcJhNyD; &if;ESD;jr§KyfESHolrsm; (NLUP,2015)twGuf

tcGifhtvrf;rsm; zGifhay;xm;onfhenf;wl tao;pm;

awmifolrsm;\ ajr,mvkyfydkifcGifhudk tmrcHcsufay;&efESifh

xHk;wrf;"avhqdkif&m tavhtx rsm;udk todtrSwfjyKrnfh

&nf&G,fcsufrsm;yg0ifvmonf/ tqdkjyKxm;onfh

trsdK;om;ajr Oya'onf ajrtoHk;jyKrIyHkpHtrsdK;rsdK;&Sd

ajr,mvTJajymif;rIrsm;tm;vHk;twGuf qufpyfjcHKiHkrdonfh

Oya'rlabmifudk ay:aygufvmaprnfjzpfonf/

odkY&mwGif jrefrmEdkifiHonf 'Drdkua&pD

c&D;vrf;udk avQmufvrf;vsuf&Sdaomfvnf;

tao;pm; awmifoltrsm;tjym;onf ajr,m

ydkifqdkifrIvufvTwfqHk;&HI;&jcif;ESifh a&TUajymif;ae&mcsxm;jcif;wdkYudk

awGYBuHKcHpm;&vsuf&SdNyD; rdrdwdkY\ ajr,mqHk;&HI;oGm;rnfhta&;

pdk;&drfylyefpdwfjzifh &Sifoefaexdkif&vsuf&Sdonf/

þjyóemrsdK;udk o,HZmwt&if;tjrpfESifh

t"duqufpyfxGufay:vmonfh y#dyu©rsm;ESifh

jrefrmEdkifiHtpdk;&ESifh ucsifvGwfvyfa&;tzGJYtpnf;tMum;

qufvufjzpfyGm;vsuf&Sdonfh jynfwGif;ppf 'Pfudk

awGYBuHKcHpm;&vsuf&Sdonfh a'ojzpfaom ucsifjynfe,ftwGif;

txl;wvnfBuHKawGY&vsuf &Sdonf/

þpmwrf;onf 2012 ckESpf v,f,majrOya'ESifh

ucsifjynfe,f&Sd ajr,mrSwfyHkwifqdkif&m aemufquf

wGJvkyfief;pOfrsm;aMumifh jzpfay:vmonfh

oufa&mufxdcdkufrIrsm;udk tav;ay;tm&Hkpdkufxm;jcif;jzpfonf/

ukefvGefcJhonfh q,fpkESpfrsm;twGif; jrefrmawmifol

v,form;rsm;onf rdrdwdkYpdkufysdK;xGef,uf onfhajrtay:

rqdkpavmufenf;yg;onfh tcGefrsm;udk tcgtm;avsmfpGm

ay;aqmifcJhMuonf/ þajrcGef ajypmonfomvQif

ydkifqdkifrItjzpf rqdkpavmuftaxmuftuljyKonfh

taxmuftxm;jzpfaomfjim; trsm;pkü ,if;ajypmyifr&Sd&HkrQru

ajypm&SdvsufESifhyif ajr,mtrsm;tjym;vk,lcH&vsuf&Sdonf/

v,f,majr Oya'onf v,f,majr[kowfrSwfxm;onfh

{&d,mrsm;twGif;&Sd v,fajrrsm;udk toHk;jyK&ef twGuf

awmifolv,form;rsm;tm; ajrtoHk;jyKcGifhrSwfyHkwif(LUC)

avQmufxm;cGifhjyKonf/ rlvydkif&Sifonf EdkifiHawmfjzpfaomfjim;

yHkpH 7 [k trsm;tm;jzifh odMuonfh þrSwfyHkwifonf

v,f,majrESifh ywfouf onfh ypönf;Opömqdkif&m

tcGifhta&;tawmfrsm;rsm;ESifh tusHK;0if vsuf&SdNyD; ydkifqdkifcGifh?

toHk;jyKcGifh? tusdK;cHpm;cGifh? a&mif;cscGifh? aygifESHcGifh? iSm;&rf;cGifh?

vJvS,fcGifh? tarGqufcHydkifcGifhESifh vufaqmiftjzpf

ay;ydkifcGifhwdkYtm;vHk; yg0ifvsuf&Sdonf/ (v,f,majrOya'?

2012- 8-9)

ordkif;aMumif;t& qdk;&Gm;jyif;xefonfh ajr,mqdkif&m y#dyu©ESifh

pdkufysdK;a&; vkyfief;tay: tpdk;&xdef;csKyfrI wif;usyfonfh

EdkifiHrsdK;ü yHkpH 7 onf awmifol v,form;rsm;tm;

udk,fydkifypönf;tjzpf w&m;0ifavQmufxm;Edkifonfh

tcGifhtvrf;wpfckjzpfvmonf/ ,if;uJhodkYaom

tcGifhta&;rsm;udk Oya'jy|mef; twnfjyKay;jcif;onf

txl;ojzifh qufvufjzpfyGm;vsuf&Sdonfh jynfwGif;ppf?

BuD;xGm;vmonfh pD;yGm;a&;qdkif&m &if;ESD;jrSKyfESHrIESifh

vlenf;pk wdkif;&if;om;OD;a& xlxyfrsm;jym;onfh

ucsifjynfe,ftwGuf tvGefta&;ygvsuf&Sdonf/ odkY&mwGif

todtrSwfjyKvufrSwfwpfck vufcH&&Sd&HkrQjzifh vHkjcHKa&;?

odkYr[kwf w&m;rQwrIwdkYudk tmrcHcsuf ay;Edkifjcif;r&Sdojzifh

vuf&Sdajr,m cGJa0toHk;csrIyHkpHESifh vkyfief;pOfonf

awmif;qdkrIrsm;tay: rQwrI&Sdr&SdESifh MoZmtmPmBuD;rsm;olrsm;rS

avQmufvTmwdkif;udk tNrJtodtrSwf jyKEdkifjcif; &Sdr&SdwdkYudk

em;vnfoabmaygufjcif;onf ajr,mvkyfydkifcGifh1 tay:

rSwfyHkwifjcif; aMumifh oufa&mufvmonfh xdcdkufrIrsm;udk

qef;ppftuJjzwf&mü rjzpfraeta&;ygvsuf &Sdonf/ þ

pmwrf;onf vuf&Sdajr,my#dyu©rsm;udk udkifwG,fajz&Sif;í

ajr,mtcGifhta&;udk tmrcHcsuf&Sdatmif vkyfaqmif&eftwGuf

rSwfyHkwifvufrSwf\ uwdu0wfESifh tuefYtowf rsm;udk

todtrSwfjyKí rSwfyHk wifonfhvkyfief;pOftwGif;&Sd

tcuftcJrsm;ESifh atmifjrifonfh r[mAsL[mrsm;udk

pl;prf;azmfxkwf&ef &nf&G,fjcif;jzpfonf/

v,f,majrOya'\ enf;Oya't& jy|mef;xm;onfh

rSwfyHkwifvkyfief;pOfü vkyfief;wm0efrsm;? wm0ef

111. ajr,mtrnfayguf avQmufxm;rI\ vufiif;ESifh a&&SnftusdK;oufa&mufrIrsm;udk avhvmqef;ppf

xm;onfh urmÇUokawoepmwrf;onf þar;cGef;rsm;ESifh qufpyfvsuf &Sdonf/ Oyrm Michael B. Dwyer \ “w&m;0ifjyKvkyfjcif;onf csKyfaESmifrIvm;/ uarmÇ'D;,m;twGif;&Sd ajr,mtrnfayguf avQmufxm;rI?

ajr,mvkyfydkifcGifhrsm;ESifh wpfpdwfwpfydkif; yGifhvif;jrifomrI\ EdkifiHa&;tcif;tusif;rsm;/ Journal of Peasant Studies, 42:5, 903-928. April 2015

8

9

0wÅ&m;rsm;ESifh avQmufvTm? pdppfoHk;oyfrIESifh

twnfjyKrIwdkYtwGuf tcsdefZ,m;udk azmfjyxm;onf/

twdkcsKyfajym&rnfqdkygu aus;&Gmtkyfpk v,f,majr

pDrHcefYcGJrItzGJY ESifh v,form;vkyfaqmif&rnfrSm avQmufvTm

(yHkpH 1)udk wifoGif;&efomjzpfNyD; aemufwpfqifhtaejzifh

NrdKUe,ftqifh v,f,majrpDrHcefYcGJrItzGJYESifh ae&mcsxm;a&;ESifh

ajrpm&if;OD;pD;Xme(SLRD)odkY qufvufwifoGif;&onf/

vuf&SduGif;ajryHk 2 rsm;udk tajccHí ,if;e,fedrdwfudk

ppfaq;twnfjyK&eftwGuf v,f,majrppfwrf;aumuf,ljcif;?

tdrfeD;csif; rsm;ESifh wdkufqdkiftwnfjyKjcif;wdkYudk aus;wdkifeJY

ajrpm&if;OD;pD;Xme rS qufvufaqmif&Gufonf/ uefYuGufrIrsm;

ay:aygufvmygu &Sif;vif;twnfjyK&eftwGuf NrdKUe,f&Hk;rS

aus;&Gm v,f,majr pDrHcefYcGJrItzGJY&Hk; odkY avQmuf vTmudk

jyefvnfay;ydkYonf/ NrdKUe,ftqifh v,f,majr pDrHcefYcGJrItzGJY rSoHk;oyfpdppfNyD;ygu avQmufvTmudk twnfjyK&eftwGuf

c&dkiftqifh v,f,majr pDrHcefYcGJrItzGJYodkYay;ydkYonf/ xdkYaemuf

c&dkif v,f,majr pDrHcefYcGJrItzGJY &Hk; rS pdppftwnfjyKaMumif;

odkYr[kwf jiif;y,fvdkufaMumif; NrdKUe,f v,f,majr

pDrHcefYcGJrItzGJY&Hk;odkY jyefvnftaMumif; Mum;onf/

avQmufvTmtay:rlwnfí c&dkif&Hk;rS yHkpH 7 udkjzpfap

yHkpH 8 udkjzpfap jyefxkwfay;onf/ enf;Oya't&qdkygu

v,form;jzpfol pwif avQmufxm;onfhtcsdefrS NrdKUe,f

v,f,majr pDrHcefYcGJrItzGJY&Hk; odkY twnfjyKcsuf odkYr[kwf

jiif;y,frIa&muf&Sdcsdefonf trsm;qHk; &ufaygif; 141 &uf

Mumjrifhonf/ rSwfyHkwifvkyfief;pOf tqifhqifhudk Z,m;(1)wGif

tao;pdwfazmf jyxm;ygonf/

ajr,monf jrefrmEdkifiHtwGif; NydKifqdkifrItifrwefjyif;xefonfh

t&if;tjrpfjzpfNyD; txl;ojzifh e,fajra'oESifh

o,HZmwt&if;tjrpfawmif;qdkrItay: tajcwnfxm;onfh

jrefrmEdkifiHajrmufydkif;&Sd wdkif;&if;om;ucsifvlrsdK;rsm;jzifh

zGJYpnf;xm;onfh EdkifiHa&;tzGJYtpnf;

wpfckjzpfaom ucsifvGwfvyfa&;tzGJU tpnf;\

ppfa&;awmifyHjzpfonfh ucsifvGwfvyfa&;wyfrawmf

(KIA)ESifh jynfaxmifpktpdk;&(GoM) tMum;

q,fpkESpfaygif;rsm;pGmMumatmif jynfwGif;ppfjzpfyGm;vsuf&SdNyD;

ae&yfpGefYcGmppfab;wdrf;a&SmifrI trsm;tjym;jzpfay:apcJhonfh

uGif;qdkonfrSm rSwfyHkwifavQmufxm;&mwGif xnfhoGif;wifjy&onfh ajryHkajrBuD;udk a'otrnfjzifh

ac:qdkjcif;jzpfonf/ ajrBuD;ajryHkwdkif;wmrIudk 1870 aESmif;ydkif;wGif NAdwdoQwdkYpwifcJhjcif;jzpfNyD;

ajrcGefpnf;Muyf&eftwGuf tajccHtkwfjrpfudk zefwD;cJhjcif;jzpfonf/ 2012 ckESpfajr,mOya't& yHkpH 7

udk uGif;ajryHktay: tajccHí xkwfay;rnfjzpfonf/ uGif;ajryHkrsm;onf rMumcPqdkovdk ysufpD;aejcif;

odkYr[kwf acwfESifhavsmfnDrIr&Sdawmhjcif; tjyif ae&ma'otrsm;pk txl;ojzifh a0;vHacgifzsm;onfh

t&yfa'orsm;wGif uGif;ajryHkrsm;r&Sdojzifh jy óemrsm;pGmjzpfay:vmEdkifygonf/ (Srinivas and Saw, Hlaing, 2015)

ucsifjynfe,fwGif tjyif;xefqHk;jzpfonf/ ucsifjynfe,f\

ae&ma'o trsm;pkonf awmifukef;awmifwef;xlxyfonfh

ukef;jrifha'orsm;jzpfNyD; ajredrfha'otajctaersm;ESifh

vHk;0eD;yg;uGJvGJvsuf&SdNyD; trsm;pkonf xHk;wrf;"avhqdkif&m

usifhxHk;Oya'oESifh pDrHcefYcGJrIjzifh awmif,m ESifh

a&TUajymif;awmif,myHkpHtrsdK;rsdK;udk azmfaqmifvsuf&Sdonf/

ucsift&yfbuf vlYtzGJYtpnf;rsm;onf KIO ESifh

nSdEdIif;aygif;pyfí ucsifjynfe,fwpfvTm;&Sd ajr,mvkyfydkifcGifh

tmrcHcsuf wdk;wufaumif;rGefvm ap&ef&nf&G,fonfh

vrf;nTefwpfcktaejzifh ajr,mrl0g' wpf&yfudk

a&;qGJazmfaqmifvsuf&Sdonf/ UNDP \ ucsifjynfe,fESifh

ywfoufonfh jynfe,ftkyfcsKyfa&;tpD&ifcHpm (2015)

wGif wEdkif;NrdKUe,ftwGif;&Sd ajr,mrSwfyHkwifudk

tusOf;csKH;qef;ppfwifjyxm;NyD; pdwftm;xufoefonfh

a'ocHtkyfcsKyfa&;rSL;wpfOD;onf v,f,majrudk rSwfyHkwif&mü

tvGefw&matmifjrifcJhaMumif; ed*Hk;csKyfxm;ojzifh xdkuJhodkY

aom a'ocHtkyfcsKyfa&;rSL;rsm;onf ajr,mtjiif;yGm;rIrsm;udk

udkifwG,fajz&Sif;&mü tvGefta&;yg onf/ UNDP tpD&ifcHpmü trnfaygufavQmufxm;&mü vuf&Sdtcsdefxd

trsdK;orD;trnfjzifh rSwfyHkwifrI 3%cefYom&SdaMumif;ESifh

cifyGef;jzpfol qHk;yg;oGm;cJhaomf rkqdk;rjzpfoltrsdK;orD;tm;

usef&pfonfhajrudk vTJajymif;ay;&eftwGuf &Sif;vif;wdusonfh

vkyfxHk;vkyfenf;rsm; r&Sday/ tylydkif;a'oESifh jrpf0ußGef;ay:

a'orsm;ü jyKvkyfcJhonfh ,cifokawoewGif

tusifhysufjcpm;rIrsm; wGifwGifus,fus,fjzpfyGm;vsuf&Sd

aomfvnf; tdrfaxmifpk 71-80% cefYonf

vmbfay;jcif;jzifh rSwfyHkwiftvsiftjref&&SdaMumif; ouf

aojyvsuf&Sdobnfh (GRET, 2014)/ ukef;jrifha'orsm;ü

uGif;ajryHkrsm; r&Sdjcif;? ppfyGJrsm; jzpfyGm;vsuf&Sdonfh

aemufcHtaMumif;&if;ESifh tjcm;y#dyu©yHkpHrsm;? aus;wdkifeJY ajrpm&if;OD;pD;Xme 0efxrf;trsm;tjym;udk

avhusifhoifMum;ay;í Oya't& azmfaqmifvsuf&Sdonfh

ajredrfha'orsm;ESifh uGJvGJvsuf&Sdonfh ajr,mtoHk;jyKrIESifh

toufarG;0rf;ausmif;vkyfief;yHkpHrsm;&Sdaejcif;wkdYaMumifh

pdefac:rIydkrdkjyif;xefonfh EdkifiHa&;ESifh a*[aA'qdkif&m

tvm;tvmrsm;&Sdaeonf/

10

enf;pepf

Spectrum onf jynfwGif;t&yfbuftzGJYtpnf;wpf&yfjzpfNyD;

2011 ckESpfrSpí ucsifjynfe,f twGif;&Sd

ajr,mrSwfyHkwifvkyfief;twGif; yg0ifaqmif&Gufvsuf&Sdonf/ Spectrum 0efxrf;rsm; onf jrpfBuD;em;ESifh &efukefNrdKUwdkYwGif

tajcpdkufí a'ocHrdwfbuftzGJYtpnf;rsm;? &yf&Gmvlxk

rsm;ESifhtwl vufwGJí ajr,mOya'rsm;ESifh ywfoufonfh

tjrifzGifhynmay;vkyfief;rsm;? ajr,mrSwfyHkwifvkyfief;

tqifajyacsmarGYap&ef yHhydk;ulnDrIrsm;? tajcwnfp awmifol

v,form;uGef&ufrsm;udk tm;ay;jrSifhwifay;vsuf&Sdonf/

Spectrum taejzifh avhvmqef;ppf cJhonfh aus;&Gmwdkif;ü

&yf&GmaumfrwDrsm; wnfaxmifzGJYpnf;í yHkpH 7

&&Sdatmif pGrf;aqmifEdkif&ef avhusifhoifMum;ay;rIESifh

aiGaMu;taxmuftyHhrsm; azmfxkwfay;tyf vsuf&Sdonf/

þokawoe\ &nf&G,fcsufrSm v,f,majrrSwfyHkwif&mü

BuHKawGY&onfh tcuftcJ twm;tqD;rsm;ESifh

atmifjrifaponfharmif;ESiftm;rsm;udk qef;ppfoHk;oyf

az:xkwfjyD; tqdkygaus;&Gmrsm;rS vufawGYtjzpftysufrsm;udk

rSwfwrf;wif&ef &nf&G,fjcif; jzpfonf/

okawoeudk 2015 ckESpf {NyDvrS ZGefvtwGif;

azmfaqmifcJhjcif;jzpfonf/ okawoejyKonfh tzGJYtwGif;

&efukeftajcpdkuf Spectrum tpDtpOft&m&SdwpfOD;?

EdkifiHwumokawoeqdkif&m tMuHay;wpfOD;? ucsifjynfe,f&Sd

0efxrf;oHk;OD;? jrpfBuD;em;NrdKUay:rS a'ocHapwemh

vkyftm;ay;ESpfOD;? okawoejyKvkyfrnfh aus;&Gmrsm;rS

ucsifESifh &Srf; &yf&Gmacgif;aqmif wpfOD;pD yg0ifcJhonf/

jrpfBuD;em;ü okawoejyK&eftwGuf av;&ufwm

avhusifhoifMum;rI tNyD;ü uGif;qif;prf;oyfonfh

tpDtpOfudk qufvufvkyf aqmifcJhNyD; okawoetzGJYrS

aus;&Gmajcmufckü OD;wnftkyfpkaqG;aEG;yGJaygif;(12)

ckudk azmfaqmifcJhonf/ OD;wnftkyfpk aqG;aEG;rIudk

trsdK;orD;^trsdK;om;tvdkuf cGJjcm;aqG;aEG;cJhNyD;

wpfBudrfaqG;aEG;vQif &SpfOD; udk xnfhoGif;yg0ifap&ef

jyifqifxm;cJhaomfvnf; tajctaet& wpfBudrfvQif

av;OD;rS q,fhESpfOD;tMum; yg0ifcJhonf/ tpD&ifcHpmtwGif;

jrpfBuD;em;NrdKUay:&Sd t&yfbufvlY tzGJYtpnf;rsm;ESifh &yf&Gmacgif;

aqmifrsm;ESifh jyKvkyfcJhonfh OD;wnftkyfpkaqG;aEG;yGJomru Spectrum aumfrwDtzGJY0ifrsm;? bmoma&; acgif;aqmifrsm;?

a&SUaersm;? aus;&GmESifh wdkufe,ftkyfcsKyfa&;rSL;rsm;? NrdKUe,f

aus;wdkifeJY ajrpm&if;OD;pD;Xme t&m&Sdrsm;? ucsifjynfe,fESifh

jrefrmEdkifiHtESHY ajr,mta&;udpörsm; aqmif&Gufvsuf&Sdonfh

t&yfbufvlYtzGJYtpnf;rsm; ESifh awGUqHk aqG;aEG;&mrS &&Sdonfh

tcsuftvufrsm;udkvnf; xnfhoGif;azmfjyxm;ygonf/

okawoejyK&mü tcuftcJrsm;pGm awGYBuHKcJh&onf/

aus;&GmckESpfckpvHk;onf Spectrum pDrHudef;e,fajr

rsm;jzpfaomaMumifh vkyfudkifaqmif&Guf&mwGif

acsmarmajyjypfaomfvnf; t&yfbufvlYtzGJYtpnf;rsm;\

Mum;0ifaqmif&GufrIrsm;aMumifh &yfol&Gmom;rsm;taejzifh

yHkpH 7 tay: odvdkpdwfydkrdkjyif;jyonfhyHkpHbufodkY

tenf;i,f,drf;,dkifoGm;apcJhonf/OD;wnftkyfpk aqG;aEG;yGJtwGif;

yg0ifolrsm;onf pDrHudef;e,fajrtvdkuf trsdK;rsdK;uGJvGJvsuf&SdNyD;

tcsdKUtzGJYrsm;wGif ajr,mrSwfyHkwifvkyfief;pOftwGif;

xJxJ0if0ifyg0ifvkyfaqmif vsuf&Sdonfh Spectrum

aumfrwD0ifrsm;omru ,ciftcsdefu Spectrum ESifh vufwGJvkyfaqmifzl;cJhjcif;r&Sdonfh awmifolv,form;rsm;vnf;

yg0ifvsuf&Sdonf/ tcsuftvufaumuf,lrIESifh qef;ppf

oHk;oyfrIrsm; jyKvkyf&mü vrf;c&D;cufcJjcif;? ucsif? &Srf;? ArmESifh

t*Fvdyfbmompum;rsm; tMum; bmomjyeftcuftcJrsm;

aus;&GmrS pkpnf;xm;aom ajryHk

11

BuHKawGY&ojzifh pdefac:rItawmftwef jyif;xefcJhonf/

okawoejyK&mü ta&;tygqHk;jzpfonfh tcuftcJwpfckrSm yHkpH

1 ESifh yHkpH 7 tay: rdrdbmom xkwfazmfajymqdkMuonfh tcsuf

tvufrsm;udk oufqdkif&mtpdk;&Xmersm;ESifh wdkufqdkifpdppfrI

rjyKvkyfEdkifjcif;jzpfonf/ Z,m;(2)twGif; tdrfaxmifpkOD;a&?

avQmufxm;rIrsm;ESifh e,fajrtvdkufrSwfyHkwifjcif;rsm;twGuf

teD;pyfqHk;ta&twGufudk azmfjyxm;

aomfvnf; ,if;cefYrSef;wGufcsufrIudk tpdk;&\

w&m;0ifrSwfwrf;rSwf&mrsm;ESifh wdkufqdkif ppfaq;EdkifcJhjcif;r&Sday/

þta&twGufrsm;u pDrHudef;e,fajrtoD;oD;&Sd yHkpH 7

avQmufxm; atmifjrifrIrsm;udk xif[yfvsuf&Sdaomfvnf;

okawoe\ ueOD;&nf&G,fcsufjzpfonfh vkyfief;pOfESifh

,if;\ aemufqufwGJoufa&mufrIrsm;tay: &Ijrifonfh

tjrifoabmxm;rsm;udk pmpnf;wifjy&ef &nf&G,fcsif;jzpfNyD;

tkyfcsKyfa&;qdkif&m ta&twGufy"mejyK tcsuftvufrsm;udk

aumuf,l&ef&nf&G,fjcif; r&Sday/

12

vufawGYavhvmqef;ppfcsufrsm;

us;&Gm NrdKUe,f tdrfaxmifpkaygif; avQmufxm;onhf

tdrfaxmifpkrsm;

rSwfykHwif&cJhonfh tdrfaxmifpkrsm;

atmifajr (1)?

&yfuGuf(5)

0dkif;armf 900(118) 68 24

0g&ef 0dkif;armf 280 256 117

eef&SJaumuf ylwmtdk 202 197 180

anmifukef; rdk;aumif; 105 90 -

anmifawmf rdk;aumif; 120 52 13

aumif&m umrdkif; 334 64 50

q,frdkif jrpfBuD;em; 252 15 15

Z,m; 2/ Spectrum aus;&Gmrsm;\ pkpkaygif; tdrfaxmifpkpm&if;? avQmufxm;rIrsm;ESifh rSwfyHkwifrsm;

þtcsuftvufrsm;udk a'otmPmydkifrsm;ESifh &yfol&Gmom;rsm;xHrS aumuf,lcJhjcif;om jzpfNyD; SLRD odkYr[kwf oef;acgif

pm&if;tcsuftvufrsm;udk udk,fpm;jyKjcif;r&Sdyg/

** Spectrum taejzifh atmifajr(1)? &yfuGuf(5)&Sd tdrfaxmifpkaygif; 118 ckudkom ypfrSwfxm;cJhonf/

atmifajr (1)

atmifajr(1)onf jrpfBuD;em;-Aef;armf ta0;ajy;vrf;rBuD;ay:&Sd

0dkif;armfNrdKUe,ftwGif; yg0ifí 0dkif;armfNrdKUESifh &SpfrdkifcefYtuGmwGif

wnf&Sdonf/ atmifajr(1)ü tjcm;&Srf;? ArmESifh

w&kwfrdom;pkrsm;yg pkaygif; aexdkifvsuf&Sdaomfvnf;

trsm;pkonf ucsifrsm;jzpfMuonf/ aus;&Gmwnf&Sdonfh

ae&monf ,cifq,fpkESpfrsm;twGif; wdkufyGJrsm;jyif;xefcJhonfh

a'owpfckjzpfNyD; ,if;e,fajrwpfckvHk;udk jynfaxmifpktpdk;&rS

tjynfht0xdef;csKyfcJhNyD; aemufydkif; atmifajr(1)[k

rSnfhac:cJhjcif;jzpfonf/ &yfol&Gmom;rsm;onf pyg;omru

tjcm;&moDay:oD;ESHrsm;ESifh ESpf&Snfyifrsm;udkvnf;

pdkufysdK;xGef,ufvsuf&SdNyD; wpfEdkifwpfydkif arG;jrLa&;vkyfief;rsm;udk

vkyfudkifvsuf&Sdonf/ tenf;tusOf;onf

a&Twl;azmfa&; vkyfief;udk vkyfudkifvsuf&Sdaomfvnf;

a&TUajymif;awmif,mpdkufysdK;olr&Sday/ &Gmol&Gmom;rsm;\

ajymqdkcsuft& a'otwGif;vwfwavm odkYr[kwf

vuf&SdypfcwfwdkufcdkufrIrsm; r&SdaMumif; od&Sd&onf/

aus;&GmtwGif; ucsifc&pf,meftoif;awmfESifh arwÅmwdkYyl;aygif;

wnfaxmifxm;onfh &yf&GmtpktzGJYydkifopfawmESpfck&SdNyD;

yk*¾vduydkif vufzufpdkufcif;ESifh &mbmpdkufcif;{u

oHk;&mcefYtjyif omoedue,fajr tcsdKUvnf;&SdaMumif;

od&Sd&onf/

2014 ckESpf arvtwGif; aus;&GmtwGif;&Sd tdrfaxmifpkaygif;

68 tdrfaxmifpk yHkpH 7 avQmufxm;cJhaomfvnf; 24

OD;om ajr,mrSwfyHkwif&&SdcJhonf/ yHkpH 7 ESifh ywfoufonfh

todynmA[kokwrsm;onf vGefpGmuGm[vsuf&SdaMumif;

OD;wnftkyfpkaqG;aEG;yGJtwGif; awGY&SdcJh&onf/

Oyrmtaejzifh yg0ifaqG;aEG;cJhonfh trsdK;om;wpfOD;onf

aus;&GmtwGif; usif;ycJhonfh SLRD tvkyf&HkaqG;aEG;yGJü

wufa&mufyg0ifcJholjzpfNyD; ajrpm&if;OD;pD;XmerS

oHk;vtwGif; rdrdwdkY\ ajr,mrsm;udk rSwfyHkwif&efESifh yHkpH

7 \ aumif;usdK;rsm;udk &Sif;vif;wifjycJhonf[kqdkonf/

xdkuJhodkYaom tvkyf&HkaqG;aEG;yGJrsdK;udk tjcm;olrsm;

wufa&mufyg0ifcJhzl;jcif;r&Sday/ trsdK;orD;wpfOD;uvnf;

rnfolrQ rdrdwdkY\ ajr,mrsm;udk vma&muf,liif jcif;r&Sdojzifh

yHkpH 7 udk rjzpfraeavQmufxm;&ef rvdktyf[k ,lqcJhonf/

ajr,m&,loHk;pGJEdkifrIESifh ajr,mvkyfydkifcGifhtmrcHcsufESifh

ywfoufívnf; tzGJYwpfzGJYESifh wpfzGJYtMum;

trsdK;rsdK;uGJjym;vsuf&Sdonf/ wufa&mufvmonfh

trsdK;om;&SpfOD;teuf oHk;OD;ESifh trsdK;orD;&SpfOD;teuf

wpfOD;onf ajr,mrSwfyHkwif&&Sdxm;aomfvnf;

tjcm;trsm;pku ajrcGefajypmudkom vuf0,fydkifqdkifxm;MuNyD;

trsm;tjym;onf iSm;&rf;xm;onfh odkYr[kwf ydkifqdkifaMumif;

jyqdkEdkifonfh taxmuftxm; wpfpHkwpf&mr&Sdolrsm;

jzpfMuonf/ tjyifyef;tm;jzifh atmifajr(1)

udk vG,ful&dk;&Sif;onfh trIuJhodkY xifrSwf&onf/

aus;&Gmonf NrdKUe,f&Hk;rsm;ESifh tvSrf;ra0;ouJhodkY

ajrzdkYvrf;jzifh tvG,fwuloGm;vmqufoG,fEdkifNyD;

tpdk;&rS tjynfht0xdef;csKyfxm;í ajr,mtjiif;yGm;rIrsm;

r&Sdonfhaus;&Gmjzpfum trsm;tm;jzifh v,fajrrsm;jzpf

NyD; uGif;ajryHkrsm;vnf; &Sdxm;NyD;jzpfonf/ odkY&mwGif

pkpkaygif;tdrfaxmifpkrsm;\ rqdkpavmufrdom;pkrsm; uom

yHkpH 7 udk vuf0,fydkifqdkifxm;jcif;onf ucsifjynfe,ftwGif;

ajr,mtrnfaygufavQmufxm;onfh vkyfief;pOftwGif;

&IyfaxG;rIrsm;ESifh tusifhysufjcpm;rIrsm;udk axmufjyvsuf&Sdonf/

tvGefvG,f ul&dk;&Sif;onfh trIyifjzpfvifhupm;

tifrwefcufcJaMumif;udk &Gmom;wpfOD;u -

rSwfyHkwif&wJh vkyfief;pOfu rcufygbl;/

ajr,mppfwrf;aumufwJh tzGJYawG &Gmudkqif;vmNyD;

&Gmom;awGeJYtwl yHkpH 1 jznfhw,f/ yHkpH 1 udk jznfhNyD;&if yHkpH

7 &zdkY wpfESpfavmuf apmifh&w,f/ &GmxJu rdom;pktrsm;pk

'DESpfxJrSm rSwfyHkwifavQmufcJhMuw,f/ ydkif&Sifemrnf

ajymif;csif&if ajrpm&if;OD;pD;Xmeudk ydkufqH oHk;aomif; 'grSr[kwf

ESpfaomif;ay;&w,f/ tzGJYwpfzGJYeJY wpfzGJYay;&wmjcif; rwlbl;/

'gutpdk;&pDrHcsufqdkawmh ajrpm&if;vmaumufwJhtzGJYudk

xrif;außG;zdkY ydkufqHenf;enf;awmh tukeftuscH&w,f/ NyD;&if

yHkpH 7 wpfapmif twGuf ydkufqH 1500 ay;&w,f/ )

þyHkpHonf atmifajr(1)twGuf csrSwfxm;onfh

vkyfxHk;vkyfenf;jzpfaumif; jzpfEdkif aomfvnf; v,f,majrOya'

enf;Oya't& vkyfief;pOf trsdK;rsdK;uGJvGJEdkifonf/

yxrOD;qHk;taejzifh &yfuGuf aus;&Gmwdkufe,f

tkyfcsKyfa&;rSL;&Hk;rS yHkpH 1 udk tcrJh &,lí tqdkyg&Hk;rSwpfqifh

NrdKUe,fv,f,majr pDrHtkyfcsKyfa&;XmeodkY wifoGif;&onf/

BudKwiftaMumif;Mum;rIr&SdbJ a&mufvmojzifh

tcsdKUawmifolrsm;twGuf rSwfyHkwif&ef tcGifhta&;r&bJ

vTJacsmfoGm;avh&Sdonfh SLRD rS vma&mufjyKvkyfay;onfh

yHkpHESifhuGJjym;rI &Sdonf/ 'kwd,taejzifh enf;Oya't&

rSwfyHkwifonfh vkyfief; pOfonf pkpkaygif; 141 &ufom

MumjrifhNyD; wpfESpfcefYMumjrifhrIr&Sday/ e,fcH Spectrum

aumfrwDnSdEdIif; a&;wm0efcH\ ajymqdkcsuft&

tcsdKUaomtdrfaxmifpkrsm;onf yHkpH 7 &&Sd&eftwGuf wpfESpfru

apmifhcJh&NyD; vuf&Sdtcsdeftxd rdrdwdkY\ trIjzpfpOfESifh ywfoufí

rnfonfhowif;rQ r&&Sdao;aMumif; awGY&Sd&onf/

wwd,tcsuftaejzifh enf;Oya'twGif; wHqdyfacgif;cGefrSvTJí

rnfa&GUrnfrQ usoifhaMumif;udkaomfvnf;aumif;

ajr,mvkyfydkifcGifhvTJajymif;rItwGuf &Sif;vif;wdusonfh

vkyfxHk;vkyfenf;rsm;udkaomfvnf;aumif;

tao;pdwfazmfjyxm;jcif;r&Sday/ þuJhodkYaom

13

0l&ef aus;&Gm a'ocHrsm;

ra&&mraocsmrIaMumifh ajr,mtaxmuftxm;rsm;ü

trnfxnfhaygif;jcif; odkYr[kwf trnfvTJajymif;jcif;ESifh

ywfoufNyD; jrifhrm;í rQwrI r&Sdonfh usoifhaiGrsm;

aumufcHEdkifonfh tcGifhtvrf;rsm; ay:aygufvmaponf/

txufwGif qdkcJhNyD; jzpfonfhtwdkif;(wpfzGJYeJY

wpfzGJYay;&wmjcif;rwlbl;) vTJajymif;rIESifh ywfoufí ,if;trIudk

udkifwG,fonfh t&m&Sdtay:rlwnfí trsdK;rsdK;uGJjym;vsuf&Sdonf/

vTJajymif;rIqdkif&m vkyfxHk;vkyfenf;rsm;ESifh ywfoufonfh

&IyfaxG;rIrsm;onf aps;uGuftwGif; vTJajymif;rIrsm;ESifh

rdom;pkwGif; cGJa0rIESifh tarGqufcHrI wdkYtay:

ododomomoufa&mufxdcdkufapvsuf&SdNyD; aemufqufwGJtcef;ü

tao;pdwfqufvuf aqG;aEG;wifjyxm;ygonf/

pwkw¬taejzifh ajrpm&if;vma&muf aumuf,lonfhtzGJYrsm;\

oGm;a&;vma&;ESifh tpm;taomufrsm;udkomru

pdwfapwemaumif;udkjy&eftwGuf wpfcgwpf&H

aiGaMu;tenf;tusOf;ay;Mu&onf[k &Gmol&Gmom;trsm;pku

ajymqdkcJhonf/ {nfhcHaußG;arG;rIESifh apwemtavsmuf

aiGaMu;ay;acsrIrsm;onf jrefrmEdkifiHtESHY jzpfyGm;vsuf&Sdonf/ SLRD t&m&Sdrsm;\ vkyfcvpmenf;yg;rIaMumifh ajrpm&if;

aumuf,l&mwGif vdktyfonfh tajccHvkyfief;aqmifwmrsm;udk

NyD;ajrmufatmif aqmif&Guf&eftwGuf ,if;uJhodkYaom

taxmuftyHhrsm; vdktyfjcif;jzpfonf/ (GRET, 2014)aemufqHk;taejzifh enf;Oya't& yHkpH 7 twGuf usyfig;&mom

usoifhaomfvnf; atmifajr(1)&Sd &Gmol&Gmom;rsm;taejzifh usyf

1500 ay;acs&NyD; okawoejyKcJhonfh e,fajra'orsm;twGif;

1000 rS 3000 tMum; trsdK;rsdK;uGJjym;vsuf&SdaMumif;

awGY&SdcJhonf/ trSefwu,f ay;oGif;&onfh

aiGaMu;yrmPenf;yg;aomfvnf; txufygtwdkif;

ajAmifususawmif;qdkrIrsm; &Sdaejcif;u vkyfief;pOftwGif;

tusifhysufjcpm;rIrsm;&SdaeaMumif; tcdkiftrmjyqdkvsuf&Sdonfh

taxmuftxm;rsm;jzpfonf/ tb,faMumifhqdkaomf

Oya'ESifh enf;Oya'ESpf&yfpvHk;ü ay;oGif;&efvdktyfonfh

aiGaMu;yrmPudk twdtus jy|mef;xm;aomaMumifhjzpfonf/

tjcm;tjzpftysufwpfckwGifvnf; yHkpH 7 &&SdNyD;jzpfonfh

tdrfaxmifpkrS trsdK;orD;wpfOD;uvnf; NrdKUe,f SLRD

&Hk;odkY pOfqufrjywfzkef;ac:qdkí ajrBuD;ajryHkvma&muf

wdkif;wmay;&ef em;ylem;qmvkyfcJhíom vkyfief;pOf

jrefqefvmNyD; yHkpH(7)&&SdcJhjcif;jzpfaMumif; ajymqdkcJhonf/ Spectrum \ e,fcHaumfrwDtzGJY0ifrsm;onf vkyfief;pOfudk

t&Sdeft[kefjrSifhwif&ef NrdKUe,f&Hk;odkY tBudrfaygif;ajrmufrsm;pGm

vl;vmacgufjyefoGm;a&mufí tcsdefESifh aiGaMu;ukefusrIrsm;pGm

usoifhcJh&aomfvnf; ,cktcsdefxd atmifjrifrIr&ao;ay/

atmifajr(1)&Sd e,fcH Spectrum aumfrwDonf

w&kwf&Gmom;rsm;ESifh ywfoufonfh

udpö&yfrsm;ESifh opfawmajruJhodkYaom

ajr,mtrsdK;tpm;cGJjcm;owfrSwfrIrsm;tay:wGifvnf;

aqG;aEG;oHk;oyfcJhMuonf/ odkY&mwGif

a,bk,sjcHKiHkoHk;oyfMunfhygu þaus;&Gmtm;jzifh

ucsifjynfe,fwpfvTm;&Sd ajr,mrSwfyHkwif vkyfief;pOftwGif;

jzpfavhjzpfx&Sdonfh tusifhysufcspm;rIyHkpHtrsdK;rsdK;udk

uGufuGufuGif;uGif; jrifomxif[yfapvsuf&Sdonf/

þuGJvGJcsufrsm;tm;vHk;onf okawoejyKcJhonfh

aus;&Gmrsm;twGif; wpfyHkpHwnf;vdkvdkxGufqdkonfh

tcsufrsm;jzpfaeNyD; ,if;wdkYtm;vHk;onf

rSwfyHkwifavQmufxm;rIudk aES;auG;í tvG,fwul

vufvSrf;rrDatmif vkyfaqmifvsuf&Sdonfhtjyif

w&m;0ifvkyfief;pOfxuf ukefusp&dwf ydkrdkrsm;jym;apvsuf&Sdonf/

0l,ef

0l,efaus;&Gmonf jrpfBuD;em;NrdKUrS 15 rkdifcefYuGma0;onfh

0dkif;armfNrdKUe,f? 0l,efaus;&Gmwdkufe,f twGif; wnf&SdNyD;

q'Hk;a'oESifh w&kwfjynfodkY oGm;&mvrf;ay:wGif wnf&Sdonf/

0l,efaus;&Gm ü tdrfaxmifpk aygif; 240 cefY aexdkifvsuf&Sd&m

trsm;pkonf ucsifrsm;jzpfMuNyD; pdkufysdK;a&;? pdkufcif;ESifh

opfoD;0vH a&mif;0,frIESifh aeYpm;tvkyform;rsm;tjzpf

toufarG;0rf;ausmif; vsuf&Sdonfh w&kwf? ArmESifh

&Srf;vlrsdK; tcsdKUvnf; aexdkifvsuf&Sdonf/ tpdk;&rS

&Sd&if;pGJaus;&Gmi,fav;rsm;udk 0&efaus;&Gmtjzpf pkpnf;

cJhonfh 1954 ckESpfrSpí ay:aygufvmjcif;jzpfonf/

,if;e,fajrwpfvTm; UNDP ?Spectrum awmifol

v,form;rsm;uGef&uf ? World Vision ESifh Nidrf;azmifa';&Sif;wdkYrS

aus;&GmzGHUNzdK;a&;vkyfief;rsm; udk wufwufMuGMuG

vkyfudkifaqmif&Gufvsuf&Sdonf/ Spectrum e,fcHaumfrwD\

ajymqdkcsuft& atmifajr(1) uJhodkYyif þaus;&Gmrsm;onfvnf;

NrdKUe,ftkyfcsKyfa&;rSL;&Hk;ESifh &GmxJrSig;rdkifcefYom uGma0;NyD;

awmifolv,form;trsm;pktwGuf (9)rdkifxufrydkonfh

tuGmta0;om&SdaMumif; od&Sd&onf/ 0l,efaus;&Gm&Sd pkpkaygif;

(117)tdrfaxmifpkonf yHkpH 7 udk vuf0,f&&Sdxm;olrsm;jzpfMuNyD;

tjcm;tdrfaxmifpk (139)pk onfvnf; yHkpH 1 udk

avQmufxm;NyD;jzpfonf/

0l,efü ajr,mrSwfyHkwifEdkifonfh tcGifhtvrf;onf

ajr,mtoHk;jyKrIqdkif&m aemufcHordkif;aMumif;ESifh

14

oD;jcm;e,fajrtvdkuf rwluGJjym;vsuf&Sdonfh

EdkifiHa&;tcif;tusif;rsm;tay:ü

vHk;vHk;vsm;vsm;rSDwnfvsuf&Sdonf/ vrf;\

ajrmufzufydkif;usonfh uGif;trSwf (87)ESifh (88)&Sd

&Gmol&Gmom;rsm;u yHkpH 7 udk &&Sdxm;NyD;jzpfonf/

þe,fajrtwGif;&Sd ajr,mydkifqdkifrIESifh toHk;jyKrIonf

aus;&Gmtqifhü &Sif;&Sif;vif;vif;&SdNyD; trsm;pkonf

wnfqJtpdk;&\ ajryHkrsm;ESifh udkufnDrI&Sdonf/ atmifajr(1)

wGif azmfjycJhouJhodkYyif awmifolv,form;rsm;onf

tqifrajyrIrsm;pGmudk BuHKawGYcHpm;&vsuf&Sdonf/ Oyrmtae

jzifh wpfESpftMum apmifhqdkif;&rI? ajrpm&if;aumufonfh

tzGJYrsm;udk außG;arG;jyKpk&jcif;ESifh avmifpmqDukefusp&dwfrsm;

uscH&jcif;? trnfvTJajymif;a&;twGuf nSdEdIif;aqG;aEG;&mü

tcuftcJrsm;BuHKawGY&jcif;ESifh owfowfrSwfrSwfr&Sdonfh

ukefusp&dwftrsdK;rsdK;udk ay;acs&jcif;wdkY yg0ifvsuf&Sdonf/

tcsdKU&Gmol&Gmom;rsm;u ,cifu oD;ESHcGJwrf;tjynfhay;oGif;&rIudk

a&SmifvGTJ&eftwGuf ajrcGefajypmrsm;ü trSefwu,f ydkifqdkifonfh

{uyrmPudk avQmhayghpm&if;wifoGif;cJhMuaomfvnf; ,ckyHkpH 7

twGif; rdrdwdkY\ v,f{utjynfht0 xnfhoGif;wifjyxm;aMumif;

ajymqdkcJhMuonf/ OD;wnftkyfpkaqG;aEG;yGJtwGif; yg0ifaqG;

aEG;cJhMuoltcsdKUu ajr,mrSwfyHkwifavQmufxm;rIudk

tifrwefcufcJonf[k ,cifu xifjrif,lq

cJhMuaomfvnf; ,ckwGif Spectrum \ enf;ynmESifh

aiGaMu; taxmuftyHh tm;jzifh avQmufxm;vmEdkifonf[k

ajymqdkcJhMuonf/ aus;&GmtkyfcsKyfa&;rSL;\ vkyfief;wm0ef

rSm ajrpm&if;ppfwrf;aumuf,lrIudk tqifajyacsmarGUatmif

yHhydk;ulnDay;&efjzpfNyD; aus;&Gmpma&;onf vdktyfonfh

pm&Gufpmwrf;yHkpHrsm;udk ulnDjznfhpGufay;jcif;jzpfonf/

,cifoD;ESHcGJwrf;rsm;aMumifh v,f,majrudk avQmhayghtpD&ifcHrI

us,fus,fjyefYjyefY jzpfyGm;jcif; ESifh rSwfyHkwifrIudk tqifajy

acsmarGUatmif yHhydk;ulnDay;Edkifonfh t&yfbufvlY

tzGJYtpnf;rsm;ESifh a'oEÅ&tmPmydkifrsm;\ tcef;u@

wdkYESifh ywfoufonfh awGY&SdcsufESpfckonf ok awoejyKcJhonfh

aus;&Gmrsm;ü twlwlyifjzpfcJhonf/

vrf;rBuD;\ awmifbufuGif;ü xGef,ufpdkufysdK;vsuf&Sdonfh

cefYrSef;ajc tdrfaxmifpk 30 rS 36 tdrf axmifpkcefY\

v,f,majrrsm;onf opfawmBudK;0dkif;twGif;

usa&mufvsuf&Sdojzifh yHkpH 7 avQmuf xm;EdkifcJhjcif; r&Sday/

,if;rS tcsdKUaom tdrfaxmifpkrsm;ü ajrcGefajypmrsm;

vuf0,fydkifqdkifcJhMuaomf vnf; vGefcJhonfh(2)ESpfrSpí

vufcH&&Sdjcif;r&Sdawmhay/ Spectrum aumfrwDtzGJY0if\

ajymqdkcsuft& &yfol&Gmom;rsm;onf opfawmBudK;0kdif;tjzpf

owfrSwfcHxm;&NyD; vrf;rBuD;eHab; ae&mcsxm;onfh

rdrdwdkY\ &yf&GmtwGif; w&m;0ifaexdkifcGifh &&Sdap&ef

opfawma&;&m0efBuD;XmeESifh ,ciftcsdefu atmifjrifpGm

aphpyfnSdEdIif; EdkifcJhMuaMumif; od&Sd&onf/ þuJhodkYaom

ajr,mtrsdK;tpm;cGJjcm;owfrSwfrIqdkif&m jyóem&yfrsm;onf

,aeYacwfvrf;rrsm;? aexdkiftajccsrIrsm;ESifh pdkufysdK;ajrrsm;udk

opfawmajrrsm; tjzpf xnfhoGif;azmfjyxm;onfh

udkvdkeDacwfajryHkrsm; toHk;jyKrItay: tajcwnfvsuf&Sdonf/

wpfcsdKU aom&yf&Gmvlxkrsm;u rdrdwdkY xGef,ufpdkufysdK;&ef

vdktyfonfh ajr,mrsm; jyefvnfay;tyf&ef

opfawma&;&m0efBuD;XmeESifh nSdEdIif;aqG;aEG;vsuf&SdNyD;

ajr,mvkyfydkifcGifhtmrcHcsuf r&SdouJhodkY cHpm;aeMu&onf/3

3vuf&Sdrl0g't& aus;&Gmrsm;ESifh vuf&SdxkwfvkyfrIjrifhrm;onfhyHkpHjzifh toHk;jyKvsuf&Sdonfh ,if;wdkY\ v,f,majrrsm;udk

opfawmBudK;0dkif;twGif;rS y,fzsufay;&efESifh oifavsmfovdk jyefvnftrsdK;tpm;cGJ jcm;owfrSwf&ef tqdkjyKxm;onf/

ajr,mtrsdK;tpm;cGJjcm;owfrSwfrI\ vwfwavmtajymif;tvJrsm;onf 0l,efaus;&Gmtay: oufa&mufxdcdkufvmrnf

jzpfaomf vnf; aus;&Gmom;rsm; tvsOf;od&Sdjcif;r&Sday/

anmifawm a'ocHrsm;

15

0l,efaus;&GmwGif; ajr,mrSwfyHkwifrIudk MuefYMumapvsuf&Sdonfh

tjcm;taMumif;&if;wpfckrSm jrpfta&SU ydkif;ESifh

vrf;awmifbufydkif;&Sd uGif;rsm;udk autdkiftdktqifhjrifh

t&m&SdwpfOD; tygt0if jrpfBuD;em;NrdKU&Sd ola|;olMuG,frsm;u

1997 0ef;usifcefYu vk,lcJhonf/ tpD&ifcHpmwpfckt&

,if;odrf;qnf;rIonf pkpkaygif; {u 1500 ausmfcefY&SdcJhNyD;

wd&dpmäefrsm; 0ifa&mufpm;usufvTwfrIudk wm;qD;&eftwGuf

ywfywfvnfwl;ajrmif;eufjzifh umuG,fxm; aMumif;

od&Sd&onf/ ueOD;ydkif;ü tqdkygajrudk BuHpdkufcif;tjzpft

oHk;jyKcJhMuNyD; aemufydkif;ü OD;nTefYatmifESifh

w&kwfukrÜPDwdkYyl;aygif;í iSufaysmpdkufcif;tjzpf

ajymif;vJcJhonf/ ajr,mqHk;&IH;rIudk wkefYjyefonfhtaejzifh

a'ocHrsm;rS qExkwfazmfyGJrsm; jyKvkyfcJhonfhtjyif

ucsifjynfe,f0efBuD;csKyfESifh autdkiftdkxHodkYvnf;

toem;cHpm ay;ydkYcJhMuonf/ ucsifjynfe,f0efBuD;csKyfxHrS

rnfonfhwkefYjyefrIudkrQ r&&SdcJhojzifh tcsdKUu vHkjcHKa&;qdkif&m

udpö&yfrsm;aMumifhjzpfrnf[k ,lqovdk tcsdKUuvnf;

0efBuD;ESifhESD;pyfonfh pD;yGm;a&;orm;rsm; aMumifhjzpfonf[k

ajymifajymifwif;wif; xkwfazmfajymqdkcJhonf/ autdkiftdku

wl;azmfxm;onfh ajrmif;rsm;udk jyefzdkYí &Gmol&Gmom;rsm;udk

epfemaMu;ay;&ef ukrÜPDudk awmif;qdkcJhaomfvnf; ukrÜPDzufrS

ta&;,laqmif&GufcJhjcif;r&Sday/ aus;&Gm tkyfcsKyfa&;rSL;u

tcsdKUaomajrrsm;udk jyefvnfay;tyfcJhNyDjzpfonf[k

tcdkiftrm ajymqdkxm;aomfvnf; tenf;tusOf;om

jyefvnfay;tyfcJhonf[k e,fcHrsm;uajymqdkcJhNyD;

awmifolv,form; tawmfrsm;rsm;u oD;pm;tjzpf

odkYr[kwf ausmufrsufwl;azmfa&;orm;rsm;tjzpf

toufarG;0rf;ausmif;jyK&ef a&TUajymif;oGm;cJhonf/

a&TUajymif;ae&mcsxm;rItjyif pdkufysdK;a&; pDrHudef;tm;jzifh

jrpfatmufydkif;a'orsm; tqdyfoifhnpfnrf;rIESifh

qnfajrmif;a&jywfvyfrIrsm;jzpfay:vmNyD; e,fcHrsm;\

toufarG;0rf;ausmif; vkyfief;rsm;tay: xdcdkufysufpD;aponf/

xdkYjyif pDrHudef;e,fajrtwGif; 0ifa&mufrdjcif; odkYr[kwf

"mwk"mwfajr MoZmrsm;udk pm;oHk;rdjcif;aMumifh

tdrfarG;wd&dpmäefrsm; aoausysufpD;vsuf&Sdonf[kvnf;

qufvufwifjycJhMuonf/ &GmcHwpfOD;\ ajymqdkcsuft&

opfawmBudK;0dkif;e,fedrdwftwGif; usa&mufvsuf &Sdonfh

pDrHudef;e,fajrrS opfrsm;tm;vHk;udk ukrÜPDbufu

xkwf,loGm;cJhNyD; pDrHudef;e,fajrtwGif; zrf;qD;&rdonfh EGm;rsm;udk

wpfaumifvQif 50000 usyfjzifh jyefa&G;Mu&onf[k od&Sd&onf/

pDrHudef;e,fajrtwGif;ESifh 0ef;usif wpf0dkuf jzpfyGm;vsuf&Sdonfh

rajyvnfao;aom jyóemrsm;u yHkpH 7 avQmufxm;Edkifjcif;

r&Sdatmif [efYwm;ydwfyif vsuf&Sdonf/

ajrpm&if;aumuf,lolrsm;tay: tcuftcJESifh tEÅ&m,frsm;

usa&mufapEdkifojzifh 0l&efESifh ucsifjynfe,fwpfvTm;&Sd

vHkjcHKa&;pdwfrcs&onfh odkYr[kwf vrf;ESifha0;uGmonfh

t&yfa'orsm; twGuf yHkpH (7)&&Sd&ef tvGefcufcJonf/

jrpfBuD;em;&Sd NrdKUe,f SLRD &Hk;ESifh awGYqHkar;jref;cJh&mü

tkyfcsKyfa&;rSL;u ajrpm&if;aumuf,lrnfhtzGJYtwGuf

vHkjcHKab;uif;í oGm;a&;vma&;tqifajyonfh

e,fajra'orsm;udkom XmerSOD;pm;ay;vsuf&SdaMumif;

&Sif;&Sif;vif;vif;ajymqdkcJhonf/ þuJhodkYaom tpdk;&\

OD;pm;ay;rsm;onf SLRD tav;ay; tm&Hkpdkufvkyfaqmifrnfh

u@rsm;udk &nfnTef;onfh nTefMum;csufrsm;twGif;

jy|mef;xm;NyD;jzpfojzifh awmifolv,form;rsm;tzdkY

vmrnfhtem*wfumvrsm;ü yHkpH(7)udk avQmufxm;

&,lEdkifrnfh tcGifhta&;rsm;&vmrnfjzpfonf/ xdkYjyif

0l&eftkyfcsKyfa&;rSL;jzpfolu þvkyfief;pOfudk pwifazmfaqmifí

tqifajyacsmarGUatmif vkyfaqmif&mü ,if;nTefMum;csufrsm;?

A[dktpdk;&\ OD;pm;ay;u@rsm;? vkyfxHk;vkyfenf;rsm;ESifh

t&if;tjrpfrsm;\ ta&;ygrIudkvnf; rD;armif;xdk;jycJhonf/

0l&efü uGif;tqifh e,fajrowfrSwfjcif;ESifh tjiif;yGm;rIrsm;u

rSwfyHkwifavQmufxm;onfh vkyfief;pOf\ atmifjrifEdkifajcudk

qHk;jzwfay;vsuf&Sdonf/ xdkodkYaom jcm;em;rIonf

a'owpfvTm; vHk;vHk;vsm;vsm; uGJjym;vsuf&SdouJhodkY

aus;&Gmjyify&Sd A[dkESifh jynfe,ftpdk;&? autdkiftdkuJhodkYaom

tzGJYrsm;ESifh jrpfBuD;em;tajcpdkuf wpfoD;yk*¾vrsm;ESifh

ukrÜPDrsm;onf y#dyu©rsm;ESifh OD;pm;ay;u@rsm;udk

tqHk;pGef xdef;csKyfxm;Muonf/ odkYjzpfí tdrfaxmifpktvdkuf

rSwfyHkwifavQmufxm;rIonf ydkrdkBuD;rsm;us,fjyefYonfh

ajr,mESifh MoZmtmPm uJhodkYaom udpö&yfrsm;ESifh

wdkuf&dkufqufpyfvsuf&Sdojzifh ucsifjynfe,ftwGif;

NydKifqdkifrIjyif;xefvsuf&Sdonf/

erf&S,faumh

erf&S,faumh aus;&Gmonf ylwmtdkNrdKUe,f&Hk;rS 8-10

rdkifcefY oGm;&onfh jrpfurf;eHab;wGif wnf&Sdonfh

aus;&Gmuav;jzpfonf/ rdk;&moDü aus;&GmodkY oGm;a&mufvdkygu

armfawmf qdkifu,fjzifhom oGm;vmEdkifonf/ erf&S,faumh

aus;&GmtwGif; aexdkifoltrsm;pkonf vDql;vlrsdK;rsm;jzpfNyD;

pyg;pdkufysdK;jcif;? twnfwusawmif,mpdkufysdK;jcif;ESifh

ESpf&SnfoD;yifrsm; pdkufysdK;vsuf&Sdonfh ucsif? &Srf;ESifh Armrdom;pk

16

rsm;vnf; aexdkifvsuf&Sdonf/ tcsdKUaom aus;&Gmom;rsm;onf

a&TESifh y,if;wl;azmf&eftwGuf &moDtvdkuf

vSnfhvnfaexdkifolrsm; jzpfonf/ erfha&S;aumufaus;&Gmudk

autdkifatrS pwifwnfaxmifcJh jcif;jzpfaomfvnf;

1965 ckESpfwGif zsufqD;cHcJh&onf/ 1970 ta&mufwGif

aus;&Gmudkjyefvnfwnf aqmufcJhNyD; vuf&Sdtcsdefü tpdk;&\

xdef;csKyfrIatmufwGif&Sdonfh aus;&Gmjzpfonf/ ,ciftcsdefu

teD;0ef;usifü wyfpcef;rsm; tajcpkdufcJhaomfvnf; aemufydkif;ü

jyefvnfajymif;a&TUoGm;cJhonf/ ,if;e,fajrteD;0ef;usifodkY

OD;awZ\ xl;ukrÜPD vma&muftajcpdkufcJhaomfvnf;

aus;&GmtwGif;ü 0ifa&muf ae&m,lcJhjcif;r&Sday/ tpdk;&uvnf;

vuf&Sd vDql;rdom;pkrsm; opfxkwfvkyfvsuf&Sdonfh

teD;0ef;usifa'oudk opfawmxdef;odrf;a&;e,fajrtjzpf

tqdkjyKcJhzl;onf/

erf&S,faumhaus;&Gmonf Spectrum \

ajr,mrSwfyHkwifpDrHudef;twGuf tatmifjrifqHk;

a'owpfck jzpfvmcJhNyD; pkpkaygif; tdrfaxmifpk 220

&Sd&mü rdom;pkaygif; 180 cefY yHkpH(7)avQmufxm;

&,lEdkifcJhNyD; wpf&GmvHk; yHkpH(1)avQmufxm;cJhNyD;jzpfonf/

tjcm;a'orsm;ESifh EdIif;,SOf&ygu apmifhpm;&onfh

tcsdefumv ydkrdkwdkawmif;um trsm;tm;jzifh ESpfvrS

ajcmufvtwGif; &&Sdavh&Sdaomfvnf; wpfESpfcefYapmifh&onfhtrI

r&Sdoavmuf &Sm;yg;onf/ &yfol&Gmom;rsm;u rdrdwdkY

&ifqdkifBuHKawGU&vsuf&Sdonfh t"dutcuftcJ pdefac:rIrsm;udk

aqG;aEG;wifjycJhMuNyD; Oyrmtaejzifh v,f,majre,fedrdwfudk

wdkif;wmowfrSwf&eftwGuf tjcm;aus;&Gm&Sd tdrfeD;csif;rsm;\

oabmwlcGifhjyKcsuf &,l&mwGif tenf;i,fcufcJcJhaomfvnf;

qdk;qdk;&Gm;&Gm;cufcJonfh twm;tqD;tjzpf

rnfolwpfOD;wpfa,mufrQ BuHKawGUcJhjcif;r&Sday/

erf&S,faumh ü atmifjrifcJh&onfh

t"duarmif;ESiftm;rSm e,fcHtpdk;&tmPmydkifrsm;

xdxda&mufa&muftm;ay;ulnDcJhjcif;aMumifhjzpfonf/

aus;&GmtkyfcsKyfa&;rSL;udk,fwdkif yHkpH 7 ESifh

ywfoufí us,fus,fjyefYjyefY vdkufvH&Sif;jycJhNyD;

tm;ay;wdkufwGef;cJhonf/ yHkpH 7 ESifh ywfoufonfh

vkyfief;pOfESifh ajrpm&if;vma&mufaumuf,lrnfh aeYpGJudk

wpftdrfwufwpftdrfqif; vdkufvH&Sif;jycJhonf/ xdkYjyif

bk&m;ausmif;0wfjyKtpnf;ta0;ü yHkpH 7 avQmufxm;jcif;\

tusdK;aus;Zl;ESifh ta&;ygrIudk xkwfazmfajymqdkcJhonf/

tkyfcsKyfa&;rSL;onf ylwmtdkNrdKUay:&Sd NrdKUe,f SLRD&Hk;odkY

rMumcPoGm;a&mufí vkyfief;pOf tajctaeudk

yHkrSefar;jref;pHkprf;cJhonf/

yr®wD;aus;&Gmwdkufe,f\ tkyfcsKyfa&;rSL;jzpfol\ ajymqdkcsuft&

aus;&GmtkyfcsKyfa&;rSL;rsm;ESifh aus;&Gm wdkufe,ftkyfcsKyfa&;rSL;rsm;

awGYqHkpnf;a0;í ajrpm&if;t&m&Sdrsm;udk {nfhcHaußG;arG;p&dwfESifh

avmifpmqDzdk;umrdap&ef tdrfaxmifpkwpfckvQif 1500

usyftjyif rSwfyHkwifaMu;usyf 500 udk wdkuf&dkuf

aumufcHay;tyf&ef pkaygif;qHk;jzwfcJhMuonf/ odkYrSom SLRD t&m&Sdrsm;taejzifh apmifhqdkif;&efESifh bPfodkYoGm;a&muf&jcif;rS

uif;vGwfrnfjzpfonf/ aus;&Gmrsm;\ ajymqdkcsuft&

xdkodkYqHk;jzwfxm;aomfvnf; trSefwu,faumufcH&mü 2000-

3000 0ef;usif&SdaMumif; od&Sd&onf/ aus;&GmtkyfcsKyfa&;rSL;u

tqdkygEIef;xm;rsm;onf SLRD t&m&Sdrsm;\

ukefusp&dwfrsm;udk umrdapNyD; ,if;ay;oGif;aiGrsm;onf

rdom;pk\ b0om,ma&;udk tusdK;jyKrnf[k

,lqcJhonf/ nTefMum;csufrsm; odkYr[kwf uGif;ajryHkrsm;

r&Sdonfhe,fajra'orsm;ü ajryHka&;qGJwdkif;wmrItwGuf

5000 usyfusoifhonf/ aus;&Gmwdkufe,f tkyfcsKyfa&;rSL;\

ajymqdkcsuft& qif;&JEGrf;yg;onfh rdom;pkrsm;taejzifh

ukefusp&dwfrsm;udk tqifajyonfhtcsdeftxd qdkif;iHhxm;jcif;

odkYr[kwf qefjzifhtpm;xdk; ay;tyfrIrsm; jyKvkyfEdkifaMumif;

od&Sd&onf/ ,if;ukefusp&dwfrsm; odkYr[kwf EIef;xm;t&SifESifh

ywfoufí aus;&Gmom;rsm;u aomfvnf;aumif;

tmPmydkifrsm;uaomfvnf;aumif; rnfonfhpdk;&drfrIrQr&SdaMumif;

azmfjycJhMuonf/ ay;oGif;&onfh aiGaMu;pkpkaygif;yrmP

enf;yg;jcif; odkYr[kwf wGufcsuf aumufcH&mü

yGifhvif;jrifomrI&Sdjcif;aMumifh jzpfEdkifygonf/

erf&S,faumhonf ajr,mESifh ywfoufí

BuD;BuD;rm;rm;y#dyu©rsm;udk BuHKawGYae&jcif;

r&Sdonfhtjyif jyifyrSa&TUajymif;tvkyform;rsm;aMumifh

jzpfay:onfhzdtm;rsm;udkvnf; BuHKawGY&jcif;r&Sdojzifh

xdxda&mufa&mufnSdEdIif;aqmif&GufEdkifNyD; qHk;jzwfcsufrsm;udk

pkaygif; csrSwfEdkifjcif;jzpfonf/ odkYaomfvnf; ajr,mvkyfydkifcGifh

tmrcHcsuftay: jcdrf;ajcmuf vmEdkifajc&Sdonfh

tvm;tvmrsm;udk em;vnfoabm aygufrI jrifhwufvmjcif;u

vkyfief;pOfudk jrefqefoGm;apjcif;jzpfonf/ tcsdKUudk Spectrum rS avhusifh oifwef;ay;cJhjcif;jzpfaomfvnf;

aus;&Gm0ef;usiftaetxm;rsm;u tqdkygjcdrf;ajcmufrIrsm;

twGuf ydkrdk t"duusvsuf&Sdonf/ &Gmom;rsm;taejzifh

,cifppfwyfpcef;cscJhpOfu tawGUtBuHKrsdK;udk

trSwf&aeqJjzpfouJhodkY tpdk;&\ opfawmBudK;0dkif;ESifh

xl;ukrÜPD\ ajr,mcsJUxGifrIrsm;aMumifh jzpfay:vmonfh

17

jcdrf;ajcmufrItEÅ&m,frsm;ESifh ywfoufonfh

trSwfonmrsm;usef&SdaeqJjzpfNyD; ,if;tjzpftysufrsm;udk

aus;&GmtkyfcsKyfa&;rSL;uvnf; bk&m;ausmif;ü aMunmpOf

xnfhoGif;ajymMum;oGm;cJhonf/ odkYjzpfí ajr,mrSwfyHkwif

atmifjrif&onfh taMumif;&if;rSm Spectrum ESifh nSdEdIif;aqmif&GufrIoufoufaMumifhom r[kwfbJ

aus;&GmtkyfcsKyfa&;rSL;? aus;&Gmwdkufe,ftkyfcsKyfa&;rSL;ESifh

NrdKUe,f SLRD tjyif tqdkyg jcdrf; ajcmufrItEÅ&m,fwGif;rS

rdrdwdkY\ v,f,majrrsm;vHkjcHKrI&Sdap&ef umuG,fvdkonfh

&yfol&Gmom;rsm;\ pdwftm;xufoefrIrsm;onfvnf;

ta&;ygcJhonf/

anmifukef;

anmifukef;aus;&Gmonf rEÅav;-jrpfBuD;em;

ta0;ajy;vrf;rBuD;ay:&Sd ajredrfha'ojzpfaom rdk;aumif;

NrdKUe,ftwGif;wnf&SdNyD; NrdKUe,f&Hk;ESifh &SpfrdkifcefYuGma0;onf/

anmifukef; aus;&Gmom;tm;vHk;eD;yg;onf

Ak'bmomudk;uG,fonfh &Srf;vlrsdK;rsm;jzpfMuNyD;

vrf;wHwm; aqmufvkyfa&; vkyfief;rsm;twGuf

aeYpm;tjzpfvkyfudkif&if; a&TUajymif;aexdkifvmonfh ArmESifh

&cdkifvlrsdK;tcsdKUvnf; a'ocH&Srf;vlrsdK;rsm;ESifh tdrfaxmifusí

twnfwusaexdkifrI tenf;tusOf;&Sdvmonf/

anmifukef;aus;&GmtwGif;&Sd tdrfaxmifpk 90 cefY onf

v,fydkif,mydkif&Sdolrsm;jzpfMuaomfvnf; ,if;xJrS

tdrfaxmifpk 50 cefYonf aus;&GmtwGif; aexdkifjcif;r&Sday/

,if;tdrfaxmifpkrsm;onf aEGpyg;ESifh rdk;pyg;pdkufysdK;olrsm;jzpfMuNyD;

rdom;pkoHk;ckonf &mbmtenf;tusOf; pdkufysdK;xm;Muonf/

tcsdKUuvnf; jrpfurf;pyfEkef; ajrrsm;ay:wGif

pdkufysdK;xGef,ufMuNyD; tjcm;olrsm;u Swiss Aid rS

xlaxmifxm;onfh &yf&GmtpktzGJYydkifopfawmpDrHudef;ü

yg0ifvkyfaqmifvsuf&Sdonf/ ajr,mr&Sdonfh &Gmom;rsm;

u tjcm;v,fydkif,mydkif&Sdolrsm;\ v,f,m ajrrsm;udk

iSm;&rf;vkyfudkifí tcsdKUuvnf; xdkif;ukrÜPDwpfckESifh

oD;pm;pmcsKyfcsKyfqdk vkyfudkifvsuf&SdNyD; aeYpm;tjzpf

usyef;tvkyfvkyf olrsm;ESifh ta0;ajy;vrf;ray:&Sd qdkifcef;rsm;udk

ulnDa&mif;csay;olrsm; &SdouJhodkY tcsdKUuvnf; a&T? y,if;ESifh

ausmufpdrf;wl;azmfa&;vkyfief;rsm;ü vkyfudkif&ef zm;uefYa'oodkY

xGufcGmoGm;Muonf/

anmifukef;onf y#dyu©? ae&yfpGefYcGmwdrf;a&SmifrIESifh

a&TUajymif;ae&mcsxm;rI wdkYtwGuf &IyfaxG;onfh

ordkif;aMumif;aemufcH&SdcJhonf/ vGefcJhonfh ESpfaygif;(70)

cefYu pwifwnfaxmifcJhNyD;aemufydkif; 1965

ckESpfwGifwpfBudrf? 1967 ckESpf wGifwpfBudrfESifh 1980

ckESpfwGifwpfBudrf pkpkaygif; oHk;Budrfwdkifwdkifzsuf qD;cHcJh&NyD;

1984 ckESpfwGif jyefvnfwnfaxmifcJhjcif;jzpfonf/

1994 ckESpf jynfaxmifpktpdk;&ESifh au tdkiftdktMum;

csKyfqdkcJhonfh typftcwf&yfpJa&;oabmwlpmcsKyf\

wpfpdwfwpfydkif;taejzifh ajr{u wpf&mcefYudk autdkiftdkydkif

bl;*g;ukrÜPDodkY vTJajymif;ay;cJhonf/ ,if;ajr,mrsm;onf

vwfwavmBuHpdkufysdK;a&;pDrHudef;tjzpf razmfaqmifrDu

ESpfaygif;rsm;pGm toHk;jyKjcif;r&SdbJ ypfxm;cJhonfhajrrsm;jzpfonf/

aus;&GmtkyfcsKyfa&;rSL;\ ajymqdkcsuft& NrdKUe,f SLRD &Hk;onf ,if;bl;*g;ukrÜPDydkife,fajr twGif;aomfvnf;

0ef;usif&Sdajr,mrsm;udk aomfvnf;aumif; yHkpH 7 xkwfay;&ef

jiif;qefcJhaMumif; od&onf/ xdkYxufydkí,if;e,fajrtwGif;&Sd

v,f,majrrsm;udk jyifyrSa&mufvmolrsm;u ydkifqdkifí

vma&mufvkyfudkifrIrsm; &Sdaeojzifh tjiif;yGm;rIrsm;ESifh

rSwfyHkwifavQmufxm;onfh vkyfief;pOfrsm;udk

&IyfaxG;oGm;aponf[k wufa&mufaqG;aEG;olrsm;u

ajymqdkcJhonf/

okawoejyKcJhonfh aus;&Gmwdkif;&Sd

rdom;pkrsm;tMum;aomfvnf;aumif; tdrfeD;csif;rsm;tMum;

anmifwkef;a'ocHrsm;

18

wGifaomfvnf;aumif; txl;ojzifhtarGqufcHrIESifh

ywfoufí y#dyu©rsm;rMumcP jzpfyGm;avh&Sdonf[k

wufa&mufaqG;aEG;olrsm;u ajymqdkcJhonf/ odkYjzpfí

wdk;yGm;awmif;qdkvmonfh ajr,mvdktyfcsufrsm;aMumifh

anmifukef;aus;&GmtwGif;ü tqdkygtjiif;yGm;rIrsm;

ydkrdkjyif;xefvmvsuf&Sdonf/ aus;&Gmom;rsm; ajymqdkcJhonfh

jzpfpOfwpfckwGif tudkBuD;jzpfolu nDi,fjzpfol ESifhtwl

v,fESpfuGufcsefxm;&pfcJhNyD; aus;&GmrS xGufcGmoGm;cJhonf/

vGefcJhonfhq,fESpfausmfu tpfudkBuD;jzpfol

aoqHk;oGm;cJhNyD;aemufydkif; nDi,fjzpfol u v,fwpfuGufudk

nDrjzpfoltm;ay;í usefwpfuGufudk qufvufxdef;odrf;xm;cJh

onf/ nDrjzpfolu tpfudkjzpfoltm; ,if;ajruGufudk

vma&mufjcHcwfay;yg&ef awmif;qdkcJhaomfvnf; tpfudkjzpfolu

tultnDray;bJ &GmrSxGufcGmoGm;cJhonf/ ajr,maps;EIef;rsm;

jrifhwufvmNyD; wefbdk;BuD;vmonfhtcg tpfudkjzpfolu

tqdkygajruGufudk jyefvnfay;tyf&ef nDrjzpfoludk

awmif;qdkcJhonf/ uGif;qif;avhvmpOftwGif; ,if;tjiif;yGm;rIudk

ajz&Sif;ay;EdkifcJhjcif;r&Sdaomfvnf; tu,fíajrcGefajypmonf

tpfudkjzpfol\ trnfaygufjzpfNyD; nDrjzpfolu

tdrfaxmifrjyK&ao;ygu rSwfyHkwifudk tdrfaxmifOD;pD; jzpfonfh

tpfudkjzpfol\ trnfjzifhom yHkpH 7 udk xkwf,lEdkifrnfjzpfonf/

tenf;qHk;taejzifh tdrfaxmifpkwpfckom yHkpH 7 udk

tvsiftjref&&SdcJhaomfvnf; awmifoltdrfaxmifpk

trsm;pkonf ajrcGefajypmjzifhom vkyfudkifpm;aomuf

aeMuolrsm; jzpfonf/ &Gmol&Gmom;rsm;\ ajymqdkcsuft&

,refESpfu ajrpm&if;tzGJYvma&mufcJhpOfü ¤if;wdkYtaejzifh

aeYvnfpmrsm;jzifh wnfcif;{nfhcHcJh& onfhtjyif

oGm;vma&;twGuf avmifpmqDzdk;rsm;udkvnf; uscHay;cJhMuNyD;

yHkpH(7)avQmufxm;&eft wGuf ajrBuD;ajryHk wdkif;&m&ef

wpf{uudk 3000-5000 usyf ay;oGif;cJhMuaomfvnf;

,cktcsdefxd vufcH&&Sdjcif; r&Sdao;aMumif; od&Sd&onf/

tcsdKUudpö&yfrsm;ü ,ciftcsdefu tcGefa&Smif&eftwGuf

avQmhaygh wifoGif;xm;onfh pm&if;ESifh yHkpH(7)twGuf

wdkif;wmonfh ajrBuD;ajryHkuGJvGJcsufrsm;twGuf 'PfaMu;

tjzpf wpf{uvQif 5000 usyf SLRD odkY ay;oGif;cJh&aMumif;

od&Sd&onf/ &Gmom;wpfOD;u ¤if;taejzifh ,ciftcsdefu SLRD

\ vdrfvnfrIudk ESpfBudrfwdkifwdkif vdrfvnfcHcJh&aMumif;ESifh

tqdkygt&m&Sdrsm;onf ¤if;ESifh awGYqHkrdygu

&Sufudk;&Sufuef;jzifh vSnfhxGufoGm;avh&SdaMumif; ajymqdkcJhNyD;

xdktawGUtBuHKrsm;aMumifh ¤if;taejzifh avQmufxm;vdkpdwfr&Sd[k

qufvufajymqdkcJhonf/ aus;&GmtkyfcsKyfa&;rSL;ESifh

&Gmol&Gmom;rsm; tm;vHk;onf yHkpH 7 r&SdbJ ajr,mudk

a&mif;csjcif;? iSm;&rf;jcif;ESifh vTJajymif;rIrsm;jyKvkyf&m

wGif tcuftcJBuHKawGUNyD; pdkufysdK;a&;qdkif&m

acs;aiGrsm;udk vufvSrf;rDtoHk;csEdkifjcif;r&Sdrnfudk pdk;&drfyl

yefvsuf&Sdonf/ aus;&GmtkyfcsKyfa&;rSL;onf vkyfief;pOfudk

wpfvtwGif; tjywfjzwf ay;&ef NrdKUe,f FAB &Hk;udk

pOfqufrjywfzdtm;ay;cJhonf/ nHhzsif;onfh tkyfcsKyfpDrHa&;onf

NrdKUe,ftqifhtwGuf tqef;wMu,fudpö&yfwpfck

r[kwfawmhay/ aus;&GmtkyfcsKyfa&;rSL;&Hk;ü erlemtjzpfxm;&Sdonfh

yHkpH 1 rdwÅLwpfapmifom&Sdonf[k aus;&GmtkyfcsKyfa&;rSL;

ajymqdkcJhonf/ enf;Oya't& yHkpH 1 onf vdkvm;oltm;vHk;

twGuf tcrJh&&Sd&rnfjzpfNyD; aus;&Gmwdkufe,f FAB rSwpfqifh

NrdKUe,f SLRD odkY ay;ydkYwifoGif; &rnfjzpfonf/ xdkYtjyif

0dkif;armfNrdKUe,f? ucsifjynfe,f

19

aus;&GmaumfrwDudk zGJYpnf;xm;aomfvnf; ,cktcsdefxd

rnfonfhtvkyfrQ azmfaqmif jcif;r&Sdao;ay/

anmifukef;&Sd v,f,majrtjiif;yGm;rI\

oabmobm0ESifh tajymif;tvJ jrefqefrIaMumifh

ajr,mrSwfyHkwifavQmufxm;vdkonfh tdrfaxmifpkta&twGuf

tvGefenf;yg;vmNyD; rSwfyHkwifavQmufxm;rIvkyfief;

pdefac:rIBuD;rm;jcif;onf tqef;wMu,fudpö&yfr[kwfawmhay/

todtjrifA[kokwenf;yg;jcif;ESifh a'ocHtpdk;&tMum;

tusifhysufjcpm;rI&Sdonfh aemufcHordkif;aMumif;?

&yfol&Gmom;rsm;\ acs;aiGr&rnfudk pdk;&drfpdwfBuD;rm;rIESifh

bl;*g;? a&TUajymif;tvkyform;rsm;? odkYr[kwf rdom;pk0ifrsm;odkY

ajr,mvufvTwf qHk;&HI;&rnfudk pdk;&drfpdwfBuD;rm;rIwdkYu

a'goESifh pdk;&drfylyefrItwdkif;twmudk BuD;xGm;vmaponf/

aus;&Gmolaus;&Gmom;rsm;u a'owGifaumfrwDudk

rSwfyHkwifvkyfief; tqifajyacsmarGUatmif yHhydk;aqmif&Guf&efESifh

wdkufwGef;aqmif&Guf&mü OD;pD;OD;aqmifjyK&ef awmif;qdkcJhNyD;

aus;&GmtkyfcsKyfa&;rSL;xHodkY wdkifMum;pma&;om;&ef

tBuHjyKolvnf;&Sdonf/ aus;&GmtkyfcsKyfa&;rSL;\ ajymqdkcsuft&

tu,fí aus;&Gmom;rsm;taejzifh rSwfyHkwifr&Sdojzifh

aemuf&moDtwGuf pdkufysdK;a&;bPfrS acs;aiG&&Sd&ef

rjzpfEdkifygu tpdk;&tqifhjrifhydkif;odkY tpD&ifcHí qExkwfazmf&ef

jyifqifxm;aMumif; od&Sd&onf/

anmifawm

rdk;aumif;NrdKUe,ftwGif;&Sd anmifawmfaus;&Gmonf

ESpf&SnfjzpfyGm;vsuf&Sdonfh y#dyu©ESifh ae&yfpGefYcGm

wdrf;a&SmifrIqdkif&m pdefac:rIrsm;udk BuHKawGU&vsuf&Sdaomfvnf;

e,fcHacgif;aqmifrItm;aumif;í jyifyrSzdtm;oufa&mufrI

enf;yg;ojzifh anmifukef;xufpmvQif ajr,mrSwfyHkwif&mü

ydkrdkatmifjrifcJhonf/ anmifawmfaus;&Gmudk

'kwd,urmÇppfrwdkifrD wnfaxmifcJhNyD;aemuf 1960

ckESpfaESmif;ydkif;ESifh 1980 ckESpftapmydkif;wdkYü jynfwGif;ppfaMumifh

ysufpD;vkeD;eD; tajcqdkufcJhonfh aus;&Gmjzpfonf/ &Gmol&Gmom;

trsm;pkonf wpfEdkifwpfydkifpdkufysdK;xGef,ufpm;aomufMuonfh

awmifoli,fav;rsm;jzpfMuNyD; tjcm; aus;&Gmrsm;u

&moDtvdkufoD;ESHopfawma&maESmpdkufcif;rsm;?

a&mfbmpdkufcif;rsm;ESifh &yf&GmtpktzGJUydkif opfawmrsm;udk

azmfaqmifvsuf&Sdonf/ vGefcJhonfhq,fpkESpfrsm;twGif;

&Gmom;tawmfrsm;rsm;onf tjcm;t&yfwpfyg;odkY

ajymif;a&TUoGm;cJhMuNyD; tcsdKUonf tjcm;NrdKUe,frsm;odkY

ausmufrsuf&wemwl;azmf&ef c&D;xGufoGm;cJhonf/

anmifawmfonf anmifukef;xufydkrdk a0;vHacgifzsm;onfh

aus;&GmjzpfNyD; wpf&GmvHk;eD;yg;onf Ak'bmom udk;uG,fonfh

&Srf;vlrsdK;rsm; jzpfMuonf/ anmifawmfaus;&Gm&Sd v,fajrrsm;udk

tjcm;a'orsm;rS vma&muf vkyfudkiftoHk;jyKjcif;r&Sdaomfvnf;

aus;&Gmom;rsm;\ ajymqdkcsuft&

qnfajrmif;a&oG,fwef;ydkifcGifhESifh armifESrrsm;tMum;

tarGqufcHrIESifh qufpyfí tjiif;yGm;rIrsm;&SdcJhzl; aMumif;

od&Sd&onf/

anmifawmf&Sd tdrfaxmifpk 120 &Sd&mrS yHkpH(1)avQmufxm;NyD;onfh

rdom;pk 39 pk&SdNyD; ,if;xJrS rdom;pk aygif; 13 pkonf

yHkpH(7)&&SdNyD;jzpfonf/ tqdkygtdrfaxmifpk 13 pkonf

tcsif;csif;nSdEdIif;aqmif&Gufí pkaygif;aqmif&GufcJhojzifh

rSwfyHkwif&&SdcJhjcif;jzpfonf/ aus;&GmaumfrwDESifh

aus;&GtkyfcsKyfa&;rSL;wdkY\ yg0ifzGJYpnf;yHkESifh wm0ef0wÅ&m;rsm;udk

us,fus,fjyefYjyefY em;vnfoabmaygufí SLRD &Hk;odkY

vludk,fwdkif oGm;a&mufcJhrIrsm;udk aocsmrSwfwrf;wifxm;cJhonf/

,if;vkyfief;pOftwGif; yg0ifcJhonfh trsdK;om; wpfOD;u

rdrdwdkY\ rl0g'ajymif;vJa&; avQmufvJwifjyrIESifh

rSwfyHkwifavQmufxm;onfh vkyfief;pOfudk atmufygtwdkif;

yHkazmfajymqdkcJhonf/

"aus;&GmtkyfcsKyfa&;rSL;eJYtwl SLRD &Hk;udk ußGefawmfwdkY

q,fcgausmf oGm;a&mufvnfywfcJhNyD;awmh

tkyfcsKyfa&;rSL;rygbJeJYvnf; oGm;cJhw,f/ aemufqHk;awmh SLRD &Hk;u OD;ausmfjrifh ußGefawmfwdkY&Gmudk pae? we*FaEGrSm

a&mufvmNyD;awmh yHkpH 7 avQmufvdkY&NyDvdkY vmajymjyw,f/

&GmxJu v,fydkif,mydkif&Sd wJholawGudk pkpnf;ay;zdkYajymvmw,f/

'geJY ußGefawmfwdkY tdrfaxmifpk 13 ck yHkpH 7 udk avQmufzdkY

pkpnf;vdkufw,f/ SLRD &Hk;uvlawGudk oGm;awGUzdkY

tJ'Dtdrfaxmifpk 13 cku udk,fpm;vS,fawGudk a&G;vdkufw,f/

tJ'D 13 a,mufxJu wpfcsdKUu rkqdk;rawGqdkawmh

&Hk;awGudk oGm;&Jvm&JMuw,f/ aus;&Gm tkyfcsKyfa&;rSL;u

ußGefawmfwdkYtwGuf yHkpH 1 udk ,lvmay;NyD;aemufydkif;

at;csrf;om,ma&;eJY zGHUNzdK; a&;aumifpDudk oGm;awGUcJhw,f/

oludk,fwdkif SLRD &Hk;udk oGm;NyD;awmh ußGefawmfwdkYudk

vdkufulay;cJhw,f/

SLRD &Hk;u 'Dvl(13)a,muftwGuf ajrBuD;ajryHkwdkif;wmudk

nydkif;ygvkyfNyD; wpf&ufxJeJY tNyD;vkyf ay;oGm;cJhw,f/

olwdkYbufu pepfwusvmvkyfay;wJhtwGuf olwdkYudk reufpm?

aeYvnfpmeJY npmyg außG;vdkufw,f/ yHkpHjznfhwmutp

vkyfief;pOfwpfckvHk;udk tkyfcsKyfa&;rSL;&JUtdrfrSmyJ

tNyD;vkyfcJhMuwmyg/"

20

,if;tzGJYwGif yg0ifonfh tdrfaxmifpkwdkif;onf

ajrpm&if;tzGJUtwGuf c&D;p&dwftaejzifh 5000

usyfpD ay;oGif;Mu&NyD; rdrdwdkY\ oef;acgifpm&if;ESifh

rSwfyHkwifrdwÅLwdkYudk ay;tyf&onfhtjyif rdrdwdkY\

zcifemrnfESifh uGif;trSwfwdkYudkvnf; jznfhpGufcJhMuonf/

þjzpfpOfü tqdkygtdrfaxmifpkrsm;taejzifh pkaygif;

vkyfaqmifcJhjcif;aMumifh rSwfyHkwifEdkifcJhjcif;jzpfonf/ xdkYjyif

tkyfcsKyfa&;&Hk;rsm;odkY trsdK;orD;rsm; 0ifxGuf oGm;vmrIrjyKEdkif&ef

[efYwm;ydwfyifxm;onfh vlrIa&;qdkif&m "avhxHk;wrf;rsm;aMumifh

rdrdwdkY\ ajr,mqdkif&m &ydkifcGifhtcGifhta&;rsm;udk

awmif;qdkrIjyKEdkifjcif;r&Sdonfh trsdK;orD;OD;pD;onfh

tdrfaxmifrdom;pkrsm;vnf; yg0ifrSwfyHkwifEdkifcJhonf/

aumif&m

aumif&maus;&Gmü c&pf,mefbmomudk;uG,fonfh ucsifvlrsdK;rsm;

t"duaexdkifMuNyD; jrpfBuD;em;NrdKUESifh 75 rdkifa0;uGmí

rdk;aumif;NrdKUESifh 25 rdkiftuGm&Sd umrdkif;NrdKUe,ftwGif;

wnf&Sdonf/ aus;&Gmywf0ef; usifonf awmawmifxlxyfojzifh

a&TUajymif;awmif,m pdkufysdK;jcif;? opfoD;O,smOfESifh

pyg;wdkYudkt"duxm; pdkufysdK;MuNyD; jrpftwGif;ig;zrf;jcif;tjyif

aeYpm;tvkyfrsm;? a&TESifh ausmufpdrf;wl;azmfa&;vkyfief;

rsm;udkvnf; vkyfudkifMuonf/ aus;&Gmonf

jynfaxmifpktpdk;&ppfwyfESifh autkdifattMum; jyefvnf

jzpfyGm;onfh wdkufyGJjzpfyGm;&me,fajrrsm;ESifh eD;pyfvsuf&SdNyD;

ESpfzufwyfzGJUESifh eD;pyfonfh c&dkeDrsm;u aus;&GmwGif;ESifh

ywf0ef;usife,fajrrsm;udk &,lxm;Muonf/ aumif&maus;&Gm

e,fedrdwftwGif; pdkufysdK;ajr rsm;rsm;pm;pm;r&Sdojzifh

tcsdKU&Gmom;rsm;onf ywf0ef;usifaus;&Gmydkif e,fajrrsm;ü

oGm;a&mufxGef,ufpdkufysdK;jcif; odkYr[kwf toif;awmfrS

OD;pD;azmfaqmifonfh &yf&GmtpktzGJYydkifvkyfief;rsm;üvnf;

yg0ifvkyfudkifvsuf&Sdonf/

tdrfaxmifpkaygif; 334 pk&Sd&mrS rSwfyHkwifavQmufxm;cJhonfh

tdrfaxmifpkaygif; 64 tdrf&SdNyD; ,if;rS tdrfaxmifpk 50

cefYonf yHkpH(7) &&Sdxm;NyD;jzpfonf/ aus;&Gmom;rsm;\

ajymqdkcsuft& tdrfaxmifpkrsm;u vuf&SdtkyfcsKyfa&;rSL;ESifh

ucsifESpfjcif;toif;awmf\ tultnDrsm;jzifh yHkpH(1)udk

jznfhpGufcJhMujcif;jzpfaMumif; od&Sd&onf/ anmifawmfaus;&Gm

uJhodkYyif tdrfaxmifpkaygif; 5 pkrSonf tdrfaxmifpk 10 txd

&SdaomtzGJYrsm;u Spectrum rS ay;tyfonfh oifwef;ESifh

aiGaMu;taxmuftulrsm;tm;jzifh rdrdwdkY toD;oD;\

rSwfyHkwifrsm;udk atmifatmifjrifjrifavQmufxm;Edkifap&ef

tjyeftvSefulnDay;cJhMuonf/ aus;&Gmom;wpfOD;uvnf;

rdrdydkifqdkifonfh ajrESpfuGufudk vma&mufwdkif;wmay;&eftwGuf SLRD &Hk;odkY udk,fwdkifoGm;a&muf qufoG,fcJhonf[k

ajymqdkcJhonf/ ¤if;taejzifh rnfonfhyHkpHudkrQ jznfhpGufcJh

jcif;r&SdbJ aiGom; 90000 usyf ay;oGif;cJhojzifh

aemifwpfESpftMumwGif yHkpH 7 &&SdcJhonf/ þyrmP

onf okawoejyKcJhonfh aus;&Gmrsm;twGif; yHkpH 7

twGuf tjrifhqHk;ay;tyfcJhonfh ukefusp&dwfjzpfNyD;

tdrfeD;csif;rsm; odkYr[kwf &yf&Gmacgif;aqmifrsm;tay:

rSDcdkjcif;r&SdbJ rSwfyHkwifavQmufxm;cJhojzifh ay;cJh&onfh

tydkukefusp&dwfjzpfaMumif; ay:vGifvsuf&Sdonf/

aumif&maus;&Gm\ rSwfyHkwifavQmufxm;rIonf

twdkif;twmwpfcktxd atmifjrifcJhaomfvnf; yHkpH 7

twGif; opfoD;O,smOfESifh a&TUajymif;awmif,mrsm;udk

xnfhoGif;rSwfyHkwifEdkifjcif;r&Sdojzifh rdrdwdkY\

v,f,majrudk rSwfyHkwifvdkonfh aus;&Gmom;ta&twGuf

enf;yg;jcif;jzpfonf[k aus;&Gmom;rsm; &Sif;vif;ajymqdkcJhonf/

aus;&Gmywf0ef;usif e,fajronf awmifukef;awmifwef;xlxyfNyD;

vuf&Sdtcsdeftxd ajrvGwf? ajrvyfESifh ajr&dkif;e,fajrtjzpfom

owfrSwfxm;Muonf/ aus;&Gmom;rsm;u ajr{u 100

0ef;usifudk a'otpktzGJYydkifopfawmxlaxmif&eftwGuf

aus;&Gmudk vkyfydkifcGifhjyK&ef avQmufxm;awmif;qdkcJhaomfvnf; SLRD rS 10 {uom ay;cJhNyD; ¤if;wdkYtaejzifh

jynfaxmifpktqifhxd cGifhjyKcsufawmif;cHcJh&onf/

e,fcH bmoma&;acgif;aqmifwpfOD;u aus;&GmtwGif;&Sd

rnfonfhawmifudkrQ ydkifqdkifolr&Sdojzifh ,if;ajrrsm; udk

rSwfyHkwif&eftwGuf tvkt,ufNydKifqdkifvmEdkifajc&SdNyD;

y¥dyu©rsm; jzpfay:vmEdkifonfh tvm;t vm&Sdonf[k

ajymqdkcJhonf/

aus;&GmtkyfcsKyfa&;rSL;\ acgif;aqmifrI? yl;aygif;yg0ifrIESifh

todtjrifMuG,f0rIomr&Sdygu rSwfyHkwif avQmufxm;rIonf

&Gmol&Gmom;rsm;twGuf t[efYtwm;BuD;wpfck jzpfvmEdkifonf[k

zm;uefYNrdKUe,f SLRD t&m&Sdu &Sif;vif;ajymqdkcJhonf/

¤if;wdkY\ ajrpm&if;Xmetaejzifh {uaygif; 2951 {uudk

trnfayguf rSwfyHkwifay;&ef vsmxm;cJhaomfvnf;

{uaygif; 738 {u odkYr[kwf 25%cefYom NyD;pD;cJh onf[k

qufvufajymqdkcJhonf/ rdrdwdkY\ ajr,mrsm;udk rdom;pktwGif;

aiGaMu;tcuftcJ BuHKawGU vmygu aygifESHrIjyK&eftwGuf yHkpH(7)

vdktyfjcif;onf rSwfyHkwifavQmufxm;&eftwGuf t"duwGef;tm;

jzpfcJhonf[kvnf; ¤if;taejzifh oHk;oyfcJhonf/ ajr,mrSwfyHkwif

avQmufxm;&mü MuefYMumae&jcif;rSm rdk;&moDtwGif;

21

vrf;yef;qufoG,fa&;cufcJrIaMumifh jzpfonf[kvnf;

&Sif;jycJhonf/ tqdkygt&m&Sduyif yHkpH(7)avQmufvTmzdk;ESifh

ydkif&SiftrnfvTJajymif;&mü uscH&onfh ukefusp&dwfudk 3000

usyfcefYom owfrSwfxm;cJhaomfvnf; aus;&Gmom;rsm;\

ajymqdkcsuft& ydkifqdkifoltrnf vTJajymif;rItwGuf 20000-

30000 usyfcefYtxd ay;oGif;cJh&aMumif; od&Sd&onf/

aumif&mü Spectrum oifwef;rSL;rsm;?

toif;awmfacgif;aqmifrsm;? aus;&GmtkyfcsKyfa&;rSL;ESifh

NrdKUe,f SLRD &Hk;wdkYtMum; tm;aumif;onfh

nSdEdIif;aqmif&GufrI&Sdjcif;aMumifh rSwfyHkwifavQmufxm;rI

vG,ful tqifajycJhjcif;jzpfonf/ odkY&mwGif aumif&m\

ajrrsufESmoGifjyifESifh toufarG;0rf;ausmif;vkyfief;rsm;u

Oya'ESifh vuf&Sdtavhtxt& pdkufysdK;ajrESifh

pdkufysdK;ajrr[kwfonfh e,fajrrsm;udk oyfoyf&yf

&yfcGJjcm;xm;jcif;r&Sdojzifh rdrdwdkY\ ajr,mavQmufxm;rIrsm;

cdkifcdkifrmrmjzpfap&eftwGuf tjcm;,EÅ&m;rsm;udk

&SmazGtoHk;jyK&onfh taetxm;odkY qdkufa&mufoGm;cJhonf/

q,frdkif

q,frdkifaus;&Gmonf jrpfBuD;em;NrdKUtxufbuf 10 rdkiftuGmwGif

wnf&SdNyD; ucsifwdkif;&if;om;rsm;om t"du aexdkifvsuf&Sdonf/

tdrfaxmifpkaygif; 252 tdrf&Sdaomfvnf; pdkufysdK;ajrydkifqdkifonfh

rdom;pk 20 cefYom&Sdonf/ trsm;pkonf a&mfbmpdkufcif;rsm;ü

vkyfudkifvsuf&SdNyD; a&TESifh tjcm;owÅKwl;azmfa&;

vkyfief;rsm; odkYr[kwf teD;0ef;usifaus;&Gmrsm;&Sd

oD;ESHopfawma&maESmpdkufcif;rsm;ü &moDtvdkuf aeYpm;oabm

usyef;vkyfudkifolrsm;vnf;&Sdonf/

ucsifjynfe,f\ NrdKUawmfteD;0ef;usifwGif wnf&Sdonfh

aus;&GmjzpfaomaMumifh e,fcH&if;ESD;jrSKyfESHolrsm; ESifh

a&TUajymif;tvkyform;rsm;udk qGJaqmifEdkifonfh

aus;&Gmwpfck jzpfonf/ aus;&GmtkyfcsKyfa&;rSL;\

ajymqdkcsuft& rdom;pkaygif; 100 cefYonf

aus;&GmtwGif; tNrJwrf;aexdkifolrsm;tjzpf yHkpH 10 udk

jznfhpGufxm;jcif;r&Sdolrsm;jzpfaMumif; od&Sd&onf/ ¤if;wdkYonf

a&mfbmESifh opfarT;pdkufcif;rsm;ü vma&muftvkyfvkyfudkif

vsuf&Sdonfh a&TUajymif;tvkyform;jzpfMuonf/

tqdkyga&mfbmpdkufcif;rsm;onf q,frdkifaus;&GmtwGif;

ajrrJh,mrJhrsm;jym;vmaponfh t"duordkif;w&m;cHjzpfonf/

&Gmol&Gmom;rsm;\ ajymqdkcsuft& ,ciftcsdefu

e,fcHpD;yGm;a&;orm;rsm;onf tpdk;&xHrS

,if;e,fajrrsm;udk w&m;0ifrSwfyHkwif&&SdcJhNyD; e,fcHrsm;udk

armif;xkwfcJhjcif;jzpfonf[k od&Sd&onf/ tcsdKUaom

&Gmol&Gmom;rsm;u w&m;&Hk;odkY OD;wdkufavQmufxm;cJhojzifh

rdrdwdkY\ ajr,mrsm;udk jyefvnf&&SdcJhMuaomfvnf; trsm;pkudk

jyefvnfajz&Sif;ay;cJhjcif;r&Sday/ tjcm;jzpfpOfwpfckwGifvnf;

tjcm;e,fcHpD;yGm;a&;orm;wpfOD;u a&mfbmpdkufysdK;&eftwGuf

rSwfyHkwifavQmufxm;cJhNyD; ¤if;\e,fajrtwGif;

usa&mufoGm;cJhonfh aus;&Gm om;rsm;\ ajr,mrsm;twGuf

avsmfaMu;ay;tyfcJhonf/

q,frdkif&Gmom; trsm;tjym;twGuf ajr,mrSwfyHkwif&ef

tvGefaemufusoGm;NyDjzpfaomfvnf; rdom;pkig;pkonf

q,frdkifaus;&Gm&Sd rdrdwdkY\ v,f,majrudk

avQmufxm;rSwfyHkwifcJhNyD; yHkpH 7 &&SdcJhonf/

aus;&GmtkyfcsKyfa&;rSL;u aus;&GmtwGif; rSwfyHkwifavQmufxm;&ef SLRD rS nTefMum;cJhNyD; ajrpm&if;tzGJUu vnf;

avQmufxm;rIvkyfief;pOfudk OD;pD;OD;aqmifjyKí

ajrBuD;ajryHka&;qGJjcif;ESifh rSwfyHkwifvkyfief;rsm;

aqmif&Gufay;cJhaMumif; ajymqdkcJhonf/ jrpfBuD;em;NrdKUe,f SLRD tkyfcsKyfa&;rSL;u rdrdwdkYXmetaejzifh uGif;ajryHk&Sdr&Sdtjyif

vHkjcHKrI&Sdí vufvSrf;rDEdkifonfh e,fajrrsm;udk

t"duOD;pm;ay;cJhjcif;jzpfaMumif; ajym qdkcJhonf/ odkYjzpfí

q,frdkifaus;&Gmonf SLRD twGuf ta&;tBuD;qHk;

OD;pm;ay;e,fajrwpfckjzpfcJhaomfvnf; vkyfief;pOfESifh Xmetay:

aus;&GmtkyfcsKyfa&;rSL; em;vnfoabmaygufrIr&SdcJhay/

tkyfcsKyfa&;rSL;jzpfolu yHkpH 7 twGuf tcsdKUaomtdrfaxmifpkrsm;

500 usyfom ay;oGif;cJh&aomfvnf; SLRD rS wpfapmif 5000

usyf aumufcHcJhojzifh rnfonfhEIef;xm;onf trSefjzpfaMumif;

rod&SdcJhyg[k ajymqdkcJhonf/ ¤if;taejzifh tqdkygvkyfief;pOfonf

twdkif;twmwpfcktxd aps;EIef;oufomí

cufcufcJcJr&SdcJhaomfvnf; ydkifqdkifoltrnfvTJajymif;rItwGuf

40000-50000 usyf ay;oGif;&rIudk ar;cGef;xkwfcJhonf/

,if;udpö&yfESifh ywfoufí aus;&Gmtkyfpk tkyfcsKyfa&;rSL;udkyg

taMumif;Mum;ar;jref;cJhaomfvnf; jyefvnfwkefYjyefjcif;r&SdcJhay/

þtrIü SLRD \ t"duOD;pm;ay;onf

trnfaygufavQmufxm;rI vkyfief;pOf tqifajyacsmarGUa&;

jzpfaomfvnf; rdrdwdkY\ajr,mrsm;udk vk,lcHcJh&onfh odkYr[kwf

a&mif;cscHcJh&onfh awmifolv,form; tenf;tusOf;cefYom yHkpH

7 rS tusdK;aus;Zl;&&SdcJhonf/

22

23

twm;tqD;rsm;

aus;&Gm(7)&GmtwGif;&Sd ajr,mrSwfyHkwifavQmufxm;rIrsm;udk

[efYwm;aESmuf,Sufvsuf&Sdonfh tcuftcJrsm;udk Z,m;(3)

wGif azmfjyxm;onfh twdkif; trsdK;tpm;ig;rsdK;cGJjcm;

owfrSwfEdkifonf/ ,if;trsdK;tpm;rsm;onf wpfckESifhwpfck

cGJjcm;z,fxkwfí r&bJqufpyfvsuf&Sdonf/ Oyrmtaejzifh

yHkpH 7 jyKvkyf&ef nTefMum;xm;onfh e,fajra'orsm;onf

rMumcPqdkovdk ydkrdkBuD;rm;onfh tpdk;&xdef;csKyfe,fajrESifh

autdkiftdkxdef;csKyfe,fajr (us,fjyefYonfhEdkifiHa&;

tcif;tusif;rsm;)tMum; vGefqGJtm;NydKifrI?

MoZmwduúrBuD;rm;onfh ukrÜPDrsm; awmif;qdkxm;onfh

e,fajra'orsm;udk a&SmifvTJ&jcif;(ajr{uaygif;rsm; pGmudk

yrmPBuD;pGmpkpnf; &,lrI)? e,fajrwGif;&Sd t&if;tjrpfrsm;ESifh SLRD (rl0g'ESifh tpDtrH)\ pGrf;aqmif&nfqdkif&m udpö&yfrsm;udk

awGY&avh&Sdonf/ trsdK;tpm;wpfckcsif;pDü yg0ifaeonfh

tao;pdwf taMumif;t&mrsm;onf e,fajrESifh aus;&Gmtvdkuf

uGJjym;Edkifaomfvnf; þuJhodkYaom e,fajrtcif;tusif;rsdK;onf

ucsifjynfe,ftvGef jyifye,fajrrsm;üvnf;

qufpyftusHK;0ifvsuf&Sdonf/ 0&kef;okef;um; y&rf;ywmjzpfrI

enf;yg;onfh tajctaersdK;ü tcsdKUtrsdK;tpm;rsm;udk

rawGU&Sd&ay/

ucsifjynfe,ftwGif;&Sd trsdK;om;tqifhEdkifiHa&;tcif;tusif;t&

txl;ojzifh qufvufjzpf yGm;vsuf&Sd onfh

jynfwGif;ppfonf ajr,mrSwfyHkwifavQmufxm;rI\

atmifjrifrItwGuf t"dupdefac:rIBuD;jzpfae

onf/ okawoetwGif; tqdkygtajctaersdK;ESifh

ywfoufí autdkiftdkxdef;csKyfe,fajrtenf;tusOf;

cefYudkom wpfpdwfwpfydkif; qef;ppfoHk;oyfxm;onf/

NrdKUe,f SLRD t&m&Sdrsm;ESifh awGYqHkar;jref;cJh&mü

vHkjcHKa&;qdkif&m udpö&yfrsm;onf yHkpH 7 jyKvkyfay;rnfh

e,fajra'orsm;udk a&G;cs,fqHk;jzwf&mü tc&musojzifh

y#dyu©jzpfyGm;vsuf&Sdonfh e,fajra'orsm;ESifh

autdkiftdkxdef;csKyfe,fajrrsm;twGuf tcGifhta&;enf;yg;

onf[k ajymqdkcJhMuonf/ y#dyu©jzpfyGm;aejcif;r&Sdonfh

aus;&Gmrsm;onfyifvQif ucsifjynfe,f\ y#dyu©ordkif;ESifh

ae&yfpGefYcGmxGufajy;wdrf;a&SmifrI oHo&maMumifh

aqG;aEG;oHk;oyfcsuf

Z,m; 3/ ajr,mrSwfyHkwifavQmufxm;rIudk [efYwm;ydwfyifvsuf&Sdonfh ajrjyiftaetxm;

trsdK;om;tqifhEdkifiHa&;tcif;tusif;

qefYusifuGJvGJvsuf&Sdonfh autdkiftdkESifh tpdk;&rl0g'rsm;^qufvufjzpfyGm;vsuf&Sdonfh jynfwGif;ppf wdkYaMumifh jzpfay:vmonfh rvHkjcHKrI? ae&yfpGefYcGmwdrf;a&SmifrIESifh e,fajra'o tjiif;yGm;rIrsm;

ajr{uaygif;rsm;pGmudk yrmPBuD;pGmpkpnf;&,lrI

ppfwyf? w&kwfESifh c&dkeDrsm;\ ajrae&mvk,lrIrsm;? jypf'PfuscH&rIr&Sdjcif;? w&m;rQwrIr&Sdjcif;

rl0g'ESifh tpDtr

,Ofaus;rI? ajr,mtoHk;jyKrI yHkpHrsm;ESifh udkufnDrIr&Sdonfh trsdK;om;tqifhrl0g'

uefYowfcsuf&Sdonfh jynfe,fESifh NrdKUe,ftqifh OD;pm;ay;rIrsm;? bwf*sufESifh vuf&SdajryHkrsm;

e,fajrtvdkuf EdkifiHa&;tcif;tusif;

vuf&SdvlrIa&;ESifh pD;yGm;a&;qdkif&m qufqHa&;rsm;? tdrfeD;csif;ESifh rdom;pktwGif; tjiif;yGm;rIrsm;? vlcsrf; omrsm;ESifh a&TUajymif;vkyfom;rsm;

taumiftxnfazmfrI

yHkpH(1)ESifh ,cifajrcGefajypmrsm;udk &,ltoHk;jyKEdkifrI r&Sdjcif;/ o,f,lydkYaqmifa&;? t*wdvdkufpm;rIrsm; ESifh umv&Snfapmifhqdkif;&rIrsm;

24

ajr,mtcGifhta&;rsm;udk owfrSwfqHk;jzwfEdkif&ef

&IyfaxG;cufcJvsuf&Sdonf/ okawoejyKcJhonfh

aus;&Gmtrsm;pkonf vufeufudkify#dyu©\ oufa&mufrIaMumifh

wdkuf&dkufxdcdkufcJhonfh aus;&Gmrsm;jzpfMuonf/

rdk;aumif;NrdKUe,f&Sd anmifukef;ESifh anmifawmfaus;&Gm

ESpfckpvHk;onf tBudrfaygif;rsm;pGm zsufqD;cHcJh&NyD;

tMudrfMudrfjyefvnfwnfaqmufcJh&onfh aus;&Gmrsm;

jzpfaomaMumifh aus;&GmtwGif;&Sd ajr,mrsm;ESifhywfoufí

rnfolu w&m;0if&ydkifcGifh&SdaMumif; qHk;jzwfEdkif&ef

cufcJvsuf&Sdonf/ a&&SnfMunfhrnfqdkygu autdkiftdk\

rl0g'rsm;ESifh qefYusifuGJvGJrIaMumifh rSwfyHkwifvkyfief;pOfwpfckvHk;

uarmufurjzpfoGm;Edkifajc &SdNyD; wdkif;&if;om;tzGJYrsm;\

rl0g'rsm;taejzifh tpdk;&\ rSwfyHkwifvkyfief;pOfESifh

rnfodkYcsdwfqufvkyf udkifEdkifaMumif; &Sif;vif;jywfom;rIr&Sday/ 4 þuJhodkYaom twm;tqD;rsm;udk us,fjyefYjynfhpHkonfh

Nidrf;csrf;a&; vkyfief;pOftm;jzifhomvQif ajz&Sif;Edkifrnfjzpfonf/

wdkufyGJrsm;udk acwÅcP qdkif;iHh&Hk oufouf

r[kwfbJ awmifolv,form;rsm;\ ajr,mESifh

o,HZmwt&if;tjrpfqdkif&m tcGifhta&;rsm;udk rnfonfhyHkpHjzifh

wnfaqmufí rnfodkYtumtuG,fay;rnfqdkonfh

udpö&yfrsm;udk w&m;a&;pepftwGif; us,fjyefYjynfhpHkpGm odkYr[kwf

tenf;qHk;xyfavmif;tm;jznfhonfhyHkpHjzifh xnfhoGif;jy|mef;&ef

pOf;pm;oifhonf/

wyfrawmf? w&kwfukrÜPDrsm;? c&dkeDrsm; odkYr[kwf

,if;wdkY\ zufpyfvkyfief;rsm;rS ajr{uaygif;rsm;pGmudk

yrmPBuD;pGmpkpnf;&,lrIrsm;u 0l&ef? anmifukef;ESifh

q,frdkifaus;&Gmrsm;twGif;ESifh ywf0ef;usif&Sd

tjiif;yGm;ajr,mrsm;udk rSwfyHkwifEdkifjcif;r&Sdatmif

wm;qD;ydwfyifvsuf&Sdonf/ wyfrawmfESifh

aiGaMu;MoZmjynfhpHkolrsm;u ,if;Zmwfaumifrsm;udk

ta&;,ljcif;rcH&atmif umuG,fay;vsuf&Sdonfhtjyif

vuf&SdtoHk;jyKvsuf&Sdonfh ajr,mrsm;twGuf

rSwfyHkwifavQmufxm;&,lEdkifatmif

tm;ay;tm;ajrSmufjyKvsuf&Sdonf/ tcsdKUaom jzpfpOfrsm;ü

ajr,mrsm;udk Oya't& avQmufxm;&,lcJhjcif;jzpfNyD;

Oyrmtaejzifh q,frdkifaus;&Gm&Sd ajrae&mrsm;udk

a&mfbmpdkufcif;tjzpf ajymif;vJ&eftwGuf pD;yGm;a&;orm;rsm;u

4 þuJhodkYaom udpö&yfrsdK;onf u&ifajr,mrl0g'udk a&;qGJtwnfjyKí trnfayguf rSwfyHkwifaxmif aygif;rsm;pGm

xkwfay;cJhonfh u&iftrsKd;om;tpnf;t&Hk; (KNU)\ e,fajrwGif vnf; tBuD;tus,fjzpf yGm;vsuf&Sdonf[k

u&ifobm0ywf0ef;usifESifh vlrIvIyf&Sm;rI uGef&uf(KESAN)\ 2015 ckESpf ZGefv&Sif; vif;wifjycsuftwGif;

azmfjycJhonf/

aus;&Gmolaus;&Gmom;rsm;udk avsmfaMu;rsm;ay;tyfcJhovdk

anmifukef;aus;&Gm&Sd bl;*g;ukrÜPDydkifajrae&mrsm;udk

Nidrf;csrf;a&;oabmwlnDcsuftwGif; xnfhoGif;ay;tyfcJhjcif;

jzpfonf/ ,if;uJhodkY w&m;0if avQmufxm;&,lNyD;ygu

aus;&Gmolaus;&Gmom;rsm;twGuf rdrdwdkY\

ajr,mtoHk;jyKcGifh&&Sdatmif BudK;yrf;tm;xkwfEdkif&ef

tvGefcufcJoGm;NyDjzpfonf/ rQwí xda&muftusdK;&Sdonfh

w&m;pD&ifa&;pepfr&Sdjcif;aMumifh tqdkygajr,m

y#dyu©rsm;twGif; &yfol&Gmom;rsm;twGuf

tcGifhta&;tifrwefenf;yg; oGm;apojzifh ,if;tjiif;yGm;rIrsm;udk

w&m;rQwrI&Sd&Sd pD&ifqHk;jzwfEdkif&eftwGuf ,EÅ&m;opfrsm;udk vuf

vSrf;rDtoHk;jyKEdkif&ef rjzpftaevdktyfvsuf&Sdonf/

rl0g'ESifh tpDtrHtwGif;&Sd uGJvGJcsufrsm;ESifh

OD;pm;ay;u@rsm;u &Gmol&Gmom;rsm;\ ajr,mrSwfyHkwif

avQmufxm;atmifjrifEdkifonfh tvm;tvmrsm;udk

aESmifhaES;apvsuf&Sdonf/ trsdK;om;tqifh&Sd wnfqJrl0g'ESifh

tpDtpOfonf ajredrfha'otkyfcsKyfa&;twGuf

yHkpHxkwfa&;qGJxm;jcif;jzpfaomaMumifh aumif&muJhodkYaom

us,fjyefYonfhawmif,m pdkufysdK;a&;ESifh

opfawmzHk;vTrf;aeonfh aus;&Gmrsm;twGuf yHkpH 7

avQmufxm;Edkifonfh ajr,mtvGefenf;yg;vsuf&Sdonf/

0l&efaus;&GmtwGif; e,fajrtrsdK;tpm;cGJjcm;owfrSwft&

vuf&SdpdkufysdK;xGef,ufvsuf&Sdonfh v,f,majrrsm;udk

opfawmBudK;0dkif;tjzpf aMunmcJhjcif;onfvnf;

rSwfyHkwif&ef t[efYtwm;jzpfaponf/ xdkuJhodkYaom

twm;tqD;rsm;onf jynfe,fESifh NrdKUe,ftqifhwdkYtwGuf

ydkrdkta&;ygvsuf&Sdonf/ SLRD \ nTefMum;csufrsm;uvnf;

vHkjcHKa&;? oGm;vrf;vmvrf;om,mrI? 0efxrf;rsm;t&efoifh&SdrI?

bwf*sufrsm;? &Sd&if;pGJuGif;ajryHkrsm;&Sdaeonfh q,frdkifuJhodkYaom

wdkuf&dkufrSwfyHkwifavQmufxm;Edkifonfh aus;&Gmrsm;udkom

OD;pm;ay;vsuf&SdNyD; atmifajr(1)uJhodkYaom aus;&Gmrsm;tzdkY

umv&Snf apmifhqdkif;&Edkifonf/ &efyHkaiGtaxmuftyHh

vHkavmufrIr&Sdonfh Xme jzpfaomaMumifh t&m&Sdrsm;oGm;vm&ef

p&dwfpursm;r&Sdojzifh aus;&Gmom;rsm;xHrS

aiGaMu;awmif;cH&aponf/ ajrBuD;ajryHka&;qGJ&eftwGuf SLRD ü GPS Xmepdwfrsm;ESifh ußGrf;usifrI&Sd atmif

avhusifhoifMum;ay;xm;onfh 0efxrf;tvHktavmufr&Sday/ SLRD ESifh v,f,majrpDrHcefYcGJrItzGJY twGif; e,fajrcH

acgif;aqmifrI&Sdygu OD;pm;ay;owfrSwfjcif;? vkyfief;pOfudk

t&SdefjrSifhaqmif&Gufjcif; ESifh apmifhqdkif;&onfh

umvMumcsdefwdkYudk ododomomajymif;vJoGm;apEdkifonf/

25

þtwm;tqD;rsm;udk xdxda&mufa&muf nSdEdIif;aqmif&Gufí

ukef;jrifhe,fajra'orsm;udk vTrf;jcHKrI&Sdonfh trsdK;om;tqifh

rl0g'tm;jzifh &ifqdkifausmfvTm;Edkifonfhtjyif NrdKUe,f&Hk;rsm;udk

enf;ynmESifh acgif;aqmifrIqdkif&m oifwef;rsm;ydkYcsjcif;ESifh

aiGaMu;taxmuftyHhrsm; wdk;jrSifhay;tyfjcif;jzifhvnf;

aqmif&GufEdkifonf/

aus;&GmESifh tdrfaxmifpktqifh EdkifiHa&;tcif;tusif;rsm;u

&yf&GmtwGif;&Sd rnfonfh wpfoD;yk*¾vrsm;

yHkpH(7)&&SdoifhaMumif;ESifh avQmufxm;rIMumcsdefwdkYudk

tqHk;tjzwfay;onf/ avQmufxm;&mü tdrfeD;csif; ESpfOD;ESifh

aus;&GmtkyfcsKyfa&;rSL; wdkY\ axmufcHcsufvdktyfNyD;

&yf&GmvlxkrS uefYuGufcJhygu vkyfief;pOfudk qdkif;iHhxm;&ojzifh

a'owGif;&Sd v,f,majr e,fedrdwftjiif;yGm;rIrsm;u

rSwfyHkwifavQmufxm;rIudk aESmifhaES;MuefYMumapvsuf&Sdonf/

usyf 90000 ausmfay;oGif;cJhonfh aumif&maus;&GmrS

v,form;uJh odkYaom csrf;omonfh e,fcHrsm;onf

rdrdwdkY\ rSwfyHkwifavQmufxm;rIvkyfief;pOfudk

tvsiftjrefjyKvkyf ay;&eftwGuf wGef;tm;ay;Edkifonfh

aiGaMu;ESifh tquftoG,faumif;rsm; &SdMuonf/ rkqdk;rESifh

a&TUajymif;tvkyform;rsm;tygt0if ty,fcHtkyfpkrsm;taejzifh

rSwfyHkwif avQmufxm;rIvkyfief;pOfudk tqifajyacsmarGUatmif

pwifvkyfaqmif&efESifh rdrdwdkY\ v,f,majr e,fedrdwfrsm;udk

twnfjyK axmufcHay;rnfh tdrfeD;csif;rsm;udk pm&if;ay;oGif;&ef

rdrdudk,fudk ,HkMunfpdwfcsrI odkYr[kwf aiGaMu;"e

tiftm;r&SdMuay/ yHkpH(7)twGif; rSwfyHkwiftrnfaygufudk

tdrfaxmifOD;pD;jzpfonfh trsdK;om;rsm;udkom xkwfay;avh&Sdjcif;ESifh

trsdK;om;rsm;\ ajr,mawmif;qdkrIudk ydkrdktom;ay;xm;onfh

xHk;wrf;"avhrsm; onf a,bk,stm;jzifh trsdK;orD;rsm;udk

cGJjcm;z,fxkwfvsuf&Sdonf/ tcsdKUaomtajctaersm;ü

e,fajra'otvdkuf EdkifiHa&;tcif;tusif;rsm;onf

wdkif;&if;om;rsdK;EG,fpktay:vdkufí uGJjym;vsuf&Sdonf/

Oyrm ucsif&Gmom;rsm;ESifh t&yfbufvlYtzGJUtpnf;rsm;u

&Srf;ESifh w&kwfvlrsdK;rsm;onf rdrdwdkY\ pdwfBudKufae&mrsm;udk

tvsiftjref &&Sdjcif; odkYr[kwf vmbfxdk;í &,lrIrsm;

&SdaeaMumif; apm'uwufcJh Muonf/ tatmifjrifqHk;aom

jzpf&yf odkYr[kwf rSwfyHkwifvkyfief;pOfjzpfcJhonfh

erfha&S;aumufonf twdkif;twmwpfcktxd

wnfNidrfat;csrf;í rsdK;EG,fpkwlrsm; pkaygif;aexdkifvsuf&Sdonfh

&yf&Gmjzpfonfhtjyif pnf;vHk;nDnGwfonfh acgif;aqmifrI&SdNyD;

rSwfyHkwifavQmufxm;rIudk OD;pm;ay;owfrSwfí twdtus

azmfaqmifcJhonfh aus;&Gmwpfckjzpfonf/ ydkrkduGJjym;pHkvifí

tvTmaygif;pHk&Sdaeonfh &yf&Gmvlxkrsm;onf tNrJwrf;vkdvdk

tcsif;csif;Mum; &kef;uefvIyf&Sm;&ovdk vkyfief;pOfudkvnf;

cufcufcJcJazmfaqmif&avh&dS onf/

Z,m;(1)ESifh atmifajr(1)wGif tao;pdwfazmfjyxm;onfh

tcuftcJrsm;tygt0if taumiftxnfazmf&mü BuHKawGU&onfh

twm;tqD;rsm;udk aus;&Gmwdkif;vdkvdkü awGY&Sd&avh&Sdonf/

&Gmol&Gmomrsm;ESifh aus;&GmtkyfcsKyfa&;rSL;rsm;u ajr,mOya'ESifh

rSwfyHkwifavQmufxm;rIudk em;vnfoabmaygufjcif;r&Sd

jcif;? aus;&GmXmersm;? NrdKUe,f&Hk;rsm; ESifh tvSrf;uGma0;onfh

wefz&J aus;&Gm? jrpfBuD;em;NrdKUe,f? ucsifjynfe,f

26

t&yfa'o&Sd v,f,majrrsm;jzpfaejcif;ESifh apmifhqdkif;&onfh

umvMumjrifhjcif;wdkYonf okawoejyKcJhonfh

aus;&Gmwdkif;ü tNrJvdkvdkapm'uwuf vsuf&Sdonfh

taMumif;t&mrsm;jzpfaeonf/ ajr,mrSwfyHkwifonfh

vkyfief;pOfwpfavQmuf tusifhysuf jcpm;rIrsm;

wGifwGifjzpfyGm;vsuf&SdNyD; Oyrm anmifukef;aus;&Gmü

ajrpm&if;t&m&Sd rsm;u vufzuf&nfzdk; awmif;cHjcif;rSpí

tcrJhaeYvnfpm wnfcif;{nfhcHapjcif;ESifh

avmifpmqDaxmufyHhapjcif;uJhodkYaom rNyD;EdkifrpD;Edkif

tvGJoHk;pm;rIrsm; jyKvkyfvsuf&Sdonf omru

aumif&maus;&Gmom;rS usyf 90000 ay;oGif;&onfh

tjzpftysufuJhodkYaom tqHk;pGefjcdrf;ajcmufaiGnSpfrIrsm;vnf;

jzpfyGm;vsuf&Sdonf/ ,cifuwnf;u tqdkyg ukefusp&dwfrsm;udk

“tusifhysufjcpm;rI”tjzpf rowfrSwfbJ apwemtavsmuf

ay;onfh rkefYzdk; odkYr[kwf tvkyfaumif;rGefpGmNyD;ajrmuf&eftwGuf

ay;oifhay;xdkufonfh ukefusp&dwf rsm;jzpfonf[kom

,lqxm;Muonf/ tcsdKUaom tajctaeü vmbfaiGrsm;udk

tajctae t& EIef;xm;trsdK;rsdK;ajymif;vJaumufcHojzifh

wwfEdkifonfhrdom;pkrsm;u yHkpH(7) &&Sd&ef aiGydkay;Muonf/

jcdrf;ajcmufaiGnSpfrItwGuf xifomjrifomt&SdqHk;aom

tcGifhtvrf; wpfckrSm trnfvTJajymif;&ef &Sif;vif;

wdusonfh vkyfxHk;vkyfenf;rsm; r&Sdjcif;jzpfNyD;

&kwfw&ufrkqdk;rjzpfoGm;olrsm;ESifh uav;oli,frsm;twGuf

tcufawGUapvsuf&Sdonf/ vTJajymif;rIrsm;twGuf

aiGaMu;EIef;xm;trsdK;rsdK; uGJvGJaejcif;onf

ajr,mrSwfyHkwifpepf\ a&&SnfwnfwHhcdkifNrJrIudk

tusyf&dkufapvsuf&Sdonf/ aus;&GmtwGif; yHkpH(1) rdwÅLwpfapmif

xufydkí r&&Sdjcif; odkYr[kwf ajrcGefajypmrsm;r&Sdjcif;uJhodkYaom

pm&Gufpmwrf;qdkif&m tcuftcJrsm;onfvnf; aus;&Gmwdkif;vdkvdk

BuHKawGUae&onfh jyóemrsm;jzpfonf/ ajrcGefajypm&Sdonfh

&Gmol&Gmom;rsm;onf rdrdwdkYydkifqdkifonfh ajr{utjynfht0

rSwfyHkwif Edkifjcif;onf ta&;ygí tjyKoabmqefaomfvnf;

,cifu rdrdwdkYydkifajr,mrsm;udk avQmhaygh tpD&ifcHcJhMuojzifh

ajr{uyrmPt jynfht0 xnfhoGif;rSwfyHkwifay;&ef

ajrpm&if;t&m&Sd rsm;udk wpfcgwpf&H tydkaiGaMu;ay;í vmbfxdk;

cJhMu&onf/ a'otqifhü e,fcHaus;&Gm tkyfcsKyfa&;rSL;rsm;ESifh

t&m&Sdrsm;udk avhusifhoifMum;rIESifh t&if;tjrpfrsm;tjyif

ußGrf;usifrI t&nftaoG;ESifh vHkavmufrQwonfh

vkyfcvpmrsm;jzifh axmufyHhay; jcif;onf xda&mufonfh yHkpH(7)

tkyfcsKyfpDrHa&;twGuf r&Sdrjzpfvdktyfvsuf&Sdonf/

atmifjrifonfh enf;AsL[mrsm;

a'owGif;acgif;aqmifrIESifh yHhydk;ulnDrI?

wufnDvufnDpkaygif;vkyfaqmifrIESifh tjrifzGifh ynmay;

r[mAsL[mrsm;u aus;&Gmrsm;twGif; ajr,mrSwfyHkwifrIudk

t&Sdeft[kefjzifh us,fjyefYvmapojzifh tvm;wl

tem*wf BudK;yrf;tm;xkwfrIrsm;wGifvnf; toHk;jyKEdkifyg

onf/ þr[mAsL[mrsm;onf t"dutm;jzifh

atmufqHk;tqifh e,fajrtvdkuf EdkifiHa&; tcif;tusif;ESifh

taumifxnfazmfrItqifhrsm;twGif; jzpfyGm;onfh twm;tqD;

trsdK;tpm; rsm;udk ajyvnfoGm;aponf/

todtjrifA[kokwMuG,f0í pdwftm;xufoefrI&Sdonfh

MoZmwduúrBuD;rm;aom aus;&GmtkyfcsKyfa&;rSL;onf

atmifjrifrIudk jyqdk&mwGif tcdkifrmqHk; taxmuftul

jzpfaponfh nTef;udef;wpfckjzpfonf/ erfha&S;aumufESifh

aumif&maus;&GmwdkYü tqdkygwpfoD; yk*¾vrsm;u

rSwfyHkwifavQmufxm;rItwGuf ukefusp&dwfrsm;ESifh

tcsdefZ,m;rsm; azmfxkwfowfrSwf&mwGif tvGefta&;ygonfh

tcef;u@rS yg0ifcJh Muonfhtjyif &Gmol&Gmom;rsm;tMum;

rSwfyHkwifvkyfief;pOfudk tm;ay;jrSifhwifí yHkpHpm&Gufrsm;udkyg

vdkufvHjzefYa0ay;cJholrsm;jzpfonf/ aus;&GmtkyfcsKyfa&;rSL;onf

tpdk;&Xmersm;ESifh qufoG,f ajymMum;rI ? NrdKUe,f SLRD &Hk;ESifh qufqHa&;wnfaqmufrIwkdYtwGuf r&Sdrjzpf

ta&;ygolrsm;jzpfMuonf/ aus;&GmtkyfcsKyfa&;rSL;omru

tjcm;e,fajrcHt&m&Sdrsm;ESifh tjcm;tkyfpkrsm;onfvnf;

rSwfyHkwifavQmufxm;rIudk tm;aumif;vmatmif yg0ifulnD

Edkifolrsm;jzpfonf/ 0&efaus;&Gmü ajr,mtrnfaygufvTJajymif;rI

twGuf usoifhrnfh ukefusp&dwfrsm;udk aus;&GmtkyfcsKyfa&;rSL;u

nSdEdIif;ay;cJhNyD; aus;&Gmpma&;jzpfolu pmwwfajrmufjcif;r&Sdonfh

&Gmol&Gmom;rsm;udk ykHpHpm&Gufrsm; ulnDjznfhpGufay;cJhonf/

aus;&Gm v,f,majrpDrHcefYcGJrItzGJYrsm;udk touf0ifjcif;r&Sd[k

ajymqdkcJh odkYr[kwf azmfjycJhaomfvnf; trSef wu,fwrf;ü

,if;wdkYonfvnf; rSwfyHkwifavQmufxm;rIudk

tultnDay;Edkifolrsm;jzpfonf/ aus;&GmtkyfcsKyfa&;rSL;rsm;?

&Gmpma&;rsm;ESifh aumfrwDrsm;twGuf &nf&G,fí

oifwef;rsm; ydkYcsjcif;ESifh t&if;tjrpfaxmufyHhrIrsm;

jyKvkyfjcif;jzifh a'owGif;tkyfcsKyfa&;,EÅ&m;rsm;udk

pOfqufrjywfwdk;wufajymif;vJvmapEdkifNyD;

rSwfyHkwifavQmufxm;rI vkyfief;pOf\ a&&SnfwnfwHhcdkifNrJrIudk

ulnDyHhydk;ay;Edkifygonf/

e,fajrcH toif;awmfrsm;ESifh t&yfbufvlYtzGJYtpnf;rsm;uvnf;

27

acgif;aqmifrIESifh ynmay;tjrifzGifh oifwef;rsm;

ydkYcsay;vsuf&Sdonf/ udpö&yftawmfrsm;rsm;ü &Gmol&Gmom;rsm;

onf ajr,mrSwfyHkwif avQmufxm;rIESifh ywfoufonfh

owif;tcsuftvufrsm;ukd bk&m;&Sdcdk;ausmif;\

aMunmcsuftm;jzifh od&SdcJhjcif;jzpfonf/ Oyrmtm;jzifh

atmifajr(1)&Sd trsdK;orD;wpfOD;u oHk;vtwGif; rdrdwdkY\

ajr,mrsm;udk rSwfyHkwifxm;Mu&eftwGuf toif;awmf\

EdI;aqmfrItm;jzifh od&SdcJh&NyD;aemuf rdrdydkifajrudk rSwfyHkwif

cJhjcif;jzpfonf[k ajymqdkcJhonf/ erfha&S;aumufü

aus;&GmtkyfcsKyfa&;rSL;jzpfolonf ,cifwyfpcef; a[mif;rsm;ESifh

c&dkeDwdkY\ ajr,mvk,lrIqdkif&m tEÅ&m,frsm;taMumif;udk

&Gmol&Gmom;rsm;tm; bk&m;&Sdcdk; ausmif;ü

jyefvnfowday;onfhtaejzifh vma&muf&Sif;vif;ajymqdkcJhonf/

aus;&GmaumfrwDrsm;u SLRD t&m&Sdrsm;\ tpm;taomufESifh

oGm;a&;vma&; ukefusp&dwfrsm;tjyif NrdKUe,f&Hk;odkY tcgtm;

avsmfpGm oGm;a&mufar;jref;pHkprf;&mü ukefusonfh p&dwfrsm;udk

axmufyHh&eftwGuf Spectrum\ &efyHk aiGtultnD

rjzpfraevdktyfcJhaMumif; ajymqdkcJhonf/ Spectrum \

rdwfzuftzGJYtpnf;wpfckjzpfonfh r*Fvmazmifa';&Sif;u NrdKUe,f SLRD t&m&Sdrsm;udk zdwfac:í yHkpH(7)vkyfief;pOfESifh ,if;\

ta&;ygrIudk vma&muf&Sif;vif;wifjy&efESifh &Gmol&Gmom;rsm;ESifh

tjyeftvSef tar;tajzjyKvkyfay;&eftwGuf aeYwpfydkif;

tcsdef,lí zdk&rfwpfckudk pDpOfusif;ycJhonf/

anmifawmfaus;&Gm&Sd tdrfaxmifpk(13)cktwGif; azmfjycJhouJhodkY

pdwftm;xufoefí tjyeftvSef &dkif;yif;ulnDwwfonfh

tdrfeD;csif;&Gmol&Gmom;rsm;\ wufnDvufnD

pkaygif;vkyfaqmifcsufaMumifh ajr,mrSwfyHkwifavQmufxm;rI

atmifjrifcJhjcif;jzpfonf/ tdrfaxmifpkrsm;

twlwuGaiGaMu;pkxnfhí vkyfief;wm0efrsm;cGJa0um SLRD c&D;pOfESifh rSwfyHkwifavQmufvTmqdkif&m udpö&yfrsm;udk

nSdEdIif;aqmif &GufcJhjcif;jzifh vkyfief;pOfwpf&yfvHk; udk

xda&muftusdK;&SdcJhNyD; wpfOD;csif;tvdkuf ukefusp&dwfrsm;udk

oufomapcJhonf/

ed*Hk;csKyfoHk;oyfcsuf

usm;2 - ußGefawmfxifwmuawmh tpdk;&taeeJY ajrBuD;udk

oHk;zdkYyJ cGifhjyKxm;w,f/ tcktcsdefxd ußGef awmfwdkY rydkifao;bl;/

tckawmh tpdk;&u ußGefawmfwdkY&JUajrudk toHk;jyKcGifhjyKxm;ayr,fh

wpfcsdefcsdefus &if ay;roHk;awmhwmrsdK;vnf; jzpfvmEdkifw,f/

tckxd ajrydkifvdkY r&ao;bl;/ ußGefawmfuawmh tJ'Dvdk

yJxifw,f/

usm;1 - ußGefawmfem;vnfwmuawmh tpdk;&u ußGefawmfwdkY\

ajrawGudk tumtuG,fay;&r,f/ ajrBuD;qdkwm

a&TUvdkYajymif;vdkYr&wJh ußGefawmfwdkYydkifypönf;jzpfw,f/

'gaMumifh ajrBuD;ydkif&SifawGjzpfwJh EdkifiHom;awG&JU

ajrudkumuG,fay;zdkY tpdk;&rSm wm0ef&Sdw,f/ 'gayr,fh

tpdk;&u Oya'awGudk vdkuf emav;pm;rIr&SdyJ

ußGefawmfwdkY&JUajrawGudk vmodrf;oGm;r,fqdk&ifvnf;

ußGefawmfwdkY bmrSrwwfEdkifbl;/ tJ'Dvdkjzpfvm&if ußGefawmfwdkY

vkyfvdkY&wm bmrSr&Sdbl;/ wu,fvdkYom tpdk;&u Oya'awGudk

av;pm; vdkufemr,fqdk&ifawmh ußGefawmfwdkY&JUajr,mawG

vHkjcHKrSmjzpfayr,fh tpdk;&ucsdK;azmuf&ifawmh rvHk jcHKawmhbl;aygh/

usm; 3 - ußGefawmfem;vnfxm;wmu yHkpH(7)

r&Sd&if ußGefawmfwdkYajrudk ußGefawmfwdkY rydkifbl;/

yHkpH(7) u ußGefawmfwdkY&JUajrudk vHkjcHKrIay;EdkifwJh

wpfckwnf;aomt&mjzpfw,f/

yHkpH(7)\ tusdK;aus;Zl;rsm;udk aqG;aEG;oHk;oyfonfh

trsdK;om;OD;wnftkyfpkaqG;aEG;yGJ

anmifawmf

wufa&mufyg0ifaqG;aEG;Muolrsm;ESifh

wpfOD;csif;awGYqHkar;jref;olrsm;onf yHkpH 7 ESifhywfoufí

tusKd;aus;Zl;rsm;udk odem;vnfrI &oGm;aomfvnf;

ucsifjynfe,fuJhodkY e,fajrat;csrf;rIr&Sdonfh a'owGif

tpdk;&xHrS pm&Gufpmwrf;wpfck &&Sd&HkrQjzifh vHkjcHKpdwfcsrI

&&SdEdkifrnf cHpm;Edkifrnfr[kwfay/ &Gmol&Gmom;rsm;onfvnf;

&Hzef&Hcgqdkovdk yHkpH(7)? ajrvGwf?ajrvyf ESifh

ajr&dkif;vkyfief;pOfrsm;ESifh &yf&GmtpktzGJYydkifopfawm

rSwfyHkwifavQmufxm;rIwdkYtMum; Za0Z0gjzifh oJoJ

uGJuGJr&Sdacs/ tcsdKUuvnf; yHkpH(7)onf tydkoufoufomjzpfNyD;

ajrcGefajypm&Sd&HkrQjzifh rdrdwdkY\ ajr,mqdkif&mtcGifhta&;udk

taxmuftxm;jy&ef vHkavmufonf[k ,lqxm;Muonf/

tcsdKUurl yHkpH(7) wpfckwnf;onfom rdrdwdkY\ v,f,majrrsm;udk

‘w&m;0ifjzpfaponf[k ,HkMunfvsuf&Sdonf/ tcsdKU

aom&Gmom;rsm;twGuf rdrdwdkY\ v,f,majrrsm;udk

a&mif;cs&mü rSwfyHkwifxm;ojzifh tpdk;&udk owif;ydkY&ef

vdktyf&Edkifaomfvnf; rsdK;qufwpfckrS aemufwpfck odkYvnf;

vufqifhurf;vTJajymif;Edkifapygonf/ trsm;pkuvnf;

rSwfyHkwifxm;jcif;tm;jzifh v,f,majrtwGuf ay;tyfonfh

acs;aiGrsm;&,lEdkifjcif;ESifh tu,fí ukrÜPDrsm;rS

vma&mufodrf;,lyguvnf; avsmfaMu;rsm;&&SdEdkifjcif;

uJhodkYaom pD;yGm;a&;&IaxmifhrSom xnfhoGif;pOf;pm;Muonf/

tkyfpkrsm;tm;vHk;u tqHk;pGeftaejzifh yHkpH(7)\ vHkjcHKa&;ESifh

tusdK;aus;Zl;rsm;onf w&m;rQwí xda&mufpGm

pnf;MuyfazmfaqmifEdkifrI&Sdr&Sdtay:wGif rSDwnfvsuf&SdaMumif;

vufcHoabmwlMuonf/ v,f,majrrSwfyHkwifjcif;onf

ucsif jynfe,ftwGif;&Sd v,f,majrrsm;udk cdkifrmatmif

vkyfaqmif&eftwGuf tvm;tvm aumif;aom

enf;vrf;wpf&yfudk azmfxkwf ay;vsuf&Sdaomfvnf; ,if;\

pGrf;tm;ESifh tusdK;aus;Zl;rsm;onf rl0g'a&;qGJcsrSwfjcif;ESifh

tjiif;yGm;rI jzefajza&;,EÅ&m;rsm;tygt0if

e,fajrtvdkuf taumiftxnfazmfaqmifrItjyif

tjcm;trsdK;om; tqifh? jynfe,fESifh wdkif;a'oBuD;tqifh

ajr,mjyKjyifajymif;vJa&;vkyfief;rsm; tay:rlwnfí tcsdefu

qHk;jzwfoGm;ygvdrfhrnf/

2012 ckESpf v,f,majrOya'wGif azmfjyxm;onfh

v,f,majrrSwfyHkwifyHkpHonf ajredrfha'opepfrsm; twGuf

&nf&G,fa&;qGJcJhjcif;jzpfaomaMumifh ucsifjynfe,ftwGif;

taumiftxnfazmf&mwGif u armufurjzpfum vuf&Sdtcsdefü

a0;vHacgifzsm;onfh t&yfa'orsm;ESifh y#dyu©e,fajrrsm;twGif;

azmfaqmifEdkifjcif; vHk;0r&Sday/ aus;&GmckESpf

&GmtwGif; rSwfyHkwifavQmufxm;&mü BuHKawGUcJh&onfh

twm;tqD;rsm;onf yHkpHtrsdK;rsdK; uGJjym;pHkvifvsuf&SdNyD;

t"dutm;jzifh us,fjyefYonfhtrsdK;om;tqifhEdkifiHa&;

tcif;tusif;? ajr,mvk,lrIrsm;? rl0g'ESifh tpDtrH?

e,fajrtvdkufEdkifiHa&;tcif;tusif;ESifh taumif

txnfazmfrI[lí trsdK;tpm;ig;rsdK;cGJjcm;owfrSwfEdkifonf/

trsdK;tpm;ig;rsdK;pvHk;onf tjyeftvSef qufpyfvsuf&SdNyD;

jrefrmEdkifiH&Sd e,fajrtm;vHk;ESifh qufpyftusHK;0ifvsuf&Sdonf/

yxrtrsdK;tpm;ESifh wwd,trsdK;tpm;rsm;onf

wdkif;&if;om;e,fajrESifh ukef;jrifhe,fajr a'orsm;ESifh

txl;wvnfquf pyfvsuf&Sdonf/ aus;&GmESifh

tdrfaxmifpktqifh&Sd EdkifiHa&;tcif;tusif;rsm;onf

trsm;tm;jzifh ab;z,fcHxm;&avh&Sdaomfvnf;

þpmwrf;wGif azmfjyxm;onfh a'oacgif;aqmifrIESifh

yHhydk;ulnDrI? wufnDvufnDpkaygif;aqmif&GufrIESifh

tjrifzGifhynmay;jcif;uJhodkYaom atmifjrifa&;r[mAsL[mrsm;udk

taumiftxnfazmf aqmif&mwGif xnfhoGif;toHk;csEdkifrnfh

taumif;qHk;tcGifhtvrf;rsm;udk udk,fpm;jyK vsuf&Sdonf/

erfha&S;aumufwGif azmfjycJhouJhodkYyif pdwftm;xufoefrI&Sdonfh

aus;&Gm acgif;aqmifrsm;u vkyfomudkifom&Sdonfh

ywf0ef;usifwpf&yfay:aygufvmatmif 0dkif;0ef;

vkyfaqmifcJhMuonf/ Oyrm SLRD vrf;nTefcsufrsm;?

&yf&GmvlxktMum; tjiif;yGm;rIrsm;ESifh ajr,modrf;qnf;rIrsm;rS

uif;vGwfjcif; wdkYonf aus;&Gmrsm;udk yHkpH(7)qDodkY ac:aqmifoGm;

Edkifonf/

ucsifjynfe,f&Sd tusifhysufjcpm;rIESifh y#dyu©onf

tawmrowfjzpfyGm;vsuf&Sdonf/ tvGeftußGH vmbfaiGay:wif

awmif;cHrI&Sm;yg;aomfvnf; trIwdkif;vdkvdkü tydkaMu;rsm;?

vufaqmifrsm; odkYr[kwf rsufESmomay;bufvdkufrI odkYr[kwf

rwefwqukefusp&dwfrsm; awmif;cHavh&Sdonf/ ajr,mrSwfyHkwif

vkyfief;udk tqifajyacsmarGUatmif azmfaqmif &eftwGuf

ajrpm&if;t&m&Sdrsm;taejzifh tenf;tusOf; t*wdvdkufpm;rIudk

vdktyfcsuf wpf&yftaejzifh apm'wufvsuf&Sdonf/

trnfvTJajymif;&mü t*wd vdkufpm;rIonf

rl0g'&Sif;vif;jyifqifcsuftm;jzifh ajz&Sif;&ef vdktyfvsuf&Sdonf

t&Sif;vif;qHk;ESifh pHwif avmufonfh jyóem&yfwpfckjzpfonf/

yHkpH(7)tm;jzifh ay:aygufvmonfh ajr,mtmrcH csuftay:

&Gmol&Gmom;rsm; t,HktMunfuif;rJh&jcif;rSm xdkuJhodkYaom

t&dk;pGJaeonfh tusifhysufjcpm;rIESifh quf vufjzpfyGm;aeonfh

y#dyu©wdkYaMumifhjzpfonf/

ucsifjynfe,ftwGif; ajr,mrSwfyHkwifavQmufxm;rIonf

jynfe,ftwGif; wpfoD;wpfjcm; jzpfyGm; vsuf&Sdonfh

&IyfaxG;í tqifhqifhjzpfay:ajymif;vJvsuf&Sdonfh vlrIa&;ESifh

EdkifiHa&;upm;uGufrsm;twGif; epfjrSKyfvsuf&Sdonf/

a&SUc&D;qufvdkygu rSwfyHkwifvkyfief; taejzifh

vuf&SdpepftwGif; a&a&&m&mudkifwG,fajz&Sif;xm;jcif;r&Sdonfh

ta&;udpöaygif; rsm;pGmESifh zufNydKiftHwk&udef;&Sdaeonf/

,if;ü ajrrJh,mrJhrsm;? a&TUajymif;tvkyform;rsm;?

Nidrf;csrf;a&;vkyfief;pOftwGif; xnfhoGif;aygif;pyf&ef

vdktyfonfh jynfwGif;ae&yfpGefYcGm ppfab;wdrf;a&Smifolrsm;?

xHk;wrf;"avhOya'? autdkiftdk\ rl0g'rsm;? wdkif;

&if;om;rsdK;EG,fpkESifh trsdK;orD;^trsdK;om;wef;wlnDrQrIr&Sdjcif;ESifh

obm0o,HZmwt&if; tjrpfqdkif&m wif;rmrIrsm;

yg0ifvsuf&Sdonf/ rSwfyHkwifjcif;qdkif&m

vkyfxHk;vkyfenf;rsm;ESifh jyóem&yfrsm;onf trsm;tm;jzifh

omrefvQHumrQomjzpfaomfvnf; jrefrmEdkifiH\

y#dyu©txlajymqHk;aom jynfe,frsm;ü wpfcktygt0ifjzpfonfh

a'o&Sd awmifolv,form; rsm;\ ajr,mawmif;qdkrI

w&m;0ifjzpfjcif;ESifh &Sif;vif;yDorIonf tavmif;tpm;

ozG,fjzpfvmonf/

28

þokawoe\ awGU&Sdcsufrsm;tay: tajccHí ucsifjynfe,ftwGif;&Sd v,f,majrrSwfyHkwif zGHUNzdK;wdk;wufa&;twGuf

atmufyg vkyfaqmifcsufrsm;udk wifjytBuHjyKtyfygonf/

rl0g'csrSwfolrsm;taejzifh -

• OD;pm;ay; - v,f,majrrSwfyHkwifaMu;udk jyefvnfpdppfjyifqifí ajr,mvTJajymif;rI twGuf &Sif;vif;wdusonfh

vkyfxHk;vkyfenf;rsm;ESifh EIef;xm;rsm;udk a&;qGJxkwfjyefay; &ef/

• OD;pm;ay; - NrdKUe,f aMu;wdkifESifh ajrpm&if;&Hk; rsm;twGuf bwf*suf? 0efxrf;? enf;ynmqdkif&m pGrf;aqmif&nfESifh

t&if;tjrpfrsm;udk wdk;jrSifhaxmufyHhí tusifhysufjcpm;rIudk wdkufzsuf&ef/

• rkqdk;rjzpfol\ &ydkifcGifh&kyfodrf;cH&rIr&Sdatmif umuG,fwm;qD;&ef? ZeD;^cifyGef;jzpfol ESifh

yl;wGJtrnfaygufavQmufxm;rIudk cGifhjyKí yl;wGJ&ydkifcGifh tcGifhta&;udk umuG,fapmifha&Smuf&ef pkaygif; ydkifqdkifrIESifh

bHkydkifqdkifrItpDtpOfrsm;udk cGifhjyK&ef/

• xda&mufonfh tjiif;yGm;rIzsefajza&;,EÅ&m;rsm; a&;qGJazmfxkwfí enf;Oya'tm;jzifh tem*wf wGif

jzpfay:vmEdkifajc&Sdonfh ajryrmPtajrmuftrsm; pkpnf;&,lrIudk uefYowf&ef/

• trsdK;om;ajrtoHk;csrl0g'ESifh trsdK;om;ajr,mOya'tm;jzifh ukef;jrifha'orsm;ESifh ajredrfha'o rsm;&Sd

a&TUajymif;awmif,mpdkufysdK;a&;? pyg;ESifh awmif,mpdkufysdK;rIqdkif&m &ydkifcGifhtcGifhta&;rsm; udk vHkjcHKrI&Sdap&ef &nf&G,fí

rwlnDonfh ajrtrsdK;tpm; trsdK;rsdK;ESifh ywfoufí ajrESifhqufpyf rI&Sdonfh wnfqJtrsdK;om;rl0g'rsm;ESifh Oya'rsm;udk

csdefnSdaygif;pnf;&ef/

• trsdK;om;ajrtoHk;csrl0g'? trsdK;om;ajr,mOya'ESifh tem*wfajr,mqdkif&m enf;Oya'rsm;ESifh

vkyfxHk;vkyfenf;rsm;twGuf vlxkaqG;aEG;wdkifyifyGJrsm; jyKvkyf&mü tm;vHk;yl;aygif;yg0ifrI&Sdap&ef/

• Nidrf;csrf;a&; aphpyfnSdEdIif;rIrsm;ESifh vkyfief;pOfrsm;twGif; ajr,mrSwfyHkwifrItygt0if ajr,mt a&;udpö&yfrsm;udk

OD;pm;ay;taejzifh xnfhoGif;pOf;pm;í v,f,majrOya'rSwfyHkwifvkyfief;twGif; xHk;wrf;"avhESifh

wdkif;&if;om;rl0g'rsm;udk xnfhoGif;aygif;pyf&ef/

uGif;qif;azmfaqmifvsuf&Sdolrsm;ESifh axmufyHhulnDolrsm;taejzifh

• OD;pm;ay; - ajr,mrSwfyHkwifvkyfief; tjrifzGifhynmay;í yhHydk;ulnD&eftwGuf e,fcHt&yfzuf vlYtzGJYtpnf;rsm;?

bmoma&;tajcjyKESifh bmomaygif;pHk tzGJYtpnf; rsm;\ qef;opfonfh BudK;yrf;tm;xkwfrIrsm;udk yHhydk;ulnD&ef/

• OD;pm;ay; - aus;&Gmpma&;rsm;? aus;&GmtkyfpkESifh aus;&GmtkyfcsKyfa&;rSL;rsm;twGuf ajr,mudpö &yfrsm;?

rSwfyHkwifvkyfief;ESifh Mum;0ifzsefajzjcif;qdkif&m oifwef;rsm;jzifh yHhydk;ulnDay;&ef/

• OD;pm;ay; - ajr,mrSwfyHkwifjcif;ESifh ajr,mtjiif;yGm;rIrsm; w&m;rQwrI&Sdap&eftwGuf a&SUaersm;ESifh

w&m;a&;0efxrf;rsm;udk avhusifhoifMum;ay;í axmufyHhulnD&ef/

• a0;vHacgifzsm;onfh aus;vufa'orsm;ü pepfwusajr,mrSwfyHkwif&ef BudK;yrf; vkyfaqmifrI rsm;udk tm;ay;ulnD&ef/

• ta&twGufy"mejyK avhvmqef;ppfrI? xHk;wrf;"avhqdkif&m ajr,mvkyfydkifcGifh pepfrsm;udk pdppfoHk;oyfrIESifh

ajrrJh,mrJhrsm;? a&TUajymif;tvkyform;rsm;? jynfwGif; ae&yfpGefYcGm ppfab;wdrf; a&Smifolrsm;ESifh

autdkiftdkxdef;csKyfa'orsm;tygt0if ucsifjynfe,ftwGif;&Sd rwluGJjym;vsuf&Sdonfh ajr,mvkyfydkifcGifhudk ydkrdkem;vnf

oabmaygufap&eftwGuf vdktyfonfh okawoersm; a&;qGJ taumiftxnf azmf&ef/

tBuHjyKaxmufcHcsufrsm;

29

• GRET. Finding outlines for “Understanding rural land issues to engage comprehensive policy dialogue in Myanmar” project

• (draftreport).December2014• Mark,SiuSue.“AretheOddsforJustice‘StackedAgainst’Them?ChallengesandOpportunitiestoSecuringLand

Claims by• SmallholderFarmersinMyanmar,”paperforLandDealsPoliticsInitiativeConference,ChiangMaiUniversity,

June 5-7, 2015• Obendorf, Robert B. “Legal Review of Recently Enacted Farmland Law and Vacant, Fallow and Virgin Land Law:

Improving the• Legal&PolicyFrameworksRelatingtoLandManagementinMyanmar,”FoodSecurityWorkingGroup’sLand

Core Group,• November 2012• TheRepublicoftheUnionofMyanmar.TheFarmlandLaw,(LawNo.11ofPyithuHluttaw,2012)• TheFarmlandRules,(TheMinistryofAgricultureandIrrigationOrderNo.2/2012).UnofficialtranslationbyUN-

Habitat.• NationalLandUsePolicy(6thDraft),LandUseAllocationandScrutinizingCommittee,June2015• Srinivas, Shivakumar and U Saw Hlaing “Myanmar: Land Tenure Issues and the Impact on Rural Development,”

FAO 2015• UNDP Myanmar. “The State of Local Governance: Trends in Kachin,” 2015

usrf;udk;pm&if;

30

Spectrum SDKNNo 9C (ninth floor) Myaynigone Plaza,

Yangon, Myanmar

[email protected]@gmail.com

+95-1-516941

Myitkyina Office, Sitapru MC-81,Duwa Zaw Rip Road, Myitkyina,

Kachin State, [email protected]

+95-9-450049942

www.spectrumsdkn.org