Intro Plastische opvoeding = “kunstzinnig” doe-vak Esthetica = kunstbeschouwend vak ...

www.centrumartvorming.be

Intro

Plastische opvoeding = “kunstzinnig” doe-vak

Esthetica = kunstbeschouwend vak

Technologie = praktijkgericht/werkstuk maken

U.K. “Craft, Design and Technology” (integratie)


Bijzondere didactiek Plastische Opvoeding


Werkwijze

Onderdompelen in de praktijk door concrete klassituatie na te bootsen → ervaring

Deze bevragen en daaraan besluiten vastknopen → reflectie

Nodige ondersteunende theorie meedelen

Alzo tot inzicht komen: hoe een tekenles concreet vormgeven → concept

Jaarplannen en lesmodellen meedelen en inoefenen

Alzo aanzet geven tot zelf lessen voor de beeldende vakken leren concipiëren, voorbereiden en uitvoeren → inoefening


Opdracht 1

Vertel in beelden dat je achter elkaar

Een boom ziet in de winter Het koud aanvoelt en onbehaaglijk In de zomer in vakantiestemming bent

Werk dit uit op het opdrachtenblad met kleurpotloden


Kleurpotlood tekentechniek inoefenen

Wat? Kleurpotloden zijn waskrijtjes (wasco) in een houten

omhulsel

Belangrijke eigenschappen Je kan met één potlood verschillende lichte en donkere

schakeringen bekomen Je kan in verschillende lagen over elkaar werken

• Verschillende kleuren over elkaar mengen zich• Over kleurvlakken kan je figuren, lijnen, streepjes tekenen• Je werkt best van licht naar donker

Je kan kleuren in elkaar laten overvloeien Je kan met kleurpotloden al bewegende, al kleurende

vormen, figuren…tekenen, zonder voorafgaand omtreklijnen te tekenen


Opdracht 2

Je krijgt een tekenblad A4 met kleurpotloden en stiften

Opdracht: maak een titelblad waardoor jou identiteit of persoonlijke mythologie naar voren komt

Beperking: je naam en groep moet erop voorkomen

Opgelet! Vertel geen verhaal, je ontwerp moet voor zichzelf spreken door de beeldtaal


Besluit

Elk beeld dat je maakt is een eigen, persoonlijk beeld, zoals jij de wereld ervaart

Elk beeld Heeft een inhoud gebruikmakend van

• De visuele waarneming (de ervaring)• Jouw verbeelding• Jouw emoties

Bestaat uit beeldaspecten: de bouwstenen • Licht, kleur, ruimte en vorm (zie geel A3 blad)

Is via materialen gemaakt met een techniek: geeft een eigen karakter aan het beeld

• Kleurpotlood-tekentechniek


Inhoud: hoe tekenles organiseren ?

1 Starten met een gerichte bevraging rond beginsituatie 2 Met thematisch leerplan als steun 3 Vertrekkende van een centraal idee

beelden vormaspecten: licht, kleur, ruimte en vormmet uitbreiding rond “compositie”

techniek: kleurpotloden, aquarel, gouache Inbreng kunsthistorie: “man made” gebied Inbreng nieuwe media: internet, ppt-presentatie

4 Bedenken lesorganisatie via stappenplan 5 Hoe evalueren?


1 Starten met gerichte bevraging (BS)

Wat betekent voor jou kunst?

Heb je tijdens de vakantie een museum of een tentoonstelling bezocht? Welk of wat?

Ben je actief met kunst bezig? Wat? Hoeveel uur per week?

Wat verwacht je dit jaar voor dit vak?


2 Met thematisch leerplan als steun

Hulp van een thematisch leerplan: 2e graad elk trimester een thema zowel voor muziek als P.O.

3e jaar Ouder-kind relatie Vrienden, partners Oud worden, ziekte en afscheid nemen

4e jaar De stad als leefmilieu Arbeid, rust en vrije tijd Op zoek naar geluk


Tweede trimester : arbeid, rust en vrije tijd

Lesonderwerp Techniek/materialen Doel Media

Aanvuloefening watersport A4-tekenbladKleurpotloden

Aanvullen van een realistischeAfbeelding meteen denkbeeldig landschap

Strook van een kalender/afficherond watersport

Verbeelde wereldmuziek WaterverftechniekTekenpapier A4 formaat

Gericht luisterend de muziek-taal omzetten in kleur en vorm

Cassetterecorder en tapes :M. Nyman/E. Varèse/en wereldmuziek

Verbeelde poëzieOmzetten emoties in kleur/vorm

A4-tekenblad Kleurpotloden

Een gedicht of de woordinhoud omzetten in kleur en vorm

Tekst gedicht “Februarizon”door Paul Rodenko met voor-bereidende tekening

Ontwerpen van een story boardvan een film

A4-tekenpapier met kleur-potloden

Van een bestaand story boardde ontbrekende schakel ontwerpen

Videofragmenten over scène en sequens ook bij minder populaire niet-westerse films

Derde trimester : Op zoek naar geluk

Lesonderwerp Techniek/materiaal Doel Media

Het tarot-spel met verwijzing naar de oorsprong in vreemde culturen (Egypte, Italië, Tempe-liers en zigeuneroorsprong)

Kaartmateriaal per leerling aanmaken en in verband brengen

Zelfstandig een gerichte opdracht kunnen uitvoeren rond een beeldend probleem

Voorgesneden kaart ontwerpen naar kleur en vorm

Spiegeloefening Een textuur uitknippen uit tijd-schrift en spiegelen

Begrippen structuur/textuur bij-brengen en afbeelding kunnen spiegelen

TijdschriftenUitgewerkt voorbeeld

Paradijservaring oproepen via beelden uit de kunstgeschiedenis

Waterverftechniek en schetsen

Kunnen werken met beeldmateriaal uit de kunstwereld en zelfstandig kunnen verwerken

Voorbeelden uit 2000 jaar kunstgeschiedenis : Atlantis en Santorini


3 Vertrekkende van een centraal idee

IDEE → UITWERKING → PRESENTATIE

In woorden Via beelden

B+VMan madeTechniekNieuwe media

Naar anderen verdedigen

PROCES PRODUCT

Moet herbeleefbaar zijn in documentenTekeningMaquetteCompositieinstallatie


Uitbreiding: De beelden vormaspecten

Licht, kleur, ruimte en vorm met afgeleiden

Vb. uitwerking compositie


2 COMPOSITIE: inleiding

EVENWICHT


2 COMPOSITIE: 2. 1 compositorische begrippen

2.1.1 SYMMETRIE EN ASYMMETRIE

voorwerp opstelling


1.2 STABIEL EN LABIEL 1.3 STATISCH EN DYNAMISCH



1.4 ORGANISCH EN GEOMETRISCH



2.1 CENTRALE COMPOSITIE

2 COMPOSITIE: 2.2 uitgesproken composities

P. Cézanne


2.3 DRIEHOEKSCOMPOSITIE


E. Delacroix, Vrijheid leidt het volk op de barricades


2.4 OVERALL COMPOSITIE


M. Broodhaers, coquillles d’oeufs


Inbreng kunsthistorie


“Just what is it that makes today’s homes so different, so appealing ?”-- Richard Hamilton

lollypop

televisie / radio

ford-logo

seksuele vrijheid : pin-up

de maan(landing)

ingeblikte ham

stofzuiger

gespierde lichaam in hetmidden, zelfbewust


inspiratie

KUBISMEcollage

kubisme pop-art


inspiratie

FUTURISMEsnelheid

futurisme pop-art


inspiratie

SURREALISMEverlangens

surrealisme pop-art


inspiratie

DADAÏSME‘alles is kunst’

dadaïsme pop-art


4 Bedenken les PO via stappenplan 4.1 Bedenk een originele opdracht (leerplan?) 4.2 Lestitel met subtitel: noteren op bord

Beeldende probleemstelling Kunst kijken: inbreng kunsthistorie/beschouwing Opdracht uitschrijven in deelstappen: gefaseerde

werkontleding Doelen formuleren Leerinhoud: vakspecifieke kant van de opdracht Beoordelingscriteria relateren aan gestelde doelen

4.3 Uitwerking 4.4 Aandachtspunten bij lessen P.O. 4.5 Model jaarplan P.O.


4.1 Bedenk een originele opdracht

Niet te ver gezochtMoet bereikbaar zijnMoet een uitdaging vormen

Kijk naar het leerplan Open leerplan: geen beperkende opsomming van

leerinhouden Keuze maken uit doelen Houd rekening met vakgebonden minimumdoelen

(eindtermen)


4.2 Lesonderwerp aanbrengen

Beeldende probleemstellingKunst kijken: inbreng kunsthistorie/beschouwingOpdracht uitschrijven in deelstappen: gefaseerde

werkontledingDoelen formulerenLeerinhoud: vakspecifieke kant van de opdrachtBeoordelingscriteria relateren aan gestelde doelen


4.3 Uitwerking Vakoverschrijdende intro, leerlingbetrokken inspelen op

de belevingswereld van de lln

Gericht formuleren gewenste activiteit: oorspronkelijk maar niet te ver gezocht met nieuwe combinatie materiaal en techniek

Brainstorming en mindmapping met schakel- en kennisassociaties: oplossingen combineren en in de convergente fase combineren; inbrengen buitentextuele inhouden(zie freeware site: http://freemind.sourceforge.net/)

Inspirerende (hedendaagse) kunstwerken selecteren en verwerken (voldoende afbeeldingen); beperkt maar ter zake doende


Media

inleiding

inrichting krachtige leeromgeveing

vroeger-nu

Media

bord

apparatuur

programmatuur

kwalitatieve evaluatie

functioneel bordgebruik

overhead

apparatuur

programmatuur

kwalitatieve evaluatie

schriftelijk studiemateriaalhandboek

cursus

audiovisuele media

ICT

Powerpoint/ beamer

internet

onderwijs met behulp van internet

bron van informatie (webquest)

contacten met andre leerlingen of experten

studiebegeleiding

publiceren van werkjes

onderwijs door middel van internet (hoort eerder bij werkvormen) courseware

contacten tussen leerkrachten

enkele kanttekeningen

vergelijkende tabel

Geïntegreerd mediagebruik motiveren door varieren

praktische plannen

bibliografie


Sfeerscheppende klasactiviteit organiseren afgestemd op het gekozen thema (in kring plaatsen, in groepjes indelen, klasgesprek organiseren, stellingenspel e.d.)

Vormgevende principes en van belang zijnde beelden vormaspecten (licht, kleur, ruimte en vorm) met korte toelichting techniek met beperkte inoefening

Niet beperken tot tweedimensionale producten maar ook ruimtelijk werken met inbreng nieuwe media (dvd, internet e.d.)

Bereikbaar eindproduct beoordelen als gevolg van een ontwerpproces


positief negatiefVeel formaten Alleen A4-formaat

Veel materialen en ICT-gebruik Alleen met hard potlood

Verschillende ondergronden en

ruimtelijke werken

Alleen op papier

Rechtstreekse waarneming Tweedehands kijken

documentatie

Tekening leidt eigen leven Strikte weergave

Formaatvullende compositie met afsnijding

Gecentreerde compositie

Sfeer en expressie Techniciteit/trukjes/systeempjes/

Fotorrealisme

Cross over naar randvlakken Slechts binnen beeldend gebied

Presentatie werken/bespreken Alleen cijfer geven

4.4 Aandachtspunten bij bedenken opdrachten


Japans schermEdo-periode (18e eeuw)

www.centrumartvorming.beDegas: cottonexchange


Plastische Opvoeding 3e gr Menswetenschappen

inhoudsopgave kunstenaars en –stromingen ter illustratie van de opdrachten

5e jaar menswetenschappenkunststroming/techniek beelden vormaspect kunstenaar/ontwerper

fotografie ordeningcompositieklasfoto componeren

Henri Cartier-Bressonfotograaf-schilder

surrealisme associatie-oefening René MagritteSalvator Dali

Vlaamse primitieven stofweergave Jan van EyckRogier van der WeydenHugo van der Goes

abstract-expressionisme action paintingautomatismedrippings

Jackson Pollockkortfilm Martin ScorceseNew York story

arte poveraconceptuele kunst

(be-)spiegelinggezichtsbedrog

Michelangelo PistolettiJan Dibbets

4.5 Model jaarplan P.O.


5 Hoe evalueren? 5.1 Kennis, vaardigheden en attitudes?

1 Voorbereiding/documentatie/materiaal %2 Proces: welke evolutie doorgemaakt? %3 Houding: inzet/zelfredzaamheid/sociale

vaardigheden%

4 Product: opbouw/beeldaspecten/oorspronkelijk/techniek

%

Bijkomende vraag: Waarom vond je de opdracht leuk/minder leuk?


5.2 Taakgerichte zelfevaluatie rond opdracht: maak een postzegelserie via een stappenplan

Wat? Hoe Wat is belangrijk?

1 Voorontwerp voor 3 zegels

Met dunne omtreklijnen Zijn de zegels een serie geworden?

2 voorwaarden Grootte: 3x de grootte van een zegel

Tekst: land/waarde/munteeneid

Zijn de zegels niet te groot/klein?

Zegel met juiste voorwaarden?

3 Ontwerp tonen aan docent

Bewust nagedacht over vorm/plaatsing tekst?

4 Voorontwerp omzetten in pentekening met O.I.-inkt e

Aanwenden van penstructuren en omtreklijnen

Hulplijnen aangewend voor tekst?

5 Bedenk welke kleurcontrasten je gaat aanwenden?

Noteer de bijhorende kleuren onder elk van de 3 zegels

Bewust nagedacht over de vormgeving van de achtergrond (meer dan egale kleur?)


6 Toon de tekening aan de leraar Heeft de zegel een eigen voorstelling?

Ook de kartelrandjes getekend?

7 Tekening drogen

Gum het potlood van de voortekening uit

Heb je de potloodtekening omgezet

in een pentekening?Heb je de voortekening gegumd?

8 Kleur de pentekening met kleurpotlood en gebruik voor elke zegel: gemengde kleuren

Al of niet dekkendTwee kleurcontrasten naar keuze

Gelaagde werkwijze

Heb je je aan deze

voorwaarden gehouden?


5.3 Algemeen: zelf- en “peer” evaluatie Stap 1. Kennismaking

Voldoende interesse voor de opdracht? Stap 2. Inspiratie

Waar inspiratie opgedaan Hoe info en documentatie verwerkt?

Stap 3. Uitvoering Met deze opdracht kon ik moeilijk/gemakkelijk starten Verklaar waarom? Beschrijf in volgorde je werkwijze

Stap 4. Zelfevaluatie Ben ik authentiek (persoonlijk, origineel geweest? Verklaar Uiteindelijk ben ik tevreden over het eindresultaat, omdat… Welk ander werk van je medeleerlingen sprak je aan en

waarom? Heb ik goed zelfstandig of in groep kunnen werken? Wat heb ik van deze oefening onthouden?


Evaluatie: verwerking van opdracht Reflectieverslag: leren nadenken over je eigen leeractiviteit (over het bezoek, de opdrachten, het groepswerk en over jezelf)

Bezoek Hoe heb je deze manier van werken ervaren? Wat is de meerwaarde of minwaarde van deze manier van

leren in vergelijking met lessen in de klas?

Opdrachten Wat vond je van de opdrachten in het algemeen? De allerleukste? Waarom? Andere leuke opdrachten? En waarom? Welke vond je niet tof? Waarom? Bedenk zelf een opdracht die wij vandaag hadden kunnen

doen.


Vervolg verwerking

Groepswerk Hoe was het klasoverschrijdend werken binnen je

groepje? Geef elke leerling van je groep een cijfer tussen

1=onvoldoende en 5=uitblinkend

A=samenwerken in je groep

B=actief zoeken naar antwoorden/oplossingen

C=creativiteit/inventiviteit

Naam A B C

1

2

3

4


Vervolg verwerking

Noteer op twee lijntjes van elke leerling: Kwaliteit: iets waarin hij/zij uitblonk tijdens het

samenwerken Leerpunt: waarin kan hij/zij zich in het groepswerk nog

verbeteren, waar volgende keer meer aandacht geven?

Naam kwaliteit leerpunt

1

2

3


Vervolg verwerking

Over jezelf Hoe voelde je jezelf binnen de groep? Hoe kwam je over bij je medeleerlingen? Geef jezelf een cijfer van 1 tot 5

• Samenwerking• Actief zoeken naar oplossingen/antwoorden• Creativiteit

Wat heb je geleerd van jezelf als lerende? Als functionerende in groep? Als kunstliefhebber?

Dochy, Schelfhout en Janssens, Anders evalueren, Assessment in de praktijk


Besluit

Tendens naar meer competentiegericht leren Samenspel van kennis, vaardigheden en

attitudes toepassen in een didactische context (het atelier)

Voor P.O. : integratie tussen inbreng man-made gebied, beelden vormaspecten en techniek (via stappenplan)

Intro Plastische opvoeding = “kunstzinnig” doe-vak Esthetica = kunstbeschouwend vak ...

Documents

Transcript of Intro Plastische opvoeding = “kunstzinnig” doe-vak Esthetica = kunstbeschouwend vak ...