1

De ‘Zichtbare-schakel’-wijkverpleegkundige:een hele zorg minder

Kosten-batenanalyse in opdracht van ZonMw

Workshop effectieve innovaties in wonen, zorg en welzijn

Gemeente Rotterdam, 2 juli 2012

Egbert van der Meer

De ‘Zichtbare schakel’-wijkverpleegkundige

… Werkt aan verbetering van de samenhang tussen preventie, wonen, zorg en welzijn…

… Stimuleert samenwerking tussen lokale partijen, organiseert groepsgerichte activiteiten…

… en onderneemt cliëntgebonden activiteiten.

2

18

46

41

51

Zelf zorg verlenen

Verbeteren bestaande zorg

Inzetten cliëntsysteem

Inzetten formele zorg

‘vrije regelruimte’

de wijkverpleegkundige hoeft geen CIZ-indicaties aan te vragen -> kan ‘doen wat nodig is’.

Cliëntgebonden activiteiten

Het ‘Zichtbare schakel’-programma

3

ZonMw programma 'Zichtbare schakel. De wijkverpleegkundige voor een gezonde buurt‘:-Van 1 oktober 2009 tot eind 2012-Naar aanleiding van motie Hamer (September 2008): extra budget van € 10 miljoen per jaar voor de inzet van wijkverpleegkundigen.-Uitgevoerd in opdracht BZK en VWS.-Focus op lage SES

Tussenbalans (november 2011)-95 projecten-50 gemeenten-350 wijkverpleegkundigen-Allerlei organisatie-vormen (thuiszorgorganisaties, zorginstellingen, gezondheidscentra, GGD’en, ROS, samenwerkingsverbanden en kruisvereniging)

Kenmerken van wijken en cliënten

4

Wijk Alle 'Zichtbare schakel'-wijken

Aantal adressen per km² 3433% Inwoners 45 tot 65 jaar 24% Inwoners 65+ 13Aantal inwoners per km² 7964% Niet-westerse allochtonen 35Inkomen / inwoner (x1000 euro) 17% Huish. onder of rond soc. min. 15

Cliënt Onderzochte dossiers

ZonMw registratie

Leeftijdsopbouw Onderzochte dossiers

ZonMw registratie

% vrouw 63% 66% % 1 t/m 4 jaar 0% 1%% cliënt en ouders in NL geboren 85% 75% % 5 t/m 12 jaar 1% 1%Gemiddelde leeftijd (jaar) 68,6 68,7 % 13 t/m 18 jaar 0% 0%

% 19 t/m 25 jaar 1% 2%% 26 t/m 60 jaar 23% 22%% 61 t/m 75 jaar 24% 26%% 76 jaar en hoger 50% 48%

Woonsituatie Onderzochte dossiers

ZonMw registratie

Maatschappelijke positie Onderzochte dossiers

ZonMw registratie

% Alleenstaand 47% 51% % Scholier/student 3% 1%% Bij ouders 2% 3% % Huisvrouw/-man 2% 9%% Met partner, zonder kinderen 28% 27% % Bet. werk, ondernemer, freelance 5% 5%% Met partner en kinderen 9% 9% % Werkzoekend 7% 2%% Alleenstaande ouder 12% 5% % Arbeidsongeschikt 16% 13%% Anders 2% 5% % Gepensioneerd 66% 67%

% Anders 0% 2%

Nederland

1714

19082816

49411218

Onderzochte wijken

31312513

749533

5

6

‘het bepalen van de maatschappelijke kosten en baten van de brede wijkverpleegkundige functie, zoals die specifiek in de ‘Zichtbare schakel’-projecten wordt ingezet, in vergelijking met de reguliere werkwijze, waarbij de thuiszorg verleend wordt op basis van de CIZ-indicaties’

Doel van het onderzoek

Besparingen

-Eerste lijn

-Tweede lijn Cure

-Tweede lijn GGZ

-Tweede lijn V&V

-Tweede lijn VG

-Overige

Verbetering inkwaliteit van leven

-Somatisch

-Psychisch

-Sociaal

Kosten

-Wijkverpleegkundige

-Organisatie

Bekostiging

-Zvw

-AWBZ

-Wmo

-Overige

• Steekproef• Gesprekken• Triangulatie

• Indicaties• Wegingsfactoren• Discontofactor

• Ophoging• Kosten

8

9

Onderzochte Dossiers 2,34Onderzochte projecten 191Hele ZS programma tot 1/9/2011 357

Per € 10.000 0,36Per dossier 0,024Per wvpk-jaar 1,89

8%

61%

31%

Somatisch Psychisch Sociaal

10

Onderzochte Dossiers € 86.117Onderzochte projecten € 7.019.410Hele ZS programma tot 1/9/2011 € 13.152.229

Per € 10.000 € 13.393Per dossier € 897Per wvpk-jaar € 69.494

3%

21%

4%

41%

18%

13%

Eerste lijn Tweede lijn CureTweede lijn GGZ Tweede lijn V&VTweede lijn VG Overige

Tweedelijn V&V

Eerste lijn, gemeente, mantelzorg, overige

Tweedelijn GGZ

Tweedelijn VG

4110 10

Tweedelijn Cure

101

11

Onderzochte Dossiers € 86.117Onderzochte projecten € 7.019.410Hele ZS programma tot 1/9/2011 € 13.152.229

Per € 10.000 € 13.393Per dossier € 897Per wvpk-jaar € 69.494

Wmo

Zvw Awbz

Cliënt-systeem

5

1

7

0

3

1

7

1

11

0

6229%

50%

1%20%

Zvw Awbz Wmo Overige

12

Netto winst (euro) Onderzochte Dossiers

Onderzochte projecten

ZS programma tot 1/9/2011

Per € 10.000 Per dossier Per wvpk-jaar

Besparingen € 86.117 € 7.019.410 € 13.152.228 € 13.393 € 897 € 69.494Kosten (€ 5.241.111) (€ 9.820.239) (€ 10.000) (€ 670) (€ 51.888)Winst € 1.778.299 € 3.331.989 € 3.393 € 227 € 17.606

34% 34% 34% 34% 34%OverigeKw. v. leven (€ 20k / QALY) € 46.772 € 3.812.394 € 7.143.260 € 7.274 € 487 € 37.743Eenmalige kosten (€ 1.052.202) (€ 1.971.505) (€ 2.008) (€ 134) (€ 10.417)

13

Het kunnen combineren van meerdere professionele

disciplines

68

0 10 20 30 40 50 60 70 80 90

Het kunnen gebruiken van vrije regelruimte

82

0 10 20 30 40 50 60 70 80 90

Het onafhankelijk kunnen optreden

24

0 10 20 30 40 50 60 70 80 90

Succesfactoren Aanbevelingen

•Borg in ieder geval de drie succesfactoren•Vermijd (te) lange trajecten•Bepaal capaciteitsbehoefte•Kosten en baten per type wijk

Berichtgeving deze maand•Schippers: “Wij moeten gewoon de financiering ontwikkelen, zodat de wijkverpleegkundige overal in heel Nederland weer terugkomt in de wijken.”•Middelen met betrekking tot de bestaande projecten zijn voor 2013, 2014 middels een decentralisatie-uitkering toegekend aan de betreffende gemeenten•NZA adviseert om wijkverpleegkundige onder te brengen bij de verzekeraars.

14

Openstaande vragen•Hoe regel je de bekostiging?•Welke ‘prestatie’ moeten de wijkverpleegkundigen leveren?•Hoe krijg je meer wijkverpleegkundigen?