Workshop & coaching

Hoe word ik lid van de raad

van toezicht?

Een diepgaande oriëntatie op toezicht, aspiraties en het proces om toezichthouder te worden!

Goos Minderman, Arno Geurtsen, Willem van Leeuwen

Najaar 2016

U wilt lid worden van een raad van toezicht of een raad van commissarissen!

Maar hoe gaat u dat doen? Wat wordt er in de raad van u gevraagd? Kent u de normen en mores van toezicht? Hoe brengt u uw meerwaarde in beeld in een

context van een sterk veranderend toezichtveld?

Daarover gaat dit traject van workshop & coaching!

Toezicht houden is één van de mooiste activiteiten bij maatschappelijke organisaties. Op een strategisch niveau meedenken over de koers: hoe bereiken wij het maximale maatschappelijke effect in de uitvoering van onze opdracht? Scholen, woningcorporaties en zorginstellingen zijn prachtige professionele en betrokken organisaties. Ze doen ertoe! Hoe brengt men in een professionele organisatie strategie, implementatie en de omgeving bij elkaar? Hoe te reflecteren met de bestuurders (en anderen) over het ‘waarom van de taak’, de ‘hoe-vraag’ en de ‘wat-elementen’? Wat is de taak van de toezichthouder? Wat is de toezichtstrategie? Wie eenmaal de goede werkwijze te pakken heeft, ziet hoe geweldig spannend en inspirerend een toezichtfunctie is.

Het maatschappelijke verwachtingspatroon van raden van toezicht (of commissarissen) is echter heel hoog: de raden worden steeds meer in positie gebracht en aangesproken. Dat brengt dus ook een afbreukrisico met zich mee: de wetgeving, gedragscodes en de andere normeringen eisen steeds meer alertheid, actie en betrokkenheid. De verantwoording en de aansprakelijkheid veranderen razendsnel. In dit krachtenveld spelen bovendien decentralisaties vanuit de rijksoverheid, de wisselende problematiek per regio en de samenwerking in maatschappelijke netwerken. Kortom: een dynamisch en spannend geheel. De belangstelling voor toezichtfuncties is nog steeds groot: het is van belang om met een goed profiel en een goede presentatie voor de dag te komen. Dat profiel is anders dan bij full-time bestuursfuncties of andere banen: toezicht houden is iets heel specifieks. Er wordt dan ook een specifieke kennis en bagage verwacht! Diversiteit van toezichthouders en commissarissen is van belang. Jongere en oudere mensen, verdeling over de seksen, maatschappelijke en beroepsmatige achtergrond, wel of niet regionale binding en een goed samenstel van karaktereigenschappen maken of breken het succes van een raad. Alle profielen zijn nodig, ook in de toekomst. Deze leergang wil ondersteunen om de beste (aspirant-)toezichthouders in positie te brengen. In deze leergang combineren we theorie en praktijk, werving en profilering. De leergang beoogt vervolgens een netwerk van toezichthouders te organiseren dat ons ook weer verder versterkt in de nieuwe instroom van commissarissen en toezichthouders.

Het programma Het programma moet aansluiten bij de doelstellingen die wij nastreven; maatschappelijk verankerd toezicht. Dat betekent dat wij ons in de leergang richten op: - het bijbrengen van kennis op het gebied van toezicht - het bieden van inzichten op het gebied van toezicht - het aanreiken van vaardigheden op het gebied van toezicht en bestuur - reflectie op eigen profiel en opereren als toezichthouder - Helder profiel voor een nieuwe functie!

Vraagstukken die aan de orde komen: Kennis en inzicht: - Branche codes, goed bestuur, en financiën - Welke kennis heb ik nodig als toezichthouder? - Wat is een toezichtstrategie? - Waar houd ik toezicht op en hoe werkt dat in de praktijk? - Mijn verhouding tot de bestuurder Vaardigheden - Wat voor beroep wordt er op de toezichthouder gedaan op de momenten die er toe doen? - Wat is rolbewustzijn en rolvastheid? - Wat is onafhankelijkheid van geest? - Wat is de ‘dark side of leadership’? - Hoe werkt een Raad van Toezicht in de praktijk? - Hoe krijg ik inzicht in board dynamics? Maatschappelijke sensitiviteit: - Hoe regel ik de maatschappelijke verankering van mijn toezicht?- - Met wie en hoe voer ik een maatschappelijk debat? - Wat is ons maatschappelijke debat? - Wat zijn hedendaagse maatschappelijke thema’s - In wat voor omgeving functioneert mijn organisatie? Invalshoeken: - Toezicht op financiën - Toezicht op kwaliteit - Risicomanagement vanuit de RvT/RvC

Praktische informatie: Uitvoering: The Midfield, Goed bestuur in het middenveld Informatie: www.themidfield.nl of goosminderman@gmail.com Telefoon: 06 2181 1251 Locatie: Het Springhuys te Utrecht, nabij CS Parkeren: Garage Springweg Prijs: 2950 euro (vrijgesteld van btw) Data: volgen (beoogde start januari 2017)

Het programma bestaat uit drie delen:

A. Eerste deel: workshops De workshops vinden plaats van 15.30 tot 17.30 uur en van 18.00 tot maximaal 21.00 uur. In het gedeelte voorafgaand aan de dinerpauze ligt het accent op de praktijk met een gastspreker die u hierbij aan de hand neemt. Na de dinerpauze is het meer cognitieve deel aan de orde, waarbij het accent ligt op informatie en kennisoverdracht.

Datum Thema’s Volgt Nieuw in de RvT: ontwikkeling in toezicht (governance)

Maatschappelijk debat (in de praktijk)

Risicomanagement vanuit de RvT/RvC

Waardegedreven toezichthouden

Dynamiek: boardroom, leadership, etc.

Kwaliteitstoezicht in (non-)profitorganisaties

Instrumenten van toezicht: toetsingskader, PE, evaluaties, etc.

B. Tweede deel: Reflectie door recruiters Een aantal gespecialiseerde recruiters voeren een gesprek met u over uw mogelijke toegevoegde waarde in een toezichtfunctie en de wijze van presenteren op de weg er naartoe. Op deze avond spreekt u met drie van hen. Zonder twijfel zullen de gesprekken van inhoud en strekking verschillen: van alle gesprekken krijgt u feedback vanuit een eigen invalshoek. Het is aan u om vervolgens een balans te vinden tussen de feedback en uw eigen beelden.

C. Derde deel: Opdracht of stage (en afsluiting) Een aantal raden van toezicht zijn bereid om u toe te laten in hun dynamiek. U kunt kiezen op welke wijze u deze participatie wilt vormgeven: a. U krijgt – in tweetallen - een beperkte opdracht om hen te helpen, voornamelijk om een

strategie van toezicht of een toezichtkader te ontwerpen die past in het two-tier-systeem én deze specifieke organisatie. U hebt hiervoor ongeveer twee maanden de tijd om een advies op te stellen. Eén van de kerndocenten begeleidt de duo’s hierbij.

b. U loopt een beperkte periode mee met de raad tijdens hun gebruikelijke vergaderingen en bijeenkomsten. U kunt zelf afspreken hoe lang u dit wilt doen. Eén van de kerndocenten begeleidt u hierbij als er vragen zijn.

Na afronding van de opdracht presenteert u uw resultaten aan de groep in de leergang en reflecteert u samen op de resultaten. Dat is dan tevens de afsluiting van de leergang.

Vragen? Bel ons op via 06 2181 1251!

Kerndocenten: Arno Geurtsen

Goos Minderman

Willem van Leeuwen

Dr. Arno Geurtsen RC is managing partner van Nextthinking B.V. Daarnaast is hij toezichthouder bij het ROC TOP in Amsterdam, PCOU Willibrord in Utrecht, en de Alliantie in Nijmegen. Ook is hij toezichthouder bij NU’91, de Stichting Leerplan Onderzoek en Lister. Van origine is hij bedrijfseconoom. Zijn adviespraktijk is gericht op de optimalisering van bedrijfsvoering. Hij is expert op het gebied van overheadvraagstukken.

Prof.dr.mr. Goos Minderman is directeur van The Midfield.

Hij is tevens hoogleraar Public Governance aan de VU Amsterdam (2007 -

2017) en School of Public Leadership van de University of Stellenbosch.

Hij is voorzitter van de RvT van MBO Utrecht, en de toezichtcommissie

van de Belastingdienst Amsterdam en de RvC van woningcorporatie

Volkshuisvesting Arnhem. Hiervoor was het lid van raden van toezicht

van Rentray (jeugdzorg), Westfrieschgasthuis Hoorn (ziekenhuis) en

interimvoorzitter van de RvC Rochdale (benoemd door minister na crisis).

Hij publiceert veel over toezicht, onder andere de trilogie “Waar is de raad

van toezicht?”. Hij is als docent onder andere verbonden aan de

commissarissenleergang van de Rotterdam School of Management.

Mr. Willem van Leeuwen vervult functies op het brede terrein van de maatschappelijke onderneming. Zo is hij voorzitter van de RvC van woningcorporatie Vivare en maatschappelijk lid van de RvC van de corporatie Stadgenoot. Hij heeft functies gehad in de zorg, wetenschap en in de brancheorganisatie voor het primair onderwijs. Tot 2009 was hij 12 jaar lang voorzitter van Aedes, de brancheorganisatie van woningcorporaties. In 2012 verscheen het boek ‘Toezicht en de maatschappelijke onderneming, balanceren in het krachtenveld” dat hij samen met Paul Simons schreef. Hij is

als docent verbonden aan de commissarissenleergang van de

Rotterdam School of Management.