Winteruur · Beste geachte, Proficiat met uw almanak! U vindt erin: – Alle teksten van alle...

Beste geachte,

Proficiat met uw almanak! U vindt erin:

– Alle teksten van alle mensen die de afgelopen 4 jaar in Winteruur te gast waren

– Van elke gast een quote uit het gesprek over de tekst – vaak verhelderend, soms geheimzinnig, een enkele keer raar

– 97 gedichten

– 1 verontwaardigde brief van een tienjarig meisje dat niet begrijpt waarom Pluto gedegradeerd wordt van planeet tot asteroïde

– Artikel 1 van de Nederlandse grondwet

– 12 hartenkreten

– 17 leugens

– Elke zondag, een tekst die ik zou meebrengen naar Winteruur als ik 52 keer te gast was

– Elke zondag, een quote uit het gesprek dat ik dan over die tekst zou voeren met… ja met wie eigenlijk?

– 1 Bijbeltekst

– 3 keer hetzelfde gedicht

– 54 pertinente waarheden

– Het begin van alle wiskunde

én

– Het favoriete gedicht van wijlen Boris de hond

Zo.

Ik wens u een jaar vol scheurplezier!

Uw vriend Wim Helsen

WINTERUURALMANAK-press.indd 1 16/08/19 11:29

WOENSDAG

08:45 16:47

JANUARI

1week 1

‘In de jaren zestig las Simon Carmiggelt op de Nederlandse tv elke maand één keer bij wijze

van “dagsluiting” een cursiefje voor. Daarna was er niets meer op tv en gingen de Nederlanders slapen. In mijn fantasie werkt Winteruur ook zo

voor de mensen.’

Wim Helsen


Het jongetje keek hem aan met twee bleekblauwe ogen. Toen zei hij meesterlijk: ‘Een bos, dat bennen gewoon bomen, maar een woud, daar zitten wilde beesten in.’ ‘Domme jongen!’ riep de man.

Simon Carmiggelt1913-1987Uit: ‘Domme jongen’, Gedundrukt, G.A. van Oorschot, 2013


DONDERDAG

JANUARI

208:45 16:48

week 1

‘Ongeluk en bluts en builen, die horen erbij. Er is geen gelukkig leven zonder.’

Peter AdriaenssensKinder- en jeugdpsychiater


‘Ben jij nooit bang?’‘De laatste jaren niet meer. Waar zou ik bang voor zijn?’‘De dood.’‘De dood.’ Bod Pa zweeg even en in de stilte leek hij twee keer zo breed te worden. Hij zat daar roerloos achter de rook als een massief rotsblok. Toen hij weer begon te spreken had hij een andere stem. Hij klonk heel ernstig, maar ook luchthartiger dan ooit. ‘Misschien is het tijd, Pelgrim, om het eens over de dood te hebben. Jij bent er veel mee bezig. De dood is niet iets om bang voor te zijn, maar ook niet iets om naar uit te zien. Jou wacht nog een teleurstelling als het eenmaal zover is. Zie je, de dood stelt veel minder voor dan jij denkt. De dood is een uitgedoofde kaars, meer niet. Het licht is een wonder, maar het uitdoven is niets. Sterven is alleen afschrikwekkend voor wie niet echt geleefd heeft. Wie opgebruikt sterft, kan er vrede mee hebben, ook al omdat we toch maar aftakelen en seniel worden. Ik vreesde de dood minder dan de ouderdom en kijk eens aan, ik ben toch oud geworden. En de dood is iets nieuws, hé? Doodgaan heb ik nog nooit meegemaakt.’

Anton Quintana1937-2017Uit: Het boek van Bod Pa, Querido, 2001


VRIJDAG

JANUARI

3‘Ik vind het zo mooi dat een gevaar vreemd is en

ver weg, en dat het toch iets van jezelf kan worden, iets wat heel vertrouwd en dichtbij is.’

Marie VinckActrice/theatermaakster

08:45 16:49week 1


Wij hebben geen reden tot argwaan jegens onze wereld, want zij is niet tegen ons. Heeft zij verschrikkingen, dan zijn het onze verschrikkingen; heeft zij afgronden, dan behoren die afgronden aan ons toe; zijn er gevaren, dan moeten wij proberen ze lief te hebben. En als wij ons leven maar inrichten volgens die stelregel die ons aanraadt altijd voor de moeilijke weg te kiezen, dan zal datgene wat ons nu nog allervreemdst toeschijnt ons zeer vertrouwd en getrouwd worden. Hoe zouden wij die oude mythen kunnen vergeten die aan de wieg van alle volkeren staan – de mythen over draken die op het allerlaatste ogenblik in een prinses veranderen; misschien zijn alle draken uit ons leven wel prinsessen die er alleen maar op wachten ons eens mooi en moedig te zien. Misschien is al het verschrikkelijke in diepste wezen wel het hulpeloze dat ons om hulp vraagt.

Rainer Maria Rilke1875-1926Uit: Brieven aan een jonge dichter, Balans, 2012


ZATERDAG

JANUARI

408:44 16:50

week 1

‘Bomans’ oproep tot kinderlijke verwondering over zaken waarover volwassenen de

verwondering verleerd zijn, kan ik alleen maar volmondig toejuichen.’

Michael Van PeelStand-upcomedian


Stel u voor: een plankje,* met daaronder twee wieltjes en erop een gemakkelijk fauteuiltje. Men gaat in dit fauteuiltje zitten, drukt op een knop en hoort een gezoem, als van een wesp die tegen een raam gonst en er niet uit kan; vervolgens draait men een krukje om waarop het cijfer 1 staat en rolt statig de wijde wereld in.

* een Vespa

Godfried Bomans1913-1971Uit: Gedachten achter een bord spaghetti & andere reisverhalen, Meulenhoff Boekerij, 1999


ZONDAG

JANUARI

508:44 16:52

week 1

‘Wij, mensen, ervaren dingen. Soms hebben we fantastische ervaringen en dan proberen we dat vast te pakken, te begrijpen en te vertellen aan anderen. Maar woorden schieten altijd tekort.’

Wim Helsen


Jong landschap

Zo staan beiden bijna roerloos in de weidehet meisje dat loodrecht aan een touw des hemels hangtlegt hare hand op de lange rechte lijn der geit die aan haar dunne poten de aarde averechts draagt Tegen haar wit en zwart geruite shorthoudt het meisje dat ik Ursula noem – in ’t spelevaren met mijn eenzaamheid – een klaproos hoog

Er zijn geen woorden die zo sierlik zijnals ringen in zeboehorensen tijdgetaand zoals een zeboehuid –hun waarde bloot naar binnen schokkenZulke woorden las ik gaarne tot een garvevoor het meisje met de geit

Over de randen van mijn handen tasten mijn handennaar mijn andere handenonophoudelik

Paul van Ostaijen1896-1928Uit: Verzamelde gedichten, Bert Bakker, 2005


MAANDAG

JANUARI

608:44 16:53

week 2

‘Het woord “vijand” vind ik een beetje sterk. Ik ben me er niet bewust van dat ik vijanden heb. Ik heb

tegenstanders die anders denken over dingen.’

Jan PeumansPoliticus


Liefde en mededogen

Mededogen en liefde vormen het fundament van alle spirituele wegen.

Daarom is de beoefening van verdraagzaamheid of geduld zo belangrijk, omdat we alleen door ons geduld te oefenen de belemmeringen kunnen overwinnen die mededogen in de weg staan.

Mededogen kan ruwweg worden gedefinieerd als een bewustzijnstoestand die geweldloos is, niet schadend en vrij van agressie.

Nu is het soort liefde en mededogen dat je voelt voor je vrienden, je vrouw en je kinderen, in wezen geen echte mildheid. Het is gehechtheid. Zo’n vorm van liefde kan niet oneindig zijn.

Als je liefde en mededogen voelt voor alle bewuste wezens, vooral voor je vijand, is dat werkelijke liefde en mededogen.

Liefde, mededogen en verdraagzaamheid zijn geen luxeartikelen, maar eerste levensbehoeften.

Dalai Lama1935Uit: Liefde en mededogen, Servire, 2002


DINSDAG

JANUARI

708:44 16:54

week 2

‘Muziek is voor mij genezing gebleken.’

Joost ZweegersSinger-songwriter


Music is a moral law. It gives a soul to the Universe, wings to the mind, flight to the imagination, a charm to sadness, gaiety and life to everything. It is the essence of order, and leads to all that is good and just and beautiful.

Plato427 v.Chr.-347 v.Chr.Bron onbekend


WOENSDAG

08:43 16:55

JANUARI

8week 2

‘Als er iemand sterft, zou de koffie na de begrafenis vreselijk moeten smaken. Het weer zou verschrikkelijk moeten zijn. De wereld zou

moeten stoppen met draaien. Maar het is nooit zo, de wereld blijft onverschillig.’

Lennert CoorevitsMuzikant/schrijver/acteur


I wake up and the phone is ringingSurprised, as it’s earlyAnd that should be the perfect warningThat something’s a problemTo tell the truth I saw it comingThe way you were breathingBut nothing can prepare you for itThe voice on the other end

The worst is all the lovely weatherI’m stunned, it’s not rainingThe coffee isn’t even bitterBecause, what’s the difference?There’s all the work that needs to be doneIt’s late, for revisionThere’s all the time and all the planningAnd songs, to be finished

And it keeps comingTill the day it stops

LCD SoundsystemUit: ‘Someone Great’, Sound of Silver, Capital Records, 2007


DONDERDAG

JANUARI

908:43 16:57

week 2

‘Het aanvoelen van de nood en het lijden van mensen, dat is voor mij heilige grond. Op het

moment dat je je sandalen uitdoet en die grond voelt, zeg je: “Ik kan het niet meer loslaten,

ik wil er iets aan doen.”’

Zuster Jeanne DevosBelgische zuster die zich inzet voor de armen in India


Toen sprak Jahweh: ‘Doe uw sandalen uit want de plaats waar gij staat is heilige grond. (…) Ik heb de ellende van mijn volk gezien, de jammerklachten om zijn onderdrukkers gehoord. Ik ken hun lijden en ik daal af om mijn volk te bevrijden (…). Ga er dus heen, ik zend u. Gij moet mijn volk naar de vrijheid leiden.’ Maar Mozes sprak tot God: ‘Wie ben ik dat ik naar Farao zou gaan en dat ik uw volk uit Egypte zou leiden?’ God antwoordde: ‘Ik zal er zijn.’ (…) Maar Mozes sprak tot Jahweh: ‘Ik ben geen redenaar, ik ben dat nooit geweest en ik ben het ook nu niet (…). Ik spreek moeilijk en traag.’ Jahweh gaf hem ten antwoord: ‘Ga nu maar, ik zal u bijstaan als ge spreekt en u ingeven wat ge moet zeggen.’ Maar Mozes bracht hier tegen in: ‘Neem mij niet kwalijk Heer, zend liever iemand anders.’ (…) Jahweh sprak: ‘Uw broer Aaron de Leviet is er toch ook nog? Ik weet dat hij een goed spreker is. Ik zal u beiden bijstaan als ge moet spreken en u ingeven wat ge moet doen. Hij zal uw mond zijn.’

Uit: Exodus 3:5-4:16


VRIJDAG

JANUARI

10‘De literatuur is niet bezig met trappen.

Je gaat de trap op of je gaat naar beneden en that’s it. Maar hier is de trap het hoofdpersonage.

Ik hou van dingen die de meeste mensen altijd vergeten.’

KamagurkaCartoonist/theatermaker

08:42 16:58week 2


Trappen zijn er om te beklimmen. Die moeten beklommen worden. Anders blijf je maar beneden. Wat je natuurlijk ook kunt doen is alle trappen afbreken. Hoef je niet meer naar boven. Kun je beneden blijven. Een andere mogelijkheid is de trappen te ontkennen. Zeggen dat er geen trappen bestaan. Ben je meteen van het gedonder af. Trappen? Nooit van gehoord.

Armando1929-2018Uit: ‘Trappen’, Ter plekke, Augustus, 2014


ZATERDAG

JANUARI

1108:42 16:59

week 2

‘Niet de werkelijkheid tot taal laten worden, maar de taal tot werkelijkheid,

dat vind ik heel mooi.’

Guy CassiersRegisseur/artistiek leider Toneelhuis


Manifest 1. Iedere verklaring weigeren 2. Niet met een waarheid voor de dag komen. 3. Liegen of het gedrukt staat. 4. De dingen op z’n kop zetten. 5. Niet de werkelijkheid tot taal laten worden, maar de taal tot werkelijkheid. 7. In tegenstrijdigheden verwikkeld raken. 8. Niet voor alledag schrijven. 9. Niet voor de eeuwigheid schrijven. 11. Geen genoegen nemen met de feiten. 13. Geen regels voor anderen opstellen. 15. Uit wild-westfilms het sterven leren. 17. In jeugdige overmoed het doel voorbijschieten. 26. In het gras liggen. 27. Geen manifesten opstellen. 28. Zwarte schoensmeer kopen. 29. Wereldberoemd worden.

Peter Handke1942Uit: Stücke 1, Suhrkamp, 1972


ZONDAG

JANUARI

1208:41 17:01

week 2

‘Slimme beer toch, die Pooh.’

Wim Helsen


‘What day is it?’ asked Pooh. ‘It’s today’, squeaked Piglet.

‘My favourite day!’ said Pooh.

A.A. Milne1882-1956Uit: Winnie the Pooh, Van Goor Zonen, 1987


MAANDAG

JANUARI

1308:40 17:02

week 3

‘Ik geloof dat alles goed komt.’

Joke EmmersActrice


U bent zo jong, in het leven nog zo onervaren, dat ik u, mijn beste, zo goed ik kan zou willen vragen geduld te hebben met alles wat in uw hart nog niet tot een oplossing is gekomen en te proberen de vragen zelf lief te hebben als voor u niet toegankelijke kamers en als boeken die in een volkomen onbekende taal zijn geschreven. Zoek nu niet naar de antwoorden die u niet gegeven kunnen worden, omdat u niet in staat zou zijn ze te leven. En het gaat erom alles te leven. Leef nu uw vragen. Misschien leeft u dan gaandeweg, ongemerkt, op een dag in een ver verschiet het antwoord binnen.

Rainer Maria Rilke1875-1926Uit: Brieven aan een jonge dichter, Balans, 2012


DINSDAG

JANUARI

1408:40 17:04

week 3

‘Het zoeken naar jezelf op de manier waarop de kinderen van gastarbeiders dat dertig jaar geleden deden, zo doen de jongeren met migratieroots dat

vandaag nog. De dilemma’s zijn niet verdwenen, jammer genoeg.’

Erhan DemirciStand-upcomedian


Daar, in dat rommelige huisje in Konya, temidden van een doorsnee gezin met tikkende wandklok en doordeweekse levens, besef ik meer dan mij lief is: ik ben een randgeval, een dubbel geparkeerde paria, nergens thuis. Een koekoeksjong dat buiten zijn territorium bedelt om liefde. De vraag was, wat deed ik er aan? Wat heb ik ervoor over, hoeveel wil je offeren voor de verlossing? Plots zie ik hem voor me, mijn broer, hij is zeventien en naakter dan ooit, met hiaten die hij niet in de hand heeft. Waren dat zorgen waar Ilyas aan onderging? Knagende identitaire kwesties, net zo lang tot hij het niet langer kon negeren en ultieme verlossing zocht in de radicaalste der daden? Maar was het geen aangekondigde dood, waarvan de kiem was gelegd op de dag dat vader op de nachttrein naar Maasland stapte. Zelfdoding is de moord, op hetgeen je dwarsligt. In zijn onomkeerbare karakter ligt juist de kracht besloten van een uitweg. Zelfmoord is egoïstisch noch wanhopig, het is een definitieve vorm van zuivering en onderscheidt ons van andere soorten. Het is menselijk.

Mustafa Kör1976Uit: De lammeren, Vrijdag, 2017


WOENSDAG

08:39 17:05

JANUARI

15week 3

‘Het gevoel dat je op een feest helemaal opgaat in de dansende massa en er het volgende moment

zomaar volledig uit valt. Dat contrast tussen samen en alleen zijn zoek ik vaak op.’

Maud VanhauwaertDichteres/actrice


Wie in de balzaal aan de kant staat danst met alle dansers. Hij ziet alles en omdat hij alles ziet beleeft hij alles. Daar alles uiteindelijk een gewaarwording van ons is, is het contact met een lichaam net zo veel waard als het zien ervan of zelfs de eenvoudige herinnering eraan. Ik dans dus als ik zie dansen. Zoals de Engelse dichter die vertelt hoe hij, liggend in het gras, uit de verte naar drie hooiers keek, zeg ik: ‘Er is nog een vierde man aan het hooien en dat ben ik.’

Fernando Pessoa1888-1935Uit: Het boek der rusteloosheid, De Arbeiderspers, 2015


DONDERDAG

JANUARI

1608:38 17:07

week 3

‘Een identiteit is niet vastomlijnd of vast te grijpen. Ze is niet constant, ze is veranderlijk.’

Wouter Van BesienPoliticus


Je kunt jezelf niet zien. Je weet hoe je eruitziet vanwege spiegels en foto’s, maar in de grote wereld, als je je te midden van je medemensen beweegt, of het nu vrienden, vreemden of de innigste geliefden zijn, is je eigen gezicht voor jou onzichtbaar. Je kunt andere delen van jezelf zien, armen en benen, handen en voeten, schouders en romp, maar alleen alles van voren, niets van achteren behoudens de achterkant van je benen als je ze in de juiste stand draait, maar niet je gezicht, nooit je gezicht, en uiteindelijk is – althans wat anderen aangaat – je gezicht wie je bent, de essentie van je identiteit. (…) We zijn allemaal vreemden voor onszelf, en als we al enig besef hebben van wie we zijn, dan is dat alleen omdat we leven in de ogen van anderen.

Paul Auster1947Uit: Winterlogboek, De Bezige Bij, 2012


VRIJDAG

JANUARI

17‘De eenzaamheid zorgt ervoor dat ik op de rem

van de tijd kan duwen en dat ik bij momenten van genade gewichtloos kan worden. Dat is een zeer

efficiënte verjongingskuur.’

Sam DillemansKunstschilder

08:37 17:08week 3


Honderd dingen op één dag, die arme kerel! dacht Oblomov. En dat heet leven! Hij haalde heftig zijn schouders op. Wat blijft er zo van de mens over? Waartoe verspilt en versnippert hij zijn krachten? Natuurlijk, het is zo gek nog niet, eens een kijkje in de schouwburg te nemen en op de een of andere Lidia verliefd te worden. Het is een mooi meisje! En buiten met haar bloemen plukken en roeien is best. Maar honderd dingen op één dag, – die arme kerel! besloot Oblomov, terwijl hij zich weer op zijn rug legde met het plezierige gevoel, dat hij er niet van die ijdele wensen en gedachten op nahield en niet langs ’s Heren wegen zwierf, maar dat hij hier lag en zijn menselijke waardigheid en zijn kalmte wist te bewaren. Opnieuw stoorde de bel hem in zijn overpeinzingen.

Ivan Gontsjarov1812-1891Uit: Oblomov, Veen, 2013


ZATERDAG

JANUARI

1808:36 17:10

week 3

‘In tijden waarin de “eigen gevoel eerst”-attitude vaak lijkt te overheersen, klinkt dit warme pleidooi

voor argumenten, redelijkheid en ratio – in de politiek én in de liefde – als een verademing.’

Griet MelisRedactrice Winteruur


Het belang van emoties wordt schromelijk overschat in deze tijden. Sinds de psychologie zichzelf heeft uitgevonden, moeten we gevoelens opeens serieus nemen, zelfs wanneer ze aantoonbaar onjuist, ongegrond of onzinnig zijn. Tegen gevoelens valt niet op te redeneren. Ze zijn autonoom en woekeren in een andere dimensie, waar argumenten illegaal zijn. Als iemand tegen je zegt: ‘Maar ik voel dat gewoon zo’, dan kun je wel inpakken. Daarmee is de discussie beslecht en het gesprek afgelopen. Je hebt verloren, want de ander heeft de joker ingezet. Game over. En als je het spel meespeelt en zegt dat je dat zelf gewoon anders voelt, dan helpt dat niet, want verschillende gevoelens communiceren niet met elkaar. Ze staan stompzinnig tegenover elkaar als oermensen die de taal nog niet hebben uitgevonden.

Ilja Leonard Pfeijffer1968Uit: De Morgen, 26 december 2013


ZONDAG

JANUARI

1908:35 17:11

week 3

‘Menno Wigman schreef dit gedicht voor de uitvaart van iemand die niemand had. Menno was

een van de pioniers van De Eenzame Uitvaart. Hij is zelf in februari 2018 overleden.’

Wim Helsen


Moe in Amsterdam Hij wist dat het zou komen, dat gevoel dat achter alle ramen van de stad het leven beter dan het zijne was. Zo zat hij aan zijn Amsterdamse gracht. Wat zeg ik? Zo denk ik dat hij daar zat. Verbannen aan een Amsterdamse gracht. Ik weet niet goed tot wie ik spreek. Ik weet alleen dat hier een lege schedel ligt, een borstkas met een hart dat tot voor kort nog eeuwig heeft gedrumd. Dag stille man. Dag Amsterdammer zonder stratenplan. Vergeet de stad en slaap zoveel je kunt Ter nagedachtenis aan S.v.Z. 24 februari 2003

Menno Wigman1966-2018Uit: Ik weet niet goed tot wie ik spreek, Prometheus, 2018


MAANDAG

JANUARI

2008:34 17:13

week 4

‘Er schijnt een crisis van de mannelijkheid te zijn. Omdat de vrouw een positie heeft gevonden in de maatschappij voelt de man zich overbodig en

nutteloos, zegt men.’

Heleen DebruyneSchrijfster/columniste


Strengthen the female mind by enlarging it, and there will be an end to blind obedience; but as blind obedience is ever sought for by power, tyrants and sensualists are in the right when they endeavour to keep woman in the dark, because the former only want slaves, and the latter a plaything.

Mary Wollstonecraft1759-1797Uit: A Vindication of the Rights of Woman, Vintage Publishing, 2015


DINSDAG

JANUARI

2108:33 17:14

week 4

‘Dichter Ed Leeflang leerde me dat poëzie een maaksel is. Je moet je werk niet schrijven terwijl je

zit te janken, maar achteraf.’

Bernard DewulfDichter/schrijver


Uil dacht aan nog veel meer nare dingen.En hij huilde en huilde maar.Al gauw was de ketel vol tranen-water.‘Ziezo,’ zei Uil. ‘Dat is dat!’Uil hield op met huilen.Hij zette de ketel op de kachel.Het tranen-water kookte al gauw.Uil schonk zijn kopje vol.Hij was heel tevreden.‘Het smaakt wel een beetje zoutig,’zei hij.‘Maar tranen-thee is toch altijd weer heerlijk.’

Arnold Lobel1933-1987Uit: Bij Uil thuis, Ploegsma, 2018


WOENSDAG

08:32 17:16

JANUARI

22week 4

‘Anne Frank heeft een gezicht gegeven aan de mensen die gestorven zijn tijdens de Tweede

Wereldoorlog. Zij heeft menselijkheid gegeven aan die cijfers en percentages.’

Yasmien NaciriSchrijfster/columniste


Niemand die zelf niet schrijft weet hoe fijn schrijven is; vroeger betreurde ik het altijd dat ik in ’t geheel niet tekenen kon, maar nu ben ik overgelukkig dat ik tenminste schrijven kan. En als ik geen talent heb om voor kranten of boeken te schrijven, wel, dan kan ik nog altijd voor mezelf schrijven. Maar ik wil verder komen, ik kan me niet voorstellen, dat ik zou moeten leven zoals moeder, mevrouw Van Daan en al die vrouwen die hun werk doen en later vergeten zijn. Ik moet iets hebben naast man en kinderen, waar ik me aan wijden kan! O ja, ik wil niet zoals de meeste mensen voor niets geleefd hebben. Ik wil van nut of plezier zijn voor de mensen, die om mij heen leven en die mij toch niet kennen, ik wil nog voortleven, ook na mijn dood!

Anne Frank1929-1945Uit: Het Achterhuis, Prometheus, 2012


DONDERDAG

JANUARI

2308:31 17:18

week 4

‘Bredero zegt: “Je moet dat leven niet leiden. Ik zal dat voor jullie doen. Ik zal verslag uitbrengen

en dan kan je zelf kiezen om je erin te storten.”’

Jan EelenRegisseur/scenarist


Wat dat de wereld is,Dat weet ik al te wis

God beter ’t, door ’t verzoeken,Want ik heb daar verkeerdEn meer van haar geleerdAls van de beste boeken.

Een hooft vol wind en wijn,Een hart vol suchts en pijn,

Een lichaem gants vol qualenHeeft Venus en de kroes,Of selfs die leyde droes,

My dickwils doen behalen

Hoe strengh breeckt my dit op:Myn kruijfde krulde kop

Die brenght mijn voor de jaren,In mijn tijds Lenten voort,

Op ’t swart en ’t swetigh swoortVeel grijse graeuwe hayren.

G.A. Bredero1585-1618Uit: ‘Geestigh Liedt’, Liederen, Griffioen, 1985


VRIJDAG

JANUARI

24‘Wat de bedoeling is van dit gedicht? Dat vroeg

iemand ook ooit eens aan Mozart over een sonate die hij net had gebracht. Hij heeft haar van de eerste tot de laatste noot opnieuw gespeeld.’

Willem VermandereKleinkunstenaar

08:30 17:19week 4


’t LaatsteAan den onbekenden lezer

Hoe zoet is ’t om te peizen dat, terwijl ik rust misschien,een ander, ver van hier, mij on-bekend en nooit gezien,u lezen kan, mijn dichten, mijn geliefde, en niet en weetvan al de droeve falen van uw vader den Poëet!Hoe blij en is ’t gedacht niet, als ik neêrzitte ende peis,u volgend waar gij loopt op uw gezwinde wereldreis,dat, zondig en allendig als ik ben; geliefde kroost,uw stem, waarin geen zonde ’n zit, misschien een ander troost;uw stemme kan verblijden, schoon hij droef zij die u miek;uw stemme kan genezen, zij uw Dichter nog zoo ziek;uw stem misschien doet bidden, wijl ik zuchte en, biddensmoê,versteend zitte en mijn herte noch mijne ogen opendoe!

o Dichten, die ’k gedregen, die ’k gebaard hebbe, in pijndes dichtens, en gevoesterd aan dit arem herte mijn;mijn dichten, die ’k zoo dikwijls hercastijd heb, hergekleed,bedauwend met mijn tranen en besproeiend met mijn zweet,o spreekt voor mij, mijn dichten, als God eens mij reden vraagt,is ’t zake dat gij, krankgeboornen, ’t arme leven draagttot verder als mijn grafstede, en niet sterft aleer ik sterf:o ’n weze ’t dan om u niet dat ik daar het Leven derf!

Guido Gezelle1830-1899Uit: Verzameld dichtwerk, De Nederlandsche Boekhandel, 1980


ZATERDAG

JANUARI

2508:29 17:21

week 4

‘De organisatorische reflex maakt de impulsieve gewaarwording stuk.’

VitalskiSchrijver/dichter


Twee mensen wandelen langs een pad door de natuur. De ene bukt zich om een bloem te plukken. ‘O kijk, hoe mooi die bloem is!’ zegt hij. ‘Ja’, zegt de ander. ‘Hoe prachtig! Laten we dit voortaan organiseren!’

Jiddu Krishnamurti1895-1986Dit fragment komt uit een van zijn speeches


ZONDAG

JANUARI

2608:28 17:23

week 4

‘Ken je dat lied van Conny Vandenbos nog: “Weet je wat we doen,

we doen geen bal vandaag…”?’

Wim Helsen


And the days are not full enough And the nights are not full enough And life slips by like a field mouse

Not shaking the grass.

Ezra Pound1885-1972Uit: Personae. The Shorter Poems of Ezra Pound, New Directions Publishing, 1990


MAANDAG

JANUARI

2708:26 17:25

week 5

‘De terreur dat alles betekenis of zin moet hebben heb ik altijd als ballast ervaren.’

Peter VerhelstDichter/theatermaker/schrijver


Evenmin

heen en weer in schaduw van binnen naarbuitenschaduwvan ondoordringbaar zelf naar ondoor-dringbaar on-zelf via geen van beideals tussen twee verlichte nissen waarvandeuren ooit? zacht gesloten, ooit weg-draaiden van, en zacht terugkeerdenheen en weer wenkten en zichafwenddenongeacht de richting, gespitst op deeen of andere glimpongehoorde voetstap enkel geluidtot ze tenslotte voorgoed stil blijven, voorgoed afgewend van zelf en anderwaarna geen geluiddan zachtjes onverwelkend licht op datongeachte en al evenminonuitsprekelijke thuis

Samuel Beckett1906-1989Vertaald door Stefan Hertmans in Het putje van Milete, Meulenhoff, 2002


DINSDAG

JANUARI

2808:25 17:26

week 5

‘De uitgestrekte duisternis die buiten ligt, ligt ook binnenin.’

Peter Van den EedeActeur/theatermaker


Midwinterdroom

De velduil schreeuwt. De vriesnachtdraden trillen,binnen het huis ligt de wereld stil.Alleen het roofdier buiten kan willenmaar het hart kan zichzelf niet stillen,los van de vriesnachtdraad van de wil.

Een stoomfluit dringt de duisternis binnen.Een sneltrein raast verder onder de huid.Het sneeuwt een melkweg letters tot zinnen.Het netvlies wordt als een magisch linnenmet orionlaag in een vrieslichte ruit.

De mens begeeft. De slagboom slaat wijdopen.Gods zeeën glinsteren van koud kristal.De maan zeilt aan haar maximum knopen als een eenzaam schip door het heelal.

Hektor Van den EedeOnuitgegeven gedicht


Winteruur · Beste geachte, Proficiat met uw almanak! U vindt erin: – Alle teksten van alle...

Documents

Transcript of Winteruur · Beste geachte, Proficiat met uw almanak! U vindt erin: – Alle teksten van alle...