Wetgeving en subsidieregeling (Nele Provoost)

45
Subsidies 20 mei 2015 Aan de slag met archief en documentatie Erpe-Mere Nele Provoost

Transcript of Wetgeving en subsidieregeling (Nele Provoost)

Subsidies

20 mei 2015Aan de slag met archief en documentatie

Erpe-Mere

Nele Provoost

Inhoud

• Inleiding• Het geschikte subsidiekanaal kiezen• De gemeente• De provincies• Vlaamse overheid• Erfgoedcellen• Alternatieve kanalen

Inleiding

Waar? Allerlei overheden (Europees, Vlaams, provinciaal,

gemeentelijk) Sommige organisaties (bv. Erfgoedcellen, Cera, etc.)

Hoe hoger de overheid, hoe meer subsidies, maar ookhoe hoger de verwachtingen/voorwaarden

Niet alle subsidiekanalen zijn geschikt voor je eigenvereniging/project

Hier: mogelijkheden voor kleine organisaties Verschil tussen werkingssubsidies (structureel) en

projectsubsidies (voor afgelijnde activiteit in de tijdbeperkt)

Het geschikte subsidiekanaal

Van laag naar hoog: eerst bij de gemeente aankloppen(zeker voor beginnende en enkel lokaal georiënteerdeverenigingen)

Hoe sterker en breder je werking, hoe meersubsidiemogelijkheden er zijn

Opgelet: feitelijke verenigingen kunnen niet altijdsubsidies aanvragen (≠ vzw want geen drager van rechten en plichten geen overeenkomsten afsluiten(zie: veelgestelde vragenrubriek www.heemkunde-vlaanderen.be) .

Het geschikte subsidiekanaal

Verplichtingen van de subsidie? (bv. vermelding logo,

verplichting van een studiedag, verplicht aansluiten bij thema, verplichtedoelgroep etc.) + na afloop van project vaak verantwoording

Sommige kanalen komen tegemoet aan heel specifiekevragen (buurtwerking, werken rond diversiteit, ...)

Europese subsidies: moeilijker, soms onrechtstreeks via Europese

landbouwsubsidies of subsidies voor plattelandsontwikkeling (www.vlm.be) Zie ook: subsidiewijzer van het Vlaams-Europees

verbindingsagentschap: www.vleva.eu/subsidiewijzer

De gemeente

• 3 manieren van subsidiëren:• 1) Nominatim-subsidies: vast bedrag (geen reglement of

verdeelsleutel) • 2) Puntensysteem: punten per georganiseerde activiteit

Hoe meer punten, hoe meer subsidies• 3) Projectsubsidies: voor eenmalige initiatieven van

tijdelijke aard met afgelijnde doelstellingen• Best navragen bij cubeco of vrijetijdscoördinator

De provincies

• Vanaf 2017: provincies verliezen persoonsgebonden materies subsidies aan cultureel-erfgoedinitiatieven vallen weg

• Subsidiëring Heemkunde Oost-Vlaanderen?• Veel onduidelijkheid op dit moment

De provincie Oost-Vlaanderen

• Subsidies voor erfgoedprojecten• Materieel erfgoed (tentoonstellingen,

gelegenheidspublicaties, studiedagen, etc.)• Max. 50%• Indiendata: 1 mei en 15 november

• Subsidies funerair erfgoed• Sinds november 2013• Conserveringswerken aan niet-wettelijk beschermd

waardevol funerair erfgoed• Max: 40%, max. 8125 euro

De provincie Oost-Vlaanderen

• Prijzen voor historisch onderzoek en cultureel erfgoed• 15 april• 5000 euro

• Provinciale uitleendiensten (transversale cel cultuur)• Tentoonstellingsmateriaal etc. (kringloopexpo)• http://www.oost-

vlaanderen.be/public/cultuur_vrijetijd/uitleendiensten/musea/index.cfm

• Groepsaankopen verpakkings- en conserveringsmateriaal• [email protected]

Vlaamse overheid

• Nieuw cultureel-erfgoeddecreet van 6 juli 2012

• Werkingssubsidies voor landelijke organisatiesvolkscultuur (zoals Heemkunde Vlaanderen) enlandelijke expertisecentra, musea en archieven met landelijke uitstraling

• Subsidies voor lokaal en regionaal cultureel-erfgoedvia erfgoedconvenants (uitvoering via erfgoedcellen: steun aan lokale verenigingen: zie verder)

• www.kunstenenerfgoed.be

! Opmerking: Het gaat hier niet over onroerend erfgoed

Vlaamse overheid

• Steun aan lokale verenigingen? Niet evident, maar er zijneen beperkt aantal mogelijkheden:

• Projectsubsidies (ontwikkelingsgerichte projecten)• project is relevant voor Vlaanderen (landelijke relevantie)

• werken rond bekende Vlaamse figuur zoals priester Daens• methode is bruikbaar voor musea/archieven uit heel

Vlaanderen (voorbeeldfunctie) Vlaanderen bruikbaar is.

• zoek een professionele partner!

• Subsidies voor publicaties?• Enkel eenmalige publicaties, periodieke publicaties van

heemkundige kringen niet langer door Vlaanderengesubsidieerd

• Nieuw decreet in de maak?

Erfgoedcellen

• 2015: nieuwe beleidsperiode voor EGC• Erfgoedcel Denderland (° EGC Aalst):

www.erfgoedcelaalst.be• Projectsubsidies

• Max. 1500 euro (basissubsidie van 400 euro)• Indiendata: 1 mei en 1 November

• Periodieke publicaties• Max. 500 euro (° Vlaams gesubsidieerde max.

2000 euro)• Criteria o.a. lay-out, kritisch notenapparaat,

vrijwilligerswerk, kwaliteit en originaliteit• Indiendatum: vóór 1 november

Erfgoedcellen

• Erfgoedcel Land van Dendermondewww.egclandvandendermonde.be

• Projectsubsidies• Max. 1750 (basissubsidie van 250 euro)• Indiendata: 3 maanden vooraf• Max. 75%

• Periodieke publicaties• 1 pot van 10 000 euro te verdelen onder alle

indieners• puntensysteem• Indiendatum: uiterlijk 15 oktober

Erfgoedcellen

• Erfgoedcel Land van Dendermondewww.egclandvandendermonde.be

• Trajectsubsidies• Voor collectiebeherende organisaties zonder

kwaliteitslabel• Indiendatum: vóór 1 juni

• Contact: [email protected]

• Uitleendiensten van de EGC!

Alternatieve kanalen

• Koning Boudewijnstichting (www.kbs-frb.be)• Doel: op een duurzame manier bijdragen tot meer

rechtvaardigheid, democratie en respect voordiversiteit

• Steun aan projecten, verenigingen en initiatieven• Met geld van de Nationale Loterij, legaten en giften• Projectoproepen (niet enkel erfgoed is interessant)• Projectrekeningen

Alternatieve kanalen

• Cera Foundation (www.cera.be)• Coöperatieve financiële groep (met maatschappelijke

opdracht)• Ondersteunt projecten binnen 7 domeinen o.a. kunst

en cultuur• 3 soorten: nationale, provinciale en regionale• Regionale projecten via regionale adviesraad

• Maatschappelij kaderen• Ts. 1000 en 2500 euro (1 jaar)• Indiendatum: uiterlijk vier weken voor

bijeenkomst van RAR (zie website)• Bv. RAR Aalst-Wetteren (20/10/2015)

Alternatieve kanalen

• Canon Cultuurcel (www.canoncultuurcel.be)• Cultuurcel van het department Onderwijs• Soms steun aan projecten rond erfgoededucatie• Via projectoproepen te volgen op de website voor

scholen: www.projectloket.be (subsidiewijzer)

• Nationale Loterij (www.nationale-loterij.be)• Subsidieert organisaties en activiteiten in heel diverse

sectoren• Zowel grote als kleine projecten• Bv. Vzw Ros Beiaard comité

Alternatieve kanalen

• Allerhande ‘prijzen’• Koninklijke Vereniging voor Natuur- en Stedenschoon

(3 jaarlijkse prijs Herman Delaunois; max. 1000 euro; wordt uitgereikt in 2016): www.knvns.be

• KANTAL (www.kantl.be)• TIMS (www.timsmills.org (I.J. de Kramer-prijs)

Alternatieve kanalen

• Naast subsidies ook nog inkomsten halen bij• Publiek (‘crowd’)

• Online via crowdfunding (www.boekensteun.be)• Voorintekensystemen• Lidgelden• Inkomsten uit activiteiten• sponsoring

• Vewa (www.cer-leuven.be): vereniging voor auteurs• Fiscaal aantrekkelijke regelingen zoals het duolegaat

Auteursrecht

20 mei 2015Aan de slag met archief en documentatie

Erpe-Mere

Nele Provoost

Inhoud

• Inleiding• Wat wordt beschermd?• Wie wordt beschermd?• Beschermingsduur• Soorten rechten• Creative commons• Uitzonderingen op het auteursrecht• Vergoedingsregelingen• Naburige rechten• Databanken

Inleiding

• Auteursrecht is onderdeel van het wetboek economisch recht (Boek XI: Intellectuele eigendom) • titel 5: auteursrecht• titel 6: computerprogramma’s• titel 7: databanken

• Geen ‘eengemaakt’ Europees recht (grote verschillen per land)

• Sterke invloed van jurisdictie• Veel interpretatie mogelijk

Wat wordt beschermd?

• ‘Werk van letterkunde of kunst’ (foto’s, schilderijen, roman, muziekwerk, databank, beeldhouwwerk etc.)

• Criteria• Enkel concrete waarneembare vorm (niet het idee)• Originaliteit (≠ artistieke waarde): zeer subjectief!

(originaliteit van foto’s?)• Gecreëerd door een mens

• Bescherming vanaf creatie (geen formaliteiten vereist)• © niet verplicht, enkel vermoeden van auteurschap• Wat niet?

• Officiële akten van de overheid• Werken die tot het publiek domein behoren

Wie wordt beschermd?

• Natuurlijk persoon (geen rechtspersoon zoals vzw)• Wel overdracht mogelijk naar rechtspersoon• Co-auteurschap mogelijk (creatieve bijdrage vereist)• Pseudoniem of anoniem: uitgever = auteur• Postuum werk (na verstrijken beschermingsduur): wie als

eerste publiceert = auteur

Beschermingsduur

• Tot 70 jaar na het overlijden van de auteur (vanaf 1 januari volgend op het jaar van het overlijden)

• Co-auteurs: langstlevende• Uitzonderingen

• Niet-originele databanken: 15 jaar• Naburige rechten: 50 jaar

• Daarna behoren werken tot het publiek of openbaar domein

Soorten rechten

• Vermogensrechten• Reproductierecht• Distributierecht• Publiek mededelingsrecht

• Morele rechten• Divulgatierecht• Paterniteitsrecht• integriteitsrecht

Overdraagbaar

Niet overdraagbaar

Vermogensrechten

• Reproductierecht• Verveelvoudiging in materiële vorm, met of zonder

toevoeging (adaptatie)• Vertaling: zowel auteur als vertaler zijn bescherm• Gradaties: enkel idee ontlenen (geen probleem),

adaptatie, plagiaat

Vermogensrechten

• Distributierecht• Enkel auteur heeft het recht om de distributie van het

werk of een kopie ervan aan het publiek toe te staan.Uitzondering: verhuur- of uitleenrecht• Publiek mededelingsrecht

• Via radio, tv, internet, …• Geldt niet voor

• privé-uitvoering in familiekring of schoolverband (indien kosteloos)

• Consultatie van boek in bib of boekhandel

Morele rechten

• Divulgatierecht• Recht om werk bekend te maken • Kan maar 1x worden uitgeoefend

• Paterniteitsrecht• Recht op erkenning als auteur• Kan ook geweigerd worden• Bv. kaaskroketten Aldi

• Integriteitsrecht• Verzet tegen wijziging, zowel materieel als

contextueel

2006: Lego vs VN

Contractenrecht

• Vermogensrechten kunnen worden overgedragen met een contract (morele rechten niet)• Afstand of vervreemding (cessie): vgl verkoop• Licentie (concessie): vgl verhuur

• Auteur blijft in het bezit van zijn vermogensrechten, maar vertrouwt gebruik van deze rechten toe aan derden (exclusief of niet-exclusief)

Contractenrecht

• Algemene regels van het contractrecht gelden hier• Liefst schriftelijk• Bij twijfel: auteur krijgt gelijk• overdracht van materiële drager geeft geen recht om

het werk te exploiteren of draagt de intellectuele rechten niet over

• voor elke exploitatiewijze moet vergoeding bepaald worden

• geen afstand mogelijk van billijke vergoeding

Creative Commons

• Opgericht in 2002• Niet exclusieve licentie• http://creativecommons.org/worldwide/be/• Gratis? Volledige vrijheid? -> Neen• Morele rechten (paterniteitsrecht, integriteitsrecht)

blijven bij auteur• Voorwaarden kunnen opgelegd worden• Reproductie en publieke mededeling toegelaten• Naamsvermelding

Creative commons

• Licentievarianten

Uitzonderingen op het auteursrecht

• Citaatrecht• Citeren mag zonder toestemming i.f.v. kritiek,

recensie, polemiek in het kader van onderwijs of wetenschap

• Bron- en naamsvermelding• Beperkte ontlening die kadert in een ruimer geheel

Uitzonderingen op het auteursrecht

• Bloemlezing• Enkel voor onderwijs en als auteur overleden is• Billijke vergoeding (zie verder) blijft gelden

• Tijdelijke/technische reproductiehandeling• Als onderdeel van een technisch procedé (internet)

• Informatief citaatrecht• Reproductie of mededeling aan een publiek, van

korte fragmenten uit werken of van integrale werken van beeldende kunst met het oog op informatie in een verslag over actuele gebeurtenissen

• Vooral voor journalisten

Uitzonderingen op het auteursrecht

• Publieke monumenten• Een krant mag foto publiceren en een televisieoproep

mag een beeldverslag uitzenden met een gebeurtenis waarbij op de achtergrond, eerder toevallig of onvermijdelijk een kunstwerk zichtbaar is.

• Niet: focus op het werk• Uitvoering in familiekring en in het kader van

schoolactiviteiten• Reprografie

• Kopiëren mag voor privégebruik of voor het werk (intern) (papieren drager) reprobel

• Uitz: bladmuziek

Uitzonderingen op het auteursrecht

• Reprografie onderwijs en wetenschap• Reproductie onderwijs en wetenschap• Digitale kopie mag ter illustratie van wetenschappelijk

onderzoek en onderwijs• Mededeling voor onderwijs en wetenschap (gesloten

intranet)• Privékopie

• Voor privégebruik en enkel in familiekring• vergoedingsregeling

Uitzonderingen op het auteursrecht

• Parodie• Strenge criteria:

• Parodie zelf moet origineel werk zijn• Parodie is bedoeld als kritiek of bespotting van

het geparodieerde werk• Humoristische ondertoon• Enkel de uiterlijke en strikt noodzakelijke

elementen mogen ontleend worden(<-> integriteitsrecht)

Uitzonderingen op het auteursrecht

• Uitvoering in het kader van examens• Kopiëren voor bewaringsdoeleinden

• Enkel bib, musea en archief• Niet-commercieel

• Digitale consultatie ter plaatse• Tijdelijke opname door omroeporganisaties• Gebruik ten behoeve van mensen met een handicap• Reclame voor openbare tentoonstellingen en verkopen• Reproducties van uitzendingen door bepaalde

instellingen (vnl zorgsector)• Openbare uitlening

Vergoedingsregelingen

• Auteursrecht = verbodsrecht (d.w.z. reproductie kan enkel mits toestemming van auteur of auteursrechthebbenden)

• Uitzonderlijk auteursrecht = vergoedingsrecht• Voor enkele uitzonderingen op het auteursrecht kan

je mits vergoeding zonder toestemming van auteur gebruik maken van het werk• Privékopie (enkel geluid en audiovisueel)• Reprografie • Digitale onderwijsuitzondering• Openbare uitlening

Vergoedingsregelingen

• Privékopie• Auvibel: beheersvennootschap die belast is met

inning en verdeling van vergoedingen voor privékopie• www.auvibel.be• O.a. lid daarvan zijn SABAM en SOFAM• toekomst ook letterkundige en fotografische werken

(bv. e-book)• Reprografie

• Reprobel • Toekomst: einddrager moet papier zijn (nu: bron is

papier)

Naburige rechten

• Rechten van uitvoerende kunstenaars, omroeporganisaties en producenten van fonogrammen of de eerste vastlegging van films

• Beschermingsduur: 50 jaar• Billijke vergoeding• Onderscheid tussen componist/auteur (SABAM) en

uitvoerder (billijke vergoeding)

Databanken

• Rechten van de maker van de databank• Rechten van de auteur wiens werken in de databank

zitten• Rechten van de producent van de databank • Voorwerp van bescherming: substantiële investering• Beschermingsduur: 15 jaar