7/30/2019 werkenleven-gouweouwe-10mrt2012

1/1

..........................................werken leven 35aterdag 10 maart 2012 - economie@lc.nl

Jan Meerman baalt. Zolangde politiek geen klare taalspreekt over hypotheekren-teaftrek, pensioendossier,woningmarkt en koop-

_____kracht blijft het consumen-tenvertrouwen laag. De klant aar-zelt en houdt zijn hand op deknip. De voorzitter van branche-

koepel CBW-Mitex ziet dagelijkshoe de 17.000 aangesloten woon-,mode-,schoenen-en sportwinkelslijden onder de onzekerheid.

Ze bieden weerwerk door mas-saaltegrijpennaarhetprijswapen.BTW-kortingen, inruilbonussen,de-helft-van-de-helft-prijzen, 1plus 1 gratis-aanbiedingen, DolleDwaze Dagen en prijzenfestivalsdomineren het straatbeeld in veel

steden. Het is elke dag sale in destad,het helejaardoor.Pureover-kill, moppert hoogleraar marke-ting Cor Molenaar.

,,Door die permanente uitver-koop is het bijna altijd rommeligin winkels. Een uitverkoop moetkortenkrachtigzijn.Datheefthetmeeste effect.

Meermanvan CBW-MitexvindtdatMolenaaroverdrijft.Datbeeld

van altijd uitverkoop is schijn.Bovendien worden de extra hogekortingen bewaard voor hetstaartje van actieweken: wanneererin dewinkels letterlijkrekruim-te moet worden vrijgemaakt voornieuwe collecties.

Meerman ziet ook dat de crisisandere neringdoenden slimmermaakt. ,,Vroeger besteedden diehun inkoopbudget vaak in n

keer. Nu steken ze eerst een deelvan hun bestedingsruimte in eennieuwe collectie, kijken vervol-gens welke artikelen goed verko-pen en bestellen dan extra exem-plaren van die fastmovers na bijde groothandel of fabrikant.

Winkeliers proberen ook meernieuwe concepten uit, signaleerthij.,,Kunstexpositiesin dezaak, li-ve-muziek of een thema-avond.

Verder wordt alom druk gexpermenteerd met webshops, Facebook enTwitter.

En ze zoeken elkaar op. ,,Ik zikledingzaken die samen een catwalkbouwen vooreen modeshowin hun straat, en collectieve promotie in de vorm van rode lopervoor alle entrees.

Winkeliers, vindt Meermankunneneen voorbeeldnemen aade betere kroegbazen, uitbatedie hun klantenkring trekken mesfeer enbelevingin hunetablissment.,,Datje klantenmoetkoesteren, moet door veel ondernemerworden herontdekt.

Jekuntjeeenonskoesteren,eengrotesaneringvande sectoris onontkoombaar, meent professoMolenaar. Voor 2016 zal n op ddrie winkels in ons land zijn deuren definitief sluiten, stelt hiWeggeconcurreerd door webshops of gevloerd door de crisis.

OokMeermanvreesteensneltoename van leegstaande winkepanden. Dit jaar zal slechts 2procent van de winkeliers omzetgroei realiseren. Dat slechte percentageschreeuwtom eenmentaleinvestering.Ondernemers moeten aansluiting zoeken met heveranderende consumentengdrag en geld steken in goede verkoopteams. Zelf moeten ze meeuren draaien op de winkelvloeKlantenkennis is een voorwaardvoor succes.

Koesteren, hoe ging dat ook weer

Vette kortingen, belooft deze sportwinkel in het Leeuwarder winkelcentrum Bilgaard FOTO LC / SIEP VAN LINGEN

Winkelier kanvoorbeeldnemen aande beterekroegbaas

AP VAN DEN BERG

Kortingsacties, bulk-aanbiedingen, win-tersale: het lijkt hetgehele jaar door weluitverkoop. Kan deklant niet wat fijn-zinniger bejegendworden?

erlanders hadden in het der-wartaalvan2011(vanhetvier-

wartaalzijndecijfersnognietnd) 358 miljard op derrekening staan, meldt De

erlandsche Bank. Dat is 14ard meer dan begin dat jaar.verdieaanwashoeftgeenbe-ng te worden betaald. De Be-ngdienst verwacht hierdoorijks 70 miljoen mis te lo-

et voordeeltje is te dankeneen vereenvoudiging van destingaangifte, die op 1 aprilen moet zijn. Nederlandersen belasting over het spaar-

gelddatop 1januari2011opde re-keningstond.Volgensdeoudere-gels moest de belastingbetalerhetspaargeld opgevendatop 1ja-nuari en op 31 december 2011 opde bank stond. Hij betaalde danoverhet gemiddeldespaarbedragin dat jaar.

Een voorbeeld: iemand had op1 januari 2011 30.000 spaargeld

enditisindeloopvanhetjaarop-gelopen tot 40.000. Hij betaaltdan nu belasting over die30.000 op 1 januari. Voorheenwas dit over 35.000, het gemid-delde over het hele jaar. In dit ge-valscheeltdit60belasting.Vol-gend jaar betaalt hij dan wel be-lasting over 40.000, maar nietover de nieuwe aanwas.

Mensenvanwiehetspaarsaldoin 2011 is afgenomen of van wieaandelen in waarde zijn gedaald,ondervinden juist nadeel van de-ze wijziging. (GPD)

Cadeautjevan fiscusvoor spaarders

TERDAM - Nederlandersgen vanaf nu elk jaar 70oen cadeau van de Belas-dienst: ze hoeven geen be-ng te betalen over het geldin het jaar ervoor op derrekening is gezet.

Leeuwarden in 2018 deurele hoofdstad worden vanpa? Op designgebied is er almoeite voor gedaan. Eerstn er een website (www.frys-

018.nl) en een krantje, inallend oranje met blauw. Het

was een beetje fantasie- een pompebld. Er wasn het oog springend, hakigrtype gebruikt voor de

woorden. Grafisch ontwerper Knip uit Pingjum (onder-

r bekend van de postershet Concertgebouworkest)

wierp het speciaal voor diten noemde het Frysln.e website is alweer ouder-, al is hij nog steeds in det. Nu staat alles op

w.2018.nl en daar verschijntnieuw logo, waarin nogds het lettertje van Renp gebruikt is te goed om

et pompebld is ook weeruikt, maar op een interes-ere manier. BW H ontwer-uit Leeuwarden en ont-

pster Barbara Jonkers scho-pompeblden over elkaar

heen, zodat in de overlap tweenieuwe cirkels onstonden. NetKenny uit South Park, met eenklein rond wit puntje in zijngezicht. Het laat zien dat je meteen pompebld toch aardigedingen kunt doen, wat in dezerubriek al eerder is vastgesteld.

Drie van die figuren lieten zeoverlappen, met daarnaast nogeen los, rood pompebld. Allesin de kleuren van de regenboog,als verwijzing naar een breedaanbod.

Het is een vreemd logo, wan-neer je je realiseert waarom hetgaat. Met NL en zeven pompe-blden (evenveel als in de Friesevlag) verwijst het naar Neder-land en Friesland. Dat het omLeeuwarden draait, staat er alseen voetnoot los onder. Maarwel tweetalig, en in Frysln Sans.

ASING WALTHAUS

Williams - Freestyle werken,me plezier, Academic Service, 206 blz., 23,95

eschiedenis van de mens-

is het verhaal van mannenrouwen die zichzelf tekort-n. Herken je je in dit citaatMaslow, dan moet je mis-en Freestyle werken probe-Williams verklapt de tienimen van het spelen. Delse titel van het boek zegtllemaal: screw work, lets

oe kom je er achter wat jewilt, welk spel je wilt spe-

Hoe bepaal je de stappendaar te komen. En vooral,voorkom je dat je in deentijd verhongert. Williamsvast van overtuigd dat jerepaden en vastomlijndeen moet loslaten en op zoekt gaan naar flow. Dus kies jelproject, neem het serieusegin gewoon.teraard valt dat allemaalmee. Het leven is een voort-nd proces van kiezen tussengheid en risicos. Alleen

risicos te nemen kun jeien, maar wie kiest er nukeer per dag voor het risico.ams begint ermee om bij

eheim aan te geven wat jeies kunt doen om in de flowmen. Ook ontkracht hij met

voorbeelden een groot aantalmythes.

Bijvoorbeeld de mythe dat jeeerst deskundigheid moet op-bouwen om je eerste play-

cheque (nee, geen typefout)binnen te halen. Of dat je eerstvisitekaartjes moet hebben. Ofdat je eerst een origineel ideemoet hebben. Williams geeftzelfs aan wanneer je je baankunt opzeggen.

Het is een typisch Amerikaansboek waar op elke bladzijde hetoptimisme vanaf spat dat spelenin plaats van werken makkelijkte realiseren is. Vorig jaar zou ikdaar sterk aan getwijfeld heb-ben, maar sinds een paar wekenspeel ik. Het voelt niet meer alswerken, dus misschien werkt hettoch.

ERIK PRINS

ogostiek

oeken&studies

gouweouweNiet elk product gaat de hippe enmoderne toer op. Werken & Levenverklaart iconen uit het winkelschap.Vandaag de laatste aflevering.

Zuiver is al goed, maarnatuurzuiver uiter-aard nog beter. Het

verwijst naar een na-tuurproduct, de pepermuntplantof pepermuntolie. En zuiver, datis het smetteloos witte snoepje.Zo ongeveer prees fabrikantTonnema in Sneek vanaf1937 depepermunt aan, maar dan voor-al in advertenties en niet op derolletjes. Daarop stond tot beginjaren negentig vermeld dat hetom medicinale pepermuntging, totdat zon aanduiding bijde wet verboden werd. Pur denature, de vrije Franse verta-ling, is bedoeld voor de Belgi-sche (Waalse) markt.

4

5

Over de beroemde

kartels aan de zijkantvan de rollen is niet zo

veel bekend, maar in deKing-fabriek verwijzen ze graagnaar de kartels van de gestileer-de kroon (een gravenkroonvolgens de heraldiek: met driehoge punten ofwel fleurons).De maker van King kreeg even-wel nooit een koninklijk predi-caat. Het beeldmerk is eind jarentwintig ontworpen door PieterCompaan (1903-1983), een Gro-ninger kunstschilder en recla-metekenaar. De kleuren rood-wit-blauw verwijzen naar hetland van herkomst: handig voorde export. Na1996 kreeg ook hetkroontje een rode streep.

Begin jaren twintigmaakte de Snekersuikerwerkfabriek

Tonnema (vernoemdnaar de eerste financier van hetin 1902 opgerichte bedrijf) alleenpepermuntjes voor anderen,zogeheten private labels. Onder-tussen timmerden Van Slooten(VS pepermunt) en Fortuin(Wilhelmina) met hun eigenmerken al aardig aan de weg.King-directeur Nico de Vries,zoon van de oprichter, zochtnaar de naam voor een eigenpepermunt. Een bezoekje aanEngeland bracht hem op King.Een verwijzing naar de Engelsebakermat van de pepermunt, ennaar koninklijke kwaliteit.Eerste slagzin: worth a crown.King, zo wil het verhaal, staatvoor Kwaliteit In Niets Geve-naard. Maar bij de deponeringvan het merk in1922 is de afkor-ting nooit vermeld. Ook in oudeadvertenties vind je de zin nietterug. Fons de Vries, de laatstedirecteur van het familiebedrijfTonnema, stelt dat de woordspe-ling pas opdook aan het eindvan de jaren tachtig, onder denieuwe eigenaar Van Nelle.

Op de achterkant vande rol staat een gete-kend portret van een

klinisch aandoendemeneer. Dit is dr. Paul van Ha-mel Roos (1850-1935), op hetmoment dat dit plaatje werdgetekend (mogelijk ook doorPieter Compaan) lang zo jongniet meer. Chemicus Van HamelRoos verwierf vanaf eind negen-tiende eeuw faam als kruisvaar-der tegen vervalste etenswaren.Zijn laboratorium werd doortalloze voedselfabrikanten inge-schakeld, waaronder die vanKing. De fabriek in Sneek kreegmeerdere keren per jaar bezoekvan het laboratoriumpersoneel,dat ter plekke kon vaststellendat Tonnema geen kunstmatige(zoet)stoffen in zijn muntjesstopte. Midden jaren zeventigfuseerde het laboratorium enhield de King-fabriek op metdeze keuringen.

King-pepermuntwordt vanaf1927 inrolletjes verpakt,

aanvankelijk met dehand. Sommige pepermunten(zoals de Wilhelmina uit Dok-kum) zijn geperst uit peper-muntmoeder, maar die van Kingwordt van oudsher gestoken uiteen deeg van suiker, pepermunt-olie en een bindmiddel. Rondestempeltjes drukken de muntjesuit het deeg, waarna ze alleennog hoeven te drogen.

Die stempels zettenook de naam in demuntjes. De opdruk is

door de jaren heen ver-anderd van "King Extra Strongnaar King (in magere letters) totKing met dikke letters en eenkroontje erop (vanaf1996). Dediameter nam af van 25 mm naar21mm, maar aan de andere kantwerden de rollen langer. In dehuidige rol zitten 21of 22 stuks,vroeger waren dat er19. Voor deNederlandse markt weliswaar, deBelgen kregen n muntje min-der.

1

2

3 4 5

6

7

1

2

6

7

RUTGER VAN DER MEIJ

FOTO LC/SIEP VAN LINGEN

BELICHTING KHANG DUONG

Zo is de King-peper-munt ooit eens ge-noemd door schrijver

Maarten t Hart, die erelke zondag drie meekreeg omde gereformeerde kerkdienstmee uit te zitten. King is altijdht merk van gereformeerdekerkgangers gebleven, hoewel dfamilie achter het snoepbedrijfkatholiek was. Misschien omdatKing-muntjes nogal hard zijn enje er daarom wat langer (zekereen kwartier) mee doet. Her-vormden kiezen traditioneelvoor Faam-pepermunt, die watsneller oplost in de mond.

Tonnema werd in 1988 overge-nomen door Van Nelle, dat inhetzelfde jaar op zijn beurt inhanden kwam van Douwe Eg-berts. In 1990 werd CSM deeigenaar en plaatste de peper-muntfabriek in de werkmaat-schappij RBV Leaf. In 2005 ver-anderde de naam in Leaf, naweer een nieuwe overname.Maar dat RBV, waar stond datook alweer voor? Stuur het ant-woord naar economie@lc.nl, deeerste vijf goede inzenders krij-gen het boek De King Familievan Jef de Jager gratis thuisge-stuurd.

Het witte horloge

Smetvrij

Kartel

Worth a crownSnoepdokter Steken en drogen

Kleiner maar langer

3