Werken als econoom (en het Centraal Planbureau) · Centraal Planbureau Presentatie bij De Leidsche...

29
Werken als econoom (en het Centraal Planbureau) -- een introductie voor Flesschers door Jasper Lukkezen

Transcript of Werken als econoom (en het Centraal Planbureau) · Centraal Planbureau Presentatie bij De Leidsche...

Page 1: Werken als econoom (en het Centraal Planbureau) · Centraal Planbureau Presentatie bij De Leidsche Flesch 30 maart 2015 Jasper Lukkezen •Email: Lukkezen@cpb.nl •Ooit: - Praeses

Werken als econoom (en het Centraal Planbureau)

-- een introductie voor Flesschers door Jasper Lukkezen

Page 2: Werken als econoom (en het Centraal Planbureau) · Centraal Planbureau Presentatie bij De Leidsche Flesch 30 maart 2015 Jasper Lukkezen •Email: Lukkezen@cpb.nl •Ooit: - Praeses

Centraal Planbureau Presentatie bij De Leidsche Flesch 30 maart 2015

Jasper Lukkezen

• Email: [email protected]

• Ooit:

- Praeses Vlammend (82ste bestuur DLF, 2004-2005)

- MSc Theoretische natuurkunde (Leiden, 2008)

- PhD Economie over overheidsfaillissementsrisico (Utrecht, 2014)

• Nu:

- Onderzoeker bij CPB / Centraal Planbureau (75%)

- Universitair docent macro-economie in Utrecht (25%)

Page 3: Werken als econoom (en het Centraal Planbureau) · Centraal Planbureau Presentatie bij De Leidsche Flesch 30 maart 2015 Jasper Lukkezen •Email: Lukkezen@cpb.nl •Ooit: - Praeses

Centraal Planbureau Presentatie bij De Leidsche Flesch 30 maart 2015

Mijn praatje

1.Werken als econoom

2. Centraal Planbureau

Page 4: Werken als econoom (en het Centraal Planbureau) · Centraal Planbureau Presentatie bij De Leidsche Flesch 30 maart 2015 Jasper Lukkezen •Email: Lukkezen@cpb.nl •Ooit: - Praeses

Centraal Planbureau Presentatie bij De Leidsche Flesch 30 maart 2015

Wat doet een econoom?

“Economie is de wetenschap die zich bezighoudt met de keuzes die mensen maken bij de productie, consumptie en distributie van schaarse goederen en diensten.”

• Keuzes van mensen: sociale wetenschap

• Productie, consumptie en distributie: optimalisatieprobleem waarbij interactie (samenwerking en competitie) een rol speelt

• Schaarse goederen en diensten: optimalisatieprobleem met randvoorwaarden

Page 5: Werken als econoom (en het Centraal Planbureau) · Centraal Planbureau Presentatie bij De Leidsche Flesch 30 maart 2015 Jasper Lukkezen •Email: Lukkezen@cpb.nl •Ooit: - Praeses

Centraal Planbureau Presentatie bij De Leidsche Flesch 30 maart 2015

Maar wat doet een econoom?

Academisch onderzoek:

Page 6: Werken als econoom (en het Centraal Planbureau) · Centraal Planbureau Presentatie bij De Leidsche Flesch 30 maart 2015 Jasper Lukkezen •Email: Lukkezen@cpb.nl •Ooit: - Praeses

Centraal Planbureau Presentatie bij De Leidsche Flesch 30 maart 2015

Maar wat doet een econoom?

Academisch onderzoek:

• Statistisch / empirisch

Page 7: Werken als econoom (en het Centraal Planbureau) · Centraal Planbureau Presentatie bij De Leidsche Flesch 30 maart 2015 Jasper Lukkezen •Email: Lukkezen@cpb.nl •Ooit: - Praeses

Centraal Planbureau Presentatie bij De Leidsche Flesch 30 maart 2015

Maar wat doet een econoom?

Academisch onderzoek:

• Statistisch / empirisch

• Modellering / theorie

Page 8: Werken als econoom (en het Centraal Planbureau) · Centraal Planbureau Presentatie bij De Leidsche Flesch 30 maart 2015 Jasper Lukkezen •Email: Lukkezen@cpb.nl •Ooit: - Praeses

Centraal Planbureau Presentatie bij De Leidsche Flesch 30 maart 2015

Maar wat doet een econoom?

Academisch onderzoek:

• Statistisch / empirisch

• Modellering / theorie

• (beetje) experimenten

Page 9: Werken als econoom (en het Centraal Planbureau) · Centraal Planbureau Presentatie bij De Leidsche Flesch 30 maart 2015 Jasper Lukkezen •Email: Lukkezen@cpb.nl •Ooit: - Praeses

Centraal Planbureau Presentatie bij De Leidsche Flesch 30 maart 2015

Maar wat doet een econoom?

Academisch onderzoek:

• Statistisch / empirisch

• Modellering / theorie

• (beetje) experimenten

In de praktijk:

• Story-telling

Page 10: Werken als econoom (en het Centraal Planbureau) · Centraal Planbureau Presentatie bij De Leidsche Flesch 30 maart 2015 Jasper Lukkezen •Email: Lukkezen@cpb.nl •Ooit: - Praeses

Centraal Planbureau Presentatie bij De Leidsche Flesch 30 maart 2015

Maar wat doet een econoom?

Academisch onderzoek:

• Statistisch / empirisch

• Modellering / theorie

• (beetje) experimenten

In de praktijk:

• Story-telling

• Kosten-baten analyses

Page 11: Werken als econoom (en het Centraal Planbureau) · Centraal Planbureau Presentatie bij De Leidsche Flesch 30 maart 2015 Jasper Lukkezen •Email: Lukkezen@cpb.nl •Ooit: - Praeses

Centraal Planbureau Presentatie bij De Leidsche Flesch 30 maart 2015

Maar wat doet een econoom?

Academisch onderzoek:

• Statistisch / empirisch

• Modellering / theorie

• (beetje) experimenten

In de praktijk:

• Story-telling

• Kosten-baten analyses

• Ramingen

Page 12: Werken als econoom (en het Centraal Planbureau) · Centraal Planbureau Presentatie bij De Leidsche Flesch 30 maart 2015 Jasper Lukkezen •Email: Lukkezen@cpb.nl •Ooit: - Praeses

Centraal Planbureau Presentatie bij De Leidsche Flesch 30 maart 2015

Economie en beta: same same but different

Same same:

• Ambitie de onderliggende structuur te verklaren

• Zelfde wiskundige methodes

But different:

• Falsificatie theorie lastig

• Lucas’ kritiek: ideeën beïnvloeden gedrag en dus onderzoeksuitkomst

• ‘Andere focus bij statistiek’

Page 13: Werken als econoom (en het Centraal Planbureau) · Centraal Planbureau Presentatie bij De Leidsche Flesch 30 maart 2015 Jasper Lukkezen •Email: Lukkezen@cpb.nl •Ooit: - Praeses

Centraal Planbureau Presentatie bij De Leidsche Flesch 30 maart 2015

Wat is het CPB?

Central Planning Agency CPB Netherlands Bureau for Economic Policy Analysis

• Economisch onderzoeks- en beleidsinstituut

• Onafhankelijk onderdeel van de Rijksoverheid

• Opgericht door Jan Tinbergen in 1945 (Eerste ‘Nobelprijswinnaar’ in de Economie, gepromoveerd bij Ehrenfest, broer van Nico)

• +/- 120 medewerkers

Page 14: Werken als econoom (en het Centraal Planbureau) · Centraal Planbureau Presentatie bij De Leidsche Flesch 30 maart 2015 Jasper Lukkezen •Email: Lukkezen@cpb.nl •Ooit: - Praeses

Centraal Planbureau Presentatie bij De Leidsche Flesch 30 maart 2015

Wettelijk kader

Twee wettelijke taken

• Publicatie van een Centraal Economisch Plan, dat relevant is voor het economisch, sociaal en financieel beleid (Wet op het Centraal Planbureau, 1947)

• Enige leverancier ramingen voor de Nederlandse Economie (Wet Houdbare Overheidsfinanciën, 2013)

Page 15: Werken als econoom (en het Centraal Planbureau) · Centraal Planbureau Presentatie bij De Leidsche Flesch 30 maart 2015 Jasper Lukkezen •Email: Lukkezen@cpb.nl •Ooit: - Praeses

Centraal Planbureau Presentatie bij De Leidsche Flesch 30 maart 2015

Wat doet het CPB?

• Ramingen (onderdeel begrotingscyclus)

1. CEP (lopend jaar+1)

2. Voorjaarsbrief

3. kMEV (juni)

4. Onderhandelingen in het kabinet

5. Simultane doorrekeningen plannen

6. MEV op Prinsjesdag

Page 16: Werken als econoom (en het Centraal Planbureau) · Centraal Planbureau Presentatie bij De Leidsche Flesch 30 maart 2015 Jasper Lukkezen •Email: Lukkezen@cpb.nl •Ooit: - Praeses

Centraal Planbureau Presentatie bij De Leidsche Flesch 30 maart 2015

Wat doet het CPB?

• Ramingen

• Beleidsanalyse

- Gevraagd en ongevraagd

- Ex-ante en soms ex-post

- Uiteenlopende onderwerpen (van CO2-emissie tot studiefinanciering)

- Ook lange termijn studies (NL2040)

- in CEP, MEV, policy briefs, notities en boeken

Page 17: Werken als econoom (en het Centraal Planbureau) · Centraal Planbureau Presentatie bij De Leidsche Flesch 30 maart 2015 Jasper Lukkezen •Email: Lukkezen@cpb.nl •Ooit: - Praeses

Centraal Planbureau Presentatie bij De Leidsche Flesch 30 maart 2015

Wat doet het CPB?

• Ramingen

• Beleidsanalyse

• Wetenschappelijk werk

- Beleidsrelevante studies

- Publicatie in internationale tijdschriften

- Heel divers, van microdata totkwalitatieve analyse

Page 18: Werken als econoom (en het Centraal Planbureau) · Centraal Planbureau Presentatie bij De Leidsche Flesch 30 maart 2015 Jasper Lukkezen •Email: Lukkezen@cpb.nl •Ooit: - Praeses

Centraal Planbureau Presentatie bij De Leidsche Flesch 30 maart 2015

Wat doet het CPB?

• Ramingen

• Beleidsanalyse

• Wetenschappelijk werk

• Doorrekening verkiezingsprogramma’s

- Internationaal uniek (best practice)

- Alle partijen over één kam

- Inzicht in veel aspecten

- Helpt bij coalitievorming

Page 19: Werken als econoom (en het Centraal Planbureau) · Centraal Planbureau Presentatie bij De Leidsche Flesch 30 maart 2015 Jasper Lukkezen •Email: Lukkezen@cpb.nl •Ooit: - Praeses

Centraal Planbureau Presentatie bij De Leidsche Flesch 30 maart 2015

Wat doet het CPB?

• Ramingen

• Beleidsanalyse

• Wetenschappelijk werk

• Doorrekening verkiezingsprogramma’s

• Maatschappelijke Kosten-Baten Analyses

- voorbeelden: A10, Maasvlakte, Betuwelijn, Schaalspong Almere, Afsluitdijk

- Neemt alle aspecten mee

Page 20: Werken als econoom (en het Centraal Planbureau) · Centraal Planbureau Presentatie bij De Leidsche Flesch 30 maart 2015 Jasper Lukkezen •Email: Lukkezen@cpb.nl •Ooit: - Praeses

Centraal Planbureau Presentatie bij De Leidsche Flesch 30 maart 2015

Publicaties

Page 21: Werken als econoom (en het Centraal Planbureau) · Centraal Planbureau Presentatie bij De Leidsche Flesch 30 maart 2015 Jasper Lukkezen •Email: Lukkezen@cpb.nl •Ooit: - Praeses

Centraal Planbureau Presentatie bij De Leidsche Flesch 30 maart 2015

Voor/met wie werkt het CPB?

• Openbaar bestuur

- Beleidsanalyse voor bijna alle ministeries

- Lid adviesraden en onderraden ministerraad

- CPB Directeur is kroonlid SER

• Parlement and politieke partijen (oppositie en coalitie)

- Beantwoording vragen op sociaal-economisch terrein

- Economische analyse verkiezingsprogramma’s

• Algemeen publiek

- Media & belastingbetalers

• Wetenschap

- Gebruik wetenschappelijke inzichten voor beleidsanalyse

- Reputatie CPB is afhankelijk van wetenschappelijke kwaliteit

- Vijver voor Medewerkers

Page 22: Werken als econoom (en het Centraal Planbureau) · Centraal Planbureau Presentatie bij De Leidsche Flesch 30 maart 2015 Jasper Lukkezen •Email: Lukkezen@cpb.nl •Ooit: - Praeses

Centraal Planbureau Presentatie bij De Leidsche Flesch 30 maart 2015

Kenmerken van het CPB

• Goede en bekende naam:

• Neutraal en onafhankelijk

• 70 jaar geschiedenis

• 95% naamsbekendheid in NL

• Geen normale overheids-communicatie (acceptatie beleid)

• Veel samenwerking:

• Intern

• Met ministeries

• Met academici

• Met maatschappelijke organisaties

• Best practice internationaal

Page 23: Werken als econoom (en het Centraal Planbureau) · Centraal Planbureau Presentatie bij De Leidsche Flesch 30 maart 2015 Jasper Lukkezen •Email: Lukkezen@cpb.nl •Ooit: - Praeses

Centraal Planbureau Presentatie bij De Leidsche Flesch 30 maart 2015

Dank voor jullie aandacht!

Vragen: [email protected]

Page 24: Werken als econoom (en het Centraal Planbureau) · Centraal Planbureau Presentatie bij De Leidsche Flesch 30 maart 2015 Jasper Lukkezen •Email: Lukkezen@cpb.nl •Ooit: - Praeses

Centraal Planbureau Presentatie bij De Leidsche Flesch 30 maart 2015

Twee filmpjes

• Beleidsadvies door het CPB

• https://www.youtube.com/watch?v=SD-738SUfLU&feature=youtu.be

• Hoe raamt het CPB?

• https://www.youtube.com/watch?v=b14mwe56cjo

Page 25: Werken als econoom (en het Centraal Planbureau) · Centraal Planbureau Presentatie bij De Leidsche Flesch 30 maart 2015 Jasper Lukkezen •Email: Lukkezen@cpb.nl •Ooit: - Praeses

Centraal Planbureau Presentatie bij De Leidsche Flesch 30 maart 2015

Organisatie

Page 26: Werken als econoom (en het Centraal Planbureau) · Centraal Planbureau Presentatie bij De Leidsche Flesch 30 maart 2015 Jasper Lukkezen •Email: Lukkezen@cpb.nl •Ooit: - Praeses

Centraal Planbureau Presentatie bij De Leidsche Flesch 30 maart 2015

Ramingen: hoe goed?

-4

-3

-2

-1

0

1

2

3

4

5

1990 1992 1994 1996 1998 2000 2002 2004 2006 2008 2010 2012

raming realisatie

%

Page 27: Werken als econoom (en het Centraal Planbureau) · Centraal Planbureau Presentatie bij De Leidsche Flesch 30 maart 2015 Jasper Lukkezen •Email: Lukkezen@cpb.nl •Ooit: - Praeses

Centraal Planbureau Presentatie bij De Leidsche Flesch 30 maart 2015

Voor wie doen we dit?

•Verkiezingen • Middellange termijn raming (vier jaar)

• Doorrekening verkiezingsprogramma’s Keuzes in Kaart

• sinds 1986, een van onze paradepaardjes

• uniek in de wereld (OVSE ook positief)

• enorme inspanning, in 2012:

• 100 mensen (20 bij PBL)

• 2500 maatregelen gepubliceerd

• 10 partijen

• meeste onderwerpen

• vraagt volstrekte onpartijdigheid en draagt bij aan ons gezag

• Doorrekening coalitieakkoord (en tussentijdse onderhandelingsresultaten)

Page 28: Werken als econoom (en het Centraal Planbureau) · Centraal Planbureau Presentatie bij De Leidsche Flesch 30 maart 2015 Jasper Lukkezen •Email: Lukkezen@cpb.nl •Ooit: - Praeses

Centraal Planbureau Presentatie bij De Leidsche Flesch 30 maart 2015

Wat denken de Nederlanders?

Page 29: Werken als econoom (en het Centraal Planbureau) · Centraal Planbureau Presentatie bij De Leidsche Flesch 30 maart 2015 Jasper Lukkezen •Email: Lukkezen@cpb.nl •Ooit: - Praeses

Centraal Planbureau Presentatie bij De Leidsche Flesch 30 maart 2015

Wat denken zij nog meer?