Werken aan veerkracht in het onderwijs

31
Werken aan veerkracht in het onderwijs Dr. Rinka van Zundert Leer & Veerkracht / Radboud Universiteit Nijmegen 9 november 2016 IdenEteitsdag Verus

Transcript of Werken aan veerkracht in het onderwijs

Page 1: Werken aan veerkracht in het onderwijs

Werken  aan  veerkracht  in  het  onderwijs  

Dr.  Rinka  van  Zundert  Leer-­‐  &  Veerkracht  /  Radboud  Universiteit  Nijmegen  9  november  2016  IdenEteitsdag  Verus  

Page 2: Werken aan veerkracht in het onderwijs

VEERKRACHT  Wat  is  het?  

Page 3: Werken aan veerkracht in het onderwijs
Page 4: Werken aan veerkracht in het onderwijs

VeerkrachEg?      

                                                                         Aanpassing/  Func-oneren    

                                                                                           Laag                                                    Hoog        

                 Laag                      Risico/  Tegenspoed            

               Hoog              

 Hoog  kwetsbaar  

 Competent  /  niet  

uitgedaagd  

 VeerkrachEg  

 Onaangepast  

“Ordinary  magic”  

Page 5: Werken aan veerkracht in het onderwijs

40% 50%

10%

Genen “Maakbaarheid”/ eigen invloed

Omstandigheden

Genen “Maakbaarheid”

Omstandigheden

Mits basisbehoeften vervuld.

Maar: interacties tussen gebieden!

Page 6: Werken aan veerkracht in het onderwijs

Hoe  mooi  kan  het  leven  zijn...   …maar  heb  je  wel  een  keus?    

Page 7: Werken aan veerkracht in het onderwijs

Bewustzijn  van  je  gedachten,  

gevoelens  en  gedrag  

Lichaamsbewustzijn   Kennis  &  begrip  van  de  menselijke  

psyche  en  biologie  

Mentaal   EmoEoneel   GedragsmaEg   Sociaal  

KEUZE-­‐   VRIJHEID  ©  Rinka  van  Zundert  

Page 8: Werken aan veerkracht in het onderwijs

   Veerkracht  -­‐  Mentaal  

Page 9: Werken aan veerkracht in het onderwijs

OpEmisme:  De  kansen  van  ons  brein  Rapport  

Nederlands              8  

Engels                        7  

Duits                          8  

Aardrijkskunde  7  

Wiskunde              4  

Economie              7  

Natuurkunde            8  

Page 10: Werken aan veerkracht in het onderwijs

NeuroplasEciteit  -­‐  hoe  we  onze  hersenen  kunnen  veranderen  

Page 11: Werken aan veerkracht in het onderwijs

   Veerkracht  -­‐  Mentaal  

Hoe  bevorder  je  dat  op  school?    -­‐ Bewust  werken  aan  focussen  op  wat  er  WEL  goed  gaat  -­‐ Oplossingsgericht  werken  -­‐ Leren  je  gedachten  onderzoeken    -­‐ Dankbaarheid  culEveren  -­‐ Aandach`raining    

Page 12: Werken aan veerkracht in het onderwijs

   Veerkracht  -­‐  EmoEoneel  

Page 13: Werken aan veerkracht in het onderwijs

   Veerkracht  -­‐  EmoEoneel  

Hoe  bevorder  je  dat  op  school?    -­‐ EmoEe  woordenschat  uitbreiden  -­‐ Werken  aan  emoEonele  differenEaEe  -­‐ Aandach`raining  -­‐ Evidence-­‐based  geluksacEviteiten  

Page 14: Werken aan veerkracht in het onderwijs

   Veerkracht  -­‐  GedragsmaEg  

Page 15: Werken aan veerkracht in het onderwijs

   Veerkracht  -­‐  GedragsmaEg  

Page 16: Werken aan veerkracht in het onderwijs

   Veerkracht  -­‐  GedragsmaEg  

Page 17: Werken aan veerkracht in het onderwijs

   Veerkracht  -­‐  GedragsmaEg  

Page 18: Werken aan veerkracht in het onderwijs

   Veerkracht  -­‐  GedragsmaEg  

Hoe  bevorder  je  dat  op  school?    -­‐ ZelfregulaEe:  door  aandach`raining    -­‐ Doelen  leren  stellen  -­‐ Flow  creëren  -­‐ Belemmerende  gedachten  uitdagen  -­‐ Buiten  je  comfort  zone  stappen  -­‐ Werken  aan  leefsEjl    -­‐ Sterke-­‐kanten  benadering  

Page 19: Werken aan veerkracht in het onderwijs

Empathie Compassie

Vergeving

Communicatie  

Vriendelijkheid

“Minding”

   Veerkracht  -­‐  Sociaal  

Page 20: Werken aan veerkracht in het onderwijs

   Veerkracht  -­‐  Sociaal  

Hoe  bevorder  je  dat  op  school?    -­‐ Training  in  geweldloze  communicaEe  -­‐ CommunicaEeve  vaardigheden    -­‐ NegaEeve  gedachten  over  anderen  onderzoeken  -­‐ Oefenen  met  je  te  verplaatsen  in  anderen  -­‐ Acts  of  kindness    -­‐ Cultuur  van  dankbaarheid  en  waardering  creëren  -­‐ Werken  aan  vergeving  -­‐ CoöperaEeve  werkvormen    

Page 21: Werken aan veerkracht in het onderwijs
Page 22: Werken aan veerkracht in het onderwijs

GOED  NIEUWS:  DIT  IS  ALLEMAAL  AAN  

TE  LEREN!  

Page 23: Werken aan veerkracht in het onderwijs

Waarom  is  veerkracht  belangrijk  in  het  

onderwijs?  

Page 24: Werken aan veerkracht in het onderwijs

Stress  blokkeert  het  leervermogen.  

Wat  doet  stress  met  je  brein  en  lijf?  

PosiEeve  emoEes  vergroten  het  leervermogen.  Studies:  betere  leerprestaEes  en  -­‐moEvaEe  

Page 25: Werken aan veerkracht in het onderwijs

Wie  zorgt  er  voor  de  leerkracht?  

Page 26: Werken aan veerkracht in het onderwijs

Bereiden  we  onze  kinderen  wel  echt  goed  voor  op  de  toekomst?  

Page 27: Werken aan veerkracht in het onderwijs

Maatschappelijk  belang  

•  Depressie  &  angst  stoornissen    •  EmoEonele  problemen    •  Pesten    •  Jeugdcriminaliteit    •  Alcohol,  roken,  drugs    •  Burn-­‐out  leraren    

Gaan  niet  samen  met  geluk  en  

floreren  

Dezelfde  onderliggende  vaardigheden  

PrevenOef  &  curaOef  Arbeidsmarkt:  Psychologisch  Kapitaal  

Page 28: Werken aan veerkracht in het onderwijs

HOE  BEVORDER  JE  VEERKRACHT  OP  SCHOOL?  

Page 29: Werken aan veerkracht in het onderwijs

De  “whole-­‐school  approach”  welbevinden  •  Welbevinden  als  pijler  van  beleid  •  Verweven  met  je  curriculum  •  Pedagogisch    •  PrevenEe  en  intervenEe  (stepped  care)            (signalering)  •  Evidence-­‐based  programma’s  •  Themadagen  •  Organisatorisch  /  schoolcultuur:  

 CommunicaEe      Oplossingsgericht  vergaderen    Fysieke  omgeving  

•  Onderzoek/meten  Etc.  

EffecEviteit:  (oa.  Burns  &  Hickie,  2002;  SSHS,  2013;  WHO,  2006,  Weare  &  Markham,  2005;  Weare,  2015)    

Page 30: Werken aan veerkracht in het onderwijs

 Leer  het.  Leef  het.      Geef  het  door.  

   

Geen  quick  fix.  

Page 31: Werken aan veerkracht in het onderwijs

Bedankt  voor  jullie  aandacht!    

Contact:  Dr.  R.  M.  P.  van  Zundert  (Rinka)  www.leerenveerkracht.nl    Email:  [email protected]      

Meer  weten  over  de  whole-­‐school  approach  welbevinden?    Vraag  het  graOs  e-­‐boek  aan  via  www.leerenveerkracht.nl.