Wereldwijzer Reisgids Polen

Inleiding 9

ACHTERGRONDEN 15Geschiedenis 15

Slavische oorsprong 15Eerste Poolse staat 15Herstichte staat en Gouden Eeuw 16Rzeczpospolita, de koninklijke republiek 18Delingen van Rzeczpospolita 21Groothertogdom Warschauen het Congreskoninkrijk 21Eerste Wereldoorlog en de Tweede Poolse Republiek 22Jaren voor de Tweede Wereldoorlog 23Tweede Wereldoorlog 23

Katyn 26Communisme 26Val van het communisme 27Terugkeer naar de democratie 28Politiek van 1999-2005 28

Volkslied 29Geografie 30Klimaat 31Flora en fauna 34

Flora 34Fauna 34

Bevolking 35Godsdienst 36Kunst 37

Architectuur 37Literatuur 38

Adam (Bernard) Mickiewicz 39Muziek 39Schilderkunst 40

Staatsinrichting 40

Vlag 41Economie 41Taal 42Eten en drinken 43

Ontbijt 43Middageten 43Avondeten 43Drinken 43U kunt de volgende recepten uitproberen 44

PRAKTISCHE INFORMATIE 45Accommodatie 45Activiteiten 45Afstanden 46Alarmnummers 46Ambassades 46Apotheken 47Autohuur 47Bagagedepots 47Bioscopen 47Corruptie 48Douane 48Elektriciteit 48Fotograferen 48Gehandicapten 48Geldzaken 48Georganiseerde reizen naar Polen 49Georganiseerde reizen binnen Polen 49Gezondheid 50Huisdieren 50Informatie 50Internet 50Kinderen 50Kortingen 51Land- en stadskaarten 51Media 51Medische hulp 51

INHOUDAuteur en uitgever hebben dit reishandboek met de grootst mogelijke zorgvuldigheid samengesteld. De informatie is echter aan veranderingen onderhevig. Wij zouden het zeer op prijs stellen veranderingen, correcties en suggesties te ontvangen zodat deze in een volgende druk verwerkt kunnen worden.Auteur en uitgever aanvaarden geen enkele aansprakelijkheid voor de gevolgen van foutieve of gewijzigde informatie.

Voor informatie en opmerkingen wat betreft reisboeken is het adres:Elmar, afdeling Reishandboeken, Delftweg 147, 2289 BD Rijswijk.E-mail: [email protected]: http://www.uitgeverijelmar.nl

Colofon

Wereldwijzer Polen is een uitgave van© Uitgeverij Elmar B.V., Rijswijk – 2006Tekst: Jan Willem HamelFotografie: Jan Willem Hamel, e.a.Vormgeving omslag: Wil Immink, SittardLay-out: Branco CardosoKaarten: Grafisch Atelier Stenchlak, Tienhoven

ISBN 13. 978-90-38916-47-7ISBN 10. 90-389-16-47-7

WW Polen deel 1.indd 5 22-06-2006 16:53:27

POLEN6

Muggen 51Naamswijzigingen 52Nationale feestdagen 52Openings- en sluitingstijden 52Politie 52Pools studeren 53Post 53Prijzen 53Reisdocumenten 53Reisprogramma – Aanbevolen routes 54Reistijd 54Souvenirs 55Taxi’s 55Telefoneren 55Tijdsverschil 55Toiletten 55Veiligheid 56Vervoer in Polen 56Vervoer naar Polen 59Verzekeringen 60Wegenwacht 61Zon 61

Woordenlijst 62

BEZIENSWAARDIGHEDEN 65MAZOVIË 65Warschau 68

Een lastig Russisch cadeau 70Marie Curie 80

Praga 81Kampinoski Nationaal Park 83Płock 83Radom 85

Arkadia 87Ciechanów 87Concentratiekamp Treblinka 87

De Radziwiłł-magnaten 87Czerwinsk 89Dfblin 89Łowicz 89Nieborów 90Pułtusk 90Siedlce 90Sochaczew 91Warka 91

Fryderyk Chopin 92Xelazowa Wola 93

KLEIN-POLEN EN

PODKARPACKIE 94Klein-Polen 96Kraków 96

De hoornblazer van de Mariakerk 101Lajkonik 105Paus Johannes Paulus II 108Koning Krakus overwint de draak 111Het Hoofdkransenfeest 116

Babiogórski Nationaal Park 120Concentratiekamp Auschwitz-Birkenau 120Gorczanski Nationaal Park 126Ojcowski Nationaal Park 126Pieninski Nationaal Park 127Tatragebergte Nationaal Park 128Zakopane 132

Bochnia 136Wieliczka 136

Podkarpackie 137Rzeszów 137Beskid Sbdecki en Beskid Niski 139

Ruthenië 141Bieszczady 142Przemyvl 144

Smalspoortreinen 144De kerkunie van Brest 147Przemyvl’s mysterieuze Tatarenheuvel 150

Tarnów 152Een mooie route door de omgeving van Tarnów 153Łancut 156Sanok 157

SILEZIË 159Katowice 160Bielsko-Biała 164Bytom 166Chorzów 166

De GOP 167


7INHOUD

Czfstochowa 167Gliwice 169

Bfdzin 173Podzamcze (bij Ogrodzieniec) 174Pszczyna 174

NEDER-SILEZIË EN OOLSKIE 177Neder-Silezië 178Wrocław 178Gory Stołowe Nationaal Park 189Jelenia Góra 190

Het Sudetengebergte 191Kłodzko, regio 193Reuzengebergte 195

Liczyrzepa, de berggeest 201Legnica 204Vwidnica en Jawor 205Wałbrzych 205

Oploskie 207Opole 207Brzeg 209

GROOT-POLEN, LUBUSKIE

EN Łódzkie 210Groot-Polen 210Poznan 210

De Blikken Geitenbokken 214Wielkopolski Nationaal Park 217

Gniezno 217Piast-route 218

Lubuskie 220Wartamonding nationaal park 220

Muxakowskipark 220Łódzkie 221Łódz 221

VWIFTOKRZYSKIE EN LUBELSKIE 224Vwiftokrzyskie 224Kielce 224Vwiftokrzyski Nationaal Park 229

Sandomierz 229Ujazd 230

Lubelskie 231Lublin 231

De klok van de Krakówpoort 238Chełm 244

De geest Bieluch 245Poleski Nationaal Park 247Roztoczanski Nationaal Park 247Zamovc 248

Biała Podlaska 251Doodskamp Bełxec 251Doodskamp Sobibór 253Janów Podlaski 254Kazimierz Dolny 254Łfczna 255Natuurpark van de Bugdoorbraak 255Włodawa 256

WARMIË-MAZURIË 257Olsztyn 258Elblbg 261

Elblbg-Ostródakanaal 262Frombork 263

Nikolaus Copernicus 264Gixycko 264Grunwald 265Lidzbark Warminski 266Mikołajki 266Olsztynek 268Romincka oerbos 268Ruciane-Nida 268Schiereiland van de Wisła 269

Het ontstaan van de merengebieden van noordelijk Polen 269

Stanczyki 270Wfgorzewo 270Wolvenschans 271

Moordaanslag op Hitler 271Reszel 272Vwifta Lipka 272

PODLASIE 273Białystok 275

Białystok en Esperanto 275Białowieski Nationaal Park 277

Białowiexa 282Biały… wat? 284


POLEN8

Biebrzanski Nationaal Park 287Suwałki landschapspark 288

De Jatzvingiërs 288Wigierski Nationaal Park 289

Augustów 290Augustówkanaal 291Augustów oerbos 292Bohoniki en Kruszyniany 292

Vwifta Góra, de Heilige Berg 293Grabarka 293Hajnówka 293Sejny 295Sokółka 295Suwałki 295

POMMEREN 297Kujawy-Pommeren 300Bydgoszcz 300Torun 304

Torun’s beroemde vlotter 308Nummer 17, of toch nummer 30? 309

Chełmno 313Torun’s peperkoek 311

Odry (bij Czersk) 315

Pommeren 316Gdansk 316

Van scheepswerfmedewerker tot president 321Barnsteen, het Baltische ‘goud’ 326

Gdynia 330Słowinski Nationaal Park 331Słupsk 333

Kwidzyn 335Malbork 335Schiereiland van Hel 337Sopot 338

Westelijk Pommeren 340Szczecin 340Koszalin 342Wolinski Nationaal Park 344

Kołobrzeg 344Stargard Szczecinski 346Vwinoujvcie 346

9

Over de auteur 348Register 349

OPGENOMEN KAARTEN Ligging in Polen 10Polen, algemeen 12-13Polen, fysisch 32-33Polen, spoorwegen 58Polen, overzicht provincies 64Mazovië 66-67Warschau 72-73Klein-Polen en Podkarpackie 94-95Kraków 98-99Tatragebergte 130-131Przemyvl 145Silezië 160Neder-Silezië en Opolskie 178-179Wrocław 180-181Reuzengebergte Karpacz 198-199Reuzengebergte Szklarska Porfba 202-203Groot-Polen, Lubuskie en Łódzkie 212-213Vwiftokrzyskie en Lubelskie 226-227Lublin 232-233Warmië-Mazurië 258-259Podlasie 274Oerwoud van Białowieski 278-279Pommeren 298-299Torun 306-307Gdansk 318-319


15

ACHTERGRONDEN

GESCHIEDENIS

Slavische oorsprongVolgens wetenschappers vestigde het Slavische volk zich tussen de zesde en zevende eeuw na Chr. in het gebied tussen de Oostzee en de Karpaten. Dit volk leefde rond 800 na Chr. zo verspreid dat men hun namen gaf als Oost-Slaven, Zuid-Slaven en West-Slaven. De West-Slaven vestigden zich in het gebied dat tegenwoordig Polen, Slowakije, Tsjechië en oostelijk Duitsland vormt. Grote West-Slavische gebieden werden echter al snel veroverd door Duitse volken en door zowel de Hongaarse als Tsjechische koninkrijken. Grote gebieden die tegenwoordig Polen vormen werden niet veroverd.

Eerste Poolse staatVolgens een legende kwamen in het verre verleden drie broers samen: Lech, Tsjech en Rus. Ieder van hen zou een andere richting inlopen en nieuw land veroveren. Lech liep richting het westen en kwam in een enorm woud een nest tegen waarin een witte adelaar zat. Hij vond het gebied zo mooi dat hij er besloot te blijven en het ‘Gniezno’ (nest) noemde. De mensen die er woonden werden ‘Polanie’ genoemd en hun symbool werd de witte adelaar. Volgens betrouwbare bronnen verenigde het Polanische stamhoofd Piast in de tiende eeuw de volken die in de gebieden Polanie, Wivlanie, Pomorzanie en Mazowsze (Mazovië) woon-den en noemde hij het grote gebied ‘Polska’ (Polen). Kort daarna werd de Polanische witte adelaar het symbool van het grote gebied dat door Piast’s nageslacht werd bestuurd. Het stabiele en cultureel zeer ontwik-kelde Polen lag naast het Heilige Roomse Rijk dat verschillende keren trachtte Polen te bezetten maar faalde. In het jaar 966 bekeerde de heer-ser Mieszko I zich tot het christendom, liet zich dopen en trouwde met de Tsjechische prinses Dobrawa. Hoewel Mieszko I nooit tot koning werd gekroond wordt zijn doop nog steeds gezien als de geboorte van Polen als Christelijke staat. Daarna veroverde Mieszko I grote gebieden, waar-onder Klein-Polen (Małopolska) en Silezië. Omdat Polen een Duitse aan-val vreesde, werd in het jaar 1000 een onafhankelijke Poolse kerkorgani-satie gesticht. In geval van een aanval zou het land dan kunnen rekenen op steun van Rome, en dus van de paus.Mieszko I werd in 1024 opgevolgd door zijn zoon Bolesław Chrobry (‘Bolesław de Flinke’), die door de Duitse keizer Otto III ‘een broeder en steun voor het Rijk’ werd genoemd. Echter, direct na Otto’s dood moest Bolesław Chrobry de Polen, Tsjechen en Slowaken verenigen om een mogelijke Duitse aanval te kunnen afslaan. De samenwerking was maar Het fraaie, renaissancistische stadhuis in Zamovc

POLEN14


45

PRAKTISCHE INFORMATIE

45

PRAKTISCHE INFORMATIE

Accommodatie

Sinds 2005 zien de autoriteiten nauw toe op de kwaliteit van campings, hotels en pensions. Veel accommodatiever-schaffers kunnen de vereiste aanpas-singen niet meer betalen en dienen te sluiten. Het is dan ook mogelijk dat de campings die in de betreffende secties worden genoemd niet meer bestaan.

Hotels: Het vinden van een hotel is niet moeilijk, maar het vinden van een beschikbare kamer in een toeristisch gebied als bijvoorbeeld het Reuzen-gebergte kost vaak wat tijd, reserveer daarom tijdig. De Poolse hotels zijn ver-deeld in vijf categorieën, van één ster tot vijf sterren. De hotels met vijf sterren behoren tot internationale ketens als Hil-ton en Sheraton. Minder luxueus, maar nog steeds goed, zijn de Poolse ketens Orbis (Internet: www.orbis.pl), PTTK (Internet: www.pttk.pl) en Gromada (Internet: www.gromada.pl). Daarnaast zijn er in zowel de stedelijke gebieden als op het platteland talloze particuliere hotels waarvan de kwaliteit sterk varieert. In westelijk en Centraal-Polen kunt u over het algemeen betere service verwachten dan in het oosten van het land.Campings: Polen is een zowel voor de Polen als buitenlanders een populair campingland dat beschikt over meer dan tweehonderd campings. De meeste lig-gen in Mazurië, het Sudeten- en Tatrage-bergte en langs de kust van de Oostzee. De campings zijn over het algemeen geopend van mei tot september en de kwaliteit van de campings die zijn erkend door de Poolse Campingfederatie PFCC

zijn over het algemeen redelijk (Internet: www.pfcc.info). Neem wat extra cam-pinggas mee uit Nederland. Vrij kampe-ren is verboden.Pensions: De Poolse pensions (‘pensjo-naty’) zijn vooral gesitueerd in vakantie-plaatsen en zijn schoon en comfortabel. De eigenaars zijn vaak erg vriendelijk en een bron van informatie over de omge-ving. ‘Noclegi’ betekent dat er kamers vrij zijn. De prijs ligt vaak op het niveau van een middenklassehotel (ongeveer € 30,00 per nacht).Jeugdherbergen: De jeugdherbergen worden beheerd door PTSM, de derde grootste jeugdherbergorganisatie ter wereld. Veel herbergen (‘schroniska młodziexowe’) zijn van prima kwaliteit, andere herbergen zijn simpele slaapza-len van internaten als de studenten op vakantie zijn. De sanitaire voorzieningen variëren sterk, maar verwacht geen top-kwaliteit. Internet: www.ptsm.pl.Berghutten: Naast goede hotels beheert PTTK in de bergen een groot aantal hutten (‘schroniska górskie’) waar u voor een paar euro’s kunt overnach-ten als u een lange bergtocht maakt. Veel berghutten hebben de grootte van hotels.

Activiteiten

Fietsen: Polen is een prima fietsland. De wegen zijn redelijk en het landschap is vaak vlak. In toeristische plaatsen kunt u fietsen huren. Indien u op fietsvakantie gaat is het beter om wat basismateriaal (zoals een pomp, binnenband, moer-sleutels en schroevendraaiers) mee te nemen.


46 PRAKTISCHE INFORMATIE 47VAN A TOT Z

Wandelen: Het land telt duizenden kilometers aan goed gemarkeerde wan-delpaden door mooie landschappen. Er bevinden zich paden voor zowel beginnende als gevorderde wandelaars. De meest populaire gebieden zijn het Bieszczady-, Pieniny-, Reuzen- en Tatra-gebergte. Zie het betreffende hoofdstuk voor meer informatie.Watersport: In de Mazurische meren kan volop gezwommen en gezeild wor-den. Houdt u er rekening mee dat voor de import van een boot een WA-verze-kering verplicht is. In de populaire Czarna Hancza van Podlasie kunt u kajakken en kanoën. De vlottentocht over de Duna-jec in het Pieninygebergte is Polen’s bekendste.Skiën: ’s Winters kan in het Tatragebergte (Zakopane) worden geskied. Ook is het Reuzengebergte (Karpacz en Szklarska Porfba) populair.Zomerskiën en zomerlanglaufen: Om-dat de temperatuur ’s zomers te hoog is en de gebergtes te laag zijn komen deze sporten in Polen eigenlijk niet voor. Wel is er sprake van ‘lentelanglaufen’ – een ervaring die even uniek is als zomerlang-laufen! Als het in de dalen van het Reu-zengebergte 25ºC is, kan er boven in het Reuzengebergte nog best meer dan der-tig centimeter sneeuw liggen. De sporters klimmen dan met hun materiaal omhoog en langlaufen in hun korte broek en shirt langs de gemarkeerde wandelroutes. De Szerica en Vniexka zijn duidelijk hun favo-riete gebieden.Zweefparachutisme: Deze activiteit is in opkomst. In Zakopane en Bielsko-Biała bevinden zich centra waar u een cursus kunt volgen.

Afstanden

Arnhem - Poznan840 kilometer (via Frankfurt an der Oder)Arnhem - Warschau1155 kilometer

Arnhem - Wrocław900 kilometer (via Cottbus) Arnhem - Kraków1150 kilometer

Enkele afstanden tussen belangrijke toe-ristische plaatsen in Polen:Warschau-Kraków295 kilometer (via Kielce)Warschau-Gdansk353 kilometer (via Ostróda)Gdansk-Orzysz, Mazurië298 kilometer (via Olsztyn)

Wrocław-Karpacz, Reuzengebergte135 kilometer (via Jelenia Góra)Kraków-Zakopane, Tatragebergte105 kilometer

Alarmnummers

Politie: 997Brandweer: 998Ambulance: 999Wegenwacht (PZM): 981

Indien u belt met uw mobiele telefoon is het alarmnummer voor politie, brand-weer en ambulance 112.

Ambassades

• Poolse ambassade, Alexanderstraat 25, 2514 JM Den Haag, 9 070-7990100, j 070-3602810, e-mail: [email protected], Internet: www.polamb.nl.

• Poolse ambassade, Avenue des Gaulois 29, 1040 Brussel, 9 02-7357212, j 02-7361881, e-mail: [email protected].

• Nederlandse ambassade, ul. Kawalerii 10, 00-468 Warschau, 9 022-5591200, j 022-8402638, e-mail: [email protected], Internet: www.nlembassy.pl.

• Belgische ambassade, ul. Senatorska 34, 00-095 Warschau, 9 022-


BEZIENSWAARDIGHEDEN256

WARMIË-MAZURIË

De in het uiterste noorden van Polen gelegen provincie Warmië-Mazurië behoort tot de meest interessante provincies van het land, zowel vanuit geschiedkundig als toeristisch oogpunt. Net als veel andere gebieden in noordelijk Polen was ook deze regio in de dertiende eeuw in handen van de Teutonen (een oud Germaans volk). Als gevolg van het Verdrag van Torun werd het bestuur van het gebied overgenomen door de Pruisen die al snel begonnen met de verduitsing ervan. Vanaf het midden van de zeventiende eeuw bestuurde Branden-burg de regio, maar na Rzeczpospolita’s delingen kwam het opnieuw in handen van de Pruisen. Hitler was bekend met het gebied en liet hier zijn Oost-Pruisische hoofdkwartier bouwen. Na de Tweede Wereldoorlog pakte Stalin zijn pen en tekende een horizontale lijn van Braniewo tot het oerbos van Romincka die nog steeds de grens vormt tussen Polen en de Russische Federatie. Als men in het verleden sprak over het door bisschoppen bestuurde Warmië werd daarmee vaak ook een groot deel van het huidige Mazurië bedoeld. Het is namelijk zo dat de naam Mazurië pas sinds de negentiende eeuw zijn intrede deed om duidelijk te maken dat het hier gebied betrof dat in protestantse handen was – en dus een andere identiteit had dan Warmië. Het typische is dat tegenwoordig het gehele noordoosten van het bijzonder rooms-katholieke Polen door veel van zijn eigen inwoners ‘Mazurië’ wordt genoemd!

De dunbevolkte provincie Warmië-Mazurië (24.203 km2) bestaat uit uitge-strekte bossen en wordt daarom de ‘Groene Long van Europa’ genoemd. Te midden van deze bossen liggen meer dan duizend meren verscholen. Deze mooie meren vormen een restant uit de laatste ijstijd en worden door middel van rivieren en handmatig gegraven kanalen met elkaar verbon-den. ’s Zomers kunt u hier wandelen of in de meren zwemmen. Het water opgaan met een (gehuurde) kano of met een (gehuurde) boot behoort tevens tot de mogelijkheden. Als het ’s winters flink gevroren heeft kunt u op veel meren schaatsen. Houdt u er echter rekening mee dat deze pro-vincie bijzonder populair is bij (zowel jongere als oudere) Polen en dat ’s zomers veel hotels en campings vol kunnen zijn. Reserveert u daarom tijdig. Buiten het vakantieseizoen lijkt het erop dat de dorpsbewoners een winterslaap houden… Bekijk de website www.welcome2masuria.com voor meer informatie.

257

Top 5• Grote meren van Mazurië• Wolvenschans bij Gierłox• Frombork• Schiereiland van de Wisła• Viaducten van Stanczyki



OLSZTYN

Olsztyn is de hoofdstad van de provincie Warmië-Mazurië en staat in Polen bekend om zijn historische bezienswaar-digheden en lange Pruisische geschiedenis. De aangename stad heeft veel groenzones en wordt geadverteerd als ‘Stad met een jong hart’. Omdat het Warmische Olsztyn (172.000 inwoners) over veel goede hotels beschikt vormt het een prima uitvalsbasis voor bezoeken aan de schitterende natuurlijke omgeving.

Prabuty

●

●

●

●

● ●

●●

●

●

●

●●

●

●

●

● ●

●●

●

●

●●

●

●

●

●

●

●

●

●●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●●

●

●

●

●●

●

●●

●

●●

●

● ●

●●

●

●

●

●●

●

●●

●

●

●

●

●

●

●

●

●●

●

●

●

●

●●

●●

●●

●

▲

▲

▲▲

●

●

●Rajgród

● ● ● ▲N▲N

Sejny

Lipsk

LomxaOstrolfka

Monki

Jedwabne

Szczuczyn

GrajewoBialaPiskaPisz

Orzysz

Suwalki

Augusto wElk

WixajnyStanczykiGoldap

Wfgorzewo

Gixycko

Ryn

Mikolajki

Przasnysz

Nidzica

Szczytno

Ruciane-Nida

BiskupiecMrbgowo

KamienPiecki

Vw. Lipka

ReszelGlerloxBisztynek

BarcianyBartoszyce

Dobre Miasto

Morbg

Lukta

Ostróda

Olsztynek

Lidzbark

MlawaRypin

Brodnica

Golub-Dobrzyn

Chelmxa

VwiecieRadzyn

Chelminski

Kwidzyn

DzierzgonSztum

Malbork

Tczew

Sopot

StarogardGdanski

Jeziorak

Karav

Wkra

J .SasekWlk.

J .Luterskie

J . LuknajnoJ . Selmet

Wlk.

Myszyniec

Wigry

Nowe

Pelplin

Gniew

Wis

la

Nogat

Wis laChelmno

Nowy DworGdanski

Grunwald

Dzialdowo

NarwianskiN.P.

BriebrzanskiN.P.

WigierskiN.P.

J. Mamry

J. Dargin

J. Niegocin

J. Vniardwy

J. Wigry

J. Janskie

Nowe MiastoLubawskie

LubawaIlawa

Zalewo

Paslfk

Pasym

▲

▲

▲

▲

KrynicaMorska Braniewo

Frombork

Orneta

Mlynary

GórowoTolkmickoKadyny Pienifxno

LidzbarkWarminski

Kretowiny

Jezionary

197 m

216 m

236 m

229 m

191 m

312 m

309 m

171 m

Lyse

Kolno

Nowogród Tykocin

Knyszyn

Stawiski

Olecko

Puszcza

RominckaPuszcza

Augustowska

Puszcza

Borecka

PuszczaPiska

Puszcza Nidzicka

P o j e z i e r z e

M a z u r s k i e

BezledyBudzisko

Ogrodniki●

●

Goldap

0 50 km25

Wis lalagune

●Sztutowo

Kftrzyn

HrodnaOlsztyn

Elblbg

Torun

Grudzibdz

Gdynia

Gdansk

RUSLAND

LITOUWEN

WIT-RUSLAND

Bocht van Gdansk

WARMIË-MAZURIË

259WARMIË-MAZURIË

Olsztyn’s kasteel



GeschiedenisAllenstein was de naam van het kasteel dat hier in de veertiende eeuw werd gebouwd. De naam betekent ‘Stad aan de Alle’ (later werd deze rivier Łyna genoemd). Al snel ontstond er een nederzetting om het kas-teel en in 1353 kreeg het Pruisische Allenstein stadsrechten. Als gevolg van het Verdrag van Torun (1466) kwam er een einde aan de dertienja-rige oorlog met de Teutonen en werd Allenstein Pools. De naam bleef hetzelfde, maar werd door de Polen uitgesproken als ‘Olsztyn’ en (sinds de zestiende eeuw) als zodanig gespeld. Nikolaus Copernicus (de sterrenkundige) verbleef van 1516 tot 1521 in Olsztyn en was verantwoordelijk voor de bijzonder goede verdediging van de stad tegen een nieuwe aanval van de Teutonen die op 26 januari 1521 plaatsvond. In de periode daarna ontwikkelde Olsztyn zich tot een prominente stad. De welvaart kwam tot stilstand als gevolg van de ver-schrikkelijke Grote Noordse Oorlog. Na Rzeczpospolita’s delingen werd Olsztyn in 1772 opnieuw Pruisisch en werd in hoog tempo verduitst. Pas toen Allenstein een spoorverbinding met Torun kreeg (eind negentiende

Prabuty

●

●

●

●

● ●

●●

●

●

●

●●

●

●

●

● ●

●●

●

●

●●

●

●

●

●

●

●

●

●●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●●

●

●

●

●●

●

●●

●

●●

●

● ●

●●

●

●

●

●●

●

●●

●

●

●

●

●

●

●

●

●●

●

●

●

●

●●

●●

●●

●

▲

▲

▲▲

●

●

●Rajgród

● ● ● ▲N▲N

Sejny

Lipsk

LomxaOstrolfka

Monki

Jedwabne

Szczuczyn

GrajewoBialaPiskaPisz

Orzysz

Suwalki

Augusto wElk

WixajnyStanczykiGoldap

Wfgorzewo

Gixycko

Ryn

Mikolajki

Przasnysz

Nidzica

Szczytno

Ruciane-Nida

BiskupiecMrbgowo

KamienPiecki

Vw. Lipka

ReszelGlerloxBisztynek

BarcianyBartoszyce

Dobre Miasto

Morbg

Lukta

Ostróda

Olsztynek

Lidzbark

MlawaRypin

Brodnica

Golub-Dobrzyn

Chelmxa

VwiecieRadzyn

Chelminski

Kwidzyn

DzierzgonSztum

Malbork

Tczew

Sopot

StarogardGdanski

Jeziorak

Karav

Wkra

J .SasekWlk.

J .Luterskie

J . LuknajnoJ . Selmet

Wlk.

Myszyniec

Wigry

Nowe

Pelplin

Gniew

Wis

la

Nogat

Wis laChelmno

Nowy DworGdanski

Grunwald

Dzialdowo

NarwianskiN.P.

BriebrzanskiN.P.

WigierskiN.P.

J. Mamry

J. Dargin

J. Niegocin

J. Vniardwy

J. Wigry

J. Janskie

Nowe MiastoLubawskie

LubawaIlawa

Zalewo

Paslfk

Pasym

▲

▲

▲

▲

KrynicaMorska Braniewo

Frombork

Orneta

Mlynary

GórowoTolkmickoKadyny Pienifxno

LidzbarkWarminski

Kretowiny

Jezionary

197 m

216 m

236 m

229 m

191 m

312 m

309 m

171 m

Lyse

Kolno

Nowogród Tykocin

Knyszyn

Stawiski

Olecko

Puszcza

RominckaPuszcza

Augustowska

Puszcza

Borecka

PuszczaPiska

Puszcza Nidzicka

P o j e z i e r z e

M a z u r s k i e

BezledyBudzisko

Ogrodniki●

●

Goldap

0 50 km25

Wis lalagune

●Sztutowo

Kftrzyn

HrodnaOlsztyn

Elblbg

Torun

Grudzibdz

Gdynia

Gdansk

RUSLAND

LITOUWEN

WIT-RUSLAND

Bocht van Gdansk

WARMIË-MAZURIË

259WARMIË-MAZURIË


Wereldwijzer Reisgids Polen

Documents

Transcript of Wereldwijzer Reisgids Polen