InhoudAuteur en uitgever hebben deze wereldwijzer met de grootst mogelijke zorgvuldigheid samengesteld. De informatie is echter aan veranderingen onderhevig. Wij zouden het zeer op prijs stellen veranderingen, correcties en suggesties te ontvangen zodat deze in een volgende druk verwerkt kunnen worden.Auteur en uitgever aanvaarden geen enkele aansprakelijkheid voor de gevolgen van foutieve of gewijzigde informatie.

Voor informatie en opmerkingen wat betreft reisboeken is het adres:Elmar, afdeling Reishandboeken, Delftweg 147, 2289 BD Rijswijk.E-mail: reisgids@elmar.nlInternet: http://www.uitgeverijelmar.nl

Colofon

Wereldwijzer Mozambique is een uitgave van© Uitgeverij Elmar B.V., Rijswijk – 2008Tekst: Jan Willem HamelFotografie: Jan Willem Hamel en Rani ResortVormgeving omslag: Wil Immink, SittardOmslagfoto: Rani ResortsLay-out: Kees van BommelKaarten: Grafisch Atelier Stenchlak, Tienhoven

ISBN 978 90389 18297

Inleiding 9

ACHTERGRONDEN 11Geografie 11Klimaat 14Geschiedenis 18

Vroegegeschiedenis 18BartelomeüsDias 18VascodaGama 18Verkenningvanhetbinnenland 20Gekoloniseerd 20‘ScrambleforAfrica’ 21VondstgoudinTransvaal 22Hetbewind-Salazar 22VerzetenoprichtingFRELIMO 23Eindetijdperk-Salazar 24Onafhankelijkheid 25OprichtingRENAMO 26OorlogtussenFRELIMOenRENAMO 26SamoraMachelverongelukt 27Vrede 28Verkiezingen1994 29Verkiezingen1999,demonstraties 30Dezaak-Cardoso 30Natuurrampen 31Verkiezingen2004 32

Economie 33Export 33Import 36

Politiek 37Staatsinrichting 38Taalenbevolking 39Religie 44Kunst 46

Muziekendans 46Beeldbouwkunst 47

Schilderkunst 47Plantenendieren 49

Planten 49Dieren 50NationaleParkenenReservaten 51

PRAKTISCHEINFORMATIE 53ReizennaarMozambique 53ReizenbinnenMozambique 55Routevoorbeelden 63VanAtotZ 66

Accommodatie 66Activiteiten 67Afstanden 69Alarmnummers 69Apotheken 69Banken 69Communicatie 69Diplomatiekevertegenwoordigingen 71Douane 71Elektriciteit 72Etenendrinken 72Fotografie 72Geldzaken 72Gezondheid 74Informatie 80Kinderen 80Landkaarten 80Literatuur 80Media 80Medischehulp 81NationaleFeestdagen 81Omgangsvormen 81Onderwijs 82Openingstijden 82Paklijst 82Prijzen 83Reisdocumenten 83

WW Mozambique 01 Branco.indd 5 23-01-2008 10:30:48

mozambique�

Reistijd 83Rijbewijs 83Souvenirs 83Tijd 84Touroperators 84Veiligheid 84Verzekeringen 85Vlag 85Woordenlijst 86

BEZIENSWAARDIGHEDEN 89Maputoenomgeving 89Maputo 91

Geschiedenis 91Bezienswaardigheden 93Bezienswaardighedenbuitenhetcentrum 102Excursiemogelijkheden 103

Bilene 109Catembe 111Inhaca-eiland 111Maputoolifantenreservaat 113MarracueneenMacaneta 114PontadoOuro 115

Zuid-Mozambique 119LimpopoNationaalPark 122Xai-Xai 123

PraiadoXai-Xai 124VanXai-XainaarPontaZávora 125

Chongoene 126Chidenguele 126Cuissico 126PontaZávora 126

Inhambane 127Geschiedenis 127Bezienswaardigheden 130

StrandenvanTofoenBarra 133Tofo 133BarraBeach 134

Maxixe 137VanMorrumbenerichtingVilankulo 138

Morrungulo 138Pomene 138

Vilankulo 139

Bazaruto-archipel 141Bazaruto 143Benguerra 145Magaruque 146SantaCarolina 146

Inhassoro 148VanMacovanenaarInchope 150

Centraal-Mozambique 151(Provincie)Sofala 151(Provincie)Manica 151(Provincie)Tete 154Zambézia 154

Beira 154Geschiedenis 155Bezienswaardigheden 158Bezienswaardighedenbuitendestad 161

GorongosaNationaalPark 164HetGorongosa-massief 169

Activiteiten 171Chimoio 172

Excursiemogelijkheden 173ChicambaReal-stuwmeer 174Manica 174Chimanimani-gebergte 175PenhaLonga-gebergte 176VanChimoiorichtingTete 177Tete 178

Geschiedenis 178Bezienswaardigheden 179

CahoraBassa-stuwdam 180VanBeirarichtingQuelimane 183Quelimane 185

Geschiedenis 185Bezienswaardigheden 185

VanQuelimanenaarMilange 188VanMocubarichtingNampula 191Gurúè 191

Activiteiten 192Gilé-reservaat 193

Noordoost-Mozambique 195Nampula 196

WW Mozambique 01 Branco.indd 6 23-01-2008 10:30:49

�iNHouD

Geschiedenis 197Bezienswaardigheden 197

VanNampularichtingCuamba 200Nacala 201IlhadeMoçambique(Mozambique-eiland) 202

Geschiedenis 203Bezienswaardigheden 205

Angoche 209VanNamialorichtingPemba 210Pemba 210

Geschiedenis 211Bezienswaardigheden 211

PanganeenGuludo 215QuirimbaNationaalPark 216Ibo(IlhadoIbo) 217

Geschiedenis 217Bezienswaardigheden 219Matemo 220Medjumbe 222

Quilaluia(IlhaQuilálea) 222Quirimba 223Quisiva 223Vamizi 223

MoçimboadaPraia 224PalmaendeRovuma 224

NoordwestMozambique(Niassa) 227Lichinga 230

Geschiedenis 230Bezienswaardigheden 231

MeervanMalawi 234Meponda 236Metangula 236Cóbuè 237

Cuamba 239Niassareservaat 239

Overdeauteur 242Register 243

OPGENOMENKAARTENMozambique,ligginginAfrika 10Mozambique,algemeen 12-13Mozambique,fysisch 16-17Maputoenomgeving 90Maputo 94-95Zuid-Mozambique 120-121Inhambaneenomgeving 128-129DeBazaruto-archipel 142

Centraal-Mozambique 152-153Beira 156-157GorongosaNationaalPark 166-167Noordoost-Mozambique 194IlhadeMoçambique 204Quirimba-archipel 218Noordwest-Mozambique228-229

WW Mozambique 01 Branco.indd 7 23-01-2008 10:30:50

KlIMAAT

Mozambique ligt op het zuidelijk halfrond, dus zijn de jaargetijden omge-keerd aan die van ons. Lente: september, oktober en november; Zomer: november, december, januari en februari (regenseizoen);Herfst: maart, april en mei;Winter: juni, juli en augustus (droge seizoen).

De temperaturen in Mozambique liggen veel hoger dan in Nederland en het is dan ook raadzaam altijd rustig aan te doen en heel veel te drin-ken, waar u ook bent. In Maputo ligt de gemiddelde dagtemperatuur het gehele jaar tussen 23° C en 30° C, maar op zomerse dagen kan het veel warmer worden. Er staat meestal een zeewind, maar door de hoge lucht-vochtigheid voelt het altijd drukkend warm aan. Regen valt in Maputo in de zomermaanden en gaat gepaard met fel onweer. De wintermaanden zijn vrijwel droog (veel blauwe luchten) en zijn wat koeler dan de zomerdagen.De kuststrook en het achterland zijn ’s zomers erg warm, de dagtempera-

mozambique als exotische vakantiebestemming Foto: Rani Resorts

15klimaatacHtergroNDeN14

Belangrijke informatieFebruari is de cycloonmaand, bezoekt u de kuststrook dan niet. Veel accommodaties zijn in deze maand gesloten.

WW Mozambique 01 Branco.indd 14 23-01-2008 10:31:28

turen kunnen gemakkelijk boven de 30° C uitkomen en er valt meer regen dan in Maputo. Meestal staat er een zeewind die klam aanvoelt, maar die een welkome verfrissing is. De winters langs de kust zijn droog en de dagtemperaturen zijn aange-naam: 24° C tot 27° C. Beira is gewoonlijk wat warmer dan Maputo en daar valt in de zomer veel regen: bijna 300 millimeter per maand.De warmste gebieden van het land zijn de Zambezi-vallei (Tete) en het uiterste noordoosten. ’s Zomers komen de temperaturen hier gemakke-lijk boven de 30° C uit en liggen op de stranden van bijvoorbeeld de Qui-rimba-archipel is onaangenaam.De plateaus en berggebieden zijn gedurende het hele jaar aangenaam: 20° C tot 25° C. Gedurende het jaar, maar met name in de zomer, valt hier veel regen (jaarlijks gemiddeld 2000 millimeter). De zomernachten zijn hier koel; de winternachten zijn koud. Het Plateau van Lichinga vormt het koudste gedeelte van Mozambique, hier ligt de temperatuur in winter-nachten rondom het vriespunt en komt ’s zomers zelden boven 30° C uit.

mozambique als exotische vakantiebestemming Foto: Rani Resorts

15klimaatacHtergroNDeN14

Klimatologische tips• Als u ’s morgens vroeg wolkjes aan de lucht ziet, voorspelt dit regen

in de (na)middag;• ’s Avonds kan het overal in het land fris zijn, neemt u zeker twee ves-

ten mee!

WW Mozambique 01 Branco.indd 15 23-01-2008 10:31:33

53

Praktische informatie

53

Praktische informatie

REIZEN NAAR MOZAMBIQUE

De manier van reizen naar Mozambique is afhankelijk van uw reisprogramma. De meeste touroperators die Mozambique in hun programma’s hebben opgenomen combineren een reis door dit land met een bezoek aan Zuid-Afrika of Zambia. Deze reizen beginnen en eindigen op de luchthaven van Johannesburg (Zuid-Afri-ka) omdat dit vanuit Nederland of België een goedkopere bestemming is.

Per vliegtuigIndien u individueel naar Mozambique wilt reizen kunt u vliegen naar Maputo, waar u kunt overstappen op binnenland-se vluchten. Vliegen naar Maputo (IATA: MPM) is echter aan de prijs. Goedkoper is het om naar Johannesburg te vliegen en met de bus naar Maputo te reizen. De hieronder genoemde tarieven zijn inclusief belastingen.

Naar Maputo• South African Airways, 9023-

5542288 (in Nederland), 921420740 (in Mozambique, gevestigd aan Av. S. Machel, Maputo), www.flysaa.com.

• TAP Portugal, 90900-2635827 (in Nederland), 921431006 (in Mozambique, gevestigd in het Pestana Rovuma Carlton Hotel, Maputo), www.flytap.com.

Hoe vroeger u uw vliegticket bij South African Airways koopt, hoe voordeliger u kunt vliegen. Het laagste tarief voor een retourticket van Amsterdam naar Maputo

is e 850,- (twee keer overstappen). TAP Portugal verkoopt een ticket voor ver-voer tussen Amsterdam en Maputo voor e 900,- (één keer overstappen).

Naar Beira en Pemba• AirlinkAirlink, dat samenwerkt met South Afri-can Airways, is de enige maatschappij die de luchthavens van Beira en Pemba enkele keren per week verbindt met Johannesburg (O.R. Tambo Internatio-nal). Een retourticket van Amsterdam naar Beira of Pemba is erg duur (vanaf e 1400,- – twee keer overstappen), maar dit wordt goedkoper indien u uw ticket in een vroeg stadium koopt.

Naar Johannesburg• KLM (non-stop), 9020-4747747 (in

Nederland), 90027-11-8819696 (in Zuid-Afrika), www.klm.com.

• Lufthansa (via Frankfurt), 90900-1234777 (in Nederland), 90027-11-3251925 in Zuid-Afrika), www.lufthansa.com.

• Iberia (via Madrid), 90900-7777717 (in Nederland), 90027-11-8849255 (in Zuid-Afrika), www.iberia.com.

• Emirates (vanaf Düsseldorf, via Dubai), 90049-1805-425652 (in Duitsland), 90027-11-3031900 (in Zuid-Afrika), www.emirates.com.

Retourtickets van Amsterdam naar Johannesburg kosten circa e 650,-. Bijna alle vluchten vertrekken ’s avonds en komen de volgende ochtend aan op hun bestemming.

WW Mozambique 02 Branco.indd 53 23-01-2008 11:53:13

De BazaRuto-aRcHipeL

�

�

�

�

�

�

��

�

�

� �

�

�

�

�

� Â ç

 ç

�N �N

0 10 20 30 km

naar Maxixe, Maputo

Dugong Lodge

Vilankulo Beach Lodge

Goody Villas

Complexo Turistico 'Seta'

Pestana Bazaruto Lodge

Indigo Bay Resort

Benguerra LodgeMarlin Lodge

Vuurtoren .....

Pambarra

VilankuloMucoque

Chichocane

Mapinhane

Macovane

Inhassoro

Chuambo

naar Inchope, Beira, Chimoio

naar Bartolomeüs Diaspunt

Luchthaven Vilankulo

Magaruque

Benguerra

Santa Carolina

Bazaruto

(Ilha da Santa Carolina)

(Ilha do Bazaruto)

(Ilha de Benguerra)

(Ilha de Magaruque)

landingsstrook

landingsstrook

landingsstrook

Â

ç

 ç

Go

vuro

Govuro

15

50

21

10

32

VilankuloWildreservaat

IND

ISC

HE

OC

EA

AN

Bazaruto Nationaal Park(Parque Nacional de Bazaruto)

zandduinen

INHAMBANE

�

EN 1

EN 1

dhowverbinding

vliegverbinding

Two Mile Reef(koraalr i f fen)

�

 ç

�

E

E

E

�

�

 ç

 ç

√

Â

Âç

E

bezienswaardigheden142 143zuid-mozambique

WW Mozambique 03 Branco.indd 142 24-01-2008 17:03:50

hun gasten gratis op bij de landingsstrook van het eiland of in Vilankulo, waarna het vervoer naar het eiland per snelle boot plaatsvindt. Zie www.bazaruto-archipelago.com voor meer informatie. BazarutoBazaruto ligt 24 kilometer ten oosten van Inhassoro en maakt in zijn geheel deel uit van het Bazaruto Nationaal Park (de entree bedraagt e 8 per bezoek). De natuur wordt er zo goed beschermd, dat het eiland gerust een ecologisch juweel mag worden genoemd! De vogelsoorten zijn ontel-baar, in de zee leven meer dan tweehonderd soorten tropische vissen en op de stranden worden al vijf soorten schildpadden waargenomen. De zee rondom het eiland vormt het leefgebied van circa 106 doejongs.Het eiland heeft een lengte van 22 kilometer en een breedte van maximaal zeven kilometer en is daarmee het grootste van de archipel. Bazaruto is bekend om zijn schitterende stranden, idyllische baaien en opmerkelijk hoge duinen die u op de oostkant kunt vinden. Bijzonder zijn de verschil-lende zoetwatermeertjes, waarin krokodillen leven. Het blijft onzeker hoe deze dieren hier terecht kwamen. Het is mogelijk dat zij de rivieren op het vasteland laat verlieten en in de zee terecht kwamen, waarna ze op eigen kracht naar de archipel zwommen. Veruit de meeste toeristen komen naar (het met palmbomen en cashew-nootbomen begroeide) Bazaruto om een heerlijke strandvakantie te vie-ren op het terrein van de luxueuze lodges. De koraaltuinen in de warme zee zijn wereldberoemd en adembenemend mooi. Duiken is dan ook de populairste activiteit. Indien u tijd over heeft, kunt u een kijkje nemen bij de vuurtoren op de noordpunt van Bazaruto (vlakbij de Bazaruto Lodge); deze werd door de Portugezen in 1890 gebouwd. Het eiland is erg in trek bij vermogende Zuid-Afrikanen, boekt u daarom ruim van tevoren.

bezienswaardigheden142

Het eiland Bazaruto vanuit de lucht Foto: Rani Resorts

143zuid-mozambique

WW Mozambique 03 Branco.indd 143 24-01-2008 17:04:00

bezienswaardigheden148

Inhassoro

Inhassoro ligt 96 kilometer ten noorden van Vilankulo en is een geschikte uitvalsbasis voor bezoeken aan de eilanden Santa Carolina en Bazaruto. Het dorp stelt niet zoveel voor, maar er zijn voldoende winkels (een markt en een paar eetgelegenheden) die een verblijf mogelijk maken.Het benzinestation in Inhassoro kampt regelmatig met brandstoftekor-ten; tankt u dus extra benzine in Vilankulo of in Macovane.

Bartelomeus DiaspuntBijzonder mooi is het Bartelomeus Diaspunt, dat het uiterste noorden vormt van de landtong die ten noorden van Inhassoro ligt. U kunt hier komen om van de schitterende zee en het brede strand te genieten of om de adembenemende zonsopgangen en -ondergangen te zien. Wanneer u hier uw tent wilt opslaan, dient u dhr. Cabrita van Complexo Turistico ‘Seta’ in Inhassoro om toestemming te vragen (mobiel: 82302099).U kunt het Bartelomeus Diaspunt bereiken door voor Complexo Turistico ‘Seta’ de weg aan uw linkerhand te volgen (33 kilometer naar het punt, jeep met vierwielaandrijving noodzakelijk). Deze weg bestaat uit mul zand (dat later overgaat in mangroveterrein) en ligt parallel aan de hoge duinen. Rijd alleen tijdens eb van en naar het Diaspunt; bij vloed is de kans te groot dat uw auto vast raakt in het water. Het is verboden om over het strand naar het punt te rijden; de natuur wordt hierdoor te ernstig beschadigd.

PraktischeInformatie Inhassoro

Accommodatie‘Goody Villas’ van Sonny en San-dra Steyn (mobiel: 823266560 en823266530)isdenieuwsteaanwinstvan Inhassoroenbevindtzichbijhetstrand.Ophetterreinstaateenaantalvakantiechaletsdieonder andere zijnuitgerust met een eenvoudige keu-keneneenbadkamermetdouche.Eris ook elektriciteit en toegang tot hetinternet.Gastenkunnen(tegenbeta-ling)wordenopgehaaldvandelucht-haveninVilankulo.Kosten:e80,-pernacht.

VervoerDe EN1 tussen Pambarra en Maco-vaneisgeasfalteerdenbevindtzichingoedestaat.DewegtussenMacovaneenInhassoroisredelijk,maarerzittengatenoponverwachteplekken inhetasfalt.

ErrijdenbussennaarMaputo(viaVilan-kulo)enBeira,maarhetisverstandigeromnaardezeplaatsentevliegen(dedichtstbijzijndeluchthavenbevindtzichinVilankulo).

i

149zuid-mozambique

WW Mozambique 03 Branco.indd 148 24-01-2008 17:04:20

bezienswaardigheden148

vakantiehuisje in inhassoro

149zuid-mozambique

WW Mozambique 03 Branco.indd 149 24-01-2008 17:04:30