Wereldwijzer Reisgids Aruba

Inhoud

Gelukkig eiland 9Uniek landschap 9Zes goede redenen om naar Aruba te gaan 10Ontspannen levensstijl 10Onbekend landsdeel 10

ACHTERGRONDEN 13Ligging en landschap 13

Eiland in de zon 13Wildwestlandschap 13Vulkanische oorsprong 16What’s in a name… 16

Flora en fauna 16Schaarse vegetatie 20Cactussen 20Heilzame aloë 21Watapana en agave 23Amfibieën en reptielen 23Leguanen 24Vleermuizen 25Paarden, ezels en geiten 25Vogelparadijs 26Zeldzaam uiltje 27Schitterende vissen 28Bedreigde riffen 29Zeeschildpadden 28

Natuurbescherming 30Goed nieuws 31

Vijf eeuwen Aruba 31Geschiedenis in vogelvlucht 31Eerste bewoners 32Indianenbloed 33Misverstand 33Spaanse ontdekkers 33Hollandse kolonisten 34Roerige 19e eeuw 35Goudkoorts 35Graven en kloppen 35

Magere jaren 36Olie, het zwarte goud 37Truien en sokken 38Politiek avontuur 38Koningin Juliana bij de troons-bestijging, 6 september 1948 39Vrijwillige scheiding 39Knellende koninkrijks-banden? 41Financieel onafhankelijk 41Van aardolie naar zonnebrandcrème 41Een kwetsbare economie 42Goede tijden, slechte tijden 43Onderwijs 43

Belangrijke jaartallen 45Bevolking en cultuur 46

Cultuurmix 46Aruba in een oogoplag 46Immigratieland 46Arubanen en Nederlanders 47Talenknobbels 47Een echte taal 47Literatuur 48Geloof… 49… en bijgeloof 50Natuurgeneeswijzen 50Gezinsleven 50De Arubaanse keuken 51Specialiteiten 51Muziekeiland 52Dande 53Carnaval 53Dia di San Juan (24 juni) 55Beeldende kunst 55Architectuur 56

Volkslied 58

WW Aruba 01 Branco.indd 5 23-3-09 17:08

6 aruba

PRAKTISCHE INFORMATIE 59Voorbereiding 59

Toeristische informatie 59Websites 59Klimaat 59Beste reistijd 59Geldzaken 60Inspiratiebron 61Prijsniveau 61Aruba Plus 61Gezondheid 61Medische zorg 62Zon 62Uitdroging 62Jetlag 62Duiken 62Gevaren in het water 63

Met kinderen naar Aruba 64Vlucht 64Verblijf 64Gezondheid 64One Cool Family 65Kinderactiviteiten 65Kindvriendelijke restaurants 66

Trouwen op Aruba 67Naar Aruba 67

Vanuit Nederland 69Vluchten in de regio 67Reisdocumenten 68Werk- en verblijfs-vergunningen 68Bagage 68In- en uitvoerbeperkingen 69Foute souvenirs 69Aankomst 69Transfers 69Vertrek 69

Verkeer en vervoer 70Autohuur 70Taxi 71Limousine Services 71Bus 71Scooters, bromfietsen en motoren 71Fietsen 72

Accommodatie 72Pakketreizen 72

Zelf doen 72Dansvakanties 72Milieuprijs 73Hotels en resorts 73Appartementen en vakantiewoningen 73Luxe 74Kleinschalig met karakter 75Budget 75Kamperen 76Cruises 76Gespecialiseerde reis- bureaus voor reizen op maat, cruises en trouwarrangementen 77

Uit eten 78Ruime keuze 78Aruba Dine Around Program 78Lokale lekkernijen 78Drankjes 79

De restaurants 79Oranjestad 80Hotelzone en Noord 81Savaneta 83San Nicolas 83

UItgaan 84Folklore 84Feestboten en -bussen 84Theatershows 85Casino’s 86Bars en clubs 86

Activiteiten en excursies 88Fun in the sun 88ATV 88Bodysurfen 88Boottochten 88Bowlen 88Diepzeevissen 88Duiken 90Kwetsbaar koraal 94Eilandtours 94Fietsen 94Sensitive Hikers 94Fitness 95Golf 95Jeepsafari’s 96Kajakken 96Kitesurfen 97


7INHOUD

Minigolf 97Mountainbiken 97Onderwatertochten 97Paardrijden 98Parasailen 98Rondvluchten 99Snorkelen 99Sportklimmen 99Tennis 99Vogels kijken 100Wandelen 100Waterskiën en jetskiën 100Waterspeelgoed 101Wind- en kitesurfen 101Zeilen 101

Van A t/m Z 102Adressen 102Bibliotheek 102Bioscopen 102Drinkwater 102Elektriciteit 102Balashi-cocktail 103Evenementen en festivals 103Feestdagen 103Fooien 105Gay/lesbian 106Gehandicapte reizigers 106Huisdieren 106Internet 106Kaarten 106Kerkdiensten 106Kranten 107Kunstgaleries 107Omgangsvormen 107Ongedierte 107Post 108Recrompessiekamer 108Spa’s 108Sport 108Stranden 108Supermarkten 109Taal 109Telefoneren 110Tijdverschil 110Veiligheid 110Vlag 110Wapen 111Was 111

Winkelen 111Ziekenhuis 112

Adressen en telefoon- nummers 113

Handige telefoon- nummers 113Politiekantoren 113Autoverhuurders op het vliegveld 113Bootcharters en zeilcruises 113Diepzeevischarters 114Grote duikcentra 114Kleine duikscholen 114Ranches 114Touroperators 115Watersportcentra en windsurfcentra 115Ziekenhuis, klinieken en ziekenvervoer 116Zwembaden 116

BEZIENSWAARDIGHEDENHighlights van Aruba 117

Routesuggesties 117Tocht West-Aruba 118Tocht Midden-Aruba 119Tocht Oost-Aruba 120

Oranjestad 121Havenstadje 121

Geschiedenis 124Oranje 125Archeologisch Museum(Museo Arqueologico Arubano) 125Fort Zoutman en de Willemstoren 126 Historisch Museum (Museo Historico Arubano) 126Kalkoven 128Muntenmuseum (Museo Naumismatico) 128Schelpenmuseum 129

Omgeving Oranjestad 129Santa Cruz 129Hooiberg 129Morgan's Island 129


8 arUba

Het noordwestenTussen Palm Beach en California Point 131

Vlindertuin/Butterfly Farm 131Bubali vogelreservaat 132Oude Molen 132Aruba Aloë 132Noord 134California Point 135California-vuurtoren 135

Het ruige noorden Van California Point naar Conchi 137Alto Vista 137

Bushiribana 137Natural Pool (Conchi) 137Ayó en Casibari rotsformaties 138Ezelopvang 140Struisvogelboerderij 140

Oost-ArubaVan Oranjestad naar Baby Beach 141

Spaans Lagoen en Balashi 141Savaneta 141

San nicolas 142Sunrise City 142Charlie’s Bar 142

Galeria Harmonia 143Modeltreinenmuseum 143Ceru Colorado 146Arbeiderswijken 146Stranden 146Lourdes-grot 147

Arikok Nationaal Park 148Park in aanbouw 148Rotsen en cactussen 149Bijzondere vegetatie 149Mysterieuze rotstekeningen 152Zeldzame dieren 152Dos Playa 154Boca Prins 154Grotten 155Quadirikiri 155Tunnel of Love 156

Wandelroutes 156Andere eilanden 160

De Palm Eiland 160Renaissance Eiland 160Nederlandse Antillen 161Slavenmuseum 162

Verder lezen 163Woordenlijst Papiaments 167Over de auteur 172Register 173

OPGENOMEN KAARTENAruba, ligging 12Aruba, overzichtskaart 14-15Aruba, fysisch 18-19Duiklocaties 92-93

Oranjestad 122-123Hotelzone 130San Nicolas en omgeving 144-145Arikok nationaal park 150-151


13

AchterGronden

LIGGING EN LANDSCHAP

Eiland in de zonAruba ligt in de Caribische Zee, door een smalle strook water gescheiden van het vasteland van Zuid-Amerika. Op heldere dagen is de Santa Ana op het Venezolaanse schiereiland Paraguaná te zien dat slechts dertig kilometer verderop ligt. De zee tussen Aruba en Venezuela is nergens die-per dan tweehonderd meter terwijl ten noorden van het eiland de zeebo-dem snel afloopt naar een paar kilometer diepte.Aruba is het kleinste en meest westelijke eiland van de Benedenwindse Eilanden, ook wel ABC-eilanden genoemd. Ten oosten van Aruba liggen Curaçao (70 km) en Bonaire (120 km). Zo’n 900 km noordelijker liggen de Bovenwindse Nederlands-Antilliaanse Eilanden: St.-Maarten (voor de helft Frans), Saba en St.-Eustatius. De benaming Bovenwinds en Beneden-winds dateert nog uit de tijd van de transatlantische zeilvaart en heeft te maken met de ligging van de eilanden ten opzichte van de passaatwinden.Het langgerekte Aruba is niet groot: tussen het noordwestelijke puntje California Point en het zuidoostelijke Punto Basora is het eiland 32 km lang en nergens breder dan 10 km. Je bent dus nooit meer dan een paar kilometer van de kust verwijderd. De landoppervlakte is 180 km2, dat is ongeveer even groot als het Noord-Hollandse eiland Texel.

WildwestlandschapBezoekers maken meestal als eerste kennis met de windluwe west- en zuidwestkust van het eiland, waar lange zandstranden aan de kalme zee liggen. Ook alle hotels en de hoofdstad Oranjestad liggen aan de zuid-westkant. Een groot contrast met de hotelzone vormt de ruige noorden oostkust, een desolaat gebied waar het bijna altijd hard waait en de bran-ding met grote kracht op de rotsen slaat. Je vindt er boca’s (inhammen/baaien), duinen en kalkplateaus, grotendeels onbegroeid. Daarachter ligt de eenzame cunucu, een landelijk gebied met de zo typerende cactus- en vetplantenvegetatie, en met rotsformaties, door erosie tot vreemde vor-men verweerd. Grote delen van de cunucu zijn verlaten maar op (voorma-lige) land- en tuinbouwgronden vind je de typische Arubaanse cunucu- woningen in vrolijke tinten, op door cactushagen omheinde terreinen.De hoogste toppen van het eiland liggen in het noordoosten: de 189 meter hoge Jamanota en de bijna even hoge Arikok, beide gelegen in het Arikok Nationaal Park. De diepste delen van de valleien tussen de heuvels noemt men ‘rooien’, droge rivierbeddingen die uitkomen bij zee. De rooi-en verzamelen bij regenval veel water en zijn groener dan de omgeving. In vroegere tijden werd vooral langs deze rooien landbouw bedreven.


59

Praktische informatie

59

Praktische informatie

VOORBEREIDING

toeristische informatie

Aruba Tourism Authority (ATA), Schim-melpennincklaan 1, 25 17 JN Den Haag, 9070-302 8040, [email protected]. Het hoofdkantoor van ATA is geves-tigd op de L.G. Smith Blvd 172 in Oran-jestad, 9(011) 297 582 777; e-mail: [email protected]. Dit kantoor is op weekdagen geopend: van 9 tot 17 uur.

Websites

Op www.aruba.com, de officiële web-pagina van de Aruba Tourism Authority, komen in vogelvlucht allerlei onderwer-pen aan bod. De Nederlandse versie is te vinden op http://nl.aruba.com. Ook handig is www.aruba.org. Minder overzichtelijk maar wel heel uitgebreid is www.visitaruba.com. Op Internet zijn verder talloze pagina’s te vinden van reizigers die hun enthousiasme over Aruba met anderen willen delen. Leuk om alvast in de vakantiestemming te komen. Een leesbare pagina over de geschiedenis van Aruba (goed geïllu-streerd met oude foto’s en dergelijke) is www.historiadiaruba.aw. Wie meer wil weten over de relatie tussen Aruba en Nederland kan terecht op www.genootschapnederlandaruba.nl.

klimaat

Aruba heeft een paradijselijk, haast verslavend klimaat. De zon schijnt het hele jaar en de luchtvochtigheid is laag

(gemiddeld 75%). Het betreft een sta-biel tropisch-aride (steppe)klimaat. Het eiland ligt buiten de orkaanzone waar-door het niet of nauwelijks last heeft van de heftige stormen die de Boven-windse Eilanden zo kunnen teisteren. Grote orkanen verderop brengen wel veel regen met zich mee. Het droge landschap van Aruba verandert dan in een verbazend groene oase, zoals eind 2008 het geval was bij orkaan Omar. De gemiddelde temperatuur ligt overdag rond de 29° C. ’s Nachts wordt het zel-den koeler dan 22° C. Relatief koel zijn de maanden januari en februari. Augus-tus en september zijn minder winderig en daardoor de warmste maanden. Het kan dan 35° C worden. Warm is het dus zeker maar de passaatwind die bijna altijd uit het noordoosten waait zorgt voor een verkoelende bries.Op Aruba valt gemiddeld 450 mm regen per jaar (Nederland 800 mm) maar extreem droge of natte jaren komen voor. De neerslag valt in de vorm van korte, verfrissende buien waar iedereen van geniet. De meeste regen valt tussen half oktober en half januari. De zeewatertemperatuur schommelt tussen de 25° C (februari) en 28° C (september). Omdat Aruba niet ver van de evenaar ligt zijn dag en nacht min of meer even lang.Surf voor meer informatie over het Aru-baanse klimaat en voor een actueel weerbericht naar www.meteo.an.

Beste reistijd

Er zijn geen ongeschikte periodes voor Aruba. Eind december, januari, febru-


60 PRAKTISCHE INFORMATIE

ari en maart zijn de drukste maanden, mede vanwege het befaamde Aru-baanse carnaval. In deze periode komen vooral Noord-Amerikanen op bezoek. Ga je wat later, tussen half april en half december, dan liggen de prijzen van accommodaties aanzienlijk lager. Tij-dens de Europese zomervakantieperi-ode is er ook weer een kleine piek; er vertoeven dan meer Europeanen en Zuid-Amerikanen op het eiland. Liefheb-bers van sportieve of muzikale evene-menten doen er goed aan de evene-mentenkalender op www.aruba.com te raadplegen.

Geldzaken

De munt van Aruba is de Arubaanse gul-den of florin (Afl), verdeeld in 100 cent. Bankbiljetten zijn er in nominaties van 10, 25, 50, 100 en 500 florin en er zijn munten van 5, 10, 25 en 50 cent, 1, 2,50 en 5 gulden. De munt van vijftig cent is vierkant. De Arubaanse toeristenindustrie is vooral gericht op Amerikanen en daar geldt de Amerikaanse dollar als betaalmiddel. Tot

in de kleinste winkeltjes kun je ermee betalen. In veel winkels is alles zowel in dollars als in florins geprijsd. Wie met dol-lars betaalt krijgt ook dollars terug, soms in combinatie met florins. Al 35 jaar staat de Arubaanse muntwaarde vast: Afl 1,77 is gelijk aan 1 Amerikaanse dollar, ofte-wel 1 florin is 0,55 US$. Soms wordt dit naar boven of beneden afgerond.De Arubaanse florin is buiten Aruba niet verkrijgbaar en mag ook niet worden geïmporteerd. Neem daarom wat dol-lars mee voor de eerste uitgaven, bij voorkeur in kleine coupures; biljetten van US$ 50 en 100 worden niet overal geaccepteerd. NB: De Antilliaanse gul-den wordt niet geaccepteerd op Aruba en vice versa. Met een Nederlandse bankpas (voor-zien van een Cirrus- of Maestro-logo) en met een credit card (in combinatie met pincode) kun je zowel Arubaanse florins als Amerikaanse dollars opnemen bij diverse geldautomaten (ATM’s) in Oranjestad, casino’s, bij enkele resorts en bij de Super Food supermarkt. Hier-voor rekent je bank transactiekosten. De instructies op de automaten worden ook


117

Bezienswaardigheden

Aruba is meer dan zon, zee en zand. Het is de moeite waard om je een of twee (halve) dagen los te rukken van strand en zwembad en letterlijk en figuurlijk de andere kant van het eiland te ontdekken. Aruba mag dan weinig grootse culturele bezienswaardigheden hebben, er zijn tal van interessante en fotogenieke plekjes te ontdekken. Een paar kilometer buiten de hotelzone wacht een eenzaam landschap met cactuswouden, scheefhangende dividivi’s, verlaten stranden en landweggetjes langs de mooiste uitzichten op zee. Onderweg krijg je gezelschap van geiten, legu-anen en verwilderde ezels Een tocht rond het eiland is voor velen een onverwacht hoogtepunt van de vakantie. Daarom: huur een auto, door-kruis de cunucu en ontdek hoe mooi Aruba kan zijn. Neem als het even kan een jeep. Op sommige stukken, vooral langs de noordkust, zul je een 4WD hard nodig hebben. Het is raadzaam met een volle tank te vertrekken en neem altijd voldoende water mee en iets te eten want veel voorzieningen zijn er onderweg niet. Openbare toiletten evenmin. Vergeet ook je snorkel en handdoek niet. Meer informatie over autohuur en verkeer lees je op pagina 70.Wil je in korte tijd veel zien of heb je geen zin om zelf achter het stuur te kruipen maak dan een georganiseerde (jeep)tour over het eiland. Of huur een taxi. Veel taxichauffeurs zijn goede gidsen en weten ook plekjes te vinden waar de tourbussen (en het openbaar vervoer) niet komen. Het officiële tarief is US$ 40 per uur maar onderhandelen over een dagprijs is mogelijk.

Highlights van Aruba• SlenterdoorOranjestadenontdekdemooiehistorischepanden• Verkendeboca’svanderuigenoord-enoostkust• ErvaarArubaopz’nwildstinArikokNationaalPark• GenietvanhetpanoramaronddeCalifornia-vuurtoren• DuikmeteensnorkelinzeebijBabyBeachofMangelHalto• BedwingeenkiteboardbijFisherman’sHutofBocaGrandi• Huureenpaardendraaflangsrotsenenbloeiendecactussennaarde

NaturalPool

ROUTESUGGESTIES

De genoemde bezienswaardigheden bij de routesuggesties staan verder-op in dit hoofdstuk uitgebreider beschreven. De tochten zijn gemakkelijk met elkaar te combineren. Zie ook de kaart op pagina 14-15.


bezienswaardigheden118

Tocht West-Aruba De westkant van Aruba is het dichtst bebouwd en meest bezocht. Daar lig-gen de hotelstranden, het vliegveld, de hoofdstad Oranjestad, alle winkel-centra en de meeste restaurants en uitgaansgelegenheden. Er is ongeveer een dag voor nodig om alles te zien wat hieronder beschreven staat. Wil je meer tijd in Oranjestad doorbrengen (winkels, musea), uitgebreid lun-chen, zwemmen of snorkelen onderweg, verdeel je ontdekkingstocht dan over twee dagen. Je kunt deze ontspannen route met een gewone auto vol-gen.BegininOranjestad waar je rustig een paar uurtjes kunt doorbrengen of alleen een kop koffie aan het water kunt drinken, bij Hollands eetcafé The Paddock bijvoorbeeld. Volg daarna de weg richting hotelzone, de snel-weg als je wilt opschieten, de kustweg voor een mooie route langs Eagle Beach. Op dit strand bevinden zich de twee beroemde waaibomen van Aruba. Tegenover deze bomen staat het originele, in Oud-Hollands/Aru-baanse stijl gebouwde hotel Amsterdam Manor. Het terras van restaurant Mango bij dit hotel is een aangename plek voor een drankje of een lunch.Gabijderotondetussendelow-rise-endehigh-rise-hotelsrechtsafvooreen bezoek aan de Aruba Aloë-fabriek.Gahiervoorverderopweerrechts-

Oranjestad


af, net na het blauwe Elmar-gebouw (links). Rijd daarna terug naar Palm Beach (het strand wordt door de grote hotels aan het oog onttrokken) en bekijk de Oude Molen, de Vlindertuin en het vogelreservaat van Bubali. HetpompeuzeRiuPalaceHoteldomineertindezecontreiendehorizon.Vervolg dan de kustweg naar de California-vuurtoren op het noordwestelij-ke puntje van het eiland. Onderweg passeer je Aruba’s goudkust met villa’s en luxe bungalows van welgestelde Arubanen en buitenlandse gepensio-neerden. Daarachter liggen de mooie stranden van Malmok, BocaCatalinaen Arashi, een van de beste locaties om te zwemmen en te snorkelen. Je kunt lunchen bij de vuurtoren of bij een van de restaurants in en rond het plaatsje Noord (neem hiervoor weg nummer 2 na je bezoek aan de vuurto-ren). Vanuit Noord kun je ook nog een bezoek brengen aan het kapelletje van Alto Vista en tot slot terugrijden naar Oranjestad of je hotel.

Tocht Midden-ArubaDeze tocht voert door een rustig, minder bekend stuk van het eiland met een paar mooie uitzichten en leuke bezienswaardigheden.Verlaat Oranjestad aan de oostkant en volg de weg richting San Nicolas. GabijdeBalashi-stoplichtenlinksafinderichtingvanSanta Cruz. Van bovenaf zijn de kleurige woningen van dit stadje te zien, verspreid tussen de heuvels. Je kunt even stoppen bij de kerk en binnen de muurschilde-ringen bewonderen. Achter de kerk is de Hooiberg zichtbaar. Even verder-oppasseerjehetkerkjevanPiedraPlat,nietlangdaarnakomtdeafslagnaar de Casibari Rock Formations.BeklimdezeengenietvanhetuitzichtopSantaCruz.DehoofdwegleidtverdernaarderotondevanParadera.GahierrechtsafenvervolgensalsmaarrechtdoortotaandeT-splitsing.Gadaarlinksafenvolgdewegnaardekust.HalverwegepasseerjedeStruisvogelfarm met een prachtig gelegen restaurant, een relaxte plek om iets te eten en te drinken. Verderop gaat de weg over in zandpaden. MeteenjeepkunjedeBushiribana-ruïnebenaderenofverderlangsdekust rijden naar de restanten van de vermaarde Natural Bridge. Voordat de dertig meter lange brug instortte (2005) was dit het meest gefotogra-feerde stukje van Aruba. De tourbussen komen er vreemd genoeg nog steeds.Gelukkigzijnernogzo’nzevenanderenatuurlijkebruggenlangsde kust te vinden, al zijn die wel kleiner. Ze ontstonden aan de delta’s van rivieren die vroeger richting zee liepen. Van binnenuit werd het gesteente door het rivierwater uitgehold. Op de terugweg is een leuke alternatieve route mogelijk, via de Ayó Rock Formations, de Ezelopvang en het Arikok Nationaal Park. Keer dan niet meteenterugnaardezuidkustmaargaopdekruisingnetnaSantaCruzlinksaf en volg de weg langs de Frenchman’s PassenderuïnesvandeBalshi-goudsmelterij, een uitzonderlijk groen en vogelrijk stukje van Aruba.JekomtdanuitinhetdorpPosChiquitometverlatenzoutpan-neneneenpaarsnorkelstrandjes.PosChiquitoisookhetdomicilievan Betty’s Pottery.BettyThielmanheefteengrootaanbodpotten, vazen,mokken, kandelaars en siervoorwerpen, zoals terracotta hagedissen. Ze werkt ook op bestelling. Je vindt haar winkel aan de grote weg, ma. t/m vr. 9-12 en 14-17 uur; za. 9-17 uur, 9584 1333.

119routesuggesties


Wereldwijzer Reisgids Aruba

Documents

Transcript of Wereldwijzer Reisgids Aruba