Welkom - Stichting Zelfhelp Nederland · Web viewDit gebeurde ondermeer bij Hogeschool Inholland,...

154
JAAR- en ACTIVITEITENVERSLAG 2015 SZN STICHTING ZELFHELP NEDERLAND ter bevordering van de Buitenveldertgroepen www.zelfhelp.nl [email protected] 1

Transcript of Welkom - Stichting Zelfhelp Nederland · Web viewDit gebeurde ondermeer bij Hogeschool Inholland,...

Page 1: Welkom - Stichting Zelfhelp Nederland · Web viewDit gebeurde ondermeer bij Hogeschool Inholland, Hogeschool van Amsterdam, Hogeschool Windesheim, NHL Hogeschool, Stenden Hogeschool,

JAAR- en ACTIVITEITENVERSLAG 2015

SZN

STICHTING ZELFHELP NEDERLAND

ter bevordering van de Buitenveldertgroepen

www.zelfhelp.nl [email protected]

Pieter Calandlaan 315

1068 NH Amsterdam

1

Page 2: Welkom - Stichting Zelfhelp Nederland · Web viewDit gebeurde ondermeer bij Hogeschool Inholland, Hogeschool van Amsterdam, Hogeschool Windesheim, NHL Hogeschool, Stenden Hogeschool,

INHOUD

Voorwoord……………………………………….3Inleiding…………………………………………..6Tafelmanieren…………………………………10Historie……..……………………………………..11Missie…………………………..……………………12Visie…………………………………………………..12Kernwaarden……………………………………14Doelstellingen………………………………….14Kerntaken…………………………………………15Herstel……………………………………………..16Organisatie en Bestuur…………………19Landelijke activiteiten 2015………..21Activiteitenverslagen 2015……..…..28Inleiding……………………………………………28Alkmaar…………………………………………….34Amsterdam.........................................37Assen…………………………………………………42Den Haag…………………………………………..46Drachten…………………………………………..50Ermelo……………………………………………….51Goes…………………………………………………..54Groningen…………………………………………58Haarlem…………………………………………….60Hoogeveen…………………………………….….64Hoorn…………………………………………………69IJmuiden…………………………………………..72Leeuwarden….......................................76Terschelling………………………………………78Volendam…………………………………………...79Zoetermeer……………………………………….82Landelijke activiteiten kort……………86Voorbeelden onderwerpen………………87Voorbeelden ervaringen…………………..90VoorwoordIn 2015 kregen veel bezoekers van de Buitenveldertgroepen in Nederland te maken met steeds verder toenemende nadruk op eigen regie en zelfredzaamheid. Dat gold dus ook voor de groepen als vrijwilligersprojecten, en hun landelijke samenwerkingsorgaan de Stichting Zelfhelp Nederland.

2

Page 3: Welkom - Stichting Zelfhelp Nederland · Web viewDit gebeurde ondermeer bij Hogeschool Inholland, Hogeschool van Amsterdam, Hogeschool Windesheim, NHL Hogeschool, Stenden Hogeschool,

Voor (nieuwe) bezoekers van de groepen is dit bijvoorbeeld merkbaar in het afnemend aantal locaties bij de verslavingszorg, maar ook door steeds kortere behandeltijden, en meer ambulante zorg. Daardoor wordt het belang van de Buitenveldertgroep voor blijvend herstel nog steeds groter, omdat veel mensen die worstelen met gevoeligheid voor verslaving zich vaker aan hun lot over gelaten voelen, en in deze lotgenotengroepen alle nadruk ligt op preventie, terugvalpreventie, nazorg, een blijvende alertheid op verslavingsgevoeligheid en doorgaand herstel. De programma’s in de klinieken worden steeds korter; daarna zal er toch echt een vangnet moeten zijn, zoals een lotgenotengroep als de Buitenveldertgroep. Deze groepen zijn zeer laagdrempelig, staan open voor iedereen, en zijn breder georiënteerd, zonder een spiritueel programma of stappenplan: het gaat er in deze groepen om dat je zélf je weg gaat vinden: de nadruk ligt op het ontwikkelen van je eigen regie en zelfredzaamheid.Onvoorwaardelijke presentie voor elkaar is het belangrijkste element in dit lotgenotencontact. Dit jaar werd het belang daarvan des te duidelijker, toen verschillende deelnemers te maken kregen met een wijziging in hun hulpverleningstraject, ingegeven door bezuinigingen. Transitie en decentralisatie van diverse soorten zorg, nu ingebed in de WMO, leidde er toe dat sommige deelnemers totaal van slag waren door wisseling van hulpverleners en/of vorm van hulpverlening. Ze bouwen een band op met hun hulpverlener en nemen die dan ook vaak in vertrouwen, waarbij de meest private en intieme zaken gedeeld worden. De hulpverlener is professional, heeft meestal uitgebreide dossierkennis en kan zijn/haar persoonlijke betrokkenheid over het algemeen goed afbakenen. De cliënt (deelnemer) kan dit veel moeilijker, voelt zich afhankelijk van die ene specifieke hulpverlener, stelt zich ook zo op en wordt door wisseling van de wacht teruggeworpen in zijn/haar proces van herstel. Bij dat steeds voortgaande herstelproces speelt voor de bezoekers van de groepen het wekelijks groepsgesprek op zichzelf, en de contacten en activiteiten die daaruit voort kunnen komen, een zeer belangrijke rol: de Buitenveldertgroep als constante factor in een turbulent 2015.In dit verband is het van belang duidelijk te maken wat herstellen van een verslavingsperiode en het leren leven met verslavingsgevoeligheid, en/of kwetsbaarheid in bredere zin inhoudt. Vaak wordt namelijk door buitenstaanders automatisch aangenomen dat dit herstel gelijk is aan het algemeen bekende begrip “herstel” bij het genezen van de meeste fysieke kwalen; “herstellen” is dan namelijk vaak: “beter worden, het verdwijnen van symptomen.” Maar bij het herstel van een verslaving, dwangmatig gedrag of andere psychische kwetsbaarheid, is die kwetsbaarheid blijvend, en gaat het erom daarmee te leren leven. Daarover kun je elkaar als lotgenoten in een Buitenveldertgroep veel leren. Tegelijkertijd helpt het uiten en luisteren naar in elkaar in de rust van het groepsgesprek op basis van de heldere gespreksregels zoals die zijn beschreven in de Tafelmanieren (zie aldaar) van de Buitenveldertgroepen op zichzelf ook bij het werken aan verdergaand en blijvend herstel. Nadere uitleg over herstel verderop in dit verslag.Er waren in 2015 inmiddels 18 Buitenveldertgroepen in Nederland, die door gemeenten worden ondersteund omdat zij het belang zien van deze herstelwerkgroepen voor kwetsbare burgers die worstelen met een verslaving. Deze groepen dragen bij aan de invulling en borging van belangrijke aspecten van de nieuwe Wmo, de participatiewet, en van de implementatie van Welzijn Nieuwe Stijl ter bevordering van de zelfredzaamheid en participatie van kwetsbare burgers.De Buitenveldertgroep is een geheel zelfgeorganiseerde vrijwilligersorganisatie, die een bijdrage levert aan de ontwikkeling van het gevoel van eigenwaarde, de eigen regie, zelfredzaamheid en autonomie van mensen die kwetsbaar zijn door verslavingsgevoeligheid. De Buitenveldertwerkgroepen werken samen in de faciliterende en ondersteunende Stichting Zelfhelp Nederland ter bevordering van de Buitenveldertgroepen (SZN). De groepen organiseren wekelijks groepsgesprekken voor mensen die zichzelf willen bevrijden uit de klauwen van een verslaving of ander dwangmatig gedrag, en willen werken aan het

3

Page 4: Welkom - Stichting Zelfhelp Nederland · Web viewDit gebeurde ondermeer bij Hogeschool Inholland, Hogeschool van Amsterdam, Hogeschool Windesheim, NHL Hogeschool, Stenden Hogeschool,

onderhoud van alertheid aangaande oude gedragspatronen en het ontwikkelen van een andere manier van leven. Daarnaast worden er vanuit de groepen voorlichtingen aan cliënten in verslavingsklinieken gegeven, presentaties aan medewerkers van die klinieken en andere belangstellenden, en gastlessen en workshops op scholen en Hogescholen. Om dit alles te bewerkstelligen vinden regelmatig bestuursvergaderingen en intervisies plaats. Bezoekers van de groepen zetten zich daarnaast persoonlijk in voor verschillende vormen van vrijwilligerswerk.

De activiteiten passen allemaal zeer goed binnen de kaders van de nieuwe Wmo, omdat alle Buitenveldertgroepen, overigens al 34 jaar lang, gericht zijn op: ► Vraaggericht werken in plaats van aanbodgericht werken► Welzijn Nieuwe Stijl► Ontzorgen► Oplossingsgericht werken in plaats van probleemgericht werken► Eigen kracht en eigen regie stimuleren► Ondersteuning en stimulans door delen met mede-ervaringsdeskundigen► Systematische groepsgesprekken op basis van heldere gespreksregels als steunsysteem► Het voorkomen/bestrijden/beperken van sociaal isolement► Stimuleren sociale activering en participatie► Ontwikkelen van vermogen tot sociale cohesie in groepsverband► Gericht op een zo breed mogelijk publiek (laagdrempelige methode en sfeer, geen intake, geen wachtlijst, geen kosten voor de deelnemers, alle verslavingen in één groep, geen beperking in tijd wat betreft deelname, geen beperking tot een bepaalde visie op verslaving, en er wordt geen extern bepaald leefprogramma of een levensvisie opgedrongen; het gaat juist om het ontwikkelen van een eigen leefprogramma en levensvisie, ook (juist) na een verslavingservaring.

Een initiatief als de Buitenveldertgroep biedt de lokale overheid mogelijkheden invulling te geven aan het vergroten van zelfredzaamheid. De afstand verkleinen tussen de professionele zorg en inzet van vrijwilligers lijkt daarbij de meest voor de hand liggende weg.De gemeenten dienen vanuit de landelijk gedirigeerde verantwoordelijkheden het voortouw te nemen in het vorm geven aan een bredere participerende samenleving.De Buitenveldertgroep is één van de instrumenten die zij daarbij kan benutten.En in het kader van de bezuinigingen kunnen we stellen dat de Buitenveldertgroepen relatief erg goedkoop zijn voor de gemeenten.De Buitenveldertgroepen zijn en worden opgericht, ontwikkeld en onderhouden door en voor mensen met een verslavingservaring of ander dwangmatig gedrag. Ze zijn dus geheel zelfgeorganiseerd, en vraaggericht: elke groep begint met de behoefte van een of meerdere mensen die met hulp van de specifieke werkwijze en atmosfeer van een Buitenveldertgroep willen herstellen van controleverlies, verslaving en dwangmatig gedrag.

De groepen vormen voor veel bezoekers een ideaal platform om aan hun herstel te werken:

● Door de erkenning en herkenning van de eigen problematiek op basis van gelijkwaardigheid, tolerantie en vrijheid van visie● Door de rust en ruimte, die door de ‘Tafelmanieren’ wordt gecreëerd, te leren benutten om gevoelens en gedachten uit te spreken, en goed te luisteren naar jezelf en anderen● Door spanningsopbouw te voorkomen of verlagen door je uit te spreken in de groep

4

Page 5: Welkom - Stichting Zelfhelp Nederland · Web viewDit gebeurde ondermeer bij Hogeschool Inholland, Hogeschool van Amsterdam, Hogeschool Windesheim, NHL Hogeschool, Stenden Hogeschool,

● Door op die manier het vermogen tot zelfreflectie en reflectie te ontwikkelen● Door een gevoel van eigenwaarde te (her)vinden met hulp van het lotgenotencontact● Door eigen kracht, eigen regie, zelfredzaamheid, en autonomie te (her)ontwikkelen● Door vanuit de noodzakelijke basis van gezonde zelfzorg het vermogen tot participatie te ontwikkelen en te concretiseren binnen de groep, de Stichting Zelfhelp Nederland, ander vrijwilligerswerk of betaald werk.

Een Buitenveldertgroep kenmerkt zich door respect voor het individu, de vrijheid van visie en meningsuiting, en de eigen regie. Iedereen in de groep zoekt zijn eigen oplossingen, maar hoeft dat niet alleen te doen: alle ervaringen en oplossingen van de andere aanwezigen dragen bij aan dat proces. Je kunt vrijelijk putten uit de rijke ervaringen met valkuilen en oplossingen in de groep.

Voor de bezoekers van de Buitenveldertgroepen is dat een ideale manier om:

● Te werken aan het herstel van een verslaving● Alert te blijven op het risico van een opleving van de aandoening verslaving● Op een gezonde manier te leren leven met verslavingsgevoeligheid● Zichzelf in alle vrijheid verder te ontwikkelen in het leven, ieder op zijn/haar eigen manier.

Uitgaande van het gegeven dat elk mens een uniek individu is, is herstel van het vastlopen in het leven door een verslaving of dwangmatig gedrag voor alle mensen met een ernstige psychische- en/of een verslavingsbeperking een mogelijkheid om het leven opnieuw inhoud en richting te geven, op welk levensgebied dan ook. Ieder mens heeft het in zich om aan herstel te werken, op geheel eigen wijze en in een eigen tempo. De Buitenveldertgroepen bieden daartoe de ruimte, zo lang als de betrokkene dat zelf nodig acht en/of zinvol vindt.

Dit verslag gaat over dat proces, over de voorwaarden die we in de Buitenveldertgroepen als bestuur en dagelijks bestuur van de Stichting Zelfhelp Nederland samen scheppen om dat proces mogelijk te maken, en over enkele prachtige praktijkvoorbeelden van dat proces in de Buitenveldertgroepen en bij de individuele bezoekers van de groepen.

Dit verslag is uitgesplitst in een algemeen deel, met daarin:Inleiding, Tafelmanieren, Historie, Missie, Visie, Kernwaarden, Doelstellingen, Kerntaken, Herstel, Organisatie en Bestuur, Landelijke Activiteiten,en een deel met de verslagen van de afzonderlijke Buitenveldertgroepen.Beiden delen kunnen echter niet los van elkaar gezien worden: in de dagelijkse praktijk zijn ze steeds met elkaar verbonden.Aan het eind van dit verslag, last but not least, zijn voorbeelden beschreven van onderwerpen die in de groepsgesprekken aan de orde zijn gekomen, en ervaringen van deelnemers.

InleidingTijdens de groepsgesprekken in de Buitenveldertgroepen gaan de deelnemers, luisterend naar elkaar, op zoek naar hun eigen kracht, zodat de eigen regie over het leven hervonden wordt na een verslavingsperiode. Herstel is ontwikkeling van je leven na een ingrijpende ervaring, zoals een verslaving – en het, vaak met vallen opstaan, leren leven met een kwetsbaarheid, zoals verslavingsgevoeligheid.

5

Page 6: Welkom - Stichting Zelfhelp Nederland · Web viewDit gebeurde ondermeer bij Hogeschool Inholland, Hogeschool van Amsterdam, Hogeschool Windesheim, NHL Hogeschool, Stenden Hogeschool,

De essentie van de groepsgesprekken is het praten uit en over jezelf – en dat is best moeilijk. Er bestaat soms de neiging te spreken namens ‘wij verslaafden’ of er worden algemene of persoonlijke stellingen geponeerd over ‘de’ verslaving, soms op basis van externe bronnen, enzovoorts. Het vergt alertheid en bescheidenheid steeds weer echt uit en over jezelf te praten. Het is vaak makkelijker om over iets anders te praten dan over jezelf en je kwetsbaarheden.

In de Buitenveldertgroep willen we de ruimte creëren en waarborgen voor een ongestoorde eigen ontdekkingsreis, waarbij de deelnemers aan de groep de volstrekte vrijheid ervaren een nieuwe weg voor zichzelf te kunnen opgaan. Het bewaken van die vrijheid door de gespreksleider kan soms lastig zijn, omdat veel mensen snel geneigd zijn te reageren op een ander met advies, kritiek, of onderbreking, in plaats van te spreken uit en over zichzelf, uit de eigen ervaringen, worstelingen en oplossingen. Een ieder moet ruimte krijgen om eigen gedachten, twijfels en vragen uit te spreken. Direct antwoord wordt er niet gegeven tijdens het groepsgesprek. Op den duur kom je zo zelf echter op je eigen antwoorden, met hulp van de ervaringen en oplossingen van anderen. Maar daar hoef je dus niemand dank je wel voor te zeggen. De groep is gebaat bij een zo overzichtelijk mogelijk systeem van het gesprek, op basis van de gespreksregels. De gespreksleider bewaakt de logische volgorde, evenals de wijze waarop de deelnemers zich aan het gekozen onderwerp houden. Daarnaast is het natuurlijk zo dat elke groep een andere sfeer heeft door de eigen coleur locale, en elke gespreksleider een ander mens is die een eigen invulling geeft aan die rol. De gespreksregels garanderen anonimiteit, gelijkwaardigheid, veiligheid, rust en een ordelijk verloop van de bijeenkomsten.

Verslaving is het verlies van zelfcontrole, doordat psychotrope middelen of dwangmatig gedrag (zoals gokken en gamen) je leven in bedwang hebben. Daar kunnen allerlei redenen voor zijn in het leven van degene die dit treft, afgezien van de verslavende eigenschappen zelf van bepaalde stoffen en zichzelf steeds herhalend gedrag. Door hulpverleners wordt er dan ook veelal gekeken naar een combinatie van factoren zoals gebruikelijk in het in Nederland in de verslavingszorg vrijwel overal gehanteerde breed georiënteerde ‘bio-psycho-sociale model’, waarbij gekeken wordt naar zowel genetische aanleg, jeugdervaringen, psychische toestand, als sociale omstandigheden. Maar welke oorzaak je ook ziet (of juist niet) bij jezelf voor de verslaving: als bezoeker van een Buitenveldertgroep vindt je aansluiting door de erkenning van je verslavingsgevoeligheid en de herkenning van allerlei gedachten- en gedragspatronen bij de andere aanwezigen. Door je daarover in alle rust te kunnen uiten, openlijk te kunnen spreken en naar anderen te luisteren, ontlaad je spanningen en hoor je ook de oplossingen die gevonden worden om uit de vernietigende klauwen van de verslaving te blijven. Zodat je kunt werken aan herstel, de opbouw van een ander leven. Waarin je eindelijk in vrijheid jezelf kunt gaan ontwikkelen en een eigen leven leiden, in plaats van te blijven lijden onder de druk en het juk van verslaving. Die groei naar eigen regie (“Wat wil ik?”), eigen kracht (“Wat kan ik?”), zelfredzaamheid (“Wat doe ik zelf?”) en participatie (“Wat kan ik doen in de samenleving?”) is een complex proces, dat niet zelden veel tijd en geduld vraagt. Voor dat proces krijgen bezoekers van de Buitenveldertgroep alle ruimte, zo lang als zij dat zelf nodig hebben en achten. Deze manier van werken aan je herstel, ‘zelfhelp’ genaamd, werkt goed voor veel mensen; het is een effectieve methode die al 34 jaar wordt toegepast in Buitenveldertgroepen in een groot deel van Nederland. De groepen zijn vernoemd naar de groep die in de Amsterdamse wijk Buitenveldert in januari 1982 voor het eerst bijeen kwam. De sfeer is ongedwongen – iets waar velen tegenwoordig behoefte aan hebben, zeker wanneer je last hebt van dwangmatigheid. Wanneer er een terugval plaatsvindt krijg je ook geen kritiek: uit eigen

6

Page 7: Welkom - Stichting Zelfhelp Nederland · Web viewDit gebeurde ondermeer bij Hogeschool Inholland, Hogeschool van Amsterdam, Hogeschool Windesheim, NHL Hogeschool, Stenden Hogeschool,

ervaring weten de aanwezigen in zo’n groep (alleen lotgenoten, geen vrienden, familie, of professionele hulpverleners) hoe moeilijk het is om te stoppen met gebruik wanneer de verslaving je in de greep heeft, maar vooral ook hoe moeilijk het is gestopt te blijven, en je levensstijl grondig te wijzigen. Daarom ondervindt je ook (juist) in zo’n situatie steun van zo’n groep. Wanneer je steeds meer over jezelf vertelt in de groep, zorgt dat niet alleen voor het ontladen en voorkomen van spanningen, maar leer je ook meer zelfreflectie toe te passen, waardoor je bewuster keuzes kunt gaan maken die beter voor je zijn, waar je gelukkiger van wordt. Keuzes die je leven in rustiger vaarwater brengen, waardoor je actiever en effectiever kunt gaan leven, terwijl je wel goed in balans blijft, op een manier die bij jou past: ieder individu is anders. Omdat alle bezoekers aan de beurt komen om hun zegje te doen over het onderwerp dat die avond door iemand uit de groep is ingebracht, leer je ook heel goed luisteren, en uit de verhalen van anderen te halen wat jij nodig hebt en kunt gebruiken. Voor veel mensen die de Buitenveldertgroepen bezoeken in heel Nederland werkt het groepsgesprek dus als opluchting en bezinning. Zelfhelp is een voor de deelnemers gratis en laagdrempelig middel om lichamelijke, psychologische en psychiatrische hulp aan te vullen of te vervangen. De organisatorische kosten zijn relatief laag.Elke Buitenveldertgroep is een geheel zelfgeorganiseerde vrijwilligersgroep, die werkt op basis van de Tafelmanieren – een aantal strikte gespreksregels voor het groepsgesprek en omgangsregels voor de bezoekers. De Stichting Zelfhelp Nederland ter bevordering van de Buitenveldertgroepen is een geheel zelfgeorganiseerde vrijwilligersorganisatie, met een bestuur en dagelijks bestuur van lotgenoten uit de Buitenveldertgroepen. De bezoekers aan de groepen kunnen zowel door alleen deelname aan de groepsgesprekken als door een actieve bijdrage aan de vrijwilligersorganisatie zelf, en de daaruit voortvloeiende activiteiten, hun stappen op de participatieladder zetten: vanuit een vaak zeer geïsoleerde uitzichtloze situatie, zet men in de groep behoedzame stapjes in het (her)vinden van het gevoel van eigenwaarde en eigen kracht:►Trede 1: Vanuit isolement het lef en de kracht ontwikkelen om op eigen initiatief een Buitenveldertgroep te bezoeken, soms het eerste en enige contact naast/na de hulpverlening.►Trede 2: Het aan gaan en ontwikkelen van sociale contacten buiten de deur – wat alleen mogelijk is met hulp van nuchterheid en realiteitszin in contacten met anderen – en van basale sociale vaardigheden, zoals het zichzelf leren uitspreken en het luisteren naar anderen, maar ook het zonder middelengebruik leren omgaan met mensen in de groep of tijdens groepsuitjes.►Trede 3,4: Behalve het deelnemen aan het gestructureerd georganiseerde groepsgesprek, kan men op den duur ook de rol van gespreksleider invulling gaan geven, of voorlichtingen over de Buitenveldertmethode gaan geven aan cliënten in, of medewerkers van de verslavingszorg. In dat verband organiseren we regelmatig intervisies/trainingen, en geeft het DB individuele begeleiding en ondersteuning waar gewenst. Ook kan men bestuurslid worden, om zo tijdens vergaderingen een Buitenveldertgroep te vertegenwoordigen, mee te denken over de ontwikkeling binnen en rondom de groepen en de landelijke Stichting Zelfhelp, of daar zelf deel van uit te gaan maken. Bezoekers worden gestimuleerd deel te nemen aan dergelijke georganiseerde activiteiten. Verder kan men een bijdrage leveren aan website, de telefonische hulpdienst, periodiek, en presentaties/gastlessen/workshops op scholen en Hogescholen. Maar ook aan (vrijwilligers)activiteiten buiten het terrein van verslaving: bezoekers van de groepen die al verder hersteld zijn, doen vaak vele verschillende vormen vrijwilligerswerk. Bezoekers stimuleren elkaar om, indien dat fysiek en mentaal mogelijk is, op zoek te gaan naar betaald werk, eerst met ondersteuning, en, indien mogelijk, regulier betaald werk. De contacten in de groep worden op die manier vaak ook benut als

7

Page 8: Welkom - Stichting Zelfhelp Nederland · Web viewDit gebeurde ondermeer bij Hogeschool Inholland, Hogeschool van Amsterdam, Hogeschool Windesheim, NHL Hogeschool, Stenden Hogeschool,

vorm van netwerken. Al deze activiteiten dragen bij aan het doorbreken van de gevangenis van de verslaving, de dwangmatige vicieuze cirkel van dwangmatig gedrag. Door je te uiten in de groepsgesprekken voorkom je spanningsopbouw, en is er dus ook geen gebruik of dwangmatig gedrag nodig om die spanning te ontladen op een ongezonde manier, en geen roes om te vluchten. Door andere, nieuwe dingen te gaan doen, kom je op een ander spoor in je leven. En dat is hard nodig, want de kracht van de vicieuze cirkel van de verslaving is, door de werking van de middelen, en/of door de duur van gebruik van de middelen of het krampachtig vasthouden aan en vluchten in verslaving en dwangmatig gedrag ENORM. Dat weet alleen een verslaafde uit eigen ervaring; daarom kan lotgenotencontact ook zo enorm behulpzaam zijn: iedereen in de groep weet uit eigen ervaring waarover je praat: over de dwang, de wanhoop, de chaos in je hoofd. Er is een minstens even grote inspanning voor nodig om aan deze vicieuze cirkel te ontsnappen. De sleutel daarbij is dus het voorkomen van spanningsopbouw, en dat betekent dat je heel goed jezelf moet leren kennen. Precies dat is wat een bezoeker in een Buitenveldertgroep kan doen. In de groep stellen we ons vragen als: “Wanneer en waardoor bouw je spanningen op, die kunnen leiden tot gebruik of dwangmatig gedrag? Wat is voor jou een geschikte levenswijze om opbouw van spanning te voorkomen? Wat is de kwaliteit van je leven in alle facetten: voeding, verzorging van lichaam en geest, slaap, dag/nachtritme, daginvulling, mate van en soort van contacten met andere mensen, zingeving, gezonde genotbeleving, balans tussen inspanning en ontspanning?” Al die onderwerpen worden besproken in de groepsgesprekken, waardoor de aanwezigen een steeds beter zicht kunnen ontwikkelen op zichzelf, de anderen, en het leven in bredere zin. Dat is noodzakelijk om blijvend aan de vicieuze verslavingscirkel te ontsnappen, en de ‘verandercirkel’ met succes te doorlopen, en achter zich te laten.Bij fundamentele veranderingen wordt namelijk het volgende proces doorlopen: 1.Voorbeschouwing (Bijvoorbeeld: ‘Ik drink, nou en?’)2.Overpeinzing (‘Ik drink best veel, ook als ik het niet wil, en kan niet stoppen’)3.Besluitvorming (‘Ik wil/moet stoppen met dat gezuip!’)4.Voorbereiding (‘Hoe doe ik dat? Huisarts? Verslavingszorg? Zelfhelp? Van alles wat?’)5.Actie (Hulp zoeken, hulp aanvaarden en daadwerkelijk stoppen)6.Nieuw gedrag (herstel, ontwikkeling van een nieuwe manier van leven)

Alleen wanneer dit herstel blijvend is, en gevolgd wordt door verdere ontwikkeling is er kans op een daadwerkelijke blijvende ‘exit’ uit de verslaving. Door in een Buitenveldertgroep langere tijd te werken aan spanningsverlaging, het leren herkennen, erkennen en hanteren van spanningen, en aan herstel en verdere ontwikkeling, vergroten de bezoekers hun kansen om de verslavingsperiode definitief achter zich te laten. Door: ●Leren uitspreken en luisteren naar anderen en jezelf, in de veiligheid van anonimiteit en lotgenotencontact. ●Wederzijdse herkenning en erkenning zonder professionele begeleiding. ●Zelforganiserende lotgenotengroepen voor mensen met een verslavingsprobleem, waarin de nadruk geheel ligt op zelfredzaamheid, eigen kracht, ondersteuning in eigen kring en netwerkversterking. ●Laagdrempeligheid, signalering, (terugval)preventie. ●Stimuleren van lotgenoten tot het (vroegtijdiger) aangaan van een behandeling in de zorg. ●Onbeperkte nazorg en terugvalpreventie zonder kosten of andere drempels. ●Stimuleren van snellere (hernieuwde) behandeling in geval van terugval. ●Dagbesteding, resocialiseren, reactiveren, delen van informatie over (vrijwilligers)werk.

8

Page 9: Welkom - Stichting Zelfhelp Nederland · Web viewDit gebeurde ondermeer bij Hogeschool Inholland, Hogeschool van Amsterdam, Hogeschool Windesheim, NHL Hogeschool, Stenden Hogeschool,

Een andere manier om het proces van herstel van een verslaving te beschrijven is deze:1 – Beheersd door verslaving: valkuilen en patronen: machteloos, eenzaam, afhankelijk2 – Strijd tegen verslaving: bouwen en relaties: doorbreken, veranderen, veiligheid, vaardigheden3 – Leven met de verslaving: vertrouwen en verantwoordelijkheid: controle, ontwikkelen, erkennen van kwetsbaarheid4 – Leven voorbij de verslaving: perspectief en autonomie: doelen stellen, mogelijkheden en beperkingen, zingeving.

(Naar Cheryl Gagne: “Herstel als proces”: ►Fase 1: Overweldigd door de beperking ►Fase 2: Vechten met de beperking►Fase 3: Leven met de beperking ►Fase 4: Leven voorbij de beperking)

Een bezoeker van een Buitenveldertgroep beschreef herstel en de ontwikkeling en inzet van de eigen ervaring zo:“Herstel betekent voor mij:•steeds toenemend zelfinzicht•bevrijding van stigma en zelfstigma•leven ondanks, met, en los van een pijnlijk verleden•een steeds dieper besef van de rijkdom van mijn ervaringen•mijn gevoeligheid en kwetsbaarheid benutten als empathie•naast mijn kwetsbaarheden ook mijn krachten, talenten en mogelijkheden kunnen en durven gaan zien.”Hij vervolgt:“Inzet van mijn eigen ervaring betekent voor mij dat ik hetgeen mij is overkomen, nu ga ervaren als een bron van levenswijsheid, het gebruiken van mijn eigen ervaringen om anderen beter te begrijpen, en op basis van mijn ervaringen en die van anderen een echt luisterend oor te ontwikkelen.”

Alle Buitenveldertgroepen werken op basis van de Tafelmanieren: heldere regels over het verloop van het groepsgesprek, en duidelijke praktische afspraken voor bezoekers. Zo worden de gelijkwaardigheid, anonimiteit, veiligheid en rust gewaarborgd om aan herstel te werken:

Tafelmanieren van de Buitenveldertgroepen

De deelnemers aan de groep zijn uitsluitend ‘lotgenoten’, geen relaties of deskundigen.Gespreksleider is één van de deelnemers, eventueel in overleg aan te wijzen.

9

Page 10: Welkom - Stichting Zelfhelp Nederland · Web viewDit gebeurde ondermeer bij Hogeschool Inholland, Hogeschool van Amsterdam, Hogeschool Windesheim, NHL Hogeschool, Stenden Hogeschool,

Indien nieuwe deelnemers aanschuiven leest de gespreksleider de spelregels vooren die zijn als volgt:Wij zijn hier in een groep mensen die zelf een oplossing zoeken voor hun eigen verslavingsprobleem, en een manier om in vrijheid verder te leven. Er zijn geen buitenstaanders aanwezig.Straks vraag ik aan de groep waarover wij vandaag gaan praten; het kan even duren, maar op een gegeven moment komt iemand met een vraag, ervaring of probleem. Met elkaar kiezen we dan het onderwerp voor het groepsgesprek, en daarvoor gelden de volgendeGespreksregels:

Ik vraag wie er wil beginnen met praten, of wijs iemand aan. Als deze klaar is, komt de volgende, en zo volgt de hele kring. We praten over onszelf, uit onszelf. We onderbreken elkaar niet, er is geen discussie, en we hebben geen kritiek op elkaar.Je mag eventueel afwijken van het onderwerp als je daar behoefte aan hebt.

Agressie, fysiek of verbaal, is niet toegestaan. We adviseren elkaar niet.We komen op tijd, en verstoren de groep niet.Wanneer je de afgelopen periode een uitglijder, terugval, of opleving van de verslaving hebt meegemaakt, ben je van harte welkom. Wanneer je hiervan nog niet hersteld bent, luister dan. Er is echter voor niemand de plicht om te praten, dus als je luistert zegt dat verder niets.We kennen elkaar alleen bij de voornaam en wat aan tafel gezegd wordt blijft ook aan tafel: we moeten kunnen rekenen op veiligheid binnen de groep.

Nieuwe bezoekers kunnen meteen deelnemen aan het groepsgesprek, maar mogen ook eerst kijken hoe de spelregels werken, en pas iets zeggen over het onderwerp of zichzelf nadat de anderen gesproken hebben. Er is echter ook voor nieuwe deelnemers geen plicht om te praten. Tot slot krijgt degene die het onderwerp heeft ingebracht de ruimte om iets te zeggen, en daarna sluit ik de bijeenkomst.

We hebben ook nog wat praktische regels in de groep, en die zijn als volgt:●Het is niet toegestaan telefoonnummers en andere contactgegevens van derden aan iemand anders te vragen: dat doe je rechtstreeks aan de betrokkene. ●Na afloop van het gesprek doet iedereen wat geld in de pot van de groep, als bijdrage aan de kosten voor koffie, huur, en eventuele groepsactiviteiten.Er is geen vast bedrag, ieder betaalt naar eigen inzicht. ●We vragen iedereen de mobiele apparatuur uit te zetten, zodat we in alle rust kunnen spreken en luisteren. ● We spreken in de richting van de hele groep of de gespreksleider, zodat degene die het onderwerp heeft ingebracht zich niet ongemakkelijk hoeft te voelen.

10

Page 11: Welkom - Stichting Zelfhelp Nederland · Web viewDit gebeurde ondermeer bij Hogeschool Inholland, Hogeschool van Amsterdam, Hogeschool Windesheim, NHL Hogeschool, Stenden Hogeschool,

●Mededelingen aangaande de groep worden gedaan voordat het groepsgesprek begint.HistorieOp 7 januari 1982 kwam de eerste “Buitenveldertgroep” bijeen in de gelijknamige wijk van Amsterdam. Iedereen die worstelde met welke verslaving dan ook, of het herstel daarvan, was welkom – dat was uniek in een tijd dat zelfhulpgroepen nog strikt werden ingedeeld naar gebruikt middel of type dwangmatig gedrag. De overtuiging van de aanwezigen was dat er meer overeenkomsten dan verschillen zijn tussen de verslavingen, en dat mensen met een verslavingsgevoeligheid vaak de neiging vertonen van middel of vorm van dwangmatig gedrag te wisselen, en zo alsnog gevangen te blijven in verslaving en verslavingsgedrag. Het groepsgesprek verliep op basis van heldere gespreksregels, waardoor er voor iedereen voldoende veiligheid en rust was het eigen te verhaal te vertellen. Tegelijkertijd was er door die “Tafelmanieren” de ruimte om in alle rust naar de ervaringen van anderen te luisteren.In plaats van een onderwerp uit een vaststaande tekst te halen, werd de deelnemers gevraagd zélf een voor hen op dat moment actueel onderwerp in te brengen, waarover de groep dan zou gaan praten. “Er was de behoefte aan een wekelijkse ontmoeting met lotgenoten om het eigen verslavingsprobleem de baas te worden en te blijven – en tegelijkertijd vrij te willen blijven van door anderen bedachte en vastgelegde uitgangspatronen. Ook in de groep blijft iedereen verantwoordelijk voor het eigen herstel; de groep is een kader – je bent zelf de chauffeur.”De nadruk werd dus meteen gelegd op zelfredzaamheid. Het ging om de ontwikkeling van een eigen levensstijl, vrij van verslaving, in plaats van een extern gemaakt stappenplan of een door anderen geschreven leefprogramma. Dat beroep op eigen regie in herstel was toen nog zeer vooruitstrevend. Inmiddels zijn termen als eigen kracht, eigen regie, zelfredzaamheid en autonomie alom gebruikelijk, en zijn er 18 Buitenveldertgroepen in 16 plaatsen in Nederland.

Toen er na enige tijd op verschillende plaatsen in het land steeds meer belangstelling begon te ontstaan voor de Buitenveldertmethode, werd op 17 januari 1984 een stichting opgericht om de belangen van de in diverse plaatsen opgerichte Buitenveldertgroepen te behartigen: dit werd de Stichting Zelfhelp Nederland ter bevordering van de Buitenveldertgroepen.

Nu spelen de Buitenveldertgroepen dus al 34 jaar voor de vele bezoekers in de loop der jaren een vaak grote rol bij de ontwikkeling van hun zelfredzaamheid. Iedereen gaat geheel op eigen initiatief naar deze groep: het is elke week weer een stap die je zelf moet zetten. Dat is een belangrijk aspect van eigen regie en eigen kracht. In de groep heerst gelijkwaardigheid tussen de lotgenoten. Door de herkenbaarheid van de problematiek kan een gevoel van eigenwaarde worden opgebouwd. Door te leren zichzelf uit te drukken, komen alle aspecten van verslavingsgevoeligheid, de verslaving en de achterliggende levensproblemen steeds duidelijker in beeld. Zowel bij degene die zich op dat moment uitspreekt, als bij de luisterende lotgenoten, de andere ‘peer educators’. In een groep met mensen die vaak heftig verstrikt zijn geraakt in verslaving, en keihard (hebben) moeten vechten voor herstel, is een grote schat aan informatie aanwezig door alle besproken ervaringen van voor, tijdens en na de verslavingsperiode, en hoe men het eigen herstel aanpakt. Vrijwel zonder uitzondering zijn de groepsgesprekken dan ook zeer diepgaand en leerzaam. Feitelijk is zo’n bijeenkomst hard werken en verwerken – vandaar de oorspronkelijke benaming “Buitenveldert Werkgroepen”. De Buitenveldertgroep kent de brede insteek van de problematiek van ‘dwangmatig gedrag’; mensen die worstelen met allerlei vormen van dwanggedrag/gedachten zijn welkom.Er is immers veel overlap tussen verslaving, verslavingsgevoeligheid, verslavingsgedrag en andere psychische en psychiatrische problematiek.

11

Page 12: Welkom - Stichting Zelfhelp Nederland · Web viewDit gebeurde ondermeer bij Hogeschool Inholland, Hogeschool van Amsterdam, Hogeschool Windesheim, NHL Hogeschool, Stenden Hogeschool,

MissieDe missie van elke Buitenveldertgroep, en daarmee ook van de Stichting Zelfhelp Nederland, is het scheppen van ruimte voor lotgenoten om gezamenlijk in groepsgesprekken volgens de Tafelmanieren te werken aan het eigen herstel. Zo streeft elke Buitenveldertgroep in de eigen omgeving naar een optimale bijdrage aan het bevorderen van de ontwikkeling van de eigen kracht, eigen regie, zelfredzaamheid, zelfontplooiing, doorgaande persoonlijke ontwikkeling en maatschappelijke participatie van de bezoekers. Daarnaast bieden de Buitenveldertgroepen door middel hun samenwerkingsverband Stichting Zelfhelp Nederland, diverse mogelijkheden tot vrijwilligerswerk in de vorm van voorlichtingen, presentaties, gastlessen, website, e.d.Het samenwerkingsverband Stichting Zelfhelp Nederland stimuleert en ondersteunt deze door lotgenoten zelfgeorganiseerde initiatieven, en organiseert en coördineert waar nodig de activiteiten op landelijk niveau. Zelfhelp moet wat ons betreft ‘normaal’ worden; dat werkt ook destigmatiserend, maakt verslavingsgevoeligheid minder tot een taboe, en iets waar je mee kunt leren leven zonder je ervoor te hoeven schamen. Is het een schande om gevoelig te zijn, om niet tegen een gif als alcohol te kunnen? Wanneer je binnen komt bij je huisarts, een buurthuis, gemeentehuis, sociaal café of bij een andere sleutelfiguur of ontmoetingsplaats, moet de informatie steeds meer beschikbaar worden, zowel door een folder of doordat je op de mogelijkheden gewezen wordt. Ook digitaal zijn we aanwezig, op onze site (die in 2015 geheel is vernieuwd dankzij een kundige vrijwilliger uit de groep in Assen), en social media. De samenwerking met verslavingszorg verloopt uitstekend, waardoor de naamsbekendheid van de Buitenveldertgroepen ook daar toeneemt, en daaraan willen we blijven werken, om mensen met een verslavingsgevoeligheid de ruimte te geven tot ontwikkeling te komen.

VisieElk mens, ook die met een verslavingservaring en verslavingsgevoeligheid, heeft behoefte aan persoonlijke groei en ontwikkeling, en aan nieuwe ervaringen die het leven verrijken. Elk mens is uniek en verrijkt met zijn eigenheid onze samenleving. Het gaat ons erom dat je in het groepsgesprek de ruimte krijgt te onderzoeken wie jij bent, wat je nodig hebt, wat je kunt.Zelfhelp betekent: actief jezelf helpen met gebruikmaking van de zelfhelpgroep, zodat je een leven in vrijheid bereikt, langs je eigen weg. Zoek in jezelf naar je eigen antwoorden.Herstellen doe je zelf, maar je hoeft het niet alleen te doen.

Onze werkwijze past goed in de seculiere Nederlandse samenleving en in het huidige maatschappelijk klimaat waarin een toenemend beroep wordt gedaan op zelfgeorganiseerde groepen. We willen dan ook de naamsbekendheid van zelfhelp uitbreiden, zodat meer mensen de keuze voor een Buitenveldertgroep kunnen maken, wanneer zij dat willen. Daartoe willen we ook degenen ondersteunen die een Buitenveldertgroep gaan opstarten. Doel is op deze manier op de lange duur een netwerk van groepen in heel Nederland te bewerkstelligen. Zodat iedereen die dat wil een Buitenveldertgroep kan bezoeken. Ook in 2015 hebben we weer stappen in die richting gezet.

De Buitenveldertmethode is heuristisch, zoekend. Heuristiek is de kunst van het vinden.Heuristieken zijn informele, intuïtieve en specifieke oplossingsstrategieën, die mensen ontwikkelen om bepaalde problemen aan te pakken. Door die strategieën met elkaar te delen wordt de aanpak zowel breder, als beter gefundeerd.

12

Page 13: Welkom - Stichting Zelfhelp Nederland · Web viewDit gebeurde ondermeer bij Hogeschool Inholland, Hogeschool van Amsterdam, Hogeschool Windesheim, NHL Hogeschool, Stenden Hogeschool,

Voorbeelden van dergelijk strategieën zijn:

• Constructie: focussen op een bepaald probleem en daardoor probleemgericht zoeken.• Verificatie en falsificatie: theorie en praktijk in wisselwerking laten treden, zodat je leert niet te verzanden in een eigen gedachtewereld, een mooie theorie die geen grond vindt in de realiteit. Door te luisteren naar de dagelijkse ervaring en praktijk van anderen, en die te vergelijken met de eigen ervaring, kun je ontdekken of iets voor jou echt werkt of niet. • Inductie: het specifieke verhaal van jezelf of anderen tillen naar een meer algemeen begrip. • Deductie: het algemene verhaal van iemand of de groep weten vertalen naar jouw eigen specifieke situatie.• Analogie: de algemene ervaring aangaande verslaving, verslavingsgevoeligheid en herstel van mensen in de groep herkennen als je eigen algemene ervaring op dat terrein. Wat lastig kan zijn, omdat men in de verslaving vaak onbeperkte ‘vrijheid’ zocht, en zichzelf vaak als onbegrensd uitzonderlijk of zonderling (in welk opzicht dan ook) ging ervaren.

Door de strikte gespreksregels staat de bezoeker van de groep voortdurend open voor zowel de eigen oplossing, als voor die van anderen, en kan zo tot een redelijk vergelijk komen. Op die manier kan men elkaar als lotgenoten inspireren en ondersteunen zonder elkaar een bepaald herstelpad op te dringen. Ieder kan zo tot zijn of haar eigen “Eureka!” komen. Zelfontdekking is iets wat je alleen zelf kunt doen.

Buitenveldertgroepen hebben een levensbeschouwelijk neutrale grondslag, die aansluit bij de geseculariseerde aard van de Nederlandse samenleving. Alle levensvisies zijn welkom.De groepsgesprekken richten zich op de vraag: “Hoe verjaag ik verslaving uit mijn leven?”, en verspillen geen energie aan het elkaar overtuigen van één ‘juiste’ manier om dat te doen.Ieder mens heeft een eigen weg naar en door de verslavingsperiode, en een eigen herstelweg.

We werken op de basis van de ‘Tafelmanieren’. Dit betekent dat mensen met alle verslavingen en alle levensovertuigingen of levensvisies in alle Buitenveldertgroepen welkom zijn, en dat bezoekers zelf zoeken naar hun eigen unieke manier om in vrijheid verder te leven, verlost van verslaving en in balans met hun verslavingsgevoeligheid.

De basis van onze werkzaamheden kunnen we het sociaal kapitaal noemen: onze gemeenschappelijke activiteiten, de onderlinge sociale steun binnen en tussen de groepen, de participatie van alle bezoekers, de kwaliteit van de contacten, het netwerken in een omgeving van gedeelde normen en vertrouwen, de inzet voor het geheel, en indirecte wederkerigheid zijn de elementen die de voedingsbodem vormen van het functioneren van de groepen en het herstel van de bezoekers. Dat sociaal kapitaal kan mensen bescherming bieden tegen (negatieve gevolgen van) uitglijders, terugval, oplevingen van de ziekte verslaving, en blijvend, verdergaand verval in de verslaving. De geldelijke kosten zijn echter relatief zeer gering; waar opname in de verslavingszorg al gauw vele honderden euro’s per dag kost, begeleiding van dagbesteding van groepen vanaf 10 personen 100 euro per uur, en de kosten combinaties van schuldhulpverlening, maatschappelijk werk, medische behandelingen van gezondheidsproblematiek voortkomend uit de verslaving, en van bestrijding van eventuele overlast, huiselijk geweld en justitiële maatregelen astronomische proporties kunnen aannemen, kunnen de vrijwilligers van de Buitenveldertgroepen zowel alle groepen als alle activiteiten daaromheen organiseren tegen zeer lage kosten.

13

Page 14: Welkom - Stichting Zelfhelp Nederland · Web viewDit gebeurde ondermeer bij Hogeschool Inholland, Hogeschool van Amsterdam, Hogeschool Windesheim, NHL Hogeschool, Stenden Hogeschool,

‘Verslaving’ is voor velen nog altijd een zwaar (zelf)stigmatiserend begrip, in plaats van een (tijdelijke) aandoening. In de alledaagse praktijk is het: vastlopen in het leven, gevangen raken in een fuik van dwangmatigheid en controleverlies, waardoor je van alles doet wat je niet wilt doen, en niet meer toe komt aan wat je wilt doen (als je überhaupt nog weet wat je wilt doen, in die fase). De enige oplossing is te onderzoeken wat er met je aan de hand is, jezelf te leren kennen, de onderliggende factoren te aanschouwen. Zo wordt het herstel een kans om een heel ander leven op te bouwen.

Andere termen dan ‘verslaving’ die door veel bezoekers van de groepen worden gebruikt zijn: controleverlies, pijnvermijding, overdrijving, ziekte, allergie, vastlopen, overgevoeligheid, je weg kwijt zijn.Je bevrijden van de chaos, angst, (zelf)destructie en gevangenschap die een verslaving is kan in een Buitenveldertgroep. Met als doel: bevrijding van een dwangmatige manier van leven, en leren leven met jouw specifieke gevoeligheid en karakter, jouw persoonlijke kracht en kwetsbaarheid.

Kernwaarden● Werken aan herstel van een verslaving● Alert blijven op het risico van een opleving van de verslaving● Op een gezonde manier leren leven met verslavingsgevoeligheid● Tolerantie en vrijheid van visie op verslaving en leven● Erkenning en herkenning van de eigen problematiek op basis van gelijkwaardigheid● Rust en ruimte door de gespreksregels uit de ‘Tafelmanieren’● Gedachten en gevoelens leren uitspreken● Luisteren naar jezelf en anderen● Spanningsopbouw voorkomen of verlagen door je uit te spreken in de groep● Vermogen tot zelfreflectie en reflectie ontwikkelen● Eigenwaarde (her)vinden● Eigen kracht, eigen regie, zelfredzaamheid, en autonomie (her)ontwikkelen● Zichzelf in alle vrijheid verder ontwikkelen in het leven, ieder op zijn/haar eigen manier● Vanuit de noodzakelijke basis van gezonde zelfzorg het vermogen tot participatie ontwikkelen en concretiseren binnen de groep, de Stichting Zelfhelp Nederland, ander vrijwilligerswerk of betaald werk.

DoelstellingenEen Buitenveldertgroep biedt haar bezoekers een laagdrempelige ontmoetingsplek, zonder voorafgaande intake of indicatie. Mensen die met verslavingszorg en/of psychiatrie en/of psycholoog en/of andere hulpverlening in aanraking zijn (geweest) hebben vaak sterke behoefte om sociale contacten in eerste instantie weer op te bouwen in de veilige en herkenbare omgeving van een lotgenotengroep. Eerst uit eigen kracht putten, vóórdat hulpverleners en andere ‘buitenstaanders’ (weer) de regie overnemen is het uitgangspunt van de Buitenveldertgroep. Maar ook: op tijd hulp vragen wanneer dat nodig is, om meer (ook maatschappelijke) schade te voorkomen. Mensen met beperkingen moeten soms ook eigen barrières overwinnen om deel te nemen aan activiteiten: het groepsgesprek volgens de Buitenveldertmethode, waarin gedacht wordt vanuit en gesproken over eigen kracht en eigen mogelijkheden, helpt daarbij.

14

Page 15: Welkom - Stichting Zelfhelp Nederland · Web viewDit gebeurde ondermeer bij Hogeschool Inholland, Hogeschool van Amsterdam, Hogeschool Windesheim, NHL Hogeschool, Stenden Hogeschool,

Doelstellingen van een zelfhelpgroep zijn:

● Groei naar eigen regie (“Wat wil ik?”)● Groei van eigen kracht (“Wat kan ik?”)● Groei naar zelfredzaamheid (“Wat doe ik zelf?”)● Groei naar participatie (“Wat kan ik doen in de samenleving?”)

Dit beoogde doel hoopt zij te bereiken door mensen in de groepen te helpen werken aan:

● Het herstel van een verslaving.● Alert blijven op het risico van een opleving van de aandoening verslaving.● Op een gezonde manier leren leven met verslavingsgevoeligheid.● Zichzelf in alle vrijheid verder ontwikkelen in het leven, ieder op zijn/haar eigen manier.

De Buitenveldertgroepen zijn hiervoor voor veel mensen het ideale platform, door:

● De erkenning en herkenning van de eigen problematiek op basis van gelijkwaardigheid, tolerantie en vrijheid van visie, zonder stigma, zelfstigma en taboe.● De rust en ruimte, die door de ‘Tafelmanieren’ wordt gecreëerd, te leren benutten om gevoelens en gedachten uit te spreken, en goed te luisteren naar jezelf en anderen.● Spanningsopbouw te voorkomen of verlagen door je uit te spreken in de groep.● Op die manier het vermogen tot zelfreflectie en reflectie te ontwikkelen.● Een gevoel van eigenwaarde te (her)vinden met hulp van het lotgenotencontact.● Eigen kracht, eigen regie, zelfredzaamheid, en autonomie te (her)ontwikkelen.● Vanuit de noodzakelijke basis van gezonde zelfzorg het vermogen tot participatie te ontwikkelen en te concretiseren binnen de groepen, ander vrijwilligerswerk of betaald werk.● Wat in de groep gezegd wordt, blijft ook in de groep; gelijkwaardigheid, vertrouwen en veiligheid is van belang voor het delen van ervaringen met elkaar.● Lotgenotencontact kan veel hoop en steun geven.Ons logo luidt niet voor niets: “De groep bestaat uit de mensen in de groep”.

KerntakenIn 2015 waren in Nederland 18 Buitenveldertgroepen actief in 16 plaatsen. De doelstellingen voor 2015 van de individuele groepen wat betreft bezoekersaantallen en activiteiten zijn behaald, hoewel sommige groepen nog wel meer bezoekers kunnen ontvangen. De naamsbekendheid van ‘de Buitenveldertgroep’ lijkt in alle regio’s gestaag toe te nemen, maar blijft de aandacht houden: het kan nog beter, ook al zijn wij een kleine organisatie. Volgens onze inschattingen bezoeken wekelijks 160-300 unieke individuen de groepen. Rekening houdend met het feit dat niet iedereen elke week de groep bezoekt, en met de voortdurende doorstroming, kunnen we uit gaan van vele honderden tot enkele duizenden

15

Page 16: Welkom - Stichting Zelfhelp Nederland · Web viewDit gebeurde ondermeer bij Hogeschool Inholland, Hogeschool van Amsterdam, Hogeschool Windesheim, NHL Hogeschool, Stenden Hogeschool,

unieke bezoekers per jaar. Gemeten naar het aantal bezoeken komen we dan op minimaal 8.000 groepenbezoeken tot mogelijk 20.000 per jaar.

De algemene doelstelling van Stichting Zelfhelp Nederland (hierna te noemen: SZN, tevens handelend onder de naam “Buitenveldertgroepen”) omvat het bevorderen van het welzijn van mensen met verslavingsproblemen, met name door het stimuleren van blijvend herstel en toenemende zelfredzaamheid door zelfhelpactiviteiten.SZN, een stichting zonder winstoogmerk, stelt zich als overkoepelend orgaan ten doel het opzetten van, en het bevorderen van deelname aan Buitenveldertgroepen in Nederland.

De groepsgesprekken behoren tot de kerntaken van de Buitenveldertgroepen en de Stichting Zelfhelp Nederland, want zij vormen de essentie van de activiteiten:• Het leren uiten en delen van gevoelens, gedachten, gedrag, zodat er geen spanningsopbouw plaats vindt, en het risico op recidive afneemt. • Het leren luisteren naar jezelf en anderen, om tot zelfontdekking en onderzoek van anderen en de buitenwereld te komen.• Het zoeken in de groep van een eigen oplossing voor het eigen verslavingsprobleem. • Herstellen van de verslavingsperiode, leren leven met verslavingsgevoeligheid, en het zelf ontdekken en ontwikkelen van een manier van leven waardoor je in balans blijft en groeit.

Andere kerntaken zijn: de voorlichtingen die ook in 2015 in het hele land gegeven zijn, de trainingen/intervisies in het geven van die voorlichtingen, overleg tussen de voorlichters, de landelijke bestuursvergaderingen van alle Buitenveldertgroepen, de sociale activiteiten die de groepen zelf organiseren. Ook waren er in 2015 weer vele contacten met verslavingszorg, gemeenten, andere maatschappelijk instellingen in het sociale domein, en (Hoge)scholen.De publiciteit werd verzorgd door middel van website, Facebook, Twitter, YouTube (met 10.352 views (3.042 alcohol, 3.367 gokken, 1.516 drugs, 1.387 gamen, 1.040 roken)), advertenties en artikelen in lokale bladen, folders, flyers en ander informatiemateriaal.Voor noodvragen of algemene informatie stond het gratis nummer 0800-0200598 ook in 2015 weer dag en nacht open, en werd dagelijks info@zelfhelp gelezen en beantwoord.Op al die vlakken zijn de activiteiten dus ook in 2015 weer volgens plan verlopen, dankzij de inzet van al onze vrijwilligers.

HerstelIn de praktijk blijkt dat het, logischerwijs, voor mensen zonder verslavingservaring of andere psychische kwetsbaarheid, moeilijk is te bevatten hoe iemand zo volkomen kan vastlopen in het vernietigende gedrag (zowel voor de persoon zelf als voor zijn/haar omgeving) van misbruik van middelen en dwangmatigheid. Want voor degene die niet verslavingsgevoelig is, of vatbaar voor dwangmatig gedrag, geldt de eenvoudige regel: “gewoon stoppen”. Voor een gezond mens geldt dat ook: die rationele helderheid wordt niet (zo heftig) overstemd door emoties, onderliggende gevoelens en/of levensproblematiek. Tenminste niet in zo’n mate dat men er zelf kapot aan dreigt te gaan, of gaat. Met de kanttekening dat ‘workaholics’ in onze samenleving vaak worden gewaardeerd om hun prestaties, ook al richten zij met hun gedrag wel degelijk schade aan bij zichzelf (fysiek, mentaal en emotioneel) en in hun omgeving.Dat het herstel van een verslavingservaring, zoals dat plaats vindt in behandeling en/of een Buitenveldertgroep, ook anders is dan van de meeste fysieke aandoeningen vraagt daarom ook extra aandacht, zo leren de ervaringen van de bezoekers van onze groepen. Ter illustratie: “Mijn omgeving vraagt me regelmatig waarom ik ‘nog steeds’ de Buitenveldertgroep bezoek,

16

Page 17: Welkom - Stichting Zelfhelp Nederland · Web viewDit gebeurde ondermeer bij Hogeschool Inholland, Hogeschool van Amsterdam, Hogeschool Windesheim, NHL Hogeschool, Stenden Hogeschool,

maar ze vragen me nooit waarom ik ‘nog steeds’ op volleybal zit. Voor mij zijn beiden vormen van onderhoud van lichaam én geest, voor mij belangrijk om in balans te blijven.”Herstel wordt algemeen gezien als: “beter worden, genezen, het verdwijnen van symptomen”.In GGZ/VZ-cliëntenbeweging betekent het echter: “weer baas over je eigen leven worden”.HERSTEL IS EEN HOUDING EN MANIER OM DE DAGELIJKSE UITDAGINGEN IN ONS LEVEN AAN TE GAAN. Het is een uniek individueel proces, met vallen en opstaan, snelle en trage successen en terugvallen. Ieder moet zélf ontdekken wat hem/haar helpt.

Herstel in deze context is:- met een beperking (kwetsbaarheid, gevoeligheid) leren leven op je eigen manier- het benutten van de mogelijkheden die je wél hebt- het herwinnen (of voor het eerst opbouwen) van je eigenwaarde: ik mag er zijn!- eigen regie (her)ontwikkelen- het vinden van nieuwe zin en betekenis in je leven- plezier krijgen in het doen van dingen- zelfvertrouwen (her)ontwikkelen- verbinding aan gaan met mensen- mogen zijn wie jij bent

Herstellen is:-een proces van vallen en opstaan-heel persoonlijk-een proces dat je zelf doet en doorstaat-jouw eigen weg-maar niet zonder hulp/steun-actieve acceptatie van je kwetsbaarheden-ontdekken wat je wel en niet kunt-je kunt soms meer dan je eerst denkt-je kwaliteiten ontdekken en leren gebruiken-leren door te doen-gebruik maken van beweging, creativiteit en humor

Maar voordat we actieve deelnemers worden van ons eigen herstelproces, bevinden we ons vaak in een fase van grote apathie en onverschilligheid. In die fase is opgeven de oplossing, geen probleem. Om niets en niemand geven is veilig. Apathie, eenzelvigheid, afzondering, gebrek aan motivatie als overlevingsstrategie van de wanhopige mens, die alle hoop dreigt te verliezen. Aan die wanhoop kun je overlijden. Dan is het veiliger hulpeloos te worden, dan hopeloos te zijn. Gevaar is dat de behandelaren deze strategie soms niet herkennen, en slechts tot de conclusie komen dat ‘deze persoon negatief is, teveel symptomen heeft, niet gemotiveerd is en lui is’, en iemand afschrijven in hun wanhoop, na een aantal pogingen tot herstel. Lotgenoten weten uit eigen ervaring waarom iemand die houding kan aannemen.We moeten leren begrijpen dat: 1 Het heel riskant is om opnieuw te gaan voelen, als je zoveel pijn hebt ervaren, om opnieuw iets te willen als er zoveel mis is gegaan. Het is logisch dat je een kwetsbaar hart probeert te beschermen. Het jezelf verzorgen en het dragen van nieuwe kleding is soms al een enorme uitdaging, omdat er de gedachte achter schuil gaat om toch weer deel van het leven te willen gaan uitmaken….2 Het individu een held is, die heel veel heeft doorstaan, en dus misschien juist helemaal geen zwak, breekbaar, ziek mens is, maar een heel erg sterk, krachtig wezen.

17

Page 18: Welkom - Stichting Zelfhelp Nederland · Web viewDit gebeurde ondermeer bij Hogeschool Inholland, Hogeschool van Amsterdam, Hogeschool Windesheim, NHL Hogeschool, Stenden Hogeschool,

3 Het niet altijd mogelijk is te motiveren of veranderen, maar wel een menselijke, interactieve omgeving te creëren, waarin keuzes gemaakt kunnen worden: “wat wil jij?”Rehabilitatie is wat hulpverleners doen om je herstel te bevorderen: praktische ondersteuning, aanleren van vaardigheden zodat je op eigen kracht verder kunt. Herstel is wat je zelf doet. Het is een zeer persoonlijk en individueel proces dat bij iedereen anders, en vaak grillig en onvoorspelbaar verloopt, en waarvoor iedereen andere dingen nodig heeft.Uitgaande van de persoon is herstel voor alle mensen met een ernstige psychische- en/of een verslavingsbeperking een mogelijkheid om het leven opnieuw inhoud en richting te geven, op welk levensgebied dan ook. Ieder mens heeft het in zich om aan herstel te werken, op geheel eigen wijze en in een eigen tempo. Jezelf leren ervaren als een gezonde persoon die daarnaast een psychische handicap heeft. Je eigen unieke waarde ontdekken. De eenzaamheid en het gevoel geen enkele waarde meer te hebben doorbreken. Op drift geraakt in een naamloze wereld zonder kompas of oriëntatiepunt, leren praten over jezelf in plaats van de symptomen. Een lotgenoot, een andere ervaringsdeskundige kan je vertellen dat er wél een uitweg is: het overleven van de psychiatrische ziekte/aandoening/kwetsbaarheid/ervaring, de mogelijkheid van herstel, van het opbouwen van een nieuw leven. Je hoop, dromen en ambities (her)vinden.Hulpverleners zijn druk met observaties en bestrijding van de symptomen – maar JIJ lijdt. Mensen zijn echter bang van leed, stilte, rouw – ook hulpverleners zijn dan bang, onhandig, en weten niet altijd wat ze moeten zeggen. De zielensmart raakt aan de kwetsbaarheid in elk mens – en dat beangstigt de anderen. Lotgenoten die het uit eigen ervaring kennen, kunnen daar vaak anders/beter mee omgaan Net zoals met de woede die de kwetsbare positie kan oproepen: waarom die beperkingen, waarom ik?Hoe kun jij jezelf zien, wanneer iedereen alle gedrag van jou ziet in het licht van je diagnose? Als je vrolijk bent, ben je manisch, als je down bent depressief, als je boos bent agressief….Onafhankelijkheid is ineens gebrek aan coöperatief gedrag: ‘behandelingsresistent’. ‘Normale’ mensen mogen gewoon vrolijk, down, boos, onafhankelijk zijn, en zelfs stomme dingen doen – maar als JIJ dat doet krijg je een casemanager. Geloof niet dat jij je ziekte bent, want dan verlies je alle kracht voor herstel en eigen regie. Je bent je ziekte niet, je bent de verslaving niet, en je mag ver-ont-waardigd zijn als anderen je als een ziekte behandelen.Laat je niet reduceren tot een ziekte: je bent eerst en bovenal een mens.Het zal tijd kosten uit te zoeken wat er plaats vindt in je, en het betekenis te geven, zodat je ermee kunt leven. Dat gaat met vallen en opstaan, met hulpverleners, lotgenoten, vrienden, familie, boeken. Maar weet dat je jezelf kunt ontwikkelen, dingen op een rijtje krijgen, inzicht krijgen in jezelf en de redenen/oorzaken van de aandoening/kwetsbaarheid. Dat kan tot heldere, eenvoudige inzichten en conclusies leiden. Je kunt een volwaardig en gezond leven leiden mét de aandoening of kwetsbaarheid. Als je jezelf maar heel goed kent, en heel goed voor jezelf zorgt.Herstel is een proces, een houding in het dagelijks leven. Bestuurder zijn van je eigen leven.Gebruik bewust de hulp als en die je nodig hebt, maar ook lotgenotengroepen, werk, natuur, beweging, zingeving.Herstel vergt onderhoud, en omgang met eventuele terugvallen, die je als doorbraken kunt benutten. Ook herstel van de behandeling en het (zelf)stigma. Word jezelf! Bevrijd van de waarde-oordelen van anderen dat je ‘slecht functionerend’ zou zijn.

Mijn herstel betekent dat ik weet dat ik bepaalde beperkingen heb en dat er dingen zijn die ik niet kan.

Maar in plaats van dat me dat tot wanhoop drijft en aanleiding is om op te geven, heb ik geleerd dat ik, juist door te weten wat ik niet kan, ook de mogelijkheden zie van alles wat ik wel kan.

Niet denkend in termen van ‘resultaten’, maar van ‘de kwaliteit van mijn leven’.

18

Page 19: Welkom - Stichting Zelfhelp Nederland · Web viewDit gebeurde ondermeer bij Hogeschool Inholland, Hogeschool van Amsterdam, Hogeschool Windesheim, NHL Hogeschool, Stenden Hogeschool,

Doel van herstel is onze menselijke roeping te omarmen en een dieper en vollediger mens te worden. (Heidegger: “mens zijn betekent een vraag zijn, op zoek naar een antwoord”.)

Organisatie en samenstelling bestuur

De Buitenveldertgroepen en de Stichting Zelfhelp Nederland (SZN) ter bevordering van de Buitenveldertgroepen zijn beiden geheel zelfgeorganiseerd door vrijwilligers. Deze vrijwilligers zijn zonder uitzondering ervaringsdeskundigen die door eigen ondervinding weten hoe enorm sterk de dwingende kracht van verslaving kan zijn wanneer je daar aan ten prooi aan valt. Zij weten echter ook dat het mogelijk is je uit die ijzeren houdgreep te ontworstelen, wanneer je blijvend werkt aan herstel: de nieuwbouw van een geheel andere manier van leven, waarin je anders leert ervaren, voelen, denken en doen. Iets waar je elke dag mee bezig bent.Die verandering van visie, houding en gedrag is een proces dat tijd en geduld vraagt.De organisatiestructuur van de Buitenveldertgroepen, het landelijk bestuur en het dagelijks bestuur van SZN, is gebaseerd op de samenstelling van de groepen en werkwijze van de groepsgesprekken op basis van de Tafelmanieren. Basiswaarden zijn dus: gelijkwaardigheid, ruimte en rust voor allen om zich uit te spreken, actieve inbreng van allen, ruimte voor autonomie en diversiteit, unanieme consensus bij het nemen van bestuurlijke besluiten.SZN kent dus een ‘bottom-up’ structuur, waarbij de vrijwilligers uit de groepen SZN dragen middels het bestuur, en omgekeerd het dagelijks bestuur van SZN de groepen ondersteunt met praktische zaken, die deels landelijk georganiseerd worden.SZN steunt het opzetten van de Buitenveldertwerkgroepen overal waar mensen daartoe het initiatief nemen: ze helpt onderzoeken of een groep levensvatbaar is, onderhoudt waar nodig contacten met klinieken en gemeenten, verzorgt de publiciteit en het informatiemateriaal, alsmede de trainingen en intervisies aangaande voorlichtingen in klinieken, en alle andere organisatorische ondersteuning die nodig is. Door deze wisselwerking tussen (startende) groepen en SZN kunnen vrijwilligers in de groepen hun sociale en maatschappelijke vaardigheden (her)ontwikkelen, waardoor zelfredzaamheid, eigen regie en automie worden bevorderd. De dagelijkse activiteiten die voortvloeien uit het opstarten en ondersteunen van alle Buitenveldertgroepen liggen bij het dagelijks bestuur, dat daartoe dagelijks meermalen contact met elkaar onderhoudt.Een aantal malen per jaar komt het landelijk bestuur, bestaande uit vertegenwoordigers uit alle Buitenveldertgroepen, bijeen om het reilen en zeilen van de groepen te bespreken. In deze bijeenkomsten vindt veel uitwisseling van ervaringen en informatie plaats, omdat het geen sine cure is een groep (ex)verslaafden te laten ‘draaien’: op de kartrekkers, gespreksleiders en contactpersonen komt vaak veel af. Elke vergadering komt, naast de lopende zaken en nieuwe initiatieven, een thema ter sprake dat speelt in één of meerdere groepen, zoals bijvoorbeeld: “Wat is de rol van de kartrekker, van de gespreksleider, van de contactpersoon?”. In de praktijk blijkt het namelijk vaak behoorlijk ingewikkeld de balans te bewaren tussen zelfzorg en de zorg voor en bezorgdheid over de soms nog zo zwaar worstelende bezoekers – alsmede de zorg voor de groep als geheel. De groepsdynamiek is niet zelden complex, en het handhaven van de Tafelmanieren heel belangrijk, terwijl men toch ook niet rigide met elkaar wil en kan omgaan. Deze subtiele balans in de omgang met elkaar speelt ook op het niveau van het bestuur en het dagelijks bestuur van SZN. Steeds gaat onze zorg ernaar uit zo goed mogelijk met elkaar om te gaan en samen te werken op basis van gelijkwaardigheid. Dat lukt gelukkig steeds uitstekend. Vanuit alle gemeenten en de verslavingszorg krijgt het dagelijks bestuur positieve berichten over de groepen. Dat kan alleen doordat de bestuursleden, ‘kartrekkers’ en gespreksleiders van de groepen hun werk zo ontzettend goed doen! We

19

Page 20: Welkom - Stichting Zelfhelp Nederland · Web viewDit gebeurde ondermeer bij Hogeschool Inholland, Hogeschool van Amsterdam, Hogeschool Windesheim, NHL Hogeschool, Stenden Hogeschool,

hebben daar als dagelijks bestuur heel erg veel bewondering voor! Ook in 2015 waren er uitstekende vergaderingen, intervisies en trainingen, waarin het DB het bestuur informeerde over lopende zaken, en de leden van het bestuur elkaar. Er is weer heel veel ervaring gedeeld in een prettige sfeer. Veel zaken die het dagelijks bestuur dagelijks doet, gebeuren op de achtergrond: de vele contacten met gemeenten en verslavingszorg zijn ook niet van belang voor de bezoekers van de groepen, die daar komen om te werken aan hun eigen herstel en ontwikkeling. De primaire functie van het DB is het faciliteren van de groepen, en waar nodig, ondersteunen van de bestuursleden en gespreksleiders. Het heeft voor groep A weinig toegevoegde waarde hoe en waarom we groep B ondersteunen, via mail, bezoeken, en dergelijke. Het gaat erom dat de groepen kunnen draaien, de naamsbekendheid van zelfhelp toeneemt, en er nieuwe groepen kunnen opstaan waar die vraag zich voor doet. En daar zijn we voortdurend mee bezig. In 2015 hebben enkele leden van het bestuur en het DB met fysieke gezondheidsklachten te kampen gehad, waardoor diverse werkzaamheden vertraging hebben opgelopen, maar uiteindelijk toch allemaal weer doorgang hebben kunnen vinden.

Alle Buitenveldertgroepen functioneren zoveel als mogelijk volgens het principe van zelfredzaamheid, en dus als autonome groepen. Maar alle Buitenveldertwerkgroepen werken bij alle wekelijkse groepsavonden wel op basis van dezelfde ‘Tafelmanieren’ die bestaan uit een aantal heldere gespreksregels en een aantal praktische spelregels voor een goed verloop van de avond. In 2015 waren in Nederland 18 Buitenveldertgroepen actief. De groepen kwamen wekelijks samen in: Alkmaar, Amsterdam-Buitenveldert, Amsterdam-Obrechtstraat, Assen, Den Haag-Duinoord, Den Haag-Bezuidenhout, Drachten, Ermelo, Goes, Groningen, Haarlem, Hoogeveen, Hoorn, IJmuiden, Leeuwarden, Terschelling, Volendam, Zoetermeer.

Samenstelling bestuur 2015:

Dagelijks bestuur:Voorzitter/secretaris: Derk2e Secretaris: Ynze (Assissa Consultancy Europe, alwaar SZN ook kantoor houdt)Penningmeester: MartinVoorlichtingscoördinator: MennoBestuur:Alkmaar: Pim O.Amsterdam-Buitenveldert: Pim B.Amsterdam-Obrechtstraat: ToonAssen: PierDen Haag: DerkDen Haag Poolstalig: MariaDrachten: TessaErmelo: TheaGoes: SylviaGroningen: TessaHaarlem: MennoHoogeveen: Gerard, AndreHoorn: NoortjeIJmuiden: MarinaLeeuwarden: HenkTerschelling: TinekeVolendam: BerryZoetermeer: Bas, Michel

20

Page 21: Welkom - Stichting Zelfhelp Nederland · Web viewDit gebeurde ondermeer bij Hogeschool Inholland, Hogeschool van Amsterdam, Hogeschool Windesheim, NHL Hogeschool, Stenden Hogeschool,

Kantooradres: Stichting Zelfhelp Nederland Pieter Calandlaan 315 1068 NH AmsterdamT 020 4101025 E [email protected] Financiën

Met de accountant is regelmatig contact en vindt indien nodig overleg plaats over de boekhouding. Na afloop van een kalenderjaar wordt een accountantsverklaring afgegeven aangaande de balans van dat jaar. In 2015 zijn, in verband met een wederom wat lager budget dan in 2014, op diverse terreinen met succes bezuinigingen doorgevoerd. Daarbij hebben we ook dankbaar gebruik gemaakt van het ordelijke en transparante, speciaal op de activiteiten van de Stichting toegespitste boekhoudprogramma, dat in 2010 met succes in gebruik werd genomen, en dat in de jaren daarna is verfijnd en uitgebreid. Hierdoor wordt de administratie steeds verder toegespitst op de specifieke inkomsten en uitgaven die de activiteiten van de Stichting en haar vrijwilligers met zich mee brengen. Aan de Zorginstellingen en Gemeenten vindt op basis van deze, in overleg met de accountant gemaakte balans, jaarlijks een rapportage en verantwoording plaats, vergezeld gaande van het Jaar- en Activiteitenverslag.

Landelijke activiteiten

In dit hoofdstuk worden alle landelijk georganiseerde activiteiten beschreven die worden georganiseerd door en voor alle Buitenveldertgroepen samen. Iedere groep is autonoom, en organiseert de wekelijkse groepsgesprekken op basis van de landelijk toegepaste ‘Tafelmanieren’. In iedere groep zitten vrijwilligers die voorlichtingen geven aan cliënten in de plaatselijke verslavingszorginstellingen over de Buitenveldertmethode. Informatiemateriaal zoals folders, Leidraad tot herstel, het landelijk periodiek, visitekaartjes en promotiepennen die zij daarbij gebruiken worden landelijk geproduceerd om kosten te besparen en uniformiteit te waarborgen. Ook worden de trainingen en intervisies voor het geven van de voorlichtingen landelijk georganiseerd.De bestuursvergaderingen waarin de vertegenwoordigers van de groepen elkaar ontmoeten en enthousiasmeren, en de lopende gang van zaken en eventuele problemen bespreken, zijn uiteraard ook landelijk van aard.

Het is noodzakelijk in dit verband eerst aandacht te vragen voor de achterliggende factoren van verslaving en verslavingsgevoeligheid, zodat duidelijk wordt dat het gaat om een groep lotgenoten die zich kenmerkt door een vaak zeer grote kwetsbaarheid. Het is dus een ware kunst van alle betrokken vrijwilligers, om de groepen te starten, gaande te houden, en te ondersteunen met landelijke activiteiten.

In 18 Buitenveldertgroepen in 16 plaatsen in Nederland, kwamen in 2015 elke week mensen bij elkaar in een lotgenotengroep, met als gemeenschappelijk kenmerk hun worsteling met controleverlies. Doel van deze bijeenkomsten is steeds weer de aanwezigen in de vorm van lotgenotencontact, op basis van de ‘Tafelmanieren’, de ruimte te bieden te leren leven op een gezonde manier met een, helaas vaak zeer heftig bewezen, verslavingsgevoeligheid. Extra dimensie bij deze vorm van lotgenotencontact, is dat zij geheel door lotgenoten zelf wordt georganiseerd en gaande gehouden: hierdoor wordt de zelfredzaamheid, onafhankelijkheid en zelfstandigheid van de deelnemers gestimuleerd, en eventueel benodigd dehospitaliseren bevordert. Maatschappelijke schade wordt hiermee voorkomen:

21

Page 22: Welkom - Stichting Zelfhelp Nederland · Web viewDit gebeurde ondermeer bij Hogeschool Inholland, Hogeschool van Amsterdam, Hogeschool Windesheim, NHL Hogeschool, Stenden Hogeschool,

● Door de reflectie en zelfreflectie die plaatsvindt in de groep kan men de verslaving en het verslavingsgedrag (wat dikwijls de aanloop vormt tot uitglijder/terugval/opleving c.q. recidive) verminderen/stoppen.●Schade wordt voorkomen, beperkt, of weggenomen, voor zowel lotgenoot zelf als zijn/haar omgeving, en daarmee dus ook de maatschappelijke schade die daaruit voortkomt.●Uitzicht bieden op stabilisatie, herstel en de ontwikkeling van een ander leven: rustig, constructief en creatief in plaats van gejaagd en (zelf)destructief. ●Herstel helpen bewerkstelligen zoveel als mogelijk in elk individueel geval.●’Doorontwikkeling’: het zelf verder ontwikkelen van de groei van de eigen autonomie, benutting van talenten, toename van de handelsbekwaamheid, van gezonde authenticiteit, en een vrije verdere ontwikkeling van het eigen leven op basis van eigen keuzen en verantwoording. Horden die daarbij in de Buitenveldertgroep (en een eventueel noodzakelijke behandeling in een zorginstelling ) genomen moeten worden zijn: de fysieke en mentale toestand van de lotgenoot, de sociale situatie, de ‘weerstand’ die onderdeel uitmaakt van de verslaving (ontkenning wegens schaamte, schuldgevoelens, en door dwangmatigheid, en die zich manifesteert als: ontkenning, verwarring, onzekerheid, blazen, ‘alles al weten’, achterdocht, angst, uitputting, fantasie, liegen, wanhoop, waanzin). De Buitenveldertmethode is een gespreksvorm die het nemen van die horden mogelijk maakt, door de strikte gespreksregels. De methode kan zowel toegepast worden tijdens als na een behandeling door professionele hulpverleners, met wie overigens zeer goed wordt samengewerkt ten behoeve van voorlichtingen in de klinieken, en de introductie van de methode als onderdeel van de behandeling. Ook leidt deelname aan de groep soms tot een behandeltraject, doordat iemand van zichzelf ontdekt dat dit nodig is: hiermee wordt extra schade door te lang uitblijvende behandeling voorkomen.

Zelforganiserende groepen waarin mensen zichzelf en elkaar ondersteunen, zoals de Buitenveldertgroepen, zijn belangrijke vormen waarmee, voor relatief weinig financiële middelen, ook in toekomst de noodzakelijke ondersteuning aan kwetsbare mensen gegeven kan worden. Onderlinge ondersteuning door lotgenoten, zoals in de Buitenveldertgroepen (ex)verslaafden doen, past perfect in het Wmo-beleid. Participatie, zelfredzaamheid en herstelgericht werken vanuit het steunsysteem van de cliënt sluit naadloos aan bij de decentralisatie van diverse vormen van zorg, gepaard gaande met bezuinigingen. De eerste Buitenveldertgroep was in 1982 haar tijd ver vooruit, omdat zij toen al gebaseerd was op begrippen als het bevorderen van de eigen regie, zelfredzaamheid, en het heuristisch bewandelen van het eigen herstelpad, gesteund, gestimuleerd, geïnspireerd en geïnformeerd door de verhalen, ervaringen, en concrete (participatie)bewegingen van de andere bezoekers. Met als credo: “de groep is het kader, maar je blijft zelf de chauffeur”.

De Buitenveldertgroepen zijn geheel georganiseerd door lotgenoten zelf.Dat is in de eerste plaats belangrijk voor het opnieuw creëren en ondersteunen van het gevoel van eigenwaarde, dat door een verslavingsperiode vrijwel altijd een enorme klap heeft gehad. In de tweede plaats versterkt het creëren van lotgenotencontact, geheel door de lotgenoten zelf, en op eigen initiatief, de onafhankelijkheid van zowel de groepen als de deelnemers ervan, zodat de nadruk ligt op eigen kracht.De naam zelfhelp is bewust ontwikkeld, om ons te onderscheiden van zelfhulp. Wij willen de nadruk leggen op het feit dat ook een (ex)verslaafde moet leren zoveel als mogelijk zichzelf te helpen. Dit kan men van elkaar leren in een zelfhelpgroep.Het lotgenotencontact dat vanuit de verslavingszorg wordt georganiseerd is wat dat betreft duidelijk anders, en heeft ook vaak een andere functie. Dat geldt ook voor groepen die een

22

Page 23: Welkom - Stichting Zelfhelp Nederland · Web viewDit gebeurde ondermeer bij Hogeschool Inholland, Hogeschool van Amsterdam, Hogeschool Windesheim, NHL Hogeschool, Stenden Hogeschool,

vastgelegd leefprogramma aanbieden, of een ‘spiritueel programma’. Het aanbod van de diverse vormen van lotgenotencontact is van groot belang, om zoveel mogelijk verslaafden te bereiken, en alle typen mensen een plek te bieden waar zij hun levensstijl blijvend kunnen verbeteren.Laagdrempeligheid, en dus ook de mogelijkheid de groep kosteloos en anoniem te bezoeken, is van groot belang voor lotgenotencontact, zeker bij verslaafden.Het is zinvol in dit verband wat nadere uitleg te geven over het verschijnsel verslaving:

Verslaving komt vaak voort uit breed scala een innerlijk en uiterlijke omstandigheden en ervaringen, en diepgewortelde (zelf)destructieve gedragsgewoonten, die op zichzelf al leiden tot een grote mate van onzekerheid en instabiliteit. Maar door de verslaving zelf en het verslavende middel of de dwangmatige activiteit (zoals gamen en gokken) zelf worden de instabiliteit en onzekerheid nog eens zeer heftig versterkt. Hierdoor zijn mensen met een verslavingsgevoeligheid feitelijk vrijwel altijd zeer kwetsbare mensen, ook al heeft hun gedrag er soms de schijn van dat het tegendeel het geval is. Om die kwetsbaarheid onder ogen te durven en te blijven zien is een veilige, stabiele lotgenotengroep een ideaal gezelschap: men hoeft zich niet te schamen of verdedigen (zoals in de buitenwereld helaas nog steeds vaak het geval is), want alle groepsdeelnemers zijn met hetzelfde sop overgoten: we hebben allemaal boter op het hoofd. Door de ‘Tafelmanieren’ is anonimiteit gewaarborgd, indien men dit wenst. Doordat er geen discussie is, geen adviezen worden uitgedeeld, en men niet wordt onderbroken als men spreekt (en een ander dus ook niet mag onderbreken), wordt men in de gelegenheid gesteld (misschien wel voor het eerst) om zowel zichzelf als anderen in alle rust te horen spreken. Dan kan men ontdekken hoe men de eigen verslavingsgevoeligheid ervaart, en hoe anderen daar mee omgaan. Er zijn mensen in de groep die al jaren vrij van verslaving zijn, en zij vertegenwoordigen door hun eigen verhaal een scala aan informatie waarmee een ieder vrijelijk zijn voordeel kan doen. En dat is nodig, want verslavingsgevoeligheid is een zeer complexe en niet zelden erg hardnekkige factor, die bij ieder mens een eigen verhaal kent. Het is werkelijk weer totaal anders bij ieder individu – en het individu krijgt de ruimte in de Buitenveldertmethode. De veiligheid en laagdrempeligheid die de mogelijkheid tot anonimiteit biedt is een belangrijke voorwaarde voor degenen die de groep bezoeken – in het begin vaak met zeer grote schroom, in grote onzekerheid en met een heel slecht zelfbeeld, vaak opgejaagd door de oordelen en vooroordelen van de omgeving, kwetsbaar door de verslavingsgevoeligheid, en het controleverlies dat daarvan het gevolg is, alsmede de werking op lichaam en geest van de verslaving zelf.

Verslavingsgevoeligheid kent vele verklaringen, zoals blijkt uit het feit dat er in het wetenschappelijk onderzoek naar verslaving negen verschillende verklaringsmodellen worden gehanteerd: 1.het morele model dat de verslaafde veroordeelt als een slappeling met karakterzwakte die neigt tot criminaliteit, en hem slechts strafrechtelijk wil aanpakken2.het farmacologische model dat verslaving wil terugdringen door de middelen zelf terug te dringen, omdat die als hoofdoorzaak van de verslaving worden gezien3.het psychiatrische model dat de patiënt door psychiatrische behandeling wil helpen genezen of stabiliseren4.het sociale model waarin men de sociale omstandigheden van de verslaafde bestudeert en wil veranderen5.het medische model dat verslaving ziet als een chronische ziekte, en dus abstinentie als enige weg naar een gezonde balans (waarin de verslavingsgevoelige dan, ondanks die gevoeligheid, zelfredzaam en zinvol kan leven, en zelfs dankzij die algemene gevoeligheid

23

Page 24: Welkom - Stichting Zelfhelp Nederland · Web viewDit gebeurde ondermeer bij Hogeschool Inholland, Hogeschool van Amsterdam, Hogeschool Windesheim, NHL Hogeschool, Stenden Hogeschool,

zichzelf en de samenleving zeer van nut kan zijn, mits hij zichzelf doorheeft mét de bijzondere eigenschappen die hij heeft)6.het gedragstherapeutische model dat door middel van cognitieve gedragstherapie de (zelf)destructieve negatieve automatische gedachten die mede aan een verslaving ten grondslag kunnen liggen, en door de verslaving zelf enorm worden versterkt, wil onderzoeken, ‘uitdagen’, en vervangen door rationele, helpende gedachten en gedragingen7.het hersenziektemodel dat de verslavingsgevoeligheid en de effecten van de verslaving in de hersenen onderzoekt en d.m.v. medicatie en deep brain stimulation een oplossing tracht te vinden voor de aandoening8.het aanvaardingsmodel dat bij de meest ernstige gevallen ervan uit gaat dat er slechts harm reduction mogelijk is en geen verbetering of genezing meer9.het biopsychosociaal model, last but not least, dat een combinatie van medicatie, psychotherapie, en een verbetering van de sociale omstandigheden hanteert (waarbij allerlei trajecten en maatregelen van verschillende intensiteit worden getroffen). Dit laatste model is het meest breed geaccepteerd en toegepast in de Nederlandse verslavingszorg. Het biopsychosociaal model biedt de ruimte om alle acht andere modellen op verschillende manieren en met verschillende ‘weging’ te integreren, hetgeen in de praktijk dan ook gebeurt. Door nieuwe kennis en inzichten kunnen verslavingsproblemen beter worden aangepakt; dat gebeurt zowel door een goede samenwerking tussen wetenschappers, behandelaars en managers in de verslavingszorg, als door een steeds sterkere cliëntenparticipatie. Ook (ex)cliënten van klinieken die de Buitenveldertgroepen bezoeken, zijn steeds vaker actief in de verslavingszorg door het geven van voorlichtingen, het bezoeken van bijeenkomsten over ervaringsdeskundigheid, en het volgen van cursussen daarover bij zowel de GGZ- als de verslavingszorginstellingen, en het werken als vrijwilliger, erkend ervaringswerker en/of professional in de verslavingszorg. In de Buitenveldertgroep zelf is ruimte voor ieders persoonlijke visie op de (achtergronden van) verslaving, omdat ieders beleving daarvan door de eigen ervaring natuurlijk uniek is. Het onderzoeken van mogelijke ‘redenen’ waarom je verslaafd bent geraakt kan zowel leiden tot grondig zelfonderzoek, als tot allerhande smoesjes om niet het feit van de verslavingsgevoeligheid te onderkennen, de realiteit van de verslaving en haar gevolgen. De groepsgesprekken in de Buitenveldertgroep richten zich op een nuchter in het hier en nu zijn, op het onder ogen zien van jezelf en je verslavingsneigingen, zodat je zelf met hulp van het kader van het groepsgesprek een manier ontwikkelt om jezelf los te maken van de verslaving, en in vrijheid verder te leven.

Nogmaals: we vinden het nodig om zo uitgebreid aandacht te vragen voor de achterliggende factoren van verslaving en verslavingsgevoeligheid, in de hoop dat duidelijk wordt dat het gaat om een groep lotgenoten die zich kenmerkt door een vaak zeer grote kwetsbaarheid.Niet alleen wegens de schaamte en schuldgevoelens die het controleverlies veroorzaakt, maar ook door de ondervonden schade (door de verslaafde zelf maar in niet mindere mate door zijn/haar omgeving), en door de oordelen, vooroordelen en veroordelingen (moreel, sociaal, of strafrechtelijk) die nogal eens het gevolg zijn van een verslavingsperiode. En dan is er vaak ook nog het algemeen gebruikelijke stigma aangaande verslaving, dat in de verslaving en het herstel daarvan kan leiden tot het ontwikkelen van zelfstigma.Achter de verslaving schuilt echter de mens, niet het stereotype van ‘de verslaafde’, maar een mens met een verslavingsgevoeligheid. Een kwetsbare, onzekere, zoekende, en vaak flink verwonde, gekwetste, boze, angstige, zich onmachtig voelende, mentaal en/of fysiek zieke mens, die herstellende is van de verslaving. Pas na enige tijd ontstaat meer kracht, stabiliteit, en van daaruit eigen regie en zelfredzaamheid.Het dus ook zeer belangrijk een lotgenotengroep anoniem te kunnen bezoeken, om daar in alle rust, met wederzijds respect (gewaarborgd door de strikte gespreksregels), en daardoor met

24

Page 25: Welkom - Stichting Zelfhelp Nederland · Web viewDit gebeurde ondermeer bij Hogeschool Inholland, Hogeschool van Amsterdam, Hogeschool Windesheim, NHL Hogeschool, Stenden Hogeschool,

groeiend zelfrespect, te kunnen werken aan het vinden van een stabiele manier van leven met de verslavingsgevoeligheid, en zichzelf steeds weer te (laten) herinneren aan de benodigde alertheid daarop. Onderhoud aan huis, fiets, auto en lichaam wordt normaal gevonden, maar aan onderhoud van de mentale toestand wordt vaak minder aandacht besteedt – en dat kan een (ex)verslaafde zich nou juist niet permitteren, want recidive is daarvan dikwijls het gevolg.

Omdat de huidige tijdgeest sterk gericht is op de cijfermatige ‘effectiviteit van een product’ willen wij er hier op wijzen dat veel ‘resultaten’ van het product ‘de Buitenveldertmethode’ de (meestal anonieme) mensen zijn die met hun verslavingsgevoeligheid hebben leren leven, zónder zich (opnieuw) in verslaving te begeven; mensen die een geheel nieuw leven hebben opgebouwd, of daarmee druk doende zijn, vaak op de rokende puinhopen (of tenminste dreigende ongelukken) van het verleden.De effectiviteit toont zich in stilte: door het achterwege blijven van nieuwe hulpvragen en overlast (wat hoge maatschappelijke kosten met zich mee brengt via de verschillende geldstromen, zoals uitkeringsinstanties, schuldhulpverlening, Wmo, zorgverzekeraars, AWBZ, justitie/reclassering, projectgelden), en door het nazorgverlenende en (recidive-) preventie verlenende effect van de Buitenveldertgroepen in de diverse regio’s in het land.De mensen die de groepen hebben bezocht en een nieuw leven hebben opgebouwd, zijn hiertoe echter nu juist in staat, doordat ze de gelegenheid hebben gekregen, eventueel na en/of naast een ambulante of nog meer intensieve behandeling in een kliniek, in alle vrijheid en anonimiteit, geheel op eigen initiatief, soms jarenlang, een Buitenveldertgroep te bezoeken. Een groep waarin zij zich kunnen uitspreken over hun worstelingen met de verslaving of verslavingsgevoeligheid, en waar zij hun geluk en successen in een nieuw, bevrijd leven kunnen delen, alsmede de uitdagingen die een leven zonder verslaving met zich meebrengt. In de groep worden ze gevoed door de verhalen van anderen die vertellen over hun persoonlijke ervaringen op dit pad van herstel, de weg naar een nieuw, creatief en productief leven, en onderhoud van alertheid op hun eigen (verslavings)gevoeligheid.Dergelijke ontwikkelingen zijn niet altijd in cijfers uit te drukken, maar wij geven in dit jaarverslag een zo helder mogelijk beeld van de activiteiten van de Buitenveldertgroepen in de verschillende regio’s, op basis van de gegevens die wij krijgen van de individuele bezoekers van de diverse Buitenveldertgroepen vanuit het hele land – met dien verstande dat veel mensen natuurlijk op persoonlijke titel allerlei initiatieven en werkzaamheden ontplooien waarbij zij niet verplicht zijn ons op de hoogte te houden, en dit soms ook als een aantasting van hun individuele vrijheid en autonomie ervaren. En we geven een zo helder mogelijk beeld van de bestuurlijke en organisatorische activiteiten van SZN, bestuursleden, dagelijks bestuur. Al deze mensen (‘producten van de Buitenveldertmethode’) zijn zeer actief op allerlei verschillende terreinen en manieren die het welzijn van mensen met verslavingsproblemen bevorderen, door het stimuleren van blijvend herstel en toenemende zelfredzaamheid door zelfhelpactiviteiten. Maar daarnaast begeven zij zich ook op diverse andere terreinen van de samenleving, zowel als vrijwilliger, als professioneel.Het valt voor ons als Stichting, die bestuurd wordt door uitsluitend vrijwilligers (deels zelf nog herstellende van een dikwijls zeer heftige verslavingsperiode – en ieder geval altijd alert op een juiste balans (wat nu precies essentieel onderdeel is van onze groepsbijeenkomsten)), niet altijd mee, om, in bijvoorbeeld het jaarverslag alle activiteiten van alle deelnemers in alle groepen per individuele afspraak weer te geven. Het is ook de bedoeling dat onze activiteiten bijdragen aan de zelfredzaamheid en het eigen initiatief van onze groepsdeelnemers, waarbij een al te zeer gecentraliseerde en opgelegde verslaglegging hun werkelijke activiteiten juist zou kunnen belemmeren en hen demotiveren in plaats van te motiveren. Het is ook in 2015 echter weer goed gelukt de jaarverslagen van de verschillende groepen nader te specificeren door de soms zeer uitgebreide, regelmatige en gedetailleerde verslagen van vaak zeer hoog

25

Page 26: Welkom - Stichting Zelfhelp Nederland · Web viewDit gebeurde ondermeer bij Hogeschool Inholland, Hogeschool van Amsterdam, Hogeschool Windesheim, NHL Hogeschool, Stenden Hogeschool,

niveau die door de verschillende kartrekkers, gespreksleiders en contactpersonen van de groepen werden geschreven – waarvoor wederom dank!Er zijn dus activiteiten die alle Buitenveldertgroepen ten goede komen, en daarom landelijk worden georganiseerd, en daarnaast vinden er tegelijkertijd specifieke, op de verschillende gemeenten toegespitste activiteiten plaats. Dit geheel zorgt voor de nodige stabiliteit, consistentie in, en begeleiding van al die activiteiten, wat van groot belang is in een omgeving van (ex)verslaafden. De wekelijkse bijeenkomsten duren ongeveer een tot anderhalf uur, in grote groepen langer.Daarnaast organiseren sommige groepen nog extra sociale groepsactiviteiten voor degenen die daar behoefte aan hebben, zoals een wandeling, fietstocht, bezoek aan een museum, een etentje, een jaarlijkse ‘terugkomavond’, huishoudelijke vergaderingen over het reilen en zeilen van de groep, en dergelijke.

Stichting Zelfhelp Nederland organiseert een aantal activiteiten op landelijk niveau, die aan alle Buitenveldertgroepen in gelijke mate ten goede komen:● Enkele malen per jaar is er een bestuursvergadering, waaraan afgevaardigden van alle Buitenveldertgroepen deelnemen, zodat alle zaken betreffende die groepen besproken en aangepakt kunnen worden, zowel de landelijke activiteiten, als de lokale activiteiten, maar ook het interne functioneren van de groep, de handhaving van de Tafelmanieren, de begeleiding van de gespreksleiding, en alles wat de afgevaardigden verder ter tafel brengen aangaande het functioneren van de groep, of bezoekers van de groep.● In het kader van de samenwerking met de zorginstellingen en gemeenten is in 2015 door deelnemers van Buitenveldertgroepen ongeveer 600 maal voorlichting gegeven aan cliënten in de verslavingszorg. Tijdens deze voorlichtingen wordt gewezen op de mogelijkheid zelfhulp- en zelfhelpgroepen op eigen initiatief te bezoeken, en wordt uitgelegd hoe de werkwijze van de Buitenveldertgroepen is (op basis van de ‘Tafelmanieren’). Tevens wordt in het kort verteld hoe en waarom de voorlichter zo’n groep is gaan bezoeken, en wat dit voor hem/haar heeft betekend en betekent. Het betreft hier voorlichting aan cliënten op verschillende afdelingen (crisis, detox, diagnostiek, rehabilitatie, dubbele diagnose, schematherapie (zoals de Intensieve Schematherapie Behandelafdeling ISBA te Alkmaar), in deeltijdbehandeling, intramuraal of ambulant, of in voltijdbehandeling en tijdens een opname.● De voorlichtingen in de regio Amsterdam-Hoofddorp/Haarlem-Alkmaar-Texel worden gecoördineerd door een bezoeker van de Buitenveldertgroep Haarlemmermeer, die daartoe als voorlichtingscoördinator kan worden aangesproken, zowel door de vrijwilligers die de voorlichtingen geven, als door de medewerkers waar de voorlichtingen plaatsvinden, en de vrijwilligers van andere zelfhulpgroepen waarmee wordt samengewerkt bij het geven van de voorlichtingen.● In de ander regio’s in Nederland waar ook Buitenveldertgroepen zijn worden voorlichtingen gegeven in de klinieken in die regio’s. De bestuursleden van deze groepen organiseren deze voorlichtingen zelfstandig; ze onderhouden contact met de klinieken in Assen, Drachten, Eelde, Groningen, Hoogeveen en Leeuwarden van Verslavingszorg Noord Nederland (VNN), in Den Haag met Brijder/Parnassia, in Ermelo met GGzCentraal, in Zeeland met Emergis Verslavingszorg, in Hoorn met Brijder Verslavingszorg, en geven (in veel gevallen samen met en/of afgewisseld door andere trouwe bezoekers van de groep) voorlichtingen in diverse afdelingen van deze klinieken.● Ook in 2015 is weer op diverse Hogescholen en andere scholen in het hele land meegewerkt aan workshops, interviews, gastlessen in het kader van lessen verslavingszorg. Dit gebeurde ondermeer bij Hogeschool Inholland, Hogeschool van Amsterdam, Hogeschool Windesheim, NHL Hogeschool, Stenden Hogeschool, Friesland College, ROC Friese Poort, Marne College Bolsward.

26

Page 27: Welkom - Stichting Zelfhelp Nederland · Web viewDit gebeurde ondermeer bij Hogeschool Inholland, Hogeschool van Amsterdam, Hogeschool Windesheim, NHL Hogeschool, Stenden Hogeschool,

● Regelmatig vindt er een landelijke intervisie/training in het geven van voorlichtingen en presentaties plaats in Amsterdam, gegeven in samenwerking met een professioneel trainer van Assissa Consultancy Europe. Onderwerpen die daarbij aan bod komen zijn: presentatie, communicatie, ambivalentie in besluitvormingsprocessen (‘Stages of change’-model), de verslavingscirkel, de betekenis en kenmerken van de Buitenveldertgroep, de Tafelmanieren en de voorlichtingen, de grens met de kliniek (behandeling) tijdens de voorlichtingen en introductie van de Buitenveldertmethode, de kracht van ‘het Buitenveldertgevoel’ , wat gaat goed en wat kan er beter in de voorlichting. In deze intervisies worden tevens de laatste ontwikkelingen besproken, ervaringen uitgewisseld, incidenten aangepakt, en nieuwe ideeën besproken en klaargemaakt voor concrete implementatie.● Er worden door bestuursleden presentaties gegeven aan medewerkers in de verslavingszorg, en er wordt overleg gepleegd met klinieken over mogelijkheden cliënten te verwijzen naar zelfhelp, en zelfhelp in klinieken te introduceren in de vorm van voorlichtingen en introductie van het fenomeen zelfhelp. Ook zijn er vaak individuele contacten met cliënten.● Serieuze initiatieven tot de oprichting van nieuwe groepen ondersteund en gestimuleerd, zoals in 2015 de Poolstalige groep in Den Haag.● Deelnemers aan de Buitenveldertgroepen zijn in het hele land actief in ondermeer cliëntenraden, Wmo-platformen, klankbordgroepen, en andere overlegstructuren waar ervaringskennis nodig is. (Ervaringskennis is de “derde kennisbron”, naast wetenschappelijke en professionele kennis. De ervaringskennis van (ex)cliënten wordt steeds meer benut binnen de behandeling als onderdeel van herstel, die empowerment onder cliënten moet stimuleren.)● PUBLICITEIT:• In diverse lokale media is in 2015 deze wekelijkse advertentie geplaatst:

“ CONTROLE KWIJT?”Alcohol, drugs, gokken, roken etc.Zelfhelpgroep Buitenveldert0800-0200596 (gratis landelijk nummer)(en/of een telefoonnummer van een contactpersoon in de groep)www.zelfhelp.nl

• In 2015 zijn advertenties geplaatst in regionale edities van de Gezondheidszorgwijzer.• Er verschenen in lokale media artikelen over de plaatselijke Buitenveldertgroep.• ‘Zelfhelp’ is actief op YouTube, waar 5 korte filmpjes over verslaving staan, die in 2012 zijn gemaakt in samenwerking met een amateurtoneelvereniging en een professionele producent/regisseur. Zo willen we de naamsbekendheid via moderne media vergroten, en mensen stimuleren eens goed te kijken naar hun gebruik van middelen zoals alcohol, drugs en tabak, en hun gedrag ten aanzien van voor velen verslavende bezigheden zoals gamen en gokken. Met inmiddels 10.352 views (3.042 alcohol, 3.367 gokken, 1.516 drugs, 1.387 gamen, 1.040 roken). Kijk hiervoor op www.youtube.com en zoek naar ‘zelfhelp’.• Op Facebook is een groep onder de naam ‘zelfhelp’ actief.• Ook op Twitter is Zelfhelp te vinden en actief door ondermeer onderwerpen, die in de groepen worden besproken, te twitteren, en in tweets mensen uit te dagen hun eventuele afhankelijkheid van psychotrope middelen en dwangmatig gedrag te onderzoeken.• Er is een interactieve DVD beschikbaar met als titel: “Controle kwijt?”Op deze DVD zijn de volgende onderwerpen te bekijken:-Flitsen uit een Groepsgesprek-Vier deelnemers over “stoppen” en “gestopt blijven”, en over de Groep-De Buitenveldert “Tafelmanieren”• Bij het Secretariaat te Amsterdam zijn de volgende informatiematerialen te verkrijgen:-Folders met informatie over hoe groepsavonden verlopen, en waar en wanneer die zijn.

27

Page 28: Welkom - Stichting Zelfhelp Nederland · Web viewDit gebeurde ondermeer bij Hogeschool Inholland, Hogeschool van Amsterdam, Hogeschool Windesheim, NHL Hogeschool, Stenden Hogeschool,

-Een ‘Leidraad tot Herstel’: een uitstekende informatiebron om wat meer te weten te komen over de werkwijze van de Buitenveldertgroepen, en wat dit kan betekenen voor iemand die herstellende is van een verslavingsperiode.-Informatie voor werkenden in (verslavings)zorginstellingen, en andere vormen van zorgverlening waar mensen in behandeling zijn met controleproblemen.- Periodiek • De website WWW.ZELFHELP.NL geeft uitgebreide informatie over alle huidige groepsbijeenkomsten, over de ‘Tafelmanieren’, ervaringen van deelnemers, enzovoorts. Voorts bestaat op de website de gelegenheid tot het stellen van vragen, en het opnemen van mailcontact: [email protected] • Dagelijks vindt beantwoording van vragen plaats die binnen komen via het gratis telefoonnummer 0800 - 0200 596 en via het vragenformulier op de website of via [email protected]• Er wordt zorg gedragen voor updates van de website wanneer dat nodig is.• Zowel op te richten, als net opgerichte, en bestaande groepen die het nodig hebben, krijgen zoveel als nodig en mogelijk is begeleiding vanuit dagelijks bestuur, het bestuur en groepsleden van naburige groepen. De groepen kunnen bij de landelijke organisatie altijd aankloppen voor advies en bijstand, waar ze dat nodig hebben. Solidariteit is het motto.• Het dagelijks bestuur stelt zich ten doel, om de drempel tot de zojuist besproken ondersteuning te verlagen, en zo regelmatig mogelijk alle groepen in het gehele land op locatie te bezoeken, voor zover haalbaar bij alle drukte.

Activiteitenverslagen 2015 Buitenveldertgroepen

In dit gedeelte van het Jaarverslag staan de activiteiten van alle Buitenveldertgroepen beschreven. In 2015 waren er 18 groepen actief in 16 verschillende plaatsen:AlkmaarAmsterdam-BuitenveldertAmsterdam-ObrechtstraatAssenDen Haag- DuinoordDen Haag – Bezuidenhout (Poolstalig)DrachtenErmeloGoesGroningenHaarlemHoogeveenHoornIJmuidenLeeuwardenTerschellingVolendamZoetermeer

Inleiding

28

Page 29: Welkom - Stichting Zelfhelp Nederland · Web viewDit gebeurde ondermeer bij Hogeschool Inholland, Hogeschool van Amsterdam, Hogeschool Windesheim, NHL Hogeschool, Stenden Hogeschool,

In 2015 kregen zowel de bezoekers als de groepen zelf (als vrijwilligersprojecten), te maken met steeds toenemende nadruk op eigen regie en zelfredzaamheid. Duidelijk werd dit bijvoorbeeld door het afnemende aantal locaties bij de verslavingszorg, maar ook door steeds kortere behandeltijden, en meer ambulante zorg. Daardoor wordt het belang van de Buitenveldertgroep voor blijvend herstel nog steeds groter: veel mensen die worstelen met gevoeligheid voor verslaving voelen zich vaker aan hun lot over gelaten, en in deze lotgenotengroepen ligt alle nadruk op preventie, terugvalpreventie, nazorg, en een blijvende alertheid op verslavingsgevoeligheid en doorgaand herstel. De programma’s in de klinieken worden steeds korter, en daarna zal er toch echt iets van een vangnet moeten zijn, zoals een lotgenotengroep als de Buitenveldertgroep. Vooral ook omdat deze groep zeer laagdrempelig is, open staat voor iedereen, en wat breder georiënteerd, zonder een spiritueel programma of stappenplan: het gaat er in deze groepen om dat je zélf je weg gaat vinden: eigen regie en zelfredzaamheid ontwikkelen. De Buitenveldertgroep is een geheel zelfgeorganiseerde vrijwilligersorganisatie, die een bijdrage levert aan de ontwikkeling van het gevoel van eigenwaarde, de eigen regie, zelfredzaamheid en autonomie van mensen die kwetsbaar zijn door verslavingsgevoeligheid.

Er waren in 2015 inmiddels 18 Buitenveldertgroepen in Nederland, die door gemeenten worden ondersteund omdat zij het belang zien van deze herstelwerkgroepen voor kwetsbare burgers die worstelen met een verslaving. Deze groepen dragen bij aan de invulling en borging van belangrijke aspecten van de nieuwe Wmo, de participatiewet, en van de implementatie van Welzijn Nieuwe Stijl ter bevordering van de zelfredzaamheid en participatie van kwetsbare burgers.

Deze geheel door vrijwilligers opgezette en in stand gehouden groepen zorgen behalve voor de wekelijkse groepsgesprekken, voor publiciteit door middel van onder meer folders en boekjes, advertenties, voorlichtingen aan cliënten en medewerkers in de zorg, eigen website met vragenformulier dat dagelijks wordt beantwoord, een gratis 0800-nummer voor vragen en in geval van urgente situaties, vergaderingen met alle Buitenveldertgroepen om goed samen te werken en elkaar te ondersteunen (want de groep opzetten en gaande houden is géén sinecure!), regelmatig overleg over de voorlichtingen en trainingen in het geven van voorlichtingen, een nieuwsbrief, secretariaat, begeleiding van gespreksleiders en bestuursleden vanuit het dagelijks bestuur, gastcolleges op scholen Hogescholen, het in contact komen en blijven met andere maatschappelijke organisaties, deelname aan maatjesprojecten (geheel zelf georganiseerd, of in overleg met de zorg), met alle kosten die dit alles met zich mee brengt. Toch zijn de kosten van al deze activiteiten relatief gering doordat het allemaal vrijwilligerswerk betreft, en wanneer iemand in verslaving gevangen blijft, of terugvalt, zijn de kosten per persoon (en zijn omgeving) vele malen hoger dan die van een hele Buitenveldertgroep. Wanneer door bezoeken aan een Buitenveldertgroep voorkomen wordt voor slechts één persoon dat hij/zij in ambulante (her)behandeling moet, of (her)opname nodig heeft, zijn de besparingen aan zorgkosten rond €2.000-45.000 per persoon. Er zijn echter minimaal enkele van dergelijke gevallen per groep. Dat is natuurlijk een heugelijk feit, beschouwd vanuit het perspectief van de waarde van menselijk geluk, maar het levert de gemeenschap ook grote kostenbesparingen op wanneer iemand (mede) met hulp van een Buitenveldertgroep in herstel komt, en blijft (vooral dat laatste is heel belangrijk!). Genezing ligt in blijvend herstel, en de ontwikkeling van een nieuwe, geheel andere manier van leven. Oók als er af en toe nog een ‘opleving van de ziekte’ plaats vindt (ook wel ‘uitglijder’ of ‘terugval’ genoemd). Iets wat zeker in het begin van het herstel geen zeldzaamheid is: zo krachtig is de drang en dwang van een verslaafd brein.

29

Page 30: Welkom - Stichting Zelfhelp Nederland · Web viewDit gebeurde ondermeer bij Hogeschool Inholland, Hogeschool van Amsterdam, Hogeschool Windesheim, NHL Hogeschool, Stenden Hogeschool,

De Buitenveldertgroep staat dan ook open voor iedereen die afhankelijk is, dreigt te worden, of is geweest van psychotrope middelen (alcohol, drugs, medicijnen, nicotine), of ander dwangmatig gedrag (zoals gokken, gamen, en online activiteiten). Voorwaarde voor deelname is dat men de intentie heeft zich blijvend te bevrijden van dergelijk verslavingsgedrag.De deelnemers aan de groepsgesprekken zijn vooral mensen die worden of zijn behandeld door professionele zorginstellingen, zoals verslavingszorg en/of GGZ, maar ook mensen die nog niet eerder hulp hebben gezocht. Een laagdrempelige lotgenotengroep bezoeken is voor sommigen minder eng dan ‘de verslavingszorg’ of ‘de GGZ’: vaak spelen daarbij ontkenning, vermeende zelfredzaamheid, maar ook taboe, stigma en zelfstigma een rol. Zo werkt de Buitenveldertgroep als herstelwerkgroep voor mensen met controleproblematiek dus zowel preventief, overlastbeperkend, als nazorgverlenend.Een groot voordeel is dat men deze groep kan bezoeken zolang men het nodig en nuttig acht.

De werkwijze van de Buitenveldertgroepen sluit uitermate goed aan op de huidige ontwikkelingen binnen de Wmo, waarbij steeds meer nadruk komt te liggen op eigen kracht, netwerkversterking en ondersteuning in eigen kring. Verslavingszorginstellingen in de plaatsen waar een Buitenveldertgroep actief is, zijn zeer positief over het initiatief van een Buitenveldertgroep, en wijzen (ex)cliënten actief op deze unieke mogelijkheid te werken aan het ontwikkelen van meer eigen kracht na een verslavingsperiode. Door de extramuralisering van de zorg wordt een blijvend traject als dat van de Buitenveldertgroep steeds meer noodzakelijk in het aanbod, omdat de reguliere verslavingszorg wegens het kostenaspect deze blijvende nazorg en herstelwerkgroep niet kan bieden. Het gaat om een in veel gevallen langdurig zeer noodzakelijk natraject, vaak na een behandeling in de verslavingszorg.

Zelfhelp is een vorm van nuldelijnszorg, geheel georganiseerd door vrijwilligers, die bijdraagt aan een afnemend beroep op de eerste lijn (huisarts, POH, spoedeisende hulp ziekenhuis), tweede lijn (verslavingszorg, GGZ, medische zorg in een ziekenhuis), en derde lijn (klinische opnamen). De kosten zijn relatief zeer gering voor de gemeenten, waarvan de kwetsbare inwoners deze groepen vrijelijk wekelijks bezoeken. Zeker in vergelijking tot de kosten van alle andere vormen van hulpverlening en intensieve zorg die verslaving met zich mee kan brengen, maar ook in vergelijking tot andere vrijwilligersactiviteiten en burgerinitiatieven. De kosten zijn ook laag/afwezig voor de bezoekers: we vragen slechts een vrijwillige bijdrage aan de deelnemers voor de groepsactiviteiten, indien mogelijk en wenselijk. Dat komt de laagdrempeligheid ten goede, omdat veel (ex)verslaafden over weinig tot geen financiële middelen beschikken, zeker in de beginfase van herstel. Wie (nog) niets kan bijdragen is zeker niet minder welkom.Vrijwel overal in Nederland ondersteunt de verslavingszorg de Buitenveldertgroepen door het beschikbaar stellen van een ruimte, en koffie/thee. In sommige gevallen betaalt de groep voor de huur van een ruimte in een gebouw van verslavingszorg of elders. Verslavingszorg stelt uiteraard, zoals elke verhuurder of facilitator, passende voorwaarden aan het gebruik van een ruimte, maar bemoeit zich op geen enkele manier met de organisatie en activiteiten van de groepen, noch met de landelijke activiteiten van de groepen in de vorm van Stichting Zelfhelp Nederland.Zowel de autonome groepen als de landelijke activiteiten zijn dus geheel zelfgeorganiseerd door vrijwilligers uit de groepen.

In de Buitenveldertgroep werken lotgenoten aan hun eigen herstel op basis van zeer heldere en strikte spelregels genaamd “de Tafelmanieren”.De zelfhelpgroep heeft een duidelijk afgebakende functie, naast de professionele zorg- en hulpverlening. Ze draagt bij aan het voorkomen of verkorten van zogenaamde terugvallen of

30

Page 31: Welkom - Stichting Zelfhelp Nederland · Web viewDit gebeurde ondermeer bij Hogeschool Inholland, Hogeschool van Amsterdam, Hogeschool Windesheim, NHL Hogeschool, Stenden Hogeschool,

uitglijders. In onze groepen spreken sommigen liever van ‘oplevingen van de ziekte’: vooral in het begin van het herstelproces komen die nogal eens voor, en dienen dan als een zeer intensief leermoment benut te worden. Zulke momenten wijzen zeer krachtig op de nog aanwezige verslavingsgevoeligheid, en zijn een reminder voor de andere bezoekers van de groep dat zij altijd alert zullen moeten blijven op hun eigen gevoeligheid op dit terrein.Elk groepsgesprek in een Buitenveldertgroep kan voor elke bezoeker bijdragen aan het tegengaan van verdergaand of herhaaldelijk verval in afhankelijkheid van middelen, dwangmatig gedrag, kwetsbaarheid, ziekte, overlast, en in sommige gevallen criminaliteit.Al 33 jaar lang hebben velen in het hele land daar hun voordeel mee gedaan, en vormen zo het levende bewijs van de werkzaamheid van deze methode voor hen.Op die manier hebben de Buitenveldertgroepen ook een belangrijke bijdrage geleverd aan het voorkomen van (recidive van) afhankelijkheid van allerlei vormen van zorg en hulpverlening.

Op de kosten van ondermeer verslavingszorg, GGZ, schuldhulpverlening, huisvestingsvormen zoals begeleid/beschermd wonen, justitiële correctie, en medische kosten door afnemende gezondheid, kan flink bespaard worden wanneer mensen de Buitenveldertgroepen bezoeken. Doordat de bezoekers zich meer bewust worden van hun verslavingsgevoeligheid.Daardoor gaan ze of zélf stoppen met drinken, drugsgebruik, gokken, roken, gamen of ander dwangmatig gedrag, of ze gaan meer tijdig hulpverlening van professionals vragen.Na de behandeling kunnen ze dan in de groep verder werken aan hun herstel, wat de kans op recidive vermindert.Ook is de Buitenveldertgroep zeer geschikt om te werken aan verdere ontwikkeling van het individu: communicatief, sociaal en wat betreft zingeving en levensinvulling.Door het contact met (vrijwilligers)werk binnen en buiten de groepen kan men zichzelf en zijn/haar specifieke vaardigheden blijven ontwikkelen.Dat alles blijkt in de praktijk vaak een voorwaarde om ook op lange termijn ‘oplevingen’ van de ziekte te voorkomen, en een gezonde levensstijl te ontwikkelen én handhaven. Zodat men in balans blijft en met meer nuchterheid in het leven kan staan.

Er zijn veel meer functies van een Buitenveldertgroep dan alleen preventie. Mensen werken in deze groep aan hun eigen herstel, waardoor de kans op recidive afneemt, en de kans op de ontwikkeling van eigen kracht, eigen regie en participatie toeneemt. Uiteraard werkt dit ook overlastbeperkend en kostenreducerend voor de gemeenten. Bezoekers geven aan door de bezoeken aan de groep doorgaand aan hun herstel te kunnen werken, waardoor ze op moeilijke momenten in hun leven niet terugvallen, waar dat anders wel zou zijn gebeurd. Tevens zijn er mensen die met hulp van de groep voorkomen dat ze (weer) in isolement geraken, zowel wat betreft de verslaving als sociaal. Daardoor wordt men in staat ook weer andere contacten aan te gaan, vrijwilligerswerk te (gaan) doen, of (weer) betaald werk te gaan verrichten. Anderen hebben uitglijders, oplevingen van de ernstige ziekte verslaving, kunnen overwinnen door de bezoeken aan de groep, waar zij anders, naar eigen zeggen, waren teruggevallen. Dit betreft ook mensen die vele jaren zwaar gedronken, gebruikt of gegokt hebben, maar nu al enige jaren nuchter zijn: de verslavingsgevoeligheid blijft immers bestaan, en alertheid op recidive en de ontwikkeling van een blijvende gezonde, nuchtere levensstijl is dus van groot belang.

Er is een transitie gaande in Nederland van verzorgingsstaat naar participatiesamenleving. De nadruk komt steeds meer te liggen op zelfredzaamheid, eigen kracht, ondersteuning in eigen kring en netwerkversterking. Zelforganiserende groepen waarin mensen zichzelf en elkaar ondersteunen, zoals de Buitenveldertgroepen, zijn belangrijke vormen waarmee, voor relatief weinig financiële middelen, ook in toekomst de noodzakelijke ondersteuning aan kwetsbare

31

Page 32: Welkom - Stichting Zelfhelp Nederland · Web viewDit gebeurde ondermeer bij Hogeschool Inholland, Hogeschool van Amsterdam, Hogeschool Windesheim, NHL Hogeschool, Stenden Hogeschool,

mensen gegeven kan worden. Onderlinge ondersteuning door lotgenoten, zoals (ex)verslaafden in de Buitenveldertgroepen doen, past precies in het Wmo-beleid. De Wmo regelt dat mensen met een beperking de hulp krijgen die ze nodig hebben. Daaronder valt ook de ondersteuning van vrijwilligers. “Meedoen” is de overkoepelende doelstelling van de Wmo: er zorg voor dragen dat iedereen mee kan doen en dat mensen hun mogelijkheden inzetten voor hun eigen zelfredzaamheid en ten behoeve van hun eigen leefomgeving. Om dit mogelijk te maken dienen kwetsbare burgers ondersteund te worden bij het aangaan van (nieuwe) contacten die als zinvol worden ervaren. Daarvoor zijn initiatieven nodig die mensen onderling verbinden. De Buitenveldertgroepen zijn zo’n initiatief in alle opzichten. Ze bieden de bezoekers een laagdrempelige ontmoetingsplek, zonder voorafgaande intake, indicatie of wachtlijst. Mensen die met verslavingszorg en/of psychiatrie en/of psycholoog en/of andere hulpverlening in aanraking zijn (geweest) hebben vaak sterke behoefte om sociale contacten in eerste instantie weer op te bouwen in de veilige en herkenbare omgeving van een lotgenotengroep. Uitgangspunt van de werkwijze van de Buitenveldertgroep is het eerst uit eigen kracht proberen te putten, vóórdat hulpverleners en andere ‘buitenstaanders’ (weer) de regie overnemen. Daarbij hoort óók: op tijd hulp vragen wanneer dat nodig is, om meer (ook maatschappelijke) schade te voorkomen.Mensen met beperkingen moeten soms ook eigen barrières overwinnen om deel te nemen aan activiteiten: het groepsgesprek volgens de Buitenveldertmethode, waarin gedacht wordt vanuit en gesproken over eigen kracht en eigen mogelijkheden, helpt daarbij. Voor de gemeente is het in het kader van de Wmo belangrijk om concrete projecten te ondersteunen, zoals de Buitenveldertgroepen, die duidelijk bijdragen aan empowerment.De Buitenveldermethode heeft de afgelopen 33 jaar bewezen een bijdrage te kunnen leveren aan het bevorderen van participatie van (ex)verslaaafden, door zich niet alleen tijdens de groepsgesprekken bezig te houden met de aard van de beperking, en aan herstel te werken op dat terrein, maar ook door de leefsituatie van mensen te verbeteren, door ze sociale contacten te bieden, te werken aan verdergaand herstel en verandering van persoonlijke kenmerken en omgeving, door tijdens de groepsgesprekken steeds weer in te gaan op de achterliggende levensproblematiek, en de bezoekers allerlei handvatten te bieden om uit de eigen omgeving te treden door middel van vrijwilligerswerk binnen en buiten de Stichting Zelfhelp. De zelfredzaamheid van mensen met een verslavingsachtergrond kan aanzienlijk sterker worden, wanneer zij een beroep durven doen op lotgenoten. De Buitenveldertgroepen zijn en worden opgericht, ontwikkeld en onderhouden door en voor mensen met een verslavingservaring. Ze zijn dus geheel zelfgeorganiseerd, en vraaggericht: elke groep begint met de behoefte van een of meerdere mensen die met hulp van de specifieke werkwijze en atmosfeer van een Buitenveldertgroep willen herstellen van controleverlies, verslaving en dwangmatig gedrag.Participatie, zelfredzaamheid en herstelgericht werken vanuit het steunsysteem van de cliënt sluit naadloos aan bij de decentralisatie van diverse vormen van zorg, gepaard gaande met bezuinigingen. De eerste Buitenveldertgroep was in 1982 al gebaseerd op begrippen als het bevorderen van de eigen regie, zelfredzaamheid, en het heuristisch bewandelen van het eigen herstelpad, gesteund, gestimuleerd, geïnspireerd en geïnformeerd door de verhalen, ervaringen, en concrete (participatie)bewegingen van de andere bezoekers.Met als credo: “De groep is het kader, maar je blijft zelf de chauffeur”.

Bij het beschrijven van de activiteiten een Buitenveldertgroep, dienen wij als Stichting Zelfhelp Nederland ter bevordering van de Buitenveldertgroepen, rekening te houden met een aantal zaken.In de eerste plaats zijn de deelnemers vrij om te kiezen voor anonieme bezoeken aan de groep. Helaas is dit noodzakelijk wegens het nog steeds breed heersende taboe op het verlies van controle, middelenafhankelijkheid, dwangmatig gedrag en verslaving. De deelnemers moeten

32

Page 33: Welkom - Stichting Zelfhelp Nederland · Web viewDit gebeurde ondermeer bij Hogeschool Inholland, Hogeschool van Amsterdam, Hogeschool Windesheim, NHL Hogeschool, Stenden Hogeschool,

geheel op eigen initiatief en in volkomen vrijheid kunnen werken aan een leven mét hun verslavingsgevoeligheid, zónder aan een verslaving ten prooi te vallen – en zij moeten daarbij zelf kunnen kiezen aan wie zij buiten de groep bekend maken dat zij worstelen met controleverlies en verslavingsgevoeligheid. Ontbreken van die mogelijkheid tot anonieme deelname zou een zeer belangrijke bron van veiligheid wegnemen. Wij kunnen als Stichting Zelfhelp Nederland dus niet eisen van de groepen dat er geregistreerd wordt wie er komt, langs welke weg deze instroom plaatsvindt, en/of mensen gaan ‘monitoren’ tijdens, of nadat zij de groep bezocht hebben. Op vrijwillige basis zijn echter steeds meer bezoekers in verschillende groepen wel bereid informatie daarover te geven, die wij dan geanonimiseerd kunnen weergeven. Uiteraard houdt de gespreksleider, en houden de groepsleden onderling wel vaak, met wederzijds goedvinden en op eigen initiatief, contact met elkaar, en houden zo bij zichzelf en elkaar de vinger aan de pols. Maar dergelijke privécontacten kunnen wij uiteraard niet verstoren door enige vorm van registratie.Anonimiteit is dus essentieel voor de veiligheid in en van de groep, en het groepsgesprek, maar ook voor de ruimte voor het eigen herstel van de verslaving, en bevrijding van het stigma en zelfstigma dat een verslavingsperiode vaak met zich mee brengt.In de tweede plaats herhalen veel activiteiten zich door de jaren heen:●Het wekelijks groepsgesprek op basis van onze “Tafelmanieren”: een methode die al vele jaren voor velen haar diensten heeft bewezen, en die wij gezamenlijk in het landelijk bestuur aanpassen aan de tijdsgeest, waar dat nodig gevonden wordt door de vertegenwoordigers van de groepen in dat bestuur (op basis van tweederde meerderheid, maar het liefst unaniem, wat tot op heden gelukkig in goed overleg steeds gelukt is),●De voorlichtingen aan cliënten van de verslavingszorg.●De trainingen/intervisies/overleggen voor en over die voorlichtingen.●Regelmatig overleg tussen Buitenveldertgroepen en hun gespreksleiders.●Presentaties aan medewerkers verslavingszorg.●De medewerking aan workshops, gastlessen en dergelijke projecten op (Hoge)scholen.●Overleg met cliëntenraden in verslavingszorg en GGZ, gemeenten, maatschappelijk werk, en andere organisaties en platformen waarmee verbinding wederzijds belangrijk is.●De publiciteit, de website, de jaarbijeenkomsten en de nieuwsbrief.Al deze activiteiten hebben door de jaren heen dezelfde structuur, maar de deelnemers zijn telkens (deels) nieuw, wegens de doorstroming in de groepen.Een duidelijke en vaste structuur in het groepsgesprek (op basis van de Tafelmanieren), draagt zorg voor de zo sterk benodigde rust in de groepen, en biedt houvast aan de bezoekers van en vrijwilligers in de groepen. We moeten niet vergeten dat verslavingsgevoeligheid, impulsief gedrag en kwetsbaarheid veel overeenkomsten hebben.In de derde plaats functioneren alle Buitenveldertgroepen autonoom, onder de voorwaarde dat zij werken volgens de gespreksregels en praktische regels, zoals overeengekomen door alle Buitenveldertgroepen gezamenlijk, bij vertegenwoordiging in het landelijk bestuur: de ‘Tafelmanieren’ van alle Buitenveldertgroepen.

Zowel de anonimiteit, de doorstroming, als de autonomie van de Buitenveldertgroepen past precies in de nadruk die in de Wmo steeds meer komt te liggen op eigen kracht, netwerkversterking en ondersteuning in eigen kring.

33

Page 34: Welkom - Stichting Zelfhelp Nederland · Web viewDit gebeurde ondermeer bij Hogeschool Inholland, Hogeschool van Amsterdam, Hogeschool Windesheim, NHL Hogeschool, Stenden Hogeschool,

Activiteiten 2015 Buitenveldertgroep Alkmaar

In 2015 is de Buitenveldertgroep Alkmaar weer een grote, stabiele groep gebleven, met een uitstekende en warme sfeer. Het gebouw van Brijder aan de Kees Boekestraat is in de loop van het afgelopen jaar duidelijk drukker geworden, ook in de avonden, omdat een deel van de activiteiten (ambulante behandeling) van de dependance aan de Helderseweg zijn overgeheveld naar de kliniek aan de Kees Boekestraat, waar op maandagavond ook de Buitenveldertgroep Alkmaar bijeen komt. “Het gebouw is op maandagavond tot 20:00 uur open”, vertelt de kartrekker en gespreksleider van de groep in Alkmaar tijdens een bestuursvergadering, “waardoor ik nog meer contact heb met de medewerkers van Brijder. Dat blijkt wel positief te werken, want de meeste mensen die de groep bezoeken kwamen al van de ambulante behandeling. Mensen die de groep al langer bezochten vinden het echter juist weer niet zo prettig dat het nu ’s avonds drukker is in het gebouw: daar moeten ze wel aan wennen. Het was altijd stil; ik deed zelf de deur open en kon dan even een praatje maken met de bezoekers – nu is er iemand bij de receptie; dat is wat minder persoonlijk. Maar de groep blijft toch goed draaien. Er komen ook wel meer mensen van de klinische behandelafdelingen naar de groep, zoals van de ISBA (Intensieve Schematherapie Behandel Afdeling). Zij komen echter meestal maar een paar keer, omdat ze niet in Alkmaar of omgeving wonen. Je kunt altijd tegen mensen zeggen dat ze zelf een nieuwe Buitenveldertgroep kunnen beginnen in hun eigen omgeving, met hulp van de Stichting Zelfhelp. En dat doe ik ook, maar niet iedereen kan dat aan of ziet dat zitten, of zit nog in een te vroeg stadium van herstel. In IJmuiden en Hoorn zijn afgelopen jaren al wel Buitenveldertgroepen opgezet door mensen die in Alkmaar met deze werkwijze in aanraking zijn gekomen. In veel andere gevallen hebben de bezoeken aan de Buitenveldertgroep in Alkmaar op maandagavond, en/of aan de groep die onderdeel uit maakt van de behandeling op de ISBA, wel duidelijk drempelverlagend gewerkt voor de cliënten, zodat ze na de behandeling verder werken aan hun herstel in lotgenotengroepen. De groep in Alkmaar bestaat nu uit een kern van 15 mensen, maar die komen niet allemaal elke week; mensen met wie het al een paar jaar goed gaat houden wel contact met de groep, ze komen alleen niet meer elke week, maar eens in de paar weken. Tussendoor heb ik ook regelmatig telefonisch contact met hen. Een paar van hen heeft een lichte terugval gehad, maar ze wisten gelukkig de weg terug naar de groep te vinden. Dat zegt duidelijk iets over de onderlinge verstandhouding. Er is een sfeer van vertrouwen. Om de kern bewegen per jaar tientallen andere mensen die kortere of langere tijd de groep bezoeken. De groep bestaat als stabiel vast geheel uit ongeveer 20 tot 25 personen, waarvan er dus meestal tussen de 10 à 15 op maandagavond aanwezig zijn. Dat is een mooie groepsgrootte voor een goed inhoudelijk en rustig groepsgesprek, waarin iedereen aan bod kan komen, en voldoende energie over houdt om goed naar elkaar te luisteren.

Veel van de mensen die het lukt om nuchter te leven hebben ook werk of vrijwilligerswerk; dat helpt enorm bij het herstel en de stabilisatie daarvan. Als mensen een tijdje niet geweest zijn, en ze komen weer eens en vertellen over hun positieve ervaringen met hun herstel met behulp van onder andere de Buitenveldertgroep, dan motiveert dat de andere bezoekers. Voor een deel van de bezoekers is de groep ook een heel belangrijk sociaal contact: in de groep kunnen ze openlijk over hun problemen, worstelingen, en oplossingen spreken. Een

34

Page 35: Welkom - Stichting Zelfhelp Nederland · Web viewDit gebeurde ondermeer bij Hogeschool Inholland, Hogeschool van Amsterdam, Hogeschool Windesheim, NHL Hogeschool, Stenden Hogeschool,

aantal mensen geeft duidelijk aan dit nergens anders te kunnen, omdat ze zich daar niet begrepen voelen, of doordat de contacten niet nuchter en continu zijn, zoals in de groep. Zo blijkt dus hoe belangrijk ook in die context de functie van de groep kan zijn. Ik ben erg gelukkig met en trots op de groep, en ga elke maandagavond met plezier er naartoe, ook als er feestdagen op maandagen vallen, zoals Pasen en Pinksteren. Op zulke dagen komen er niet altijd zoveel mensen, maar voor degenen die komen is het wel extra belangrijk dat de groep er dan ook is. Dan maken we er vaak gewoon een gezellig samenzijn van.” De gespreksleider van de groep vervolgt: “In de praktijk is gebleken dat wanneer iemand anders dan de vaste gespreksleider, iemand met minder of geen ervaring op dat vlak, de rol van gespreksleider op zich neemt, het al gauw uit de hand kan lopen, en de gespreksregels niet meer helder en krachtig gehandhaafd worden. Daarom doe ik het meestal, en de groep vindt dat ook prima. Ik ben als gespreksleider wel streng, maar met een kwinkslag. Ook vraag ik, als mensen een paar keer zijn geweest, of ze het goed vinden dat ik hun nummer heb, zodat ik ze kan bellen als er een keer wat is, en stel ze dan meteen de vraag of het goed is als ze ik bel wanneer ze een paar keer zonder bericht niet komen, omdat ik me dan toch wat zorgen om ze ga maken. Vrijwel iedereen vindt dat prettig, en het blijkt ook drempelverlagend te werken. Ze vinden het vaak toch al zo moeilijk om, als ze een paar keer niet zijn geweest, door omstandigheden of een uitglijder of terugval, weer naar de groep te komen. Als ik ze dan telefonisch al gesproken heb, is het verhaal er vaak al deels of helemaal uit voordat ze weer naar de groep komen, en dat kan spanningsverlagend werken. Ook vraag ik soms wat door, en luister heel goed, ook naar dat wat niet verteld wordt. Dat werkt erg goed. De gesprekken in de groep zijn elke keer weer van hoog niveau.” Er komen ook regelmatig mensen die komen ‘shoppen’ vanuit andere groepen, sommige mensen bezoeken allerlei verschillende groepen om te werken aan hun herstel, en dat juichen we toe: des te meer keuzevrijheid, des te meer kans van slagen, des te meer ervaringen met lotgenotengroepen, des te steviger meestal het herstel: “ga naar de groep toe waar jij op dit moment iets aan hebt, waar jij je thuis voelt – dat is het enige wat ter zake doet, de rest is onbelangrijk.” Deze ruimte voor diversiteit en open blik naar verschillende herstelwegen is kenmerkend voor de sfeer in de Buitenveldertgroepen. Als er iemand nieuw in de groep komt, dan stellen we ons kort voor. We vertellen dan ook heel kort wat onze achtergrond is, en dan kan die persoon ook zichzelf voorstellen en wat van zijn achtergrond vertellen. Dan merk je ook meteen of zo’n persoon open is of juist niet. Bij het rondje over afgelopen week vertellen de nieuwkomers dan vaak ook wat meer, omdat ze bijvoorbeeld net zijn opgenomen in de kliniek, of iets anders ingrijpends hebben mee gemaakt. Dat rondje kun je eigenlijk laten vallen onder de ‘mededelingen’. Dat is helemaal niet in strijd met de huidige gespreksregels voor het groepsgesprek zelf, en, in bredere zin, de Tafelmanieren.” (zie hiervoor het landelijk jaarverslag of op de website zelfhelp.nl).“Het gaat gelukkig met heel veel van de mensen die groep bezoeken of bezochten heel erg goed. Ik heb veel compassie met de mensen”, zegt de kartrekker; “en ik ben erg trots op de groep en op de positieve resultaten van de laatste jaren. Het geeft me veel voldoening en het houdt ook mij scherp.”Tegelijkertijd is er ook het besef van het belang van gedeeld leiderschap, dat ook belangrijke voordelen heeft voor de groep als geheel: de hele groep neemt dan eerder verantwoording. Daarnaar wordt dus ook zeker gestreefd. Sinds eind 2015 is een trouwe bezoeker van de groep, die ook de Buitenveldertgroep op de ISBA heeft bijgewoond, af en toe gespreksleider. Niet iedereen is er geschikt voor of ziet het zitten, maar in dit geval gaat het uitstekend. Deze bezoeker heeft ook belangstelling getoond om in 2016 te gaan beginnen met het meelopen met de voorlichtingen op de ISBA. We zijn altijd op zoek naar vrijwilligers die bereid en in staat zijn om dergelijke dingen te doen, en daarin niet alleen voeding vinden voor hun eigen herstel, maar er ook plezier en voldoening aan beleven.

35

Page 36: Welkom - Stichting Zelfhelp Nederland · Web viewDit gebeurde ondermeer bij Hogeschool Inholland, Hogeschool van Amsterdam, Hogeschool Windesheim, NHL Hogeschool, Stenden Hogeschool,

De meeste nieuwe bezoekers komen dus via de ambulante behandeling, maar er is ook een instroom via de website, door mond-tot-mondreclame, en door regelmatige voorlichtingen aan de verschillende afdelingen bij Brijder Kliniek in Alkmaar, en de wekelijkse introductie van het lotgenotencontact bij de ISBA op basis van de Buitenveldertwerkwijze bij cliënten van zowel de ambulante (“stoelen”) als de intramurale afdelingen (“bedden”), doordat zij 6 weken lang deelnemen aan een gespreksgroep volgens de Buitenveldertmethode, als vast onderdeel van het behandelprogramma.De voorlichtingen bij Brijder Alkmaar zijn als volgt ingedeeld:● ISBA (Intensieve Schematherapie Behandel Afdeling) Alkmaar – wekelijks● Crisis/Detox Alkmaar – maandelijks● Detox/Diagnostiek/Rehabilitatie/Schematherapie Alkmaar – maandelijksDe methode van een serie van 6 groepsgesprekken helpt om misverstanden en (voor)oordelen aangaande het groepsgesprek en de gespreksregels weg te nemen, en werkt drempelverlagend. Hierover vindt wekelijks overleg met de staf van de kliniek plaats, voorafgaand aan het groepsgesprek zelf. De Brijderkliniek in Alkmaar is al jaren lang erg blij met de doorstroom van cliënten naar de Buitenveldertgroepen en andere zelfhulpgroepen door de brede informatie over zelfhelp en zelfhulp die wordt geboden tijdens de voorlichtingen door leden van de Buitenveldertgroepen. Veel cliënten die tijdens en na hun opname zelf het initiatief nemen actief bezig te zijn met hun verslavingsgevoeligheid creëren een grotere kans voor zichzelf op blijvend herstel. Er zijn diverse leden van deze groep die door de Buitenveldertgroep na de behandeling in de kliniek niet in het “zwarte gat” zijn gevallen, maar wekelijks hun verhaal konden delen in de groep. Mede daardoor bleven zij stabiel, zijn niet uitgegleden of teruggevallen, en hebben zich blijvend vrij gevochten uit de ban van de verslaving, zodat ze (soms via de tussenstap van begeleid wonen) weer een eigen woning en een baan hebben.Een paar voorbeelden van herstel:

R. alcoholverslaving, 3 ½ jaar clean, werkt en is daarnaast voor zichzelf begonnen, met succes! T. alcoholverslaving, 2 ½ jaar clean, werkt B. alcohol- medicijnen- en cannabisverslaving, ruim 2 ½ jaar clean, werkt weer M. alcoholverslaving, 3 ½ jaar clean, vallen en opstaan, ZZP-er L. alcoholverslaving, 3 jaar clean, helaas werkloos door reorganisatie I. alcoholverslaving, vallen en opstaan, heeft wel weer parttime werk, woont weer alleen R. alcohol- en cannabisverslaving, 2 ½ jaar clean, eigen bedrijf R. alcoholverslaving, fysiek veel tegenslagen gehad (geamputeerd been), na thuiskomst terugval gehad,

maar heeft meteen telefonisch contact opgenomen met gespreksleider en probeert met zijn scootmobiel weer regelmatig te komen

P. alcoholverslaving, 5 jaar clean, gepensioneerd en vrijwilligerswerk (rijdt buurtbus) P. alcoholverslaving, 6 ½ jaar gespreksleider van deze groep, 7 jaar clean, gepensioneerd,

vrijwilligerswerk

Onderwerpen die regelmatig terugkeren in de groepsgesprekken in de groep Alkmaar zijn: Zie je het als een ziekte of als een zwakte? Hoe ga je om met spanning? Heb je een plan voor de naderende feestdagen? Dit is een jaarlijks terugkerend onderwerp, eind

december. Aan wie vertel ik over mijn verslaving en aan wie niet? Hoe ga je om met trek? Hoe ga je om met terugval? Hoe heb je je leven ingericht zonder drank, cannabis, etc.? Hoe ga je om met angst voor eenzaamheid? Hoe ga je om met relatie versus verslaving?

36

Page 37: Welkom - Stichting Zelfhelp Nederland · Web viewDit gebeurde ondermeer bij Hogeschool Inholland, Hogeschool van Amsterdam, Hogeschool Windesheim, NHL Hogeschool, Stenden Hogeschool,

Heb je een schuldgevoel? Hoe ga je ermee om?

Activiteiten 2015 Buitenveldertgroepen Amsterdam/Amstelland

Ook in 2015 zijn de Buitenveldertgroepen Amsterdam/Amstelland weer zeer voortvarend te werk gegaan, zowel wat betreft de aantallen bezoekers, hun herstel, de instroming, de vaste kern van bezoekers als basis, de door- en uitstroming naar activiteiten binnen en buiten de groepen, binnen de Stichting Zelfhelp Nederland, en daarbuiten in andere organisaties. De donderdaggroep, die ook in 2015 weer bijeen kon komen in het gebouw van Arkin in de Obrechtstraat, werd goed bezocht door gemiddeld 9-19 mensen. De groep huurt een zaaltje met 15 stoelen dat vrijwel elke week vol zit, soms is het zelfs aan de krappe kant, doordat er meer dan 15 bezoekers komen. De vaste kern van trouwe bezoekers bestaat uit ongeveer 9 personen, en daaromheen beweegt een hele groep mensen die wat korter of langer, en soms, naar behoefte, niet altijd wekelijks de groep bezoekt. Sommige mensen stromen vrij snel door naar andere activiteiten, en komen dan minder vaak. Anderen houden het niet meteen vol elke week te komen, in de eerste fase van herstel. Uitglijders en terugval komen ook voor, maar de mensen komen vrijwel altijd weer terug, wat het belang van deze groep voor hun herstel toont. Ongeveer hetzelfde geldt voor de groep die op maandagen bij elkaar komt, sinds juli 2015, in het atelier van Multi Functioneel Centrum Huis van de Wijk Buitenveldert aan de A.J. Ernststraat, waar gelukkig voldoende ruimte is (voor ruim 20 personen), wat ook nodig is, omdat ook daar regelmatig meer dan 15 mensen de groep bezoeken. Er worden veel voorlichtingen door vrijwilligers uit de groepen gegeven aan cliënten van Arkin (Obrechtstraat en Vlaardingenlaan), over de werkwijze van de groep, waar mensen soms heel enthousiast over zijn, en een deel van hen komt dan ook daadwerkelijk naar de groep. De inhoud van de groepsgesprekken is altijd goed, en het helpt de mensen echt. Op dezelfde avond zit er in de Obrechtstraat een andere zelfhulpgroep in het gebouw: soms komen daar wel meer bezoekers, maar dan is men toch heel snel klaar met het groepsgesprek, en staat dan allemaal al weer te roken buiten als de Buitenveldertgroep nog in aan het werk is. Sommige mensen komen even snel ‘de oplossing’ halen in zo’n groep, maar zo werkt herstel niet. In de Buitenveldertgroep is er daarom altijd een goed en serieus groepsgesprek, dat tijd kost, omdat iedereen zich rustig uitspreekt en goed luistert naar elkaar. Het gaat om de kwaliteit: die staat voorop. Als er maar één iemand door de groep het redt, is dat al zo de moeite waard. Laatst zei een nieuwe bezoeker: “Ik voel me hier zó welkom!” – dát is een belangrijke basis voor blijvend herstel.Er zijn in Amsterdam in 2015 ook weer, net als voorgaande jaren, uitjes georganiseerd voor bezoekers van de groepen. Die werden zeer goed bezocht: het is vaak een hele ervaring om je informeel in een groep te bewegen, en een uitje mee te maken zonder gebruik van middelen. Doordat je van tevoren weet dat niemand hier drinkt of gebruikt, is het een veilige oefening van een sociale activiteit. Het is ook een manier om de sociale contacten tussen de bezoekers van de groep verder te versterken. Maar doel van de groep is en blijft dat deelnemers, met behulp van het groepsgesprek, en contacten die je zelf, als je daar behoefte aan hebt, aan gaat met andere bezoekers van de groep, jouw weg in jouw leven zo veel als mogelijk zelfstandig gaat zoeken en ontwikkelen. Onderling wisselt men in de groep ook wel telefoonnummers uit. Sommigen houden zelfs dagelijks even via telefonisch contact voor zichzelf en de ander “de vinger aan de pols”. Bij een uitglijder ben je er dan ook snel bij. Het hoort bij herstel om te leren om gaan met onprettige en ongemakkelijk gevoelens, ze te doorstaan, en te leren dat ze voorbij gaan, dat je ze kunt overleven zonder verdoving, vermijding, angst – hoe moeilijk dat ook is, zeker in het begin. De vertegenwoordiger van de maandaggroep (A.J.Ernststraat) vertelt in een bestuursvergadering in maart 2015: “De groep loopt goed, elke week 10 tot 16 mensen. De sfeer wordt eigenlijk steeds beter, doordat die ook wat luchtiger wordt, het was

37

Page 38: Welkom - Stichting Zelfhelp Nederland · Web viewDit gebeurde ondermeer bij Hogeschool Inholland, Hogeschool van Amsterdam, Hogeschool Windesheim, NHL Hogeschool, Stenden Hogeschool,

namelijk soms wel erg serieus. Vijf mensen uit de groep geven overal in het regio voorlichting over de Buitenveldertgroepen. We hebben met de groep een rondvaart gemaakt door de Amsterdamse Grachten met een antiek schip, en een etentje toe: dat was een groot succes. De nieuwe mensen die komen staan er heel positief in, en gaan echt voor hun herstel. Ze komen vooral via de website en het 0800-nummer, en deels via de klinieken. Het gaat gewoon goed met de groep.”In juni 2015 meldt hij onder andere: “Niet veel mensen in de maandaggroep in Amsterdam hebben er behoefte aan gespreksleider te zijn: het zijn een paar mensen die de groep al langere tijd bezoeken die dat doen, en de rest heeft daar vrede mee. Het gaat gewoon goed op deze manier. De Tafelmanieren/gespreksregels vormen de basis van zowel de groep als van een goed groepsgesprek. Bezoekers voelen zich daar veilig bij, leert de ervaring.”November 2015 vertelt hij: “We zijn van ruimte moeten veranderen, maar konden uiteindelijk gelukkig wel in hetzelfde gebouw blijven. We hebben weer meer aanloop in deze nieuwe ruimte. En er zijn nu ongeveer evenveel mannen als vrouwen die de groep bezoeken; dat is ook wel prettig voor de balans. Het valt me wel op dat er vooral mensen zijn die problemen hebben met alcohol of drugs; de andere verslavingen komen minder vaak voor in de groep. Dat komt ook gewoon door het aantal: alcohol is de grootste verslaving in Nederland, daarna drugs, en pas heel ver daarna gokken, gamen en andere verslavingen. In het begin leggen mensen vaak de nadruk op het middel, maar het gaat om het mechanisme van verslaving, de gedragspatronen, de achterliggende problematiek – pas als men dát in de gaten krijgt is men in staat om te begrijpen dat het om dwangmatigheid, vluchtgedrag en grenzeloosheid in de meest brede zin gaat. De Buitenveldertgroepen staan open voor iedereen die last heeft van dwangmatig gedrag. De maandaggroep heeft als uitje een rondvaart door Amsterdam gemaakt op een Friese vrachtboot, die onder alle bruggen door kon; waardoor we de meest bijzondere plekjes hebben gezien. Daarna zijn we met z’n allen gaan eten. Het was een prachtige dag. Naast dat uitje wordt er uit de pot van de groep (de bijdragen van de bezoekers) een donatie gegeven aan het Stoelenproject Amsterdam, ooit opgericht door de eerste Buitenveldertgroep. (Stichting Stoelenproject heeft als doel een laagdrempelige opvang te zijn voor mensen die dak- en thuisloos zijn in Amsterdam. Het Stoelenproject is de meest laagdrempelige avond- en nachtopvang van Amsterdam. De opvang is sober, maar veilig, warm en gratis. Elke avond en nacht verblijven er 45 daklozen in onze opvang aan de Marnixstraat. Van 15 september tot en met 30 april realiseren ze sinds 1989 ieder seizoen weer 10.000 overnachtingen met 75 vrijwilligers.). Alleen maar positieve geluiden dus over deze groep. De gespreksleider van de donderdaggroep (Obrechtstraat) vertelt in maart 2015: “De groep wordt erg goed bezocht, met name door de voorlichtingen, die ik samen met G. geef: dan zien ze toch een bekend gezicht in de groep. Er komen regelmatig 15 mensen. Dat is een mooie groepsgrootte; de meeste mensen willen het niet veel groter, omdat er dan minder tijd is voor elk individu. Meestal zijn we wel in ruim een uur klaar met het groepsgesprek, en dat is ook lang genoeg – ook al hebben we geen ‘eindtijd’. Iedereen voelt automatisch aan hoeveel tijd er ongeveer is voor iedereen. Ik lees wel altijd de gespreksregels voor, ook al zijn er geen nieuwelingen. Het is toch goed om het even in de herinnering te brengen, en het is ook een rustpunt, een soort ritueeltje voor we beginnen met het groepsgesprek zelf. J. is een goed boegbeeld van de groep, en is druk met sport, dus stimuleert mensen soms in die richting. Ik doe veel vrijwilligerswerk, dus ik kan mensen daartoe stimuleren en wijzen op de mogelijkheden. Wij richten ons in de voorlichtingen aan cliënten ook echt op herstel: de problemen van het leven zonder gebruik, de uitdagingen van het nuchter leven. En natuurlijk leggen we uit hoe het groepsgesprek werkt, en hoe het ons helpt.”In juni vervolgt hij: “Niet iedereen is geschikt om de rol van gespreksleider te vervullen, ook al wil iemand het graag. Daarom wil de groep in ons geval graag steeds dezelfde, ervaren gespreksleider, en dat werkt goed. Als ik er een enkele keer niet ben zijn er vaste anderen die

38

Page 39: Welkom - Stichting Zelfhelp Nederland · Web viewDit gebeurde ondermeer bij Hogeschool Inholland, Hogeschool van Amsterdam, Hogeschool Windesheim, NHL Hogeschool, Stenden Hogeschool,

de rol op zich nemen. Dat vindt de groep heel prettig en het gesprek verloopt nu altijd goed. Als de groep tevreden is over de gespreksleider, en de gespreksleider deze rol als prettig ervaart, werkt dat voor beiden. Als iemand heel erg lang aan het woord blijft kan het moeilijk zijn voor de gespreksleider dat te beperken; in dat geval kan een persoonlijk gesprek na het groepsgesprek wel eens helpen; er is nu met iemand afgesproken dat ik een gebaar maak als ik merk dat de groep zijn bijdrage te lang begint te vinden; dan kan hij zelf zichzelf beperken, zonder direct aangesproken te worden door de gespreksleider. Dat werkt in dit geval prima. De sfeer in de groep is heel erg goed, en de groepsgesprekken verlopen heel goed.”In de bestuursvergadering in november zegt hij: “Ik zit 7 jaar in de groep in de Obrechtstraat. Het heeft me vanaf het begin aangetrokken, en goed gewerkt voor mij. Wij krijgen instroom uit de voorlichtingen bij Arkin; ik doe dat samen met iemand anders uit de groep; als nieuwelingen dan komen, zien ze in ieder geval meteen een bekend gezicht, daardoor blijven ze ook wel komen. We waken er ook voor dat het groepsgesprek niet te lang duurt, want dat kunnen veel mensen in herstel niet hebben. Ik ben zelf onder andere vrijwilliger bij Roads (dagbesteding; vroeger was het apart voor verslaafden, maar nu is dat samen gegaan met psychiatrie; dat is soms toch wel wat moeilijk, omdat er grote verschillen zijn, hoewel er toch ook wel heel veel overlapping in kwetsbaarheid is bij cliënten van GGZ en VZ; het zijn beiden psychische kwetsbaarheden. De steeds sterkere samenwerking tussen GGZ en VZ kan dan ook veel kan opleveren voor de cliënten, want nu zie je nog wel soms dat cliënten van GGZ de neiging hebben hun verslavingsgevoeligheid, of zelfs hun verslaving te ontkennen of verzwijgen, terwijl cliënten van VZ weg kijken van de, achter de verslaving liggende, psychische kwetsbaarheid. Het integreren van die twee kan meer herstel opleveren.). Ik stimuleer andere bezoekers van de groep ook om vrijwilligerswerk te gaan doen; dan neem ik bijvoorbeeld folders mee van Roads, of iemand gaat een keer mee naar de kerk waar ik vrijwilligerswerk doe, en is dat nu ook gaan doen. Zo komen mensen in beweging en blijven in beweging – dat helpt bij herstel.” De groepen hebben ook in 2015 elk hun eigen uitjes georganiseerd, zoals etentjes, een boottocht en dergelijke; alles uiteraard alcohol- en drugsvrij.Van beide Buitenveldertgroepen Amsterdam/Amstelland is de grote meerderheid van de bezoekers maatschappelijk (weer) actief, als vrijwilliger (soms naast hun werk, soms na een afkeuring of pensioen, of de verkoop van een eigen zaak). Ze werken als vrijwilliger binnen de groepen, geven voorlichtingen over de werkwijze van de groepen en het effect daarvan op hun herstel in klinieken, zijn zeer actief in het landelijk dagelijks bestuur van de Stichting Zelfhelp Nederland ter bevordering van de Buitenveldertgroepen, en/of binnen allerlei andere organisaties. Hierbij wat voorbeelden:- Voorlichtingen worden gegeven aan cliënten in de diverse klinieken van de verslavingszorg, door een flink aantal trouwe bezoekers van de groepen in Amsterdam, die zich hiervoor als vrijwilliger inzetten. Deze voorlichtingen vinden plaats in de diverse klinieken in Amsterdam (Jellinek/Arkin), maar ook van Brijder (in Alkmaar), en zelfs op Texel bij GGZ Instelling ‘de Skuul’. (Ter informatie: Stichting de Skuul is een zelfstandige GGZ instelling, voortgekomen uit De Nieuwe Skuul, een afdeling voor verslavingszorg van de Jellinek | Arkin te Amsterdam. De Skuul biedt al meer dan 34 jaar op een effectieve en succesvolle wijze behandeling aan (voornamelijk) alcohol- en medicijnverslaafden. De Skuul is een woonboerderij, voor mannen en vrouwen, die hun problemen met en rond het gebruik van alcohol, medicijnen en gokken (nog) niet kunnen hanteren. Er wordt gewerkt in twee groepen van maximaal acht personen, die met elkaar de verantwoordelijkheid dragen voor hun eigen ‘gezin’.) Nieuwe bezoekers vinden de groepen in Amsterdam door onder andere de voorlichtingen in de klinieken van Arkin, op aanwijzing van artsen, via de website, het gratis 0800-nummer en via mond-tot-mondreclame. In beide groepen in Amsterdam zijn veel mensen actief als vrijwilliger: enkele bij ons bekende voorbeelden zijn:

39

Page 40: Welkom - Stichting Zelfhelp Nederland · Web viewDit gebeurde ondermeer bij Hogeschool Inholland, Hogeschool van Amsterdam, Hogeschool Windesheim, NHL Hogeschool, Stenden Hogeschool,

- B werkt al 15 jaar als vrijwilliger bij het Stoelenproject, opgericht door mensen van een Buitenveldertgroep in Amsterdam, en is vrijwilliger in kerk de Krijtberg.- T werkt al 11 jaar als vrijwilliger in de cliëntenraad van Arkin.- D werkt als vrijwilliger bij het Cliënten Belangen Bureau van GGZ Ingeest, als trainer bij cursussen “Werken Met Eigen Ervaring”, als e-health-coach bij de digitale cursus “Het schrijven van je herstelverhaal”, en als ervaringsdeskundige bij lessen op (hoge)scholen.- T werkt al 17 jaar als vrijwilliger bij Atelier Kunstkop van Roads (Toelichting: bij Atelier Kunstkop kun je terecht als je graag creatief bezig bent. In alle rust en onder deskundige begeleiding kun je hier je creativiteit ontwikkelen. Het gaat hier vooral niet om het presteren, maar om het bezig zijn en het proces. Het ontdekken en ontwikkelen van je talenten en het experimenteren met materialen, kleur en vorm staan centraal. We hebben verschillende materialen waarmee je aan de slag kunt. Leef je tekenend of schilderend uit op een doek of maak je eigen sieraden. Bij de Kunstuitleen en -verkoop worden de beste werken van deelnemers aan belangstellenden verhuurd en verkocht. Het feit dat anderen het gemaakte werk zo waardevol vinden dat het verhuurd en/of verkocht wordt, draagt bij aan een positief zelfbeeld, vergroot het gevoel van eigenwaarde en helpt om een hobby te ontwikkelen.)- M en D werken samen al jaren (sinds 11 en 7 jaar) zeer intensief als vrijwilliger voor het dagelijks bestuur van de Stichting Zelfhelp Nederland ter bevordering van de Buitenveldergroepen.- T werkt als vrijwilliger in kerk “De Krijtberg” aan het Singel te Amsterdam.- A werkt als vrijwilliger bij Roads Activering.- G werkt als vrijwilliger in het verzetsmuseum, waar hij klassen schoolkinderen rondleidt en onderwijst over de oorlog en het verzet.- M bemant dag en nacht, 24/7, het gratis 0800-nummer van Stichting Zelfhelp Nederland, dat mensen kunnen bellen met vragen over de groepen, informatie, of voor acute steun in geval van gevaar op een uitglijder of terugval, of andere moeilijke of eenzame momenten.- D leest dagelijks het vragenformulier op www.zelfhelp.nl, en geeft antwoord op zeer uiteenlopende vragen om informatie over de groepen en de werkwijze, informatiemateriaal, maar ook vragen van persoonlijke aard aangaande verslavingsproblematiek van de persoon in kwestie zelf, of iemand in zijn/haar omgeving. - A werkt als vrijwilliger bij een Bed and Breakfast.- J werkt als vrijwilliger in een sportschool waar hij probleemjongeren traint en op het rechte pad houdt, door zijn eigen ervaringen met verslaving en agressief gedrag in te zetten als waarschuwing voor hoe dat helemaal uit de hand kan lopen.- T is vrijwilliger voorlichtingen locatie Obrechtstraat Arkin- G is vrijwilliger Verzetsmuseum, vrijwilliger kerk de Krijtberg, en vrijwilliger voorlichtingen locatie Obrechtstraat Arkin- L is vrijwilligers in gereformeerde kerk- J is vrijwilliger voorlichtingen over de Buitenveldertrgroep bij onder andere detox en afdeling verpleging en psychiatrie (dubbele diagnose) bij locatie Vlaardingenlaan van Arkin.

Tot slot nog wat voorbeelden van de gespreksonderwerpen die afgelopen periode aan de orde zijn gekomen in de groepsgesprekken van Buitenveldertgroepen Ansterdam/Amstelland:

1/1: Voornemens 20158/1: Stoppen met roken15/1: Sociale contacten22/1: Keuzes maken29/1: Dubbele diagnose5/2: Schaamte

40

Page 41: Welkom - Stichting Zelfhelp Nederland · Web viewDit gebeurde ondermeer bij Hogeschool Inholland, Hogeschool van Amsterdam, Hogeschool Windesheim, NHL Hogeschool, Stenden Hogeschool,

12/2: Hoe pak je het aan te stoppen en gestopt te blijven?19/2: Er niet meer willen zijn26/2: Terugval na 2 glazen5/3: Waarom niet gecontroleerd blijven gebruiken?12/3: Terugval19/3: Steun krijgen21/3: Doelen stellen2/4: In het zwarte gat vallen9/4: Dwangmatig handelen16/4: Wat en hoe na terugval23/4: Wat mis je en wat zijn de voordelen van stoppen?30/4: Wat betekent de groep voor jou, en hoe werken de groepsgesprekken voor jou?7/5: Verveling14/5: Je alleen voelen21/5: Verleiding……… wel of niet doen?28/5: Omgaan met verdriet i.v.m. het overlijden van een dierbare.4/6: Pillendosering overschreden, en daar hier voor uit komen11/6: Wat is “verslaafd zijn”?18/6: Volhouden: gestopt blijven25/6: Anderen met een verslavingsprobleem willen helpen2/7: Geduld ontwikkelen9/7: Hoe pak ik het aan: stoppen en gestopt blijven16/7: Dubbele diagnose23/7: Wat doet de groep?30/7: Eerlijk zijn6/8: Hoe ga je om met vakantie?13/8: Hoe verder zonder middelen?20/8: Schaamte27/8: Trek3/9: Verlangen om weer te gaan gebruiken10/9: Naasten die geen begrip tonen17/9: Een uitglijder24/9: Tijd over1/10: Terugval8/10: Hoe vertel ik het aan familie en vrienden15/10: Triggers22/10: Het gaat te goed met me29/10: Omgaan met verandering5/11: Omgaan met ziek zijn12/11: Naar feesten gaan19/11: Keuzes maken26/11: Partnerbegrip 3/12: Opzien tegen de feestdagen10/12: Heb voor jezelf door hoe het werkt bij jou24/12: Algemeen gesprek op kerstavond zonder specifiek onderwerp31/12: Ruimte gesloten: geen groep mogelijk.

41

Page 42: Welkom - Stichting Zelfhelp Nederland · Web viewDit gebeurde ondermeer bij Hogeschool Inholland, Hogeschool van Amsterdam, Hogeschool Windesheim, NHL Hogeschool, Stenden Hogeschool,

Activiteiten 2015 Buitenveldertgroep Assen

De Buitenveldertgroep in Assen had in 2015 als basis een vaste kern van 7 mensen die wekelijks komen, en om welke groep meerdere bezoekers soms wat minder regelmatig komen, omdat ze nog in de beginfase van hun herstel verkeren, of juist al weer de kracht en ruimte hebben zich te richten op andere zaken in hun leven, zoals studie, vrijwilligerswerk, werk, gezin/relatie, hobby’s, en dergelijke. Soms is de groep vrij groot, wat als nadeel kan hebben dat mensen hun bijdrage dan bewust of onbewust inkorten of afvlakken. Omgekeerd is het wel zo dat als er maar erg weinig mensen komen, dat dan het gevoel ontstaat dat je op een gegeven moment de verhalen wel kent. Een bijeenkomst met 7 tot maximaal 15 mensen is een mooie groepsgrootte voor een goed inhoudelijk en rustig groepsgesprek, waarin iedereen aan bod kan komen, en voldoende energie over houdt om goed naar elkaar te luisteren.“Als gespreksleider krijg je soms echter wel een beetje de indruk dat je als ordehandhaver moet optreden doordat sommige mensen zo sterk geneigd zijn direct op de woorden van een ander te reageren.” vertelt de gespreksleider in één van de bestuursvergaderingen van alle Buitenveldertgroepen die hij in 2015 in Amsterdam bij woonde. Hij vervolgt: “Soms moet je dan ook sommige dingen maar laten gebeuren, als leerproces voor jezelf, de betrokkenen en de groep. Maar vooral na afloop van het groepsgesprek is het belangrijk ervoor te waken dat men het onderwerp niet nog eens in behandeling neemt, en alsnog commentaar gaat geven op elkaars uitingen tijdens het groepsgesprek, of anderszins met elkaar in gesprek gaat, met toch weer adviezen, meningen, kritiek erbij. Het is belangrijk dat mensen tijdens het groepsgesprek alle ruimte krijgen om te spreken, ook als ze even stil vallen, zodat ze zoveel mogelijk hun ei kwijt kunnen als ze zelf aan de beurt zijn en niet het gevoel krijgen dat ze moeten jagen; dan is de behoefte om na afloop van het groepsgesprek nog weer in gesprek te gaan ook minder sterk. Je kunt dan nog wel na het groepsgesprek informeel wat na praten, maar dat gaat dan nooit over het onderwerp van het groepsgesprek. Het is duidelijk dat het bij elke groep wat anders gaat, maar dat het belangrijk is dat het onderwerp van het groepsgesprek niet alsnog na afloop zonder gespreksregels wordt besproken. Het is logisch dat deelnemers, omdat ze dat in het dagelijks leven gewend zijn, willen reageren op elkaar, positieve feedback willen geven, maar ook adviezen en kritiek, en hun mening overbrengen op, of opdringen aan een ander (bewust of onbewust) – dus het is zaak er heel alert op te blijven dat dit niet de bedoeling is van het groepsgesprek, omdat het juist de kracht van het groepsgesprek is dat iedereen alleen uit en over zichzelf spreekt, zonder onderbroken te worden. Anderzijds blijkt het vaak belangrijk niet te rigide met de gespreksregels om te gaan rondom het groepsgesprek, omdat mensen soms nog de behoefte hebben iets te zeggen over hun situatie en ervaringen voorafgaand aan, of na afloop van het groepsgesprek.”De groep Assen bestaat in 2015 al 15 jaar: stabiliteit, continuïteit en beschikbaarheid zijn belangrijke factoren voor een goed herstel van de grillen en onmacht van de verslaving. Er zijn twee gespreksleiders in de groep die elkaar afwisselen, en een derde persoon die hen ondersteunt; het is echt prettig om met meerdere mensen een groep draaiende te houden. Die gedeeld verantwoordelijkheid is goed voor de deelnemers, en de groep als geheel. Een bezoeker van de groep Assen doet nu ook een cursus ervaringsdeskundigheid bij de GGZ. Hij is druk, maar het gaat goed; grenzen stellen helpt. De groep Assen gaat gewoon goed.

Ook in 2015 werd het, in 2013 ingestelde inloopspreekuur bemand, op woensdagen van 11:00 tot 12:00 uur in het VNN-gebouw Overcingellaan, waar ook de groep op de maandagen bijeenkomt om 19:00 uur. Cliënten van VNN, en iedereen die worstelt met middelen of

42

Page 43: Welkom - Stichting Zelfhelp Nederland · Web viewDit gebeurde ondermeer bij Hogeschool Inholland, Hogeschool van Amsterdam, Hogeschool Windesheim, NHL Hogeschool, Stenden Hogeschool,

andere vormen van dwangmatig gedrag, is daar zonder enige drempel welkom: men hoeft zich niet aan te melden, er is geen wachtlijst, en er zijn geen kosten aan verbonden.

De groepen in Assen en Hoogeveen krijgen van de andere Buitenveldertgroepen en het dagelijks bestuur van de Stichting Zelfhelp welgemeende complimenten voor de geweldige wijze waarop zij in 2015 de Jaarbijeenkomst voor alle 18 Buitenveldertgroepen in Nederland hebben georganiseerd. Het was een zeer gevarieerde dag, met inhoud, gezelligheid en verstrooiing. De groepen Assen en Hoogeveen hadden de handen ineengeslagen en een zeer gevarieerd programma samengesteld. De bijeenkomst was op 3 oktober in De Vermeer te Assen. Het pand, een voormalige lagere school, de Vermeerschool uit 1927, is opgetrokken in Amsterdamse stijl. Het is een prachtig gebouw met een unieke uitstraling. Vanaf 10:30 uur was iedere bezoeker van een Buitenveldertgroep in Nederland welkom en om 11:00 uur begon het programma met interessante onderwerpen, vermaak en natuurlijk het landelijke groepsgesprek op basis van de gespreksregels van de Buitenveldertgroepen.Het programma was als volgt:10.30 uur: Ontvangst met koffie en een versnapering11:00 uur: Ochtendprogramma

* Welkom (met onder andere een praatje door Derk (voorzitter/secr. SZN)en presentatie van de vernieuwde website

* Jos Oude Boservaringswerker VNN en lid van het kennisnetwerk Het Zwarte Gat. Hij komt vertellen hoe je je leven weer op de rails kunt krijgen na een periode van afhankelijkheid. De nadruk legt hij op eigen initiatief, op kijken wat jezelf wilt en op hoe je in beweging komt.

12:15 uur: Lunch13:15 uur: Middagprogramma

* Stichting Wat Doe Jijmet een speciaal voor deze dag ontwikkelde/aangepaste workshop over de-stigmatisering. Veel deelnemers krijgen door 'de maatschappij' een stigma opgedrukt. Soms doen ze dat bij zichzelf. Hoe raak je dat stigma kwijt? Hoe maak je je weerbaarder? Hoe kijk je naar jezelf?

* GetapetHumorvolle kijk naar verslaving en afhankelijkheid.Ondertussen is er gelegenheid voor een kopje koffie, thee of een glas fris.

* Keuze 1: GroepsgesprekKeuze 2: NatuurwandelingDe daglocatie ligt vlak bij het natuurgebied van de Drentse Aa. Met een gids maken we een wandeling met verrassende intermezzo's.

* Afsluitingeen gezellig samenzijn met muziek, een hapje en een drankje – met voor de liefhebber Happy Drinks (alcoholvrije cocktails met een bite)

De groep in Assen werd in 2015 dus goed bezocht, ook al zijn er mensen die een tijdje de groep hebben bezocht en dat nu niet meer doen omdat het gewoon goed met ze gaat, en ze verder gaan met hun leven. Dat is een persoonlijk succes voor deze mensen en de groep, maar soms is het ook jammer als ervaren bezoekers niet meer komen, omdat ze ver genoeg zijn in hun herstel om zich op andere zaken te richten. Nieuwe instroom is dus altijd welkom.De kartrekker van de groep geeft voorlichtingen aan cliënten en medewerkers van VNN verslavingszorg, en heeft een nieuwe website voor de Buitenveldertgroepen gebouwd, maar hij doet ook veel ander vrijwilligerswerk (huurderplatform), dus zijn agenda is vaak erg vol,

43

Page 44: Welkom - Stichting Zelfhelp Nederland · Web viewDit gebeurde ondermeer bij Hogeschool Inholland, Hogeschool van Amsterdam, Hogeschool Windesheim, NHL Hogeschool, Stenden Hogeschool,

zeker nu net de nieuwe huurwet is ingevoerd. Hij heeft toch in 2015 de tijd gevonden, om naar het Zingevingsfestival te gaan, om daar de Buitenveldertgroepen te promoten. Hij kreeg daar ook contact met onder andere “Trek aan de bel” (Trek aan de bel is bedoeld voor cliënten en ex-cliënten, maar ook voor naastbetrokkenen en mensen met andere vragen over of problemen met verslaving. De telefoondienst heeft een bereikbaarheidsdienst van 7 dagen per week tussen 09.00 uur en 23.00 uur. De dienstverlening is gratis en anoniem. Ervaringsdeskundige vrijwilligers, die kennis van en zelf ervaring hebben met verslaving, bemensen de telefoon. De vrijwilligers bieden een luisterend oor. Ze kunnen de beller niet adviseren of verwijzen. De vrijwilligers zijn bekend met de zorg die VNN biedt en weten welke andere maatschappelijke organisaties er zijn in het werkgebied van VNN. Als u behoefte heeft aan een luisterend oor bij dreigende terugval in gebruik van verslavende middelen Trek dan aan de bel:  0800 – 020 27 21)

ZINGEVINGSFESTIVAL 2015Datum: 16 juni 2015 Tijd: 10:00 tot 16:00 Locatie: Jarig van der Wielenwei 6, BakkeveenOrganisator: VNN, GGZ Drenthe, Promens Care Het Zingevingsfestival is een jaarlijks terugkerend festival in juni vol ontspanning en vermaak voor mensen met psychische problemen of een verslaving en hun naastbetrokkenen, zoals vrienden en familie. Het festival wordt georganiseerd door VNN, GGZ Drenthe en Promens Care en vond in 2015 voor de 10e keer plaats op 16 juni 2015 op landgoed Nieuw Allardsoog in Bakkeveen. Ook is er een hardloopwedstrijd. Het Zingevingsfestival 2015 is een verzameling van de leukste activiteiten van de afgelopen 10 jaar. Er zijn creatieve en ontspannende workshops, theater, muziek én de mogelijkheid om sportief in actie te komen. Maar ook vrienden ontmoeten en ervaringen delen. De stilte zoeken en genieten van de natuur of je simpelweg verwonderen van alles om je heen. 

De groep Assen overweegt sinds eind 2015 om van het gebouw van VNN toch weer naar het DAC te gaan, omdat ze om 20:30 uur weg moet zijn bij VNN, waardoor ze nooit kunnen uitlopen; ze willen wat meer vrijheid. Het gebouw DAC Vermeer aan de Pelikaanstraat is ook prettiger qua sfeer en bouw. Ze gaan het in 2016 in de groep bespreken, en dan eventueel rustig verhuizen, want sommige mensen kunnen van dergelijke veranderingen van slag raken; voor hen is de plek waar ze nu zitten vertrouwd, dus je kunt beter niet zomaar verkassen. Elke woensdag om 11:00 uur houdt de groep ook inloopspreekuur in het gebouw van VNN. Daar komen wel mensen op af, maar wat belangrijker is, is het contact met de hulpverleners dat de groep op die manier houdt, waardoor de Buitenveldertgroep bij hen in beeld blijft, en ze hun cliënten erop wijzen. Anderzijds komen daardoor ook wel nieuwelingen wat te vroeg in hun proces, waardoor je wel eens moe wordt van de voorstelrondjes elke keer. Maar goed; sommigen blijven echt wel komen, en voor hen werkt het, en voor hen is de groep er. De kartrekker vertelt tijdens een vergadering in Amsterdam: “Wat ik ook wel prettig vind is dat mensen van de groep zich afmelden via app of telefoontje als ze niet kunnen of willen komen; dan weet je toch dat het goed met ze gaat, want als iemand stil blijft ga je toch twijfelen over hoe het met ze gaat. Maar niet iedereen wil dat, en doet dat – en dan is het ook goed. Sommige mensen willen dat wel, in sommige groepen is het een soort gewoonte, maar andere mensen willen dergelijk contact niet, en in andere groepen is het juist weer niet de gewoonte. Dat geldt ook voor een voorstelrondje; sommige groepen doen dat wel als er nieuwelingen komen, en anderen niet; die zeggen alleen “welkom” tegen iemand, en beginnen het groepsgesprek. Dat zal ook regio gebonden zijn; er zijn toch best grote cultuurverschillen per regio. Maar de mensen in de Buitenveldertgroep Assen doen het vrijwillig en graag, het contact houden met de groep als ze niet komen, en het voorstelrondje; ik vind dat ook wel goed voor de sociale cohesie in de groep; dus bij ons gaat het op deze manier.”

44

Page 45: Welkom - Stichting Zelfhelp Nederland · Web viewDit gebeurde ondermeer bij Hogeschool Inholland, Hogeschool van Amsterdam, Hogeschool Windesheim, NHL Hogeschool, Stenden Hogeschool,

Voorbeelden van onderwerpen die in 2015 in de Buitenveldertgroep Assen aan de orde zijn geweest, met soms een korte indruk van het verloop van het groepsgesprek:- Als je stopt met je verslaving is zingeving belangrijk. Wat doe je met de leegte waarin je komt. Het gevoel van "is dit nu alles?". Bijna iedereen heeft wel een manier van aanpak. Of je die ook steeds kunt effectueren is een andere zaak. Het helpt dan een lijstje of agenda te maken, zodat je tenminste aan de slag ging. Sporten. In het hier en nu staan. En voor sommigen: het geloof. En bij alles: kleine stapjes, het kost tijd.- Wie zijn je echte vrienden?In het groepsgesprek wordt duidelijk dat echte vrienden schaars zijn. Als je in de problemen komt, gevangenis, verslaving laten velen je vallen of laten niets van zich horen omdat ze het er zelf moeilijk mee hebben. A. gaat er vanuit dat ze het zelf moet doen en leunt daarom niet op vrienden. B. geeft aan dat je vrienden ook moet kunnen loslaten als dat beter voor je is. C. en D. hebben een vriendin waar ze hun verhaal kwijt kunnen en die ze positief stimuleert, beiden concluderen wel dat het een erg smalle basis is. E. heeft er even mee gehad. Hij wil pas weer contact met zijn vriendenclub (die al dertig jaar bij elkaar zijn) na zijn opname.- A. heeft het idee dat hij de afgelopen jaren de alcoholverslaving heeft ingeruild voor iets anders. Zorg, aandacht. Nu dat wegvalt komt de alcohol weer om de hoek. Hebben de anderen ook ervaring met een substituut? Kan klein zijn: alcoholvrij bier, snoep. Hoe vulde je het gat dat de verslaving achterliet. Hoe ging je daarmee om en hoe staat het er nu mee?- Vertrouwen. In je naasten, in de maatschappij, maar vooral ook in jezelf en je proces.- Zucht.- Kiezen voor jezelf.- Als de euforie van het stoppen voor bij is, bij jezelf en je omgeving, hoe houd je dan vol gestopt te blijven?- Na het stoppen merk je een verandering op, in je omgeving, in je gedrag. Hoe zien die eruit en ga je er mee om?- Nieuwe mensen en een grotere groep zorgt soms voor weinig tijd voor het themagesprek, na het voorstelrondje en rondje van de week. Toch is het gelukt: “Het verleden dat in je hoofd blijft zitten.” Met het thema werd tweeledig omgegaan door de bezoekers van de groep: of mensen waren op zoek naar oorzaken in het verleden en bezig met het verwerken daarvan, dan wel leren er mee om te gaan, terwijl anderen probeerden juist te leven in het nu, niet teveel stil te staan met het verleden en de blik te richten op de toekomst.- Nadat je gestopt bent, hoe gaan dan je vrienden met je om - en als dat niet positief is, hoe deal je daarmee?- Hulp zoeken bij een hulplijn, of vrienden, familie. Doe je dat wel eens, wat is je ervaring?- Vertrouwen terugwinnen, in jezelf en in je omgeving.- Oude contacten oppakken na de verslaving.- Minder impulsief en heftig reageren, maar niet emotieloos worden: hoe vind je die balans?- Durf je, en wil je over je verslaving praten, en met wie? Wanneer is dat naar buiten treden met je kwetsbaarheid en verleden goed voor, een opluchting, en wanneer moet je opletten? - Grenzen stellen. Het is heel belangrijk grenzen te stellen en ze ook bewaken. Aan jezelf, én aan je omgeving. Zo nodig hulp daarbij inroepen. Zelfbescherming en zorg voor jezelf is de basis van je herstel, en gaat altijd voor.- De positieve en negatieve kanten van jezelf die aan het licht komen na een verslaving.- Opkomen voor jezelf in relatie tot anderen.- Genot of geluk? Waar in het verleden vaak de nadruk op genot lag, ligt die in herstel meer op geluk: rust, stabiliteit, een prettig leven.- Verslaving als geschenk.

45

Page 46: Welkom - Stichting Zelfhelp Nederland · Web viewDit gebeurde ondermeer bij Hogeschool Inholland, Hogeschool van Amsterdam, Hogeschool Windesheim, NHL Hogeschool, Stenden Hogeschool,

- Vooroordelen / stigmatisering. Hoe open ben je in het delen van je verleden, zowel in de professionele- als in de privésfeer?- Hoe ga je zonder middelengebruik om met teleurstelling?Activiteiten 2015 Buitenveldertgroepen Den Haag

Ook in 2015 zijn de Buitenveldertgroepen in Den Haag, zowel de Nederlandstalige als Poolstalige, verder gegaan met het aanbieden van de wekelijkse groepsgesprekken, en de mogelijkheid voor bezoekers tot deelname aan landelijk overleg van de Buitenveldertgroepen, trainingen/intervisies in het geven van voorlichtingen, voorlichtingen, gastlessen bij Hogescholen, en verbinding leggen met andere maatschappelijke organisaties.Maar de basis van het vrijwilligersinitiatief is en blijft het groepsgesprek.Om te beginnen een korte weergave van de ontwikkelingen in de Poolstalige groep, die op zondagavonden vanaf 18:00 uur bijeenkomt in Wijkcentrum Bezuidenhout. Inmiddels is hier nu een kern van 4 mensen, en komen er regelmatig nieuwe bezoekers. De kartrekker en gespreksleider wordt zeer regelmatig gebeld, en voert dan Poolstalig gesprekken over hulpvragen en informatie over de werkwijze van de groep. Daar zitten ook wel mensen tussen die nog geen contact durven op te nemen met de zorg, maar wel anoniem naar de groep durven komen. De groepsgesprekken duren lang: anderhalf uur - dat is gebruikelijk in Polen: mensen vertellen met veel omhaal en praten ook uitgebreid over hun gevoelens daarbij, de omstandigheden en de situatie wat betreft familie, vrienden et cetera. Nederlanders vinden ze vaak erg kort door de bocht en direct, en zonder enige omhaal: precies daarom is het, mede naast de taal zelf, zo prettig een Poolstalige groep te kunnen bezoeken, met daarbij ook wat van de Poolse cultuur. Er komen ook mensen in de groep die nog erg worstelen met hun verslaving, en onderzoeken wat ze er aan willen en kunnen doen. Daarnaast komen er soms familieleden of andere intimi mee - dat vindt iedereen goed en normaal: het past in de cultuur.De blauwe folder over zelfhelp is inmiddels grotendeels vertaald voor de bezoekers van de groep. Kortom: de kartrekker is erg goed bezig. Ze geeft zelf aan het leuk te vinden, en er veel uit te halen. En ze heeft het realistisch beeld dat het wel twee jaar kan duren voordat er een echte voltallige groep gegroeid is. Ze bezoekt zelf ook nog af en toe de AA en komt graag naar de dinsdagavond in Den Haag, maar heeft ook andere bezigheden, en dus weinig tijd.

Een bondige samenvatting van alle activiteiten van de Buitenveldertgroepen in Den Haag:- Wekelijks komen 3 zelfhelp werkgroepen bijeen in de regio Den Haag:Dinsdagavond een Nederlandstalige groep in de Perponcherstraat, zondagavond een Poolstalige groep in de Johannes Camphuijsstraat, en dinsdagavond aan de Denemarkenlaan in Zoetermeer. In loop van 2015 worden deze groepen bezocht door tientallen mensen – dat kan sterk wisselen per periode, maar gemiddeld bezoeken meestal 7-10 personen een groep, waardoor 20-30 mensen, en in de loop van het jaar nog meer mensen met hulp van deze bezoeken aan de groepen uit gebruik blijven, of, indien noodzakelijk, naar de zorg geleid worden op basis van positieve ervaringen van andere bezoekers van de groep die al zorg hebben gehad, of nog hebben.- Deelnemers kunnen zo binnenlopen, zonder aanmelding, inschrijving of wachtlijst.- Er worden voorlichtingen gegeven door bezoekers van de groepen aan diverse groepen cliënten van Brijder verslavingszorg, zoals die van de stabilisatiegroep van Brijder Zoetermeer, en soms ook individueel langs informele weg. - Er worden trainingen/intervisies verzorgd in het geven van deze voorlichtingen.- Presentaties over de werkwijze van de Buitenveldertgroepen zijn en worden gegeven aan medewerkers van zowel Brijder als PsyQ.

46

Page 47: Welkom - Stichting Zelfhelp Nederland · Web viewDit gebeurde ondermeer bij Hogeschool Inholland, Hogeschool van Amsterdam, Hogeschool Windesheim, NHL Hogeschool, Stenden Hogeschool,

- Presentaties over de Buitenveldertgroepen Den Haag en Zoetermeer zijn en worden gegeven bij de Werktafels Zoetermeer, Den Haag Centrum, en Haagse Hout, van het Maatschappelijk Steun Systeem.- De kartrekker van de Buitenveldertgroep Zoetermeer zendt regelmatig een mailtje aan de medewerkers van Brijder, op verzoek van de contactpersoon aldaar, om de groep telkens weer even onder de aandacht te brengen; zij valt immers buiten het ‘behandelprotocol’.- Er zijn contacten met medewerkers van Brijder/Parnassia den Haag over de zelfhelpgroepen aldaar, zodat zij cliënten naar deze groepen kunnen verwijzen.- Informatiemateriaal (folders, leidraad, nieuwsbrief, website, visitekaartjes van de groepen) is en wordt verspreid onder de instellingen verslavingszorg en GGZ, bij huisartsen waar dat mogelijk is, bij bibliotheken en buurthuizen, en dergelijke. - Een bezoeker van een Buitenveldertgroep Den Haag verspreidt folders en pennen van de Buitenveldertgroepen in den Haag en Zoetermeer onder cliënten van Mi Casa (DHOD) en De Overloop. Dat geldt ook voor het PEP.- Secretariaat, boekhouding, en andere kantoorwerkzaamheden wordt ook voor de groepen in Den Haag en Zoetermeer bijgehouden.- Organisatie en ondersteuning van de groepen, overleg met derden, gaat in samenwerking met de andere Buitenveldertgroepen in het land (landelijk overleg), en het dagelijks bestuur.- Er wordt gewerkt aan informatieverspreiding en stimuleren naamsbekendheid middels website, activiteiten op social media (Facebook, Twitter, YouTube), artikelen in diverse media, gastlessen geven aan en deelnemen aan workshops voor studenten van de Haagse Hogeschool, bezoeken aan werktafels, symposia, conferenties, congressen, enzovoorts.(Zo is bv. in oktober 2015 een gastcollege verslavingservaringsdeskundigheid gegeven aan studenten MWD, SPH, en VP van de minor GGZ. Bij dergelijke gastlessen wordt altijd sterk ingezet op interactie met de studenten, zodat zij vragen kunnen stellen over hoe het is om een verslaving door te maken, en daarvan te herstellen. Dit in samenwerking met de docent.)- Beantwoording van (hulp)vragen die binnenkomen vindt plaats via het gratis landelijk telefoonnummer 0800 – 0200 596 en de website www.zelfhelp.nl (via het vragenformulier of via [email protected]).

Onze doelgroep bestaat uit iedereen die kampt met een (dreigend) verlies van controle, gebukt gaat onder dwangmatig gebruik of gedrag, aan het herstellen is van een verslaving, of een verslaving of recidive wil voorkomen door onderhoud van alertheid. Dit betreft dus onder meer mensen die (nog) niet in behandeling zijn: sommigen van hen redden het zichzelf in balans te houden/brengen door middel van deelname aan de zelfhelpgroep alleen, anderen hebben daarnaast ook professionele hulp nodig, maar bezoeken die vaak in een eerder stadium van de aandoening dankzij het bezoeken van een zelfhelpgroep. Maar onze bezoekers zijn ook vaak mensen die al in behandeling zijn of zijn geweest, en in de groep werken aan verder herstel en onderhoud van alertheid op recidive. Veel mensen vallen na een verslaving en de behandeling daarvan in een gat, wat ze leren opvullen met en middels de bezoeken aan de groepen, en aansluitende activiteiten, als vrijwilliger binnen onze organisatie of elders.

- Doelstellingen van een zelfhelpgroep zijn:● Groei naar eigen regie (“Wat wil ik?”)● Groei van eigen kracht (“Wat kan ik?”)● Groei naar zelfredzaamheid (“Wat doe ik zelf?”)● Groei naar participatie (“Wat kan ik doen in de samenleving?”)

Dit beoogde doel hoopt zij te bereiken door mensen in de groepen te helpen werken aan: ● Het herstel van een verslaving.

47

Page 48: Welkom - Stichting Zelfhelp Nederland · Web viewDit gebeurde ondermeer bij Hogeschool Inholland, Hogeschool van Amsterdam, Hogeschool Windesheim, NHL Hogeschool, Stenden Hogeschool,

● Alert blijven op het risico van een opleving van de aandoening verslaving.● Op een gezonde manier leren leven met verslavingsgevoeligheid.● Zichzelf in alle vrijheid verder ontwikkelen in het leven, ieder op zijn/haar eigen manier.

De Buitenveldertgroepen zijn hiervoor voor veel mensen het ideale platform, door:● De erkenning en herkenning van de eigen problematiek op basis van gelijkwaardigheid, tolerantie en vrijheid van visie, zonder stigma, zelfstigma en taboe.● De rust en ruimte, die door de ‘Tafelmanieren’ wordt gecreëerd, te leren benutten om gevoelens en gedachten uit te spreken, en goed te luisteren naar jezelf en anderen.● Spanningsopbouw te voorkomen of verlagen door je uit te spreken in de groep.● Op die manier het vermogen tot zelfreflectie en reflectie te ontwikkelen.● Een gevoel van eigenwaarde te (her)vinden met hulp van het lotgenotencontact.● Eigen kracht, eigen regie, zelfredzaamheid, en autonomie te (her)ontwikkelen.● Vanuit de noodzakelijke basis van gezonde zelfzorg het vermogen tot participatie te ontwikkelen en te concretiseren binnen de groepen, ander vrijwilligerswerk of betaald werk.● Wat in de groep gezegd wordt, blijft ook in de groep; gelijkwaardigheid, vertrouwen en veiligheid is van belang voor het delen van ervaringen met elkaar.● Lotgenotencontact kan veel hoop en steun geven.Zo wordt de groep in Den Haag in 2015 en 2016 al maandenlang bezocht door een cliënt die zijn domicilie heeft in een vorm van beschermd wonen. Deze persoon vindt stabiliteit in de Buitenveldertgroep, en begint stukje bij beetje steeds meer te delen, waar hij in de beginfase van de bezoeken aan de groep verkoos weinig te zeggen. In 2015 heeft hij ook in Amsterdam een groepsbijeenkomst in, om eens een andere Buitenveldertgroep te ervaren. Begin 2016 was hij aanwezig bij een overleg van alle Buitenveldertgroepen in Amsterdam. Dat zijn vaak grote stappen naar buiten, als basis voor verder herstel, zo weten andere bezoekers in de groep, die te kampen hebben gehad met verslaving, depressie, OCD, sociale fobie, en dergelijke.Het blijft een beperking dat VZ in Den Haag vaak zo sterk gericht is op het Twaalf Stappen programma, daarop gefixeerd lijkt te zijn, en daardoor ook de cliënten dat programma als enige mogelijkheid voorleggen – alsof herstel niet op een andere manier zou kunnen. Het heeft ook met de bezuinigingen te maken: de behandeling wordt steeds korter, en mensen worden dan meteen door gestuurd naar Twaalf Stappen groepen, omdat dit gratis is. Het trieste is dat dit voor sommigen wel maar voor anderen duidelijk niet werkt, en die laatste vallen dan keihard buiten de boot. En je moet toch na de verslaving juist ook leren met vrijheid om te gaan, en eigen keuzes leren maken. In Buitenveldertgroepen zoeken mensen hun eigen weg, en bouwen aan ‘intern houvast’, in plaats van zich te richten op een ‘extern houvast’, wat voor een ander type mens misschien wel (tijdelijk of blijvend) noodzakelijk is. Er zijn ook mensen die beide groepen combineren. Wij, als Stichting Zelfhelp, gaan daar altijd heel tolerant mee om: we zijn voorstander van alle groepen waar herstellende verslaafden zich geholpen weten.Ons logo luidt niet voor niets: “De groep bestaat uit de mensen in de groep”. Voorbeelden van onderwerpen die in 2015 in de Buitenveldertgroepen Den Haag aan de orde zijn geweest: - Verslaving als vermijdingsgedrag.- Nuchter Voelen. - Triggers. Zelfs rietjes en waspoeder in supermarkt kunnen dat in een oogwenk zijn, maar ook conflicten, een wisselautomaat bij de automatiek (gokverslaving), verdringen van alle triggers en dan ’s nachts nachtmerries erover hebben en enorme craving krijgen, boosheid, werken in het café waar teveel gezopen en gesnoven wordt, denigrerend benaderd worden, - Teveel voeding als vervanging van de verslaving.- Slecht eten als nieuwe vorm van zelfdestructie en zelfsabotage.

48

Page 49: Welkom - Stichting Zelfhelp Nederland · Web viewDit gebeurde ondermeer bij Hogeschool Inholland, Hogeschool van Amsterdam, Hogeschool Windesheim, NHL Hogeschool, Stenden Hogeschool,

- Hoe ga je om die vroeger met de verslaving ‘vulde’? Kun je die leegte eerst laten zijn? Misschien heeft die leegte wel een volheid in zich, die je bijvoorbeeld in meditatie kunt ervaren. Misschien kun je die leegte na verloop van tijd leren bewust en rustig te vullen met iets wat jouw voorkeur heeft: muziek, beweging, schilderen, tuinieren, fotograferen, etc. - De neiging tot het compenseren van spanningen door ‘ontspanning’ met middelen. - Omgaan met succes. Aanleiding: In de verslavingsperiode gaat op een gegeven moment alles altijd alleen maar mis, en daar wen je aan. Als je stabiel genoeg bent om successen te boeken, geeft dat spanning, en het is zo nieuw. Een bezoeker van de groep heeft na ruim een jaar autorijlessen en 4x examen doen zijn rijbewijs gehaald. Een paar jaar geleden was dat nog volstrekt onmogelijk. Deze volkomen nieuwe situatie van succes roept, in nuchterheid, hele nieuwe ervaringen en vragen op: “Hoe ga ik om met dit succes? De neiging bestaat het te vieren met drank, maar dat slaat natuurlijk nergens op. Hoe vier ik het dan? Ik heb met mijn ouders een kopje koffie ergens gedronken, met een taartje erbij. Dat was gezellig, maar het is zo anders dan wat ik vroeger deed.” “En nu ik het succes heb behaald, komt de vraag op: “Wat nu? Is dit het nu?” – want ik was gewend aan afhankelijkheid, niet aan vrijheid; een rijbewijs staat voor vrijheid. Maar óók voor verantwoordelijkheid, want rijden met een auto brengt grote verantwoordelijkheid met zich mee ten aanzien andere weggebruikers, en jezelf.”- Hoe ga je zonder vlucht in de verslaving om met angsten en onzekerheden, zoals in een relatie, waarin je geconfronteerd wordt met verlatingsangst = afwijzingsangst, verschillen in hechting en tempo van ontwikkeling van gevoelens voor elkaar. Blijf je staan, als heel en gelukkig zelfstandig mens, ook in een relatie? Of ben je toch nog geneigd tot een zelfde soort overdreven en ongewenste, ziekmakende afhankelijkheid als in de verslaving?- Omgaan met tegenslagen. Aanleiding: een bezoeker van de groep heeft momenteel last van ernstige rugklachten, en weet hoe hij vroeger vluchtte voor de pijn, en gevoelens van onmacht en beperkingen – maar nu weet hij dat die vluchtwegen dood lopen…hoe leef je nu met tegenslagen zoals fysieke pijn?- Onzekerheid en niet-weten. Hoe leer je leven met onzekerheden in het leven, het niet weten of een uitslag voor jou positief of negatief zal uitpakken, het wachten op die uitslag, zonder bij voorbaat een doemscenario in je hoofd te ontwikkelen, zonder passief te zijn, maar op een gezonde manier proactief en assertief. Het zijn spanningen die je vroeger ontweek of af reageerde in gebruik, maar die je nu nuchter ervaart. Het is een zoektocht naar een nieuw en bij jou passende vorm van gezond denken, voelen en verwerken.- Hoe ga je om met nieuwe contacten: aan wie vertel je iets over je verleden met verslaving, en wat. Wanneer is het zinvol en helpend, en wanneer onzinnig en ineffectief?- Als je stopt met je verslaving is zingeving belangrijk. Wat doe je met de leegte waarin je komt. Het gevoel van "is dit nu alles?". - Vertrouwen. In je naasten, in de maatschappij, maar vooral ook in jezelf en je proces.- Kiezen voor jezelf.- Na het stoppen merk je een verandering op, in je omgeving, in je gedrag. Hoe zien die eruit en ga je er mee om?- Hulp zoeken bij een hulpverlener, familie. Doe je dat wel eens, wat is je ervaring ermee?- Minder impulsief en heftig reageren, maar niet emotieloos worden: hoe vind je die balans?- Grenzen stellen. Het is heel belangrijk grenzen te stellen en ze ook bewaken. Aan jezelf, én aan je omgeving. Zo nodig hulp daarbij inroepen. Zelfbescherming en zorg voor jezelf is de basis van je herstel, en gaat altijd voor.- De positieve en negatieve kanten van jezelf die aan het licht komen na een verslaving.- Opkomen voor jezelf in relatie tot anderen.- Genot of geluk? Waar in het verleden vaak de nadruk op genot lag, ligt die in herstel meer op geluk: rust, stabiliteit, een prettig leven.- Verslaving als geschenk.

49

Page 50: Welkom - Stichting Zelfhelp Nederland · Web viewDit gebeurde ondermeer bij Hogeschool Inholland, Hogeschool van Amsterdam, Hogeschool Windesheim, NHL Hogeschool, Stenden Hogeschool,

- Vooroordelen / stigmatisering. Hoe open ben je in het delen van je verleden, zowel in de professionele- als in de privésfeer?- Hoe ga je zonder middelengebruik om met teleurstelling?

Activiteiten 2015 Buitenveldertgroep Drachten

In 2015 vertelt de gespreksleider en kartrekker van de Buitenveldertgroep Drachten in de bestuursvergaderingen van alle zelfhelpgroepen in Nederland over de groep: “Er is een vaste kern van 8 mensen, waaromheen zich nieuwe en minder regelmatig bezoekers bewegen, die elk op hun eigen wijze in de groep komen halen wat zij nodig hebben voor hun herstel. Er is ook weer een etentje met de groep geweest, dat erg goed bezocht werd. Er waren wel twee mensen die erg aan mij, als gespreksleider en kartrekker van de groep, gingen hangen, maar ik maak hen duidelijk dat ze het wel zelf moeten doen: het steeds blijven wijzen het ontwikkelen van de zelfredzaamheid is belangrijk. Ik ga met plezier door met deze groep, ook al tob ik momenteel nogal met mijn gezondheid. Het gaat gewoon goed met de groep: een vaste kern van mensen die elke week komt, of zich uit vrije wil netjes afmeldt via mail bij de gespreksleider. Er zijn ook wel een paar mensen in de groep die een uitglijder of terugval hebben mee gemaakt, maar gelukkig, en mede dankzij de groep, zijn zij daarna meteen door gegaan met hun herstel, en hebben die moeilijke fase als leermoment gebruikt. Soms komen ze dan wel eerst met de drama’s bij de groep of bij mij – maar we zijn geen hulpverleners. Het contact moet niet te persoonlijk worden als je dat niet wilt; want iemand kan in wanhoop echt moeilijk gaan doen. Je moet kunnen kiezen voor anonimiteit. Mensen moeten toch zelf het lef en de kracht hebben de groep te bezoeken; anders moeten ze (weer) naar de hulpverlening. In het gebouw van VNN in Drachten waar wij bijeenkomen, staat een verbouwing op stapel, maar wanneer dat gaat gebeuren is nog niet bekend. Zolang we niets horen hebben we nog een groepsruimte, en daarna zien we wel verder. Buitenveldertgroepen in heel Nederland zijn in 2015 hun ruimte kwijt geraakt door bezuinigingen bij de verslavingszorg, maar ze hebben toch ook allemaal weer onderdak gevonden, dus dat zal ons ook wel lukken tegen die tijd.Ik ben ook actief bezig met VNN, want vroeger hadden we altijd overleggen met de andere zelfhulpgroepen (Intact, AA, NA, CA), maar dat is weg gevallen. Nu VNN zoveel kleiner is geworden door de bezuinigingen, geven wij, vanuit de Buitenveldertgroepen nog als enige consequent voorlichtingen. Ik heb dan ook voorgesteld dat we weer een overleg gaan hebben tussen alle groepen om weer een rooster te maken voor de voorlichtingen over alle zelfhulp- en zelfhelpgroepen.Mensen komen momenteel vooral naar de groep Drachten doordat behandelaren van VNN folders over de groepen meegeven aan de cliënten, vaak meteen al bij de intakegesprekken, zodat ze ook meteen naar ons toe kunnen komen. Een keer per jaar geven we een voorlichting over de werkwijze van de Buitenveldertgroep aan zo’n 20 medewerkers van de VNN in Drachten. Dat moet echt regelmatig gebeuren, zodat we weer in beeld komen en blijven. Ik heb ook in 2015 een dag lang meegewerkt aan workshops voor studenten van de Hanze Hogeschool; elk half uur een nieuwe groep, een dag lang; dat was wel erg veel om alleen te doen, met mijn reumaklachten. Ik deed toen ook nog 3 dagen per week vrijwilligerswerk voor de Cliëntenraad. Dat werd echt teveel. Maar als je eenmaal vrijwilligerswerk doet, vragen ze je al gauw overal voor, en dan moet je leren je grenzen te stellen: dat hoort ook bij herstel. Ik ben nu dus “alleen nog maar” als gespreksleider en kartrekker van de Buitenveldertgroepen in Drachten en Groningen actief als vrijwilliger, met alle daarbij horende voorlichtingen aan cliënten en medewerkers, overleggen, intervisies, vergaderingen, gastlessen, uitjes met de groep en persoonlijke contacten met bezoekers van de groepen.

50

Page 51: Welkom - Stichting Zelfhelp Nederland · Web viewDit gebeurde ondermeer bij Hogeschool Inholland, Hogeschool van Amsterdam, Hogeschool Windesheim, NHL Hogeschool, Stenden Hogeschool,

Dat is in Drachten zeker de moeite waard, want het is een leuke vaste groep in Drachten, die al 4 jaar goed stabiel is: sinds januari 2012!” Er is in Drachten geen verslavingsopvang zoals in Groningen of Leeuwarden en er zijn geen klinieken of nazorg. De Buitenveldertgroep Drachten is dus van groot belang voor de cliënten en ex-cliënten van VNN, en alle andere mensen die worstelen met drank, drugs, of ander dwangmatig gebruik en/of gedrag. De kartrekker van de groep geeft regelmatig folders aan de behandelaars, zodat de ambulante cliënten ook op die manier kunnen worden bereikt; ambulante behandeling wordt immers steeds belangrijker. De groep merkt dat medewerkers van VNN steeds meer mensen wijzen op de Buitenveldertgroepen. De medewerkers van VNN worden ook regelmatig aangesproken of zij cliënten willen wijzen op het bestaan van de Buitenveldertgroep Drachten. Inmiddels zijn in deze groep regelmatig anderen dan de kartrekker gespreksleider, en er is ook iemand (J.) die ook een sleutel heeft van het pand waar de groep samenkomt, voor als zij een keer verhinderd is. Het is beter voor de groep wanneer deze steeds meer gezamenlijk verantwoordelijkheid neemt voor het groepsgesprek, de groep zelf, en haar reilen en zeilen. Maar we weten ook dat dit vaak een kwestie van de lange adem is: sommige mensen willen die verantwoordelijkheid wel maar zijn er nog niet aan toe omdat ze nog niet stabiel genoeg zijn. Anderen vinden het gewoon nog te zwaar, te belastend, te benauwend, of gewoon eng. En mensen die wel geschikt zijn en verder in herstel, hebben het vaak te druk, waardoor ze niet altijd kunnen komen. Tot slot nog wat voorbeelden van thema’s die in 2015 tijdens de groepsgesprekken in de groep Drachten aan de orde kwamen:- Spanning opbouwen: merk je dat op tijd op bij jezelf, en wat doe je eraan?- De neiging hebben jezelf weg te cijferen….hoe ga je staan en wordt je assertief en proactief?- Hoe ga je om met tegenslag, zonder te vluchten in de verslaving?- Welke ervaringen hebben we met medicijnen tegen trek/zucht?- Hoe staat het met onze sociale contacten?- Trekmomenten: wat zijn triggers voor jou?- Hoe staat het met de 3 R’en: “Rust, Reinheid & Regelmaat” in ons dagelijks leven?- Familievetes, hoe ga je er mee om.- Hulp vragen, vinden jullie dat moeilijk?- Schuldgevoel.- Openheid geven: wie vertel je over je verslaving en wie niet?- Ben je veranderd na je gebruik?- Stigma en zelfstigma: wat zeggen de mensen over mij en wat vind ik zelf van mezelf?

Activiteiten 2015 Buitenveldertgroep Ermelo

De Buitenveldertgroep Ermelo vierde op 1 maart 2016 haar 5-jarig jubileum. De kartrekker vertelde eind 2015 in Amsterdam tijdens een overleg van alle Buitenveldertgroepen in Nederland: “Deze groep heb ik 5 jaar geleden opgezet. Er is momenteel veel gaande binnen de GGZ, en dat is goed te merken, omdat we met de groep op het terrein zitten van de GGZ, en ik voorlichtingen geef bij de detox op hetzelfde terrein. Er komt nog weer een nieuwe bezuinigingsronde aan; er gaat nog veel meer weg, en dat geeft veel onzekerheid en onrust bij medewerkers en cliënten. Wel merk ik dat er de laatste tijd weer wat meer structuur op de detox heerst; het was een tijdje echt te heftig: voorlichting geven aan een groep van 22 mensen met maar één personeelslid, en een agressieve cliënt – het werd echt te gek. Met onze groep gaat het goed; we zijn een hele hechte groep. Nadeel daarvan kan soms zijn dat mensen misschien soms iets té hecht zijn, waardoor nieuwelingen het moeilijk kunnen vinden om meteen aansluiting bij de bestaande groep te ervaren. Ook zijn er twee bezoekers die werken als ervaringsdeskundige, en daardoor veel in te brengen hebben, wat echter voor

51

Page 52: Welkom - Stichting Zelfhelp Nederland · Web viewDit gebeurde ondermeer bij Hogeschool Inholland, Hogeschool van Amsterdam, Hogeschool Windesheim, NHL Hogeschool, Stenden Hogeschool,

nieuwkomers wel eens té veel kan zijn. Ook het alleen uit en over jezelf spreken kan dan soms een probleem zijn. Dus ik richt me daar nu op, zodat ook nieuwe bezoekers zich te allen tijde warm welkom voelen in de groep, en dat werkt goed. Mensen mogen en kunnen ook van de staf direct vanaf de detox de groep bezoeken, omdat we daar zo dichtbij zitten. Ik wil zelf een goede balans blijven bewaren tussen de bezigheden voor de groep, en mijn privéleven; ik heb nu drie kleinkinderen, dus dat speelt óók in mijn leven, en ik wil daar tijd aan kunnen besteden. Dat hoort óók bij blijvend herstel. Net zoals voldoende rust nemen om in balans te blijven, want ik kan de neiging hebben alsmaar door te gaan, en dan wordt het me allemaal teveel. Dat wil ik voorkomen. Ik bezoek ook niet meer klakkeloos elke vergadering en elk symposium als vrijwilliger (vaak zelfs als enige vrijwilliger) – alleen als het concreet wat oplevert voor de groep en haar bezoekers, ga ik er heen. Ik ben tevreden over de groep zoals die nu draait, en dat is ons aanbod.” De groep heeft nu al 5 jaar op stabiele wijze een bijdrage kunnen leveren aan het herstel van de diverse bezoekers, mede dankzij het niet aflatende enthousiasme en doorzettingsvermogen van de gespreksleider, kartrekker en initiatiefneemster van deze groep, die zij 1 maart 2011 startte. In een overleg, later in 2015, vervolgt de kartrekker: “De GGZ is soms geneigd cliënten vooral alleen hun eigen nazorggroepen te laten bezoeken, in plaats van dat de cliënten ook zelf verder gaan met hun herstel in de zelfhelpgroep. Maar de groepen van GGZ zijn vrijwel altijd groepen met een medewerker of ervaringsdeskundige als begeleider, en dus niet helemaal gelijkwaardig. Dat is een groot verschil met de zelfhelpgroepen. Maar desondanks blijft het gewoon goed gaan met de groep Ermelo. We hebben een nieuwe bezoeker die bij Solutions in Voorthuizen in behandeling is, en die er bewust voor gekozen heeft om de Buitenveldertgroep te bezoeken, ook al richt Solutions zich op twaalfstappengroepen. We hebben gezegd dat ze zelf moet zoeken welke groep bij haar past, AA of zelfhelp, of misschien wel allebei. Dat is ons kenmerk, dat we niet geloven dat zelfhelp de enige manier voor iedereen is: het gaat erom dat je een leven in vrijheid bereikt, en langs welke weg je dat bereikt is aan jou.”Het gaat er in de groep om dat er ruimte is voor een ongestoorde eigen ontdekkingsreis in en naar herstel, waarbij de deelnemers aan de groep de volstrekte vrijheid ervaren een nieuwe weg voor zichzelf te kunnen opgaan; het bewaken van die vrijheid door de gespreksleider kan soms lastig zijn, omdat veel mensen snel geneigd zijn te reageren op een ander met advies, kritiek, of onderbreking, in plaats van te spreken uit en over zichzelf, uit de eigen ervaringen, worstelingen en oplossingen. De gespreksleider zal de rol van het bewaken van die vrijheid soms wat nadrukkelijker moeten spelen, wanneer er veel nieuwe bezoekers zijn die nog niet gewend zijn te werken volgens de gespreksregels, of wanneer mensen een minder stabiele periode doormaken. Die rol kan soms pittig zijn, en het is daarom ook zo belangrijk dat er diverse malen per jaar overleg plaatsvindt tussen alle Buitenveldertgroepen, om verschillende situaties in de groepen te bespreken. Ook in 2015 is dat gebeurd, en gespreksleider van de groep Ermelo heeft daar weer een duidelijke en positieve bijdrage aan geleverd, en, naar eigen zeggen, inspiratie en energie opgedaan om weer verder te gaan. “Je probeert voor iedereen de groep een beetje leuk te houden, maar iedereen blijft zelf de chauffeur van het eigen herstelproces richting zelfstandigheid. Gelukkig is er steeds weer de positieve ervaring met de Buitenveldertgroep, waar we helemaal autonoom en gelijkwaardig kunnen werken aan ons herstel, zonder wachtlijsten, intake en andere drempels, en net zo lang als we het zelf nodig hebben. En verder bewandel ik mijn eigen weg; zelfzorg is en blijft de basis van herstel. Ik bekijk steeds voor mezelf wat ik zelf heb aan de groep, maar ook of er iemand is die ook gespreksleider en kartrekker zou kunnen zijn. Ik doe het echt omdat ik graag doe, en dat is belangrijk. Ik heb ook plezier in het feit dat er een mooie facebookgroep vanuit onze groep is opgericht twee jaar geleden. Het is toch steeds belangrijker, die social media. De kunst van het gebruik van ook de nieuwe media is: zelf bepalen of en in hoeverre je daar gebruik van wilt maken: grenzen aangeven.”

52

Page 53: Welkom - Stichting Zelfhelp Nederland · Web viewDit gebeurde ondermeer bij Hogeschool Inholland, Hogeschool van Amsterdam, Hogeschool Windesheim, NHL Hogeschool, Stenden Hogeschool,

We richten ons als Buitenveldertgroep op het bevorderen van zelfredzaamheid, autonomie, zelfregie. Dit komt vaak tot uiting door stijging op participatieladder, eventueel ook uitstroom naar reguliere activiteiten. Maar verslaving en andere chronische psychiatrische aandoeningen zijn als chronische ziekte vaak hardnekkig: men blijft vaak in herstel; alle kleine beetjes zijn van belang; als geen verdere ontwikkeling mogelijk is, is stabilisatie een groot goed.De kartrekker en gespreksleider van de Buitenveldertgroep heeft ook in 2015 alle reeds bekende activiteiten georganiseerd in samenwerking met de groep. Samengevat:- Wekelijkse groepsgesprekken.- Maandelijkse voorlichting over de werkwijze van de Buitenveldertgroep aan cliënten van de detox van Heesteroord GGZ Centraal.- Elke paar maanden voorlichting CVZ/ DD Heesteroord GGZ Centraal.- Wekelijks fietsen met groepsleden naar Ermelo.- Dagelijks contacten via Whatsapp, informatie en nieuws delen op Facebook.- Consolidatie groep (GGZ).- WMO adviesraad.- Landelijk overleg in bestuursvergadering Stichting Zelfhelp Nederland.- Intervisie/training voorlichtingen. - Thuisbezoek groepsleden.- Windesheim: Voorlichtingen over zelfhelp voor studenten van de module verslavingszorg en medewerking aan interview voor project. - Etentje met de Buitenveldertgroep Ermelo- Voorbeelden van onderwerpen die naar voren worden gebracht in de groepsgesprekken:+ Voor jezelf opkomen in contacten.+ Voel je vrij om dingen wel of niet te zeggen. Er is geen gelijk of ongelijk. + Gun jezelf de ruimte om fouten te maken, te leren, en te veranderen.+ Onrust als voorbode van gebruik.+ Eenzaamheid. + Wat zijn je verwachtingen van een zelfhelpgroep?+ Opladen en ontladen: hoe doe je dat? + Grenzen bewaren en duidelijk aangeven. + Leren duidelijk te communiceren.+ Veranderingen en hoe ga je daar mee om. + Trek herkennen. + Het heft in eigen hand nemen. + Keuzes maken.+ Sociale contacten.+ Leuke dingen doen.+ Loslaten.+ Om duidelijkheid vragen. + Wat doe je met je boosheid/frustratie als je clean bent? + Het gevoel dat je hebt alsof je gedwongen wordt tot het nemen van beslissingen.+ Wat is een goede weg voor jou? + Gewoontes veranderen. + Jezelf weer ontdekken.+ Redenen om niet te gebruiken. + Een relatie aangaan. + Gevoelens en emoties hoeven niet meer verdrongen te worden.+ Aanloop naar Feestdagen. + Moeite om nee te zeggen.

53

Page 54: Welkom - Stichting Zelfhelp Nederland · Web viewDit gebeurde ondermeer bij Hogeschool Inholland, Hogeschool van Amsterdam, Hogeschool Windesheim, NHL Hogeschool, Stenden Hogeschool,

Onze doelgroep bestaat uit iedereen die kampt met een (dreigend) verlies van controle, gebukt gaat onder dwangmatig gebruik of gedrag, aan het herstellen is van een verslaving, of een verslaving of recidive wil voorkomen door onderhoud van alertheid. Dit betreft dus onder meer mensen die (nog) niet in behandeling zijn: sommigen van hen redden het zichzelf in balans te houden/brengen door middel van deelname aan de zelfhelpgroep alleen, anderen hebben daarnaast ook professionele hulp nodig, maar bezoeken die vaak in een eerder stadium van de aandoening dankzij het bezoeken van een zelfhelpgroep. Maar onze bezoekers zijn ook vaak mensen die al in behandeling zijn of zijn geweest, en in de groep werken aan verder herstel en onderhoud van alertheid op recidive. Veel mensen vallen na een verslaving en de behandeling daarvan in een gat, wat ze leren opvullen met en middels de bezoeken aan de groepen, en aansluitende activiteiten, als vrijwilliger binnen onze organisatie of elders.Doelstellingen van een zelfhelpgroep zijn:● Groei naar eigen regie (“Wat wil ik?”)● Groei van eigen kracht (“Wat kan ik?”)● Groei naar zelfredzaamheid (“Wat doe ik zelf?”)● Groei naar participatie (“Wat kan ik doen in de samenleving?”)Dit beoogde doel hoopt zij te bereiken door mensen in de groepen te helpen werken aan: ● Het herstel van een verslaving.● Alert blijven op het risico van een opleving van de aandoening verslaving.● Op een gezonde manier leren leven met verslavingsgevoeligheid.● Zichzelf in alle vrijheid verder ontwikkelen in het leven, ieder op zijn/haar eigen manier.De Buitenveldertgroepen zijn hiervoor voor veel mensen het ideale platform, door:● De erkenning en herkenning van de eigen problematiek op basis van gelijkwaardigheid, tolerantie en vrijheid van visie, zonder stigma, zelfstigma en taboe.● De rust en ruimte, die door de ‘Tafelmanieren’ wordt gecreëerd, te leren benutten om gevoelens en gedachten uit te spreken, en goed te luisteren naar jezelf en anderen.● Spanningsopbouw te voorkomen of verlagen door je uit te spreken in de groep.● Op die manier het vermogen tot zelfreflectie en reflectie te ontwikkelen.● Een gevoel van eigenwaarde te (her)vinden met hulp van het lotgenotencontact.● Eigen kracht, eigen regie, zelfredzaamheid, en autonomie te (her)ontwikkelen.● Vanuit de noodzakelijke basis van gezonde zelfzorg het vermogen tot participatie te ontwikkelen en te concretiseren binnen de groepen, ander vrijwilligerswerk of betaald werk.● Wat in de groep gezegd wordt, blijft ook in de groep; gelijkwaardigheid, vertrouwen en veiligheid is van belang voor het delen van ervaringen met elkaar.● Lotgenotencontact kan veel hoop en steun geven.Ons logo luidt niet voor niets: “De groep bestaat uit de mensen in de groep”.

Activiteiten 2015 Buitenveldertgroep Zeeland te Goes

Ook in 2015 heeft de Buitenveldertgroep in Goes het wederom weer goed gedaan. Ondanks het halverwege volledig  wegvallen van de kartrekker vanwege een auto-immuunziekte, hebben verschillende vaste bezoekers van de groep de vrijgekomen taken op zich genomen. Elke week de groep leiden, elke twee weken een voorlichting geven, contacten met de kliniek en met de gemeente, zijn teveel voor één vrijwilliger, naast werk en privé leven.Dit hield in dat de groepsbijeenkomsten door konden gaan en dat er naast de vaste kern van 13 bezoekers via de voorlichting op de afdeling Verslavingszorg van Emergis ook cliënten konden blijven instromen. De Buitenveldertgroep Zeeland bestaat uit 13-30 mensen die zeer regelmatig de groep bezoeken. Dit verdeelt zich in 9 inwoners van Schouwen-Duiveland, 8 uit Goes, 3 uit Reimerswaal, 2 uit Noord Beveland, 4 uit Middelburg, 2 uit Vlissingen en 2 uit Zeeuws-Vlaanderen. Voor de laatste personen is het wat betreft afstand een probleem (voor

54

Page 55: Welkom - Stichting Zelfhelp Nederland · Web viewDit gebeurde ondermeer bij Hogeschool Inholland, Hogeschool van Amsterdam, Hogeschool Windesheim, NHL Hogeschool, Stenden Hogeschool,

sommigen is het twee uur reizen heen, en twee uur terug vanuit Zeeuws-Vlaanderen voor de groepsbijeenkomst). Het zou dus duidelijk nut hebben als er ook daar een lotgenotengroep opgestart zou kunnen worden, ondersteund door de gemeente Terneuzen. De groep draait dus goed, en de voorlichtingen ook, hoewel daar ook wel weerstand is, waar je als voorlichter mee moet leren omgaan, met name door mee te gaan in de gedachtegang van de ander. Elke cliënt is anders. Het belang van een nazorg/lotgenotengroep is in deze tijd van ambulantisering, focus op en werken vanuit eigen kracht, bezuinigingen en saneringen des te belangrijker geworden. D.m.v. het delen, vertellen en reflecteren van eigen en andermans ervaringen in een veilige omgeving met mensen die hetzelfde (verslavings)probleem hebben, is er ruimte tot erkenning, herkenning, zelfrelativering, verwerking van eigen emoties, wat het herstelproces bevordert. De pilot van het nazorgproject in 2013, wat als doel had om de cliënten te ondersteunen om vanuit eigen kracht, in hun eigen thuissituatie, met medewerking van de ervaringsdeskundigen van de Buitenveldertgroep en inzet van en begeleiding door professionele hulpverleners van Emergis, heeft voor 1 ervaringsdeskundige geleid tot een betaalde baan van 20 uur in de week, in de functie als ervaringswerker.Wat betreft andere bezoekers van de Buitenveldertgroep Zeeland te Goes, die stappen op de participatieladder hebben kunnen zetten een paar voorbeelden ter illustratie:-A. uit Noordwelle werkt nu 4 volle dagen en heeft daarnaast ook plaatsgenomen in de CCE (Cliëntenraad van Emergis).-H. uit Middelburg doet nog steeds vrijwilligerswerk bij de gehandicaptenzorg en is sinds augustus '15 (naar volle tevredenheid) aangenomen voor 20 uur in de week als kaartverkoper bij de Westerschelde Ferry te Vlissingen.-R. uit Rilland doet nog steeds vrijwilligerswerk bij de afd. ouderenpsychiatrie van Emergis.-M.uit Kapelle kreeg last van onverwerkt verdriet en is nu tijdelijk in therapie bij Traumazorg.-J. uit Vlissingen is nu omgeschoold en heeft inmiddels een volledige baan als Brandwacht bij S2N Fire & Rescue te Vlissingen gekregen.-M. uit Middelburg heeft de intentie om als vrijwilliger voorlichting te gaan geven over verslaving op scholen.-B. uit Middelburg werkt nu als ervaringswerker in het nazorgproject van Emergis.-B. uit Oosterland (Schouwen-Duiveland) werkt nog steeds als vrijwilliger in een verpleeghuis in Zierikzee op de afdeling ouderenpsychiatrie.-S. uit Renesse (Schouwen-Duiveland) is begonnen als Taalmaatje bij Scalda College voor Educatie.Naast deze voorbeelden zijn er ook groepsleden die al wat verder in hun herstel zitten en die op eigen initiatief andere groepsleden helpen in ondersteuning met bijvoorbeeld het huis opruimen, verven of het meegaan naar een gesprek bij een instantie om zodoende samen eventueel drempels over te gaan en hindernissen weg te nemen. Ook ziekenhuisbezoeken aan mensen van de groep die wegens fysieke klachten zijn opgenomen worden regelmatig gedaan.

Er is goed contact met de gemeenten Goes en Schouwen-Duiveland die het nut en de noodzaak van een zelfhelpgroep in Zeeland in het kader van de invulling van de Wmo onderkennen. Bij de gemeente Schouwen-Duiveland hebben we een themavond zelfzorg bijgewoond, in verband met de nieuwe Wmo-wet, waar we met verschillende maatschappelijke organisaties samen aanwezig waren, om te kijken waar we elkaar kunnen versterken. We hopen dat ook de andere gemeenten in Zeeland in 2016 bereid zullen zijn dit initiatief, dat zo goed past in de Wmo, te gaan ondersteunen, want anders kunnen wij de kosten die alle activiteiten met zich meebrengen niet opbrengen, en we moeten er niet aan denken wat er gebeurt met de tientallen bezoekers van de Buitenveldertgroep Zeeland en de activiteiten wanneer die zouden komen te vervallen, of deels moeten worden teruggedraaid.

55

Page 56: Welkom - Stichting Zelfhelp Nederland · Web viewDit gebeurde ondermeer bij Hogeschool Inholland, Hogeschool van Amsterdam, Hogeschool Windesheim, NHL Hogeschool, Stenden Hogeschool,

Voor veel mensen maken deze activiteiten een zeer wezenlijk deel uit van hun herstel, en dragen dus bij aan terugvalpreventie, nazorgverlening en overlastbeperking.De voorlichtingen in 2015 zijn gegeven op de afdeling VZ Behandelgroep/Langere Opname en waren voor de cliënten van deze afdeling verplicht. In het kader van ambulantisering (en dus kortere opnames) is het inmiddels ook verplicht voor de cliënten van de Detox afdeling. Ook hierin is weer merkbaar dat lotgenotengroepen als ondersteuning in de ambulante nazorg steeds belangrijker worden. Ik zit 6 jaar (sinds 2009) bij deze groep, die bij mijn weten al 8 jaar bestaat (sinds 2007). Er was destijds duidelijk meer tijd, ruimte, aandacht en geld voor dit soort projecten binnen de GGZ, terwijl het belang ervan juist toeneemt. Wij zijn momenteel de enige cliëntengestuurde lotgenotengroep bij Emergis, en al vele jaren stabiel, waar andere groepen opgezet worden maar alweer snel uiteenvallen.Verder zijn er ook weer voorlichtingen gegeven bij huisartsen, inloophuizen en koffieshops.

Nieuwe bezoekers komen ook naar de groep toe, doordat de huidige bezoekers eens goed om zich heen kijken of er in hun omgeving mensen zijn voor wie het mogelijk goed zou kunnen zijn de groep te bezoeken (mond-tot-mondreclame). Als mensen die ervaringen met de groep hebben vertellen wat de groep hen brengt is dat eigenlijk de beste manier voor mogelijke nieuwe bezoekers om deelname te overwegen; alleen door het zelf te ervaren kun je immers weten wat de groepsgesprekken je kunnen geven. Want de neiging bestaat vaak om vooraf al allerlei conclusies te trekken en je ideeën en oordelen over de groep en de groepsgesprekken in het hoofd te halen. Het is belangrijk in je herstel te ontdekken dat je helemaal niks ‘moet’ in de groep, maar dat je het zelf mág doen, en dat de gespreksregels juist de ruimte en vrijheid creëren die het mogelijk maken dat het groepsgesprek en de groep bijdraagt aan je herstel. Dat kan in het begin echter erg ingewikkeld zijn, omdat verslaving nou juist één en al ‘moeten’ (dwangmatigheid) is. De weerstand tijdens de voorlichtingen die je af en toe tegen komt heeft daar ook mee te maken: het zegt vooral iets over de mensen die zelf in de weerstand zitten. Ze zeggen dan dingen als: ’een groep is niks voor mij’, ‘ik ben niet zo’n prater, dus wat moet ik daar’: men laat zich makkelijk tegenhouden door eigen (voor)oordelen. Dan zeggen we ook dat je niet moét praten, maar ook alleen mag luisteren: die veiligheid is voor veel mensen, zeker in het begin, erg belangrijk. Verslaving IS weerstand, zou je kunnen zeggen: weerstand tegen (oude) pijn, tegen onprettige gevoelens, tegen de realiteit. Je niet kunnen uiten is vaak ook onderdeel van de verslavingsproblematiek. Daarom kom je zo vaak weerstand tegen tijdens voorlichtingen, en het is wel eens moeilijk daar omheen of doorheen te gaan. Als je in zekere mate mee beweegt met de ander is er soms geen weerstand meer, en kom je erachter waarom iemand in de weerstand schiet. Het gevecht met de weerstand zelf win je namelijk vrijwel nooit. En wat ook belangrijk is om mee te nemen: als mensen al in behandeling zijn, en in het begin van hun herstel, hebben ze meestal geen energie meer over voor een groep: in die periode kunnen ze hooguit even kennismaken met de groep, die echter vooral bedoeld is voor ná de behandeling: dat proberen we tijdens de voorlichtingen ook altijd duidelijk te maken, want daar kan ook weerstand vandaan komen. We ontdekken steeds meer hoe we de aandacht van de cliënten kunnen trekken, terwijl we regelmatig dezelfde mensen zien, omdat we er twee keer in de maand komen. Bijvoorbeeld door uitspraken over verslaving van behandelaren, psychologen, psychiaters en/of onderzoekers in te brengen, en te vragen wat de aanwezigen ervan vinden. Daarna doen we dan altijd een groepsgesprek op basis van de gespreksregels van de Buitenveldergroepen.

De Buitenveldertgroep in Goes heeft met elkaar ook dit jaar weer een aantal interessante en leuke uitjes georganiseerd. Zoals een etentje bij een wokrestaurant, het bijwonen van een paar lezingen, met interessante thema's zoals 'Het Zelfgenezend Vermogen' en 'Je leven in balans'. Ook was er weer een avondje gezellig bowlen omdat dit zo graag gedaan wordt door

56

Page 57: Welkom - Stichting Zelfhelp Nederland · Web viewDit gebeurde ondermeer bij Hogeschool Inholland, Hogeschool van Amsterdam, Hogeschool Windesheim, NHL Hogeschool, Stenden Hogeschool,

de bezoekers. Doordat dit alles voor de meesten niet vanzelfsprekend is, vanwege bijvoorbeeld sociale angst of het ontbreken van financiële middelen, worden deze uitjes zeer gewaardeerd door bezoekers van de groep.

Voor de bezoekers van de groep hebben we nu ook een (besloten) Facebook pagina waar regelmatig een nieuwtje, mededeling of quote op gezet wordt. Daar zijn nu 22 mensen bij aangesloten en sommige mensen posten daar vaak iets op, anderen minder maar dan ineens na langere tijd weer wel: zo kunnen we ook de ontwikkeling blijven zien van mensen die al langer de groep bezoeken of hebben bezocht. Op de Facebook pagina zie je dus de vaste bezoekers, onregelmatige bezoekers, maar ook mensen die al langere tijd de groep niet meer bezocht hebben, maar wel in contact blijven langs deze weg, en daardoor toch ook af en toe de groep blijven bezoeken. De gespreksleiders van de groep hebben onderling contact in een Whatsapp-groep; ook omdat de fysieke afstanden in het dunbevolkte en weidse Zeeland erg groot zijn. Door middel van Whatsapp houden we elkaar op de hoogte over de besproken onderwerpen in de groep, aantal bezoekers, en als er iets met iemand aan de hand is.

Via de landelijke Facebook pagina Zelfhelp, die de groep Ermelo heeft opgericht, zijn twee groepsleden, die vaak als gespreksleider in de groep fungeren, geattendeerd op de training: 'Zelfhelp helpt! Wie helpt de gespreksleider?', die zij hebben gevolgd in november 2015 bij de Academie Zorgbelang Brabant in Tilburg om zodoende nog meer bekwaamheid te kunnen inbrengen in het leiden van de groep. (Ter informatie: De Academie Zorgbelang geeft de training ‘Zelfhulp helpt! En wie helpt de gespreksleider?’ om de volgende reden: Zelfhulp en lotgenotencontact leveren een waardevolle bijdrage aan het herstelproces van mensen met een ingrijpende ervaring of chronische ziekte. Het leiden van zo’n groep is niet altijd gemakkelijk. Allerlei processen spelen namelijk een rol. In deze training oefenen deelnemers met vaardigheden die een gespreksleider nodig heeft. De training is bedoeld voor gespreksleiders van lotgenotengroepen of zelfhulpgroepen. Wat wordt van een gespreksleider van een zelfhulpgroep verwacht? Hoe stimuleer je de stille deelnemers en hoe rem je degene die juist veel aan het woord is af? De trainer en deelnemers werken hierbij met de Roos van Leary, die inzicht geeft in groepsdynamiek. Ook komen gespreksvaardigheden aan bod. Vragen en persoonlijke situaties van deelnemers zijn leidend in het programma van de training. Voorafgaand worden deze via een vragenlijst geïnventariseerd.) Het was een zeer leerzame training.

Het gebeurt ook regelmatig dat er (weliswaar met toestemming van de groepsleden) een avond voor aanverwanten van (ex) verslaafden gehouden wordt. Dit omdat er vaak zeer heftige ervaringen zijn en in de veilige omgeving van herkenning en erkenning is er voor iedereen de ruimte om gevoelens te uiten en ervaringen te delen zodat de (ex)verslaafde kan horen wat voor impact zijn gedrag heeft/had en de aanverwanten ook van de naaste en andere (ex) verslaafden precies kunnen horen wat de beleving van verslaafd zijn/afkicken inhoudt en wat de hindernissen zijn om van de verslaving af te komen en op die manier wordt er meer begrip gekweekt voor beide partijen.

Tot slot geven we ter illustratie nog wat voorbeelden van onderwerpen die aan de orde zijn gekomen in de groepsgesprekken in de Buitenveldertgroep Zeeland te Goes in 2015:- Hoe kun je jezelf weer vinden na de afkick? - Wanneer ben je clean?- Hoe kun je omgaan met onrust?- Hebben alle verslavingen dezelfde ‘kick’ gemeen?

57

Page 58: Welkom - Stichting Zelfhelp Nederland · Web viewDit gebeurde ondermeer bij Hogeschool Inholland, Hogeschool van Amsterdam, Hogeschool Windesheim, NHL Hogeschool, Stenden Hogeschool,

- Kun je, in plaats van wegvluchten in gebruik, verantwoordelijkheid nemen voor je gevoel?- Hoe buig je een negatief gevoel om naar een positief gevoel?- Waarom wil ik altijd blijven discussiëren?

Activiteiten 2015 Buitenveldertgroep Groningen

Het was in de zomer van 2015 even spannend of de groep Groningen, na het sluiten van de locatie Vondellaan van VNN, een nieuwe ruimte zou kunnen vinden, die past bij de groep en haar activiteit. Tijdelijk kwam de groep na 1 juli noodgedwongen bijeen in de kliniek in Eelde, waar ook voorlichtingen over de werkwijze aan de cliënten worden gegeven. Maar dat bleek niet te werken voor de bezoekers uit de stad Groningen. De kartrekker en gespreksleider van de groep sinds vele jaren, is daarom zeer actief op zoek blijven gaan naar een passende ruimte in de stad zelf, en vond die uiteindelijk bij Ixta Noa (Ter toelichting tekst van de website:”Ixta Noa is een innovatieve, eigenzinnige en zelfbewuste zorginstelling binnen GGZ en Verslavingszorg in Nederland. Wij kennen geen wachtlijsten. Door de inzet van getrainde, ervaringsdeskundige vrijwilligers is onze begeleiding goedkoop en kunnen cliënten er zonder ingewikkelde administratie en kosten gebruik van maken. Centraal gelegen locaties. Wij handelen en reageren zeer snel, zowel fysiek als telefonisch en per mail. Cliënt mag zonder verwijzing bij ons binnenlopen. Onze medewerkers weten waarover ze praten, omdat ze uit eigen ervaring spreken. Bij ons vind je gelijken. Cliënt blijft in eigen kracht staan, wij nemen regie niet over. Wij hebben een grote pool van vrijwilligers door het hele land.”)De Buitenveldertgroep past dus uitstekend bij Ixta Noa, en omgekeerd. De groep heeft daar dan ook een fijn thuis gevonden, in de stad Groningen zelf. Door de samenwerking wordt de groep nu ook bezocht door een student van de opleiding Ervaringsdeskundigen in de zorg aan de Hanze Hogeschool in Groningen. Ixta Noa betekent letterlijk “Ik vernieuw mij zelf”. Deze organisatie bestaat nu 10 jaar, maar pas 2 jaar onder deze naam; het begon als “Zie Zo” en was in eerste instantie gericht op eetstoornissen. Nu is de doelgroep veel breder: voor iedereen die een verleden heeft in de psychiatrie, en daaronder valt wat hen betreft ook verslaving.In 2015 heeft iemand van de groep Groningen ook mee gewerkt aan interviews die werden afgenomen door studenten van de Hanze Hogeschool, over de werkwijze van de groepen.

De groep Groningen had in 2015 een vaste kern van gemiddeld ongeveer 4 mensen die elke week komen, en op die manier de groep dragen. De rest van de groep (10-15 bezoekers per week) vormt zich rondom die kern: sommige mensen stromen vrij snel door naar andere activiteiten, en komen dan minder vaak. Anderen houden het niet meteen vol elke week te komen, in de eerste fase van herstel. Uitglijders en terugval komen ook voor, maar de mensen komen vrijwel altijd weer terug, wat het belang van deze groep voor hun herstel toont. Elke 3 weken wordt er in Groningen voorlichting gegeven over de werkwijze van de groep, waar mensen soms heel enthousiast over zijn, en een deel van hen komt dan ook daadwerkelijk naar de groep. De inhoud van de groepsgesprekken is altijd goed, en het helpt de mensen echt. Op dezelfde avond zit er een andere zelfhulpgroep in het gebouw: soms komen daar wel meer bezoekers, maar dan is men toch heel snel klaar met het groepsgesprek, en staat dan allemaal al weer te roken buiten als de Buitenveldertgroep nog in aan het werk is. Sommige mensen komen even snel ‘de oplossing’ halen in zo’n groep, maar zo werkt herstel niet, en in de Buitenveldertgroep is er daarom altijd een goed en serieus groepsgesprek, dat tijd kost, omdat iedereen zich rustig uitspreekt en goed luistert naar elkaar. Het

58

Page 59: Welkom - Stichting Zelfhelp Nederland · Web viewDit gebeurde ondermeer bij Hogeschool Inholland, Hogeschool van Amsterdam, Hogeschool Windesheim, NHL Hogeschool, Stenden Hogeschool,

bezoekersaantal van de groepen gaat wel altijd in golven, dat is een soort eigen dynamiek, waar je vaak weinig aan kunt doen. Het gaat om de kwaliteit: die staat voorop. Als er maar één iemand door de groep het redt, is dat al zo de moeite waard. Laatst zei een nieuwe bezoeker: “Ik voel me hier zó welkom!” – dát is een belangrijke basis voor blijvend herstel.Soms is het wel lastig iemand duidelijk te maken dat de groep geen hulpverlening is, maar een middel om zélf (verder) aan het eigen herstel te werken, aan de (verdere) ontwikkeling van de eigen regie en zelfredzaamheid. Maar het is belangrijk ook dáár helder in te zijn.

Ook in 2015 gaven vrijwilligers uit de groep voorlichtingen bij veel locaties van de VNN in Groningen, Drenthe en Friesland, met als enthousiasmerende voortrekker de gespreksleider en kartrekker van de Buitenveldertgroep Groningen (die dit werk sinds vele jaren met veel inzet doet): • Kliniek Vondellaan • Ambulante cliënten in deeltijd aan de Canadalaan • Kliniek Hoog Hullen • Gezinnen in kliniek “de Lage Kamp” • Nazorg bij o.a. Compas en Vizier • Jongerenkliniek Breegweestee • Bauhuus kliniek voor jongeren met dubbele diagnose • LC/MC Vossenloo Kliniek Eelde. Ook is er voorlichting gegeven vanuit de groep Groningen aan cliënten die waren opgenomen in kliniek “De Skuul” op Texel. (Ter toelichting: Stichting de Skuul is een zelfstandige GGZ instelling, voortgekomen uit De Nieuwe Skuul, een afdeling voor verslavingszorg van de Jellinek | Arkin te Amsterdam. De Skuul biedt al meer dan 34 jaar op een effectieve en succesvolle wijze behandeling aan (voornamelijk) alcohol- en medicijnverslaafden. De Skuul is een woonboerderij, voor mannen en vrouwen, die hun problemen met en rond het gebruik van alcohol, medicijnen en gokken (nog) niet kunnen hanteren. Er wordt gewerkt in twee groepen van maximaal acht personen, die met elkaar de verantwoordelijkheid dragen voor hun eigen ‘gezin’.)Deze voorlichtingen leiden niet altijd tot directe instroom in de groep Groningen zelf, maar dat is een bekend patroon: soms komen mensen pas jaren later (bijvoorbeeld als ze weer neigen tot een terugval) naar de groep. Of ze bezoeken een andere Buitenveldertgroep in Groningen, Friesland of Drenthe (omgekeerd geldt dit natuurlijk ook voor de voorlichtingen die vrijwilligers van de groepen aldaar geven), of een andere vorm van zelfhulp.Tweemaal per jaar vindt overleg plaats met afdelingshoofden van de VNN-klinieken, ondermeer over deze voorlichtingen. Er zijn ook in 2015 weer advertenties geplaatst in de Groninger Gezinsbode, om de naamsbekendheid van de Buitenveldertgroep Groningen te vergroten, en mensen met controle problemen bekend te maken met de mogelijkheid deze groep te bezoeken. Deze advertentie verschijnt 1x per 2 weken in de rubriek contacten en oproepen met de volgende tekst:

Veel mensen komen ook naar de groep via de website, het gratis landelijke 0800-nummer van Zelfhelp, of via de telefoonnummers van de gespreksleider op de site.

In de zomer van 2015 is er, net als voorgaande jaren, weer een barbecue georganiseerd bij een van de bezoekers in de tuin. Die werd zeer goed bezocht door bezoekers van de groep: het is vaak een hele ervaring om zoiets te doen zonder gebruik van middelen: doordat je van tevoren weet dat niemand hier drinkt of gebruikt, is het een veilige oefening van een sociale activiteit. Het is ook een manier om de sociale contacten tussen de bezoekers van de groep verder te versterken. Maar doel van de groep is en blijft dat deelnemers, met behulp van het

59

Page 60: Welkom - Stichting Zelfhelp Nederland · Web viewDit gebeurde ondermeer bij Hogeschool Inholland, Hogeschool van Amsterdam, Hogeschool Windesheim, NHL Hogeschool, Stenden Hogeschool,

groepsgesprek, en contacten die je zelf, als je daar behoefte aan hebt, aan gaat met andere bezoekers van de groep, jouw weg in jouw leven zo veel als mogelijk zelfstandig gaat zoeken en ontwikkelen. Onderling wisselt men in de groep ook wel telefoonnummers uit, maar toch hebben sommigen bezoekers de neiging de kartrekker te willen bellen, vooral als ze flinke dip, uitglijder of terugval hebben. Het is belangrijk om dan meerdere personen te kunnen bellen; contacten die je zelf bent aangegaan. En het hoort bij herstel om te leren om gaan met onprettige en ongemakkelijk gevoelens, ze te doorstaan, en te leren dat ze voorbij gaan, dat je ze kunt overleven zonder verdoving, vermijding, angst – hoe moeilijk dat, zeker in het begin, ook is. Er is in Groningen ook een vrijwilligersorganisatie “Trek aan de bel” die je kunt bellen voor een gesprek. Het is belangrijk dat mensen hun eigen noodplan hebben, met daarop mensen die ze kunnen bellen, dingen die ze kunnen doen op moeilijke momenten.Voorbeelden van onderwerpen die in 2015 aan de orde zijn gekomen in de Buitenveldertgroep Groningen: -Kort lontje-Emoties uiten-Je humeur wel of niet laten afhangen van het gedrag van anderen-Welke vrienden kies je als je nuchter/clean bent?-Wat doet het als je vrienden hebt die wel gebruiken, en wat doe je ermee?-Omgaan met verlies en rouw-Smoezen zoeken voor gebruik-Frustratie over de bezuinigingen op de zorg.-Veranderen door je gebruik, en na je gebruik; veranderen door herstel.-Zelfrespect terugkrijgen. -Vertrouwen hebben in je herstel.

Tot slot nog even de activiteiten van de groep Groningen in 2015 kort op een rijtje:-Elke dinsdagavond komt de Buitenveldertgroep Groningen bij elkaar vanaf 19.30 uur-Jaarlijks is er een nuchter en clean groepsetentje-Zeer regelmatig (om de paar weken) worden voorlichtingen gegeven aan cliënten van diverse klinieken van VNN. Wanneer cliënten al tijdens hun behandeling een (voorlichting over een) zelfhelpgroep bezoeken, is de drempel lager om dit na de behandeling te blijven doen.-Halfjaarlijks is er overleg over deze voorlichtingen, en over individuele contacten met cliënten met de afdelingshoofden van de diverse klinieken.-Ongeveer elk kwartaal wordt in Amsterdam een bestuursvergadering van de Stichting Zelfhelp Nederland (ter bevordering van de Buitenveldertgroepen) bijgewoond door een of twee afgevaardigden van de Buitenveldertgroep Groningen: hier worden door afgevaardigden van alle Buitenveldertgroepen in Nederland lopende zaken besproken, beleidswijzigingen en nieuwe initiatieven, en tevens worden ervaringen uitgewisseld en stimuleert men elkaar in het vrijwilligerswerk.-Ongeveer twee maal per jaar worden trainingen/overleggen georganiseerd in het geven van voorlichtingen bij Assissa Consultancy Europe, waar diverse groepsdeelnemers van de groep in Groningen aan deelnemen, die voorlichtingen in de klinieken (willen gaan) geven, en/of presentaties aan medewerkers van VNN of studenten van Hogescholen over de werkwijze van de Buitenveldertgroepen en wat dit voor het herstel betekent. Hier worden onder meer ervaringen besproken aangaande de omgang met cliënten, studenten en staf, de wijze en effecten van de voorlichtingen en presentaties, waardoor we steeds van elkaar blijven leren en ons werk blijven verbeteren. Het geven van voorlichtingen in instellingen verslavingszorg is geen eenvoudige taak; men kan met onverwachte reacties en wendingen te maken krijgen. Presentaties voor medewerkers en studenten zijn weer van een heel andere orde. Het is

60

Page 61: Welkom - Stichting Zelfhelp Nederland · Web viewDit gebeurde ondermeer bij Hogeschool Inholland, Hogeschool van Amsterdam, Hogeschool Windesheim, NHL Hogeschool, Stenden Hogeschool,

belangrijk dit regelmatig met elkaar te bespreken, en de benodigde vaardigheden te bespreken en ontwikkelen.

Activiteiten 2015 Buitenveldertgroep Haarlemmermeer

Eind 2015 werd de Buitenveldertgroep Haarlemmermeer helaas geconfronteerd met het feit dat Brijder Verslavingszorg wegens bezuinigingen de locatie aan het Spaarne vaarwel moest zeggen, waar de groep al jaren bijeen kwam in een ruimte via de ingang Gravinnesteeg. Dat was een flinke klap voor de bezoekers van de groep, die zich thuis voelden op deze plek. Temeer daar het voor Brijder niet mogelijk was aansluitend toegang te verlenen tot de nieuwe locatie aan de Richard Holkade. Maar de zelfredzaamheid van bezoekers van de groep en hun contacten, zorgden ervoor dat zij in de maand december tijdelijk hun heenkomen konden vinden in een jongerencentrum. In 2016 is de groep vervolgens verhuisd naar de nieuwe locatie van Brijder aan de Richard Holkade. Gelukkig kunnen wijzigingen tegenwoordig snel en efficiënt worden weer gegeven op de vernieuwde site www.zelfhelp.nl , waardoor zowel trouwe als nieuwe bezoekers op de hoogte blijven van de laatste ontwikkelingen.De kartrekker sinds vele jaren werd in 2015 in toenemende mate geplaagd door chronische gezondheidsproblemen (reuma), waardoor hij minder in staat is zijn rol als gespreksleider, én contactpersoon, én bestuurslid, én sleutelbeheerder van de groep te spelen. Hij geeft er de voorkeur aan wel als voorlichtingscoördinator voor de regio te blijven fungeren, maar wegens benodigde zelfzorg de groep weer als, ervaren, bezoeker bij te wonen. De taken die hij daar had worden gelukkig over genomen door andere leden van de groep, ondersteund door het dagelijks bestuur van de Stichting Zelfhelp. Op die manier wordt de continuïteit van de groep en het aanbod gewaarborgd.Het ging in 2015 goed met de groep Haarlemmermeer en haar bezoekers. Ze houden contact via mail, sms en (geschreven of ingesproken) Whatsapp, of telefonisch in verband met de visuele beperking van één van de leden. Iedereen houdt daarbij wel zelf de regie over de wijze waarop en de mate waarin hij langs die weg in contact met de groep wil zijn. Als toegevoegde sociale activiteit voor belangstellende bezoekers, is de groep ook in 2015 weer een paar keer dingen met elkaar gaan doen, zoals gezamenlijke etentjes. Het is vaak een enorme ontdekking voor mensen dat je zonder drank uit kunt gaan en plezier kunt hebben. Ook is het een oefening in nuchter uit gaan. Sommigen doen zoiets weer helemaal voor het eerst na de verslavingsperiode, en een enkeling zelfs helemaal voor het eerst.Ook in 2015 werden er weer vele voorlichtingen aan cliënten van de verslavingszorg in Noord-Holland gegeven, gecoördineerd door een bezoeker van de groep Haarlemmermeer. Ook is een bezoeker van de groep, die destijds zelf maandenlang en intensief in behandeling is geweest bij Brijder Alkmaar op de ISBA (Intensieve Schema Therapie Behandel Afdeling) daar nu voorlichting gaan geven over werkwijze van de Buitenveldertgroep, omdat ze zoveel steun heeft ondervonden en ondervindt van de groepsgesprekken. Om die specifieke voorlichtingen, maar ook die op de Detox-afdelingen van Brijder Hoofddorp te kunnen geven, heeft zij enige maanden mee gelopen met ervaren voorlichters, alvorens helemaal zelfstandig de voorlichtingen te gaan geven. Dat is namelijk vrijwilligerswerk dat veel vaardigheden vraagt.Mensen uit de Buitenveldertgroepen komen door alle voorlichtingen een keer langs bij heel veel cliënten, zodat zij weten dat er Buitenveldertgroepen zijn, en hoe ze werken. De voorlichters wordt echter wel geleerd in dat verband gezonde, nuchtere en luchtige verwachtingen te hebben: in het begin van het herstel verwachten velen er in hun grote enthousiasme directe resultaten van, en kunnen dan teleurgesteld raken wanneer cliënten in de klinieken, die zeggen ‘zeker’ de groep te gaan bezoeken, toch niet komen opdagen, of met veel onrust de groep binnen komen en dan teleurgesteld zijn als het een rustig groepsgesprek

61

Page 62: Welkom - Stichting Zelfhelp Nederland · Web viewDit gebeurde ondermeer bij Hogeschool Inholland, Hogeschool van Amsterdam, Hogeschool Windesheim, NHL Hogeschool, Stenden Hogeschool,

is. De groep is gericht op het bewaren van de rust die nodig is voor herstel, en op een goede manier van functioneren, van zowel het groepsgesprek op basis van de Tafelmanieren, als van de groep zelf en de interacties tussen haar bezoekers. Veiligheid en vrijheid van het individu zijn basisvoorwaarden. Die sfeer ontstaat doordat die mensen naar de groep komen, die dat vanuit zichzelf doen, die zelf in staat zijn en de moeite nemen de groep te bezoeken. Voordeel van de nieuwe Wmo en de bezuinigingen is in dit verband misschien wel dat mensen meer zelf hun weg moeten gaan zoeken als ze echt willen herstellen, en dan de Buitenveldertgroepen nog meer gaan vinden. Het gaat toch om het eigen initiatief van onze bezoekers, de moeite die zij zelf willen en kunnen nemen om te werken aan hun eigen herstel; tegelijkertijd is die actie ook meteen deel van je herstel. We doen complex vrijwilligerswerk maar het lukt ons toch om ervoor te zorgen dat al vele jaren de Buitenveldertgroep Haarlemmermeer een veilige stabiele plek is voor (ex)verslaafden om te werken aan herstel, de ontwikkeling van inzicht in verslaving, bevrijding van dwangmatigheid, (her)vinden van eigen kracht, eigen regie, en het (opnieuw) deelnemen aan de samenleving door positieve participatie op persoonlijk vlak, in werk en/of vrijwilligerswerk.Onze organisatie en werkwijze van de groepen (strikte gespreksregels en huishoudelijke afspraken, gebaseerd op onze ‘Tafelmanieren’) draagt bij aan het versterken van de zelfredzaamheid van de bezoekers, zowel in denkwijze als gedragspatronen – doordat men wordt uitgenodigd zelf een manier te vinden om zich te bevrijden van verslaving en op eigen, autonome wijze, een gezond leven te gaan ontwikkelen. Voorts blijkt lotgenotencontact een veilige omgeving om datgene, waarvoor men zich in wezen vaak diep schaamt, uit te spreken, te bespreken, en erop aangesproken te worden door mensen die zichzelf uit de negatieve vicieuze cirkel van verslaving hebben bevrijd, en dus als ervaringsdeskundige spreken. Maar ook is zo’n groep een plaats om, vaak na veel chaos en isolement, zich (weer) in alle rust te leren uitspreken, en (minstens even belangrijk): (weer) te leren luisteren naar anderen. Daarnaast is het ook een plaats om het sociaal isolement te leren doorbreken, door (weer) sociale contacten aan te durven gaan. Ook gaat een aantal groepsdeelnemers vanuit de groep aan de slag met vrijwilligerswerk, bijvoorbeeld binnen onze organisatie als voorlichter (na het bijwonen van door ons, in samenwerking met Assissa Consultancy georganiseerde trainingen/intervisies), of als gespreksleider in de groep, bestuurslid namens de groep in het landelijk bestuur, e.d. Groepsleden worden gestimuleerd de tijd die ze voorheen verbruikten met verslaving nu op een gezonde manier in te vullen, door (vrijwilligers)werk, en/of andere positieve dagbestedingen, zodat zij zichzelf beter gaan voelen, maar tegelijkertijd op enigerlei wijze van positieve betekenis worden voor de samenleving.Vaak wordt terugkeer in de maatschappij, na een opname, als een ‘zwart gat’ ervaren; naast de nazorg vanuit de kliniek die zoveel mogelijk gegeven wordt, maar vaak vrij beperkt blijft, blijkt het in de praktijk ook erg belangrijk dat men weet heeft van de mogelijkheid ook zelf iets te kunnen ondernemen om de alertheid op terugval te versterken en te onderhouden: de drempel een groep te bezoeken is dan veel minder hoog, nadat men in de zorginstelling met deze werkwijze al op enigerlei wijze in aanraking is geweest.Het leren leven met een verslavingsgevoeligheid is niet zelden een proces van jaren (na een vaak jarenlange verslaving), en dat proces kan in alle rust plaatsvinden in een groep, omdat deze mogelijkheden niet aan een tijdslimiet zijn gebonden, en er geen kosten aan zijn verbonden (niet zelden, immers, hebben (ex)verslaafden een zeer laag inkomen – zeker gedurende de eerste jaren (bijvoorbeeld door afkeuring/werkloosheid, schuldsanering e.d.)).Al enige jaren is een bezoeker van de Buitenveldertgroep Haarlemmermeer coördinator van de vele voorlichtingen over de Buitenveldertgroepen (ongeveer 200 per jaar, dus vrijwel dagelijks in elke werkweek) die worden gegeven aan cliënten van klinieken in Alkmaar (ISBA (Intensieve Schematherapie Behandel Afdeling) en Detox), Amsterdam (Ambulant Obrechtstraat en Vlaardingenlaan), Hoofddorp (Detox C0 en Detox C1), en Texel (de Skuul)

62

Page 63: Welkom - Stichting Zelfhelp Nederland · Web viewDit gebeurde ondermeer bij Hogeschool Inholland, Hogeschool van Amsterdam, Hogeschool Windesheim, NHL Hogeschool, Stenden Hogeschool,

– voor welke voorlichtingen hij de roosters maakt voor de vrijwilligers, contact houdt met de voorlichterspool, en met de diverse klinieken, met wie hij ook regelmatig overleg heeft. “Ook het bezoeken van trainingen/intervisies in het geven van voorlichtingen, het geven van de voorlichtingen zelf, het bezoeken van de overleggen en vergaderingen, het organiseren etentjes voor de groep en van de landelijke Jaarbijeenkomst voor alle Buitenveldertgroepen, het meewerken aan workshops in de Minor Verslaving op Hogescholen, en dergelijke dingen hebben me allemaal enorm geholpen in mijn herstel.”, zegt hij hierover zelf.Daarnaast proberen wij mensen te bereiken via website en social media als Twitter, YouTube (onder de tag ‘zelfhelp’ zijn 5 filmpjes te vinden, die samen inmiddels meer dan 10.000 views hebben bereikt), en Facebook. Er komen langs die weg ook mensen naar de groep die (nog) niet met verslavingszorg in aanraking zijn gekomen, maar wel worstelen met een controleprobleem, en dus ook in uw gemeente kunnen zorgen voor overlast, en andere kosten door disfunctioneren. Op onze website kan men nadere informatie vinden over onze groepen en direct contact opnemen met een vertegenwoordiger van elke groep, met tevens de mogelijkheid tot het stellen van vragen, dan wel uiten van problematiek via een vragenformulier – waarop dagelijks door onze vrijwilligers wordt gereageerd. Ook is er een gratis 0800-nummer dat mensen 24 uur per dag kunnen bellen; zowel voor informatie over de groepen, maar ook met vragen over gebruik, (neiging tot) terugval, en andere problemen rondom verslaving. Langs al deze verschillende wegen trachten wij dus zoveel mogelijk mensen te bereiken die kampen met verslavingsproblematiek, en de moeilijkheden rond herstel na een verslavingsperiode, alsmede mensen die een controleprobleem hebben, en dreigen af te zakken tot totale verslaving – wat helaas uiteraard altijd tot maatschappelijke belasting en kosten leidt. Al onze activiteiten zijn dus gericht op het leveren van bijdragen aan een blijvend herstel na een verslavingsperiode, nazorgverlening na een behandeling in een verslavingszorginstelling, terugvalpreventie, overlastbeperking, doorbreken sociaal isolement, ontwikkeling van zelfredzaamheid en de opbouw van een gezonde, bevredigende levensstijl.

De Buitenveldertgroep Haarlemmermeer werd ook in 2015 bezocht door een vaste kern, en nieuwe bezoekers uit Haarlem en verschillende van de 22 woonplaatsen in de gemeente Haarlemmermeer. Wekelijks bezochten in 2015 gemiddeld zo’n 7-15 mensen deze groep, waaraan zij naar eigen zeggen zeer veel ontlenen voor het werk aan hun blijvend herstel. Daaromheen zijn er mensen die kortere of langere tijd, of onregelmatig de groep bezoeken. Bezoekers van de groep in Haarlem zetten zich op verschillende manieren in, zowel op het gebied van reactivering (via bijvoorbeeld Roads (dagactivering, sociale contacten, trajectbureaus, scholing, en leerwerkprojecten), maar ook door cliëntenparticipatie in de vorm van het geven van voorlichtingen over de Buitenveldertgroepen, en/of daaruit voortvloeiende activiteiten, waaronder allerlei vormen van (vrijwilligers)werk als ervaringsdeskundige.We richten ons als Buitenveldertgroep op het bevorderen van zelfredzaamheid, autonomie, zelfregie. Dit komt vaak tot uiting door stijging op participatieladder, eventueel ook uitstroom naar reguliere activiteiten. Maar verslaving en andere chronische psychiatrische aandoeningen zijn als chronische ziekte vaak hardnekkig: men blijft vaak in herstel; alle kleine beetjes zijn van belang; als geen verdere ontwikkeling mogelijk is, is stabilisatie een groot goed.Het gaat er in de groep om dat er ruimte is voor een ongestoorde eigen ontdekkingsreis in en naar herstel, waarbij de deelnemers aan de groep de volstrekte vrijheid ervaren een nieuwe weg voor zichzelf te kunnen opgaan; het bewaken van die vrijheid door de gespreksleider kan soms lastig zijn, omdat veel mensen snel geneigd zijn te reageren op een ander met advies, kritiek, of onderbreking, in plaats van te spreken uit en over zichzelf, uit de eigen ervaringen, worstelingen en oplossingen. Onze doelgroep bestaat uit iedereen die kampt met een (dreigend) verlies van controle, gebukt gaat onder dwangmatig gebruik of gedrag, aan het herstellen is van een verslaving, of een

63

Page 64: Welkom - Stichting Zelfhelp Nederland · Web viewDit gebeurde ondermeer bij Hogeschool Inholland, Hogeschool van Amsterdam, Hogeschool Windesheim, NHL Hogeschool, Stenden Hogeschool,

verslaving of recidive wil voorkomen door onderhoud van alertheid. Dit betreft dus onder meer mensen die (nog) niet in behandeling zijn: sommigen van hen redden het zichzelf in balans te houden/brengen door middel van deelname aan de zelfhelpgroep alleen, anderen hebben daarnaast ook professionele hulp nodig, maar bezoeken die vaak in een eerder stadium van de aandoening dankzij het bezoeken van een zelfhelpgroep. Maar onze bezoekers zijn ook vaak mensen die al in behandeling zijn of zijn geweest, en in de groep werken aan verder herstel en onderhoud van alertheid op recidive. Veel mensen vallen na een verslaving en de behandeling daarvan in een gat, wat ze leren opvullen met en middels de bezoeken aan de groepen, en aansluitende activiteiten, als vrijwilliger binnen onze organisatie of elders.

Doelstellingen van een zelfhelpgroep zijn:● Groei naar eigen regie (“Wat wil ik?”)● Groei van eigen kracht (“Wat kan ik?”)● Groei naar zelfredzaamheid (“Wat doe ik zelf?”)● Groei naar participatie (“Wat kan ik doen in de samenleving?”)

Dit beoogde doel hoopt zij te bereiken door mensen in de groepen te helpen werken aan: ● Het herstel van een verslaving.● Alert blijven op het risico van een opleving van de aandoening verslaving.● Op een gezonde manier leren leven met verslavingsgevoeligheid.● Zichzelf in alle vrijheid verder ontwikkelen in het leven, ieder op zijn/haar eigen manier.

De Buitenveldertgroepen zijn hiervoor voor veel mensen het ideale platform, door:● De erkenning en herkenning van de eigen problematiek op basis van gelijkwaardigheid, tolerantie en vrijheid van visie, zonder stigma, zelfstigma en taboe.● De rust en ruimte, die door de ‘Tafelmanieren’ wordt gecreëerd, te leren benutten om gevoelens en gedachten uit te spreken, en goed te luisteren naar jezelf en anderen.● Spanningsopbouw te voorkomen of verlagen door je uit te spreken in de groep.● Op die manier het vermogen tot zelfreflectie en reflectie te ontwikkelen.● Een gevoel van eigenwaarde te (her)vinden met hulp van het lotgenotencontact.● Eigen kracht, eigen regie, zelfredzaamheid, en autonomie te (her)ontwikkelen.● Vanuit de noodzakelijke basis van gezonde zelfzorg het vermogen tot participatie te ontwikkelen en te concretiseren binnen de groepen, ander vrijwilligerswerk of betaald werk.● Wat in de groep gezegd wordt, blijft ook in de groep; gelijkwaardigheid, vertrouwen en veiligheid is van belang voor het delen van ervaringen met elkaar.● Lotgenotencontact kan veel hoop en steun geven.Ons logo luidt niet voor niets: “De groep bestaat uit de mensen in de groep”.

Activiteiten 2015 Buitenveldertgroep Hoogeveen

De Buitenveldertgroep Hoogeveen heeft een energiek 2015 achter de rug. Het was heel mooi om te zien dat verschillende deelnemers in 2015 er in zijn geslaagd hun zelfvertrouwen te vergroten en meer te gaan geloven in eigen kracht. Bij sommigen gaat dit met hele kleine stapjes, anderen gaan wat sneller. Uiteindelijk is progressie, hoe minimaal ook, geweldig.

De wekelijkse sessie van de Buitenveldertgroep is zeer intensief en verlangt relativering, humor, variatie, maar ook ontspanning. Voor de groep is het essentieel dat het binnen de groep niet altijd over problemen gaat, maar dat er ook ruimte is om ontspannen met elkaar tijd door te brengen. Om hier invulling aan te kunnen geven kiezen wij gezamenlijk periodiek een activiteit. Op die avonden draaien we geen gespreksronde. De activiteit wordt bekostigd door

64

Page 65: Welkom - Stichting Zelfhelp Nederland · Web viewDit gebeurde ondermeer bij Hogeschool Inholland, Hogeschool van Amsterdam, Hogeschool Windesheim, NHL Hogeschool, Stenden Hogeschool,

de wekelijkse inleg van een kleine niet verplichte bijdrage aan het eind van de avond. Hierbij dient er niet gedacht te worden aan dure uitstapjes, maar aan activiteiten die betrekkelijk eenvoudig uitgevoerd kunnen worden. Dit jaar hebben we op de locatie, waar we ook de gespreksgroep houden, diverse keren een film gekeken en gebarbecued. Aan het eind van het jaar hebben we van het batig saldo en een kleine gift een kerstpakket kunnen verzorgen. Dit werd zeer gewaardeerd door iedereen. Vooral films zijn een mooie aangelegenheid om te laten zien wat je, ondanks al je problemen, kunt bereiken. Humor is een goed relativeringelement en dit probeert de gespreksleider en kartrekker van de groep dan ook te laten terugkomen in de films. Dit jaar hebben we gekeken naar de films L’intouchable, As It Is in Heaven en La vita è bella. L’intouchable laat heel mooi zien dat medelijden vaak niet is waar je op zit te wachten als het slecht met je gaat, maar dat je met enige ondersteuning moeilijke dingen in het leven kunt overwinnen. As It Is in Heaven gaat over het volgen van je gevoel en het benutten van je talent zonder te worden geleefd door anderen. La vita è bella vertelt hoe sterk een mens kan zijn, zelfs onder de meest gruwelijke omstandigheden.

Het overlijden van één van de deelnemers van de groep Hoogeveen in 2015 heeft er behoorlijk ingehakt. Veelzeggend was dat deze deelnemer tot vrijwel zijn laatste adem naar de groep kwam. Tijdens de laatste terminale fase kostte het hem veel moeite om naar de groep te komen en werd het ook steeds moeilijker om zijn gevoelens aangaande zijn verscheiden te uiten. Op het laatst konden wij hem niet meer bieden waar hij behoefte aan had en heeft hij zich hopelijk tot anderen gewend, die vertrouwder zijn met het begeleiden naar het einde van het leven. Sommige van onze deelnemers zijn naar zijn begrafenis geweest. Dank voor het delen van je ervaringen, daar hebben we veel van opgestoken. Rust zacht!

Onderstaand de onderwerpen die in 2015 in de Buitenveldertgroep Hoogeveen aan de orde zijn geweest in de wekelijkse groepsgesprekken op basis van de tafelmanieren:

Stress/TerugvalOmmekeerWat moet je doen om te stoppen?Heb je het verleden een plaats gegeven?EenzaamheidHulpverleningZijn er nog onverwerkte dingen in je leven?IsolementAmbitiesStigma’sOntspanningCliëntervaringVeiligheid na DetoxFamiliebandenLoslatenDromenTijdbestedingTegenslag, hoe gebruik je niet?Eerlijk zijn tegen jezelfVastbijten in herstelHoe ga je om met rust?Verdriet

65

Page 66: Welkom - Stichting Zelfhelp Nederland · Web viewDit gebeurde ondermeer bij Hogeschool Inholland, Hogeschool van Amsterdam, Hogeschool Windesheim, NHL Hogeschool, Stenden Hogeschool,

Hoofdstuk afsluitenHoe ga je om met afwijzing?Wat beteken je voor een ander?LiefdeloosheidToekomstDe DoodRouwBegripVertrouwen

Op zeker moment werd bij de gespreksleider en kartrekker het idee geboren om de deelnemers zelf een bijdrage te laten leveren aan dit jaarverslag. Enigszins sceptisch vroeg hij aan de deelnemers of ze een stukje wilden schrijven voor dit jaarverslag en daarin in eigen bewoording wilden vertellen wat ze van de Buitenveldertgroep vinden. Tot zijn verbazing waren de meesten, na verzekering van anonimiteit, hiertoe wel bereid. Onderstaand treft u de aangeleverde stukjes aan. Om het persoonlijk gehalte te waarborgen is op geen enkele wijze geredigeerd, met uitzondering van de ondertekening, waarbij alleen een letter als pseudoniem is blijven staan, om de anonimiteit te waarborgen:

“De Buitenveldert

Voor mij is de buitenveldert als een steunpunt.

Ik kan en mag en ben daar mezelf zijn en voel me er zo geborgen dat er niets is wat ik niet zou durven zeggen.

Je kunt er je ei kwijt want je neemt globaal de afgelopen week door waar je vrij bent om uitgebreid te zijn of niet, niets is goed of fout.

Dit laatste geldt ook voor de onderwerpen zelf. Geen verhaal is goed of fout, het is je eigen persoonlijke verhaal en dat is erg fijn.

Het feit dat ik echt gehoord word, je raakvlakken en overeenkomsten met elkaar hebt, maakt dat ik me daar veilig voel.

En dan het luisteren naar de ander...... Het geduld opbrengen en de concentratie die het van mij vergt kost me elke bijeenkomst energie (Ben een ras-echte ADHDer),

maar daarentegen leer je veel. Van elkaar maar ook over jezelf. Door het onderwerp tot je te nemen ga je weer graven in het verleden of heden, hangt van het onderwerp af

en daardoor leer je jezelf beter kennen.

Ik kom voor meerdere dingen bij de groep, maar met 1 verslaving die ga ik per 1 januari stoppen en heb het volste vertrouwen erin dat het gaat lukken.

Door wilskracht maar ook de steun van de groep. Het is echt zonde dat het maar 1 keer per week is. Dat had van mij ook 2 keer per week gemogen (tip).

Mvg, een groepslid”

66

Page 67: Welkom - Stichting Zelfhelp Nederland · Web viewDit gebeurde ondermeer bij Hogeschool Inholland, Hogeschool van Amsterdam, Hogeschool Windesheim, NHL Hogeschool, Stenden Hogeschool,

“Hallo Gerard,

Bij deze dan eindelijk een stukje tekst......

BuitenveldertgroepIk ben een man van vijftig jaar en al vanaf mijn achttiende verslaaft aan wiet.

Na een succesvol afkicktraject in 2014 ben ik voor het eerst naar een zelfhulpgroep voor verslaafden gegaan. Ik vond deze groep niet zo fijn vanwege de nogal chaotische structuurloze bijeenkomsten. Ik vond en vind het wel fijn dat er ook direct betrokkenen aan deze zelfhulpgroep kunnen deelnemen maar door hun aantal en de slechte begeleiding van de groep, komen de verslaafden zelf regelmatig niet aan bod. Door het lid worden van een vereniging die op maandagavond actief is kon ik niet langer naar deze groep, bovendien wilde ik wel wat verder kijken dan alleen deze zelfhulpgroep.

In deze groep was de “Buitenveldertgroep” wel eens genoemd. Zo wist ik dan ook van het bestaan van de Buitenveldertgroep af. Wat mij op de website al aansprak waren de duidelijke regels voor de zelfhulpgroep, al was wel even wennen aan die regels. Met name bij het “Onderwerp” gedeelte. Altijd klaar voor een reactie, was het best wel een uitdaging voor mij om tijdens het woord van een ander niet te reageren en alleen te luisteren. Dat heb ik ondertussen aardig onder de knie gekregen. Waar ik woon is geen zelfhulpgroep en mijn eerste reden om naar een groep in een andere plaats te gaan is om ervaring op te doen voor het oprichten en eventueel leiden van zo’n zelfhulpgroep in mijn eigen woonplaats. Inmiddels kom ik, mede door een behoorlijke terugval in mijn verslaving, niet alleen meer om ervaring op te doen maar ook om mijn eigen problemen bij de groep op tafel te kunnen leggen. Ik vind het vaak nog heel moeilijk om eerlijk tegen mij zelf te zijn. Door de ervaringen en verhalen uit de groep voel ik me wel geïnspireerd om die eerlijkheid op te zoeken en te hanteren. Niet alleen de vervelende zaken komen aan bod maar ook wel mooie of leuke verhalen wat maakt dat we ook nog eens regelmatig plezier met elkaar kunnen hebben.

Groet F.”

“Hallo Gerard,

Bij deze zal ik proberen een stukje te schrijven over de Buitenveldertgroep. Ik ben na behandeling bij het Fact, op hun advies, bij de Buitenveldert terecht gekomen. Ik zit met een chronische alcohol- en weed-verslaving omdat ik de hedendaagse realiteit niet aan kan. Ik gebruik niet veel maar er hoeft maar iets te gebeuren of mijn alcoholgebruik schiet de lucht in. Ik ga naar de groep omdat ik voor mijzelf een limiet heb over hoeveel ik per dag mag drinken. Als het gebruik omhoog schiet, waar ik me erg voor schaam, heb ik ook een probleem erbij. Dan wordt mijn probleem in een onderwerp gegoten waarover iedereen het zijne/hare van zegt. (natuurlijk wordt ik niet op mijn wenken bediend maar we hebben ook een rondje waarin iedereen iets over zijn/haar week verteld en ook daar leer ik veel van). Ik leer dan van iedereen iets en ben emotioneel weer een heel klein stukje gegroeid. Toen ik, voor twee jaar terug, bij de groep begon was ik een angstig vogeltje, een eigen mening had ik eigenlijk niet omdat ik het iedereen naar de zin wou maken. Nu ben ik nog wel angstig voordat de groep begint (ik heb een sociale fobie en moet er altijd erg aan wennen als er nieuwe mensen bij komen) maar ik verheug me er ook op. Je leert elkaar echt kennen en wat in de groep besproken wordt blijft daar ook en met de keer dat ik ga voelt het vertrouwder. Het levert me meer zelfvertrouwen op, ik heb geleerd een eigen mening te hebben en mijn

67

Page 68: Welkom - Stichting Zelfhelp Nederland · Web viewDit gebeurde ondermeer bij Hogeschool Inholland, Hogeschool van Amsterdam, Hogeschool Windesheim, NHL Hogeschool, Stenden Hogeschool,

terugvallen zijn stukken minder geworden. Al met al ben ik dankbaar dat de groep er is en dat ik er voor de groep mag zijn.”

“Hallo Gerard,

Hier mijn stukje over de Buitenveldert.

De buitenveldertgroep Hoogeveen. Ik kwam ongeveer 5 jaar geleden bij de Buitenveldertgroep in Hoogeveen. Tot op heden ga ik nog steeds iedere donderdagavond naar de groep.

Ook ben ik tot op heden nog steeds clean. Ik heb in deze groep geleerd dat ik niet alleen sta met mijn problematiek wat voor de buitenwereld vaak een raadsel is. Door mijn mede groepsleden voel ik mij gesteund in het nuchter blijven en ze helpen mij door moeilijke tijden heen. Mijn leven heeft weer zin en ik krijg het weer aardig op de rit. Toch zal ik naar de groep blijven gaan omdat dit mij scherp houd en mij behoed voor een terugval. Als het in het dagelijks leven moeilijk is vind ik in de groep rust en antwoord om door te gaan. Een voordeel vind ik dat er altijd een ongedwongen sfeer is in tegenstelling tot de hulpverlening zoals VNN en GGZ. Er zit minder druk achter omdat het niet onder een behandeling valt. Ik krijg hier de tijd om mij te ontwikkelen. Ook spreekt mij persoonlijke ervaringen van lotgenoten meer aan. Ik sta dankzij de groep gelukkig niet meer alleen en voel mij geaccepteerd zoals ik ben.

A.”

Tot zover de bijdrage van de diverse deelnemers aan de Buitenveldertgroep Hoogeveen.

Onvoorwaardelijke presentie is het belangrijkste element in het contact met de deelnemers.Dit realiseerde de gespreksleider zich dit jaar eens te meer, toen verschillende deelnemers te maken kregen met een wijziging in hun hulpverleningstraject, ingegeven door bezuinigingen. Transitie en decentralisatie van diverse soorten zorg, nu ingebed in de WMO, leidde er toe dat sommige deelnemers totaal van slag waren door wisseling van hulpverleners en/of vorm van hulpverlening. Ze bouwen een band op met hun hulpverlener en nemen die dan ook vaak in vertrouwen, waarbij de meest private en intieme zaken gedeeld worden. De hulpverlener is professional, heeft meestal uitgebreide dossierkennis en kan zijn/haar persoonlijke betrokkenheid over het algemeen goed afbakenen. De cliënt (deelnemer) kan dit veel moeilijker, voelt zich afhankelijk van die ene specifieke hulpverlener, stelt zich ook zo op en wordt door wisseling van de wacht teruggeworpen in zijn/haar proces van herstel.In dit licht bezien was 2015 misschien wel het belangrijkste jaar van de Buitenveldertgroep als constante factor in een turbulent “zorgjaar”.“Bij het ter perse gaan van dit schrijven” werd bekend dat we de huidige locatie moeten verlaten. We hebben recentelijk een gesprek gehad met gebiedsregisseur Martin Peelen van de gemeente Hoogeveen en die heeft enkele mogelijke locaties naar voren gebracht. Deze zullen we zeker opvolgen. Mocht er in iemand, na het lezen van dit verslag, een mogelijke locatie opwellen, aarzel dan niet en laat het ons weten.Rest ons het uitspreken van onze dank voor de ondersteuning van de gemeente Hoogeveen.De Buitenveldertgroep Hoogeveen, namens deze, Gerard van Otterlo (06-51804911).

68

Page 69: Welkom - Stichting Zelfhelp Nederland · Web viewDit gebeurde ondermeer bij Hogeschool Inholland, Hogeschool van Amsterdam, Hogeschool Windesheim, NHL Hogeschool, Stenden Hogeschool,

Tot slot nog een korte nadere toelichting van de werkwijze van de BuitenveldertgroepenDoelstellingen van een zelfhelpgroep zijn:● Groei naar eigen regie (“Wat wil ik?”)● Groei van eigen kracht (“Wat kan ik?”)● Groei naar zelfredzaamheid (“Wat doe ik zelf?”)● Groei naar participatie (“Wat kan ik doen in de samenleving?”)

Dit beoogde doel hoopt zij te bereiken door mensen in de groepen te helpen werken aan: ● Het herstel van een verslaving.● Alert blijven op het risico van een opleving van de aandoening verslaving.● Op een gezonde manier leren leven met verslavingsgevoeligheid.● Zichzelf in alle vrijheid verder ontwikkelen in het leven, ieder op zijn/haar eigen manier.

De Buitenveldertgroepen zijn hiervoor voor veel mensen het ideale platform, door:● De erkenning en herkenning van de eigen problematiek op basis van gelijkwaardigheid, tolerantie en vrijheid van visie, zonder stigma, zelfstigma en taboe.● De rust en ruimte, die door de ‘Tafelmanieren’ wordt gecreëerd, te leren benutten om gevoelens en gedachten uit te spreken, en goed te luisteren naar jezelf en anderen.● Spanningsopbouw te voorkomen of verlagen door je uit te spreken in de groep.● Op die manier het vermogen tot zelfreflectie en reflectie te ontwikkelen.● Een gevoel van eigenwaarde te (her)vinden met hulp van het lotgenotencontact.● Eigen kracht, eigen regie, zelfredzaamheid, en autonomie te (her)ontwikkelen.● Vanuit de noodzakelijke basis van gezonde zelfzorg het vermogen tot participatie te ontwikkelen en te concretiseren binnen de groepen, ander vrijwilligerswerk of betaald werk.● Wat in de groep gezegd wordt, blijft ook in de groep; gelijkwaardigheid, vertrouwen en veiligheid is van belang voor het delen van ervaringen met elkaar.● Lotgenotencontact kan veel hoop en steun geven.Ons logo luidt niet voor niets: “De groep bestaat uit de mensen in de groep”.

Activiteiten 2015 Buitenveldertgroep Hoorn

De Buitenveldertgroep Hoorn bestaat nog steeds, ook al heeft de gemeente Hoorn besloten dit vrijwilligersinitiatief ook in 2015 en 2016 nog niet te ondersteunen, ondanks het feit dat het gemaakte bezwaar daartegen door de Commissie Beroep en Bezwaar is toegekend en onderschreven. Als enige Buitenveldertgroep in Nederland zonder ondersteuning van de gemeente, houden de bezoekers toch vol, omdat zij beseffen hoe belangrijk de groep is voor blijvend herstel. Daarbij wordt de groep natuurlijk wel ernstig beperkt in haar activiteiten, maar zij handhaaft vooralsnog de basis: het wekelijks groepsgesprek. Sinds de start, begin september 2012, is er elke vrijdagavond een groepsgesprek voor lotgenoten, die daarin veel steun vinden voor hun herstel. Het begon met een vaste kern van vier mensen, maar begin 2015 was die kern gegroeid tot 6 mensen. In de bestuursvergadering van alle Buitenveldertgroepen maart 2015 vertelt de gespreksleider van de groep: “Er is een vaste kern van 6 mensen, al twee jaar. Wel komen er de laatste tijd weinig nieuwe mensen. Daar klaagt de groep wel eens over. We hebben ook geen mogelijkheden om te adverteren, en op andere manieren meer naamsbekendheid aan de groep te geven. Wel is er een paar weken terug voorlichting gegeven aan medewerkers en cliënten van Brijder Hoorn tijdens een lunch, dus we hopen dat daar ook weer wat uit voort komt. Ik ben heel blij met P., die elke week de groep trouw ondersteunt vanuit Amsterdam.”

69

Page 70: Welkom - Stichting Zelfhelp Nederland · Web viewDit gebeurde ondermeer bij Hogeschool Inholland, Hogeschool van Amsterdam, Hogeschool Windesheim, NHL Hogeschool, Stenden Hogeschool,

P. komt gelukkig graag in Hoorn, en laat merken dat hij, als oude rot in dit “vak”, erg blij is met de rustige en bescheiden maar wel heldere wijze waarop de nieuwe gespreksleider die rol op zich heeft genomen, waardoor zij, na het vrij plotselinge vertrek van de eerste kartrekker, die teveel hooi op zijn vork had genomen, het voortbestaan van de Buitenveldertgroep Hoorn heeft gegarandeerd. Ook was P. verguld met het kaartje dat hij van de groep kreeg toen hij in het ziekenhuis lag wegens een operatie.Juni 2015 meldt de gespreksleider in een overleg: “Er zijn maar weinig bezoekers naar onze groep gekomen.” Er hadden ongetwijfeld meer bezoekers gebruik kunnen maken van deze laagdrempelige voorziening, geheel door vrijwilligers in stand gehouden, maar door het beleid de groep niet te ondersteunen, beperkt de gemeente Hoorn deze herstelwerkgroep voor haar burgers: de groep heeft beperkte tot geen mogelijkheden haar naamsbekendheid te verbeteren door advertenties in lokale media, door het verspreiden van voldoende informatiemateriaal, door het geven van voorlichtingen aan cliënten binnen de verslavingszorg, door contacten aan te gaan met andere maatschappelijke organisaties, zoals dat in andere gemeenten wel gebeurt. Terwijl de Buitenveldertgroep ook in Hoorn zowel een aspect van de invulling van de nieuwe Wmo als de participatiewet kan zijn, en van de implementatie van Welzijn Nieuwe Stijl ter bevordering van de zelfredzaamheid en participatie van kwetsbare burgers, wanneer de gemeente de bescheiden ondersteuning biedt die gevraagd wordt. Met het begrote relatief geringe bedrag kan deze geheel door vrijwilligers opgezette en in stand gehouden groep zowel zorgen voor publiciteit door folders en boekjes, advertenties, voorlichtingen, eigen website met vragenformulier dat dagelijks wordt beantwoord, een gratis 0800-nummer voor vragen en in geval van urgente situaties, vergaderingen met de andere 18 Buitenveldertgroepen om zo goed samen te werken en elkaar te ondersteunen (want de groep opzetten en gaande houden is géén sinecure), regelmatig overleg/intervisie over de voorlichtingen en trainingen in het geven van voorlichtingen, een nieuwsbrief, secretariaat, begeleiding van gespreksleiders en bestuursleden vanuit het dagelijks bestuur, gastcolleges op Hogescholen, het in contact komen en blijven met andere maatschappelijke organisaties, met alle reiskosten e.d. die dit alles met zich mee brengt. Toch zijn de kosten van al deze activiteiten relatief gering, want wanneer iemand in verslaving gevangen blijft, of terugvalt, zijn de kosten per persoon (en zijn omgeving) vele malen hoger dan die van deze hele groep.De gespreksleider vervolgt: “Qua vervoer is het voor mensen uit de regio vaak ook niet zo goed te doen. Wat opvalt, is dat als we met de kleine kern zijn, en we laten de gespreksregels een keer wat los, dat het dan eigenlijk meteen helemaal niet meer goed gaat: al heel snel gaan mensen op elkaar reageren, kritiek geven. De gespreksregels vind ik dus erg belangrijk, maar tegelijkertijd is het soms belangrijk er flexibel mee om te gaan; bijvoorbeeld als iemand de groep langere tijd niet heeft kunnen bezoeken, en dan bij een bezoek heel veel te vertellen heeft. We proberen de naamsbekendheid van de groep te handhaven en uit te breiden, door zelf wat flyers te verspreiden. Ook geeft iemand uit de groep voorlichtingen in de ADG-groep (Algemene Detox Groep) van Brijder Hoorn. Soms komen daaruit nieuwe bezoekers naar de groep.” Een kartrekker van een andere groep zegt: “Toen ik destijds in de groep kwam, zaten er soms ook maar 2 tot 3 mensen, maar tegenwoordig zitten we vaak met 15 mensen: een groep kan zich dus ontwikkelen in de loop der jaren; geduld is belangrijk, het is een kwestie van lange adem soms.” De gespreksleider van de groep Hoorn vervolgt: “Ik heb er zelf ook niet zoveel problemen mee dat de groep nu nog zo klein is, maar sommige bezoekers wel.” Een andere gespreksleider reageert: “Dat zijn dan toch vaak mensen die meer bezig zijn met externe dan interne factoren. Ik bezoek wel eens een tijd een locatie om een groep op of door te starten waar ik dan tijdelijk soms de enige ben: dan gebruik ik dat moment voor reflectie en zelfreflectie: het is maar net welke inhoud je er zelf aan geeft; of je nou alleen bent, met z’n tweeën of een paar mensen.” Een ander vervolgt: “Toen ik begon met bezoeken van de groep heb ik al snel ontdekt dat het mij om de kwaliteit gaat, en niet om de kwantiteit. Als er weinig

70

Page 71: Welkom - Stichting Zelfhelp Nederland · Web viewDit gebeurde ondermeer bij Hogeschool Inholland, Hogeschool van Amsterdam, Hogeschool Windesheim, NHL Hogeschool, Stenden Hogeschool,

mensen zijn is het net zo belangrijk als wanneer er veel mensen zijn; als de avond en het groepsgesprek maar goed zijn geweest voor de bezoekers. Dat is voor mij de belangrijkste drijfveer. Ik begrijp wel dat het moeilijk kan zijn voor sommige bezoekers als er weinig mensen zijn, omdat ze zich dan niet kunnen verschuilen achter anderen, wat in een grotere groep wel goed mogelijk is. Het is een kunst om een avond ook met een kleine groep op zo’n manier invulling te geven dat de aanwezigen er iets voor zichzelf uit kunnen halen. Bovendien kent het bezoekersaantal altijd golfbewegingen, door de jaren heen; daar is geen peil op te trekken, en het heeft dus ook geen zin je er zorgen over te maken. Natuurlijk kan het fijn zijn als er eens wat meer mensen zitten zodat je meer inbreng hebt, maar met z’n tweeën kun je ook een uitstekend groepsgesprek voeren, waarbij je beiden dan ook alle tijd en rust hebt dieper op het onderwerp in te gaan. Dat kan ook erg prettig zijn. En bovenal: het is zoals het is.” Weer een ander zegt: “Heel soms zitten wij ook met weinig mensen, terwijl de groep vrijwel altijd uit 10-20 mensen bestaat zijn de soms ineens met 5 of 4, en dan hebben we toch ook een heel goed gesprek van een uur. De aanwezigen zeggen altijd dat ze er beter vandaan komen dan dat ze erheen gingen: dáár gaat het volgens mij toch om. En als de groep te groot wordt (meer dan 20 personen), dan duurt de avond soms gewoon te lang voor de bezoekers; de meeste mensen kunnen zich eigenlijk maar maximaal een uur tot anderhalf uur goed concentreren. Dus een echt grote groep is ook niet fijn.”

Eind 2015 heeft de groep Hoorn het echt moeilijk. De gespreksleider mailt het dagelijks bestuur een update van de stand van zaken: “Hier een update van Groep Hoorn, stand van zaken en onze plannen. Zoals bij jullie bekend is, loopt de groep de laatste tijd niet, en we hebben geen mogelijkheden de naamsbekendheid te versterken, en mensen waarvoor de groep veel kan betekenen te informeren. We zijn nu nog met een harde kern van 3 à 4 personen, maar komen vrijwel geen nieuwe mensen. Bovendien zijn we vier regelmatige bezoekers kwijtgeraakt, waar we wel nog contact mee hebben gezocht, maar dat lukt niet met iedereen, dus we weten van sommigen ook niet waarom ze niet meer komen*. Misschien zijn ze ook een beetje moedeloos aan het worden van deze situatie, waarin we geen enkele ondersteuning van de gemeente ondervinden, en de groep maar niet wil groeien. Dus de discussie speelt al enige tijd of we nog wel verder willen. N. stelde twee maanden geleden voor om het tot het eind van dit jaar (2015) af te wachten: hij had toen veel flyers neergelegd bij huisartsen in de regio. We gaan een mail uitdoen aan oud-deelnemers met een uitnodiging voor 11 december om het jaar met een zo groot mogelijke groep af te sluiten. We gaan zien of daar mensen op reageren, en anders zijn we gezellig met ons eigen vaste kleine clubje bij elkaar. Maar dan is het misschien ook wel de laatste bijeenkomst van 2015. Volgend haar zien we dan wel verder.Dat zal dan wel zijn met iemand anders die de kar trekt, of als eindverantwoordelijke, want ik wil daar sowieso mee stoppen. Misschien wil N. dat, gespreksleider zijn vindt hij prima, maar of hij deze groep zou willen voortzetten is nog niet besloten. Hij overweegt ook om dan maar de groep in Alkmaar te gaan bezoeken.”* Begin 2016 bereikte ons het droevige bericht dat één van de bezoekers van de groep Hoorn wegens ernstige terugval met heftige gevolgen voor de gezondheid was opgenomen in de intensive care van het West Fries Gasthuis. Een week later is hij overleden. Een Buitenveldertgroep biedt haar bezoekers een laagdrempelige ontmoetingsplek, zonder voorafgaande intake of indicatie. Mensen die met verslavingszorg en/of psychiatrie en/of psycholoog en/of andere hulpverlening in aanraking zijn (geweest) hebben vaak sterke behoefte om sociale contacten in eerste instantie weer op te bouwen in de veilige en herkenbare omgeving van een lotgenotengroep. Eerst uit eigen kracht putten, vóórdat hulpverleners en andere ‘buitenstaanders’ (weer) de regie overnemen is het uitgangspunt van de Buitenveldertgroep. Maar ook: op tijd hulp vragen wanneer dat nodig is, om meer (ook

71

Page 72: Welkom - Stichting Zelfhelp Nederland · Web viewDit gebeurde ondermeer bij Hogeschool Inholland, Hogeschool van Amsterdam, Hogeschool Windesheim, NHL Hogeschool, Stenden Hogeschool,

maatschappelijke) schade te voorkomen. Mensen met beperkingen moeten soms ook eigen barrières overwinnen om deel te nemen aan activiteiten: het groepsgesprek volgens de Buitenveldertmethode, waarin gedacht wordt vanuit en gesproken over eigen kracht en eigen mogelijkheden, helpt daarbij. Voor gemeenten is het in het kader van de Wmo belangrijk om concrete projecten te ondersteunen die duidelijk bijdragen aan empowerment, zoals de Buitenveldertgroepen. De Buitenveldermethode heeft de afgelopen 33 jaar bewezen een bijdrage te kunnen leveren aan het bevorderen van participatie van (ex)verslaaafden, door zich niet alleen tijdens de groepsgesprekken bezig te houden met de aard van de beperking, en aan herstel te werken op dat terrein, maar ook door de leefsituatie van mensen te verbeteren, door ze sociale contacten te bieden, te werken aan verdergaand herstel en verandering van persoonlijke kenmerken en omgeving, door tijdens de groepsgesprekken steeds weer in te gaan op de achterliggende levensproblematiek, en de bezoekers allerlei handvatten te bieden om uit de eigen omgeving te treden door middel van vrijwilligerswerk binnen en buiten de Stichting Zelfhelp. De zelfredzaamheid van mensen met een verslavingsachtergrond kan aanzienlijk sterker worden, wanneer zij een beroep durven doen op lotgenoten.Doordat de bezoekers zich meer bewust worden van hun verslavingsgevoeligheid, gaan ze of zélf stoppen met drinken, drugsgebruik, gokken, roken, gamen of ander dwangmatig gedrag, of ze gaan meer tijdig hulpverlening van professionals vragen. Na de behandeling kunnen ze dan in de groep verder werken aan hun herstel, wat de kans op recidive vermindert. Ook is de Buitenveldertgroep zeer geschikt om te werken aan verdere ontwikkeling van het individu: communicatief, sociaal en wat betreft zingeving en levensinvulling. Door het contact met (vrijwilligers)werk binnen en buiten de groepen kan men zichzelf en zijn/haar specifieke vaardigheden blijven ontwikkelen. Dat alles blijkt een belangrijke voorwaarde om ook op lange termijn ‘oplevingen’ van de chronische ziekte verslaving (uitglijders, terugvallen) te voorkomen, en een gezonde levensstijl te ontwikkelen én handhaven. Zodat men in balans blijft en met meer nuchterheid in het leven kan staan. Want een uitglijder kan zo maar leiden tot een terugval, en dat kan het einde van een leven betekenen. De keuze “Wil je leven of wil je dood?” is in feite de levensvraag waarom het gaat bij herstel van een verslavingservaring. De Buitenveldertgroep Hoorn voorziet duidelijk in de vraag naar deze specifieke vorm van lotgenotencontact. Onze groepen zijn met name uniek doordat ze geheel door lotgenoten zelf georganiseerd worden, tegelijkertijd niet gebonden aan enige doctrine of (semi)spirituele of professionele organisatie, maar toch een goede organisatiegraad kennen, en bijvoorbeeld ook professionele trainingen en goede begeleiding verzorgen in het geven van voorlichtingen, waardoor de vaak zeer noodzakelijke intensieve begeleiding in eigen gelederen kan plaatsvinden. Ieder individu krijgt in deze groep de ruimte om het eigen leven na de verslaving op te bouwen met behulp van de ervaringen van anderen. Het groepsgesprek kent een strikte structuur, wat veiligheid biedt. De heuristische werkwijze is uniek voor dit soort lotgenotengroepen. Daarom vragen wij de gemeente Hoorn nogmaals nadrukkelijk dit initiatief in 2017 wel te ondersteunen, ondanks de inmiddels ontvangen afwijzing 2016.

Uit dit verslag blijkt dat de Buitenveldertgroep Hoorn in 2015 standvastig is door gegaan met het bieden van deze unieke mogelijkheid tot blijvend herstel van een verslavingsperiode, maar dat het proces soms zeer moeizaam is, en er onzekerheid is of het aanbod in de toekomst nog wel beschikbaar zal zijn voor de kwetsbare burgers uit de gemeente Hoorn en omgeving.

Activiteiten 2015 Buitenveldertgroep IJmuiden

Ook in 2015 kwam de Buitenveldertgroep wekelijks bijeen op de woensdagavonden, voor het groepsgesprek op basis van de Tafelmanieren van alle Buitenveldertgroepen, zoals zij nu al bijna 3 jaar doet, sinds de start op 15 mei 2013. In 2015 bestond de groep uit een vaste kern

72

Page 73: Welkom - Stichting Zelfhelp Nederland · Web viewDit gebeurde ondermeer bij Hogeschool Inholland, Hogeschool van Amsterdam, Hogeschool Windesheim, NHL Hogeschool, Stenden Hogeschool,

van 6 bezoekers, waaronder twee gespreksleiders die voor elkaar kunnen inspringen als één van beiden een keer niet kan, en daarnaast een aantal minder regelmatige bezoekers. Ondanks fysieke beperkingen zet de kwartiermaker van de groep door met het opzetten en gaande houden van de Buitenveldertgroep IJmuiden. Mensen kunnen hier blijvend werken aan hun herstel van een verslaving, leren leven met verslavingsgevoeligheid, en blijvende alertheid op die gevoeligheid, om recidive te voorkomen. De gespreksleider, contactpersoon en kartrekker uit IJmuiden is na een langdurige cannabisverslaving vele maanden intensief in therapie geweest op de ISBA (Intensieve Schematherapie Behandelafdeling) van Brijder Alkmaar. Daar kreeg zij voorlichting over de werkwijze van de Buitenveldertgroep, en kon deze manier van werken zelf ervaren op maandagmiddagen als onderdeel van het behandelprogramma. Dat beviel zo goed dat ze al gauw de Buitenveldertgroep Alkmaar ging bezoeken, die op maandagavonden in hetzelfde gebouw van Brijder bijeenkomt. Toen de ISBA-behandeling met goed resultaat werd afgesloten, ontstond op den duur de idee om, in plaats van elke maandag vanuit IJmuiden naar Alkmaar te reizen, in IJmuiden zelf een Buitenveldertgroep te beginnen. Mede omdat er meer mensen op de ISBA waren die in de omgeving van IJmuiden woonden. Na contact te hebben opgenomen met de Stichting Zelfhelp over haar voornemen, en van het dagelijks bestuur ondersteuning te vragen en krijgen, vond zij al gauw een ruimte waar de groep op woensdagavonden bijeen kon komen. Vervolgens werd een datum geprikt om te beginnen, en de eerste bijeenkomst werd bekend gemaakt in lokale media, met de tekst: “Controle kwijt? Problemen met het gebruik van drank, drugs, medicijnen of andere middelen? Help jezelf! Iedere woensdagavond is er een thema-avond over Zelfhelp in Huiskamerproject De Drempel in IJmuiden. In de Buitenveldert Werkgroep kun je het onderwerp dat je zelf wilt bespreken onder lotgenoten ter sprake brengen, waardoor we elkaar kunnen steunen.” Ook werd de groep uiteraard op de website www.zelfhelp.nl gezet.De kartrekker van de groep is van meet af aan erg actief, ondanks medische problematiek, en deed bij Brijder de cursus ‘Werken Met Eigen Ervaring’: ‘WMEE’ later door de Vrijplaats van Brijder omgedoopt tot IE: ‘Inzet Ervaringsdeskundigheid’ een ‘verslavingsvariant’ op een cursus gemaakt door het HEE-team van het Trimbos Instituut, dat staat voor Herstel, Empowerment en Ervaringsdeskundigheid. HEE omvat effectieve werkwijzen en strategieën van mensen met psychische kwetsbaarheden om zichzelf te (leren) helpen. De WMEE/IE is een oriënterende cursus voor mensen die op zoek zijn naar wegen om hun eigen ervaringen in te zetten als cliënten van de GGZ of verslavingszorg. Tijdens verschillende voorlichtingen bij verslavingszorginstellingen, tonen cliënten belangstelling getoond voor de groep in IJmuiden, omdat zij in, of in de buurt van IJmuiden wonen. Inmiddels neemt de naamsbekendheid in de regio langzaam maar zeker toe. Onze organisatie en werkwijze van de groepen (strikte gespreksregels en huishoudelijke afspraken, gebaseerd op onze ‘Tafelmanieren’) draagt bij aan het versterken van de zelfredzaamheid van de bezoekers, zowel in denkwijze als gedragspatronen – doordat men wordt uitgenodigd zelf een manier te vinden om zich te bevrijden van verslaving en op eigen, autonome wijze, een gezond leven te gaan ontwikkelen. Voorts blijkt lotgenotencontact een veilige omgeving om datgene, waarvoor men zich in wezen vaak diep schaamt, uit te spreken, te bespreken, en erop aangesproken te worden door mensen die zichzelf uit de negatieve vicieuze cirkel van verslaving hebben bevrijd, en dus als ervaringsdeskundige spreken. Maar ook is zo’n groep een plaats om, vaak na veel chaos en isolement, zich (weer) in alle rust te leren uitspreken, en (minstens even belangrijk): (weer) te leren luisteren naar anderen. Daarnaast is het ook een plaats om het sociaal isolement te leren doorbreken, door (weer) sociale contacten aan te durven gaan. Ook gaat een aantal groepsdeelnemers vanuit de groep aan de slag met vrijwilligerswerk, bijvoorbeeld binnen onze organisatie als voorlichter (na het bijwonen van door ons, in samenwerking met Assissa Consultancy georganiseerde trainingen/intervisies), of als gespreksleider in de groep, bestuurslid namens de groep in het

73

Page 74: Welkom - Stichting Zelfhelp Nederland · Web viewDit gebeurde ondermeer bij Hogeschool Inholland, Hogeschool van Amsterdam, Hogeschool Windesheim, NHL Hogeschool, Stenden Hogeschool,

landelijk bestuur, e.d. Groepsleden worden gestimuleerd de tijd die ze voorheen verbruikten met verslaving nu op een gezonde manier in te vullen, door (vrijwilligers)werk, en/of andere positieve dagbestedingen, zodat zij zichzelf beter gaan voelen, maar tegelijkertijd op enigerlei wijze van positieve betekenis worden voor de samenleving.Vaak wordt terugkeer in de maatschappij, na een opname, als een ‘zwart gat’ ervaren; naast de nazorg vanuit de kliniek die zoveel mogelijk gegeven wordt, maar vaak vrij beperkt blijft, blijkt het in de praktijk ook erg belangrijk dat men weet heeft van de mogelijkheid ook zelf iets te kunnen ondernemen om de alertheid op terugval te versterken en te onderhouden: de drempel een groep te bezoeken is dan veel minder hoog, nadat men in de zorginstelling met deze werkwijze al op enigerlei wijze in aanraking is geweest.Het leren leven met een verslavingsgevoeligheid is niet zelden een proces van jaren (na een vaak jarenlange verslaving), en dat proces kan in alle rust plaatsvinden in een groep, omdat deze mogelijkheden niet aan een tijdslimiet zijn gebonden, en er geen kosten aan zijn verbonden (niet zelden, immers, hebben (ex)verslaafden een zeer laag inkomen – zeker gedurende de eerste jaren (bijvoorbeeld door afkeuring/werkloosheid, schuldsanering e.d.)).De Buitenveldertgroep in IJmuiden is, zoals dat met alle andere Buitenveldertgroepen in het land gebeurt, zowel een aspect van de invulling van de nieuwe Wmo als van de participatiewet zijn, en van de implementatie van Welzijn Nieuwe Stijl ter bevordering van de zelfredzaamheid en participatie van kwetsbare burgers. Met het begrote relatief geringe bedrag kan deze geheel door vrijwilligers opgezette en in stand gehouden groep dan zowel gaan zorgen voor publiciteit door folders en boekjes, advertenties, voorlichtingen, eigen website met vragenformulier dat dagelijks wordt beantwoord, een gratis 0800-nummer voor vragen en in geval van urgente situaties, vergaderingen met de andere 16 Buitenveldertgroepen om zo goed samen te werken en elkaar te ondersteunen (want de groep opzetten en gaande houden is géén sinecure!), regelmatig overleg over de voorlichtingen en trainingen in het geven van voorlichtingen, een nieuwsbrief, secretariaat, begeleiding van gespreksleiders en bestuursleden vanuit het dagelijks bestuur, het in contact komen en blijven met andere maatschappelijke organisaties, met alle reiskosten e.d. die dit alles met zich mee brengt. Toch zijn de kosten van al deze activiteiten relatief gering, want wanneer iemand in verslaving gevangen blijft, of terugvalt, zijn de kosten per persoon (en zijn omgeving) vele malen hoger dan die van deze hele groep. Buitenveldertgroepen bieden de bezoekers een laagdrempelige ontmoetingsplek, zonder voorafgaande intake of indicatie. Mensen die met verslavingszorg en/of psychiatrie en/of psycholoog en/of andere hulpverlening in aanraking zijn (geweest) hebben vaak sterke behoefte om sociale contacten in eerste instantie weer op te bouwen in de veilige en herkenbare omgeving van een lotgenotengroep. Eerst uit eigen kracht putten, vóórdat hulpverleners en andere ‘buitenstaanders’ (weer) de regie overnemen is het uitgangspunt van de Buitenveldertgroep. Maar ook: op tijd hulp vragen wanneer dat nodig is, om meer (ook maatschappelijke) schade te voorkomen.Mensen met beperkingen moeten soms ook eigen barrières overwinnen om deel te nemen aan activiteiten: het groepsgesprek volgens de Buitenveldertmethode, waarin gedacht wordt vanuit en gesproken over eigen kracht en eigen mogelijkheden, helpt daarbij. Voor de gemeente is het in het kader van de Wmo belangrijk om concrete projecten te ondersteunen die duidelijk bijdragen aan empowerment, zoals de Buitenveldertgroepen.De Buitenveldermethode heeft de afgelopen 34 jaar bewezen een bijdrage te kunnen leveren aan het bevorderen van participatie van (ex)verslaaafden, door zich niet alleen tijdens de groepsgesprekken bezig te houden met de aard van de beperking, en aan herstel te werken op dat terrein, maar ook door de leefsituatie van mensen te verbeteren, door ze sociale contacten te bieden, te werken aan verdergaand herstel en verandering van persoonlijke kenmerken en omgeving, door tijdens de groepsgesprekken steeds weer in te gaan op de achterliggende levensproblematiek, en de bezoekers allerlei handvatten te bieden om uit de eigen omgeving

74

Page 75: Welkom - Stichting Zelfhelp Nederland · Web viewDit gebeurde ondermeer bij Hogeschool Inholland, Hogeschool van Amsterdam, Hogeschool Windesheim, NHL Hogeschool, Stenden Hogeschool,

te treden door middel van vrijwilligerswerk binnen en buiten de Stichting Zelfhelp. De zelfredzaamheid van mensen met een verslavingsachtergrond kan aanzienlijk sterker worden, wanneer zij een beroep durven doen op lotgenoten.Doordat de bezoekers zich meer bewust worden van hun verslavingsgevoeligheid, gaan ze of zélf stoppen met drinken, drugsgebruik, gokken, roken, gamen of ander dwangmatig gedrag, of ze gaan meer tijdig hulpverlening van professionals vragen. Na de behandeling kunnen ze dan in de groep verder werken aan hun herstel, wat de kans op recidive vermindert. Ook is de Buitenveldertgroep zeer geschikt om te werken aan verdere ontwikkeling van het individu: communicatief, sociaal en wat betreft zingeving en levensinvulling. Door het contact met (vrijwilligers)werk binnen en buiten de groepen kan men zichzelf en zijn/haar specifieke vaardigheden blijven ontwikkelen. Dat alles blijkt een belangrijke voorwaarde om ook op lange termijn ‘oplevingen’ van de ziekte te voorkomen, en een gezonde levensstijl te ontwikkelen én handhaven. Zodat men in balans blijft en met meer nuchterheid in het leven kan staan. De Buitenveldertgroep IJmuiden voorziet duidelijk in de vraag naar deze specifieke vorm van lotgenotencontact. Onze groepen zijn met name uniek doordat ze geheel door lotgenoten zelf georganiseerd worden, tegelijkertijd niet gebonden zijn aan enige doctrine of (semi)spirituele of professionele organisatie, maar toch een goede organisatiegraad kennen, en bijvoorbeeld ook professionele trainingen en goede begeleiding verzorgen in het geven van voorlichtingen, waardoor de vaak zeer noodzakelijke intensieve begeleiding in eigen gelederen kan plaatsvinden. Ieder individu krijgt in deze groep de ruimte om het eigen leven na de verslaving op te bouwen met behulp van de ervaringen van anderen. Het groepsgesprek kent een strikte structuur, wat veiligheid biedt. De heuristische werkwijze is uniek voor dit soort lotgenotengroepen. Het gaat er in de groep om dat er ruimte is voor een ongestoorde eigen ontdekkingsreis in en naar herstel, waarbij de deelnemers aan de groep de volstrekte vrijheid ervaren een nieuwe weg voor zichzelf te kunnen opgaan; het bewaken van die vrijheid door de gespreksleider kan soms lastig zijn, omdat veel mensen snel geneigd zijn te reageren op een ander met advies, kritiek, of onderbreking, in plaats van te spreken uit en over zichzelf, uit de eigen ervaringen, worstelingen en oplossingen. “Een ieder moet ruimte krijgen om eigen gedachten, twijfels en vragen uit te spreken. Direct antwoord wordt er niet gegeven tijdens het groepsgesprek. Op den duur kom je zo dus zelf echter op je eigen antwoorden, met hulp van de ervaringen en oplossingen van anderen. Maar daar hoef je dus niemand dank je wel voor te zeggen. De groep is gebaat bij een zo overzichtelijk mogelijk systeem van het gesprek, op basis van de gespreksregels. De gespreksleider bewaakt de logische volgorde, evenals de wijze waarop de deelnemers zich aan het gekozen onderwerp houden.” Daarnaast is het natuurlijk zo dat elke groep een andere sfeer heeft door de eigen coleur locale, en elke gespreksleider een ander mens is die een eigen invulling geeft aan die rol. De gespreksregels garanderen anonimiteit, gelijkwaardigheid, veiligheid, rust en een ordelijk verloop van de bijeenkomsten.De groep is gericht op het bewaren van de rust die nodig is voor herstel, en op een goede manier van functioneren, van zowel het groepsgesprek op basis van de Tafelmanieren, als van de groep zelf en de interacties tussen haar bezoekers. Veiligheid en vrijheid van het individu zijn basisvoorwaarden. Die sfeer ontstaat doordat die mensen naar de groep komen, die dat vanuit zichzelf doen, die zelf in staat zijn en de moeite nemen de groep te bezoeken. Voordeel van de nieuwe Wmo en de bezuinigingen is in dit verband misschien wel dat mensen meer zelf hun weg moeten gaan zoeken als ze echt willen herstellen, en dan de Buitenveldertgroepen nog meer gaan vinden. Het gaat toch om het eigen initiatief van onze bezoekers, de moeite die zij zelf willen en kunnen nemen om te werken aan hun eigen herstel; tegelijkertijd is die actie ook meteen deel van je herstel. Het is soms complex vrijwilligerswerk maar het lukt de Buitenveldertgroep IJmuiden toch om een veilige stabiele plek voor (ex)verslaafden te creëren waar zij kunnen werken aan

75

Page 76: Welkom - Stichting Zelfhelp Nederland · Web viewDit gebeurde ondermeer bij Hogeschool Inholland, Hogeschool van Amsterdam, Hogeschool Windesheim, NHL Hogeschool, Stenden Hogeschool,

herstel, de ontwikkeling van inzicht in verslaving, bevrijding van dwangmatigheid, (her)vinden van eigen kracht, eigen regie, en het (opnieuw) deelnemen aan de samenleving door positieve participatie op persoonlijk vlak, in werk en/of vrijwilligerswerk. Onze doelgroep bestaat uit iedereen die kampt met een (dreigend) verlies van controle, gebukt gaat onder dwangmatig gebruik of gedrag, aan het herstellen is van een verslaving, of een verslaving of recidive wil voorkomen door onderhoud van alertheid. Dit betreft dus onder meer mensen die (nog) niet in behandeling zijn: sommigen van hen redden het zichzelf in balans te houden/brengen door middel van deelname aan de zelfhelpgroep alleen, anderen hebben daarnaast ook professionele hulp nodig, maar bezoeken die vaak in een eerder stadium van de aandoening dankzij het bezoeken van een zelfhelpgroep. Maar onze bezoekers zijn ook vaak mensen die al in behandeling zijn of zijn geweest, en in de groep werken aan verder herstel en onderhoud van alertheid op recidive. Veel mensen vallen na een verslaving en de behandeling daarvan in een gat, wat ze leren opvullen met en middels de bezoeken aan de groepen, en aansluitende activiteiten, als vrijwilliger binnen onze organisatie of elders.

Doelstellingen van een zelfhelpgroep zijn:● Groei naar eigen regie (“Wat wil ik?”)● Groei van eigen kracht (“Wat kan ik?”)● Groei naar zelfredzaamheid (“Wat doe ik zelf?”)● Groei naar participatie (“Wat kan ik doen in de samenleving?”)Dit beoogde doel hoopt zij te bereiken door mensen in de groepen te helpen werken aan: ● Het herstel van een verslaving.● Alert blijven op het risico van een opleving van de aandoening verslaving.● Op een gezonde manier leren leven met verslavingsgevoeligheid.● Zichzelf in alle vrijheid verder ontwikkelen in het leven, ieder op zijn/haar eigen manier.De Buitenveldertgroepen zijn hiervoor voor veel mensen het ideale platform, door:● De erkenning en herkenning van de eigen problematiek op basis van gelijkwaardigheid, tolerantie en vrijheid van visie, zonder stigma, zelfstigma en taboe.● De rust en ruimte, die door de ‘Tafelmanieren’ wordt gecreëerd, te leren benutten om gevoelens en gedachten uit te spreken, en goed te luisteren naar jezelf en anderen.● Spanningsopbouw te voorkomen of verlagen door je uit te spreken in de groep.● Op die manier het vermogen tot zelfreflectie en reflectie te ontwikkelen.● Een gevoel van eigenwaarde te (her)vinden met hulp van het lotgenotencontact.● Eigen kracht, eigen regie, zelfredzaamheid, en autonomie te (her)ontwikkelen.● Vanuit de noodzakelijke basis van gezonde zelfzorg het vermogen tot participatie te ontwikkelen en te concretiseren binnen de groepen, ander vrijwilligerswerk of betaald werk.● Wat in de groep gezegd wordt, blijft ook in de groep; gelijkwaardigheid, vertrouwen en veiligheid is van belang voor het delen van ervaringen met elkaar.● Lotgenotencontact kan veel hoop en steun geven.Ons logo luidt niet voor niets: “De groep bestaat uit de mensen in de groep”.

Uit dit verslag blijkt dat de Buitenveldertgroep IJmuiden in 2015 standvastig is door gegaan met het bieden van deze unieke mogelijkheid tot blijvend herstel van een verslavingsperiode.

Activiteiten 2015 Buitenveldertgroep Leeuwarden

De Buitenveldertgroep Leeuwarden kende in 2015 een vaste kern van vijf tot tien mensen, waaromheen meerdere bezoekers zich bewegen die nieuw zijn en/of de groep onregelmatig bezoeken. Er is goed contact met cliënten van VNN, zoals via het inloopspreekuur dat elke 2 weken bij VNN wordt bemand door een vrijwilliger van de groep Leeuwarden. Er is ook goed

76

Page 77: Welkom - Stichting Zelfhelp Nederland · Web viewDit gebeurde ondermeer bij Hogeschool Inholland, Hogeschool van Amsterdam, Hogeschool Windesheim, NHL Hogeschool, Stenden Hogeschool,

contact met medewerkers VNN. Er werd ook in 2015 weer elke 3 weken voorlichting gegeven aan cliënten van de MC (Medium Care), en elke 6 weken bij Woonbegeleiding. Elke twee weken is er overleg binnen de cliëntenraad van VNN, en er wordt door een vrijwilliger van de groep medewerking verleend aan de Nieuwsbrief van VNN.Er zijn in 2015 ook weer gastcolleges gegeven aan studenten van het Friesland College, ROC Friese Poort, Marne College te Bolsward, en Stenden Hogeschool. Groepslid H. is 12 jaar actief geweest in Stichting Aanzet, waarvan 8 jaar als bestuurslid. Hij promoot zelfhelp bij Wijkteam Noord en bij andere wijkteams, heeft folders en een poster van het spreekuur mogen neer leggen bij zijn huisarts, die ook arts is bij De Terp en dus bekend met verslaving. Bij het Steunpunt Thuiszorg zijn ook folders bezorgd.Doordat er meer nieuwe bezoekers naar de groep komen, zijn er nu wel wat minder mensen die nu al in aanmerking komen voor taken als het geven van voorlichtingen over de groep aan cliënten van VNN, het geven van gastlessen, en dergelijke. Dat komt ook doordat een aantal trouwe bezoekers van de groep dermate goed hersteld is, dat ze werk hebben gevonden en allerlei andere bezigheden hebben, waardoor ze minder tijd hebben voor de groep. Dat is natuurlijk eigenlijk juist een succes van de groep: dat het na aantal jaren zo goed gaat met deze mensen. Maar het is wel eens lastig voor de groep zelf: bij succes stromen mensen vaak door naar andere activiteiten, ook al bezoeken ze de groep vaak nog wel regelmatig voor onderhoud van alertheid op de verslavingsgevoeligheid. Mensen blijven overigens ook welkom in de groep na een uitglijder of terugval, maar moeten nuchter in de groep komen, anders heeft het groepsgesprek geen zin; niet voor die persoon zelf, maar ook niet voor de groep. We zitten allemaal in de groep met de intentie clean en nuchter te zijn. Dat staat ook duidelijk in de gespreksregels (Tafelmanieren): in welke fase van worstelen of herstel je ook verkeert; je moet de intentie hebben je te bevrijden van het dwangmatig gedrag. In de praktijk is echter alertheid hierop van de gespreksleider en de groep soms van groot belang. Er komen heel soms mensen in de groep die naar eigen zeggen “iets hebben gebruikt afgelopen week”, maar toch zo uit balans blijken dat ze zich erg onrustig of zelfs agressief gedragen, en dus de hele groep en het groepsgesprek verstoren: dat werkt dus niet. “Die mensen verzoeken wij dan ook dringend het pand te verlaten, en dat doen ze dan ook wel, soms na enige duidelijke aandrang van de groep. De gespreksregels zijn opgesteld door en voor nuchtere mensen, die nuchterheid nastreven, een weg uit de verslaving. De groep gaat voor alles; het kan niet zo zijn dat één persoon de groep verziekt.”, zegt de vertegenwoordiger van de Buitenveldertgroep Leeuwarden terecht stellig. “Als gespreksleider ben je ook geen groepsverantwoordelijke of verantwoordelijk voor iemand die de groep verstoort: het is de bedoeling dat de hele groep verantwoordelijk is voor zichzelf!”. “Het gaat er altijd om wat de intenties zijn en op welke wijze iemand deel neemt aan de groep en het groepsgesprek. Er zijn ook mensen die de groep een beetje proberen uit te dagen, een soort ‘spelletje’ te spelen met anderen, maar natuurlijk vooral met zichzelf, door bepaalde opmerkingen. Maar alle bezoekers van de groep moeten het groepsgesprek, het herstel, en bevrijding van dwangmatigheid serieus nemen. Anders kunnen ze beter weg blijven. Daarom vertel tijdens voorlichtingen altijd over de voordelen van het droog en clean zijn op langere termijn. Want in het begin is het niet-gebruiken zwaar, vaak moeilijk en helemaal niet leuk. Maar op de langere termijn heb ik er heel veel voordeel van.”De groep Leeuwarden heeft, zoals ook andere groepen dat wel hebben, een voorstelrondje ingevoerd voor als er nieuwe bezoekers kwamen. Maar doordat sommige mensen een erg uitgebreid verhaal gingen houden, liep het soms nogal uit qua tijd. De avond moet niet te lang worden en het groepsgesprek zo helder mogelijk, zoveel mogelijk gericht op het onderwerp van die avond. De groep heeft daarom besloten zich te beperken tot een kort en bondig voorstellen van alle aanwezigen, als er nieuwe mensen komen. In Buitenveldertgroep Leeuwarden is het bovendien de gewoonte om het gespreksleiderschap steeds te laten

77

Page 78: Welkom - Stichting Zelfhelp Nederland · Web viewDit gebeurde ondermeer bij Hogeschool Inholland, Hogeschool van Amsterdam, Hogeschool Windesheim, NHL Hogeschool, Stenden Hogeschool,

rouleren. Dat bevordert de gelijkwaardigheid van alle deelnemers, en voorkomt dat een enkeling te zeer een speciale rol gaat spelen tijdens en rondom het groepsgesprek. Buitenveldertgroepen in het hele land ontwikkelen zich, door hun autonomie, allemaal op hun eigen wijze. Ook dit maakt deel uit van de zelfredzaamheid en eigen regie van de bezoekers van de groepen en de groepen als geheel. Maar omwille van de veiligheid en het specifieke karakter van de Buitenveldertgroepen vindt alles wel plaats binnen de duidelijke grenzen van de ‘Tafelmanieren’, die telkens weer hoogst noodzakelijk blijken om de orde en rust te bewaren, die nodig is om goed en helder te kunnen spreken en luisteren. De kartrekker van de Buitenveldertgroep Leeuwarden vertelt tijdens een bestuursvergadering, als ‘oude rot in het vak’ ook interessante zaken over zijn eigen herstel: “Vroeger, toen ik net met deze groep aan de slag ging als gespreksleider en kartrekker, dacht ik dat ik als gespreksleider ook een soort ‘baas’ moest zijn – uit zo’n soort wereldje kwam ik namelijk ook: ik heb jarenlang op straat geleefd, en daar, en in het drugswereldje, ging het er vaak om wie ‘the boss’ kon uithangen om zo te overleven. Nu probeer ik dat steeds weer anders te zien, en vind ik het fijn dat er meerdere gespreksleiders zijn; ik kom dan ook aan de mijn eigen problemen toe. Nieuwelingen zien meteen dat er meerdere gespreksleiders zijn, en dat zij dat dus ook kunnen worden. Vroeger vond ik het ook moeilijk dingen over te laten aan anderen, ook doordat ik zoveel van die groep en haar bezoekers hield, omdat het zoveel voor me betekende en omdat ik er zoveel aan had en heb – maar nu kan ik andere mensen ook beter in die rol van gespreksleider vertrouwen. Ik ben zelf rustiger en heb meer zelfvertrouwen. Voor mezelf is het daardoor ook minder belastend kartrekker van de groep te zijn, en dat is maar goed ook, gezien mijn afnemende gezondheid door een fysieke chronische ziekte. Ik voel me ook meer gesteund door anderen – daar is meer ruimte voor, en ik leer van anderen. Ik ben steeds verder gegroeid, ook als gespreksleider, groepslid en voorlichter. Vroeger overschreeuwde ik mezelf nog wel eens, omdat ik eigenlijk nog heel onzeker was. Maar ik kon ook heel lang iets binnen houden, en zitten mokken en mezelf belasten met negatieve gedachten als ik verontwaardigd over iets was – en nu spreek ik uit wat ik vind, en wat een bepaalde opmerking van iemand met me doet. Er is meer balans. Ik heb ook een realistischer zelfbeeld nu.”Dat is een prachtig voorbeeld van wat de bezoeken aan de Buitenveldertgroep Leeuwarden en het deelnemen aan vrijwilligerswerk in die groep kunnen bewerkstelligen.

Activiteiten 2015 Buitenveldertgroep Terschelling

Eind 2015 heeft de initiatiefneemster van de Buitenveldertgroep Terschelling besloten op een nieuwe wijze voort te gaan met het inzetten van zelfhelp. Na de pilot van een jaar, met 2 tot 5 deelnemers, bleek er te weinig wekelijkse aanloop in de groep vanuit de kleine populatie op het eiland – ook in de zomer als er veel meer mensen (tijdelijk) verblijven. Ter informatie: Gemeente Terschelling (4.748 inwoners), Hulpverlening: Verslavingszorg Noord Nederland: face-to-face hulpverlening (exclusief reclassering. 2012: 14 cliënten; dit is 2,95 personen per 1000 inwoners. 122 extramurale hulpverleningscontacten.Zoals we ook in een kleine gemeenschap als Volendam merken, rust er nog een enorm taboe op verslaving, en probeert iedereen voor elkaar verborgen te houden als er iets speelt. Dus openlijk naar een zelfhelpgroep gaan is een veel te grote stap: “ze” zullen je eens zien….Het was en is een zeer leerzaam proces voor de initiatiefneemster, die de hele ontwikkeling zeer goed benut voor ontwikkeling van eigen regie en zelfredzaamheid. Ze heeft geleerd voor zichzelf op te komen ten overstaan van mensen die nadrukkelijk een stappenplan wilden invoeren, terwijl zij zelf nu juist heel bewust en op basis van eigen ervaring had gekozen voor zelfhelp, en die werkwijze, zoals beschreven in de Tafelmanieren van de Buitenveldertgroepen. Ook heeft zij geleerd grenzen te stellen aan de termijn waarbinnen zij deze pilot op deze wijze een kans wilde geven, om vervolgens te besluiten tot een andere

78

Page 79: Welkom - Stichting Zelfhelp Nederland · Web viewDit gebeurde ondermeer bij Hogeschool Inholland, Hogeschool van Amsterdam, Hogeschool Windesheim, NHL Hogeschool, Stenden Hogeschool,

werkwijze. Er is nu niet meer elke week een groepsbijeenkomst, maar mensen kunnen wel contact blijven opnemen met de initiatiefneemster, telefonisch of via mail. Dan kan in overleg besproken worden welke vorm dit lotgenotencontact kan gaan aannemen, om herstel wederzijds te bevorderen. Ook kunnen de inwoners van Terschelling terecht bij de landelijke website van de Buitenveldertgroepen voor informatie, vragen en begeleiding. Op die manier blijft zelfhelp op Terschelling dus toch beschikbaar.

Tot slot nog even de doelstellingen van de Buitenveldertgroepen in het kort:● Groei naar eigen regie (“Wat wil ik?”)● Groei van eigen kracht (“Wat kan ik?”)● Groei naar zelfredzaamheid (“Wat doe ik zelf?”)● Groei naar participatie (“Wat kan ik doen in de samenleving?”)Dit beoogde doel hoopt zij te bereiken door mensen in de groepen te helpen werken aan: ● Het herstel van een verslaving.● Alert blijven op het risico van een opleving van de aandoening verslaving.● Op een gezonde manier leren leven met verslavingsgevoeligheid.● Zichzelf in alle vrijheid verder ontwikkelen in het leven, ieder op zijn/haar eigen manier.De Buitenveldertgroepen zijn hiervoor voor veel mensen het ideale platform, door:● De erkenning en herkenning van de eigen problematiek op basis van gelijkwaardigheid, tolerantie en vrijheid van visie, zonder stigma, zelfstigma en taboe.● De rust en ruimte, die door de ‘Tafelmanieren’ wordt gecreëerd, te leren benutten om gevoelens en gedachten uit te spreken, en goed te luisteren naar jezelf en anderen.● Spanningsopbouw te voorkomen of verlagen door je uit te spreken in de groep.● Op die manier het vermogen tot zelfreflectie en reflectie te ontwikkelen.● Een gevoel van eigenwaarde te (her)vinden met hulp van het lotgenotencontact.● Eigen kracht, eigen regie, zelfredzaamheid, en autonomie te (her)ontwikkelen.● Vanuit de noodzakelijke basis van gezonde zelfzorg het vermogen tot participatie te ontwikkelen en te concretiseren binnen de groepen, ander vrijwilligerswerk of betaald werk.● Wat in de groep gezegd wordt, blijft ook in de groep; gelijkwaardigheid, vertrouwen en veiligheid is van belang voor het delen van ervaringen met elkaar.● Lotgenotencontact kan veel hoop en steun geven.Ons logo luidt niet voor niets: “De groep bestaat uit de mensen in de groep”.

Activiteiten 2015 Buitenveldertgroep Volendam

Ook in 2015 heeft de Buitenveldertgroep Volendam op geheel eigen wijze een bijdrage geleverd aan het voorkomen, onderkennen, en helpen het herstel van verslavingsproblematiek bij zowel jongere Volendammers, als bij degenen die wat meer op leeftijd zijn. Hierbij ging het niet alleen om overmatig gebruik van alcohol, maar ook drugs, gokken en gamen.De ondersteuning bij herstel gaat in de relatief kleine en hechte, soms vaak ook als ‘gesloten’ beschreven gemeenschap in Volendam vaak in stilte, en op een wat meer persoonlijke wijze dan op andere plaatsen waar het aanbod van zelfhelp bestaat. Zo blijkt het in de praktijk vaak een brug te ver voor inwoners van Volendam om ‘openlijk’, in een groepsruimte in een school een groepsgesprek bij te wonen. Maar met de contactpersoon van de groep wordt wel zeer regelmatig persoonlijk contact opgenomen, zowel door mensen die zelf controleproblemen hebben met drank, drugs, gokken of gamen, of andere vormen van dwangmatig gedrag, als door de ouders van jongeren die in de gevarenzone zitten of dreigen te komen. Meestal gaat de contactpersoon dan met die mensen persoonlijk, bij hen thuis, in gesprek. Hij is opgeleid als ervaringswerker een kliniek in Schotland, waar hij zelf ook in behandeling is geweest in verband met zijn eigen verslaving. Hij kan, indien noodzakelijk, uit eigen ervaring verwijzen

79

Page 80: Welkom - Stichting Zelfhelp Nederland · Web viewDit gebeurde ondermeer bij Hogeschool Inholland, Hogeschool van Amsterdam, Hogeschool Windesheim, NHL Hogeschool, Stenden Hogeschool,

naar een behandeling in deze kliniek of andere klinieken, zowel ambulant als intramuraal. Dat is ook in 2015 weer enkele malen gebeurd, waardoor mensen in herstel zijn gegaan, en vooral de jongeren daardoor heel snel beseffen dat een verslaving je stelt voor de keuze of verder gaat in zelfdestructie, met ernstige gevolgen voor jezelf en je omgeving, of dat je in herstel gaat. Door besef van de ernst van de situatie, worden zij wakker geschud, en ontwikkelen snel realiteitsbesef, en komen in hun eigen kracht.We willen er dus duidelijk de nadruk op leggen dat zelfhelp in Volendam-Edam een wat ander karakter heeft dan in andere plaatsen, door het hechte maar ook vaak besloten karakter van de gemeenschap, waar mensen niet graag de vuile was buiten hangen, omdat dit grote gevolgen voor hun positie in deze gemeenschap kan hebben. Meestal benaderen de ouders van jongeren met een probleem de contactpersoon van de groep, waarna hij ze thuis gaat bezoeken op hun verzoek om ze bij te staan. In 2015 is dit 10 jongeren gelukt, en het gaat nu gelukkig weer goed met ze. Verder wordt in Volendam-Edam veel meer dan andere gemeenten gebruik gemaakt van het gratis 0800-nummer en vragenformulier op de website, voor anonieme hulp en informatie. Er zijn in 2015 ook weer voorlichtingen op het Don Bosco verzorgd door de contactpersoon van de zelfhelp in Volendam. Er zijn onderhandelingen met de school om ook de laatste twee groepen voorlichting te gaan geven. Ook zijn er regelmatig contacten met Brijder in Alkmaar en Purmerend, waar ook veel Volendammers in behandeling zijn. In beide dependances van Brijder worden regelmatig voorlichtingen aan cliënten gegeven, over de Buitenveldertgroepen in en hun werkwijzen. In Alkmaar gebeurt dit wekelijks op de ISBA (Intensieve Schema Therapie Behandel Afdeling) en maandelijks op de detox, in Purmerend op aanvraag. Uit Purmerend kwam eind 2015 ook de vraag of er ook daar een Buitenveldertgroep kam starten. Op vrijdag 1 april 2016 zal deze nieuwe Buitenveldertgroep Purmerend gestart worden met ondersteuning door ervaren vrijwilligers vanuit Amsterdam en Volendam. De kans is groot dat inwoners van Volendam-Edam deze groep wel zullen gaan bezoeken, omdat ze dit anoniem en ongezien kunnen doen. Maar ook in Volendam zal, op donderdagavonden, ook in 2016 de mogelijkheid geboden worden om bij elkaar te komen. Echter niet meer op een ‘zichtlocatie’ die ook op de website staat, maar op een niet openbaar gemaakt particulier privé adres, dat slechts bekend zal zijn voor degen die zelf werkelijke belangstelling toont voor het groepsgesprek. Deze bijeenkomsten zullen ook in 2016, net zoals in 2015 wekelijks worden bekend gemaakt middels een annonce in Weekblad NIVO, met de tekst:“Controle Kwijt? Alcohol, drugs, gokken, medicijnen, eten, gamen? Welkom bij de Buitenveldert zelfhelpgroepen, www.zelfhelp.nl, [email protected], 0800 – 0200 596 (gratis) Buitenveldertgroep Volendam, Iedere donderdagavond, gratis. Aanvang 20.00 uur. Voor info 06 – 52015444 Locatie bekend bij contactpersoon”.De kartrekker laat ook overal informatiemateriaal achter, wat goed is voor toename van de naamsbekendheid.

De Buitenveldertgroep in Volendam heeft dus een wat ander karakter qua activiteiten dan de andere Buitenveldertgroepen in Nederland. Het is wel bekend dat er relatief veel problemen zijn met drank- en drugsmisbruik, en ook met gokken (met name op voetbalwedstrijden), maar toch weet men dit voor de gemeenschap, waar iedereen bijna iedereen direct of indirect kent, verborgen te houden. Mensen durven dus ook niet zo goed naar de groep te komen – daarom bezoekt de gespreksleider en kartrekker van de groep veel mensen in hun eigen omgeving. Op deze wijze ontstaat er een soort ‘mobiele groep’: als de meeste mensen het moeilijk vinden om naar de groep te komen, terwijl ze wel heel erg veel behoefte hebben aan lotgenotencontact, komt de groep naar de mensen. Want de problemen zijn niet weg door ze te ontkennen, er kan alleen iets aan gedaan worden door ze te onderkennen. Dat is erg

80

Page 81: Welkom - Stichting Zelfhelp Nederland · Web viewDit gebeurde ondermeer bij Hogeschool Inholland, Hogeschool van Amsterdam, Hogeschool Windesheim, NHL Hogeschool, Stenden Hogeschool,

moeilijk bij verlies van controle over gebruik of gedrag, omdat niemand graag toe geeft dat hij de controle kwijt is en hulp nodig heeft. Bovendien heb je ogenschijnlijk geen hulp nodig, zo lang je de verslaving weet te verbergen en ontkennen. Ook komt er enorm veel schaamte en schuldgevoel op, wanneer je toegeeft dat er wel degelijk een probleem is. Vaak bestaat er ook nog het beeld dat alleen “de dakloze junk die uit de prullenbak eet” verslaafd is “dus ik niet – want ik werk nog gewoon, heb een huis, een baan, doe een opleiding, et cetera.” De ‘sluimerende groep’ verslaafden die nog niet het eindstadium heeft bereikt, en misschien ook nooit zal bereiken, maar wel negatieve gevolgen ondervindt van het verlies van controle, is echter veel groter. Het kan leiden tot gezondheidsklachten, minder rust en mindere prestaties, verzuim, stress en spanningen/agressie in de omgeving, schulden, crimineel gedrag, enzovoorts. Hoe eerder de problematiek wordt onderkend, des te meer valt er nog aan te doen, met minder kosten en minder langdurige trajecten. Lotgenotencontact met mensen die zelf weten wat is om verslaafd te zijn, is daarbij in alle stadia van herstel van het grootste belang. De Buitenveldertgroep biedt deze vorm van gelijkwaardig contact, zowel in de groep zelf, als door de contacten rondom de groep. Ook door veel gesprekken en begeleiding bij de mensen thuis, waaronder ook gesprekken met de ouders van de betreffende jongeren met problemen, voordat het allemaal nog verder uit de hand zou lopen. Deze jonge mensen zijn ook van plan na de behandeling naar de Buitenveldertgroep te komen (in Volendam of Purmerend).We hebben er vertrouwen in dat dit op de lange duur ook enigszins kan bijdragen aan het doorbreken van het taboe op verslaving, zodat meer mensen in Volendam met dergelijke problematiek de weg naar de groepen en hulpverlening eerder kunnen vinden.We richten ons als Buitenveldertgroep op het bevorderen van zelfredzaamheid, autonomie, zelfregie. Dit komt vaak tot uiting door stijging op participatieladder, eventueel ook uitstroom naar reguliere activiteiten. Maar verslaving en andere chronische psychiatrische aandoeningen zijn als chronische ziekte vaak hardnekkig: men blijft vaak in herstel; alle kleine beetjes zijn van belang; als geen verdere ontwikkeling mogelijk is, is stabilisatie een groot goed.Het gaat er in de groep om dat er ruimte is voor een ongestoorde eigen ontdekkingsreis in en naar herstel, waarbij de deelnemers aan de groep de volstrekte vrijheid ervaren een nieuwe weg voor zichzelf te kunnen opgaan; het bewaken van die vrijheid door de gespreksleider kan soms lastig zijn, omdat veel mensen snel geneigd zijn te reageren op een ander met advies, kritiek, of onderbreking, in plaats van te spreken uit en over zichzelf, uit de eigen ervaringen, worstelingen en oplossingen. Onze doelgroep bestaat uit iedereen die kampt met een (dreigend) verlies van controle, gebukt gaat onder dwangmatig gebruik of gedrag, aan het herstellen is van een verslaving, of een verslaving of recidive wil voorkomen door onderhoud van alertheid. Dit betreft dus onder meer mensen die (nog) niet in behandeling zijn: sommigen van hen redden het zichzelf in balans te houden/brengen door middel van deelname aan de zelfhelpgroep alleen, anderen hebben daarnaast ook professionele hulp nodig, maar bezoeken die vaak in een eerder stadium van de aandoening dankzij het bezoeken van een zelfhelpgroep. Maar onze bezoekers zijn ook vaak mensen die al in behandeling zijn of zijn geweest, en in de groep werken aan verder herstel en onderhoud van alertheid op recidive. Veel mensen vallen na een verslaving en de behandeling daarvan in een gat, wat ze leren opvullen met en middels de bezoeken aan de groepen, en aansluitende activiteiten, als vrijwilliger binnen onze organisatie of elders.

Doelstellingen van een zelfhelpgroep zijn:● Groei naar eigen regie (“Wat wil ik?”)● Groei van eigen kracht (“Wat kan ik?”)● Groei naar zelfredzaamheid (“Wat doe ik zelf?”)● Groei naar participatie (“Wat kan ik doen in de samenleving?”)

81

Page 82: Welkom - Stichting Zelfhelp Nederland · Web viewDit gebeurde ondermeer bij Hogeschool Inholland, Hogeschool van Amsterdam, Hogeschool Windesheim, NHL Hogeschool, Stenden Hogeschool,

Dit beoogde doel hoopt zij te bereiken door mensen in de groepen te helpen werken aan:● Het herstel van een verslaving.● Alert blijven op het risico van een opleving van de aandoening verslaving.● Op een gezonde manier leren leven met verslavingsgevoeligheid.● Zichzelf in alle vrijheid verder ontwikkelen in het leven, ieder op zijn/haar eigen manier.

De Buitenveldertgroepen zijn hiervoor voor veel mensen het ideale platform, door:● De erkenning en herkenning van de eigen problematiek op basis van gelijkwaardigheid, tolerantie en vrijheid van visie, zonder stigma, zelfstigma en taboe.● De rust en ruimte, die door de ‘Tafelmanieren’ wordt gecreëerd, te leren benutten om gevoelens en gedachten uit te spreken, en goed te luisteren naar jezelf en anderen.● Spanningsopbouw te voorkomen of verlagen door je uit te spreken in de groep.● Op die manier het vermogen tot zelfreflectie en reflectie te ontwikkelen.● Een gevoel van eigenwaarde te (her)vinden met hulp van het lotgenotencontact.● Eigen kracht, eigen regie, zelfredzaamheid, en autonomie te (her)ontwikkelen.● Vanuit de noodzakelijke basis van gezonde zelfzorg het vermogen tot participatie te ontwikkelen en te concretiseren binnen de groepen, ander vrijwilligerswerk of betaald werk.● Wat in de groep gezegd wordt, blijft ook in de groep; gelijkwaardigheid, vertrouwen en veiligheid is van belang voor het delen van ervaringen met elkaar.● Lotgenotencontact kan veel hoop en steun geven.Ons logo luidt niet voor niets: “De groep bestaat uit de mensen in de groep”.

Uit dit overzicht blijkt duidelijk dat er ook in 2015 weer zeer veel activiteit in en rondom de Buitenveldertgroep Volendam heeft plaatsgevonden, geheel in overeenstemming met het activiteitenplan.

Activiteiten 2015 Buitenveldertgroep Zoetermeer

In 2015 kende de Buitenveldertgroep een wisseling van de wacht, wat betreft gespreksleider en kartrekker van de groep. Degene die als eerste in 2014 de groep opstartte, heeft de controle over zijn verslaving mede met behulp van de groep hervonden, en wil de groep niet meer wekelijks maar maandelijks bezoeken, ook in verband met zijn gezin met kleine kinderen en andere bezigheden. Gelukkig was een andere bezoeker, hoewel zijn vrouw in 2015 is bevallen van hun kindje, en zijn gezin dus ook veel aandacht vraagt, bereid zich meteen op te werpen als gespreksleider van de groep. Hij had al ervaring opgedaan met de werkwijze van de groep tijdens zijn behandeling op de ISBA (Intensieve Schematherapie Behandel Afdeling) van Brijder in Alkmaar, waar wekelijks een Buitenveldertgroep deel uitmaakt van het programma, om cliënten te laten kennis maken met deze vorm van nazorg en onderhoud van alertheid op de verslavingsgevoeligheid.De Buitenveldertgroep Zoetermeer is in 2014 ontstaan, nadat bij de Buitenveldertgroep Den Haag in de zomer van 2014 de vraag kwam vanuit Brijder Zoetermeer, of de Stichting Zelfhelp Nederland een presentatie over de werkwijze van de Buitenveldertgroepen zou kunnen geven aan medewerkers van zowel Brijder als PsyQ in Zoetermeer, en voorlichtingen over de groep aan de cliënten in Zoetermeer, zoals die van de stabilisatiegroep van Brijder Zoetermeer. Al gauw waren er cliënten in Zoetermeer die belangstelling hadden voor deze werkwijze, en een groep wilden oprichten. Met ondersteuning van het dagelijks bestuur van Stichting Zelfhelp Nederland is daaruit eind 2014 de Buitenveldertgroep Zoetermeer ontstaan. In goed overleg met Brijder, dat zeer enthousiast is over deze groep, een ruimte beschikbaar heeft gesteld, en haar cliënten steeds wijst op de aanwezigheid van deze groep, kwam deze groep voor het eerst bij elkaar op dinsdag 7 oktober 2014, en sindsdien elke dinsdag. Begin

82

Page 83: Welkom - Stichting Zelfhelp Nederland · Web viewDit gebeurde ondermeer bij Hogeschool Inholland, Hogeschool van Amsterdam, Hogeschool Windesheim, NHL Hogeschool, Stenden Hogeschool,

2015 zijn er presentaties gehouden over de Buitenveldertgroepen Den Haag en Zoetermeer bij de Werktafels Zoetermeer, Den Haag Centrum, en Haagse Hout, van het Maatschappelijk Steun Systeem. De werktafel is een gestructureerd overleg met als doel passende dagbesteding te vinden voor mensen die ondersteuning nodig hebben om te participeren in de maatschappij. Organisaties en hulpvragers weten elkaar gemakkelijk te vinden. De kennis van de actuele sociale kaart verbetert door deelname aan dit overleg. Waar nog geen passend aanbod aanwezig is worden initiatieven hiertoe genomen. De laatste jaren is de aandacht voor rehabilitatie en herstel binnen de GGZ toegenomen waardoor deelname aan juist deze werktafels gestimuleerd wordt. Het Maatschappelijk Steunsysteem is een netwerk van personen en organisaties, professionals en ervaringsdeskundigen dat ondersteuning biedt middels de werktafels. De betrokken partijen hebben als gezamenlijke missie draagvlak, kennis en mogelijkheden te vergroten voor participatie van kwetsbare burgers.Ook de medewerkers van Brijder Zoetermeer zijn op de hoogte van de bijeenkomsten van de Buitenveldertgroep Zoetermeer. In deze groep praten we uit en over onszelf, hebben we geen kritiek op elkaar, en adviseren we elkaar niet. Dit creëert rust, veiligheid en gelijkwaardigheid waardoor er ruimte is voor de emoties en gedachten die opkomen.Onderwerpen die in 2015 aan de orde gekomen zijn:- De invloed van verveling en emoties op piekmomenten in zucht. - Hoe ga ik om met risicosituaties en welke acties onderneem ik dan? - Wat is de rol van partner/ouders in herstelproces. - Bewust eigen keuzes leren maken- Hoe ga je om met de afname van (de intensiteit van de) trekmomenten naarmate je al langere tijd abstinent bent?- Neiging tot automutilatie als manier om innerlijke pijn te verdrukken…dan lijkt verslaving nog een ‘mild redmiddel’….- Jezelf beperken, bijvoorbeeld op de social media.Het positieve effect dat deze bijeenkomst heeft op de deelnemers wordt wekelijks wel even aangehaald door eenieder; het voelen van herkenning en verbondenheid welke kracht geeft om door te zetten: “Ik ben niet alleen! Doordat ik open en eerlijk mijn ervaringen kan delen, ik herkenning vind in situaties van anderen en leer van hun aanpak, ervaar ik steun, energie en krijg ik inzichten waar ik weer verder mee kan.”De Buitenveldertgroep Zoetermeer verkeert uiteraard nog in de opbouwfase, met een dus nog wisselend aantal bezoekers. Het opbouwen van een groep heeft vaak een lange adem nodig, zo weten we uit de ervaringen met het opbouwen van andere Buitenveldertgroepen.

Het gaat er in de groep om dat er ruimte is voor een ongestoorde eigen ontdekkingsreis in en naar herstel, waarbij de deelnemers aan de groep de volstrekte vrijheid ervaren een nieuwe weg voor zichzelf te kunnen opgaan; het bewaken van die vrijheid door de gespreksleider kan soms lastig zijn, omdat veel mensen snel geneigd zijn te reageren op een ander met advies, kritiek, of onderbreking, in plaats van te spreken uit en over zichzelf, uit de eigen ervaringen, worstelingen en oplossingen. De gespreksleider zal de rol van het bewaken van die vrijheid soms wat nadrukkelijker moeten spelen, vooral wanneer er nieuwe bezoekers zijn die nog niet gewend zijn te werken volgens de gespreksregels, of wanneer mensen een minder stabiele periode doormaken. Die rol kan soms pittig zijn, en het is daarom ook zo belangrijk dat er diverse malen per jaar overleg plaatsvindt tussen alle Buitenveldertgroepen, om verschillende situaties in de groepen te bespreken. “Een ieder moet ruimte krijgen om eigen gedachten, twijfels en vragen uit te spreken. Direct antwoord wordt er niet gegeven tijdens het groepsgesprek. Op den duur kom je zo dus zelf echter op je eigen antwoorden, met hulp van de ervaringen en oplossingen van anderen. Maar daar hoef je dus niemand dank je wel voor te zeggen. De groep is gebaat bij een zo overzichtelijk mogelijk systeem van het gesprek, op

83

Page 84: Welkom - Stichting Zelfhelp Nederland · Web viewDit gebeurde ondermeer bij Hogeschool Inholland, Hogeschool van Amsterdam, Hogeschool Windesheim, NHL Hogeschool, Stenden Hogeschool,

basis van de gespreksregels. De gespreksleider bewaakt de logische volgorde, evenals de wijze waarop de deelnemers zich aan het gekozen onderwerp houden.” Daarnaast is het natuurlijk zo dat elke groep een andere sfeer heeft door de eigen coleur locale, en elke gespreksleider een ander mens is die een eigen invulling geeft aan die rol.Zolang de bewaking van de gespreksregels daarvan maar de basis vormt, is dat ook oké.Onze organisatie en werkwijze van de groepen (strikte gespreksregels en huishoudelijke afspraken, gebaseerd op onze ‘Tafelmanieren’) draagt bij aan het versterken van de zelfredzaamheid van de bezoekers, zowel in denkwijze als gedragspatronen – doordat men wordt uitgenodigd zelf een manier te vinden om zich te bevrijden van verslaving en op eigen, autonome wijze, een gezond leven te gaan ontwikkelen. Voorts blijkt lotgenotencontact een veilige omgeving om datgene, waarvoor men zich in wezen vaak diep schaamt, uit te spreken, te bespreken, en erop aangesproken te worden door mensen die zichzelf uit de negatieve vicieuze cirkel van verslaving hebben bevrijd, en dus als ervaringsdeskundige spreken. Maar ook is zo’n groep een plaats om, vaak na veel chaos en isolement, zich (weer) in alle rust te leren uitspreken, en (minstens even belangrijk): (weer) te leren luisteren naar anderen. Daarnaast is het ook een plaats om het sociaal isolement te leren doorbreken, door (weer) sociale contacten aan te durven gaan. Ook gaat een aantal groepsdeelnemers vanuit de groep aan de slag met vrijwilligerswerk, bijvoorbeeld binnen onze organisatie als voorlichter (na het bijwonen van door ons, in samenwerking met Assissa Consultancy georganiseerde trainingen/intervisies), of als gespreksleider in de groep, bestuurslid namens de groep in het landelijk bestuur, e.d. Groepsleden worden gestimuleerd de tijd die ze voorheen verbruikten met verslaving nu op een gezonde manier in te vullen, door (vrijwilligers)werk, en/of andere positieve dagbestedingen, zodat zij zichzelf beter gaan voelen, maar tegelijkertijd op enigerlei wijze van positieve betekenis worden voor de samenleving.Vaak wordt terugkeer in de maatschappij, na een opname, als een ‘zwart gat’ ervaren; naast de nazorg vanuit de kliniek die zoveel mogelijk gegeven wordt, maar vaak vrij beperkt blijft, blijkt het in de praktijk ook erg belangrijk dat men weet heeft van de mogelijkheid ook zelf iets te kunnen ondernemen om de alertheid op terugval te versterken en te onderhouden: de drempel een groep te bezoeken is dan veel minder hoog, nadat men in de zorginstelling met deze werkwijze al op enigerlei wijze in aanraking is geweest.Het leren leven met een verslavingsgevoeligheid is niet zelden een proces van jaren (na een vaak jarenlange verslaving), en dat proces kan in alle rust plaatsvinden in een groep, omdat deze mogelijkheden niet aan een tijdslimiet zijn gebonden, en er geen kosten aan zijn verbonden (niet zelden, immers, hebben (ex)verslaafden een zeer laag inkomen – zeker gedurende de eerste jaren (bijvoorbeeld door afkeuring/werkloosheid, schuldsanering e.d.)).

De Buitenveldertgroep in Zoetermeer is, zoals dat met alle andere Buitenveldertgroepen in het land het geval is, zowel een aspect van de invulling van de nieuwe Wmo als van de participatiewet zijn, en van de implementatie van Welzijn Nieuwe Stijl ter bevordering van de zelfredzaamheid en participatie van kwetsbare burgers. Met het begrote relatief geringe bedrag kan deze geheel door vrijwilligers opgezette en in stand gehouden groep dan zowel gaan zorgen voor publiciteit door folders en boekjes, advertenties, voorlichtingen, eigen website met vragenformulier dat dagelijks wordt beantwoord, een gratis 0800-nummer voor vragen en in geval van urgente situaties, vergaderingen met de andere Buitenveldertgroepen om zo goed samen te werken en elkaar te ondersteunen (want de groep opzetten en gaande houden is géén sinecure!), regelmatig overleg over de voorlichtingen en trainingen in het geven van voorlichtingen, een nieuwsbrief, secretariaat, begeleiding van gespreksleiders en bestuursleden vanuit het dagelijks bestuur, het in contact komen en blijven met andere maatschappelijke organisaties, met alle reiskosten e.d. die dit alles met zich mee brengt. Toch zijn de kosten van al deze activiteiten relatief gering, want wanneer iemand in verslaving

84

Page 85: Welkom - Stichting Zelfhelp Nederland · Web viewDit gebeurde ondermeer bij Hogeschool Inholland, Hogeschool van Amsterdam, Hogeschool Windesheim, NHL Hogeschool, Stenden Hogeschool,

gevangen blijft, of terugvalt, zijn de kosten per persoon (en zijn omgeving) vele malen hoger dan die van deze hele groep. Buitenveldertgroepen bieden de bezoekers een laagdrempelige ontmoetingsplek, zonder voorafgaande intake of indicatie. Mensen die met verslavingszorg en/of psychiatrie en/of psycholoog en/of andere hulpverlening in aanraking zijn (geweest) hebben vaak sterke behoefte om sociale contacten in eerste instantie weer op te bouwen in de veilige en herkenbare omgeving van een lotgenotengroep. Eerst uit eigen kracht putten, vóórdat hulpverleners en andere ‘buitenstaanders’ (weer) de regie overnemen is het uitgangspunt van de Buitenveldertgroep. Maar ook: op tijd hulp vragen wanneer dat nodig is, om meer (ook maatschappelijke) schade te voorkomen.Mensen met beperkingen moeten soms ook eigen barrières overwinnen om deel te nemen aan activiteiten: het groepsgesprek volgens de Buitenveldertmethode, waarin gedacht wordt vanuit en gesproken over eigen kracht en eigen mogelijkheden, helpt daarbij. Voor de gemeente is het in het kader van de Wmo belangrijk om concrete projecten te ondersteunen die duidelijk bijdragen aan empowerment, zoals de Buitenveldertgroepen.De Buitenveldermethode heeft de afgelopen 34 jaar bewezen een bijdrage te kunnen leveren aan het bevorderen van participatie van (ex)verslaaafden, door zich niet alleen tijdens de groepsgesprekken bezig te houden met de aard van de beperking, en aan herstel te werken op dat terrein, maar ook door de leefsituatie van mensen te verbeteren, door ze sociale contacten te bieden, te werken aan verdergaand herstel en verandering van persoonlijke kenmerken en omgeving, door tijdens de groepsgesprekken steeds weer in te gaan op de achterliggende levensproblematiek, en de bezoekers allerlei handvatten te bieden om uit de eigen omgeving te treden door middel van vrijwilligerswerk binnen en buiten de Stichting Zelfhelp. De zelfredzaamheid van mensen met een verslavingsachtergrond kan aanzienlijk sterker worden, wanneer zij een beroep durven doen op lotgenoten.Doordat de bezoekers zich meer bewust worden van hun verslavingsgevoeligheid, gaan ze of zélf stoppen met drinken, drugsgebruik, gokken, roken, gamen of ander dwangmatig gedrag, of ze gaan meer tijdig hulpverlening van professionals vragen. Na de behandeling kunnen ze dan in de groep verder werken aan hun herstel, wat de kans op recidive vermindert. Ook is de Buitenveldertgroep zeer geschikt om te werken aan verdere ontwikkeling van het individu: communicatief, sociaal en wat betreft zingeving en levensinvulling. Door het contact met (vrijwilligers)werk binnen en buiten de groepen kan men zichzelf en zijn/haar specifieke vaardigheden blijven ontwikkelen. Dat alles blijkt een belangrijke voorwaarde om ook op lange termijn ‘oplevingen’ van de ziekte te voorkomen, en een gezonde levensstijl te ontwikkelen én handhaven. Zodat men in balans blijft en met meer nuchterheid in het leven kan staan. De Buitenveldertgroep IJmuiden voorziet duidelijk in de vraag naar deze specifieke vorm van lotgenotencontact. Onze groepen zijn met name uniek doordat ze geheel door lotgenoten zelf georganiseerd worden, tegelijkertijd niet gebonden zijn aan enige doctrine of (semi)spirituele of professionele organisatie, maar toch een goede organisatiegraad kennen, en bijvoorbeeld ook professionele trainingen en goede begeleiding verzorgen in het geven van voorlichtingen, waardoor de vaak zeer noodzakelijke intensieve begeleiding in eigen gelederen kan plaatsvinden. Ieder individu krijgt in deze groep de ruimte om het eigen leven na de verslaving op te bouwen met behulp van de ervaringen van anderen. Het groepsgesprek kent een strikte structuur, wat veiligheid biedt. De heuristische werkwijze is uniek voor dit soort lotgenotengroepen. Doelstellingen van een zelfhelpgroep zijn:● Groei naar eigen regie (“Wat wil ik?”)● Groei van eigen kracht (“Wat kan ik?”)● Groei naar zelfredzaamheid (“Wat doe ik zelf?”)● Groei naar participatie (“Wat kan ik doen in de samenleving?”)Dit beoogde doel hoopt zij te bereiken door mensen in de groepen te helpen werken aan:

85

Page 86: Welkom - Stichting Zelfhelp Nederland · Web viewDit gebeurde ondermeer bij Hogeschool Inholland, Hogeschool van Amsterdam, Hogeschool Windesheim, NHL Hogeschool, Stenden Hogeschool,

● Het herstel van een verslaving.● Alert blijven op het risico van een opleving van de aandoening verslaving.● Op een gezonde manier leren leven met verslavingsgevoeligheid.● Zichzelf in alle vrijheid verder ontwikkelen in het leven, ieder op zijn/haar eigen manier.

De Buitenveldertgroepen zijn hiervoor voor veel mensen het ideale platform, door:● De erkenning en herkenning van de eigen problematiek op basis van gelijkwaardigheid, tolerantie en vrijheid van visie, zonder stigma, zelfstigma en taboe.● De rust en ruimte, die door de ‘Tafelmanieren’ wordt gecreëerd, te leren benutten om gevoelens en gedachten uit te spreken, en goed te luisteren naar jezelf en anderen.● Spanningsopbouw te voorkomen of verlagen door je uit te spreken in de groep.● Op die manier het vermogen tot zelfreflectie en reflectie te ontwikkelen.● Een gevoel van eigenwaarde te (her)vinden met hulp van het lotgenotencontact.● Eigen kracht, eigen regie, zelfredzaamheid, en autonomie te (her)ontwikkelen.● Vanuit de noodzakelijke basis van gezonde zelfzorg het vermogen tot participatie te ontwikkelen en te concretiseren binnen de groepen, ander vrijwilligerswerk of betaald werk.● Wat in de groep gezegd wordt, blijft ook in de groep; gelijkwaardigheid, vertrouwen en veiligheid is van belang voor het delen van ervaringen met elkaar.● Lotgenotencontact kan veel hoop en steun geven.Ons logo luidt niet voor niets: “De groep bestaat uit de mensen in de groep”.

Uit dit verslag blijkt dat de Buitenveldertgroep Zoetermeer in 2015 standvastig is door gegaan met het bieden van deze unieke mogelijkheid tot blijvend herstel van een verslavingsperiode.

Landelijke activiteiten 2015 kort

Aan de activiteiten die door alle Buitenveldertgroepen gezamenlijk, middels de Stichting Zelfhelp Nederland, op landelijk niveau worden georganiseerd, leveren ook bezoekers van de afzonderlijke Buitenveldertgroepen hun bijdrage, hetgeen zowel ten goede komt aan die groepen, als aan de ontwikkeling van bezoekers van deze groepen, maar ook aan de positieve uitstraling daarvan op de lokale omgeving: (terugval)preventie, nazorg, en dus kosten- en overlastbeperking. Omgekeerd komen alle activiteiten die, om logistieke redenen, en wegens een betere efficiency, door alle Buitenveldertgroepen samen op landelijk niveau worden georganiseerd, ook ten goede aan elke afzonderlijke Buitenveldertgroep en haar bezoekers.Het betreft hier ondermeer:- informatiemateriaal (folders, leidraad, nieuwsbrief, website, visitekaartjes van de groepen), - secretariaat, boekhouding, en andere kantoorwerkzaamheden,- organisatie (dagelijks bestuur, overleg met derden, et cetera),- voorlichtingen aan cliënten in diverse verslavingszorginstellingen, - trainingen/intervisies/overleggen over deze voorlichtingen, - presentaties aan medewerkers van verslavingszorginstellingen,- informatieverspreiding en stimuleren naamsbekendheid: advertenties, website, activiteiten op social media (Facebook, Twitter, YouTube), artikelen in diverse media, gastlessen geven aan en deelnemen aan workshops voor scholieren en studenten van Hogescholen, bezoeken aan symposia, conferenties, congressen, enzovoorts,- bestuursvergaderingen (overleg tussen alle Buitenveldertgroepen), - het stimuleren en ondersteunen van de oprichting van nieuwe Buitenveldertgroepen,- deelname aan regionale en landelijke overlegstructuren,- beantwoording van (hulp)vragen die binnenkomen via het gratis landelijk telefoonnummer 0800 – 0200 596 en de website www.zelfhelp.nl (via [email protected])

86

Page 87: Welkom - Stichting Zelfhelp Nederland · Web viewDit gebeurde ondermeer bij Hogeschool Inholland, Hogeschool van Amsterdam, Hogeschool Windesheim, NHL Hogeschool, Stenden Hogeschool,

- organisatie van de Jaarbijeenkomst van alle Buitenveldertgroepen.

Voorbeelden van onderwerpen groepsgesprekkenGebruik en gedrag

Het “moeten”, de drang, de trek Wat doe je bij trek? Wat voor invloed hebben verschillende soorten genotmiddelen op je? Afhankelijkheid van je middel Terugvallen in oud gedrag Vluchtgedrag Terugval in gebruik Het ene middel inruilen voor het andere Jezelf belonen met drank/drugs/gokken/gamen als het goed gaat (en ook als het slecht gaat) Is er een middel om van je verslaving af te komen? Sociaal drinken/gebruiken en/of drank in huis: kan dat? Hoe ver sta je van je gebruik af/hoe dichtbij is het nog? Waardoor ben je verslaafd geraakt? Gezondheidsproblemen na gebruik

Gevoelens en gedachten Heimwee Angst voor de toekomst Omgaan met depressie, teleurstellingen of successen Is verslaving genetisch bepaald Boos op jezelf na alles wat er is gebeurd Het verleden dat terug blijft komen in gedachten Omgaan met onzekerheid Schuldgevoelens, schaamte en spijt Jezelf bevrijden van stigma en zelfstigma De verloren tijd willen inhalen Eenzaamheid

Ik en omgeving Vertrouwen van je omgeving terugwinnen Afscheid (moeten) nemen van mensen Er niet meer bij horen De schuld krijgen en ”boete doen” Houden van Op welke vrienden kun je bouwen? Omgaan met een verslaafde in je omgeving/familie Wat doe je als men vraagt waarom je niet “gezellig” meedrinkt? Het goed doen/goed maken na gebruik Hoe stel je je op naar je omgeving? Durf je over je verslaving te praten met bekenden?

Verandering en zingeving Als je je realiseert dat je niet meer bent wie je was Wat doet het met je nu je nuchter/clean bent? Daginvulling, zingeving en vrije tijd na je verslaving De overgang tussen je oude en je nieuwe leven Een nieuw leven beginnen; hoe houd je het vol Verantwoordelijkheid nemen Zelfvertrouwen en zelfrespect krijgen Kracht De moed om te stoppen Veranderen door en na verslaving Acceptatie

87

Page 88: Welkom - Stichting Zelfhelp Nederland · Web viewDit gebeurde ondermeer bij Hogeschool Inholland, Hogeschool van Amsterdam, Hogeschool Windesheim, NHL Hogeschool, Stenden Hogeschool,

Altijd terugkerende thema’s door het jaar heen Verjaardagen, feestdagen, vakanties, evenementen, uitgaan Bespreken van de week “Huishoudelijke” vergadering

1/1: Voornemens 20158/1: Stoppen met roken15/1: Sociale contacten22/1: Keuzes maken29/1: Dubbele diagnose5/2: Schaamte12/2: Hoe pak je het aan te stoppen en gestopt te blijven?19/2: Er niet meer willen zijn26/2: Terugval na 2 glazen5/3: Waarom niet gecontroleerd blijven gebruiken?12/3: Terugval19/3: Steun krijgen21/3: Doelen stellen2/4: In het zwarte gat vallen9/4: Dwangmatig handelen16/4: Wat en hoe na terugval23/4: Wat mis je en wat zijn de voordelen van stoppen?30/4: Wat betekent de groep voor jou, en hoe werken de groepsgesprekken voor jou?7/5: Verveling14/5: Je alleen voelen21/5: Verleiding……… wel of niet doen?28/5: Omgaan met verdriet i.v.m. het overlijden van een dierbare4/6: Pillendosering overschreden, en daar hier voor uit komen11/6: Wat is “verslaafd zijn”?18/6: Volhouden: gestopt blijven25/6: Anderen met een verslavingsprobleem willen helpen2/7: Geduld ontwikkelen9/7: Hoe pak ik het aan: stoppen en gestopt blijven?16/7: Dubbele diagnose23/7: Wat doet de groep?30/7: Eerlijk zijn6/8: Hoe ga je om met vakantie?13/8: Hoe verder zonder middelen?20/8: Schaamte27/8: Trek3/9: Verlangen om weer te gaan gebruiken10/9: Naasten die geen begrip tonen17/9: Een uitglijder24/9: Tijd over1/10: Terugval8/10: Hoe vertel ik het aan familie en vrienden15/10: Triggers22/10: Het gaat te goed met me29/10: Omgaan met verandering

88

Page 89: Welkom - Stichting Zelfhelp Nederland · Web viewDit gebeurde ondermeer bij Hogeschool Inholland, Hogeschool van Amsterdam, Hogeschool Windesheim, NHL Hogeschool, Stenden Hogeschool,

5/11: Omgaan met ziek zijn12/11: Naar feesten gaan19/11: Keuzes maken26/11: Partnerbegrip 3/12: Opzien tegen de feestdagen10/12: Heb voor jezelf door hoe het werkt bij jou?- Verslaving als vermijdingsgedrag.- Nuchter Voelen. - Triggers.- Teveel voeding als vervanging van de verslaving.- Slecht eten als nieuwe vorm van zelfdestructie en zelfsabotage.- Hoe ga je om die vroeger met de verslaving ‘vulde’? - De neiging tot het compenseren van spanningen door ‘ontspanning’ met middelen. - Omgaan met succes. In de verslavingsperiode gaat op een gegeven moment alles altijd alleen maar mis, en daar wen je aan. Als je stabiel genoeg bent om successen te boeken, geeft dat spanning, en het is zo nieuw. - Hoe ga je zonder vlucht in de verslaving om met angsten en onzekerheden?- Omgaan met tegenslagen. - Hoe ga je om met nieuwe contacten: aan wie vertel je iets over je verleden met verslaving, en wat. Wanneer is het zinvol en helpend, en wanneer onzinnig en ineffectief?- Als je stopt met je verslaving is zingeving belangrijk. Wat doe je met de leegte waarin je komt. Het gevoel van "is dit nu alles?". - Vertrouwen. In je naasten, in de maatschappij, maar vooral ook in jezelf en je proces.- Kiezen voor jezelf.- Na het stoppen merk je een verandering op, in je omgeving, in je gedrag. Hoe zien die eruit en ga je er mee om?- Hulp zoeken bij een hulpverlener, familie. Doe je dat wel eens, wat is je ervaring ermee?- Minder impulsief en heftig reageren, maar niet emotieloos worden: hoe vind je die balans?- Grenzen stellen. Het is heel belangrijk grenzen te stellen en ze ook bewaken. Aan jezelf, én aan je omgeving. Zo nodig hulp daarbij inroepen. Zelfbescherming en zorg voor jezelf is de basis van je herstel, en gaat altijd voor.- De positieve en negatieve kanten van jezelf die aan het licht komen na een verslaving.- Opkomen voor jezelf in relatie tot anderen.- Genot of geluk? Waar in het verleden vaak de nadruk op genot lag, ligt die in herstel meer op geluk: rust, stabiliteit, een prettig leven.- Verslaving als geschenk.- Vooroordelen / stigmatisering. Hoe open ben je in het delen van je verleden, zowel in de professionele- als in de privésfeer?- Spanning opbouwen: merk je dat op tijd op bij jezelf, en wat doe je eraan?- De neiging hebben jezelf weg te cijferen….hoe ga je staan en wordt je assertief en proactief?- Hoe ga je om met tegenslag, zonder te vluchten in de verslaving?- Welke ervaringen hebben we met medicijnen tegen trek/zucht?- Hoe staat het met onze sociale contacten?- Trekmomenten: wat zijn triggers voor jou?- Hoe staat het met de 3 R’en: “Rust, Reinheid & Regelmaat” in ons dagelijks leven?- Familievetes, hoe ga je er mee om?- Hulp vragen, vinden jullie dat moeilijk?- Schuldgevoel.- Openheid geven: wie vertel je over je verslaving en wie niet?- Ben je veranderd na je gebruik?

89

Page 90: Welkom - Stichting Zelfhelp Nederland · Web viewDit gebeurde ondermeer bij Hogeschool Inholland, Hogeschool van Amsterdam, Hogeschool Windesheim, NHL Hogeschool, Stenden Hogeschool,

- Stigma en zelfstigma: wat zeggen de mensen over mij en wat vind ik zelf van mezelf?

Voorbeelden van ervaringen van deelnemers in 2015

“Voor mij is de buitenveldert als een steunpunt.

Ik kan en mag en ben daar mezelf zijn en voel me er zo geborgen dat er niets is wat ik niet zou durven zeggen.

Je kunt er je ei kwijt want je neemt globaal de afgelopen week door waar je vrij bent om uitgebreid te zijn of niet, niets is goed of fout.

Dit laatste geldt ook voor de onderwerpen zelf. Geen verhaal is goed of fout, het is je eigen persoonlijke verhaal en dat is erg fijn.

Het feit dat ik echt gehoord word, je raakvlakken en overeenkomsten met elkaar hebt, maakt dat ik me daar veilig voel.

En dan het luisteren naar de ander...... Het geduld opbrengen en de concentratie die het van mij vergt kost me elke bijeenkomst energie (Ben een ras-echte ADHDer),

maar daarentegen leer je veel. Van elkaar maar ook over jezelf. Door het onderwerp tot je te nemen ga je weer graven in het verleden of heden, hangt van het onderwerp af

en daardoor leer je jezelf beter kennen.

Ik kom voor meerdere dingen bij de groep, maar met 1 verslaving die ga ik per 1 januari stoppen en heb het volste vertrouwen erin dat het gaat lukken.

Door wilskracht maar ook de steun van de groep. Het is echt zonde dat het maar 1 keer per week is. Dat had van mij ook 2 keer per week gemogen (tip).

Mvg, een groepslid”

BuitenveldertgroepIk ben een man van vijftig jaar en al vanaf mijn achttiende verslaaft aan wiet.

Na een succesvol afkicktraject in 2014 ben ik voor het eerst naar een zelfhulpgroep voor verslaafden gegaan. Ik vond deze groep niet zo fijn vanwege de nogal chaotische structuurloze bijeenkomsten. Ik vond en vind het wel fijn dat er ook direct betrokkenen aan deze zelfhulpgroep kunnen deelnemen maar door hun aantal en de slechte begeleiding van de groep, komen de verslaafden zelf regelmatig

90

Page 91: Welkom - Stichting Zelfhelp Nederland · Web viewDit gebeurde ondermeer bij Hogeschool Inholland, Hogeschool van Amsterdam, Hogeschool Windesheim, NHL Hogeschool, Stenden Hogeschool,

niet aan bod. Door het lid worden van een vereniging die op maandagavond actief is kon ik niet langer naar deze groep, bovendien wilde ik wel wat verder kijken dan alleen deze zelfhulpgroep.

In deze groep was de “Buitenveldertgroep” wel eens genoemd. Zo wist ik dan ook van het bestaan van de Buitenveldertgroep af. Wat mij op de website al aansprak waren de duidelijke regels voor de zelfhulpgroep, al was wel even wennen aan die regels. Met name bij het “Onderwerp” gedeelte. Altijd klaar voor een reactie, was het best wel een uitdaging voor mij om tijdens het woord van een ander niet te reageren en alleen te luisteren. Dat heb ik ondertussen aardig onder de knie gekregen. Waar ik woon is geen zelfhulpgroep en mijn eerste reden om naar een groep in een andere plaats te gaan is om ervaring op te doen voor het oprichten en eventueel leiden van zo’n zelfhulpgroep in mijn eigen woonplaats. Inmiddels kom ik, mede door een behoorlijke terugval in mijn verslaving, niet alleen meer om ervaring op te doen maar ook om mijn eigen problemen bij de groep op tafel te kunnen leggen. Ik vind het vaak nog heel moeilijk om eerlijk tegen mij zelf te zijn. Door de ervaringen en verhalen uit de groep voel ik me wel geïnspireerd om die eerlijkheid op te zoeken en te hanteren. Niet alleen de vervelende zaken komen aan bod maar ook wel mooie of leuke verhalen wat maakt dat we ook nog eens regelmatig plezier met elkaar kunnen hebben.

Groet F.”

“ Ik ben na behandeling bij het Fact, op hun advies, bij de Buitenveldert terecht gekomen. Ik zit met een chronische alcohol- en weed-verslaving omdat ik de hedendaagse realiteit niet aan kan. Ik gebruik niet veel maar er hoeft maar iets te gebeuren of mijn alcoholgebruik schiet de lucht in. Ik ga naar de groep omdat ik voor mijzelf een limiet heb over hoeveel ik per dag mag drinken. Als het gebruik omhoog schiet, waar ik me erg voor schaam, heb ik ook een probleem erbij. Dan wordt mijn probleem in een onderwerp gegoten waarover iedereen het zijne/hare van zegt. (natuurlijk wordt ik niet op mijn wenken bediend maar we hebben ook een rondje waarin iedereen iets over zijn/haar week verteld en ook daar leer ik veel van). Ik leer dan van iedereen iets en ben emotioneel weer een heel klein stukje gegroeid. Toen ik, voor twee jaar terug, bij de groep begon was ik een angstig vogeltje, een eigen mening had ik eigenlijk niet omdat ik het iedereen naar de zin wou maken. Nu ben ik nog wel angstig voordat de groep begint (ik heb een sociale fobie en moet er altijd erg aan wennen als er nieuwe mensen bij komen) maar ik verheug me er ook op. Je leert elkaar echt kennen en wat in de groep besproken wordt blijft daar ook en met de keer dat ik ga voelt het vertrouwder. Het levert me meer zelfvertrouwen op, ik heb geleerd een eigen mening te hebben en mijn terugvallen zijn stukken minder geworden. Al met al ben ik dankbaar dat de groep er is en dat ik er voor de groep mag zijn.”

“Ik kwam ongeveer 5 jaar geleden bij de Buitenveldertgroep. Tot op heden ga ik nog steeds iedere donderdagavond naar de groep.

Ook ben ik tot op heden nog steeds clean. Ik heb in deze groep geleerd dat ik niet alleen sta met mijn problematiek wat voor de buitenwereld vaak een raadsel is. Door mijn mede groepsleden voel ik mij gesteund in het nuchter blijven en ze helpen mij door moeilijke tijden heen. Mijn leven heeft weer zin en ik krijg het weer aardig op de rit. Toch zal ik naar de groep blijven gaan omdat dit mij scherp houd en mij behoed voor een terugval. Als het in het dagelijks leven moeilijk is vind ik in de groep rust en antwoord om door te gaan. Een voordeel vind ik dat er altijd een ongedwongen sfeer is in tegenstelling tot de hulpverlening zoals VNN en GGZ. Er zit minder druk achter omdat het niet onder

91

Page 92: Welkom - Stichting Zelfhelp Nederland · Web viewDit gebeurde ondermeer bij Hogeschool Inholland, Hogeschool van Amsterdam, Hogeschool Windesheim, NHL Hogeschool, Stenden Hogeschool,

een behandeling valt. Ik krijg hier de tijd om mij te ontwikkelen. Ook spreekt mij persoonlijke ervaringen van lotgenoten meer aan. Ik sta dankzij de groep gelukkig niet meer alleen en voel mij geaccepteerd zoals ik ben.

A.”

De groep bestaat uit de mensen in de groepin

AlkmaarAmsterdam-BuitenveldertAmsterdam-Obrechtstraat

AssenDen Haag-Duinoord NederlandstaligDen Haag-Bezuidenhout Poolstalig

DrachtenErmeloGoes

GroningenHaarlem

HoogeveenHoorn

IJmuidenLeeuwardenTerschelling

92

Page 93: Welkom - Stichting Zelfhelp Nederland · Web viewDit gebeurde ondermeer bij Hogeschool Inholland, Hogeschool van Amsterdam, Hogeschool Windesheim, NHL Hogeschool, Stenden Hogeschool,

VolendamZoetermeer

93