Geschiedeniswerkplaats – 2hv – 3.3Europa en de wereld

Begrippen

Batavia: stad op Java waar de VOC zijn hoofdkwartier had (tegenwoordig Jakarta)Compagnie: handelsbedrijfConcurrentie: wedijver, als iemand ergens beter in wil zijn dan een anderFactorij: handelspost in het buitenland met kantoren en pakhuizenGouverneur-generaal: hoogste bestuurderMonopolie: alleenrechtVOC: Verenigde Oost-Indische CompagnieWereldeconomie: economisch systeem van handel tussen werelddelen, waarbij vraag en aanbod op de hele wereld invloed op elkaar hebbenWIC: West-Indische Compagnie.

Jaartallen

1602: oprichting VOC1621: bevolking van Banda werd uitgeroeid door VOC onder leiding van Jan Pieterszoon Coen1621: oprichting WIC1623: WIC sticht Nieuw-Amsterdam op eiland Manhattan in Noord-Amerika1664: Engelsen veroveren tijdens Tweede Zeeoorlog Nieuw-Amsterdam en dopen het om in New York

Samenvatting

In de 17e eeuw ontstond een wereldeconomie. vraag en aanbod op de hele wereld hebben invloed op elkaar. De wereldwijde handel veranderde het dagelijks leven in Europa. Men maakte kennis met producten uit andere landen.

1602 oprichting VOC had monopolie (alleenrecht) op handel drijven in Azië. prijzen en winst bleef hoog.

De VOC deed mee aan de handel in Azië en verzorgde een groot deel van de handel tussen Azië en Europa. de compagnie had handelsposten in heel Azië.

VOC mocht van Staten-Generaal alles doen wat goed voor de handel was.- Verdragen sluiten met Aziatische vorsten.- Forten en handelsposten bouwen- Oorlog voeren op de VOC-schepen gingen kanonnen en soldaten mee.

VOC bestuurde:- De Molukken- Ceylon- Delen van Java

Gebruik van geweld- Engelsen en Portugezen werden met geweld uit de Molukken verjaagd.- Molukken moesten specerijen verplicht aan Nederlanders leveren.

Uitroeien van bevolking eiland Banda- 1621: bewoners van eiland Banda werden uitgemoord reden: Bandanezen hadden

specerijen aan de Portugezen en Engelsen verkocht. in opdracht van Jan Pieterszoon Coen. Gouverneur-generaal, hoogste baas van de VOC in Azie.

Batavia- Hoofdkwartier- Jan Pieterszoon Coen veranderde de naam van Jacatra in Batavia in 1619- Aankomst- en vertrekhaven van alle VOC-schepen tussen Europa en Azië.

Handeldrijven- VOC stichtte op alle Aziatische kusten factorijen (handelsposten)- Specerijen- Textiel (India)

WIC- 1621- West-Indische Compagnie. - Voor handel met Amerika en West-Afrika- Ook handelsmonopolie- Was minder sterk dan VOC. - Tachtigjarige oorlog WIC moest Spanje op zee bestrijden.

Zilvervloot- Piet Hein- 1628- Spanje betaalde de oorlog met zilver uit Amerika. Elk jaar voer een vloot met

tientallen schepen vol zilver naar Spanje <- beschermd door zwaarbewapende oorlogsschepen. Piet Hein voer met 31 schepen naar Cuba, richting de jaarlijkse ‘zilvervloot’. Piet Hein wist negen Spaanse schepen te overmeesteren. De buit met zilver was enorm!

Handel WIC- De WIC deed mee aan de driehoekshandel (tussen Europa, Afrika en Amerika).- In Suriname stichtten Nederlanders plantages.- Op Curaçao hadden ze een grote slavenmarkt De slaven die de WIC uit Afrika

haalde, gingen eerst naar Curacao daar was een grote slavenmarkt.

New YorkManhattan WIC stichtte in Noord-Amerika in 1623 op het eiland Manhattan Nieuw-Amsterdam. Werd de hoofdplaats van de kolonie Nieuw-Nederland.

In 1664 veroverde de Engelsen (Tweede Zeeoorlog) dit en werd het omgedoopt tot New York.