SCHOOLLOGO

De chemie van bellenblaas

School:Bedrijf:

Mbo(opleiding):Vak:

Leerjaar:Periode:Omvang

contacturen:Eigen uren:Bètawereld:

INFORMATIE OVER DE OPDRACHTSituatie

Je komt elke dag in aanraking met chemie! Wanneer je je wast bijvoorbeeld. Je maakt je fris en schoon met behulp van chemische producten. Tandpasta, haargel, shampoo en crèmes zijn resultaten van een chemisch mengproces. En als je een regenjas aantrekt in de regen; dankzij chemische processen is je regenjas waterafstotend en word jij niet nat.Dit zijn maar enkele voorbeelden. Alles wat je om je heen ziet bevat chemie en dat kun je onderzoeken.

Bellen blazen roept fascinatie op. Je hebt vast wel eens met bellenblaas gespeeld of kinderen met bellenblaas zien spelen. De grootste bel proberen te blazen is altijd leuk. In deze opdracht ga je op zoek naar het beste recept voor bellenblaas.

Opdrachtgever

Centrum JongerenCommunicatie Chemie (C3) laat kinderen en jongeren kennismaken met chemie en life sciences zodat ze hun talenten hierin kunnen ontdekken. Daartoe ontwikkelen ze allerlei opdrachten en onderzoekjes die kinderen kunnen uitvoeren. C3 wil graag dat deze onderzoekjes worden uitgetest door de eigen doelgroep.

De opdracht

1. Voer onderzoek uit naar hoe je de beste, mooiste of meeste zeepbellen kunt blazen.2. Adviseer de opdrachtgever over de bruikbaarheid van deze opdracht voor leerlingen

uit de brugklas.

Programma van eisen

De opzet van jouw onderzoek moet voldoen aan deze eisen:1. Eerlijk vergelijken

Om zeker te weten waardoor de bellen groter zijn/langer bestaan/mooier zijn verander je per recept maar één ingrediënt. Dit betekent dat je óf de hoeveelheid zeep verandert óf het soort zeep. (Als je de hoeveelheid zeep én het soort zeep verandert weet je straks niet waardoor het verschil in resultaat ontstaat.)

2. Meten van resultaten Bedenk van tevoren wat je gaat meten en hoe je dat gaat doen. Bijv. wanneer je wilt meten hoe lang een bel heel blijft, meet je de tijd met een stopwatch.

3. Resultaten bijhouden Om conclusies te trekken, moet je de resultaten met elkaar vergelijken. Bedenk zelf een manier om je resultaten overzichtelijk te noteren.

Verder moeten de materialen die je kiest, veilig te gebruiken zijn thuis. Overleg dit ook met je ouders!

UITWERKING VAN DE OPDRACHTFasen

Oriënteren

Maak het standaardrecept voor bellenblaas:1. Doe 50 mL water (ongeveer een 1/4 beker) in een beker.2. Voeg 1 eetlepel (15 mL) afwasmiddel toe.3. Roer rustig met een roerstaafje.De bellenblaas is klaar!

Test jouw bellenblaas (buiten) uit en beantwoord de volgende vragen:o Wat zie je?o Wat valt je op aan de bellen?o Wat vind je mooi aan de bellen?o Zie je verschil tussen de bellen?o Wat voor verschillen zie je tussen de bellen?o Hoe lang blijven bellen bestaan?o Welke kleuren zie je in de bellen?o Hoe blaas je de grootste bel?o Hoe blaas je de langst bestaande bel?o Hoeveel bellen kun je in één keer blazen?

Zoek op internet naar andere recepten voor bellenblaas. Schrijf minstens 3 andere recepten op.

Zoek informatie over factoren die de kwaliteit van de bellenblaas beïnvloeden (denk bijv. aan temperatuur, luchtvochtigheid, gebruikt materiaal, verhoudingen van de ingrediënten, eventuele toevoegingen etc.).

Maak een overzichtelijke checklist voor de go/no-go momenten.

GO, NO-GO REFLECTIEMOMENT

Voorbereiden

Bepaal welke twee recepten voor bellenblaas je wilt gaan testen en vergelijken met het basisrecept.

Maak een materiaallijst met de benodigdheden voor je onderzoek. Verzamel deze materialen en zet ze klaar. Maak een plan van aanpak. Gebruik hierbij ook het programma van eisen.

In je plan van aanpak geef je antwoord op de volgende vragen:o Wat wil je te weten komen?o Wat denk je?o Wat is je onderzoeksvraag?o Hoe pak je het onderzoek aan?o Hoe meet je de resultaten?o Hoe noteer je de resultaten?

GO, NO-GO REFLECTIEMOMENT

Uitvoeren

Voer het onderzoek naar bellenblaas uit aan de hand van je onderzoeksplan.

GO, NO-GO REFLECTIEMOMENT

Opleveren

Verwerk je resultaten, conclusie en ervaringen in een presentatie of product.

Verwerk de volgende vragen in je presentatie: Wat was mijn onderzoeksvraag? Wat was mijn voorspelling? Hoe heb ik het onderzoek uitgevoerd? Wat zijn de resultaten? Wat is mijn conclusie? Kwam mijn voorspelling of verwachting uit? Hoe denk ik dat dat komt? Wat zou ik een volgende keer anders doen?

Verwerk ook een conclusie voor de opdrachtgever: Is de opzet van dit onderzoek goed uit te voeren voor leerlingen uit de brugklas? Vond je het leuk om te doen? Waarom wel of niet? Wat kan er beter of anders aan de opdracht?

Kies zelf op welke manier je dat wilt doen. Denk daarbij bijvoorbeeld aan: Muurkrant, poster of fotocollage (digitaal of knip-en-plakwerk) Verslag, strip of verhaal Toneelstuk, liedje of filmpje opnemen Presentatie in PowerPoint of Prezi

GO, NO-GO REFLECTIEMOMENT

Bijlage

Informatie voor de docentCompetentiesJe kunt hier beschrijven welke competenties tijdens de uitvoering van de (deel)opdracht(en) worden ingezet.

Met deze opdracht stimuleer je de ontwikkeling van vaardigheden bij leerlingen op een voor hen leuke en interactieve manier. De opdracht stimuleert samenwerken, creatief en innovatief denken en draagt bij aan een onderzoekende en kritische houding bij leerlingen (21st century skills). Leerlingen ontwikkelen onderzoeksvaardigheden, zoals goed waarnemen, vragen stellen, experimenten opzetten en uitvoeren, voorspellingen doen, problemen verkennen en oplossingen bedenken.

Leerlingen leren: hoe zij een proef doen; de fasen van een opdracht doorlopen; gestructureerd onderzoek doen; vergelijken en ‘eerlijk meten’; een conclusie trekken op basis van meetresultaten; hun ervaringen vastleggen en overbrengen; hoe ze een onderzoeksvraag en onderzoeksplan opzetten; kritisch nadenken over hun eigen plan.

LOBJe kunt hier de wijze van reflectie en documentatie beschrijven. (Hier volstaat een korte beschrijving en verwijzing naar bijvoorbeeld het LOB-dossier of portfolio).

We hebben voor deze opdracht gekozen voor een opzet, die leerlingen goed thuis kunnen uitvoeren. Daarom is er geen specifiek beroep of opleiding aan de opdracht gehangen.Wil je het meer specifiek maken, zou je kunnen denken aan beroepen als:

creatief technoloog

onderwijsassistent

chemisch fysisch analist

allround laborant

technisch leidinggevende

Je kunt leerlingen dan bijvoorbeeld laten oriënteren op een mbo-niveau 4 opleiding van een beroep dat past bij hun gekozen oplossing.

BeoordelingJe kunt hier beschrijven wat en waarop wordt beoordeeld c.q. gewaardeerd. (Je kunt hier bijvoorbeeld iets vermelden over de onderdelen van de beoordeling en de verdeling van waarderen op product, proces en competentieontwikkeling).