Een schoot van ontferming

Inzegening van de nieuwe kapelZaterdag 22 februari 2014Voorganger: vicaris Kris Depoortere

Oosterhuiskoor olv Pieter Delanoye en pianist Joost Van Brussel

We verzamelen in de open ruimte voor de (gesloten)kapel.Het koor zet (a capella) in en gaat bij het eind van de 1ste strofe richting kapel.De vicaris en pastores volgen. Het koor vormt aan de deur 2 rijen,de voorgangers gaan er tussen door. De vicaris opent de deur en gaat binnen.Allen volgen en gaan zitten.

Lied om te openen en samen binnen te gaan…

Zomaar een dak, boven wat hoofden, deur die naar stilte open staat.Muren van huis, ramen als ogen, speurend naar hoop en dageraad.Huis dat een levend lichaam wordtals wij er binnen gaan, om recht voor God te staan!

Woorden van ver, vallende sterren, vonken verleden hier gezaaid.

Namen voor Hem, dromen, signalen diep uit de wereld aangewaaid.Monden van aarde, horen en zien, onthouden spreken voort, Gods vrij en lichtend woord!

Tafel van Eén, brood om te weten dat wij elkaar gegeven zijn.Wonder van God, mensen in vrede, oud en vergeten nieuw geheim.Breken en delen, zijn wat niet kan, doen wat ondenkbaar is, dood en verrijzenis!

Welkom:

Beste allen, welgekomen.

We hebben er lang van gedroomd, veel over gepraat, en met velen: ideeën en talenten samen gelegd. Het is dan ook met heel veel vreugde en dankbaarheid dat wij hier samen zijn om deze ruimte in te zegenen en in te zingen tot stilte- en bronplaats in dit ziekenhuis.

We nodigen vicaris Kris Depoortere graag uit om ons in deze liturgie voor te gaan.

Openingswoord: vicaris Kris

Als je het diepere niveau van het leven benadert - en het ziekenhuis is zo'n plaats bij het begin en het einde, bij de hoogten en laagten van het leven - dan kun je dikke filosofische turven schrijven of twee andere dingen doen: zingen van vreugde en verdriet én symbolen laten spreken. Die twee dingen doen we nu in de viering: zingen en luisteren naar tabernakeldeuren, een relikwie, een altaartafel, een kunstwerk en zalf.

De band met de traditie

M.:

Vanuit de oude kapel brachten we 2 voorwerpen mee. De deuren van het tabernakel met de afbeelding van de 4 evangelistenen de relikwie die zich in het hoofdaltaar bevond. Hiermee drukken we uit dat we de band met de traditie belangrijk vinden.

I. en P. gaan naar de sacristie en nemen de waterschaal met palmtak en de relikwie en gaan zo dicht mogelijk bij de tabernakeldeuren staan.

De deuren van het tabernakel en de relikwie krijgen hier een nieuwe plaats. Ze vertellen ons dat het verhaal verder gaat.Het verhaal van God met de mensen, het verhaal van Jezus van Nazaret, opgetekend door de 4 evangelisten die afgebeeld staan op de tabernakeldeuren.….De relikwie van Maximus en Osmundus, 2 voor ons onbekende heiligen, vertellen ons van de vele, heel vele mensen, waaronder zeker ook de vroegere aalmoezeniers en de zusters, die in dit ziekenhuis telkens weer de kapel opzochten om hun vreugden en hun zorgen, hun geluk en hun verdriet aan God toe te vertrouwen. Maar zeker ook om zich te laten inspireren door het verhaal van God met de mensen.

Deze ruimte wil de nieuwe stilte- en bronplaats zijn waar mensen even kunnen vertoeven om zich in Gods nabijheid te weten. We zullen hier ook samenkomen om eucharistie te vieren, om ons te laten voeden met zijn Woord en zijn Brood. Vragen we over deze ruimte Gods zegen…

De vicaris gaat naar de waterschaal en neemt de palmtak.De vicaris besprenkelt de deuren van het oude tabernakel, de relikwie en daarna alle aanwezigen.

“Mogen wij ons verbonden weten in aanwezigheid van Hem die wij noemen: Vader, Zoon en heilige Geest. Amen”.

I. brengt de waterschaal naar de altaartafel en plaatst deze aan de voet ervan.P. legt de relikwie op de altaartafel.

Lied:

In den beginne het Woord, roeping opdracht en zegen.In den beginne het licht,Licht erbarm u, woord ontferm u, kom bevrijden.Licht erbarm u, woord ontferm u, kom bevrijden.Ere zij U daar in de hoge, hier in ons midden.Kome vrede op aarde. Kome uw woord bij ons aan.Kome vrede op aarde. Kome uw woord bij ons aan.Gij wacht op ons totdat wij open gaan voor U,Wij wachten op uw woord dat ons ontvankelijk maakt.Stem ons af op uw stem, op uw stilte.

Uw woord, dat de eeuwen voorziet, onze dagen behoedt,Het kome geladen met kracht als de opgaande zon.Uw woord, dat de eeuwen voorziet, onze dagen behoedt,

Het kome geladen met kracht als de opgaande zon.

De altaartafel

M.:De altaartafel is stevig, één geheel – en toch duidelijk van 2 soorten hout gemaakt: eik en beuk. De eik wordt de koning van het bos genoemd – terwijl de beuk de koningin.Zo schiep God de mens man en vrouw…Het leven is gave, maar ook opgave/teruggave.Er is inzet en er is inkeer, er is hemel en er is aarde. In elke Eucharistie komen we samen rond het Woord en rond het Brood.In deze ruimte willen God en mens elkaar ontmoeten.In deze kapel, één altaartafel, die duidelijk 2 polen met elkaar verbindt.Deze eiken altaartafel doet ons denken aan het bezoek van God aan Abraham bij de eik van Mamre…

P. (M. legt Bijbelboek klaar)De HEER verscheen opnieuw aan Abraham, bij de eiken van Mamre. Op het heetst van de dag zat Abraham in de ingang van zijn tent. Toen hij opkeek, zag hij even verderop plotseling drie mannen staan. Onmiddellijk snelde hij de tent uit, naar hen toe. Hij boog diep en zei: ‘Heer, wees toch zo goed uw dienaar niet voorbij te gaan. Ik zal wat water voor u laten halen zodat u uw voeten kunt wassen, maak het u hier onder de boom intussen gemakkelijk. Ik zal u ook iets te eten brengen, zodat u weer op krachten kunt komen voordat u verdergaat. Daarvoor bent u immers bij uw dienaar langsgekomen?’ Zij antwoordden: ‘Wij nemen uw uitnodiging graag aan.’ Genesis 18, 1-5

Lied - psalm 15

Wie mag te gast zijn in uw tentenwonen zelfsin uw huis hoog in de bergenuitzicht wijd?

Doe rechtspreek waarheid laster niethebt Gij gezegd,wees trouwverloochen niet je naastedie een mens is zoals jij,geef wat je geven kan,zegt Gij.

Gezegend om uw woordgezegend om uw naamIk-zal-er-zijn.

De vicaris zalft de altaartafel:.

“door deze zalving wordt deze tafel een gereserveerde tafel. Niet gereserveerd voor VIPs, maar met een stoel teveel, op overschot. Daar kan Jezus komen zitten, maar we zien Hem alleen als er een mens in armoede of verdriet zit. Zo is die tafel voortaan gereserveerd. Voor goed.”

M.:In de sokkel van de altaartafel herkennen we de Griekse letter chi, de eerste letter van Christus. Wat op en rond deze altaartafel zal gebeuren, wordt geïnspireerd door Jezus van Nazareth, wordt gedragen door Jezus Christus, de gezalfde. Daarom hebben we deze altaartafel gezalfd/gezegend. Opdat wat hier gebeurt, bezield en doordrenkt mag zijn van zijn Geest. Verzameld rond deze altaartafel zullen we doen wat Hij ons gevraagd heeft: we zullen zijn woord spreken, we zullen het verhaal verder vertellen, we zullen het brood breken en delen.

I. haalt vanuit de sacristie de beker met wijn en de schaal met brood.P. brengt de ciborie aan. Alles wordt op de altaartafel geplaatst.R.) steekt in de sacristie het houtskooltje aan.A. plaatst de bloemen op het altaar.

Lied:

Telkens als wij eten van dit brood en drinken uit deze beker

verkondigen wij zijn dood en dat hij leeft, Jezus Messias.

Die ons aanspreekt, ondervraagt, bemoedigt, troost, vermaantdie ons verschijnt in woorden van genade ‘heb elkander lief.’

Die tot ons zegt: doe dit en denk aan mij.Breek je brood en deel je levenskracht,schenk je hartenbloed om liefdeswil,

geef je leven zoals ik het gaf: wees mijn zachte krachtmijn lichaam en mijn ziel in deze wereld.

De tabernakelzuil

M.:

God heeft vele namen. Eén van de mooiste is de Naam waarmee hij zich kenbaar maakte aan Mozes: “Ik- zal-zijn”.Op ontelbaar vele manieren doet God ons dit ervaren. Daar verhaalt de Bijbel ons over…

C;:U zag de ellende van onze voorouders in Egypte, bij de Rietzee hoorde u hen om hulp roepen. Daarop verrichtte u tekenen en wonderen bij de farao en al zijn dienaren, bij zijn hele volk, omdat u wist hoe slecht zij onze voorouders behandelden. Zo vestigde u uw naam, die tot op heden voortleeft. …/… Overdag leidde u hen in een wolkkolom, ’s nachts in een vuurzuil, zodat er licht was op de weg die ze moesten gaan. U daalde neer op de Sinai, u sprak met hen vanuit de hemel. Nehemia 9, 9.12-13

Na het lezen:P. zet de ciborie in de tabernakelzuil en legt er ook de relikwie bij.I. haalt de wierookschaal en plaatst deze op de altaartafel.K. haalt het intentieboek en legt het bij de wierookschaal.I. reikt het potje met wierookkorrels aan en de vicaris legt enkele wierookkorrels op.We doen dit rustig na elkaar, daarna zingt het koor…

Lied: Dit ene weten wij en aan dit één houden wij ons vastin duistere uren:

er is een woord dat eeuwiglijk zal durenen wie ’t verstaat, die is niet meer alleen.

I. neemt het intentieboek en leest…

Bidden wij met de intenties die ons zijn toevertrouwd…

Bidden wij voor alle mensen die in het ziekenhuis zijn opgenomen. Dat ze Gods liefde mogen ervaren doorheen de vaardige handen en het zorgzame hart van allen die hier werkzaam zijn… (stilte)

Bidden wij voor alle medewerkers van het ziekenhuis.Dat ze elkaar en allen die hen zijn toevertrouwd tot steun en troost kunnen zijn…. (stilte)

Leggen we in Gods handen, de namen van de stervenden in ons midden… (stilte)

Leggen we in Gods handen,de namen van de kinderen die dezer dagen geboren worden… (stilte)

Spreken we voor God uitonze vreugden en onze zorgen, onze hoop en onze vrees… (stilte)

bidden we samen het Jezusgebed:

Onze Vader, die in de hemelen zijt… 

 Een schoot van ontferming is onze God… het kunstwerk

M.:In een ziekenhuis is er angst en pijn, verdriet, lijden, duisternis…Door alles heen, is er het vertrouwen dat God ons zoekt en draagt.Jezus zelf is onze bondgenoot in het lijden.Dit lijden, de menselijke pijn en onmacht wordt in het kunstwerk uitgedrukt door de donkere, aardse kleuren.Maar God tilt ons op uit dit lijden, God draagt ons over het lijden heen en wiegt ons – net als Lazarus in zijn schoot. De golvende beweging verbeeldt deze schoot van ontferming.Zacharias verwoordt bij de geboorte van zijn zoon Johannes (Lucas 1, 78):

vicaris Kris: “Dankzij de liefdevolle barmhartigheid van onze God zal het stralende licht uit de hemel over ons opgaan en verschijnen aan allen die leven in duisternis en verkeren in de schaduw van de dood,

zodat we onze voeten kunnen zetten op de weg van de vrede.”

M.:Dit kunstwerk verbeeldt het stralende licht, de opgaande zon waar Zacharias het over heeft. In deze kapel – geen centraal kruisbeeld. Maar wel dit kunstwerk.Goede Vrijdag vinden we overal verspreid in het ziekenhuis: de eenzaamheid van de hof van Olijven; de pijn, het lijden en de dood van Goede Vrijdag, alom verspreid in het ziekenhuis.Maar hier, deze stilte- en bronplaats vertelt ons over Gods belofte dat er licht zal zijn, dat Hij ons zal verschijnen als een opgaande zon. Deze kapel toont “ons hoopvol geloof” dat na Goede Vrijdag, Pasen komt…

Lied:Een schoot van ontferming is onze God.Hij heeft ons gezocht en gezienzoals de opgaande zon aan de hemel.Hij is ons verschenen toen wij in duisternis warenin schaduw van dood.Hij zal onze voeten richten op de weg van de vrede.

De tuin

M.:Het Bijbelse verhaal begint in een tuin.Maria ontmoet de Verrezen Heer in de tuin.

Het visioen waarmee het Bijbelse verhaal eindigt, verhaalt over een rivier en de levensboom, een tuin.

Straks leggen we hier een tuin aan. We hopen, zelfs aan de noordkant, dat bloemen, grassen, bomen en struiken hier graag zullen groeien. We hopen dat vogels zich welkom weten.We hopen dat bezoekers hier zullen genieten van Gods schepping, dat we hier – letterlijk en figuurlijk – frisse lucht inademen, een beetje levensadem om weer verder te kunnen gaan…

Lied:

De boom is de aarde dankbaar dat hij diep in haar wortelt.De vogel is dankbaar de boom dat hij hoog in hem nestelt.Dankbaar het water de wolken, dat het mag vallen en stromen;en de mensen dat zij het drinken…Dat wij nog leven, dat het nog stroomt, dat wij het drinken…Dat wij nog leven, dat het nog stroomt, dat wij het drinken!

De zon is de wereld dankbaar dat zij zo naar hem uitziet.De mensen zijn dankbaar de zon dat hij rood uit de nacht komt.Dankbaar het koren de akker dat het mag kiemen en dragen;en hun kinderen dat zij het eten…Dat wij nog leven, dat het nog draagt, dat wij het eten…Dat wij nog leven, dat het nog draagt, dat wij het eten!

Oh mensheid, begroet de liefde dat wij heden nog leven.Zaai sterren van liefde, een tuin waar jij morgen zal leven.Liefde je bed en je tafel, dat het mag lukken en duren;en de sterren dat zij het zingen…Dat wij nog leven, dat het nog duurt, dat wij het zingen…Dat wij nog leven, dat het nog duurt, dat wij het zingen!

Slot: dat een nieuwe wereld komen zal

V.

Jezus keerde, gesterkt door de Geest, terug naar Galilea. Het nieuws over hem verspreidde zich in de hele streek. Hij gaf onderricht in de synagogen en werd door allen geprezen. Hij kwam ook in Nazaret, waar hij was opgegroeid, en volgens zijn gewoonte ging hij op sabbat naar de synagoge. Toen hij opstond om voor te lezen, werd hem de boekrol van de profeet Jesaja overhandigd, en hij rolde hem af tot de plaats waar geschreven staat: ‘De Geest van de Heer rust op mij, want hij heeft mij gezalfd. Om aan armen het goede nieuws te brengen heeft hij mij gezonden, om aan gevangenen hun vrijlating bekend te maken en aan blinden het herstel van hun zicht, om onderdrukten hun vrijheid te geven, om een genadejaar van de Heer uit te roepen.’ Hij rolde de boekrol op, gaf hem terug aan de dienaar en ging weer zitten; de ogen van alle aanwezigen in de synagoge waren op hem gericht. Hij zei tegen hen: ‘Vandaag hebben jullie deze schrifttekst in vervulling horen gaan.’ Lucas 4, 14 -21

vicaris Kris

“Een kapel is een plaats voor even, zoals een tent. Dit woord hoorden we in de liederen en lezingen vaak. In het Latijn is tent tabernaculum, geen in beton vastgemaakte bunker, maar een vluchtig verblijf, om even te drinken en rust te vinden en dan weer op weg te gaan, de oudste betekenis van taveirne, een afspanning voor de nacht. Om dan weer aalmoezenier te zijn, wij allemaal, opnieuw in de oudste Griekse zin van het woord: iemand, die barmhartig is. En specialisten vertellen mij dat barmhartigheid in de taal van Jezus verwant is met baarmoeder, plaats waar leven groeit. Is het daarom dat deze viering de titel kreeg "een schoot van ontferming"?”

Lied:

Dat een nieuwe wereld komen zalwaar brood genoeg en water stroomt voor allen.

Daar bouwen wij veilige buurtenwonen dooreen in wijken vrede in schaduw van bomen.Geen kinderen zullen daar stervenoude mensen maken hun dagen volen jonge mensen zullen daar pas op hun honderdste sterven.

Wij zullen niet voor de leegte zwoegen,geen kinderen baren voor de verschrikking.De wolf en het lam zullen weiden samen: wij leren de oorlog af.

Dat een nieuwe wereld komen zalwaar brood genoeg en water stroomtvoor allen.

Directeur: dank aan de vicaris en uitnodiging tot de receptie