Wat willen wij in de toekomst met RichtlijnenModernisering medisch specialistische richtlijnen

Teus van BarneveldHoofd professionele kwaliteitOrde van Medisch Specialisten

Veel discussie over richtlijnen

• Prioritering en onderwerpskeuze onduidelijk • Ontwikkelproces niet transparant• Betrokkenheid “derden” onvoldoende• Kosten/doelmatigheid/organisatie van zorg aspecten

onvoldoende meegenomen• Gebruik richtlijn in vergoeding/financieringdiscussies• Weinig aandacht voor normering• Innovaties niet snel genoeg in richtlijnen/onderhoud

suboptimaal

Dikke boekjes die niet implementeren en niet worden nageleefd”

Moderniseringstraject Rl 2.0

• Eind 2009 start commissie Richtlijnen in opdracht van Raad Wetenschap Opleiding Kwaliteit (WOK)

• Samenstelling: 9 WV-en met ondersteuning van Orde. Voorzitter prof. B.W. Mol, Gynaecoloog

• Oktober 2010 conceptrapport gereed• Voorjaar 2011 vaststelling

in Raad WOK• Borging o.a. via beoordeling SKMS

richtlijnaanvragen

1996 en 2004

5

Num

ber

of D

octo

rs

Patterns Of Treatment

Doel: Reduceren praktijkvariatie

Conceptueel kader richtlijnen (1)

continue kwaliteits-verbeteringover de gehele linie!

Beroepsgroep

Conceptueel kader richtlijnen (2)

Conceptueel kader Richtlijnen (3)

• Patiënt staat centraal

• Richtlijn beschrijft optimale zorg voor de patiënt

• Primair gericht op klinisch gebruik (de spreekkamer)

• Richtlijn is hoeksteen kwaliteitsbeleid

• Netwerk van richtlijnen is aantrekkelijk ontwikkelmodel

(Her)inrichting proces richtlijnontwikkeling

o Omarmen “Richtlijn voor Richtlijnen” van Regieraad

o Prioritering noodzakelijk voortkomend uit kwaliteitsbeleid wv-en komende jaren

o Transparant ontwikkelproces; betrokkenheid “Stakeholders” bij richtlijnontwikkeling

• Input in knelpuntenanalyse en verbreding van commentaarfase

• Patiëntenperspectief essentieel (wordt in huidige situatie al meegenomen)

o Adaptatie buitenlandse richtlijnen waar mogelijk

Flowdiagram proces richtlijnontwikkeling

Normering

Normering explicieter in richtlijn

o Aanbevelingen worden richtinggevend en praktisch toepasbaar geformuleerd

o Benoemen aanbevelingen (minimum- of optimum/streefnorm); bij streefnorm tijdslijn voor implementatie benoemen

o Uitgangspunt: “normerend waar mogelijk en ruimte biedend waar nodig”

o Richtlijn is instrument voor kwaliteitsverbetering, niet voor beschrijving van minimumkwaliteit

Doelmatigheid

Bij iedere uitgangsvraag wordt gekeken naar literatuur over doelmatigheid/kosteneffectiviteit

o Indien kosteneffectiviteitsstudies beschikbaar -> keuze voor alternatief met gunstigste kosteneffectiviteit

o Niet beschikbaar -> overzicht kosten en opbrengsten bij aanbeveling (gegevens die voorhanden zijn)

o Budget-impact analyse sterk aanbevolen bij grote organisatorische/financiële consequenties

Onderhoud van richtlijnen

o Prioritering essentieel voor onderhoudo Flexibel onderhoud mogelijk maken: database met modulaire

opzet (module = uitgangsvraag).o Organisatie onderhoud richtlijnen:

• Richtlijnwerkgroep in stand houden voor beoordeling actualiteit (jaarlijks)

• Procedure voor onderhoud, waarin deelactualisatie en –autorisatie mogelijk gemaakt wordt

Implementatie

o In iedere richtlijn hoofdstuk implementatie met analyse van bevorderende en belemmerende factoren

o Hoofdstuk organisatie van zorg in iedere richtlijn

o Indicatoren vast onderdeel van iedere richtlijn

o Interactieve scholingsmodule wordt sterk aangeraden

o Geïntegreerd kwaliteitsbeleid realiseren: o.a. koppeling met visitatie

o Budget-impact analyse

Implementatieplan bij iedere richtlijn

Website Kwaliteitskoepel

HÉT AANSPREEKPUNT VOOR EVIDENCE BASED (MULTIDISCIPLINAIRE) RICHTLIJNEN, NORMEN, INDICATOREN, EN

IMPLEMENTATIEHULPMIDDELEN BETREFFENDE MEDISCH SPECIALISTISCHE ZORG

Kwaliteitskoepel medisch specialisten

Work in Progress

o Meer expliciete aandacht voor indicatiestelling

o Ontwikkeling database richtlijnen (website gerealiseerd)

o Innovatie (wiKiNo)

o Koppeling met uitkomstenregistratie

o Verder exploreren: sluiten kennisketen, doen van klinisch onderzoek (researchnetwerken) als implementatietool. (Voorbeeld verloskundig onderzoeksnetwerk)

Moederrichtlijnen

o Moederrichtlijnen: te vaag, te oppervlakkig, teveel polderen, vaak langdurig ontwikkelproces, professionals herkennen zich onvoldoende in het product moerasrichtlijnen

o Vooral problematisch bij samenwerking 1e & 2e lijn rond grote chronische aandoeningen

o Moederrichtlijn is echter niet gelijk aan multidisciplinaire richtlijn

o Binnen 2e lijn veel goede voorbeelden van multidisciplinaire (multispecialistische) richtlijnen: oncologie, orthopedie, delierzorg, toepassing biologicals etc.

Netwerkrichtlijnen

o Netwerk van richtlijnen is een aantrekkelijk conceptueel kader

o Vergroot herkenbaarheid/eigenheid product en implementatiekansen (en wrs efficiëntie)

o Vereist goede en heldere afbakening en bereidheid tot maken samenwerkingsafspraken (o.a. indicatiestelling)

o Niet reeds bestaande samenwerking verstoren

o Voorkomen dat het loopgraaf- richtlijnen worden

Samenwerking 1e & 2e lijn

o Noodzakelijk voor goede patiëntenzorg!

o Respecteer elkaars paradigma (is er een serieus probleem? vs serieus probleem zo goed mogelijk oplossen) en tradities

o Model van een netwerk van richtlijnen lijkt hierin een duidelijke toegevoegde waarde te hebben

o Meer ervaring opdoen met netwerkrichtlijnen

o Werk(jaar)plannen afstemmen (vereist werk in 2e lijn)

o Werken aan uniform format