Wat weten de Wat weten de meertalige kinderen van meertalige kinderen van

communicatie?communicatie?De relevantie van het leren van een De relevantie van het leren van een vreemde taal in een formele contextvreemde taal in een formele context

Emmanuelle Le Pichon-Vorstman Emmanuelle Le Pichon-Vorstman

Utrecht, November 2008,Utrecht, November 2008, Emma.LePichon@let.uu.nlEmma.LePichon@let.uu.nl

Hebben de meertalige kinderen een Hebben de meertalige kinderen een beter inzicht in de communicatieve beter inzicht in de communicatieve situatie dan de andere kinderen?situatie dan de andere kinderen?

In veel studies worden vaardigheden van eentalige met die van meertaligen vergeleken.

Maar:

Hoe homogeen zijn de groepen van meertaligen/eentalige?

Andere factoren?

Introductie

HypotheseHypothese

Meta communicatie hangt meer van de Meta communicatie hangt meer van de Ervaring van het Aanleren van een Ervaring van het Aanleren van een vreemde Taal (Language Learning vreemde Taal (Language Learning

Experience, LLE) dan van de Experience, LLE) dan van de gelijktijdige natuurlijke verwerving gelijktijdige natuurlijke verwerving

van twee talen (nLLE) af.van twee talen (nLLE) af.

1. Introductie: hypothese

OnderzoekOnderzoek

Deelnemers: Deelnemers: – 101 kinderen (4,1/2 - 9 jaar)101 kinderen (4,1/2 - 9 jaar)– Internationale Scholen Internationale Scholen (Nederland, Verenigde (Nederland, Verenigde

Staten, Zwitserland) Staten, Zwitserland) – LLE LLE versusversus nLLE nLLE

nLLE: Vóór de leeftijd van 4 een tweede of een derde taal: nLLE: Vóór de leeftijd van 4 een tweede of een derde taal: zonder bewuste ervaring van het aanleren van een zonder bewuste ervaring van het aanleren van een vreemde taal (met ouders, kinderdagverblijf…).vreemde taal (met ouders, kinderdagverblijf…).

LLE: Na de leeftijd van 4 in aanraking met een tweede of LLE: Na de leeftijd van 4 in aanraking met een tweede of een derde taal in een formele context (meer bewust een een derde taal in een formele context (meer bewust een nieuwe taalverwerving doormaakt). nieuwe taalverwerving doormaakt).

2. Methode

Extreem exolinguïstische Extreem exolinguïstische situatiesituatie

Je bent in een park en je wil spelen Je bent in een park en je wil spelen met een kind die niet spreekt of met een kind die niet spreekt of

begrijpt de zelfde talen als jij: wat begrijpt de zelfde talen als jij: wat ga je dan doen?ga je dan doen?

2. Methode

Extreem exolinguistische situatie

Analysis Analysis

1.1. Communiceren: ja / neeCommuniceren: ja / nee

2.2. Hoe denken zij dat zij gaan Hoe denken zij dat zij gaan doen?doen?

2. Methode

Juliana : 6 jaar, tweetalig Engels en Cantonese, leert Juliana : 6 jaar, tweetalig Engels en Cantonese, leert Frans op school. Frans op school. OO: Je bent in een park en je wil spelen met een kind : Je bent in een park en je wil spelen met een kind die niet spreekt of begrijpt de zelfde talen als jij: die niet spreekt of begrijpt de zelfde talen als jij: hoe ga je dat doen?hoe ga je dat doen?J: I don’t know. Hello. J: I don’t know. Hello. Je fais le langage des signes.Je fais le langage des signes.

Katerina Katerina : 6 jaar, tweetalig Russisch, Engels, leert : 6 jaar, tweetalig Russisch, Engels, leert Frans op school. Frans op school.

K: I’ m gonna be sad. I find a different friend.K: I’ m gonna be sad. I find a different friend.

3. Résultats

Michael: 6 jaar, eentaalig Engels, leert Frans Michael: 6 jaar, eentaalig Engels, leert Frans op school.op school.O: Je bent in een park en je wil spelen met een kind O: Je bent in een park en je wil spelen met een kind die niet spreekt of begrijpt de zelfde talen als jij: die niet spreekt of begrijpt de zelfde talen als jij: hoe ga je dat doen?hoe ga je dat doen?M: I try to learn what he is saying. When I get the M: I try to learn what he is saying. When I get the hang of it, I speak just like him.hang of it, I speak just like him.Voix 014, Monday 11 aprilVoix 014, Monday 11 april

Sofia : 6 jaar, drietalig Engels, Spaans, Frans. Sofia : 6 jaar, drietalig Engels, Spaans, Frans. S: Je sais pas quoi lui dire. Je viens vers elle. J’essaie de S: Je sais pas quoi lui dire. Je viens vers elle. J’essaie de

la la faire jouer avec moi. Je lui montre ce que je fais et faire jouer avec moi. Je lui montre ce que je fais et je lui fais signe de me suivre. je lui fais signe de me suivre.

Voix 020 Monday 11 april Voix 020 Monday 11 april

3. Résultats

00MM 111111Een +Een +Kind 1Kind 1

VoordVoordoen oen

GenGender der

AnticipatieAnticipatieopheldopheldereneren

CommCommuu

nicatienicatie

MeertaligheiMeertaligheid d

11

11

11

00

MM

VVVV

VV

MM

001100Een +Een +Kind 3 Kind 3

111100Twee Twee Kind 4Kind 4

110011Twee +Twee +Kind 5Kind 5

001100Drie +Drie +Kind 2Kind 2

101 kinderen

Deelnemers

Extreem exolinguistische

situatie

Taak Data

Antwoorden van de

kinderen

Tweevoudige verdeling

•Communicatie?

•Strategieën?

Eentalige vs meertalige

LLE vs nLLEANALYSES:

2. Methode

eentaligeentalig // meertaligmeertalig

3. Resultaten: wie communiceert?

Communicatie

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

100%

Eentalig+1, n=43 twee, twee+, dri+, n=58

77%

67%

Chi Square: p = 0.30

LLE/ nLLELLE/ nLLE

3. Resultaten: wie communiceert?

Tentative de communication

53%

79%

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

100%

SEAL, n=30 EAL, n=71

Chi-Square: p = 0.00953

nLLE, n=30 LLE, n=71

Communicatie

Meta communicatieve profielen Meta communicatieve profielen volgens de linguïstische biografieënvolgens de linguïstische biografieën

Resultaten: hoe doen ze het?

Gemiddelde van het gebruik van de Gemiddelde van het gebruik van de strategieënstrategieën

Resultaten: hoe doen ze het?

33%

51%

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

SEAL, n=30

EAL, n=71

eentalig+1tweetalig+1 drietalig +

56%54%

49%

T-test: p = 0.038

LLE=71nLLE= 30

Maxime: 4 jaar, tweetalig Engels en Frans. ‘Je lui demande si il parle Français. S’il parle Anglais. Si il parle Espagnol. Si il parle Italien. Si il peut parler comme en Suisse. Non? Je sors du parc.’

Alexandre: 4 jaar, tweetalig Duits en Frans, leert Engels op school ‘Est-ce que il parle espagnol ? Polonais ? Il parle rien. Je vais lui apprendre.’

Resultaten: voorbeeld

O: Je bent in een park en je wil spelen met een kind die niet O: Je bent in een park en je wil spelen met een kind die niet spreekt of begrijpt de zelfde talen als jij: hoe ga je dat doen?spreekt of begrijpt de zelfde talen als jij: hoe ga je dat doen?

conclusieconclusie

1. 1. LLE belangrijke factor van variatieLLE belangrijke factor van variatie

2. Vergelijking:2. Vergelijking: LLE LLE versus versus nLLEnLLE eentalig eentalig versusversus meertalig. meertalig.

3. Analyses 1 en 2: meta 3. Analyses 1 en 2: meta communicatie meer afhankelijk van communicatie meer afhankelijk van LLE dan van de meertaligheidLLE dan van de meertaligheid

4. Conclusie

Discussie Discussie

Voor de didactiek van vreemde Voor de didactiek van vreemde talen:talen:

LLE is een belangrijke factor: LLE is een belangrijke factor: – Communicatieve vaardigheden Communicatieve vaardigheden – Strategieën gebruikStrategieën gebruik

Voor het onderzoek:Voor het onderzoek: LLE versus nLLELLE versus nLLE

5. Discussie

LE PICHON VORSTMAN Emmanuelle (2008) "Conscience méta-communicative et compétence plurilingue" dans Moore, D. et V. Castellotti(dir.) Perspectives francophones autour de la notion de compétence plurilingue, Fribourg/Berne, Peter Lang, coll. Transversales.

LE PICHON VORSTMAN Emmanuelle, (2006), "Ce que les enfants savent de la communication: enquêtes en contexte scolaire plurilingue",  Les Langues Modernes, vol. 100, No1, pp. 38-47.

ReferentieReferentie