Wat verwachten ondernemers van een compacte lokale overheid?

Hans MaertensAlgemeen directeur

Voka - Kamer van Koophandel West-Vlaanderen

28 november 2013

Inhoud

1. Waar-voor-je-geld index

2. Vergelijking Zweden

3. Wat verwachten ondernemers van compacte lokale overheid

1. Waar-voor-je-geld index

1. Wat de overheid ons geeft

2. Wat de overheid ons vraagt

3. Waar voor ons geld?

Wat de overheid ons geeftBelgië scoort zeer middelmatig (13de plaats) inzake brede overheidsoutput, groot contrast met Scandinavische landen

Bron: eigen berekeningen

Indicatoren effectiviteit overheidsoutput• Macro-economische indicatoren: overheidsschuld,

overheidssaldo, bbp-groei laatste 5 jaar, inflatie, lopende rekening, verandering in marktaandeel

• Micro-economische indicatoren: #dagen nodig om onderneming te starten, #start-up procedures, entrepreneursactiviteit, world competition index

• Arbeidsmarktbeleid: werkloosheidsgraad, werkzaamheidsgraad, werkzaamheidsgraad ouderen, life-long learning, mismatch arbeidsmarkt

• Onderwijs: PISA testen voor wiskunde, wetenschap en taalvaardigheid, score PISA in functie van socio-en etnische ongelijkheid, score PISA ifv kwaliteit scholen

• Technologie-hooggekwalificeerd talent: uitgaven onderneming aan O&O, O&O personeel bij ondernemingen, aandeel studenten in technologie en wetenschappen, aandeel innovatieve producten in omzet, aantal patenten

• Rule of law: Corruptie-index, persvrijheid, misdaadgraad, tijd nodig voor betalen belastingen, productieregulering, # stakingsdagen, rule of law-index, government effectiveness index

• Sociaal kapitaal: vertrouwen nationale regering, vertrouwen lokale regering, obesitas, # dagelijkse rokers, # zelfmoorden, armoedegraad

• Ecologie: CO2 emissies, elektriciteitsproductie via steenkool, climat performance index, fijnstofconcentratie, hoeveelheid gezinnen verbonden aan waterzuiveringssystemen

Indicatoren effectiviteit overheidsoutput

Waar scoort België op de output-matrix?

Arbeidsmarktbeleid

Rule of Law

Sociaal kapitaal

Onderwijs

1. IJsland2. Zwitserland3. Denemarken

nr. 20 België

1. Finland2. Luxemburg3. Noorwegen

nr. 14 België

1. Noorwegen2. Slovakije3. Nederland

nr. 16 België

1. Finland2. Zweden3. Zwitserland

nr. 8 België

nr.

nr.

nr.

nr.

Wat de overheid ons vraagt

Denem

arken

Frankri

jk

Finlan

dBelg

ië

Grieken

land

Zwed

en

Oostenrijk Ita

lië

Nederl

and

Slove

nië

Hongarije

Verenigd

Koninkrijk

Portuga

l

Span

jeIjsl

and

Duitslan

d

Tsjech

ië

Noorweg

en

Luxemburg

PolenIer

land

Estlan

d

Slova

kije

Zwitse

rland

25.0

30.0

35.0

40.0

45.0

50.0

55.0

60.0

65.0

59.4

56.6 56.654.9 54.8

51.9 51.750.6 50.4

49.0 48.6 47.9 47.5 47.0 46.545.0 44.6

43.4 43.0 42.3 42.040.5

37.4

33.7

Overheidsbeslag (in % bbp)

Terwijl het overheidsbeslag zeer hoog is (4de plaats)

Bron: Eurostat

Geen waar voor ons geld

Zwitse

rland

Noorweg

en

Luxemburg

Estlan

d

Slova

kije

Duitslan

d

Zwed

enIjsl

and

Nederl

and

Tsjech

ië

Finlan

d

Oostenrijk

Ierlan

d

Verenigd

Koninkrijk

Denem

arken

Polen

Slove

niëSp

anje

Portuga

lBelg

ië

Hongarije

Frankri

jkIta

lië

Grieken

land

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100100

78.5 78.1 77.3 75.4 74.1 72.2 70.3 69.3 67.2 66.9 65.9 65.4 63.9 62.3 61.6 60.6 60.5 59.8 59.4 58.2 57.7 55.9

48.7

Waar-voor-je-geld-index: overheidsprestatie tegenover belastingen: weinig waar voor belastinggeld (20ste plaats)

Conclusie: geen waar voor ons geld

2. Vergelijking België-Zweden

ECONOMIE België Zweden

Overheidsschuld (in % BBP) 99,8 33,8

Overheidstekort (in % BBP) -2,60 -0,30

Gemiddelde BBP-groei laatste 5 jaar 0,44 1,10

Balans lopende rekening -0,40 6,80

Total Entrepreneurial Activity 3,70 4,90

World Competitiveness Index 73,48 91,39

Bron: OESO, Eurostat

Vergelijking België-Zweden

Rule of law België Zweden

Time to prepare and pay taxes 156 122

Aantal stakingsdagen 78,80 6,20

Government effectiveness index 1,67 1,96

Vertrouwen nationale regering 40 68

Vertrouwen lokale regering 57 61

Vergelijking België-Zweden

Arbeidsmarktbeleid België Zweden

Werkgelegenheidsgraad 61,90 74,10

Werkgelegenheidsgraad ouderen 38,70 72,50

Levenslang leren: aantal personen die opleiding kregen in 4 weken voor afname onderzoek

7,10 25,00

Vergelijking België-Zweden

Technologie – Hooggekwalificeerd talent

België Zweden

Uitgaven onderneming aan O&O 1,37 2,34

O&O personeel bij ondernemingen 0,65 1,09

Patent Applications European Patent Office

130,22 308,25

Aandeel Innovatieve producten in de omzet

7,70 13,90

3. Wat verwachten ondernemers van een compacte lokale overheid

- Effectiviteit en efficiëntie- Snelheid en klantgerichtheid- Rechtszekerheid en transparantie

en vooral:- geen nieuwe administratieve lasten- geen belastingverhogingen

Enkele voorbeelden(onder voorbehoud van wijzigingen)

• Uittreksel strafregister voor nieuwe werkgever(niet online aanvraagbaar; fysiek afleverbaar aan persoon zelf)

• Attest van niet-faling(rb van koophandel; fysiek af te leveren; getikt; onmiddellijk inning; te tekenen door de griffier)

• Ophalen aangetekende brief vennootschap op postkantoor(statuten printen en voorleggen aan de postbeambte)

• Internationale reispas(pasfoto’s op papier; niet digitaal)

Klachten ondernemers met overheden

• Enorm complexe procedures• Onduidelijke regels• Inmenging en tegenwerking• Lange wachttijden• Gebrekkige communicatie• Hoge kosten• Geen uniek aanspreekpunt

Voor wat moet ondernemer allemaal terecht bij lokale overheid?

(Studie Deloitte)Aantal gemeentelijke procedures

Aantal provinciale procedures

Milieu 4 6Ruimtelijke Ordening 7 2Fiscaliteit 3 3Overheidsopdrachten 1 1Economie/subsidies 25 23TOTAAL 40 35

Bron: Deloitte

Administratieve procedurs gemeenten

– Aanvraag verkavelingvergunning – nieuw– Aanvraag verkavelingvergunning: wijziging– Aanvraag planologisch attest– Aanvraag advies brandweer– Aanvraag socio-economische vergunning– Aanvragen van een horecavergunning– Aanvraag toelating tot plaatsen open terras– Aanvraag slijtvergunning– Aanvraag sterke dranken

Administratieve procedures gemeenten

– Aanvraag vergunning kansspelen– Aanvraag standplaats markt– Aanvraag standplaats kermis– Aanvraag signalisatie door commercieel– Aanvraag inname openbare weg– Aanvraag eretekens voor werknemers– Aanvraag arbeidskaart en beroepskaart– Aanvraag deeltijds werk– Aanvraag beroepencategorie Rijksregister

Administratieve lasten gemeenten– Belasting op bedrijfsruimten– Belasting op het bouwen, verbouwen en schutsels– Belasting op verspreiden van reclame– Belasting op reclameborden– Belasting op uithangborden en lichtreclames– Belasting leegstand/verwaarlozing gebouwen– Belasting op afgifte van stukken voor gevaarlijke,

ongezonde en hinderlijke inrichtingen– Jaarlijkse belasting op gevaarlijke, ongezonde en

hinderlijke inrichtingen

– Belasting op afgifte van administratieve documenten– Belasting op het ophalen van nijverheidsvuil en grof vuilnis– Belasting op drijfkracht– Belasting op banken in financieringsinstellingen– Belasting op stortplaatsen– Belasting op los – en laadtoestellen– Belasting op benzine-, olie en persluchtpompen– Andere belastingen op ondernemingen– Gemeentelijke overheidsopdracht– Aanvraag premie verfraaien gevels handelspanden

Administratieve lasten gemeenten

Administratieve lasten provincies– Algemene provinciebelasting voor bedrijven– Belasting op vergunningsplichtige bedrijven– Belasting op aanplakborden– Mededelen van kleine veranderingen van klasse 1-bedrijven– Melden van klasse 3-inrichtingen bij klasse 1-bedrijven– Meldingen van overname van klasse 1-bedrijven– Provinciale overheidsopdracht– Aanvragen planologisch attest– Beroepsprocedure mbt stedenb. Vergunning en

verkavelingsaanvraag– Innovatiepremie voor kmo’s, org. In Soc-Ec – en zorgsector– Aanvraag provinciale starterscheque– Subsidies aan intermediairen– Procedures bedrijventerreinen

Administratieve lasten provincies– Expansiepremie– Subsidie Exportbevordering– Subsidie Duurzame bedrijventerreinen– Subsidie Innovatie– Investeringssubsidie starters– Subsidie ondersteuning kennisregio– Startersbegeleiding– Subsidie ondernemingszin scholen– Subsidie promotie streekproducten– Subsidie verpakkingen streekproducten– Subsidiereglement stikstofbemesting

Aanbevelingen• Denk na over de strategie en kerntaken van lokale overheden

• HR en ICT volgen maar uit missie, visie, waarden en strategie

• Vandaag BBC; opletten dat dit geen puur financieel en budgettaire oefening wordt

• Run uw gemeente als een bedrijf maar met correcties. - besparen- blijven investeren- geen lastenverhogingen

• Minister, député, burgemeester moet verantwoordelijk zijn voor administratieve vereenvouding (cfr. BS vandaag)

• Gemeenten: samenwerkingsverbanden en fusies

Aanbevelingen• Digitalisering

– Vereenvoudiging en daling administratieve lasten– Gebruik bestaande platformen (E-procurement,

Telemarc/Digiflow)– Al goede voorbeelden (tax-on-web, e-factuur)– Gevaar: ICT-projecten vaak veel te grootschalig

• Vergunningen(milieu en ruimtelijke ordening)– Stroomlijnen en clusteren– Verduidelijking en inkorting beslistermijnen– Organisatie volledige procedure op 1 bestuursniveau

Aanbevelingen• Uniek ondernemersloket (maar geen dubbels cfr. AO,

POM, FIT, IC, IWT,…)• Transparante communicatie• Vereenvoudigen subsidies

– Duidelijke criteria – Voorkeur minder overheidsinmenging ipv subsidies

• Samenwerking overheden– Bundeling diensten– Efficiëntiewinsten: meer ruimte voor goed beleid– Toename kwaliteit dienstverlening

Aanbevelingen• Vergeet het direct contact niet met de

ondernemingen en ondernemers!• “To know him is to love him”!

• Daarom dank dat ik u mocht toespreken