Wandeling van de Historische Vereniging, Oud-Beijerland ...Lopend langs het water zien we aan de...

info: www.hvobl.nl > > via “contact” kunt u reageren.

1

HVO-18 juni 2015 www. hvobl.nl

Wandeling van de Historische Vereniging, Oud-Beijerland. Door het historische centrum ©

Dit is een wandeling door het centrum van ons dorp van ongeveer 45- 60 minuten en

geeft een beeld van enkele monumentale gebouwen in het centrum van Oud-Beijerland.

Om het beeld tijdens de wandeling compleet te maken beginnen we onze wandeling met een kleine geschiedenisles zodat de wandeling, die bij het kantoor van de VVV aan de Waterstal start, niet alleen leuk maar ook leerzaam is. Dus eerst iets over de geschiedenis van Oud-Beijerland. Het gebied, waar het latere Oud-Beijerland werd gesticht, was een klei- en veengebied. Het behoorde tot de vrije heerlijkheid Putten. Dit gebied, waar de getijden nog vrij spel hadden, werd in de vijftiende eeuw ingepolderd in opdracht van Lamoraal van Egmond. Deze Lamoraal van Egmond is in de tachtig jarige oorlog een belangrijk man in de Noordelijke Nederlanden. Hij is geboren op 18 november 1522 op een kasteel in La Haimaide, een gehucht in het huidige Ellezelles, Henegouwen – België, als zoon van Jan IV van Egmond en Françoise van Luxemburg. Hij is door zijn moeder verwant aan de Spaanse koning Philips II. Op 8 mei 1544 trouwt hij met Sabina van Beijeren. Door dit huwelijk neemt de rijkdom en de invloed van Lamoraal van Egmond toe. In 1531 erft Lamoraal van Egmond de eeuwigdurende erfpacht over het gebied Putten en maakt al spoedig plannen om het gebied in te polderen. Hij vernoemt het gebied “Beijerland”, naar zijn echtgenote Sabina van Beijeren. Op 23 oktober 1559 komt Lamoraal van Egmond in het vrije bezit van de heerlijkheid Beijerland. Deze datum wordt als stichtingsdatum van het huidige Oud-Beijerland beschouwd. Lamoraal van Egmond maakt als edelman deel uit van de Raad van State, samen met Willem van Oranje en de Graaf van Hoorne verzet hij zich, ondanks dat hij Katholiek was, tegen de vervolging van de protestanten. Uiteindelijk rekent Philips II dit drietal de Beeldenstorm in augustus 1566 sterk aan en stuurt een leger met aan het hoofd de Hertog van Alva. Deze neemt op 10 september 1567 Lamoraal van Egmond en de Graaf van Hoorne gevangen waarna zij beiden, na een schijnproces, op 5 juni 1568 onthoofd worden op de Markt te Brussel.

We beginnen de wandeling bij de VVV, Waterstal 1 en lopen naar het “Oude Raadhuis”.

http://www.hvobl.nl/

2


Het Oude Raadhuis, Waterstal 1. We lopen nu, om het gebouw, naar het voormalige raadhuis van Oud-Beijerland. Zoals gezegd: “voormalig”, zodat het nu het Oude Raadhuis wordt genoemd. In 1595 bouwde men een stenen brug over de Vliet. Op deze brug werd in 1622 een dorpshuis gebouwd. Op de bovenverdieping waren de vertrekken van de Baljuw met 7 leenmannen en een secretaris van de Magistraat. (Dit zijn de schout, de 7 schepenen en een secretaris). Op de begane grond waren een logement en een herberg. Achter het linker ovale raam is nog de deur te zien die voor de zgn. civiele gijselkamer zat. Deze deur zat eerder op de verdieping voor de echte gijselkamer. In die tijd vonden er voor het dorpshuis regelmatig terechtstellingen plaats. Een van de rechters was Cornelis de Witt. Later zetelde hier het gemeentebestuur van Oud-Beijerland. In 1939 is het gebouw gerestaureerd en vergroot. Er zijn 3 nissen aan de voorzijde te zien. In de middelste staat Vrouwe Justitia met schaal, zwaard en blinddoek, in de linker nis de leeuw met het wapen van Holland en in de rechter nis de leeuw met het wapen van Prins Maurits. Tijdens de restauratie in 1939 zijn op de 1e verdieping, waar ook de raadzaal was, gebrandschilderde ramen geplaatst. Deze zijn geschonken door de kerken, instellingen en bedrijven uit die tijd. Het gemeentebestuur is hier tot 1977 gevestigd geweest. Sinds 1966 is het Oude Raadhuis een Rijksmonument.

Dorpskerk, Kerkstraat 57 Aan de andere zijde van de Waterstal zien we een kerk die in de volksmond “de dorpskerk” wordt genoemd. De eerste steen voor deze parochiekerk, gewijd aan Antonius van Padua, is gelegd in 1567. Na de reformatie wordt dit een protestantse kerk. De dochter van Lamoraal van Egmond, Sabina van Egmond, de latere Ambachtsvrouw van Oud-Beijerland, schonk de kerk in 1604 een toren met een luidklok. Boven de ingang van de toren is nog haar huwelijkswapen met George Everhart, graaf van Solms, te zien. Bij testament bepaalde zij dat zij begraven wilde worden in de Oud-Beijerlandse kerk. Aan de zijde van de Waterstal staat het zgn.

gravinnehuisje waar Sabina van Egmond in 1614 werd begraven. Bij de uitbreiding van de kerk in 1925 moest het gravinnehuisje worden verplaatst. Bij het openen van de grafkelder bleek de houten kist geheel te zijn verteerd. Ook de loden kist was aan de onderzijde op een paar plaatsen verteerd. Toen bleek dat de overledene een heel tengere vrouw was geweest, even dacht men dat het hier ging om een meisje omstreeks 15 jaar. Nader onderzoek wees uit dat het hier toch echt om Sabina van Egmond ging. Sabina en haar moeder Sabina van Beijeren hadden een uitgesproken Milanese lichaamsbouw. (tenger). Het orgel in de kerk is een Van Oeckelenorgel uit 1827. De kerk is sinds 1966 een Rijksmonument.

3


We steken nu de straat over in de richting van de in het water staande muziektent en

lopen via de Vlietkade naar het bruggetje. Dit gaan we over en dan aan de overkant (Oost Voorstraat) rechtsaf.

Bijl 4 t/m 11

Lopend langs het water zien we aan de overkant een aantal herenhuizen staan, die gebouwd zijn (tot nummer 11) in de periode 1875- 1885. Het waren woonhuizen voor de welgestelden in die tijd, zoals de directeuren o.a. van het waterleidingbedrijf, schoolhoofden e.d.. Dit straatgedeelte kreeg de naam Bijl omdat het is gebouwd op een boomgaard die de vorm had van een Bijl. Over de Vliet ervoor, ligt een lage voetgangersbrug uit 1909. Vanaf 2004 zijn deze woonhuizen gemeentelijk monument. We lopen nu rechtdoor naar de HBS-laan en passeren het pand Steenenstraat 2,

waar straks nader op wordt ingegaan.

HBS-laan

Deze laan is genoemd naar de voormalige Rijks-HBS, gebouwd in 1920, aan de overzijde van de gracht. De stenen brug gaf toegang tot het complex. Het gebouw bestond uit een school met gymzaal. Let vooral op de centrale entree, in een vierkante toren en het grote entreeportiek met bovenin een klok. Aan de linkerzijde van het complex staat een conciërgewoning en aan de rechterzijde de directeurswoning.

Na het betrekken van een nieuw schoolgebouw is het gebouw verbouwd tot appartementencomplex. Sinds 2004 is de oude HBS een gemeentelijk monument. We vervolgen onze weg op de HBS-laan. Aan het eind zien we een witte brug.

Brug en hek bij de begraafplaats Deze wit geschilderde brug bij de begraafplaats behoorde vroeger tot de hofstede “Het Paradijs” en volgens de gevelsteen, aan de overkant boven het water, is de eerste steen gelegd op 30 juli 1864, door de 7 jaar oude Gerrit Rochuszn. Schelling. Het werd gebouwd door de Fa. F. J. Penn & Comp. uit Dordrecht. De brug heeft de karakteristieke stijlkenmerken en details van het eclecticisme (verschillende bouwstijlen door elkaar).

4


De smeedijzeren hekwerken staan tussen gietijzeren balusters, die bekroond zijn met dennenappels. Let vooral ook op de liggers in het midden, waar de hoogte ervan het kleinst is, versierd met decoratief ajourwerk en een vermelding van het bouwjaar en de naam van de leverancier. De brug is sinds 2001 een Rijksmonument. Het hek er schuin achter, markeert de oude ingang van de begraafplaats. Op de kolommen zien we funeraire motieven: zandlopers, vleugels en fakkels. We lopen nu terug in de HBS-laan naar de Oost Voorstraat. Waar op de hoek bij de

Steenenstraat op nummer 2 nu een advocatenkantoor is gevestigd. Steenenstraat 2

Deze voormalige herenboerderij met bijbehorend koetshuis is gebouwd, rond 1800, als rentenierswoning door de eigenaren van de hofstede “Het Paradijs”. Met een stads aandoend dwars woongedeelte, een parterre en een verdieping onder een schilddak met twee dakkapellen. De weg die u zojuist heeft gelopen en die we kennen als de HBS-laan, was de toegang tot deze hofstede. Het pand heeft in de loop der jaren uiterlijk nauwelijks veranderingen ondergaan.

Dit pand is een Rijksmonument sinds 1966. Lopen we verder de Steenenstraat in dan zien wij op nummer 20 het voormalige

Kantongerecht.

Steenenstraat 20

In 1882 kreeg Oud-Beijerland een Kantongerecht, de gemeente kocht de grond aan en heeft deze “om niet” (gratis) overgedragen aan het Rijk. De architect van dit gebouw, Johan Frederik Metzelaar - Rijksbouwmeester in het gevangeniswezen, maakte het ontwerp. Ook het Kantongerecht is gebouwd in de eclectische stijl uit het vierde kwart van de negentiende eeuw. Een pand met twee lagen en zolderverdieping. De voorgevel heeft vijf vensterassen* en er boven een gemetselde dakkapel met tuitgevel. Tot 2000 deed het pand dienst als Kantongerecht. In het pand zijn nog aanwezig de zittingszaal en de wachtkamer. * De breedte van een gevel kan in een beschrijving natuurlijk aangegeven worden in meters. Het zegt de lezer meer wanneer het aantal vensters in de breedte genoemd wordt, dat roept een beeld op. Wanneer een gevel minstens twee bouwlagen heeft en de vensters van de begane grond en de verdieping(en) liggen recht boven elkaar, dan noemt men het aantal vensterassen. Het vensteras is de denkbeeldige lijn door het midden van de vensters. Meestal bevindt zich op de begane grond een ingang in één van de assen.

Sinds 2001 is het voormalig Kantongerecht een Rijksmonument. We wandelen nu verder naar het eind van de Steenenstraat en zien aan het eind aan

de linkerkant nog enkele karakteristieke arbeidershuisjes van begin 20ste eeuw. Wij slaan nu linksaf de Koninginneweg in. Deze brede doorgangsweg zag er vroeger heel anders uit. Aan beide zijden van de weg lag in vroeger tijden een sloot. De bewoners hadden via een bruggetje toegang tot hun woning.

http://www.documentatie.org/uds4/zoekpagina3.asp?search=gevelhttp://www.documentatie.org/uds4/zoekpagina3.asp?search=vensterhttp://www.documentatie.org/uds4/zoekpagina3.asp?search=bouwlaaghttp://www.documentatie.org/uds4/zoekpagina3.asp?search=begane%20grondhttp://www.documentatie.org/uds4/zoekpagina3.asp?search=begane%20grondhttp://www.documentatie.org/uds4/zoekpagina3.asp?search=verdiepinghttp://www.documentatie.org/uds4/zoekpagina3.asp?search=ingang

5


Koninginneweg 25

Dit is het enige woonhuis met nog authentieke stalen ramen. We lopen nu verder en gaan naar het begin van de Koninginneweg.

Wanneer we daar zijn aangekomen en naar rechts kijken zien we in een klein plantsoentje een plaquette voor Lamoraal van Egmond en Sabina van Beijeren. We vervolgen onze weg en gaan rechtdoor de trap op naar de Oostdijk en slaan,

bovenaan gekomen, linksaf richting centrum.

De Oostdijk is nog de dijk die door Lamoraal van Egmond is aangelegd bij het inpolderen voor het latere Beijerland.

Oostdijk 105 Dit woonhuis gebouwd omstreeks 1880 heeft enkele opvallende bouwkenmerken. Opvallend zijn de waterslagen*¹ onder de kozijnen in grijs stucwerk. Opmerkelijk is ook het samenstel van woonhuis en aanbouw met poort. De poort heeft een lessenaar dak. Let ook eens op het ronde blindvenster *². *¹ Een waterslag of raamdorpel (Belgisch-Nederlands: vensterdorpel) is een gevelonderdeel dat voorkomt dat regenwater direct op of in de onderliggende gevel loopt- *² Een blindvenster is een nis in het metselwerk dat even groot is als een venster. Het is dus een schijnvenster-

Oostdijk 101

Dit woonhuis is gebouwd omstreeks 1910, met dwarskap. Houten lijst met fraai geprofileerde klossen. Tussen de klossen zijn gehakte stenen aangebracht. Ook de biezen zijn in gele stenen.

Oostdijk 58

Dit omstreeks 1850 gebouwde nog authentieke dijkhuisje, staat symbool voor de vele reeds verdwenen dijkhuisjes die hier ooit op aan de dijk stonden. Markant ook vanwege de dijkopgang heeft de woning drie van elkaar verschillende gevels. Wanneer we nu bij de dijkopgang naar beneden kijken zien we een voor

Oud-Beijerland zeldzaam pand: Ooststraat 20.

https://nl.wikipedia.org/wiki/Belgisch-Nederlandshttps://nl.wikipedia.org/wiki/Regen_%28neerslag%29https://nl.wikipedia.org/wiki/Gevel

6


Ooststraat 20

Een woonhuis waarvan de architectuur in het gevelontwerp zorgvuldig is uitgewerkt in neo- renaissance. Dit woonhuis met artsenpraktijk is in 1899 gebouwd door de huisarts Dr. J. F. Ph. Hers. Dokter Hers heeft veel voor de Oud-Beijerlandse gezondheidszorg in die tijd gedaan. Hij was één van de initiatiefnemers om het dorp van waterleiding te voorzien. De fontein aan de Scheepmakershaven herinnert ons aan dit initiatief. Ook zijn dochter, de latere bekende schrijfster Anna Hers, schreef hier haar bestseller “Het Beugeljong”. Dit pand is sinds 2004 gemeentelijk monument. We lopen weer terug naar de Oostdijk en we gaan richting centrum.

Oostdijk 73

Aan de zijgevel van, dit vernieuwde pand, zien we een gevelsteen die ons herinnert aan de Meestoof. Vermoedelijk was de gevelsteen boven de toegang van de Meestoof aangebracht en is deze bijeen verbouwing in de zijgevel bewaard gebleven. Op de steen lezen we: D` Oud-Beijerlandsche stoof, men noemt haar welgelegen

Had slechts van kindren hand Den Eersten steen gekregen. Dies wordt ook Mynschen`s spruyt, Marie Elisabeth In steen met Ingena Verhagen hier gezet. Dat dan de stichters, die heur namen hoên voor sterven Gods zegen op de teelt en `t reeën der mee verwerven.

De Meestoof die hier omstreeks 1700 werd gebouwd was een bedrijf waar men uit meekrap, ook wel mee of mede genoemd, de grondstof voor de rode kleurstof alizarine haalde. Deze rode kleurstof werd gebruikt om stoffen rood te kleuren. O.a. de beroemde baaien rokken van de vrouwen in de Amsterdamse Jordaan werden hiermee gekleurd. Deze industrie was tot ca. 1900 actief. We vervolgen onze weg naar het centrum, waarbij u zich moet realiseren dat hier

ooit op deze dijk de stoomtram heeft gereden. Als u bent aangekomen bij Oostdijk 41 ( Xenos) ziet u een pad naar de Scheepmakershaven. In het straatwerk is nog iets te zien wat herinnert aan de stoomtram. Wij verwijzen u graag naar het informatiebord bij dit punt.

U hebt nu een uniek uitzicht over wat eens de haven van Oud-Beijerland was en die in 1982 is gedempt. In het midden ziet u het waterornament waar eerder iets over verteld is. Bij het ornament is een bord met uitleg te vinden. Als u naar de overzijde kijkt ziet u het pand Scheepmakershaven 1, (Vögele).

7


Scheepmakershaven 1 Dit pand is in 1911 gebouwd door Arie Kruithof, als sigarenfabriek “Het wapen van Oud-Beijerland”. Tot ca. 1950 heeft deze fabriek bestaan. In de hoogtijdagen werkten hier ca. 50 sigarenmakers. We lopen verder over het stukje trambaan in het

straatwerk en zijn nu op de Bierkade. Door de ligging van de haven waren de panden aan de Bierkade veel in gebruik als pakhuis, wat bij sommige panden nog goed zichtbaar is. We gaan weer verder en dan zien we aan de overzijde op de hoek

Scheepmakershaven-Oostkade een groot vrijstaand woonhuis, fraai liggend aan het water, “Villa Emergo”. Dit woonhuis is in 1910 gebouwd in twee woonlagen met daarboven een schilddak. Ook hier een waterslag in baksteen onder de verdiepingsramen. Het woonhuis is sinds 2004 een gemeentelijk monument. We gaan nu door en zien op het pleintje voor de Havendam een monument

ter nagedachtenis van de Joodse Oud-Beijerlanders die in de Tweede Wereldoorlog zijn weggevoerd en in de vernietigingskampen zijn vermoord.

Vanaf hier zijn we op de Havendam aangekomen. Aan de haven was in het verleden veel bedrijvigheid en aan veel panden is dit nog te zien. De meeste panden hebben een monumentale status.

Havendam 5 Dit pand is omstreeks 1850 gebouwd en we zien hier een gepleisterde gevel met ingezwenkte zijkanten en rechte lijst. Geprofileerde houten vensteromlijstingen. Halfronde zoldervensters waarin gietijzeren traceerwerk zit. Het werd tot 1898 gebruikt als postkantoor. Het is daarna lang in gebruik geweest als schilderswerkplaats. Rijksmonument sinds 1966.

Havendam 7

Dit pand dateert van omstreeks 1700, een eenvoudige trapgevel, de top voorzien van bakstenen. Dit pand heeft in de loop der jaren veel functies gehad zo was het een vetsmelterij en later een drukkerij en bibliotheek. Rijksmonument sinds 1966.

Havendam 8 Dit pand is ook omstreeks 1700 gebouwd. Het pand heeft ook een trapgevel van het Dordtse type met geblokte ontlastingsbogen, in de verdieping rustend op muurstijlen en op Jonische kapiteeltjes met koppen tussen de vensters. Rijksmonument sinds 1966.

8


Verder zijn aan de Havendam nog de volgende monumenten: Rijksmonumenten zijn de nummers 15,16 en 24. Gemeentelijke monumenten zijn de nummers 13 en 28. Wanneer u vanaf de Havendam naar de overzijde van de haven kijkt ziet u een nieuwe woonwijk. Hier was ooit het eerste bedrijventerrein van Oud-Beijerland met o.a. de paling- en zalmrokerij van Koen Visser, later producent van verschillende conservenproducten waaronder oriëntaalse maaltijden onder de naam “Suzi Wan”. We vervolgen onze wandeling weer terug richting het Oude Raadhuis en komen zo

bij het Marktplein. Hier zien we aan onze linkerzijde op de hoek van de winkelstraat Oostdijk/ Ooststraat de oude zadelmakerij op Oostdijk 2.

Oostdijk 2

Dit pand stond hier al voor 1795 als bakkerij. In 1860 begon Arie de Koning hier een zadelmakerij, zijn kleinzonen Arie en Cor bouwden de onderneming verder uit tot de wereldberoemde schokdemperfabriek Koni. Het interieur in dit pand is nog volledig intact. Op open monumentendag is het pand voor het publiek geopend. Rijksmonument sinds 1966.

Wie een klein uitstapje van de route wil maken moet even linksaf de winkelstraat

Oostdijk op lopen en een kijkje nemen bij Oostdijk 15. Dit is het enige pand in Oud-Beijerland wat is gebouwd in de stijl van de zgn. Amsterdamse school.

We vervolgen onze wandeling langs de westelijke kant. Voor u, nu aan de

rechterkant van de Vliet, die tussen de beide Voorstraten loopt. We komen dan in de West Voorstraat.

De bebouwing dateert van kort na de stichting van Oud-Beijerland, maar de voorgevels zijn van latere datum, omstreeks 1800-1820 gewijzigd in de huidige uitstraling. Rond die tijd woonde hier de dokter, notaris en de burgemeester. Veel van de panden zijn Rijks- of gemeentelijke monumenten. Op enkele panden gaan we nader in.

West Voorstraat 1

Dit pand is gebouwd in 1865, op de plaats waar eerder 2 panden stonden. Aan de zijgevel is een gevelsteen aangebracht. In dit beeldbepalende pand is lange tijd een filiaal van Albert Heijn gevestigd geweest en het is later, in 1975, in oude luister hersteld. Gemeentelijk monument sinds 2004.

9


West Voorstraat 6

Dit pand, met zijn monumentale gevelopbouw met op elke verdieping pilasters en hoofdgestellen, was jarenlang de praktijk van verschillende huisartsen. Rijksmonument sinds 1966.

West Voorstraat 7

Dit monumentale pand was jarenlang het notariskantoor, het linker raam op de begane grond is toen gewijzigd in een deur voor het notariskantoor. Hier woonde en werkte, tot zijn overlijden in 2002, de bekende kunstenaar Joop Beljon. Over de hele wereld zijn kunstwerken van hem te bewonderen. In 1998 kreeg hij de Wilhelminaprijs voor zijn gehele werk.

Hij bracht de levensboom in het bovenlicht aan met de Latijnse tekst: “Naturam In Operatione Orno Quid Quid Tango”,

Wat betekent: “De natuur nabootsend in haar werking versier ik wat ik aanraak”.

Rijksmonument sinds 1966.

Overigens op de kop van de Vliet ziet u een waterfontein, één van de kunstwerken van Joop Beljon.

West Voorstraat 14

Een groot pand met een hoog, monumentaal schilddak, dat aan de achterzijde aansluit tegen een puntgevel. De voorgevel heeft een lage bovenverdieping en kroonlijst met gepleisterd bossagewerk. Is een van de oudste panden, omstreeks 1600 - 1625, in een keer gebouwd in zijn huidige vorm en afmeting. Het was tot 1960 woonhuis en daarna een winkel. Enkele jaren geleden is het pand gedeeltelijk in oude luister hersteld. Rijksmonument sinds 1966. We passeren nu de Peperstraat, dit straatje is aan het eind van de 16e eeuw

aangelegd. Het straatje dankt zijn naam waarschijnlijk aan de mattenbies, een inheemse plant die ook vaak peper werd genoemd. Stoelenmatters in Oud-Beijerland die veelal woonden en werkten in de Peperstraat gebruikten ook mattenbies. De oorspronkelijke kleine arbeidershuisjes zijn afgebroken en zo goed mogelijk herbouwd.

10


Wanneer we nu even voor een klein uitstapje maken over het bruggetje, in de volksmond het “Houte Heultje”, zien we in de gevel van Oost Voorstraat huisnummer 25, gebouwd na 1672, een gevelsteen die herinnert aan de smederij van de vader van Willem Tichelaar. Willem Tichelaar kreeg landelijke bekendheid toen deze Cornelis de Witt in 1672 beschuldigde van het beramen van een aanslag op stadhouder Willem III. Zoals bekend werden Cornelis en zijn broer Johan kort daarna vermoord in Den Haag door het gepeupel. De aanleiding tot de beschuldiging aan het adres van Cornelis de Witt, was dat Cornelis de Witt Willem Tichelaar eens had berecht voor een misdrijf. Willem Tichelaar stierf arm en op zijn sterfbed zou hij bekend hebben Cornelis de Witt uit wraak te hebben beschuldigd. De gevelsteen die vanuit het voormalig slop nu gerestaureerd en zichtbaar, herinnert aan de smederij. De tekst op de gevelsteen: “Eendracht maeckt macht” “ Vvulcanus. Hoort Myn. Bescheet.Syn.user.Heet 1609” We keren nu terug over het Houte Heultje naar de West Voorstraat waar we onze

wandeling over de West Voorstraat vervolgen.

West Voorstraat 23 Dit pand is omstreeks 1775 gebouwd voor een van de Oud-Beijerlandse predikanten. Later wordt het een winkel in garen en band en in 1898 komt hier het postkantoor. Wanneer je in dit horecabedrijf binnengaat zie je nog de oorspronkelijke tegels op de vloer. Verder is de oude kluis van het postkantoor nog aanwezig. Deze wordt nu gebruikt als garderobe. Rijksmonument sinds 1966. We komen nu weer aan bij ons beginpunt het kantoor van de VVV. Wie nog een klein uitstapje wil maken dat zeker de moeite waard is, kan nog even rechtdoor lopen en aan het eind rechtsaf gaan, de Karel Doormanstraat in. Verderop na de kruising ziet u links de Rooms Katholieke kerk staan. Wanneer we daar naar toe lopen passeren we na ongeveer 100 meter, eerst nog het huidige “Kleindierenhof”. De huisjes die daar staan waren vroeger de zgn. armenhuisjes van de diaconie. Even verder waar nu de doorgang is naar de Abel Tasmanstraat stond een bijna identiek complex van het burgerlijk armbestuur van de gemeente.

11


Karel Doormanstraat 51

De inwoners die tijdens reformatie niet kozen voor protestantisme in Oud-Beijerland raakten hun kerkgebouw kwijt aan de protestanten. De weinigen die het katholieke geloof trouw bleven, gingen eerst in Rhoon naar de kerk. Toen er in Oud-Beijerland in 1824 weer een pastoor kwam, werd de mis opgedragen op een zolder aan de Havendam. Enkele gegoede Katholieken vonden het noodzakelijk dat er weer een eigen parochiekerk moest komen. In 1828 werd, met toestemming van de Koning, de grote zaal van “Huize Vredestein” plechtig ingewijd en werd Antonius van Padua weer de beschermheilige van de Oud-Beijerlandse Rooms Katholieken. Voor de bouw van de kerk in 1866 werd de helft van “Huize Vredestein” afgebroken en op die plaats een nieuwe kerk gebouwd. Het overgebleven deel van “Huize Vredestein” werd pastorie. In dat zelfde jaar werd ook achter de kerk een begraafplaats in gebruik genomen. Het aantal Rooms Katholieken in Oud-Beijerland nam na de komst van de

beetwortelsuikerfabriek snel toe. De overwegend Rooms Katholieken arbeiders werden veelal in Noord-Brabant geworven om in de suikerfabriek al of niet tijdelijk, te komen werken. Velen bleven na de sluiting van de fabriek in Oud-Beijerland wonen. Gemeentelijk monument sinds 2004.

We hopen dat u hebt genoten van de wandeling door Oud-Beijerland…

Wandeling van de Historische Vereniging, Oud-Beijerland ...Lopend langs het water zien we aan de...

Documents

Transcript of Wandeling van de Historische Vereniging, Oud-Beijerland ...Lopend langs het water zien we aan de...