Waarom zingen vogels?

28
Dick de Vos, IVN Leiden Waarom zingen vogels?

description

De vraag waarom vogels zingen heeft mensen eeuwenlang bezig gehouden. Deze lezing gaat op een ludieke manier in op verschillende theorieën over het ontstaan van vogelzang, zowel uit de ornithologie als uit de mythologie. Vroeger dacht men dat vogels zingen omdat ze blij zijn, of om mensen troost te geven of God te eren. Moderne verklaringen wijzen op de functie van vogelzang om het andere geslacht te lokken of om het territorium te verdedigen tegenover naburige mannetjes. We horende rauwe geluiden van de Archeopterix , de hemelse zang van de veldleeuwerik maar ook geluidsimitaties door vogels, en componisten die op hun beurt vogelzang hebben geïmiteerd or verwerkt: van Messiaen tot de Beatles. Dick de Vos is natuurgids voor IVN Leiden en schrijver van verschillende vogelboeken: Wat zingt daar, Vogelzang in Beeld en in 2012 het standaardwerk Vogelzang van Nederland, waarin een determinatiesleutel staat om in 3 stappen de vogel via zijn zang op naam te brengen.

Transcript of Waarom zingen vogels?

Page 1: Waarom zingen vogels?

Dick de Vos, IVN Leiden

Waarom zingen vogels?

Page 2: Waarom zingen vogels?

Winterkoning

Zang of roep?

grondalarm luchtalarm

zang

Page 3: Waarom zingen vogels?

“…om hun emoties te uiten”

Tereus, Philomele,

Procne en Itis

Nachtegaal

Page 4: Waarom zingen vogels?

… om de mens te troosten

Page 5: Waarom zingen vogels?

“… om God te eren”Aloëtte, voghel clein!

Dyn nature es zoete ende rein,

So es dyn edel sanc;

Daer dienstu met den Here allein

Te love om sine danc.

Daeromme ben ie met di ghemein;

Ander voghel willic ghein

Dan di myn leven lanc.

Aloëtte, voghel clein!

Dyn nature es zoete ende rein,

So es dyn edel sanc.

Nider boos, onreine, vilein!

Die rouc die es wel dyn compein,

Neimt die in uw bedwanc,

Laet minlic hertzen zyn bi eyn

Sonder loos bevanc.

Aloëtte, voghel clein!

Dyn name es zoete ende rein,

So es dyn edel sanc;

Daer dienstu met den here allein

Te love om sinen danc.

Hemellawerke heet gij, wakkere en

snelgewiekte strale, die

'k, uit het zaailand opgestegen,

lijk nen verpijl rijzen zie.

Striemen lichte ontlaat, en vonken,dit

't vluchtend vierwerk; en zoo hoort

me' u ook vluchtend henentieren,

als gij deur de wolken boort.

Hemellawerke, grijslawerke,

luchtleewerke, hemelwaard,

weg met u, leeuwerkt helder,

op uw' hooge hemelvaart!

Guido Gezelle (1830-1899)

Veldleeuwerik

Page 6: Waarom zingen vogels?

…boodschappen van gene zijde

Page 7: Waarom zingen vogels?

Dino’s waren de eerste vogels

Page 8: Waarom zingen vogels?

Ontstond vogelzang uit ademgebrek?

Page 9: Waarom zingen vogels?

Grote bonte specht, man

à la de roffel: een geritualiseerde

overspronghandeling

Page 10: Waarom zingen vogels?

Roodborst

“Vogelzang: schelden naar de buren”

Page 11: Waarom zingen vogels?

Koolmees

Het belang van een repertoire

Page 12: Waarom zingen vogels?

De Beau Geste-theorie

Page 13: Waarom zingen vogels?

… om vrouwtjes te versieren

Page 14: Waarom zingen vogels?

Rateltje in boerenzwaluw-zang:

agressie naar concurrende mannetjes

Page 15: Waarom zingen vogels?

Merel, man

Twee soorten merelzang

Page 16: Waarom zingen vogels?

De goudvink heeft een speciale

hofmaak-zang

Page 17: Waarom zingen vogels?

Huismus, man

2 uitersten van vogelzang

Page 18: Waarom zingen vogels?

De vrouwtjes kiezen, dus mannetjes

sloven zich uit

Page 19: Waarom zingen vogels?

Vogelzang: een akoestische pauwenstaart

Page 20: Waarom zingen vogels?

Spreeuw

Mimicri

Page 21: Waarom zingen vogels?

Fawn breasted bowerbird

Page 22: Waarom zingen vogels?

Is vogelzang muziek?

Page 23: Waarom zingen vogels?

Vogelzang in beeld

Page 24: Waarom zingen vogels?

Messiaen: vogelzang op notenschrift

Page 25: Waarom zingen vogels?

Messiaen

Page 26: Waarom zingen vogels?

Ook Harry Belafonte liet zich inspireren...

Page 27: Waarom zingen vogels?

En Kate Bush

Page 28: Waarom zingen vogels?

en The Beatles door Rosa Parks