Waarom OGW goed werkt bij jongeren Oplossingsgericht in de Achtbaan.

Waarom OGW goed werkt bij jongeren

Oplossingsgerichtin de Achtbaan

Waarom oplossingsgericht werken goed aansluit bij kinderen en jongeren

Kinderen praten niet graag over problemen. Kinderen praten wel graag over dingen die goed gaan en/ of

die ze leuk vinden. Kinderen zoeken vanuit zichzelf niet naar verklaringen, maar

naar oplossingen. Kinderen leren door te experimenteren. Ook kinderen zijn gemotiveerd om door te gaan met datgene waarmee ze succes hebben.

Stel vertrouwen in het kind en laat dat merken.

Wat werkt in Jeugdzorg?

(H. Pijnenburg. v. Yperen, Hubble, Miller & Duncan, Lambert, Wampold)

- common factors: alliantie, acceptatie, luisteren, waarachtigheid

- (kwaliteit van) alliantie, meerdere allianties- allegiance- placebo effect: hoop, verwachtingen (2e helft van

allegiance)- motivatie– herstel van zelfregulatie

Wat werkt in Jeugdzorg? 2

– ROPM (bijv. ORS en SRS)– activeren van netwerken van relevante anderen

(systemisch werken, wraparound)– critical life events relabelen (“serendipiteit”) – model en techniek (consistentie): een klein

effect.

veel OGW/SFBT elementen(maar waarom?)

Neuroplasticiteit (Sitskoorn)

Levenslang principeNeuro- en synaptogenese, pruningErvaringen, zint. prikkeling, emoties, bewegen en

cognitieve activiteit veranderen de hersenen.

Praten, meditatie, mindfulness: - remt amygdala (angst), - activeert linker prefontale cortex (posit.

gevoelens, geluksbeleving)(OG) gesprek, trance (?) werkt

Aardig zijn (Hamilton, Vonk)

vriendelijk/aardig zijn, vertrouwen: oxitocine niveau verhoogd

– Emoties positiever waarnemen, – Amygdala (angst-reactie) afgezwakt– Gezichten beter onthouden– Empathie en 'verbondenheid' vergroot– Vertrouwen ontvangen en geven vergroot– Generositeit vergroot, productiviteit vergroot

Aardig zijn 2

“Knuffelhormoon” stijgt +(aanw.:) stresshormoon (norepinefrine) zakt

door:– (denken aan) steun (alliantie), – aanraking, – gevoelsuiting, – geïnspireerdheid

Accepteren, waarderen, erkennen, luisteren, hoop & verwachting wekken werkt

kenmerken van puberhersenen 1 (E. Crone):

Algemeen :

- veel emotionele wisselingen o.i.v. hormonen, - groeispurt, - veranderend slaapritme (melatonine)- vermoeidheid/jetlag,

kenmerken van puberhersenen 2

Executieve functies - uitstellen (inhibitie), - plannen, - info verwerken, onthouden, combineren - wisselen tussen regels, - hypothetisch en kritisch denken

- ontwikkelen sprongsgewijs - pas uitontwikkeld na 23-25 jr


leren en denken - zeer plastische hersenen: enorm leervermogen

(uitbreiding en specialisatie).- onregelmatige ontwikkeling, “gevoelige” periodes- tragere/minder reactie op neg.feedback,

snellere/sterkere reactie op pos.feedback: - bevestiging/stimulans werkt dus beter dan

afkeuring/straf.


Emoties

– pubers herkennen emoties niet zo goed – snelle waarneming via amygdala (f,f,f),

langzame via cortex – amygdala actiever in puberteit: heftige emoties– amygdala vaak sterker dan cortex: pubers

handelen eerder vanuit emotie– voor sec. emoties werkt de amygdala samen

met basale ganglia en frontale cortex;– herkennen van compl. emoties ontwikkelt tot

ong. 18 jr.


complexe emoties

- reguleren ontwikkelt zich laat in de adolescentie (Damasio e.a.):

- info combineren (orb.front.cortex) vanuit emotionele hersengebieden, 'lichamelijke' hersengebieden en controle/planning.

- niet alleen weten dat iets beter is , maar het ook fysiek voelen, mede door er ervaring mee te hebben opgedaan.

- dit lukt pubers minder goed

kenmerken van puberhersenen 6- beloningscentrum grote invloed (bas.ganglia,

nucl.acc). - kiezen voor korte of lange termijn beloning

gebeurt door samenwerking tussen orb.front. cortex en laterale cortex.

- sterkere invloed van nucl.acc en amygdala,- invloed van hormonen, - jongeren reageren meer op mogelijk grote

beloning (nucl.acc) dan op verlies (amygd of cortex).

- jongeren kiezen impulsiever voor korte termijn beloning en risicovolle acties.


Pubers denken anders dan volwassenen:

– pubers moeten langer nadenken; – ze hebben geen fysieke afkeer of ongemak (nog

geen ervaringen). – simpele uitleg wordt begrepen, meer detailinfo

wordt niet goed verwerkt. – snelle reactie op voorstellen van beloning.


Sociaal:

– moreel redeneren ontwikkelt zich nog lang, mogelijk tot 30 jaar of langer

– TOM aanwezig, wisselen van perspectief mogelijk. Eerlijk/oneerlijk is erg belangrijk: bij de 1e meer nadenken, bij het 2e meer emotie

– 'strijd' tussen emotionele en rationele hersengebieden (groep, acceptatie, persoonlijke dilemma's, uitsluiting) . De emotionele winnen vaker dan bij volwassenen.


creativiteit:

– nieuwe paden (vindingrijkheid, creatiever), – sneller aanpassen, – minder laten tegenhouden, – groot leervermogen (muzisch, motorisch),– idealistischer,

Psychologische ontwikkeling (Kohnstamm)

emotionele ontwikkeling van pubersegocentrisme:

– metacognitie is nieuw: veel denken over zichzelf – redeneren is nieuw; doen ze veel en graag.– steeds meer hypothetiseren, maar eerst nog

vaak zwart-wit– mythe van uniciteit, onkwetsbaarheid, positief

egocentrisme

Psychologische ontwikkeling 2

Positief egocentrisme:

– emotionele zelfbescherming– blijft afnemend aanwezig in adolescentie:– redeneren langs eigen denkwegen is nog vrij

'dwingend'; – indenken in redenatie van andere persoon bijv.

ouder is nog heel moeilijk– voorbeeld … – risico = kans x gevolg

Praten met pubers (Delfos)

- denkvermogen neemt sterk toe- almachtsgevoel, “morele agressie”, – eigen mening (ontdekken, “argucommunicatie”) – hersenen op 'aan'– echtheid

dus: serieus nemen, aansluiten, betrokken tonen,zelfredzaamheid stimuleren, luisteren en openvragen, op zijn gemak stellen, waardering uiten(voor denken), willen leren v.d. jongere

Verschillen jongens/meisjes

– taligheid– relationaliteit, empathie– rechtvaardigheid, competitie– feiten vs gevoelens– cortex activiteit (planning, moreel redeneren,

inhibitie, zelfstandigheid,

Waarom werkt OGW/SFBT goed bij pubers ?

(positief) egocentrisme vraagt om

- aansluiten, erkennen, accepteren,- vragen stellen, laten vertellen - belangstelling tonen, - belangrijk maken,- motiveren (hoop, verwachting) - belonen

Waarom werkt OGW/SFBT goed bij pubers 2

erkennen, luisteren, accepteren, complimenteren

= belonen= activiteit van amygdala verminderen = emoties tot rust brengen = langere weg naar cortex openstellen


over problemen praten en analyseren vermijden, want

= neg.feedback (= straf?/afkeuring), = veel nieuwe info, = moeten denken volgens volwassenen= 'gezeur' en 'preken'


belonen door:

- uitzonderingen,- resources, wat gaat er goed?- complimenten/waardering- zelf laten denken - benieuwdheid- acceptatie- hoop en verwachting


zelf laten nadenken

= gewenste “training”= impliciete beloning/waardering= geen nieuwe informatie geven= hersenen 'aan' zetten

door: open vragen, leading from 1 step behind, not knowing, stilte, “wat nog meer”


“Go slow”

= aansluiten= langzaam denktempo mogen hebben= erkenning


toekomstgerichtheid

= aansluiten bij en belonen van:- het zijn bezig met de toekomst,- hoop en verwachting - willen leren beter en meer kunnen,


van probleem naar vaardigheid = concreet= zelf denken (langere weg via cortex trainen)= kunnen scoren, het goed kunnen doen = beloning


schaalvragen

= laten denken (cortex gebruiken)= concreet, eenvoud en overzicht = uitnodiging tot nuanceren (oefenen) = nieuwe inzichten


Positieve vooronderstellingen

– Kloppen: > 85% jongeren willen later “huisje, boompje, beestje”

= hoop en verwachting= vertrouwen= belonen

Toepassen

Casus

Thomas

Dank!

Wat neem je mee?

Wat pas je morgen toe?

Re-source Trainen en Coachenhttp://www.re-sourcetenc.nl

Herman Prüst. Tel.:06-40357535

http://www.re-sourcetenc.nl/

Waarom OGW goed werkt bij jongeren Oplossingsgericht in de Achtbaan.

Documents

Transcript of Waarom OGW goed werkt bij jongeren Oplossingsgericht in de Achtbaan.