VRP Werelddag van de Stedenbouw | Rudy Uytenhaak | 'Steden vol ruimte'

105
Dichtheid en ruimtelijke kwaliteit Rudy Uytenhaak Steden vol ruimte

description

Op de 'Werelddag van de Stedenbouw' (15 november Lamot, Mechelen) presenteerde de Nederlandse architect Rudy Uytenhaak zijn visie op de verdichtingsopgave in de 21ste-eeuwse stad.

Transcript of VRP Werelddag van de Stedenbouw | Rudy Uytenhaak | 'Steden vol ruimte'

Page 1: VRP Werelddag van de Stedenbouw | Rudy Uytenhaak | 'Steden vol ruimte'

Dichtheid en ruimtelijke kwaliteit Rudy Uytenhaak

Steden vol ruimte

Page 2: VRP Werelddag van de Stedenbouw | Rudy Uytenhaak | 'Steden vol ruimte'

Steden hebben de toekomst. Maar...Ruimtelijke ordening volgt maatschappelijke ordeningen traag.Taak van de voorhoede van onderzoekers en praktijkmensen om te souffleren.Taak van de centrale overheid om lokale overheid adequaat te coachen.

Dichtheid en ruimtelijke kwaliteit Rudy Uytenhaak

Steden vol ruimte

Page 3: VRP Werelddag van de Stedenbouw | Rudy Uytenhaak | 'Steden vol ruimte'

In toenemende mate leiden economische, sociale en culturele veranderingen er toe dat de stad, als

motor van die veranderingen, een aantrekkelijk en duurzamer alternatief vormt voor het massaal

gegroeide suburbane ‘landschap’

Omwille van aarde, welvaart, welzijn en ruimtelijke rijkdom is het intensiveren van de kwaliteit van

onze steden wenselijk.

Page 4: VRP Werelddag van de Stedenbouw | Rudy Uytenhaak | 'Steden vol ruimte'

Er is een grote ruimtevraag. En de dynamiek daarvan is, denk ik, groter dan we in de gaten hebben.

Page 5: VRP Werelddag van de Stedenbouw | Rudy Uytenhaak | 'Steden vol ruimte'

anno 1200: 0,5% bebouwd anno 1650: 2% bebouwdGroei van Leiden anno 200

Page 6: VRP Werelddag van de Stedenbouw | Rudy Uytenhaak | 'Steden vol ruimte'

anno 2005: 30% bebouwd

long

obesitasSource: Limes Atlas, Bernard Kolendbrander, Uitgeverij 010, Rotterdam 2005 www.limes.nl

anno 1900: 3% bebouwd anno 2040: 50% bebouwd

Page 7: VRP Werelddag van de Stedenbouw | Rudy Uytenhaak | 'Steden vol ruimte'

Factor 3: drie x zoveel inwoners

Factor 2: de gemiddelde woningbezetting is gehalveerd

Factor 2: de gemiddelde woning is 2 x zo groot geworden

Factor 12: 3x 2x 2 drie maal zoveel nederlanders wonen

met half zoveel bewoners per woning in twee keer zo grote huizen

En de ruimte direct om die woning is 2 x zo groot geworden > Factor 24

Page 8: VRP Werelddag van de Stedenbouw | Rudy Uytenhaak | 'Steden vol ruimte'

0

5

10

15

20

19

00

19

10

19

20

19

30

19

40

19

50

19

60

19

70

19

80

19

90

20

00

20

10

20

20

20

30

20

40

milj Inwoners

0

20

40

60

80

100

120

140

160

19

00

19

10

19

20

19

30

19

40

19

50

19

60

19

70

19

80

19

90

20

00

20

10

20

20

20

30

20

40

m2 BVO/wo

-

0,10

0,20

0,30

0,40

0,50

0,60

19

00

19

10

19

20

19

30

19

40

19

50

19

60

19

70

19

80

19

90

20

00

20

10

20

20

20

30

20

40

wo/inw

1900 2000 2040

Factor 3: 10% meer inwoners

Factor 2: 20% minder woningbezetting

Factor 2: de gemiddelde woning in NL wordt 15% groter

Factor 12: 3x 2x 21900 >> 2000 2000 >> 2040Factor 1,4: 1,1x 1,2x 1,15

Page 9: VRP Werelddag van de Stedenbouw | Rudy Uytenhaak | 'Steden vol ruimte'
Page 10: VRP Werelddag van de Stedenbouw | Rudy Uytenhaak | 'Steden vol ruimte'

0

1000

2000

3000

4000

5000

6000

7000

8000

9000

1830 1846 1856 1866 1876 1880 1890 1900 1910 1920 1930 1947 1960 1970 1980 1990 2000 2010

m2 belgie per inw m2 vlaams gewest per inw

2162 m2 /inwVlaams geb in 2010

Page 11: VRP Werelddag van de Stedenbouw | Rudy Uytenhaak | 'Steden vol ruimte'

Stel je hebt 2160m2 ter beschikking per inwoner.

Nu is ca 25% bebouwd dat kan oplopen tot 50%

Stel:

Je wenst: 2/3 onbebouwd

1/6 stedelijk gebied en 1/6 productie

infrastructuur etc.

Dan is er 360 m2 stedelijk gebied per inwoner,

daarvan is circa 40% woongebied>

144m2/inw voor:

Straat park water winkels etc en de kavels!

Page 12: VRP Werelddag van de Stedenbouw | Rudy Uytenhaak | 'Steden vol ruimte'
Page 13: VRP Werelddag van de Stedenbouw | Rudy Uytenhaak | 'Steden vol ruimte'

Vanuit het perspectief van de revival van de stad heeft de NL situatie een voordeel. Waar in

België de groei van met name het allochtoons volksdeel de steden bezet, vindt er in NL een

doorstroom plaats. De kosmopolieten, intellectuele elite, de creatieve klasse de IT en de

studenten die de stad als ideale habitat voor hun culturele en sociale mobiliteit zien zullen zich

niet laten weerhouden hun enclaves te vestigen, maar wat gebeurt er met de middenklasse?

Polderen - Gebundelde deconcentratie

Organisch gegroeide nevelstad

Page 14: VRP Werelddag van de Stedenbouw | Rudy Uytenhaak | 'Steden vol ruimte'

Toename

gezinnen

Meer Hoog

opgeleide

vrouwen

Kans arm

Kansrijk

Progressief

Kans rijk

Kansarm

conservatief

Ook nl heeft een stadsvlucht gekend die het land overspoelt heeft.

De kwaliteit van het NL suburbia is lager dan in België. Het zijn confectiewoningen, te klein en

zonder die band met het programma en de persoonlijke historie van de bewoner die de

nevelstad kenmerkt, maar toch minder kwetsbaar dan de Franse banlieus.

Page 15: VRP Werelddag van de Stedenbouw | Rudy Uytenhaak | 'Steden vol ruimte'

De politieke tweedeling tussen optimistische binnenstedelingen en zich onbehaaglijk voelende bewoners van de Vinex wijken en het platteland is steeds duidelijker

op de kaart van Nederland te zien. Lifestyle-kenmerken lijken belangrijker dan sociaaleconomische tegenstellingen.

Wordt het straatbeeld gedomineerd door bakfietsen, ja/nee-stickers op brievenbussen en gevelplanten aan 19e eeuwse woningen? Typisch een GroenLinks

wijk.

Zie je daarentegen veel rolluiken, protserige witte hekwerken en, als je naar binnen kijkt, SBS op de buis? Grote kans dat de PVV

hier scoort.

In de steden vormen de aanhang van de PVV en van GroenLinks geografische tegenbeelden.

Proteststemmen komen vooral uit de overloopgebieden. Plekken waar men zich ontheemd voelt en vooral via de tv kennis neemt van grotestadsproblemen.

Josse de Voogd steunt daarom het GroenLinkse ideaal van de compacte stad, waarin verschillende sociale groepen elkaar kunnen blijven tegenkomen. Dat is beter

dan te bouwen in de weilanden, want elke nieuwbouwwijk zal een volgende generatie proteststemmers creëren.

'Bakfietsen en Rolluiken; de electorale geografie van Nederland'

Electorale geografie bestudeert het vestigingspatroon van politiek culturele kleuren.

Page 16: VRP Werelddag van de Stedenbouw | Rudy Uytenhaak | 'Steden vol ruimte'

Brussel

Page 17: VRP Werelddag van de Stedenbouw | Rudy Uytenhaak | 'Steden vol ruimte'

De stad Als grootste cultuurproduct, ingenieus systeem waarin mensen zich cultureel kunnen ontwikkelen> geluk!, dat niet altijd lukt.

Page 18: VRP Werelddag van de Stedenbouw | Rudy Uytenhaak | 'Steden vol ruimte'

R1

Page 19: VRP Werelddag van de Stedenbouw | Rudy Uytenhaak | 'Steden vol ruimte'

Dia 19

R1 hoe is het zo gekomen?ontwikkelingen in waarden kansen en bedreigingen>epistemen RudyU; 22-3-2012

Page 20: VRP Werelddag van de Stedenbouw | Rudy Uytenhaak | 'Steden vol ruimte'
Page 21: VRP Werelddag van de Stedenbouw | Rudy Uytenhaak | 'Steden vol ruimte'
Page 22: VRP Werelddag van de Stedenbouw | Rudy Uytenhaak | 'Steden vol ruimte'

‘Actieradius’1909:10000m1950: 1600m1979: 800m2005: 270m

.

30m | 0-4 jaar

kinderen van 0-4 jaar

hebben een actieradius van

30m nodig om hun motoriek

te kunnen ontwikkelen

Page 23: VRP Werelddag van de Stedenbouw | Rudy Uytenhaak | 'Steden vol ruimte'
Page 24: VRP Werelddag van de Stedenbouw | Rudy Uytenhaak | 'Steden vol ruimte'

Urgentie/monitor _Paradigma/waarden_ Techniek/kwantitatief_Excursie_Ruimte-Kunst _ Politiek /perspectief /pilots

Herwin de openbaarheid van de stadsruimte; het publieke domein.

Page 25: VRP Werelddag van de Stedenbouw | Rudy Uytenhaak | 'Steden vol ruimte'

De openbare ruimte het podium voor dit gebeuren moet natuurlijk fysiek veilig zijn sociaal

geladen en gemakkelijk stappend en trappend bereikbaar. Hoewel jullie steden nog met hun

wedergeboorte bezig zijn is de kwaliteit van de openbare ruimte in Vlaanderen hoger dan in nl.

Maar Bordeaux Seattle en Vancouver tja. ( Gebruiks/beleving/toekomstwaarde) In Vancouver

heerst de eenvoudige toetssteen maakt dit de stad beter voor kinderen? Goede scholen waar je

naar toe kan fietsen via ontspannen maar leerzame routes is dan het begin.

Page 26: VRP Werelddag van de Stedenbouw | Rudy Uytenhaak | 'Steden vol ruimte'
Page 27: VRP Werelddag van de Stedenbouw | Rudy Uytenhaak | 'Steden vol ruimte'

Diversiteit en sociale controle door gemengde concentraties het vervolg. Manifest!

Page 28: VRP Werelddag van de Stedenbouw | Rudy Uytenhaak | 'Steden vol ruimte'

P

Page 29: VRP Werelddag van de Stedenbouw | Rudy Uytenhaak | 'Steden vol ruimte'
Page 30: VRP Werelddag van de Stedenbouw | Rudy Uytenhaak | 'Steden vol ruimte'

Aantrekkelijke steden zijn bruisende steden, economisch maar ook ruimtelijk. Ze bruisen door hun dynamiek en diversiteit aan activiteiten, die plaats vinden in een ingenieus systeem waarin private arealen de diverse publieke domeinen opspannen en dooraderen. Dat biedt mensen en hun talenten kansen en vitaliteit. De multimodale markt van onze groeiende bevolking van citysurfers. Met name ook van gezinnen, met een sleutelrol voor moderne vrouwen.

Page 31: VRP Werelddag van de Stedenbouw | Rudy Uytenhaak | 'Steden vol ruimte'

Voor de kenniseconomie is het noodzakelijk attractieve steden te hebben. Ze zullen daartoe

meer kwaliteit moeten bieden dan het ommeland en in Vlaanderen dus nog aantrekkelijker

moeten zijn dan jullie suburbia. Economie is de eerste driver. Kennisconcentratie van.. En

hoogwaardige diensten. Werk volgt mensen. Was dat het meteorologisch klimaat van Silicon

valley, New York gooit inmiddels hoge ogen met het culturele klimaat van Silicon alley rond

Manhattan bridge.

Page 32: VRP Werelddag van de Stedenbouw | Rudy Uytenhaak | 'Steden vol ruimte'

Het Detroit van NL had Eindhoven kunnen worden. Maar daar worden nu de machines ontwikkeld waarmee je machines kan maken die chips produceren waarmee je computers kunt maken die robots kunnen besturen die auto's en ledjes of andere elektronica fabriceren. Hoogwaardige labs, universiteit en design academy vormen daar het substraat voor.

Page 33: VRP Werelddag van de Stedenbouw | Rudy Uytenhaak | 'Steden vol ruimte'

De overheid beïnvloed de randvoorwaarden d.m.v. fiscale regelingen en investeringen

in fysieke en culturele infrastructuur. Vestigingsvoorwaarden reiskostenvergoedingen

onroerend goed belastingen ( waarom voor stadswoningen hoger dan voor

buitenwoningen?) gemeentelijke financiën en grondbeleid. Het nl CPB heeft in de studie stad en land, een absolute aanrader, ruimtelijke ordening economisch doorgelicht tot en met het niveau van de

gemeentefinanciën met een bijzondere kijk op de centrale parameter de grondkosten.

InhoudWoord vooraf 51 De wederopstanding van de stad 72 Grond onder de stad 173 De dynamiek van het Nederlandse systeem van steden 334 De productiestad 475 De consumptiestad 656 Grondprijzen en overheidsbeleid 837 Agglomeratievoordelen en ruimtelijkeordeningsbeleid 1058 Maatschappelijke kosten-batenanalyse van een binnenstedelijk transformatieproject 1179 Agenda voor de toekomst 129

Waarom zijn mensen bereid zoveel

meer te betalen voor een lapje grond in de stad?

Dat heeft twee kanten. Ten eerste zijn mensen in

de stad productiever als gevolg van de interactie

met anderen. Ten tweede biedt de stad aantrekkelijke

voorzieningen: winkels, cultuur en geschiedenis.

De hoge prijs van stadsgrond is een uitdrukking

van die voordelen van de stad. Dit maakt de

grondprijs tot een ideaal meetinstrument in zowel

kosten-batenanalyses van lokale investeringen als

het ruimtelijke ordeningsbeleid.

De aantrekkingskracht van de stad in de 21ste eeuw wordt

vooral bepaald door de ruimtelijke verschillen in lonen en

grondprijzen. Dit werpt ook een nieuw licht op de

bestuurlijke inrichting van Nederland.

Page 34: VRP Werelddag van de Stedenbouw | Rudy Uytenhaak | 'Steden vol ruimte'

Dichtheid is niet synoniem aan hoogbouw

Netto ruimte

>Schrikreacties als hoogbouw en of compacte stad

Page 35: VRP Werelddag van de Stedenbouw | Rudy Uytenhaak | 'Steden vol ruimte'

Aantrekkelijke steden zijn bruisende steden, economisch maar ook ruimtelijk. Ze bruisen door hun dynamiek en diversiteit aan activiteiten, die plaats vinden in een ingenieus systeem waarin private arealen de diverse publieke domeinen opspannen en dooraderen. Dat biedt mensen en hun talenten kansen en vitaliteit. De multimodale markt van onze groeiende bevolking van citysurfers. Met name ook van gezinnen, met een sleutelrol voor moderne vrouwen.

Page 36: VRP Werelddag van de Stedenbouw | Rudy Uytenhaak | 'Steden vol ruimte'

“Waar het wonder van de dichtheid werkt is de stad vol ruimte.”

Page 37: VRP Werelddag van de Stedenbouw | Rudy Uytenhaak | 'Steden vol ruimte'

“Waar het wonder van de dichtheid werkt is de stad vol ruimte.”

Page 38: VRP Werelddag van de Stedenbouw | Rudy Uytenhaak | 'Steden vol ruimte'

Urgentie/monitor _Paradigma/waarden_ Techniek/kwantitatief_Excursie_Ruimte-Kunst _ Politiek /perspectief /pilots

Page 39: VRP Werelddag van de Stedenbouw | Rudy Uytenhaak | 'Steden vol ruimte'
Page 40: VRP Werelddag van de Stedenbouw | Rudy Uytenhaak | 'Steden vol ruimte'

Urgentie/monitor _Paradigma/waarden_ Techniek/kwantitatief_Excursie_Ruimte-Kunst _ Politiek /perspectief /pilots

Stedelijk

Oppervlakte kavel 230 m2

Aantal bouwlagen 4

Bebouwd oppervlak 125 m2

Kavel FSI Stedelijk 2,174 0

2

4

6

8

10

Bouwlagen

Stedelijk

Water 10%Straat/Weg 17%Parkeren 22%Plantsoen/ Park 12%Pleinen 2%

Totaal 63%FSI kavel FSI Weefsel

Stedelijk 2,174 1,334Stedelijk

Water 12%Netwerk/infra 19%Voorzieningen 20%Groen 25%Werkgebieden 30%

Totaal 106%

FSI kavel FSI Weefsel FSI wijkStedelijk 2,174 1,334 0,647

Stedelijk

Water 20%Netwerk/infra 20%Voorzieningen 10%Groen 40%Werkgebieden 40%

Totaal 130%

FSI kavel FSI Weefsel FSI wijk FSI Bebouwde komStedelijk 2,174 1,334 0,647 0,281

weefsel

kavel

wijk

bebouwde kom

Opp.kavel

0%

0%

1% 1%

1%

1%1%

3%2%

1%3%

1%2%

2%

1%

1%5%

0%

1%6%

68%

NEDERLAND KAVEL

HOOGSTEDELIJK

KAVEL STEDELIJK

KAVEL KLEIN

STEDELIJK

KAVEL

SUBURBAAN

KAVEL

LANDELIJK

WEEFSEL

WATER

WIJK WATER

BEBOUWDE

KOM WATER

Page 41: VRP Werelddag van de Stedenbouw | Rudy Uytenhaak | 'Steden vol ruimte'
Page 42: VRP Werelddag van de Stedenbouw | Rudy Uytenhaak | 'Steden vol ruimte'

En daarmee komen we bij de ruimtelijke kwaliteit van private arealen en hun directe

omgevingen, het eigenlijke onderwerp van mijn lezing. Ook hier geldt het motto intensiteit en

diversiteit van kwaliteit.

TRIAS RUIMTEGEBRUIK

1. Realiseer functioneel dubbelgebruik en flexibiliteit. >

verminder de m2 vraag

2. Vergroot het netto woongebied >

decomprimeer weefsel > footprintmanagement

op diverse schalen plangebied:

stedelijk weefsel, uitgeefbare grond, footprint (Gsi)

3. Realiseer dichtheid door superponeren,

stapeling van functies , benut stapeling van dezelfde

functie als de laatste mogelijkheid.

Page 43: VRP Werelddag van de Stedenbouw | Rudy Uytenhaak | 'Steden vol ruimte'

Urgentie/monitor _Paradigma/waarden_ Techniek/kwantitatief_Excursie_Ruimte-Kunst _ Politiek /perspectief /pilots

Antwerpen LuchtbalWoonwijk in Jakara, Indonesie

gebied: 30000 m2

bebouwd: 23100 m2gemiddeld 1 laag hoog

FSI

0.85

GSI

0.045

OSR

0,90

FSI

0.77

GSI

0.77

OSR

0.30

Page 44: VRP Werelddag van de Stedenbouw | Rudy Uytenhaak | 'Steden vol ruimte'

Urgentie/monitor _Paradigma/waarden_ Techniek/kwantitatief_Excursie_Ruimte-Kunst _ Politiek /perspectief /pilotsUrgentie/monitor _Paradigma/waarden_ Techniek/kwantitatief_Excursie_Ruimte-Kunst _ Politiek /perspectief /pilots

Page 45: VRP Werelddag van de Stedenbouw | Rudy Uytenhaak | 'Steden vol ruimte'

Urgentie/monitor _Paradigma/waarden_ Techniek/kwantitatief_Excursie_Ruimte-Kunst _ Politiek /perspectief /pilots

FSI

02,25

GSI

0.5

OSR

0,22

Stedelijkheid 4,5Stedelijkheid 2,6

FSI

02,25

GSI

0.15

Page 46: VRP Werelddag van de Stedenbouw | Rudy Uytenhaak | 'Steden vol ruimte'

517.240 m² op 600x800> Fsi =1,1

Rue la Fayette 21m

Vgl 22 wo van 115 m2 >2300m2 /verdiepingBij 8verd x 4blokken >32x> 74.000m2 BVOOp 145x145= 21.000m2 x9=662400 op 435x435

Fsi = 3,5

op

43

5x4

35

> F

si=

2,7

Burj Khalifa

Page 47: VRP Werelddag van de Stedenbouw | Rudy Uytenhaak | 'Steden vol ruimte'

Urgentie/monitor _Paradigma/waarden_ Techniek/kwantitatief_Excursie_Ruimte-Kunst _ Politiek /perspectief /pilots

Bij het toevoegen van een verdieping aan een blok met een diepte van 10 meter verdubbelt de FSI bijna. immers de verdubbeling van de straatbreedte vergroot het terrein > verlaagt de GSI en reduceert daarmee de FSI met ca 20%

Page 48: VRP Werelddag van de Stedenbouw | Rudy Uytenhaak | 'Steden vol ruimte'

Urgentie/monitor _Paradigma/waarden_ Techniek/kwantitatief_Excursie_Ruimte-Kunst _ Politiek /perspectief /pilots

Page 49: VRP Werelddag van de Stedenbouw | Rudy Uytenhaak | 'Steden vol ruimte'

Urgentie/monitor _Paradigma/waarden_ Techniek/kwantitatief_Excursie_Ruimte-Kunst _ Politiek /perspectief /pilots

Page 50: VRP Werelddag van de Stedenbouw | Rudy Uytenhaak | 'Steden vol ruimte'

20

1816

14

12

10

8

6

Page 51: VRP Werelddag van de Stedenbouw | Rudy Uytenhaak | 'Steden vol ruimte'

Vergelijking van de bij 6 verd. gerealiseerde en de potentiele dichtheid

Page 52: VRP Werelddag van de Stedenbouw | Rudy Uytenhaak | 'Steden vol ruimte'

l b dichtheid 1verd 2verd 3verd 4verd 5verd 6verd

21 30 6 72 118 147 167 179 186

28 28 8 83 138 175 200 216 227

30 37 10 76 129 167 194 214 227

30 44 12 75 130 170 200 222 238

37 43 14 76 133 176 208 232 250

43 43 16 76 133 178 212 238 258

43 52 18 71 127 170 205 232 253

52 52 20 66 119 161 195 223 245

-

50

100

150

200

250

300

1 2 3 4 5 6

6

8

10

12

14

16

18

20

Page 53: VRP Werelddag van de Stedenbouw | Rudy Uytenhaak | 'Steden vol ruimte'
Page 54: VRP Werelddag van de Stedenbouw | Rudy Uytenhaak | 'Steden vol ruimte'

Urgentie/monitor _Paradigma/waarden_ Techniek/kwantitatief_Excursie_Ruimte-Kunst _ Politiek /perspectief /pilotsUrgentie/monitor _Paradigma/waarden_ Techniek/kwantitatief_Excursie_Ruimte-Kunst _ Politiek /perspectief /pilots

PP Wisselwerking

Hoe maak je attractieve steden waarin ruime woningen een geconcentreerd hoogwaardig publiek domein voeden en omgekeerd?

Page 55: VRP Werelddag van de Stedenbouw | Rudy Uytenhaak | 'Steden vol ruimte'

Urgentie/monitor _Paradigma/waarden_ Techniek/kwantitatief_Excursie_Ruimte-Kunst _ Politiek /perspectief /pilotsUrgentie/monitor _Paradigma/waarden_ Techniek/kwantitatief_Excursie_Ruimte-Kunst _ Politiek /perspectief /pilots

Hoe maak je attractieve steden waarin ruime woningen een geconcentreerd hoogwaardig publiek domein voeden en omgekeerd?

Page 56: VRP Werelddag van de Stedenbouw | Rudy Uytenhaak | 'Steden vol ruimte'
Page 57: VRP Werelddag van de Stedenbouw | Rudy Uytenhaak | 'Steden vol ruimte'

Ruimte in interieur én stad

Page 58: VRP Werelddag van de Stedenbouw | Rudy Uytenhaak | 'Steden vol ruimte'

Architectuur kan negatieve ruimtelijke effecten elimineren en compenseren

Privacy licht uitzicht comfort allure

Page 59: VRP Werelddag van de Stedenbouw | Rudy Uytenhaak | 'Steden vol ruimte'

Urgentie/monitor _Paradigma/waarden_ Techniek/kwantitatief_Excursie_Ruimte-Kunst _ Politiek /perspectief /pilots

Architectuur kan negatieve ruimtelijke effecten elimineren en

compenseren

Privacy licht uitzicht/ orientatie comfort allure

Page 60: VRP Werelddag van de Stedenbouw | Rudy Uytenhaak | 'Steden vol ruimte'

It’s not about the skyline its about the ground!

Page 61: VRP Werelddag van de Stedenbouw | Rudy Uytenhaak | 'Steden vol ruimte'

Urgentie/monitor _Paradigma/waarden_ Techniek/kwantitatief_Excursie_Ruimte-Kunst _ Politiek /perspectief /pilots

Nabijheid vormt de essentie van de stad,ruimte voor individu en publiek

Page 62: VRP Werelddag van de Stedenbouw | Rudy Uytenhaak | 'Steden vol ruimte'

3

1

2

3

Herwin de openbaarheid van de stadsruimte; het publieke domein.

Page 63: VRP Werelddag van de Stedenbouw | Rudy Uytenhaak | 'Steden vol ruimte'

Urgentie/monitor _Paradigma/waarden_ Techniek/kwantitatief_Excursie_Ruimte-Kunst _ Politiek /perspectief /pilots

Herwin de openbaarheid van de stadsruimte; het publieke domein.

Seattle

Page 64: VRP Werelddag van de Stedenbouw | Rudy Uytenhaak | 'Steden vol ruimte'

Urgentie/monitor _Paradigma/waarden_ Techniek/kwantitatief_Excursie_Ruimte-Kunst _ Politiek /perspectief /pilots

Seattle

Page 65: VRP Werelddag van de Stedenbouw | Rudy Uytenhaak | 'Steden vol ruimte'

Tuinstad

Page 66: VRP Werelddag van de Stedenbouw | Rudy Uytenhaak | 'Steden vol ruimte'

Urgentie/monitor _Paradigma/waarden_ Techniek/kwantitatief_Excursie_Ruimte-Kunst _ Politiek /perspectief /pilots

Page 67: VRP Werelddag van de Stedenbouw | Rudy Uytenhaak | 'Steden vol ruimte'

Kosten/risico’sopbrengsten status

Dichtheid Gsi Fsi

є

Intuïtief schema

Page 68: VRP Werelddag van de Stedenbouw | Rudy Uytenhaak | 'Steden vol ruimte'

Ruimte voor

Typologische Variatie

Dichtheids variabelen Gsi Fsi weefsel

Bij Gsi 50% en Fsi van circa 1 tot 1,5 is er maximum variatie mogelijk

Page 69: VRP Werelddag van de Stedenbouw | Rudy Uytenhaak | 'Steden vol ruimte'

EXCURSIE

Hoe maak je attractieve steden waarin ruime woningen een geconcentreerd hoogwaardig publiek domein voeden en omgekeerd?

Trias Ruimte.

praktijk: schakelen superponeren stapelen

Page 70: VRP Werelddag van de Stedenbouw | Rudy Uytenhaak | 'Steden vol ruimte'
Page 71: VRP Werelddag van de Stedenbouw | Rudy Uytenhaak | 'Steden vol ruimte'

‘88

‘89

‘89 ‘92 ’94

Page 72: VRP Werelddag van de Stedenbouw | Rudy Uytenhaak | 'Steden vol ruimte'

‘92

Page 73: VRP Werelddag van de Stedenbouw | Rudy Uytenhaak | 'Steden vol ruimte'
Page 74: VRP Werelddag van de Stedenbouw | Rudy Uytenhaak | 'Steden vol ruimte'

concept 4x 8=28 woningen4 verdiepingen met 15 woningen

studie verdichting en verdunningsstrategieën

appartementen

28 woningen (stempel)

16.436 m2 BVO

(incl. bedrijfsruimte)

4,8 FSi kavel netto

3,0 FSi weefsel

1,0 GSi kavel netto

0,6 GSi weefsel

stapelfactor 4,9

bestaand plan

appartementen

70 woningen (stempel)

19.156 m2 BVO

(incl. bedrijfsruimte)

5,6 FSi kavel netto

3,5 FSi weefsel

1,0 GSi kavel netto

0,6 GSi weefsel

stapelfactor 5,6

aangepast plan

Page 75: VRP Werelddag van de Stedenbouw | Rudy Uytenhaak | 'Steden vol ruimte'

10% extra woningen

Page 76: VRP Werelddag van de Stedenbouw | Rudy Uytenhaak | 'Steden vol ruimte'
Page 77: VRP Werelddag van de Stedenbouw | Rudy Uytenhaak | 'Steden vol ruimte'
Page 78: VRP Werelddag van de Stedenbouw | Rudy Uytenhaak | 'Steden vol ruimte'

P P

Page 79: VRP Werelddag van de Stedenbouw | Rudy Uytenhaak | 'Steden vol ruimte'

voorbeelden

Page 80: VRP Werelddag van de Stedenbouw | Rudy Uytenhaak | 'Steden vol ruimte'
Page 81: VRP Werelddag van de Stedenbouw | Rudy Uytenhaak | 'Steden vol ruimte'

2

3

4

5

6 7

Page 82: VRP Werelddag van de Stedenbouw | Rudy Uytenhaak | 'Steden vol ruimte'

1

2

34 5

6 7

1

5 4 3

6 7

Page 83: VRP Werelddag van de Stedenbouw | Rudy Uytenhaak | 'Steden vol ruimte'
Page 84: VRP Werelddag van de Stedenbouw | Rudy Uytenhaak | 'Steden vol ruimte'

75 woningen per hectare Fsiweefsel= 1

Page 85: VRP Werelddag van de Stedenbouw | Rudy Uytenhaak | 'Steden vol ruimte'

NB 3-kap is onderverdeeld in met/zonder drive-in! (WIJZIGING)

Bongerd - WONINGDIFFERENTIATIE - d.d. 27 september 2002

TOETSING GRONDBESLAG EN WONINGAANTAL PER WOONGEBIEDWOONGEBIED 1-kap 2-kap 3-kap-1 3-kap-2 4-VS 6-VS 6-VS-cp 6-SH 7-VS 8-VS 8-SH StV-vs StV-sh TUIN PT diversen w oningen grondbeslag grond

Woongebied A 3 50 33 9 72 42 18 36 0 0 80 60 0 3 4 0 403 43355 44103% totaal/ type 19% 36% 73% 9% 27% 41% 50% 21% #DEEL/0! 0% 29% 14% 0% 27% 27% 27%

Woongebied G 4 12 3 3 8 0 0 0 0 0 0 0 0 0 2 0 30 4812 5233% totaal/ type 25% 9% 7% 3% 3% 0% 0% 0% #DEEL/0! 0% 0% 0% 0% 0% 13% 3%

Woongebied B 1 18 3 15 56 18 6 30 0 8 40 23 0 2 3 0 218 27837 28198% totaal/ type 6% 13% 7% 15% 21% 18% 17% 17% #DEEL/0! 25% 15% 6% 0% 18% 20% 17%

Woongebied C 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 25 0 0 0 0 25 1500 1500% totaal/ type 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% #DEEL/0! 0% 0% 6% 0% 0% 0% 1%

Woongebied D 4 36 6 33 84 24 12 60 0 16 72 79 0 3 2 0 426 42769 44092% totaal/ type 25% 26% 13% 33% 32% 24% 33% 34% #DEEL/0! 50% 26% 19% 0% 27% 13% 27%

Woongebied E 1 10 0 15 12 0 0 18 0 0 32 71 21 1 1 0 180 14395 14680% totaal/ type 6% 7% 0% 15% 5% 0% 0% 10% #DEEL/0! 0% 12% 17% 100% 9% 7% 9%

Woongebied F 3 14 0 24 32 18 0 30 0 8 48 159 0 2 3 0 336 28550 28299% totaal/ type 19% 10% 0% 24% 12% 18% 0% 17% #DEEL/0! 25% 18% 38% 0% 18% 20% 17%

TOTAAL 1-kap 2-kap 3-kap-1 3-kap-2 4-VS 6-VS 6-VS-cp 6-SH 7-VS 8-VS 8-SH StV-vs StV-sh TUIN PT diversen w oningen grondbeslag grond

Ruimtebeslag 210 330 420 420 470 560 560 520 600 610 570 60 50 225 360 163218 166105

Aantal blokken 16 70 15 33 66 17 6 29 0 4 34 417 21 11 15

Aantal woningen 16 140 45 99 264 102 36 174 0 32 272 417 21 1618 woningen

3360 23100 6300 13860 31020 9520 3360 15080 0 2440 19380 25020 1050 2475 5400 7546

Sociale huur 0 0 0 0 0 0 174 0 0 272 0 21 467 28,86%

Vrije sector 16 140 99 264 102 36 0 0 32 0 417 0 1106 68,36%

Straatparkeren PT straat wig bezoek TOTAAL excl.PT Prive-parkeren 1135 Parkeergarages

Aanbod 176 250 34 162 622 446 Erf 831 0,51 pp/w o Ensembles 687

Vraag 176 162 610 434 Drive-in 222 0,14 pp/w o P-7 voor 7-kap 0

NB Het aanbod overtreft de vraag: MARGE! Carport 82 0,05 pp/w o P-7 voor anderen 0

Woningtype 1-kap 2-kap 3-kap 3-kap 4-kap 6-kap 6-cp 6-kap 7-kap 8-kap 8-kap stadsvillastadsvilla Tuin

en ruimtebeslag* 210 330 420 420 470 560 560 520 600 610 570 60 50 225 360

Ruimtebeslag is indicat ief 200 320 420 420 465 560 560 510 585 610 570 60 46 200 6260

WOONGEBIED A 1-kap 2-kap 3-kap-1 3-kap-2 4-VS 6-VS 6-VS-cp 6-SH 7-VS 8-VS 8-SH StV-vs StV-sh TUIN PT extra w oningen grondbeslag grond

A1 0 1 2 0 0 1 0 0 0 0 1 60 0 0 1 82 6260 6525

A2 (tuin) 1 4 2 0 3 1 0 1 0 0 2 0 0 1 0 55 6225 6263

A3 0 4 1 1 3 1 1 1 0 0 1 0 0 0 1 52 6140 6263

272

Page 86: VRP Werelddag van de Stedenbouw | Rudy Uytenhaak | 'Steden vol ruimte'
Page 87: VRP Werelddag van de Stedenbouw | Rudy Uytenhaak | 'Steden vol ruimte'

De Bongerd, Amsterdam

Page 88: VRP Werelddag van de Stedenbouw | Rudy Uytenhaak | 'Steden vol ruimte'

De Bongerd, Amsterdam

Page 89: VRP Werelddag van de Stedenbouw | Rudy Uytenhaak | 'Steden vol ruimte'

Autovrij: Zeeburgia

Page 90: VRP Werelddag van de Stedenbouw | Rudy Uytenhaak | 'Steden vol ruimte'
Page 91: VRP Werelddag van de Stedenbouw | Rudy Uytenhaak | 'Steden vol ruimte'
Page 92: VRP Werelddag van de Stedenbouw | Rudy Uytenhaak | 'Steden vol ruimte'

Uitgegeven grond

voor grid

Uitgegeven grond

verkaveld binnen

blok

Optimaliseren

profiel stedenbouw

en bouwmassa

Indelingsverlies kavels FSi kavels

kavelgrootte

Fsi Kavels

woning

grootte

niveau plangebied niveau bouwveld niveau woning

85%50%

Netto Ruimte! Strategieën ten behoeve van ruimtelijke optimalisatie en verdichting

Page 93: VRP Werelddag van de Stedenbouw | Rudy Uytenhaak | 'Steden vol ruimte'

VOLUME

MANTEL

UITZICHT

ENTREE

ADEMEN

LICHT

GELUID

Op ‘n toch kleine footprint om haalbaar eigen huis te realiseren

Page 94: VRP Werelddag van de Stedenbouw | Rudy Uytenhaak | 'Steden vol ruimte'

VOLUME

MANTEL

UITZICHT

ENTREE

ADEMEN

LICHT

GELUID

Page 95: VRP Werelddag van de Stedenbouw | Rudy Uytenhaak | 'Steden vol ruimte'

VOLUME

MANTEL

UITZICHT

ENTREE

ADEMEN

LICHT

GELUID

Page 96: VRP Werelddag van de Stedenbouw | Rudy Uytenhaak | 'Steden vol ruimte'

VOLUME

MANTEL

UITZICHT

ENTREE

ADEMEN

LICHT

GELUID

Page 97: VRP Werelddag van de Stedenbouw | Rudy Uytenhaak | 'Steden vol ruimte'
Page 98: VRP Werelddag van de Stedenbouw | Rudy Uytenhaak | 'Steden vol ruimte'
Page 99: VRP Werelddag van de Stedenbouw | Rudy Uytenhaak | 'Steden vol ruimte'

Steden hebben de toekomst. Maar...Ruimtelijke ordening volgt maatschappelijke ordeningen traag.Taak van de voorhoede van onderzoekers en praktijkmensen om te souffleren.Taak van de centrale overheid om lokale overheid adequaat te informeren.

Dichtheid en ruimtelijke kwaliteit Rudy Uytenhaak

Steden vol ruimte

Page 100: VRP Werelddag van de Stedenbouw | Rudy Uytenhaak | 'Steden vol ruimte'
Page 101: VRP Werelddag van de Stedenbouw | Rudy Uytenhaak | 'Steden vol ruimte'
Page 102: VRP Werelddag van de Stedenbouw | Rudy Uytenhaak | 'Steden vol ruimte'

The American Dream heeft haar mythische gevoel van vrijheid verloren

Omwille van aarde, welvaart, welzijn en ruimtelijke rijkdom moeten we de kwaliteit van onze steden intensiveren.

Nabijheid en diversiteit zijn absolute voorwaarde voor stedelijke attractiviteit. Deze leiden tot interactie en confrontatie met

verschillende identiteiten en waarden.

De toekomst van de kenniseconomie is afhankelijk van de stad als fysiek complement van virtuele informatie uitwisseling.

Het nieuwe paradigma van de stad als motor van de kenniseconomie kan door de politiek worden gefaciliteerd.

Het publiek domein verbeeldt de trots van een stad.

Herwin de openbare ruimte. Een intensieve, attractieve stad kan niet zonder een publiek landschap.

Laat publieke en private arealen elkaar raken en doordringen. Dat vraagt om een betere synergie tussen de vakgebieden stedenbouw

en architectuur

Investeren in de openbare ruimte bevestigt de breedte en diepgang van een gemeenschap, maar jaagt ook kwaliteit in de private

sector aan

Page 103: VRP Werelddag van de Stedenbouw | Rudy Uytenhaak | 'Steden vol ruimte'

Uitgaan van de potentie van de plek ( ja! maar met verantwoording afleggen/ iedere Vl. Heeft 21111m2 een

globale verantwoording van lokale activiteit) voor het maken van private en publieke domeinen.

Na een periode van zwakte heeft de stad de toekomst Fysieke nabijheid als evenknie van virtueel contact.

Talentmagneten! Waar verbeelding innovatie en motivatie wordt gestimuleerd en synergie opgeroepen.

Meervoudig ruimte gebruik kan functioneel zijn, geprogrammeerd of fysiek: gebouwd.

Soortgelijk als er een trias energetica, materialis en water bestaat stel ik voor een:

Trias ruimte. dichtheid: schakelen superponeren stapelen Van oudsher was nabijheid het resultaat van een

fijnmazig netwerk met een hoge bebouwingsgraad. Schakelen. Muren en filters/gevels realiseren pupri domeinen.

Met de uitvinding van de lift zijn we meer gaan stapelen, dat kan veel creatiever dan rechtstandig extruderen, het

voordeel van stapelen is niet zozeer meer dichtheid als wel meer vrij maaiveld, maar hoeveel heb je nodig? En op

welke hoogte? Met welke kwaliteit voor de pu pri of pri pri verhoudingen? Dat brengt ons bij de interessantste

dichtheid die ontstaat bij de verweving van meer maaivelden. Steken. Voor de openbare ruimte voorzover die

bedoeld is als multivalent voor ieder op ieder moment voor iedere activiteit beschikbaar is dat nog niet zo

belangrijk maar wel om haar te ontlasten van al die publieke (+pri) gespecialiseerde domeinen. Verkeer

markthallen stations etc.

Steden maken na de dip en stadserosie van 1975-2000 een sterke revival door. De stadsvlucht als gevolg van verpauperde steden en toegenomen mobiliteit is gestopt. De steden vormen voor de 21e eeuwse burger, stadsliefhebbers een ideale habitat, aanvullend op de virtuele wereld. Citysurfers die zich richten op kenniseconomie hebben de toekomst en daarin is veelzijdige interactie een vitale conditie. De stad die dat surfen in cultuur en natuur biedt trekt talentvolle mensen, het werk de economie blijkt deze mensen te volgen. Sociale en culturele mobiliteit winnen het op dit moment van de gestremde fysieke mobiliteit.Voor die stadsliefhebbers, het landschap de congestie dus 4x P is dit de kans! De fout die we kunnen maken is dat we de middenklasse vergeten, dat gebeurt als we in een schrikreactie op de aanzwellende vraag naar urbane meters alleen toevlucht nemen tot simpel volume maken in de vorm van hoogbouw. Meer kennis geeft mogelijkheden voor veel meer nuances en verschillen. Richt je stad ook in voor kinderen dan is het goed voor velen en dat geeft de stad toekomst! Er is een rijke reeks van stedelijke milieus en woningtypen die kan worden ingezet voor een geschakeerde stad.Het prepareren van de stad op een evenwichtige maar sterke instroom van talent en middenklasse is niet alleen voor hun geluk maar ook vitaal uit economisch perspectief van die steden zelf. Economische productie en innovatie groeit met de omvang van kritische massa aan talent. “Werk volgt de mensen”.

Page 104: VRP Werelddag van de Stedenbouw | Rudy Uytenhaak | 'Steden vol ruimte'

Vitale steden vragen een zekere massa aan mensen, die vooral divers zijn en resulteren in interactiviteit. Tenslotte is een stad

een markt van waarden op alle vlakken

Zonder een kritische massa aan waarden en daaraan geralateerde activiteit tref je geen “stad”.

Gebouwen zijn daarin slechts een factor, maar ze accomoderen noodzakelijke condities voor kwantitatieve en kwalitatieve

dichtheid:

Dat hoogbouw synoniem zou zijn met dichtheid is een wijdverspreid misverstand!

Primair geldt dat fysieke gebouwde dichtheid het product is van % footprint x aantal verdiepingen.

Hoewel the Burj Khalif hoog is biedt zij een lagere dichtheid dan delen van Parijs, immers 1% x 80 verd. is slechts een derde van

de Rue LaFayette met haar 50%x 6 verdiepingen.

Een stad accommodeert een markt tussen mensen en wat hun beweegt.

Daarom biedt die nabijheid bij een diversiteit aan waarden oftewel:

een veelzijdige massa, die culturele ruimte creeert in de vorm van gewaardeerde kansen.

1. Zonder massa geen stad, Massa: veel en divers!

2. Openbare ruimte en private ruimte vragen om een delicaat evenwicht:

te veel publieke ruimte voor weinig privaat volume werkt niet stedelijk, Maak het toneel/podium niet groter dan de zaal!

3. Hoogbouw is niet noodzakelijk immers 30 verdiepingen op 10% footprint levert gelijke fysieke dichtheid FSi als 6 verdiepingen

op 50% footprint.

4. Royaal gevel met veel voordeuren en ramen activeert de publieke ruimte.

5. Hoogbouw en grote bouwblokken ontkoppelen private en publieke domeinen.

6. Kleine bouwblokken leveren meer routes

7. Kleine bouwblokken creeert meer adressen nabij!

8. Diversiteit in maat ( vloeroppervlakten en hoogte) vergroot de kans op diversiteit van activiteiten.

9. Flexibiliteit vergroot de kans op organische groei en diversiteit

10. Kwaliteit van ruimte en microklimaat is een basale randvoorwaarde.

Architectuur kan negatieve benauwende ruimtelijke effecten van dichtheid elimineren en compenseren met allure. Privacy-

licht –uitzicht- comfort- allure

Page 105: VRP Werelddag van de Stedenbouw | Rudy Uytenhaak | 'Steden vol ruimte'