Voortgangsrapportage 24

44
24 e VOORTGANGS- RAPPORTAGE 1 JANUARI 2014 - 30 JUNI 2014 Ruimte voor de Rivier

description

Het programma Ruimte voor de Rivier is op 15 mei 2001 aangewezen als Groot Project. Conform de Regeling Grote Projecten wordt ieder half jaar een voortgangsrapportage opgesteld. Deze 24e voortgangsrapportage gaat over de eerste helft van 2014.

Transcript of Voortgangsrapportage 24

Page 1: Voortgangsrapportage 24

www.ruimtevoorderivier.nl

24e Voortgangs-rapportage1 januari 2014 -30 juni 2014

ruimte voor de rivier

Page 2: Voortgangsrapportage 24

24e Voortgangsrapportage1 jANUARI 2014 - 30 jUNI 2014

Page 3: Voortgangsrapportage 24

Fotoomslag#robMeeuwsen

Nijmegen, Opbouw nieuwe rotonde aan de Waalkade

Page 4: Voortgangsrapportage 24

INHOUD

1. Inleiding 41.1. Opdracht 41.2. Leeswijzer 51.3. Samenvattinghoofdpuntenverslagperiode 5

2. Hetprogrammainzijnomgeving 82.1. Bewakingdoelprogramma 82.2. Organisatorischecontextensturingsfilosofie 92.3. Raakvlakkenmetandereontwikkelingen 102.4. Communicatie 12

3. Descopevanhetprogramma 14

4. Planningenvoortgangvanhetprogramma 164.1. Mijlpalen 164.2. Voortgang 164.2.1 Voortgangverslagperiode 194.2.2 Waterveiligheidsdoelstelling 204.2.3 Uitvoeringsaspecten 204.2.4 Belangrijksteontwikkelingenopmaatregelniveau 22

5. Risicomanagementenauditing 265.1. Toprisico’sopprogrammaniveauenbeheersing 265.2. Onvoorzienprogramma 295.2.1 Benoemderisico’s:perthema 295.2.2 Onbenoemderisico’s 305.3. Auditing 30

6. Definanciënvanhetprogramma 316.1. Programmabudgetenprogrammaraming 316.2. Uitgavenenverplichtingen 326.3. KasritmeRuimtevoordeRivier 336.4. Ontvangsten 336.5. Monitoringpostonvoorzien 346.6. Internekosten 34

Bijlage1 Communicatiemethetparlement 36Bijlage2aBudgethistoriePKB-fase(2002–2006) 37Bijlage2bBudgethistorieplanstudie-enuitvoeringsfase(vanaf2007) 38Bijlage3 Opgetredenprogrammarisico’sRuimtevoordeRivier 39

Colofon 40

ruimte voor de rivier | 3

Page 5: Voortgangsrapportage 24

4 | 24e voortgangsrapportage

-26 cm

-11 cm-19 cm

-31 cm

-41 cm -14 cm

-9 cm

-71 cm

-18 cm

-10 cm

-34 cm

-5 cm

-8cm-8cm

-7 cm

-9 cm

-8 cm

-7 cm

-13 cm-8 cm

-9 cm-6 cm

-2 cm

-12 cm

-11 cm

-27cm

-30 cm (R)-17 cm (N)

-3 cm-3 cm

-12 cm

-3 cm

-11 cm

-10 cm

NIEUWE MAAS

NIEUWE W

ATERWEG

OUDE M AAS

NOORD

DO

RD

TSCH

E K

IL

HOLLANDSCH DIEP

KRAMMER VOLK E RAK

NIEUWE MER

W

EDE

AMER BERGSCHE MAAS

MERWEDE

WAAL

PANNER DENSCH

KA

NAAL

BO VEN-RIJN

LEK

IJSS

E L

REEVEDIEP

Apeldoorn

Nijmegen

’s-Hertogenbosch

Gorinchem

Apeldoorn

Deventer

Zutphen

ZwolleKampen

Arnhem

Ro�erdam

Utrecht

230 cm ↑

-6 cm

IJsseldelta (R)

Westenholte (R)

Veessen-Wapenveld (R)

Keizers- en Stobbenwaarden en Olsterwaarden (R)

Bolwerksplas, Worp en Ossenwaard (R)

Voorsterklei (R)

Volkerak-Zoommeer (R)

Cortenoever (R)

Scheller en Oldeneler Buitenwaarden (R)

Nederrijn, Arnhemse- en Velpsebroek (R)

Hondsbroeksche Pleij (P)

Huissensche Waarden (R)

Millingerwaard (RN)

Lent (R)

Waalbochten (R)

Rijnwaardense uiterwaarden (N)

Suikerdam / Gendtse Waard (R)

Welsumer- en Fortmonderwaarden (N)

Doorwerthsche Waarden (R)

Meinerswijk (R)

Renkumse en Wageninger benedenwaard

en veerstoep Lexkesveer (N)

Nederrijn / Geldersche Vallei (R)

Nederrijn / Betuwe / Tieler- en Culemborgerwaard (R)

(N)

Machinistenschool Elst (R)

Middelwaard (R)

De Tollewaard (R)Lek, Betuwe, Tieler-en Culemborgerwaard (R)

Lek / Lopiker- enKrimpenerwaard (R)

Munnikenland (R)

Avelingen (R)

Overdiepsche Polder (R)

Amer / Donge (R)

Bergsche Maas / Land van Altena (R)

Biesbosch (R)

(R)

Zuiderklip (P)

Noordwaard (RN)

Honswijkerwaarden, stuweilandHagestein, Hagesteinse Uiterwaard en Heerenwaard (R)

Oude Maas / Hoeksche Waard (R)(R)

Bemmelse waarden (N)

Midden-Waal (R)

Waal Fort St. Andries (R)

Beneden-Waal (R)

Steurgat/Land vanAltena

0 25 km

Ruimte voor de RivierStand van zaken per 30-6-2014 (VGR24)

Programma’sR

N

P

Ruimte voor de Rivier (RvdR)

Nadere Uitwerking Rivierengebied (NURG)*

pre-PKB*

*) Deze projecten maken geen deel uit van Ruimte voor de Rivier, maar dragen wel bij aan het doelbereik.

Uitvoeringsperiode’13 ’14 ’15 ’16 ’17 ’18 ’19 ’20’05 ’06 ’07 ’08 ’09 ’10 ’11 ’12

Maatregelenuiterwaardvergraving

dijkverbeteringproject

dijkverlegging

kribverlaging

ontpoldering

kadeverlaging

obstabel verwijderen

zomerbedverlaging

hoogwatergeul

waterberging

bypass

Pre-PKB*

Voortgang

Ruimte voorde Rivier

gereed na 2016

vervallen

gereed voor 2015

gereed in 2015 (incl. 2 HWBP)

gereed in 2016

NURG*

gereed voor 2010gereed in 2013

gereed na 2016

gereed in 2015

gereed in 2011gereed in 20082

39

7

5

9177

21

22

1

1

1

stanDvanzakenuItvoeRIngRuImtevooRDeRIvIeR

Page 6: Voortgangsrapportage 24

ruimte voor de rivier | 5

-26 cm

-11 cm-19 cm

-31 cm

-41 cm -14 cm

-9 cm

-71 cm

-18 cm

-10 cm

-34 cm

-5 cm

-8cm-8cm

-7 cm

-9 cm

-8 cm

-7 cm

-13 cm-8 cm

-9 cm-6 cm

-2 cm

-12 cm

-11 cm

-27cm

-30 cm (R)-17 cm (N)

-3 cm-3 cm

-12 cm

-3 cm

-11 cm

-10 cm

NIEUWE MAAS

NIEUWE W

ATERWEG

OUDE M AAS

NOORD

DO

RD

TSCH

E K

IL

HOLLANDSCH DIEP

KRAMMER VOLK E RAK

NIEUWE MER

W

EDE

AMER BERGSCHE MAAS

MERWEDE

WAAL

PANNER DENSCH

KA

NAAL

BO VEN-RIJN

LEK

IJSS

E L

REEVEDIEP

Apeldoorn

Nijmegen

’s-Hertogenbosch

Gorinchem

Apeldoorn

Deventer

Zutphen

ZwolleKampen

Arnhem

Ro�erdam

Utrecht

230 cm ↑

-6 cm

IJsseldelta (R)

Westenholte (R)

Veessen-Wapenveld (R)

Keizers- en Stobbenwaarden en Olsterwaarden (R)

Bolwerksplas, Worp en Ossenwaard (R)

Voorsterklei (R)

Volkerak-Zoommeer (R)

Cortenoever (R)

Scheller en Oldeneler Buitenwaarden (R)

Nederrijn, Arnhemse- en Velpsebroek (R)

Hondsbroeksche Pleij (P)

Huissensche Waarden (R)

Millingerwaard (RN)

Lent (R)

Waalbochten (R)

Rijnwaardense uiterwaarden (N)

Suikerdam / Gendtse Waard (R)

Welsumer- en Fortmonderwaarden (N)

Doorwerthsche Waarden (R)

Meinerswijk (R)

Renkumse en Wageninger benedenwaard

en veerstoep Lexkesveer (N)

Nederrijn / Geldersche Vallei (R)

Nederrijn / Betuwe / Tieler- en Culemborgerwaard (R)

(N)

Machinistenschool Elst (R)

Middelwaard (R)

De Tollewaard (R)Lek, Betuwe, Tieler-en Culemborgerwaard (R)

Lek / Lopiker- enKrimpenerwaard (R)

Munnikenland (R)

Avelingen (R)

Overdiepsche Polder (R)

Amer / Donge (R)

Bergsche Maas / Land van Altena (R)

Biesbosch (R)

(R)

Zuiderklip (P)

Noordwaard (RN)

Honswijkerwaarden, stuweilandHagestein, Hagesteinse Uiterwaard en Heerenwaard (R)

Oude Maas / Hoeksche Waard (R)(R)

Bemmelse waarden (N)

Midden-Waal (R)

Waal Fort St. Andries (R)

Beneden-Waal (R)

Steurgat/Land vanAltena

0 25 km

Ruimte voor de RivierStand van zaken per 30-6-2014 (VGR24)

Programma’sR

N

P

Ruimte voor de Rivier (RvdR)

Nadere Uitwerking Rivierengebied (NURG)*

pre-PKB*

*) Deze projecten maken geen deel uit van Ruimte voor de Rivier, maar dragen wel bij aan het doelbereik.

Uitvoeringsperiode’13 ’14 ’15 ’16 ’17 ’18 ’19 ’20’05 ’06 ’07 ’08 ’09 ’10 ’11 ’12

Maatregelenuiterwaardvergraving

dijkverbeteringproject

dijkverlegging

kribverlaging

ontpoldering

kadeverlaging

obstabel verwijderen

zomerbedverlaging

hoogwatergeul

waterberging

bypass

Pre-PKB*

Voortgang

Ruimte voorde Rivier

gereed na 2016

vervallen

gereed voor 2015

gereed in 2015 (incl. 2 HWBP)

gereed in 2016

NURG*

gereed voor 2010gereed in 2013

gereed na 2016

gereed in 2015

gereed in 2011gereed in 20082

39

7

5

9177

21

22

1

1

1

Page 7: Voortgangsrapportage 24

6 | 24e voortgangsrapportage

NazwareregenvalinFrankrijkenhetVerenigdKoninkrijktradenbegin2014degroterivierenverbuitenhunoevers.Duizendeninwonerswerdengeëvacueerd.BijdewatersnoodinKroatië,ServiëenBosniëvanmei2014vielentientallendodenbijdezwaarsteoverstromingeninzeker120jaar.EenmiljoeninwonersvandeBalkanzijngetroffen.Hoogwaterinlandenomonsheenlaattelkensweerdenoodzaakzienomgoedvoorbereidtezijnopenalertteblijvenindebeschermingtegenhetwater.Hetwerkvandewaterschappen,gemeenten,provinciesenRijkswaterstaatishierbijessentieel.InhetprogrammaRuimtevoordeRivierdragenzijbijaandewaterveiligheidvanNederland.HetprogrammaisvolopinuitvoeringenzorgtvooreenveiligerenmooierNederlandsrivierengebied.

1.1. opdracht

DeNederlandserivierenkrijgensteedsmeerwaterteverwerken.Hetwaterpeilstijgtomdathetsteedsvakerenharderregent.Daarnaastdaalthetlandachterdedijken.In1993steeghetwaterveront-rustendenin1995werdhetgevaarvanoverstro-mingzohoog,datuitveiligheidsoverwegingenbeslotenwerd250.000menseneneenveestapelvanéénmiljoendierenteevacueren.

VoordeNederlandseregeringvormdendezebijna-rampenaanleidingteonderzoekenopwelkewijzedemiljoeneninwonersvanhetrivierengebiedbeterbeschermdkunnenwordentegenoverstromingen.Ditonderzoekleiddetoteennieuwevisieopwaterbeheer:geefderiviermeerruimte.DezevisieisuitgewerktindePlanologischeKernbeslissing(PKB)RuimtevoordeRivierdieop19december2006unaniemdoordebeideKamersisvastgesteld.DeopdrachtaanhetprogrammaRuimtevoordeRivierisomeind2015hetvereisteveiligheids-niveaulangsdeRijntakkenenhetbenedenstroomsdeelvandeMaasterealiserenconformPKBvolgensdewettelijkewaterveiligheidsnormen,endedaar-meesamenhangenderuimtelijkekwaliteitteversterken.

DewaterveiligheidsnormenschrijvenvoordathetNederlandserivierensysteemeenpiekindewaterafvoerveiligmoetkunnenverwerken.Ditisdemaatgevendeafvoer.Dezeisin2001voordeRijnvastgesteldop16.000m3/sbijLobith.DeMaasbenedenstroomsvanHedikhuizenmoetin2015eenmaatgevendeafvoervan3.800m3/sbijBorgharenveiligkunnenverwerken.VoordeIJsselwordtdemaatgevendeafvoerverhoogdmeteengezamenlijketoestroomvan250m3/svanuitdezijrivieren.

1. INLEIDINg

#antondeKluysNijmegen. Hoogwater bij Nijmegen

Page 8: Voortgangsrapportage 24

HetvereisteveiligheidsniveauinhetrivierengebiedronddeRijntakkenbijeenmaatgevendeafvoervan16.000m3/sisstatistischbepaald.Deberekeningenzijngebaseerdopafvoergegevensdieindeafgelo-penhonderdjaarzijngemeten.Metdeverwachteklimaatveranderingisdaarbijnoggeenrekeninggehouden.WezijndaaromooknaRuimtevoordeRiviernognietklaar:weblijvenalsoverheidvoort-durendwerkenaaneenveiligerrivierengebiedinprogramma’szoalshetHoogwaterbeschermings-programma(HWBP)enhetDeltaprogramma.

Omtevoldoenaandenormenenomdemaat-gevendeRijnafvoervan16.000m3/sveiligtekunnenverwerken,wordennuop34plaatsenmaatregelengetroffendoorvoornamelijkmeerruimtevoorderiviertecreëren.Alleenwaarhetonmogelijkofteduurisommeerruimtetescheppen,isdijkverbeteringalsmaatregelopge-nomen.DezemaatregelensamenvormenhetprogrammaRuimtevoordeRivier.

Hetrivierengebiedwordtdoordezemaatregelenbeterbeschermdtegenoverstromingen,uitgaandevandebijdePlanologischeKernbeslissinggehan-teerdemaatgevendeafvoer.Demaatregelenbeïnvloedenalleendewaterstandvanderivierenbijhoogwater(metuitzonderingvandeverkortezomerbedverlagingBeneden-IJssel,dieookeffectbijlaagwaterheeft).Bijhoogwaterwordenmededankzijdezemaatregelenopsommigeplekkenwaterstanddalingentotwel70cmgerealiseerd.Ookwordtdenoodzakelijkemaximaleafvoer-capaciteitvan16.000m3/sbijdeRijntakkenen3800m3/sbijhetbenedenstroomsdeelvandeMaasbereikt.

Deherinrichtingsmaatregelenvoordewaterveilig-heidwordenaangegrepenomookderuimtelijkekwaliteitvanhetrivierengebiedteversterken.DaarmeeheefthetprogrammaRuimtevoordeRiviereendubbeldoelstelling:naasthetvergrotenvandewaterveiligheid,wordtookderuimtelijkekwaliteitversterkt.Concreetbetekentditdeversterkingvandeeconomische,ecologischeenlandschappelijkefunctiesinhetrivierengebied,dieeenbelangrijkonderdeelvormenvande(inter-)nationaleruimtelijkehoofdstructuur.Voorwaardebijdeversterkingvanderuimtelijkekwaliteitisdatergeenstrijdigheidmagzijnmetdehoofddoel-stellingvanhetriviersysteem:eenveiligeafvoervanwater,ijsensediment.

Rijkswaterstaatvoertsamenmetprovincies,gemeentenenwaterschappenhetprogrammaRuimtevoordeRivieruit.DeprogrammadirectieRuimtevoordeRivierisopgerichtomderegietevoerenoveralleplanstudiesenderealisatievandemaatregelen.DeministervanInfrastructuurenMilieuiseindverantwoordelijk,metmede-verantwoordelijkheidvandestaatssecretarisvanEconomischeZaken.

HetprogrammaRuimtevoordeRivierisop15mei2001aangewezenals‘grootProject’.ConformdeRegelinggroteProjectenwordtiederhalfjaareenvoortgangsrapportageopgesteld.Dezevierentwintigstevoortgangsrapportage(VgR24)gaatoverdeeerstehelftvan2014,waarinhetprogrammabijnageheelinderealisatiefasezit.

1.2. Leeswijzer

DezerapportagebeschrijftdevoortgangvanhetprogrammaRuimtevoordeRivierintermenvanscope(hoofdstuk3),planning(hoofdstuk4),risico-managementenauditing(hoofdstuk5)enfinanciën(hoofdstuk6).Hieraanvoorafgaandwordteenkortebeschrijvinggegevenvanderelevanteontwikkelingenindeomgevingvanhetprogramma(hoofdstuk2).

1.3. samenvattinghoofdpuntenverslagperiode

VoorallemaatregeleniseenSNIP2A-beslissinggenomen.Indeverslagperiodezijngeenproject-beslissingengenomen.Alleenvoordedijkver-beteringophettrajectSchoonhovenseVeer/Langerak(onderdeelvanmaatregelDijkverberingLek/AlblasserwaardendeVijfheerenlanden)moetdeprojectbeslissing(SNIP3)nogwordengenomen.Bijviermaatregelenishetwerkgegund.

VastgesteldeenonherroepelijkgewordenbestemmingsplannenIndeverslagperiodeisvoordeuiterwaardvergravingHuissenschewaardenhetbestemmingsplanvastgesteld.VoorhetvolledigePKBbudgetzijnderuimtelijkeplannenvastgesteld(bestemmings-ofinpassingsplan).Nadevaststellingvanhetbestemmingsplan(rijks-ofprovinciaalinpassings-plan)bestaatdemogelijkheidtothetindienenvaneenberoepbijdeRaadvanState.

ruimte voor de rivier | 7

Page 9: Voortgangsrapportage 24

IndeverslagperiodeishetrijksinpassingsplanvoordebergingophetVolkerak-Zoommeeronherroepelijkgeworden.Daarmeeisvoor77%1vanhetPKBbudgethetplanonherroepelijk(VgR23:86%).

gegundemaatregelenIndeverslagperiodeisdemarktbenaderinggestartvandedijkverbeteringOudeMaas/HoekscheWaardendedijkverbeteringOudeMaas/VoornePutten.AlleenvoorenkeleonderdelenvandemaatregelBergingophetVolkerak-Zoommeerdientdemarktbenaderingnogtestarten.

Voor98%vanhetPKB-budgetisdemarkt-benaderingalgestart.

VoordemaatregelenDijkverbeteringOudeMaas/HoekscheWaard,hetdeelcontractprimairekeringen(onderdeelvandemaatregelBergingophetVolkerak-Zoommeer)alsmedededijk-verbeteringNederrijn/Betuwe/Tieler-enCulemborgerwaard,DijkverbeteringLek/Betuwe/Tieler-enCulemborgerwaard,DijkverbeteringLek/AlblasserwaardendeVijfheerenlandenishetwerkgegund.Op30juni2014isvoor79%ivanhetPKB-budgethetwerkgegund(VgR23:87%).

VastgoedVanhetaantaldossiersmetbetrekkingtotdebenodigdegrondenvoorrivierverruimingis95%verworven.Inmiddelsismet565eigenarenminnelijkeovereenstemmingbereikt.Hettotaalaantalgerechtelijkevonnissenbedraagtzeven.

Bijdemaatregelenwaardeverwervingnognietisafgerond,isdeonteigeningingezet.Vande23maatregelenmeteenvastgoedopgave,isbij17maatregelendeverwervingvolledigafgerond.Bijzesmaatregelendient(eendeelvande)ver-wervingnogplaatstevinden.Ditwordtnaarverwachtinghetkomendehalfjaarafgerond.

1 De referentie voor het berekenen van het percentage ‘behaalde mijlpalen’, was het PKB-budget per 2011. In VGR23 heeft er budgetophoging plaatsgevonden ten behoeve van de maatregel Ruimte voor de Rivier Ijsseldelta. De consequenties hiervan in de berekening van de percentages ‘behaalde mijlpalen’ zijn per VGR24 geëffectueerd. De stijging van het referentiebudget, maakt dat enkele percentages ‘behaalde mijlpalen’ in vergelijking met VGR23 anders uitvallen.

BehalenvandeopgavewaterveiligheidDeopdrachtaanhetprogrammazoalsgesteldindePKBisomuiterlijkin2015hetvereisteveilig-heidsniveaulangsdeRijntakkenenhetbeneden-stroomsedeelvandeMaasterealiserenvolgensdewettelijkewaterveiligheidsnormenendedaarmeesamenhangenderuimtelijkekwaliteitteversterken.Hetvereisteveiligheidsniveauisstatistischbepaaldopeenmaatgevendeafvoervan16.000m3/sbijLobith.DezeopdrachtwordtgerealiseerddoordegezamenlijkeeffectenvanalleRuimtevoordeRivierprojecten,zevenNURg-maatregelenenhetuitvoerenvanStroomlijn(inhaalslagomdever-ruwinginhetrivierbedvanallegroterivierenterugtedringeneninovereenstemmingtebrengenmetdegeldendenorm).

Samenvattendisdevoortgang:• Ruimte voor de Rivier

bijzesmaatregelenisdemijlpaalwaterveiligheidbehaald.Vandriemaatregelenwordtverwachtdatzijindetweedehelftvan2014demijlpaalwaterveiligheidbereiken.Vijftienmaatregelenbereikennaarverwachtingin2015demijlpaalwaterveiligheid,inclusiefdetweedijkverbeterin-genonderregievanHWBPbetreftditzeventienmaatregelen.Voorachtmaatregelen(éénmeerdaninVgR23)wordtdemijlpaalwaterveiligheidin2015,opbasisvanhuidigeinzichten,nietgerealiseerd:• Nederrijn/Lek:

DijkverbeteringNederrijn/Betuwe/Tieler-enCulemborgerwaard;DijkverbeteringLek/Betuwe/Tieler-enCulemborgerwaard;Dijk-verbeteringLek/AlblasserwaardendeVijfheerenlanden

• IJssel:DijkverleggingCortenoever;Hoog-watergeulVeessen-Wapenveld;RuimtevoordeRivierIJsseldelta;UiterwaardvergravingScheller-enOldenelerBuitenwaarden(nieuw);DijkverleggingWestenholte(nieuw)

IndevorigeverslagperiodeswasgemelddatdedoelstellinghoogwaterveiligheidbijDijkverleggingVoorsterkleinaarverwachtingin2016zouwordengerealiseerd.Dezeverwachtingisbijgesteldnaar2015.

• NURGvoordriemaatregelenisdegesteldewaterveilig-heidinmiddelsbereikt,voor1maatregelenvooreenaantaldeelmaatregelenwordtdewater-veiligheidin2015bereiktenvoor1maatregel(AfferdenscheenDeestschewaarden)wordt

8 | 24e voortgangsrapportage

Page 10: Voortgangsrapportage 24

dewaterveiligheidna2015opgeleverd.Voor1maatregelenvooreenaantaldeelprojectenstaathetbehalenvandedoelstellingwater-veiligheidvóóreind2015onderdruk.

• StroomlijnFase1en2:indeverslagperiodezijndriemaat-regelenopterreinenvandeNatuurBeherendeOrganisatiesafgerond.Volgensplanningwordenin2014nogdriemaatregelenopgeleverdenin2015deoverigetweemaatregelenvanFase1en2,waarnadezezijnafgerond.Fase3:Indeverslagperiodeishetachterstalligveiligheidsbeheervandeoverigegebiedenineigendomvanparticulieren,bedrijven,over-hedenennatuurbeherendeorganisatiesdeelsgegund.Uitvoeringisvoorzienindejaren2015en2016.Degunningvandelaatstemaatregelenisvoorzieninnovember2014,waarnadeuit-voeringin2015vanstartgaat.Deplanningisdatdezemaatreleneind2016voldoenaandeveiligheidsdoelstelling,waarnaopleveringvoorzienisvoor2017.

overigezakenopmaatregelniveauKribverlagingen WaalFase3:uitvoeringsgerelateerdeproblemenmetbetrekkingtotafwijkingenvandeareaalgegevens(waaroverinVgR23isberichtenwaarvooreenrisicovoorzieningisgetroffen),zijnopgelost.Ditheeftgeresulteerdineenvaststellingsovereenkomst,waarindeplannings-enfinanciëleconsequentieszijnopgenomen.Hiernazijndewerkzaamhedenmetbetrekkingtotdekribverlagingenhervat.Debouwvandelangsdammenisinvollegang.

Extra uiterwaardvergraving MillingerwaardDeuitvoeringisinvollegang.Deverwachtingisdatin2014hetgrootsedeelvandegraafwerkzaamhe-denzalwordenuitgevoerd.Eenbelangrijkrisicovoorhetuiterlijkeind2015realiserenvandewaterstand-dalingvormthettijdigbeschikbaarzijnvanhetter-reinvaneenoverslagbedrijf.Parallelaandelopendeonteigeningsprocedurewordthetminnelijkspoorvoortgezetomhetbedrijfteverplaatsennaarelders.Indienhieroverovereenstemmingwordtbereikt,zalhetbedrijfvoorgezetgebruikindeMillingerwaardkrijgentotdathetdefinitiefkanverplaatsen.

Berging op het Volkerak-Zoommeer gunningheeftplaatsgevondenvoorhetaanpassenvandeprimairekeringendoorhetWaterschapBrabantseDelta.Voordeoverigeonderdelenstartdemarktbenaderingin2014.

DoorinzetvanhetVolkerak-Zoommeeralswater-berging,ontstaanerhogerewaterstandeninhetregionalewatersysteem.Eenaantalregionalekerin-genmoetdaarommogelijkverhoogden/ofextrawordenversterkt,teneindedewaterbergingveiligtelatenverlopen.Ikvoergesprekkenmethetwaterschapoverdeuitwerkinghiervan.

Dijkverlegging Westenholte en Uiterwaard-vergraving Scheller- en Oldeneler Buitenwaarden (bij Zwolle)Onderleidingvaneenonafhankelijkvoorzitterhebbenrealisatorenopdrachtnemerdediscussieoverhetcontract,medeinrelatietotdeverleendevergunningen,afgerond.Hieroverisaleerder(VgR23)meldinggemaakteneenrisicoreserveringvoorgetroffen.Ditisvastgelegdineenvaststel-lingsovereenkomst.Indeovereenkomstisdedatumvoordeopleveringwaterveiligheidopeind2016gezetenzijnookdeextrakostenverrekendalsgevolgvandezediscussie.Erzijnnogrisico’smetbetrekkingtotgrondverzet.Hierwordenbeheersmaatregelengetroffenomtevoorkomendaternieuwevertragingoptreedt

Ruimte voor de Rivier IJsseldelta – Provincie Overijssel / RijkswaterstaatDemarktbenaderingisop19augustus2013gestart.gunningstaatgeplandvoordetweedehelftvan2014.

Erzijnberoepenbinnengekomenopdeindecember2013vastgesteldebestemmingsplannen,projectplannenenhoofdvergunningen.Nuhetverweerschriftisingediend,wordtuitspraakvanRaadvanStateeind2014verwacht.

FinanciënHetprogrammabudgetbedraagtper30juni2014€2.370,3miljoen.Deramingop30juni2014sluitop€2.330,2miljoen.Hiervoorgeldteenbandbreedtevan6,8%.Ditbetekentdatdeverwachteuitgavenzullenuitkomentussen€2,2en€2,5miljard.

Op30juni2014isintotaalvoor€1.720,5miljoenaanverplichtingenaangegaan.Hiervanisopdepeildatum€1.375,2miljoenbetaald.Hettotaalvanaangeganeenaantegane2verplichtingenbedraagtop30juni2014€1.968,7miljoen.

2 Projecten waarvoor de marktbenadering is gestart, maar nog niet is gegund.

ruimte voor de rivier | 9

Page 11: Voortgangsrapportage 24

10 | 24e voortgangsrapportage

onderdievandepakketsomvan2013,dooreenactuelerontwerpvandeNURg-maatregelRijn-waardenendeopgeleverdesituatiebijHonds-broekschePleij.OpdeBoven-Rijnkomendewaterstandeneencentimeterhogeruitdanindepakketsomvan2013,maarnogsteedsonderdewaterstandenvandePKBRuimtevoordeRivier.OpdeIJsselzorgthetnieuweontwerpvanNURg-maatregelWelsumerwaardenenFortmonderwaar-denvooreenhogerewaterstandbijDeventer.Hierwordtdewaterstand1à2centimeterhogerdanindepakketsomvan2013.Hetoudeontwerphadeengroterewaterstandsdalingdandeoorspronke-lijketaakstelling.HetnieuweontwerpvoldoetaandetaakstellinguitdePKB,zoalsrecentbijdepakketsomisgeconstateerd.Dewaterstandenblijvenopofonderdelijnvanhetvoorkeurs-alternatiefuitdePKBRuimtevoordeRivier.

Ruimtelijke kwaliteitEenonafhankelijkkwaliteitsteam(hetzogehetenQ-team,voorgezetendoordeRijksadviseurvoorhetLandschapenWater)geeftadviezenaanhetprogrammabureauRuimtevoordeRivieroverderuimtelijkekwaliteitbijdeprojecten.Nuvanbijnaallemaatregelendeprojectbeslissingisgenomenenderuimtelijkekwaliteitisvastgelegdinde

2.HETPROgRAMMAINZIJNOMgEVINg

2.1. Bewakingdoelprogramma

VeiligheidDePKBRuimtevoordeRiviernoemteenpakketmaatregelenwaarmeehetvereistewettelijkeveilig-heidsniveauisterealiseren.Deontwerpenvandemaatregelenzijnindeplanstudiefaseuitgewerkt.Elkjaarwordteen“pakkettoets”uitgevoerdomvasttestellenofaandewaterveiligheidsopgaveuitdePKBwordtvoldaan.Datgebeurtaandehandvan(samenhangende)berekeningenvandeafvoerverdelingendeeffectenopwaterstandenvanalleontwerpenwaarvooreenprojectbeslissingisgenomen.Deresultatenvandezesdepakket-toetszijninjuni2014beschikbaargekomen:Inhetbenedenrivierengebiedzijntenopzichtevan2013geenveranderingeninvastgesteldeontwerpengeweest,waardoorergeennieuwepakketsommenzijngemaakt.Voorhetboven-rivierengebiedisindezepakketsomvaneenaantalprojectenhetdefinitiefontwerpopgenomen,zoalswordtuitgevoerddoordeopdrachtnemer.

UitdepakketsomblijktdateropdeWaalenMerwede,endeNeder-RijnenLek,nietsverandertaanderesulterendewaterstandentenopzichtevandepakketsomvan2013.OphetPannerdenschKanaalliggendewaterstandenenkelecentimeters

#ericWitkamp24-05-14,Vianen,projectmanagerHuubHector#ruimtevdrivieringesprek

#ericWitkampVianen. Projectmanager Huub Hector #ruimtevdrivier in gesprek

Page 12: Voortgangsrapportage 24

ontwerpen,ishetzaakomdeontworpenruimte-lijkekwaliteitterealiseren.Perprojectwordteenuitvoeringsbezoekgeorganiseerd,waarbijdeprocesmatigeborgingvanderuimtelijkekwaliteitcentraalstaat.Wanneerinderealisatiefasesprakeisvancrucialewijzigingen,wordthetQ-teamomadviesgevraagd.Derealisatorlevertbijafrondingvandeuitvoeringeenverantwoordingsrapportageruimtelijkekwaliteitop.AansluitendhieropvindteenQ-teambezoek‘Opleveringruimtelijkekwaliteit’plaats:derealisatievanhetprojectwordtbeoor-deeldengerapporteerdals‘Eindoordeelrealisatie’vanhetQ-team.DiteindoordeelwordtalsadviesmeegenomenindeeindtoetsdiedoorhetprogrammabureauRuimtevoordeRivierwordtuitgevoerd.

Totophedenhebbenerdrieopleveringsbezoekenruimtelijkekwaliteitplaatsgevonden:voorRegel-werkPannerden,UiterwaardvergravingAvelingenenvoordrievandevierNederrijn-maatregelen.

2.2. organisatorischecontextensturingsfilosofie

DeaansturingvangroteprojectenbinnenhetministerievanInfrastructuurenMilieuverlooptvolgenshetBeheersmodelvoorgroteProjecten.HetprogrammaRuimtevoordeRivierbereikthetindePKBgesteldedoeldoormiddelvaneenpro-grammatischeaanpak:maatregelendieonderlingverschillen,maarquadoelenenrandvoorwaardensamenhangen.Vanuitdezeprogrammagedachteligtdefocusophetbeheersenvandemaatregelenzelf,deverbandentussendemaatregelenendebijdragediezeleverenaanhetrealiserenvandetweedoelen:veiligheidenruimtelijkekwaliteit.

Deplanvormingenuitvoeringomdedoelentebereiken,hebbeneendecentraalkarakter.BijhetopstellenvandePKBRuimtevoordeRivierhebbendewaterschappen,provincies,gemeentenenhetRijkintensiefsamengewerkt.Indeplanstudie-enrealisatiefaseisdezesamenwerkingvoortgezet.Deverantwoordelijkheidvooreentijdigeenbeheersterealisatieisechtercentraalbelegd.DeministervanInfrastructuurenMilieuispolitiekeindverantwoordelijkvoorhetprogrammaRuimtevoordeRivierenderealisatievandeindePKBvastgelegdedoelen.

InhetsamenspeltussenRijkenregiobestaatbinnendecentraleprogrammakadersruimtevoordecentraleverantwoordelijkheidvandebestuur-lijkepartnersenrealisatoren.Decentraleinitiatief-nemersenrealisatorenzijnverantwoordelijkvoorontwerpkeuzes,risicomanagement,vergunningen,selectieenaansturingvanmarktpartijenendeverwervingvanlokaaldraagvlak.DitallesbinnendePKB-kadersvantijd,geldenscope.MochthetdecentralebestuurinzijnafwegingendeindePKBneergelegdedoelenenkadersuithetoogverliezen,danheeftdeministervanInfrastructuurenMilieuvanuithaareindverantwoordelijkheiddebevoegd-heidomhetinitiatiefnemerschapvandemaatregelovertenemenenbijRijkswaterstaattebeleggen.

Desturingsfilosofievanhetprogrammakenttweehoofdelementen.Enerzijdswordeninitiatiefnemersenrealisatorenondersteund,anderzijdswordtertoezichtopdeinitiatiefnemersenrealisatorenuitgeoefend.Inhaarfaciliterenderolbiedtdepro-grammadirectieRuimtevoordeRivieropdiversekennisgebiedenondersteuning.Ditomtevoor-komendatrealisatorenopnieuwhetwielmoetenuitvinden.Hetgaatdanonderandereomkennisoverwet-enregelgevingenkadersophetgebiedvanhydraulischemodellen,deprocesaanpakvoorderuimtelijkekwaliteit,vergunningenmanagement,schaderegelingen,archeologie,marktbenadering,contractmanagementendeinrichtingvanhetrisicomanagement.ToezichtvanuithetprogrammaRuimtevoordeRiviervindtplaatsdoormiddelvantoetsingvandevoorstellenvanrealisatoren.DaarnaastvindttoezichtplaatsdoorhetAuditcommitteeenhetSamenwerkingsverbandControl.Allerealisatorendragensamenmethetprogrammabureauzorgvoordekwaliteitsborging.

Rijkeninitiatiefnemershebbenindeplanstudiefaseafsprakenvastgelegdinbestuursovereenkomstenofprojectopdrachten.Deinitiatiefnemerszijndeprovincies,waterschappen,gemeenten,particu-lierenenRijkswaterstaat.Inderealisatiefaseisdeuitvoerendepartij(derealisator),vanwegedegebiedskennisendeervaringmetaanbestedingenuitvoering,indemeestegevalleneenwaterschapofRijkswaterstaat.MetdedecentraleuitvoerendepartijsluithetRijkeenrealisatieovereenkomst(ROK).Hierinleggendepartijenafsprakenenrandvoorwaardenvast.Eénvandehoofdafsprakenisdatderealisatoreenresultaatverplichtingheefttenaanzienvankwaliteit,geldentijd.BijdedoorRijkswaterstaat

#ericWitkamp24-05-14,Vianen,projectmanagerHuubHector#ruimtevdrivieringesprek

ruimte voor de rivier | 11

Page 13: Voortgangsrapportage 24

uitgevoerdeprojecten,wordtdezeresultaat-verplichtingvormgegevenineenprojectopdracht.Daarnaastwordtmetallegeledingenvanhetbevoegdgezageensamenwerkingsovereenkomst(SOK)afgesloten,welkeinderealisatiefasebijdraagtaanregionaaldraagvlak,bestuurlijkeafstemmingborgtenhelptbijhettijdigdoorlopenvanplano-logischeproceduresenvergunningverlening.

2.3. raakvlakkenmetandereontwikkelingen

NURG-programma ErbestaatinhoudelijkesamenhangtussenhetNURg-programmaenRuimtevoordeRivier.DeNadereUitwerkingRivierengebied(NURg)iseenprogrammawaarincirca6.700hectarenieuwenatuurenveiligheidinhetrivierengebiedwordengerealiseerd.

UitgangspuntvoordePKBRuimtevoordeRivierisdatzevenNURg-projectenvóóreind2015zijnuitgevoerd.DezeNURg-projectenzijngeenonder-deelvanhetPKB-basispakket(metuitzonderingvandemaatregelMillingerwaard),maarzijnwelnoodzakelijkvoorhetrealiserenvandeindePKBopgenomenveiligheidsdoelstelling.

HetRijkisverantwoordelijkvoortijdigeuitvoeringvandezeNURg-projectenmetPKB-veiligheids-doelstelling.OnderverantwoordelijkheidvanhetministerievanEconomischeZakenenhetmini-sterievanInfrastructuurenMilieuwordendeinonderstaandetabelopgenomenzevenNURg-projectengerealiseerd.Detabeltoontdestandvanzakenvandeprojectenper30juni2014.

project Voortgang/wanneeruitgevoerd BijdragepKB-taakstelling

Uiterwaardvergravingrijnwaardenseuiterwaarden

DeherinrichtingvandeRijnwaardenseuiterwaardenbevatzesafzonderlijkeinrichtings-projectenvanprivateenpubliekepartijen.HetministerievanEconomischeZaken(DienstLandelijkgebied)zorgtvanuithaarcoördinerendeverantwoordelijkheidvooronderlingeafstemmingtussendeprojecten.

HetprojectoevergeulBovenrijnisvertraagd,zoalseerdergerapporteerdinVgR23.DitdoordecomplexiteitvanhetprojectvanwegedeliggingvlakvoordesplitsingvandeRijnindeWaalenBovenrijn.Dezeverslagperiodezijndiversemaatregelenonderzochtomdewaterveiligheidsbijdrageterealiseren.Besluitvorminghierovervindtindevolgendeverslagperiodeplaats.

DesamenwerkingLobberden,eenprivatepartij,spantzichinhetovergrotedeelvandebeoogdewaterstanddalinguiterlijkeind2015terealiseren.Hierbijwordendekosten-effectievemaatregelenuiterlijkeind2015gerealiseerd.Destartvandeontgrondingisuitgesteldvanwegedeslechtegrondstoffenmarkt,totnaarverwachting2017.Metdeontgrondingzaldevolledigebijdrageaandewaterstandsdalingtotstandwordengebracht.

DeSamenwerkingBylandtmetdeBijlandseuiterwaarde,enDLgmetdegroenerivierhebbenhunbijdrageaandewaterveiligheidsdoelstellingnaarverwachtingeind2015gerealiseerd.

Inmei2014heeftdeopeningshandelingvanhetdeelprojectrijnwaardengroenerivierpannerdenplaatsgevonden.Realisatieisvoorzienvóór1oktober2015.

HetaanwijzingsbesluitRijntakkenN2000isop29april2014gepubliceerdendaarmeevastgesteld.DeinVgR22genoemdeproblematiekvandefourageercapaciteitvoorganzenishiermeekomentevervallen.

Deverkenningvoorhetdeelprojectgeitenwaardwordtindetweedehelftvan2014opgeleverd.Inditdeelprojectisalleensprakevaneennatuurdoelstelling.

11cm

tabel2.1 vooRtgangnuRg-PRojectenRuImtevooRDeRIvIeR

>>

12 | 24e voortgangsrapportage

Page 14: Voortgangsrapportage 24

project Voortgang/wanneeruitgevoerd BijdragepKB-taakstelling

UiterwaardvergravingMillingerwaard

HetprojectUiterwaardvergravingMillingerwaardiseencombinatievaneenNURg-project(met6cmwaterstanddaling)eneenPKB-maatregel(met3cmwaterstanddaling).Deuitvoeringisinvollegang.Deverwachtingisdatin2014hetgrootstedeelvandegraafwerkzaamhedenzalwordenuitgevoerd.DetweeRaadvanStateberoepenzijnafgehandeldenvormengeenbelemmeringmeervoordevoortgangvanhetproject.

Eenbelangrijkrisicovoorhetuiterlijkeind2015realiserenvandewaterstanddalingvormthettijdigbeschikbaarzijnvanhetterreinvaneenoverslagbedrijf.HetKoninklijkBesluitvoordeonteigeningvanhetbedrijfisinmaart2014geslagen.Derechtbankzalnaarverwachtinginhetnajaarvan2014meteenvonniskomen.

Parallelaandelopendeonteigeningsprocedurewordthetminnelijkespoorvoortgezetomhetbedrijfteverplaatsennaarelders.Indienhieroverovereenstemmingwordtbereikt,zalhetbedrijfvoortgezetgebruikindeMillingerwaardkrijgentotdathetdefinitiefkanverplaatsen.Bijvoortgezetgebruikstaathettijdigrealiserenvandevolledigewater-standdalingonderdrukomdateendeelvandebenodigdemaatregelennietzondermeergerealiseerdkanworden.

Mogelijkhedenomdevertragingtevoorkomenwordenonderzocht,hieroverwordtuinVgR25nadergeïnformeerd.

6cm

UiterwaardvergravingrenkumseBenedenwaard,WageningerbenedenwaardenveerstoepLexkesveer

Hetprojectisopgeleverdinnovember2009enheeft11centimeterwaterstanddalingopgeleverd.

11cmGereed

Uiterwaardvergravingafferdensche-enDeestschewaarden

HetprojectAfferdenscheenDeestschewaardenisvertraagd,zoalsinVgR22gerapporteerd,inverbandmetnietvoorzienekwelproblematiek.Dezeisinmiddelsopgelost.Erisonder-zochtofhetprojectversneldkanwordenomdeoorspronkelijkedeadlinevaneind2015voordegesteldeKRW-enPKB-doelstellingalsnogtehalen.Eendergelijkeversnellingblijktaanzienlijkemeerkostenmetzichmeetebrengen.Tevenszijnernogverschillenderisico’swaardoorhetonzekerblijftofdegesteldedoeleneind2015kunnenwordenbereikt.

Daaromwordthetprojectzonderversnellingherstart,metalsstrevenrealisatievandegesteldedoelenuiterlijkvóóreind2018.VoordeKRW-doelstelling1etrancheiseenomwisselingmetandereprojecteninganggezet.

6cm

UiterwaardvergravingBemmelsewaarden

Deuitvoeringisbegin2010gestart.Deinrichtingswerkzaamhedenzijnindeeerstehelftvan2013afgerond.Daarmeeisdewaterstandsdalingvan5cmvoorditprojectgerealiseerd.

5cmGereed

natuurontwikkelings-projectnoordwaard

Hetprojectisopgeleverdinmei2008enheeft17cmwaterstanddalinggehaald. 17cmGereed

UiterwaardvergravingWelsumerwaardenenFortmonderwaardennatuur

Hetinrichtingsplanwordtgefaseerduitgevoerd.Delenzijnaluitgevoerdendaarmeeiseendeelvandetaakstellinggerealiseerd.Begin2014isdeopdrachtnemergestartmetdeuitvoeringvanderesterendewerkzaamheden.

Dewerkzaamhedenaandewestelijkeoeverzijnnognietgegundomdathiervoornoggrondverworvendientteworden.In2013isdeformeleonteigeningsprocedurevoor-bereid.Injanuari2014ishetformeleverzoektotonteigeningbijdeKrooningediend.Deverwachtingisdatderesterendewerkzaamhedeninhetkadervanwaterveiligheiduiterlijkin2015wordenafgerond.

6-8cm

ruimte voor de rivier | 13

Page 15: Voortgangsrapportage 24

DevoortgangvandeNURg-projectenisaanheteindvandezeverslagperiode:• Drieprojectenzijngereedenhebbenaantoon-

baarbijgedragenaandedoelstellingwaterveiligheid:• UiterwaardvergravingRenkumseBeneden-

waard,Wageningerbenedenwaardenveer-stoepLexkesveer

• UiterwaardvergravingBemmelsewaarden• NatuurontwikkelingsprojectNoordwaard

• Enkeleprojectenbereikennaarverwachtingin2015dedoelstellingwaterveiligheid:• UiterwaardvergravingWelsumerwaardenen

Fortmonderwaardennatuur• EnkeledeelprojectenvanUiterwaardvergraving

Rijnwaardenseuiterwaarden• Hetuiterlijkeind2015bijdragenaandedoelstel-

lingwaterveiligheidstaatbijdevolgende(deel)projectenonderdruk.Versnellingsmogelijkhedenwordenafgewogen.• EnkeledeelprojectenvanUiterwaardvergraving

Rijnwaardenseuiterwaarden• UiterwaardvergravingMillingerwaard

(gedeeltelijk)• Eenprojectzalnaarverwachtingin2018de

doelstellingwaterveiligheidbereiken:• UiterwaardvergravingAfferdensche-en

Deestschewaarden

Inhaalslag Stroomlijn Hetriviersysteemintermenvanhoogwaterstandendientinovereenstemmingtezijnmetdeuitgangs-puntenvandePKBRuimtevoordeRivierenhetprojectMaaswerken.Onderdenaam‘Stroomlijn’iseenbegingemaaktmethetaanpakkenvandespontaanopgekomenvegetatieindeuiterwaarden.Dezeinhaalslagiseeneenmaligeactiviteitomdeverruwinginhetrivierbedvanallegroterivierenterugtedringeneninovereenstemmingtebrengenmetdenormen.HetuitvoerenvanStroomlijnis,insamenhangmetdeRuimtevoordeRivier-projectenendeNURg-maatregelen,nodigvoorhetbereikenvandewaterveiligheidsdoelstelling.

Stroomlijnisverdeeldindriefasen.Fase1en2bestaanintotaaluit25maatregelen,waarvanertweezijndoorgeschovennaarfase3.In2012en2013isinhetprojectStroomlijndoorNatuurBeherendeOrganisaties(NBO’s)enRijkswaterstaatervaringopgedaanmethetvindenvaneeneven-wichttussenhetverwijderenvanvegetatievoorveiligheidenhetbehoudenvanvegetatievanuitnatuurwaarden.Hetresultaatisdateind2013deeerstevijftienmaatregelenzijnafgerond.Indeze

verslagperiodezijnnogeensdriemaatregelenopterreinenvandeNatuurBeherendeOrganisatiesopgeleverd.Vandeoverigemaatregelenuitfase1en2wordenerindetweedehelftvan2014nogdriemaatregelenopgeleverdenin2015delaatstetwee.

Deverdereinhaalslag(fase3)vanhetvegetatie-onderhoudvoordeoverigegebiedenineigendomvanparticulieren,bedrijven,overhedenennatuur-beherendeorganisatieswordtaanbesteed.Fase3bestaatuitvijfmaatregelen,waarondertweemaat-regelenuitfase1en2.Demaatregelenuitfase3zijnverdeeldovertweeclusters.Cluster1isgegundinmaart2014.Uitvoeringisvoorzienvoordejaren2015en2016.gunningvancluster2isvoorzienvoornovember2014,waarnauitvoeringin2015zalstarten.Deplanningisdatdemaatregelenuitcluster2eind2016voldoenaandeveiligheids-doelstelling,waarnaopleveringvoorzienisvoor2017.

Hetveiligheidsonderhoudnadeingrepen(vanaf2017)wordtonderandereviaonderhoudsovereen-komstenmeteigenarengeborgd.

2.4. Communicatie

Naastaandachtvoorhetprogrammaalsgeheel,waserhetafgelopenhalfjaarookbelangstellingvoorenkeleprojecteninhetbijzonder.Zogene-reerdededijkterugleggingLentveelaandacht.DegemeenteNijmegenmetseldeinbijzijnvanstadsgenotenenbestuurderseentijdscapsulemeteenaantalvoorwerpenuitdezetijdindenieuweverlengdeWaalbrug.

CommunicatiemetdeomgevingOmdatsteedsmeerprojecteninuitvoeringzijn,verandertdeinformatiebehoeftevanbewonersvanprojectgebieden.Menismetnamegeïnteresseerdhoedewerkzaamhedenwordenuitgevoerdenwathiervanheteffectisopdeeigenwoon-enleefomgeving.Indeuitvoeringzijnderealisatorenverantwoordelijkvoordepubliekscommunicatierichtingdebewonersindeprojectgebieden.Voordecommunicatieoverbouw-engeluidshinderwerkenzijnauwsamenmetdeopdrachtnemers.Bewonerscommunicerenooksteedsmeerzelfoverwaterin‘hunachtertuin’gebeurt(viasocialmediaentijdensexcursies)envolgendeprojectenopdevoet.

14 | 24e voortgangsrapportage

Page 16: Voortgangsrapportage 24

Doorrondleidingenenopendagenteorganiseren,krijgenbewonersengeïnteresseerdendekansomhetwerkookvandichtbijtezien.DiverseprojectengenereerdenaandachtvoordewerkzaamhedentijdensWereldWaterdagdoorlessenoveronsNederlandsewatermanagementteverzorgen.TijdensdeDagvandeBouwwerdenprojectenalsOntpolderingNoordwaard,RuimtevoordeLekenDijkterugleggingLentveelvuldigbezocht.Ditlaat-steprojectisdoorca.2.700bezoekersbezochtenstaatdaarmeeopde9eplaatsvanbest-bezochteprojectentijdensdeDagvandeBouw.WaterschapgrootSallandheeftverteldoverdewerkzaam-hedenbijRuimtevoordeRivierDeventertijdensdeDeventerBoekenweekopeenboottochtoverdeIJssel.

BerichtgevingoverhetprogrammaInternationaalisindeverslagperiodeoverhetprogrammagepubliceerdinschrijvendeperswaar-onderDailyTelegraphenNewYorkTimes.ErzijntelevisiereportagesgemaaktdoordeAustralischeenCanadesepubliekeomroependeFransepubliekeomroepheeftvoorhetjournaaleenitemgemaaktindeOverdiepsePolder.NaaraanleidingvanhethoogwaterinEngelandvanbegin2014,heeftEngelsepers(waaronderThomsonReuters,BBCenTheguardian)indeverslagperiodeRuimtevoordeRivierprojectenbezocht.

InnovatiebinnenRuimtevoordeRivierwaseenthemainheteerstenummervanCivieleTechniekvanditjaar.HetvaktijdschriftControllingheeftindeverslagperiodeeenartikelgepubliceerdoverdecontrollingvanhetprojectbijgorinchem.Jour-nalistenvanNederlandschDagbladschreveneenartikeloverdewerkzaamhedenindeOverdiepsepolderenRTLNieuwsheefteenitemoverdedijk-verlagingbijOverdiepuitgezonden.

WetenschappelijkeevaluatieOnderzoekersvandeTU-DelftenUNESCO-IHEhebbeneenwetenschappelijkeevaluatieuit-gevoerdoverhetgovernance-aspectbinnenhetprogrammaRuimtevoordeRivier.Hetresultaatisgelandindevolgendeproefschriften:• SebastiaanvanHerk:DeliveringIntegratedFlood

RiskManagement–governanceforcollabora-tion,learningandadaptation.

• JeroenRijke:DeliveringChange–Towardsfit-for-purposegovernanceofadaptationtofloodinganddrought.

ruimte voor de rivier | 15

Page 17: Voortgangsrapportage 24

16 | 24e voortgangsrapportage

3.DESCOPEVANHETPROgRAMMA

Alserwijzigingenonstaanindescopevanhetprogramma,maaktdevoortgangsrapportagedaarmeldingvan.Erissprakevaneenscope-wijzigingalshetbeoogdeprojectresultaatisveranderdtenopzichtevanhetprojectresultaatzoalsdatindePKBisvastgelegdofalserwijzig-ingenindebijbehorenderandvoorwaardenvantijdengeldoptreden.

HetvertrekpuntvoordescopevanhetprogrammaisdePKBdeel4RuimtevoordeRivier,dieop26januari2007inwerkingisgetreden.

Indeverslagperiodehebbenzichgeenscopewijzigingenvoorgedaan.Tabel3.1geeftdescopewijzigingentotnutoeweer.

Hetfinanciëlesaldovandescopewijzigingentotenmetdeverslagperiodeis€93,5miljoen(prijspeil2013).

#robMeeuwsenNijmegen. Begin van het laatste gedeelte van de nevengeul

Page 18: Voortgangsrapportage 24

scopewijzigingentotverslagperiode Financieelgevolg periode

DijkverbeteringSteurgatopnemeninontpolderingNoordwaard +€2miljoen VgR12

WijzigingwaterstanddalendeffectbijdeSNIP3-beslissingvandeOntpolderingOverdiepsePoldermet3cmminder

geen VgR13

NietuitvoerenvandeDijkverbeteringNederrijn/gelderscheVallei -€2,1miljoen VgR14

NietuitvoerenvandeKadeverlagingBiesbosch -€1,5miljoen VgR15

UitbreidingplangebiedmetOosterhoutseWaardenbijdijkterugleggingLent(gefinancierduitKaderrichtlijnWater-budget)

+€5miljoen VgR16

NietuitvoerenvandeDijkverbeteringLek/Lopiker-enKrimpenerwaard -€9miljoen VgR16

NietuitvoerenvandeObstakelverwijderingSuikerdamenPolderkadenaardeZandberg -€8,8miljoen VgR18

NietuitvoerenvandeKribverlagingWaalbochten -€15,0miljoen VgR18

ExtraUiterwaardvergravingMillingerwaardwordtnietuitgevoerdtussenrivierkilometer870en872,maartussenrivierkilometer867.5en868.5

geen VgR18

KribverlagingoptrajectTiel-Rossumwordtvervangendooreenlangsdam geen VgR19

InconsistentieinPKB-referentieontwerpaangaandeKribverlagingenBeneden-WaalenFortSt.Andries

+€2,9miljoen VgR19

VerleggingvanwestelijkeprojectgrensbijDijkverbeteringAmer/Donge +€0,9miljoen VgR19

Korteingeslotentussenvakjesinscopeopnemenvandijkringen43en24enhetgrootstedeeluitdijkring16halen

-€18,9miljoen VgR19

BypasswordtonderdeelvanRuimtevoordeRivierIJsseldelta.Financieringvanuit:•Rijkbegrotingsartikel1DeltafondsbypassKampen

€55miljoen(wordtgecorrigeerdt.o.v.VgR21,waarhetop€51,7miljoenwasgezet)•NotaRuimtebijprovincieOverijssel€22,4miljoen

+€77,4miljoen VgR21

BijdragevanderegioaandemaatregelRuimtevoordeRivierIJsseldelta.Financieringvanuit:•ProvincieOverijsselengemeenteKampen

+€95,6miljoen VgR22

AanpassingopdefinancieringvanscopewijzigingenuitVgR21enVgR22(SalderingbijdrageprovincieOverijsselaanmaatregelRuimtevoordeRivierIJsseldelta)

-€35,0miljoen VgR23

saldovandescopewijzigingen +€93,5miljoen

tabel3.1 scoPemutatIes

ruimte voor de rivier | 17

Page 19: Voortgangsrapportage 24

18 | 24e voortgangsrapportage

4.PLANNINgENVOORTgANgVANHETPROgRAMMA

4.1. Mijlpalen

DemijlpalenvanhetprogrammahangennauwsamenmetdebelangrijkstemijlpalendiehetministerievanInfrastructuurenMilieuonder-scheidtindeSpelregelsvoorNatteInfrastructuur-projecten(SNIP).IndeplanstudiewordendezogenaamdeSNIP-fasendoorlopen:devariant-keuze(SNIP2A)endeprojectbeslissing(SNIP3).Deprojectbeslissingmarkeertheteindevandeplanstudiefaseenhetbeginvanderealisatiefase.Volgendopdeprojectbeslissingneemthetbevoegdebestuursorgaaneenpubliekrechtelijkprojectbesluittothettreffenvandemaatregel.Inderealisatiefasewordendemijlpalen‘startmarktbenadering’,‘gunning’,‘waterveiligheid’en‘oplevering’gehanteerd.DeopleveringsbeslissingSNIP6wordtprogramma-breedgenomen,alsadministratieveafrondingvanhetprogramma.

Indithoofdstukwordtdevoortgangvanhetprogrammaenvaneenaantalspecifiekemaat-regelentoegelicht.

4.2. Voortgang

Intabel4.1isdevoortgangvandemaatregelenopgenomen.

#JosdeBontOverdiepsepolder. Indrukwekkend hoog, zes meter, die terpen in de Overdiepsepolder en daarboven dan nog nieuwe bedrijven

Page 20: Voortgangsrapportage 24

nr. Maatregel snIp2a snIp3 startmarkt-benade-ring

ontwerp-planterinzage

Vast-stellingplan

planonher-roepelijk

gunning prognoserealisatiewaterveiligheid

1 obstakelverwijderingsuikerdamenpolderkadenaardezandberg

vervallen

2 extrauiterwaardvergravingMillingerwaard

gereed 3 gereed gereed gereed gereed gereed 2015

3 DijkterugleggingLent gereed gereed gereed gereed gereed gereed gereed 2015

4 KribverlagingWaalbochten vervallen

5 KribverlagingMidden-Waal gereed gereed gereed n.v.t. n.v.t. n.v.t. gereed gereedin20131

6 KribverlagingWaal-Fortst.andries

gereed gereed gereed n.v.t. n.v.t. gereed gereed 2015

7 KribverlagingBenedenWaal gereed gereed gereed n.v.t. n.v.t. gereed gereed 2015

8 UiterwaardvergravingBrakelsebenedenwaardenendijkverleggingMunnikenland

gereed gereed gereed gereed gereed gereed gereed 2015

9 Uiterwaardvergravingavelingen gereed gereed gereed gereed gereed gereed gereed gereedin20131

10 ontpolderingnoordwaard gereed gereed gereed gereed gereed gereed gereed 2015

11 ontpolderingoverdiepschepolder gereed gereed gereed gereed gereed gereed gereed 2015

12 KadeverlagingBiesbosch vervallen

13 Dijkverbeteringamer/Donge 2 gereed gereed gereed gereed gereed gereed 2014

14 Dijkverbeteringsteurgat/Landvanaltena

2 gereed gereed gereed gereed gereed gereed 2015

15 DijkverbeteringBergscheMaas/Landvanaltena

2 gereed gereed gereed gereed gereed gereed 2015

16 DijkverbeteringoudeMaas/HoekscheWaard 4

2 gereed gereed gereed gereed gereed gereed 2015

17 DijkverbeteringoudeMaas/Voorneputten 4

2 gereed gereed gereed gereed gereed 2015

Zuiderklip gereed gereed gereed gereed gereed gereed gereed gereedin2008

18 BergingophetVolkerak-Zoommeer gereed gereed gereed gereed gereed gereed 2015

19 UiterwaardvergravingHuissenscheWaarden

gereed gereed 5 gereed gereed 5 2015

20 UiterwaardvergravingMeinerswijk gereed gereed gereed gereed gereed gereed gereed 2014

21 UiterwaardvergravingDoorwerthscheWaarden

gereed 3 gereed gereed n.v.t. n.v.t. gereed gereedin20131

22 UiterwaardvergravingMiddelwaard

gereed 3 gereed gereed n.v.t. n.v.t. gereed gereedin20131

23 UiterwaardvergravingDetollewaard

gereed 3 gereed gereed n.v.t. n.v.t. gereed gereedin20131

24 obstakelverwijderingMachinistenschoolelst

gereed 3 gereed gereed gereed gereed gereed 2014

25 UiterwaardvergravingHonswijkerwaarden,stuweilandHagestein,HagesteinseUiterwaardenHeerenwaard

gereed gereed gereed gereed gereed gereed gereed 2015

tabel4.1 vooRtgangmaatRegelen

>>

ruimte voor de rivier | 19

Page 21: Voortgangsrapportage 24

nr. Maatregel snIp2a snIp3 startmarkt-benade-ring

ontwerp-planterinzage

Vast-stellingplan

planonher-roepelijk

gunning prognoserealisatiewaterveiligheid

26 Dijkverbeteringneder-rijn/gelderscheVallei

vervallen

27 Dijkverbeteringneder-rijn/Betuwe/tieler-enCulemborgerwaard

2 gereed gereed gereed gereed gereed gereed 2016

28 Dijkverbeteringneder-rijn/arnhemseenVelpsebroek

2 gereed gereed gereed gereed gereed gereed gereedin2013

29 DijkverbeteringLek/Betuwe/tieler-enCulemborgerwaard

2 gereed gereed gereed gereed gereed gereed 2016

30 DijkverbeteringLek/alblasser-waardendeVijfheerenlanden

2 gereed gereed gereed gereed gereed 2016

31 DijkverbeteringLek/Lopiker-enKrimpenerwaard

vervallen

32 DijkverleggingCortenoever gereed gereed gereed gereed gereed gereed 2016

33 DijkverleggingVoorsterklei gereed gereed gereed gereed gereed gereed 2015

34 UiterwaardvergravingBolwerks-plas,Worpenossenwaard

gereed gereed gereed gereed gereed gereed gereed 2015

35 UiterwaardvergravingKeizers-enstobbenwaardenenolsterwaarden

gereed gereed gereed gereed gereed gereed gereed 2015

36 HoogwatergeulVeessen-Wapenveld

gereed gereed gereed gereed gereed gereed gereed 2016

37 UiterwaardvergravingschellerenoldenelerBuitenwaarden

gereed gereed gereed gereed gereed gereed gereed 2016

38 DijkverleggingWestenholte gereed gereed gereed gereed gereed gereed gereed 2016

39a ruimtevoorderivierIJsseldelta,gedeelteZomerbedverlaging 6

gereed

gereed

gereed

gereed

gereed

2016

39b ruimtevoorderivierIJsseldelta,gedeeltereevediep 6

gereed gereed gereed gereed gereed 2019

Hondsbroekschepleij gereed gereed gereed gereed gereed gereed gereed gereedin2011

Legenda van de cijfers en kleuren bij de tabel

1 De werkzaamheden tbv waterveiligheid zijn gereed, de hydraulische toets ter bevestiging van gerealiseerde waterveiligheid volgt nog

2 Bij dijkverbeteringen is een variantkeuze/SNIP2a niet aan de orde, omdat er geen sprake is van varianten.

3 Door te kiezen voor een vervroegde marktbenadering is bij de SNIP2a-beslissing door de toenmalige staatssecretaris gelijk de investeringsbeslis-sing (vergelijkbaar met een SNIP3-beslissing) genomen en is vervolgens de markt ingeschakeld om het voorkeursalternatief uit te werken tot een definitief plan en dit plan uit te voeren.

4 Uitvoering binnen Hoogwaterbeschermingsprogramma (HWBP) onder regie van Ruimte voor de Rivier.

5 Uiterwaardvergraving Huisschensche Waarden wordt door een particulier gerealiseerd, er is derhalve geen sparke van een aanbesteding en gunning

6 Zomerbedverlaging Beneden-Ijssel en Reevediep (bypass Kampen) vormen samen de integrale maatregel Ruimte voor de Rivier Ijsseldelta. Wel zal separaat worden gerapporteerd over de prognose realisatie veiligheid

Maatregel is vervallen (zie hoofdstuk 3) Maatregel is gereed, maatregel valt buiten het PKB-basispakket, was bij het opstellen van de PKB al een ‘lopend project’ en is nodig voor het halen van de veiligheidsdoelstelling

20 | 24e voortgangsrapportage

Page 22: Voortgangsrapportage 24

4.2.1Voortgangverslagperiode

a.MijlpalenplanstudiefaseVariantkeuze (SNIP2A)VoorallemaatregeleniseenSNIP2A-beslissinggenomen.

Projectbeslissing (SNIP3)Indeverslagperiodezijngeenprojectbeslissingengenomen.AlleenvoordedijkverbeteringophettrajectSchoonhovenseVeer/Langerak(onderdeelvanmaatregelnummer30)moetdeprojectbeslis-singnogwordengenomen.

B.MijlpalenrealisatiefaseRuimtelijke plannen Indeverslagperiodeisvoordeuiterwaardver-gravingHuissenschewaardenhetbestemmingsplanvastgesteld.VoorhetvolledigePKB-budgetzijnderuimtelijkeplannenvastgesteld.

Nadevaststellingvanhetbestemmingsplan(rijks-ofprovinciaalinpassingsplan)bestaat,totslot,demogelijkheidtothetindienenvaneenberoepbijdeRaadvanState.IndeverslagperiodeishetrijksinpassingsplanvoordebergingophetVolkerak–Zoommeeronherroepelijkgeworden.Daarmeeisvoor77%vanhetPKB-budgethetplanonherroepelijk.

UitvoeringsbeslissingenIndeverslagperiodeisdemarktbenaderinggestartbijdedijkverbeteringOudeMaas/HoekscheWaardendedijkverbeteringOudeMaas/VoornePutten.Voor98%vanhetbudgetisdemarktbena-deringgestart.AlleenvoorenkeleonderdelenvandemaatregelBergingophetVolkerak–Zoommeerdientdemarktbenaderingnogtestarten.

BijdemaatregelenDijkverbeteringOudeMaas/HoekscheWaard,hetdeelcontractprimairekerin-gen(onderdeelvandemaatregelBergingophetVolkerak-Zoommeer)alsmededeDijkverbeteringNederrijn/Betuwe/Tieler-enCulemborgerwaard,DijkverbeteringLek/Betuwe/Tieler-enCulembor-gerwaardenDijkverbeteringLek/AlblasserwaardendeVijfheerenlandenheeftindeverslagperiodedegunningplaatsgevonden.Daarmeeisvoor79%vanhetPKB-budgethetwerkgegund.

aanpassingberekeningssystematiekDegerealiseerdemijlpalenvanRuimtevoordeRivierwordenweergegevenalspercentagetenopzichtevanhetreferentiebudget.TotenmetVgR23wasdithetPKB-budgetper2011.InVgR23heefterbudgetophogingplaatsgevondentenbehoevevandemaatregelRuimtevoordeRivierIJsseldelta:hiermeeishetreferentiebudgetverhoogdenteltdemaatregelRuimtevoordeRivierIJsseldeltazwaardermeeindeberekening.Deconsequentiesvandebudgetophogingindeberekeningvandepercentages‘behaaldemijlpa-len’zijnperVgR24geëffectueerd.Destijgingvanhetreferentiebudget,maaktdatenkelepercentages‘behaaldemijlpalen’invergelijkingmetVgR23andersuitvallen.

Omtochdevoortgangzichtbaartemaken,zijnintabel4.2depercentagesuitVgR23gezet,evenalswathetpercentagezouzijnconformoudebereken-wijzeenwatbijdenieuweberekenwijzehetpercentageinVgR24is.

tabel4.2:veRgelIjkIngvooRtgangmIjlPalen

Mijlpaal snIp2a snIp3 Vaststellingplan

planonher-roepelijk

startmarkt-benadering

gunning

realisatieVgr23cfpKBbudget2011

100% 97% 97% 86% 98% 87%

realisatieVgr24cfpKBbudget2011

100% 97% 100% 96% 98% 98%

realisatieVgr24cfpKBbudget2011+rVrIJsseldelta

100% 98% 100% 77% 98% 79%

ruimte voor de rivier | 21

Page 23: Voortgangsrapportage 24

4.2.2Waterveiligheidsdoelstelling

DerealisatievandewaterveiligheidsdoelstellingbijdeRuimtevoordeRivier-maatregelenisvoorzienvoordeperiodetussen2013en2019,meteenpiekin2015.Hetprogrammaisgestartin2006.Indezetijdwordeningrijpendeencomplexemaat-regeleninhetrivierengebiedgerealiseerd.Hierbijstaatzorgvuldigheidvoorop.Derealisatievanhetprogrammaismomenteelvergevorderd.Indeuitvoeringspelenechternogrisico’smetmogelijkegevolgenvoordetijddoelstelling.

Aanheteindvandezeverslagperiodeisdevoort-gangvandeRuimtevoordeRivier-maatregelenalsvolgt:• Bijzesmaatregelenisdemijlpaalwaterveiligheid

behaald.• Vandriemaatregelenwordtverwachtdatzij

indetweedehelftvan2014demijlpaalwater-veiligheidbereiken

• Vijftienmaatregelenbereikennaarverwachtingin2015demijlpaalwaterveiligheid(inclusiefdetweedijkverbeteringenonderregievanHWBPbetreftditzeventienmaatregelen)

• Vanzevenmaatregelenwordtverwachtdatdemijlpaalwaterveiligheidin2016wordtbereikt(ditisookdeverwachtingvoorgedeelteZomerbedverlagingvanRuimtevoordeRivierIJsseldelta)

• Vaneenmaatregelwordtverwachtdatdemijl-paalwaterveiligheidin2019wordtbereikt(ditishetgedeelteReevediepvanRuimtevoordeRivierIJsseldelta).

4.2.3Uitvoeringsaspecten

VastgoedIndeverslagperiodeisvoor€18,1miljoenaanvastgoedverworven,intotaalisper30juni2014€455,7miljoenaanvastgoedbesteed.Ditis95%vandeactuelevastgoedraming.Vanhetaantaldossiersvanbenodigdegrondenaangaandederivierverruimingis95%verworven.Indevorigeverslagperiodewashet88%.Inmiddelsismetruim565eigenarenminnelijkeovereenstemmingbereikt.Hettotaalaantalgerechtelijkevonnissenbedraagtzeven.

23maatregelenbinnenhetprogrammahebbeneenvastgoedopgave.Bij17maatregelenisdeverwer-vingvolledigafgerond.Bijzesmaatregelenlooptdeverwervingnoghetkomendehalfjaardoor.

Beheer&onderhoudNuvrijwelallemaatregeleninderealisatiefasezitten,krijgthetbeheer&onderhoudeensteedsprominentererolbinnenhetprogramma.Vanuithetprogrammawordtactiefgestuurdomdeover-gangvanprojectennaardebeheer&onderhoud-fasesoepeltelatenverlopen.Beoogdebeheerderszijnvooreendeeloverheids-organisatiesdievanuitdepublieketaakhetbeheeropzichnemen.Dezegroepbeheerderswasineenvroegstadiumalbekend(bijvoorbeeldRijk,water-schappenengemeenten).Vooruitlopendophetmomentvanoverdrachtzijndieeindbeheerdersvroegtijdigbijdeprojectenbetrokken.Zozijnermeteenaantalgemeentesinmiddelsbeheerovereenkomstengeslotenwaarinafsprakenwordengemaaktoverhetprocesvanoverdrachtenverantwoordelijkhedenoverdeuitvoeringvanbeheer&onderhoudvanbijvoor-beeldkunstwerkenofwegen.Ookzijndezetoe-komstigebeheerdersbetrokkenbijhetopstellenvandetechnischeenproceseisentenaanzienvandeterealiserenobjectenzoalsbruggen,water-pompenendijken.Detoekomstigebeheerdersgevendoormiddelvaneeninstemmings-verklaringformeelakkoordopdemarktbenaderingstukken.Tijdensderealisatiewordenbeheerdersbetrokkenbijwijzigingendieeffectkunnenhebbenophetbeheer&onderhoud.Opdezemanierwordtgeborgddatbeheerdersnaafloopvanderealisatiehetareaalookdaadwerkelijkinbeheerwillenenkunnennemen.

DooraangepasteEuropeseregelgevingiséén-op-ééndoorleveringvanrijksgrondenaanterrein-beheerdersnietzondermeermogelijk.Indeplanstudiefasewassteedshetstrevenomdetoekomstigeeindbeheerdersalbijhetontwerptebetrekken.Tengevolgevanbovengenoemdeverandering,zijndedestijdsbeoogdeeindbeheer-dersuitdevoorfase,veelalNBO’s,nietmeerdeeerst-aangewezengegadigdenvoorhetuitvoerenvanhetbeheer&onderhoudopdezeterreinen.Conformrijksbeleidwordendeeersteervaringenopgedaanmethetopenbaarentransparantaan-bestedenvanhetbeheer&onderhoudopstrategischeeigendommenvandeStaat.

22 | 24e voortgangsrapportage

Page 24: Voortgangsrapportage 24

4.2.4Belangrijksteontwikkelingenopmaatregelniveau

Extra uiterwaardvergraving Millingerwaard – Dienst Landelijk GebiedDeuitvoeringisinvollegang.Deverwachtingisdatin2014hetgrootstedeelvandegraafwerk-zaamhedenzalwordenuitgevoerd.DetweeRaadvanStateberoepenzijnafgehandeldenvormengeenbelemmeringmeervoordevoortgangvanhetproject.

Eenbelangrijkrisicovoorhetuiterlijkeind2015realiserenvandewaterstanddalingvormthettijdigbeschikbaarzijnvanhetterreinvaneenoverslag-bedrijf.HetKoninklijkBesluitvoordeonteigeningvanhetbedrijfisinmaart2014geslagen.Parallelaandelopendeonteigeningsprocedurewordthetminnelijkespoorvoortgezetomhetbedrijfteverplaatsennaarelders.Indienhieroverovereenstemmingwordtbereikt,zalhetbedrijfvoortgezetgebruikindeMillingerwaardkrijgentotdathetdefinitiefkanverplaatsen.Bijvoortgezetgebruikstaathettijdigrealiserenvandevolledigewaterstanddalingonderdrukomdateendeelvandebenodigdemaatregelennietzondermeergerea-liseerdkanworden.Demogelijkhedenomver-tragingtevoorkomenwordenonderzocht,hieroverwordtuinVgR25nadergeïnformeerd.

Dijkteruglegging Lent – gemeente NijmegenHetwerkaandepijlersvandespoorbrugdoorProRailisopgeleverd.Op16juli2014vindtde‘opening’plaats.Deuitvoeringvandewerkzaamhedenverlooptvolgensplanning.Verrichtewerkzaamhedenhebbenbetrekkingophetgravenvandenevengeulaandewestzijde,hetaanleggenvanpijlersvanverschillendebruggenenhetafmakenvandedijkaandeoostzijdevandeWaalbrug.

Kribverlagingen Waal (3 fasen) – RijkswaterstaatDewerkzaamhedenvandetweedefase,tewetendekribverlagingenopdeMidden-Waal,zijnafge-rond.Hetgesprekmetdeopdrachtnemeroverhetreedsuitgevoerdewerkwordtindetweedehelftvan2014beslecht,waarnahetwerkmetterugwerkendekrachtper1maart2013wordtopgeleverd.Ditgesprekgaatondermeeroverdeextrakostendiedeopdrachtnemermoestmakenalsgevolgvanafwijkingenindebodem(aanwezig-heidverontreinigingenpuin).

Deuitvoeringsgerelateerdeproblemenbijfase3metbetrekkingtotafwijkingenvandeareaalge-gevens(waaroverinVgR23isberichteneenrisico-voorzieningvoorisgetroffen)zijnopgelost.Ditheeftgeresulteerdineenvaststellingsovereenkomstwaarindefinanciëleenplanningsconsequentieszijnopgenomen.Hiernazijndewerkzaamhedenmetbetrekkingtotdekribverlaginghervat.Debouwvandelangsdammenisinvollegang.

Uiterwaardvergraving Brakelse Benedenwaarden en Dijkverlegging Munnikenland – Waterschap RivierenlandDewerkzaamhedenvoorditprojectzijninvollegang.Erzijngeenbijzonderhedentebenoemen.

Uiterwaardvergraving Avelingen – gemeente GorinchemOp27maart2014heeftdeministerdeUiter-waardvergravingAvelingen‘geopend’.Daarmeeisformeleopleveringvandezemaatregeleenfeit.Samenmetdegemeentegorinchemendeonder-nemersvanbedrijventerreinAvelingenisdeopleveringgevierd.

Op28maart2014heefthetQ-teambezoekopleveringRuimtelijkeKwaliteitplaatsgevonden.

Ontpoldering Noordwaard - RijkswaterstaatDeuitvoeringvanhetprojectisinvollegangenlooptopschema.Indeverslagperiodezijnonderanderekabelsenleidingenaangepastenverlegd,zoalsalaangekondigdinVgR23.Ditisgoedverlopen.

Ontpoldering Overdiepse Polder – Waterschap Brabantse DeltaDeuitvoeringvandemaatregelisinvollegang.Detoekomstigeprimairekeringisgesloten.Op6juni2014heeftdedijkgraafhetstartseingegevenvoorhetafgravenvandehuidigeprimairekering.Uitexplosievenonderzoekvoordeaftegravenkering,blijktdaterveel(meerdanverwacht)explosievenaanwezigzijn.Delangedoorlooptijdvanhetveiligruimenvandezenietgesprongenexplosievenkanmogelijkimpacthebbenopdevoortgangvanhetproject.

Dijkverbetering Amer/Donge – Waterschap Brabantse DeltaDeuitvoeringvandemaatregelverlooptconformplanning.Demijlpaalrealisatievanwaterveiligheidwordtalindetweedehelftvan2014bereiktinplaatsvanin2015.

ruimte voor de rivier | 23

Page 25: Voortgangsrapportage 24

Dijkverbetering Steurgat/ Land van Altena en Dijk-verbetering Bergsche Maas/ Land van Altena – Waterschap RivierenlandOp6januari2014vonddefinitievegunningplaats.gunningwasvertraagddoorberoepopdegunningsuitslag.Opbasisvanhetoordeelvanderechterisergegundaandebezwaarmakendepartij.Navoorbereidingdooropdrachtnemer,isdeuitvoeringgestartop15maart2014.

Dijkverbeteringen Oude Maas / Hoeksche Waard en Voorne Putten – HWBP2 / Waterschap Hollandse DeltaIndeeerstehelftvan2009(zieVgR14)isingegaanophetverzoekvanhetwaterschapomvanwegedeoverlapmethetHoogwaterbeschermings-programmadeDijkverbeteringenOudeMaas/HoekscheWaardenOudeMaas/VoornePutten,onderregievanRuimtevoordeRivier,binnenhetHWBPuittevoeren.

Op16januari2014ishetcontractgetekendmetdeopdrachtnemertenbehoevevanDijk-verbeteringOudeMaas/HoekscheWaard.Debenodigdegrondenzijnmiddelsminnelijkeverwervingverkregen.

VoorDijkverbeteringVoornePuttenzalinkomendeverslagperiodedegunningplaatsvinden.

Berging op het Volkerak-Zoommeer – diverse waterschappen / RijkswaterstaatDeuitvoeringvandemaatregelisinhandenvanvierorganisaties:WaterschapScheldestromen,WaterschapHollandseDelta,WaterschapBrabantseDeltaenRijkswaterstaat.

Op13februari2014isdeopdrachtbriefmetWaterschapHollandseDeltagetekendontvangen.

Op26februari2014wasdezittingbijdeRaadvanState,waarnadeplannenop2april2014onherroepelijkwerden.

gunningdoorWaterschapBrabantseDeltaheeftplaatsgevondenvoorhetdeelprojectPrimaireKeringen(op8april2014).

Omdeinzetvandewaterbergingveiligtelatenverlopen,wordteeninzetprotocolopgestelddoorRijkswaterstaatsamenmetdebetrokkenoverheden.Begin2015zalereenoefeningplaats-vinden,waarnahetinzetprotocoleind2015wordtafgerond.

Eenaantalregionalekeringenbinnenhetbeheers-gebiedvanhetWaterschapBrabantseDeltamoetmogelijkverhoogden/ofextrawordenversterkt,teneindedewaterbergingveiligtelatenverlopen.Ikvoergesprekkenmethetwaterschapoverdeuitwerkinghiervan.Overdeuitkomstenconse-quentiesvandezeonderzoekenwordtuinVgR25verdergeïnformeerd.

Uiterwaardvergraving Huissensche Waarden – privaat initiatiefBijhetprojectHuissenscheWaardenwordtdooreenparticuliereinitiatiefnemerrivierverruiminggecombineerdmetzandwinning.DegemeentevanOverbetuweheefthetbestem-mingsplanop6februari2014vastgesteld.DehaalbaarheidvandeplanningwordtmedebepaalddoordeuitspraakvanRaadvanState,dieisvoor-zienvoorseptember2014.

Uiterwaardvergraving Meinerswijk - RijkswaterstaatOp16januari2014isdestarthandelingvanUiter-waardvergravingMeinerswijkverrichtinaanwezig-heidvandeminister.Daarmeeishetwerkaandeinstroomdrempelenhetgravenvandegeulgestart.Aanheteindvandezeverslagperiodeisreedsmeerdandehelftvanhetgrondwerkgereed.Realisatievandemijlpaalwaterveiligheidisvoorzienvoorkomendeverslagperiode.

Uiterwaardvergravingen Doorwerthsche Waarden, Middelwaard, De Tollewaard en Obstakelverwijde-ring machinistenschool Elst - RijkswaterstaatDewerkzaamhedenbijMiddelwaard,DeTollewaardenDoorwerthzijngereed.Demijlpaalwaterveiligheidisbehaald,ondervoorbehoudvandehydraulischetoetsterbevestigingvandegerea-liseerdewaterveiligheid.Op16mei2014heefthetQ-teameenbezoekgebrachtinhetkadervandeeindopleveringvandezedriemaatregelen.

BijwerkzaamhedeninhetkadervanObstakel-verwijderingmachinistenschoolElststuitdeopdrachtnemeropmeervervuiling(puin,olie-verontreinigingenenNgE’s)danvoorzien.DeafrondingvandewerkzaamhedeninhetkadervanmijlpaalwaterveiligheidbijElstisvoorzienvooreindvandezomer2014.

Demijlpaalopleveringvindtplaatsnahetakkoordbevindenvandeopleverdossiersvanallevierdemaatregelen.

24 | 24e voortgangsrapportage

Page 26: Voortgangsrapportage 24

nogenkelerestpuntenoptepakken.Demijlpaalopleveringstaatgeplandvoordetweedehelftvan2014nahetakkoordbevindenvandeopleverdossiers.

Dijkverleggingen Cortenoever en Voorsterklei (bij Zutphen) – Waterschap Vallei en VeluweOp17maart2014isdefysiekeuitvoeringvandemaatregelgestart.Op13december2013wasdezittingbijdeRaadvanState.Determijnvooruitspraakismeerderemalenverlengd.Deuitspraakwordtnunadezomervan2014verwacht.Ditkan,afhankelijkvandeuitkomst,kritischzijnvoordevoortgangvanhetproject.

VoorVoorsterkleizijnallegrondenminnelijkverworven,degerechtelijkeonteigeningvoorCortenoeverisafgelopenverslagperiodegestart.Afgaandeopdehuidigeplanningvandeopdracht-nemerwordtdemijlpaalwaterveiligheidbijVoor-sterkleinaarverwachtingalin2015inplaatsvan2016gerealiseerd.

Uiterwaardvergravingen Bolwerksplas, Worp en Ossenwaard en Keizers- en Stobbenwaarden en Olsterwaarden (bij Deventer) – Waterschap Groot SallandDeuitvoeringbijDeventerisinvollegang.Bijdewerkzaamhedenwordenopplaatsenonverwachteverontreinigingenenniet-gesprongenexplosievenaangetroffen.

Op4maart2014zijnde(verstevigde)pijlersvandespoorbrugopgeleverdenop15mei2014vonddeopeningshandelingplaats.

Hoogwatergeul Veessen-Wapenveld – Waterschap Vallei en VeluweDegecomprimeerdeuitvoeringvraagtomeenuitgebreidevoorbereiding.Pasindetweedehelftvan2014startdedaadwerkelijkeuitvoering.

Tervoorbereidingopdewerkzaamhedenzijnenkelehoogspanningsmasteninhetprojectgebied(hoogwatergeul)verhoogd.

Dijkverlegging Westenholte en Uiterwaardvergraving Scheller- en Oldeneler Buitenwaarden (bij Zwolle) – Waterschap Groot SallandOnderleidingvaneenonafhankelijkvoorzitterhebbenrealisatorenopdrachtnemerdediscussieoverhetcontract,medeinrelatietotdeverleendevergunningen,afgerond.Hieroverisaleerder

Uiterwaardvergraving Honswijkerwaarden, stuweiland Hagestein, Hagesteinse uiterwaard en Heerenwaard (Ruimte voor de Lek) - RijkswaterstaatOp5maartwasdestarthandelingvanRuimtevoordeLek,inaanwezigheidvandeminister.Realisatieverlooptconformplanning.

Dijkverbetering Nederrijn/Arnhemse- en Velpsebroek – Waterschap Rijn en IJsselDewerkzaamhedentenbehoevevanmijlpaalwaterveiligheidzijnvolgensplanningeind2013afgerond.Demijlpaalopleveringmoetnogplaatsvinden,nahetakkoordbevindenvandeopleverdossiers.

Dijkverbetering Nederrijn/ Betuwe/Tieler- en Culemborgerwaard, Dijkverbetering Lek/Betuwe/ Tieler- en Culemborgerwaard / beide dijkring 43, Dijkverbetering Lek/Alblasserwaard en de Vijfheerenlanden / dijkring 16 (Rivierenland) – Waterschap RivierenlandOp14aprilheeftdeministerdestarthandelingverrichtvaneencombinatievandijkverbeteringenbijhetWaterschapRivierenlandinhetkadervanRuimtevoordeRivierenhettweedeHoogwater-beschermingsprogramma(HWBP2).

Dijkring43totschoonhovenVoorditdijkverbeteringstrajectheeftop19juni2014degunningplaatsgevonden.gunningwasvertraagddoorberoepopdegunningsuitslag.Nauitspraakvanderechter,zijnallebezwarenverworpen.Startuitvoeringisvoorzienvoordetweedehelftvan2014.

OnderdeelvandedijkverbeteringHagestein-Opheusdeniseeninnovatievedijkverbeteringmiddelsgeotextiel,ompipingtegentegaan.Voorvierdeeltrajecteniseenapartaanbestedingsprocesopgestarttenbehoevevandetoepassingvaneengeotextiel.

Dijkring16schoonhoven-LangerakgunningvanhetdijkverbeteringstrajectSchoon-hoven–Langerakvondplaatsop19mei2014.Op21mei2014isderealisatieovereenkomsttussenRijkenwaterschapgetekend.

DijkverbeteringarnhemMalburgenDewerkzaamhedenvoorDijkverbeteringArnhemMalburgentenbehoevevanmijlpaalwaterveilig-heidzijnafgerond.DitisinVgR21algemeld.Deopdrachtnemerdiendeafgelopenverslagperiode

ruimte voor de rivier | 25

Page 27: Voortgangsrapportage 24

(VgR23)meldinggemaakteneenrisicoreserveringvoorgetroffen.Ditisvastgelegdineenvaststel-lingsovereenkomst.Indeovereenkomstisdedatumvoordeopleveringwaterveiligheidopeind2016gezetenzijnookdeextrakostenverrekendalsgevolgvandezediscussie.Erzijnnogrisico’smetbetrekkingtotgrondverzet.Hierwordenbeheersmaatregelengetroffenomtevoorkomendaternieuwevertragingoptreedt.

Zomerbedverlaging Beneden-IJsselZiemaatregelRuimtevoordeRivierIJsseldelta.

Dijkverlegging Hondsbroeksche Pleij en regelwerk Pannerden - RijkswaterstaatDemaatregelHondsbroekschePleijisopgeleverd.

DebouwvanhetregelwerkPannerdenmoetvoor-komendat,alsgevolgvandeuitvoeringsvolgordevandeRuimtevoordeRivier-maatregelen,deafvoerverdelingverandert(zieVgR17).Dewerk-zaamhedentenbehoevevanhetregelwerkzijngereed.Op24januari2014vondhetQ-team-bezoekopleveringRuimtelijkeKwaliteitplaats.Nahetverwerkenvanenkelerestpuntenmetbetrekkingtothetontwerp,volgtdemijlpaalopleveringindetweedehelftvan2014.

Ruimte voor de Rivier IJsseldelta – Provincie Overijssel / RijkswaterstaatDemarktbenaderingisop19augustus2013gestart.gunningstaatgeplandvoordetweedehelftvan2014.

Erzijnberoepenbinnengekomenopdeindecember2013vastgesteldebestemmingsplannen,projectplannenenhoofdvergunningen.Nuhetverweerschriftisingediend,wordtuitspraakvanRaadvanStateeind2014verwacht.

26 | 24e voortgangsrapportage

Page 28: Voortgangsrapportage 24

ruimte voor de rivier | 27

5.1. toprisico’sopprogrammaniveauenbeheersing

Risico’skunnenleidentotnegatievefinanciëlegevolgenoftotvertragingvandeuitvoeringvanhetprogramma.Derisico’sopprogrammaniveauzijngegroepeerdnaarinhoudelijkethema’s.

Hetoverzichtvanrisico’swordtelkkwartaalgeactualiseerd.Danwordtnagegaanofernieuwerisico’swordenvoorzienenofdekansenen/ofgevolgenvanbestaanderisico’szijngestegendanwelgedaald.Opbasisvandieinzichtenwordenvervolgensbeheersmaatregelengetroffenomdekansvanoptredenofheteffectvanderisico’steverminderen.Hetprogrammastimuleertkennisdelingenhetuitwisselenvanbestpracticestussendeprojecten.Zoiserinmei2014eenkennisdelingsdaggeorga-niseerdvoorallecontractmanagers,technischmanagersenmanagersprojectbeheersingoverdebeheersingvanuitvoeringsrisico’s.

Deprogrammarisico’swordengeclusterdnaardevolgendethema’s:• Proces:omgeving-enorganisatierisico’sdiede

voortgangvanhetprogrammavertragenofdekostenverhogen;

• grond:risico’sdiesamenhangenmetdebestemmingensamenstellingvangrond;

• Vastgoed:risico’sdiesamenhangenmetdever-wervingvandebenodigdegrondenenopstallen;

• Hydraulica:risico’sdietemakenhebbenmethetnietrealiserenvandeindePKBgevraagdewaterstanddaling;

• Natuur:risico’sdiesamenhangenmetvergunning-verleningopbasisvandenatuurwetgeving;

• Marktenaanbesteding:risico’sdiesamenhangenmetdeaanbestedingenuitvoeringvandemaat-regelendoormarktpartijen.

Opbasisvandereguliereactualisatievanderisico’siseentop3aantijdrisico’seneentop3aangeld-risico’svoorhetprogrammasamengesteld,zietabel5.1en5.2.

Detoprisico’szijnallenendogenerisico’svoorhetprogramma.Bijhetoptredenvanendogenerisico’swordendebudgettairegevolgenervaninbeginselbinnenhetPKB-budgetgedekt,detijdsgevolgen

5.RISICOMANAgEMENTENAUDITINg

#arjoKleinhuisFortmond, overleg in de bouwkeet

Page 29: Voortgangsrapportage 24

28 | 24e voortgangsrapportage

tabel5.1 toP3PRogRammaRIsIco’s:tIjD

tabel5.2 toP3PRogRammaRIsIco’s:gelD

risico Verwachtingswaarde(kansxgevolg)

1.Vastgoed:grondenzijnniettijdigbeschikbaar,waardooruitvoeringindeknelkankomen. 7maanden(gestegen)

2.proces:Verschillenininterpretatievanbeheeropgaveendiscussiesmetbeheerderst.a.v.terealiserenobjectenvoordatzijbeheer&onderhoudopzichwillennemen.

3maanden(gelijk)

3.grond:Ondanksgedegenonderzoekwordtertochgestuitopniet-gesprongenexplosieven(toevalstreffers),archeologieofverontreinigingen.

3maanden(gelijk)

risico Verwachtingswaarde(kansxgevolg)

1.grond:Afwijkende(her)bruikbaarheidgrond(afwijkingingrondfysisch/chemisch,volumeofbodemsamenstelling),watopbasisvanvooronderzoekdoorrealisatornietredelijkerwijsteverwachtenwas.

€17,4miljoen(gestegen)

2.grond:Archeologischetoevalsvondsttijdensdeuitvoering €8miljoen(gestegen)

3.proces:Claimsvanopdrachtnemersalsgevolgvanoptredentijdrisico’sbuitenhunverantwoording(nietnakomenvanverplichtingenalsopdrachtgever)

€5miljoen(gelijk)

kunneninvloedhebbenopdeverwachteopleve-ringsdatumvaneenofmeerderemaatregelen.Perrisicoisdeactueleverwachtingswaarde(kansvanoptreden*ingeschatteconsequentiesnaartijdengeld)aangegevenenisaangegevenofdezeverwachtingswaardetenopzichtevandevorigeVgRisgestegenofgedaald.

Toprisico 1 (Tijd): Gronden zijn niet tijdig beschik-baar, waardoor uitvoering in de knel kan komen.Ditrisicowerdafgelopenverslagperiodesookonderkend,maarisquaomvanggrotergewordenendaaromnieuwindetoptijdrisico’s.Degrondverwervingtenbehoevevanhetprogrammavordertgestaag.Erresteertechtereenaantallastigedossiersdiemogelijkeenvertragendeffectkunnenhebbenopderealisatievandemaat-regel.Debelangrijksteoorzaakhiervanishetniettijdigbeschikbaarhebbenvaneenherplaatsings-locatie(onderandereinverbandmetdedoorloop-tijdvanvergunningenopdenieuwelocatieofuitloopvannieuwbouw).

DitrisicoisactueelbijMillingerwaard(zieookparagraaf4.2.4)enkanookbijanderemaatregelenwaarnognietallevastgoedverworvenis,spelen.Beheersingvanhetrisicovindtplaatsdoordatderealisatorenenhetprogrammazoveelalsmogelijk

faciliterenbijdeaanvraagvanvergunningenenhetzoekennaarengeschiktmakenvanherplaatsingsmogelijkheden.

Toprisico 2 (Tijd): Verschillen in interpretatie van beheeropgave en discussies met beheerders t.a.v. te realiseren objecten voordat zij beheer & onderhoud op zich willen nemen.DitrisicoisinhoudelijkenquaomvangnietgewijzigdtenopzichtevanVgR23.Debeheers-maatregelenvoorditrisicostaangenoemdonderparagraaf4.2.3.

Toprisico 3 (Tijd): Ondanks gedegen onderzoek wordt er toch gestuit op niet-gesprongen explosieven (toevalstreffers), archeologie of verontreinigingen.Ondanksdatditrisicoquaomvanggelijkisgeble-ven,ishetrisicodoorwegvallenvanandererisico’s,nieuwindetop3vantijdrisico’s.gedurendedeuitvoeringkanhetgebeurendatdeopdrachtnemer(meer)stuitopNgE’s,archeo-logischerestenofverontreinigingen,waaropbasisvanvooronderzoekgeenrekeningmeewerdgehouden.Hetruimen,bergenensanerenhiervanvraagtextratijd.Doorbijaanbestedingtevragenomeenrobuusteplanning,hoefteventuelevertragingnietdirectgevolgenvoordeeinddatumtehebben.Daarnaast

Page 30: Voortgangsrapportage 24

faciliteerthetprogrammaopverzoekomdoorloop-tijdenvanhetruimen,bergenensanerentehelpenbespoedigen.

Toprisico 1 (Geld): Afwijkende (her)bruikbaarheid grond (afwijking in grond: fysisch/chemisch, volume of bodemsamenstelling), wat op basis van voor-onderzoek door realisator niet redelijkerwijs te verwachten was.Alsdegrondquasamenstellingofvolumeblijktaftewijkenvanwateropbasisvanvooronderzoekverwachtkonworden,wordenerextrakostengemaaktvoortransport(aan-enafvoer)enverwer-kingvangrond.Voorhetprogrammaisditeengrootrisico,geziendegrotehoeveelheidgronddieverzetwordt.Beheersingvanhetrisicovondonderandereplaatsdoortijdensdeplanstudiegrondonderzoekenuittevoeren.Deuitkomstenhiervanzijnaandemarktmeegegeven,inclusiefduidingvanderesterendeonzekerheden.Mochthetrisicodesondankstochoptreden,danzoekenrealisatorenprogramma(zonderindeverantwoordelijkheidvanopdracht-nemertetreden)naarefficiënteverwerkingswijzevandeaangetroffengrond.

DitrisicostondookinVgR23alindetop3aangeldrisico’s,maarisquaverwachtingswaardetoegenomen.Ditisdeelsteverklarenomdatdegrond-gerelateerderisico’suitdeplanfase–welkeisafgesloten–zijnovergeheveldnaarrealisatierisico’s.

Toprisico 2 (Geld): Archeologische toevalsvondst tijdens de uitvoeringDereserveringvoorditrisicoisforstoegenomen.DeteverwachtenkostenvanhetlichtenvanhetKoggeschipbijIJsseldeltalijkenhogerdanwaaraanvankelijkrekeningmeeisgehouden.Vooruit-lopendopdemarktbenaderingvandit(deel)project,heefthetprogrammadereserveringvoordezetemakenkostenverhoogd.Beheersingvanhetrisicovondindeprojectenplaatsdoortijdensdeplanstudiefasearcheologischvooronderzoektedoen.Mochterdesondankstijdensdeuitvoeringtochopeentoevalsvondstgestuitworden,danwordenrealisatoren/ofpro-grammabetrokkenomdevondstopeenefficiëntewijzeveiligtestellen(bergenen/oftoedekken).

Toprisico 3 (Geld): Claims van opdrachtnemers als gevolg van optreden tijdrisico’s buiten hun verantwoording (niet nakomen van verplichtingen als opdrachtgever).Hetrisicoisquaomvanggelijkgebleven,maarnieuwindetop3vanwegehetwegvallenvanhetrisicometbetrekkingtot‘afwijkendeconstructies’(zieonder).Hetprogrammaenderealisatorensturenophetbeheersenvantijdrisico’s,omderhalvezoveelalsmogelijkhaarverplichtingenjegensdeopdracht-nemersnatekomen.Tochkanhetvoorkomendatcontractueelafgesprokenrandvoorwaardenniettijdigwaargemaaktkunnenworden.Derisico-reserveringvan€5miljoeniserterdekkingvanmogelijkeclaimsbinnendeverantwoordelijkheidvanhetprogramma(endaarmeeexogeenvoorderealisator).

Tenopzichtevandetoprisico’suitVgR23iseenaantalrisico’sbeheerstof(inverhouding)kleinergewordenendaarmeevervallenuitdehuidigelijstmettoprisico’s:

De aanwezige constructie blijkt tijdens de realisatie af te wijken van de beschikbare (areaal)informatie.Ditkanleidentotdiscussiesovermeerwerk.DitrisicoisgedeeltelijkopgetredenbijKribben.Nudediscussiesoverdestaatensamenstellingvandekribbenzijnopgelost,isderisicoreserveringvoorditrisicoforsnaarbenedenbijgesteld.Eendeelvandedalingwordtgeboektalsopgetredenrisico(zieookbijlage3–opgetredenprogrammarisico’s)eneendeelvandereserveringvaltvrij.

De realisator en opdrachtnemer verschillen van mening over de uitvoering van het contract. Ditrisicoisinomvangnaarbenedenbijgesteld,medenaaraanleidingvanhetafrondenvandiscus-siesbijenkeleprojectenwaarissuesspeelden(zieookparagraaf4.2.4).Daarmeevalthetbuitendetop3aantijdrisico’s.

Uitvoeringsknelpunten rondom grondverzet vanwege (aanvullende) eisen door bevoegd gezag, toekomstige beheerders of eigenarenZoalshierbovenondertoprisico1(geld)isbeschre-ven,heeftereenverschuivingvanreserveringmetbetrekkingtotdegrondrisico’splaatsgevonden.Waartoprisico1(geld)inomvangisgestegen,isditrisicogedaald.Overallmiddeltdituit.

ruimte voor de rivier | 29

Page 31: Voortgangsrapportage 24

5.2. onvoorzienprogramma

Dezeparagraafgaatinopdefinanciëlerisico’svanhetprogramma.Ditbetekentnietdatdetijdrisico’sgeenrolspelen.Dezetijdrisico’swordennetalsdefinanciëlerisico’selkkwartaalbijgewerkt.

Deoptelsomvandefinanciëleverwachtingswaar-denvandeindividuelerisico’svoorhetprogrammabepaalthetrisicoprofielperthema(benoemderisico’s).Daarnaastisereenreserveringvooronbe-noemderisico’s.Deoptelsomvandebenoemdeenonbenoemderisico’svormthettotaleonvoorzienopprogrammaniveau(zietabel5.3).

Uithetoverzichtblijktdathettotaalonvoorzienopprogrammaniveauindeverslagperiodepersaldomet€25,7miljoenisgedaald,voortkomenduiteendalingvan€12,4miljoenbijbenoemderisico’seneendalingvan€13,3miljoenaanonbenoemderisico’s.

Dedalingvanhetonvoorzienwordtverklaardindeparagrafen5.2.1en5.2.2.

5.2.1Benoemderisico’s:perthema

Hieronderstaandegrootstemutatiesvandebenoemderisico’sperthemaverklaard.Degrootstemutatieszitteninhetthema‘proces’.

ProcesVoordeprocesrisico’sishetfinanciëlerisicoprofielindeverslagperiodeafgenomenmet€22,2miljoen.Debelangrijkstemutatiesvoordeprocesrisico’szijn:• Hetrisico‘Deaanwezigeconstructieblijkttijdens

derealisatieaftewijkenvandebeschikbare(areaal)informatie.’isgedeeltelijkopgetredenbijKribben.Eendeelvandedalingwordtgeboektalsopgetredenrisico(zieookbijlage3–opgetre-denprogrammarisico’s)eneendeelvandereserveringvaltvrij.Erblijftnogeenrestrisicoovervoormogelijkeanderemaatregelenwaarhetrisicokanoptreden.

• EenvandetweerisicoreserveringenvoorafdrachtenaanhetRijksvastgoed-enontwikkel-bedrijfdieinVgR23nieuwwarenopgevoerd,isvervallen.Hetblijktdatdezeafdrachtcontrac-tueelalbijopdrachtnemerswasbelegdendaarmeenietvoorrekeningvanhetprogrammakomt.

• Eennieuwrisicois‘ExtrakostenvoorprogrammaalsgevolgvanKeermiddelTholen’.Ditbetrefteencorrectie,daarperabuiseenaantalelementenwelinhetSNIP3-ontwerp,maarnietinhetSNIP3-budgetmeegenomenzijn.Vooruitlopendopdegunningheefthetprogrammaeenrisico-reserveringaangemaakt,waaruiteventueleoverschrijdingvanhetbudgetgefinancierdkanworden.

tabel5.3:kwantIfIceRIngvanonvooRzIenInmIljoeneuRonaaRPRogRammatHema’s

thema’s pKB4verwachtingswaarde VerwachtingswaardeVgr23

VerwachtingswaardeVgr24

proces 96,9 47 24,8

grond 116,4 32,9 39,4

Vastgoed 40,1 2 5,3

Hydraulica 54,2 1 1

natuur 11,2 0 0

Markt&aanbesteding - 0 0

subtotaalbenoemderisico’s 318,8 82,9 70,5

onbenoemderisico’s 65,4 63,8 50,5

totaalonvoorzien 384,2 146,7 121

30 | 24e voortgangsrapportage

Page 32: Voortgangsrapportage 24

GrondHetrisicoprofielvandegrondrisico’sisgestegenmet€6,5miljoentenopzichtevanVgR23.Ditwordtvooralverklaarddoor:• Deteverwachtenkostenvoorhetlichtenvan

hetKoggeschipbijIJsseldeltalijkenhogerdanwaaraanvankelijkrekeningmeeisgehouden.Vooruitlopendopdemarktbenaderingvandit(deel)project,heefthetprogrammadereserve-ringvoorhetrisico‘Watergerelateerdearcheo-logischerestenwordengevondentijdensdeuitvoering’opgehoogd.

VastgoedDestijgingvanhetvastgoedprofielmet€3,3miljoeniseengevolgvanhetopnemenvaneenextrarisicoreserveringvoorderesterendevast-goedopgave,opgebouwduitdevolgenderisico’s:• Dooruitspraakvandegerechtelijkemachtzijn

kostenvanonteigeninghogerdanverwacht• Ermoeten(alsgevolgvanontwerpoptimalisaties)

meer/aanvullendegrondenverworvenwordendanwaarrekeningmeeisgehoudenindevastgoedplanningen–raming

• Deonderhandelingsprijsvoorgronden-envastgoedverwervingvalthogeruitdandetaxatiewaarde.

DaarnaastiseenvastgoedrisicovervallendatinVgR22wasgeïntroduceerd:“hetprogrammamoetkostenbetalenvoorschadebeperkendemaatregelen”.Dekostenvooreventueleschade-beperkendemaatregelenkunnenopgevangenwordeninhetvastgoedbudget,waardoorderisicoreserveringvrijvalt.

HydraulicaDerisicoreserveringonderhetthemaHydraulicaisgelijkgebleven.

Natuur;Markt&AanbestedingVoorderisicoprofielenvannatuurenmarkt&aanbestedingwordennetalsindevorigeverslag-periodegeenrisico’svoorzienmetfinanciëlegevolgenvoorhetprogramma.

5.2.2Onbenoemderisico’s

Hetdoelvandevoorzieningvooronbenoemderisico’sisomruimtetebiedenaanonvoorzienetegenvallerswelketenlastekomenvanhetpro-grammabudget.Deonbenoemderisico’sbedragen5%vanhetnogterealiserenbudget(komtindezeperiodeovereenmet€50,5miljoen).Ditpercen-tageisgebaseerdopervaringscijfersvananderegroteprojectenenprogramma’s.

5.3. auditing

Indeverslagperiodezijnenkeleinterneauditsuitgevoerd,insamenspraakmetrealisatoren.Focusvandezeauditswarenhetwijzigingenprocesendewijzewaarophetplanvanaanpakdooreenrealisatorwordtnageleefd.Ditallesomtijdensderealisatiefasegriptehoudenopdedoortevoerenwijzigingen.Tevensisgestartmethettoetsenvandewerkingvandekwaliteitsborgingbijderealisatoren.Uiteenevaluatieisgeblekendathetinstrumentcontrole-protocol,waarbijderealisatorenzichfinancieelverantwoordeninclusiefeencontrolverklaringvoorwatbetreftdeuitgaventenbehoevevanhetprogramma,goedwerkt.Dezewerkwijzevancontroleprotocolwordtin2014voortgezet.

Eenvandeaanbevelingenvande¾reviewin2013wasomdeReferenceClassForecast-methode(RCF)3optenemen.DetoepassingvanRCFalsinstrument,lijktopditmomentonvoldoendemeerwaardetehebbennaastbestaandeinitiatievenbinnenRijks-waterstaat.DiverseelementenvanRCFmakenalonderdeeluitvanhetbestaandeinstrumentariumvanRijkswaterstaat.RCFheeftechterweleenaantalelementeninzichdiekunnenbijdragenaankennisdelenenhetvergelijkenvanprojectenenprogramma’sbinnenRijkswaterstaat.Erlopenalinitiatievenomdezeelemententoetepassenwaardattoegevoegdewaardeheeft.

3 RCF is een methode om de uitkomst van een project te voorspellen door te kijken naar eerdere, vergelijkbare situaties en hun resultaten. RCF is gebaseerd op theorieën van Daniel Kahneman en Amos Tversky.

ruimte voor de rivier | 31

Page 33: Voortgangsrapportage 24

32 | 24e voortgangsrapportage

6.DEFINANCIëNVANHETPROgRAMMA

6.1. programmabudgetenprogrammaraming

AllemaatregelenvanhetprogrammaRuimtevoordeRivierzijn,conformhetBasismodelBeheersinggroteProjecten,indePKBgebudgetteerdvolgensdeProjectRamingenInfrastructuur(PRI)-systema-tiek.HetbudgetisvolgensdiesystematiekindePKBbepaaldop€2,2miljard(prijspeil2005)meteenbandbreedtevan37%.Indepraktijkneemt,naarmatedevoortgangvordert,descherptetoeendoenzichbudgettairemee-entegenvallersvoor.ConformdeSpelregelsvoorNatteInfrastructuur-projecten(SNIP)diehetministerievanInfrastruc-tuurenMilieutoepast,isbijdevariantkeuze(SNIP2A)debandbreedtemaximaal25%enbijdeprojectbeslissing(SNIP3)maximaal15%.DebandbreedteneemtafnaarmatemeerSNIP3-(project)beslissingenzijngenomen.

HetprogrammabudgetvoorRuimtevoordeRivierbedraagtd.d.30juni2014€2.370,3miljoen,gelijkaanVgR23.

Deprogrammaraming(prijspeil2014)volgtopdebijgestelderamingenpermaatregelopgrondvandegenomenprojectbeslissingen,deindeverslag-periodevoorgelegdeprojectbeslissingen,hetsaldovanaanbestedingsmee-entegenvallersendeactualiseringvanhetprogrammabrederisicoprofiel.Dedynamiekvandezeelementenmaaktderamingtoteenmomentopname.

Deramingop30juni2014sluitop€2.330,2miljoen.Hiervoorgeldteenband-breedtevan6,8%(inVgR23wasdebandbreedte7,4%).Ditbetekentdatdeverwachteuitgavenuitkomentussende€2,2miljarden€2,5miljard.

tabel6.1:HetPRogRammabuDgetenDePRogRammaRamIngPeR30junI2014(BeDRAGeN IN € MLN.)

thema’s 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013Vgr23

2014Vgr24

Budget 2.219,0 2.232,4 2.245,3 2.273,4 2.330,0 2.342,0 2.180,8 2.282,9 2.370,3 2.370,3

raming 2.219,0 2.276,3 2.319,4 2.290,9 2.394,0 2.327,0 2.170,9 2.272,7 2.346,7 2.330,2

spanning 0,0 43,9 74,1 17,5 64,0 15,0- 9,9- 10,2- 23,6- 40,1-

#sabineVerbeekelst. Afgelopen week weer lekker gezworven als rivierjutter en foto’s gemaakt

Page 34: Voortgangsrapportage 24

InvergelijkingmetVgR23(€2.346,7miljoen)isderamingpersaldonaarbenedenbijgesteldmet€16,5miljoen.Dezedalingbestaatuiteensamenstellingvanposten:1bijstellingdiversemaatregelramingen

€9,2miljoen2bijstellingvanderisicovoorziening

€-25,7miljoen(ziehoofdstuk5)Deontwikkelingvanhetbudgetenderamingzietergrafischuitzoalsinfiguur6.1.

Tengevolgevandeaanbestedingenvandemaat-regelenVolkerakZoommeer(deelcontractPrimairekeringen),deDijkverbeteringNederrijn/Betuwe/Tieler-enCulemborgerwaard,DijkverbeteringLek/Betuwe/Tieler-enCulemborgerwaardenDijk-verbeteringLek/AlblasserwaardendeVijfheeren-landenishetaanbestedingsresultaattoegenomenmet€21,9miljoen.Hetaanbestedingsresultaatbedraagttotenmetdeverslagperiode€227,3miljoen.

6.2. Uitgavenenverplichtingen

Voordeplanstudiefasezijnindeverslagperiodevoor€1,2miljoenaanbetalingengedaanvoormetnamedeZomerbedverlagingBeneden-IJssel(RuimtevoordeRivierIJsseldelta)endedijkverbe-teringen.Vrijwelalleplanstudieszijnnuafgerond.

Deuitgavenvoordeuitvoeringbedragenindeverslagperiode€280,3miljoen.Dezehebbenbetrekkingop:

• Betalingenvoordevastgoedaankopen.Dezelopensinds2007viahetgroenfonds.Omdebetalingenvoorlopendevastgoedaankopentekunnendoen,isindeverslagperiodehetsaldovanhetgroen-fondsaangevuldmetstortingenvanintotaal€15miljoen.Dezebetalingismeegenomenintabel6.2.Defeitelijkevastgoeduitgavendoorhetgroenfondsbedroegen€7miljoen.DegrootsteuitgavenwerdengedaantenbehoevevanCortenoeverenVoorsterklei,Noordwaard,Kribverlagingen,IJsseldelta,DijkverbeteringenenVeessen-Wapenveld.

• Voorbereidendewerkzaamhedenvoorderealisatievandemaatregelen(€2,0miljoen).

• Uitvoeringswerkzaamheden(€263,3miljoen)uitgegeven.

Op30juni2014isintotaalvoor€1.720,5miljoenaanverplichtingenaangegaan(zietabel6.3).Vandetotaalaangeganeverplichtingenisopdepeildatum€1.375,2miljoenbetaald(zietabel6.2).

Voorenkelemaatregelenisindeverslagperiodedemarktbenaderingvoorderealisatiefasenognietafgerond.Bijdeuitnodigingaanmarktpartijenominteschrijven,wordtfeitelijkaldeverplichtingaan-gegaan(alleenmarktpartijenbedragzijnnogonbe-kend).Daaromwordtals‘aanteganeverplichtingen’hetgeraamdetotaalbedraggemeldwaardeaan-bestedinglooptopdepeildatum30juni2014.Hetbedragvande‘aanteganeverplichtingen’isper30juni2014€248,2miljoen.

Hetsaldovanaangeganeverplichtingen(€1.720,5miljoen)en‘aanteganeverplichtingen’(€248,2miljoen)per30juni2014is€1.968,7miljoen.

2150

2200

2250

2300

2350

2400

2450

Raming

Budget

2014201320122011201020092008200720062005

MIL

JOEN

EU

RO

2232,42219,0

2219,0

Raming Budget

2276,3

2245,3

2319,42290,9

2273,4

2330,0

2394,0

2342,0

2180,82170,9

2282,92272,7

2370,3

2330,2

2327,0

2346,7

2370,3

fIguuR6.1 ontwIkkelIngenbuDgetenRamIng

ruimte voor de rivier | 33

Page 35: Voortgangsrapportage 24

tabel6.2uItgavenRuImtevooRDeRIvIeRPeR30junI2014(BeDRAGeN IN € MLN.)

Vgr22t/m30-06-2013

Vgr2301-07-2013t/m

31-12-2013

Vgr2401-01-2014t/m

30-06-2014

totaaluitgavent/m30-06-2014

pKB-fase 50,8 - - 50,8

planstudie 94,6 1,5 1,2 97,3

Uitvoering 839,8 96,2 280,3 1.216,3

Verplichtingenbuitenscope 10,9 - - 10,9

totaalruimtevoorderivier 996,1 97,7 281,5 1.375,3

tabel6.3veRPlIcHtIngenRuImtevooRDeRIvIeRPeR30junI2014(BeDRAGeN IN € MLN.)

t/mVgr22t/m30-06-2013

Vgr2201-07-2013t/m

31-12-2013

Vgr2301-01-2014t/m

30-06-2014

Verplichtt/m30-06-2014

pKB-fase 50,8 - - 50,8

planstudie 106,2 0,3 0,2 106,5

Uitvoering 1.249,3 231,3 71,5 1.552,0

Verplichtingenbuitenscope 10,9 - - 10,9

totaalruimtevoorderivier 1.417,2 231,6 71,7 1.720,5

6.3. Kasritmeruimtevoorderivier

Intabel6.4ishetverwachtekasritmeopgenomen.Dezereekswordtregelmatiggeactualiseerdopbasisvandevoortgangvanhetprogramma.Omdatdedaaruitvoortvloeiendebegrotingsmutatiespasindeeerstvolgendewijzigingswetopdebegrotingkunnenwordendoorgevoerd,kandegeactuali-seerdekasreeksafwijkenvandemeerjarigebeschikbarebedrageninderijksbegroting.Indiendemarktbijdemaatregelendienognietzijngegund(zieparagraaf4.2.1)degevraagdever-snellingrealiseert,heeftditgevolgenvoordekasraming.Kasrealisatiezalindiegevalleneerderplaatsvinden.

OpbasisvandevoorlopigekasprognosevanhetProjectIJsseldeltaheeftereenverschuivinginhetkasritmeplaatsgevondeninjaren2017t/m2020.Nagunningzaldekasprognosewordengeactuali-seerdeneventueelhetkasritmewordenbijgesteld.

6.4. ontvangsten

Deverwachtingisdaterintotaal€128,7miljoenaanontvangstenzullenbinnenkomen,gelijkaanVgR23.Deagentschapsbijdrage2007van€8,7miljoenbehoortweltotdeontvangsten,maarisgeenonderdeelvandeontvangstentaakstellingvan€37miljoen.

Indeverslagperiodeiser€5,9miljoenontvangen.Tabel6.6laatdevolledigestandvandetotnutoegerealiseerdeontvangstenzien.

tabel6.4 kasRItmeRuImtevooRDeRIvIeRPeR30junI2014(bRon:begRotIng2015)(BeDRAGeN IN € MLN.)

t/m2013

2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 totaal

rijksbegrotingDeltafondsartikel1.01.03

1.095 370 377 282 140 45 39 23 2.405

MutatieVgr24 0

totaalKasritmervdrDeltafondsartikel1.01.03 1.095 370 377 282 140 45 39 23 2.370

34 | 24e voortgangsrapportage

Page 36: Voortgangsrapportage 24

6.5. Monitoringpostonvoorzien

Demutatieinhetbudgetonvoorzienvan€-20,1miljoenisalsvolgtteverklaren:• ‘AfwijkingareaalgegevensKribbenfase3’

waarvan€15miljoentenlastevanprogramma-onvoorzien

• ‘Opgetredenexogenegrondrisico’smaatregelen’tergroottevan€5miljoen

• Verhogingvan€0,2miljoen(totaalnu€2,0miljoen)aan‘opgetredenexogenerisico’smaatregelen(divers)’.

Hettotaalaanopgetredenprogrammarisico’stotenmetdeverslagperiodestaatinbijlage3.

6.6. Internekosten

OminzichttegevenindeintegralekostenwordtindezeparagraafaangegevenhoeveelbudgetvoordeinternekostenvanRuimtevoordeRivierindebegrotingisopgenomen.Hetbudgetvandeinternekostenoppeildatum30juni2014,intotaal€141miljoen,isverant-woordopDF01.01.03vooreenbedragvan€71miljoen,opDF05.01.02vooreenbedragvan€23,8miljoenenopDF01.02.01€46,2miljoen.

tabel6.5:buDgetontvangstenRuImtevooRDeRIvIeRPeR30junI2014 (BeDRAGeN IN € MLN, PRIjSPeIL 2011)

totaalVgr23 Wijzigingeninverslagperiode totaalVgr23

Vastgoed 30,0 - 30,0

eU-subsidies 6,5 - 6,5

projectgebondenontvangsten 83,5 - 83,5

agentschapbijdrage2007 8,7 - 8,7

totaalprogrammabudget 128,7 - 128,7

tabel6.6:geRealIseeRDeontvangstenRuImtevooRDeRIvIeRPeR30junI2014(BeDRAGeN IN € MLN.)

t/mVgr21t/m30-06-2013

Vgr2301-07-2013t/m

31-12-2013

Vgr2401-01-2014t/m

30-06-2014

totaalontvangent/m30-06-2014

projectgebondenontvangsten 2,3 1,3 3,0 6,6

agentschapbijdrage2007 8,7 - 8,7

Vastgoed 2,0 6,9 2,6 11,5

eU-subsidies 5,3 0,3 0,3 5,9

totaal 18,3 8,5 5,9 32,7

ruimte voor de rivier | 35

Page 37: Voortgangsrapportage 24

tabel6.8:aPPaRaatbuDgetRuImtevooRDeRIvIeRPeR30junI2014(BeDRAGeN IN € MLN.)

Vgr23 Mutatiesverslagperiode totaalVgr24

apparaatkostenDF01.01.03 71,0 - 71,0

apparaatkostenDF05.01.02 23,8 - 23,8

apparaatkostenDF01.02.01 46,2 - 46,2

totaalapparaatkostenrWs 141,0 - 141,0

t/mVgr22t/m30-06-2013

Vgr2301-07-2013t/m

31-12-2013

Vgr2401-01-2014t/m

30-06-2014

totaaluitgavent/m30-06-2014

apparaatkostenDF01.01.03 71,0 - - 71,0

apparaatkostenDF05.01.02 23,1 - - 23,1

apparaatkostenDF01.02.01 6,6 5,9 6,6 19,1

totaalapparaatkostenrWs 100,7 5,9 6,6 113,2

tabel6.9:aPPaRaatuItgavenRuImtevooRDeRIvIeRPeR30junI2014(BeDRAGeN IN € MLN.)

t/mVgr22t/m30-06-2013

Vgr2301-07-2013t/m

31-12-2013

Vgr2401-01-2014t/m

30-06-2014

verplichtt/m30-06-2014

apparaatkostenDF01.01.03 71,0 - - 71,0

apparaatkostenDF05.01.02 23,1 - - 23,1

apparaatkostenDF01.02.01 12,5 - 12,2 24,7

totaalapparaatkostenrWs 106,6 - 12,2 118,8

tabel6.10aPPaRaatveRPlIcHtIngenRuImtevooRDeRIvIeRPeR30junI2014(BeDRAGeN IN € MLN.)

tabel6.7:benuttIngonvooRzIenRuImtevooRDeRIvIeRPeR30junI2014(BeDRAGeN IN € MLN.)

totaalVgr24

Budgetonvoorzien(standpKBdeel4) 384,2

onttrekkingtotverslagperiode 244,8

onttrekkinginverslagperiode 20,1

restantbudgetonvoorzien 119,3

36 | 24e voortgangsrapportage

Page 38: Voortgangsrapportage 24

ruimte voor de rivier | 37

Page 39: Voortgangsrapportage 24

EenoverzichtvandestukkendiedeministervanInfrastructuurenMilieuendestaatssecretarisvanEconomischeZakenindeverslagperiodeoverhetprogrammaaandeEersteenTweedeKamerhebbengezonden.

• Op25februari2014heeftdeministervanI&MperbriefvragenvanverschillendefractiesbeantwoordinzakehetBesluittottoepassingvandeRijkscoördinatieregelingtenbehoevevanhetProgrammaInhaalslagStroomlijn(Kamerstuk31710nr.29)

• Op27maart2014zonddeministervanI&M,medenamensdestaatssecretarisvanEZ,de23evoortgangsrapportageRuimtevoordeRivieroverdeperiode1juli2013tot31december2013eneenaanbiedingsbriefnaardeTweedeKamer(TK30080,nr.69)

• Op2juni2014zonddeministervanI&MantwoordenopdeschriftelijkeKamervragennaaraanleidingvande23eVoortgangsrapportagenaardeTweedeKamer(TK30080,nr.70)

Bijlage1

Communicatie met het parlement 1 januari 2014 - 30 juni 2014

Bijlagen

38 | 24e voortgangsrapportage

Page 40: Voortgangsrapportage 24

Bijlage2a

buDgetmutatIesenIboIInDexeRIngPkb-fase

Mutatie Bedragp.p.’02(€mln.)

BedraggecommuniceerdintweedeKamer

Bron:Vgr-nr

pKB/tB 1.987,0 1.900(1,9mrd) Basis

geenscopewijzigingen

saldoscopewijzigingen -

geentegenvallers

saldomee-entegenvallers -

Overhevelingbudgetnaarprojecteninuitvoering

-117,0 117(pp2002) VgR1

BudgetuitPKB-overigagvprojectbesluitHondsbroekschePleij+Zuiderklip

-49,5 -51,5(pp2004) VgR4

ToevoegingbudgetHondsbroekschePleijagvprojectbesluitHondsbroekschePleij

44,7 46,5(pp2004) VgR4

ToevoegingbudgetZuiderklipagvprojectbesluitZuiderklip

4,8 5,0(pp2004) VgR4

Correctievanwegeprijsdrukdoorontwikkelingenindebouwendoelmatigaanbesteden;verdeeldoverHondsbroekschePleij-1,0,Zuiderklip0,1;PKBoverig-11,5allepp2002)

-12,6 -13,1(pp2004) VgR4

ToevoegingvanuitNoodoverloop 191,5 200(pp2005) VgR6

EUenprojectgebondenontvangsten 95,8 100(pp2005) VgR6

Correctieaanbestedingsmeevallers -18,2 -19(pp2005) VgR6

Correctieopafrondingsverschillen 0,4 0,4(pp2006) VgR9

saldotechnischemutaties 139,9

TotaalPKB/lopendeprojecten 2.126,9

IBOI2002-2006 105,6

totaal 2.232,4

prijsindexpercentages

2002-2003 2,75%

2003-2004 1,23%

2004-2005 0,39%

2005-2006 0,66%

Budgethistorie PKB-fase (2002–2006)

ruimte voor de rivier | 39

Page 41: Voortgangsrapportage 24

Bijlage2b

buDgetmutatIes(€ MLN. INCL BTW)

Mutatie Bedragen Bron:Vgr-nr

pDr(pp2006) 2.232,4 Vgr9+pKB4

geenscopewijzigingen -

saldoscopewijzigingen -

geentegenvallers -

saldomee-entegenvallers -

Technischemutaties2007 0,4 VgR10

saldotechnischemutaties 0,4

totaal 2.232,8

IBOI2006-2007 12,4 VgR10

IBOI2007-2008 38,1 VgR12

IBOI2008-2009 42,7 VgR14

IBOI2009-2010 4,2 VgR16

IBOI2009-2010correctie -4,0 VgR17

IBOI2010-2011 17,0 VgR19

IBOI2011-2012 28,7 VgR21

IBOI2012-2013 23,5 VgR22

saldoprijsindexeringen 162,7

totaal 2.395,5

Hanzelijn -10,0 VgR12

Administratieveaanvulling 8,7 VgR13

OverhevelingHWBP -4,0 VgR14

ToezeggingfinancieringNoordwaard(EHS,KRW) 8,9 VgR15

TerugboekingoverhevelingHWBP 4,0 VgR16

ToezeggingfinancieringKRWLent 5,0 VgR16

ToezeggingfinancieringKRWNederrijn 2,5 VgR17

Administratievemutatie 0,6 VgR17

OverhevelingsynergiebudgetPDR-KRW 0,5 VgR18

Budgetkortingn.a.v.regeerakkoord -10,7 VgR18

Ontvangstentaakstelling -63,5 VgR18

PDR-organisatieenAgB -109,9 VgR18

Planstudie -21,6 VgR18

UiterwaardvergravingVianen 4,0 VgR19

NederrijnEHS 0,5 VgR19

KRWgeldenkribverlagingWaal 8,3 VgR19

DLgMgeldenkribverlagingWaal 14,2 VgR19

Administratievemutatie -0,7 VgR21

Rijkbegrotingsartikel11bypass 51,7 VgR21

BudgetNotaRuimtebijprovincieOverijssel 22,4 VgR21

Rijkbegrotingsartikel11bypassaanvulling 3,3 VgR22

BijdrageprovincieOverijssel/gemeenteKampen 95,6 VgR22

BijstellingbijdrageprovincieOverijssel/gemeenteKampen -35,0 VgR23

totaal(pp2012) 2.370,3

prijsindexpercentages

2006-2007 0,44%

2007-2008 1,48%

2008-2009 2,14%

2009-2010 0,00%

2010-2011 1,41%

2011-2012 1,89%

2012-2013 1,66%

Budgethistorie planstudie- en uitvoeringsfase (vanaf 2007)

40 | 24e voortgangsrapportage

Page 42: Voortgangsrapportage 24

Bijlage3

totaalopgetredenrisico’sruimtevoorderivier (€ mln. incl BTW) Bron:Vgr-nr

SchadeclaimgemeenteNijmegen 48,5 VgR9

TweedestadsbrugpijlerNijmegen 10,8 VgR13

CorrectiePKB-fase 2,0 VgR14

AankoopsteenfabriekElst 5,0 VgR14

AfkoopB&Okostenvangemeentenenwaterschappen 20,0 VgR16

UitvoeringoverlaatPannerden 3,0 VgR17

MeerkostenbijSNIP3Langsdammen 26,1 VgR19

MeerkostenbijSNIP3KribbenFaseIII 2,9 VgR19

AfkoopB&Okostennatuurbeheerorganisaties 25 VgR20

Opgetredenexogenerisico’smaatregelen(divers) 2 VgR20,21,23,24

AanvullendemaatregelenvoorZomerbedverlaging 50 VgR21

MeerkostenbijSNIP3dijken 10,5 VgR21

DekkingrealisatiekostenVeessen+CortenoeverenVoorsterklei,nogontbrekendinprojectramingen

29,7 VgR22

VersterkingvandebrugpijlersdoorProRailbijLent 7,7 VgR22

MeerkostenSNIP5DijkverbeteringOudeMaas/HoekscheWaardenVoornePutten

1,8 VgR23

Opgetredenexogenegrondrisico’smaatregelen 5 VgR24

AfwijkingareaalgegevensKribbenfase3 15 VgR24

totaalopgetredenrisico’s 264,9

Opgetreden programmarisico’s Ruimte voor de Rivier

ruimte voor de rivier | 41

Page 43: Voortgangsrapportage 24

Colofon

UitgegevendoorProgrammabureauRuimtevoordeRiviervanRijkswaterstaatPostbus241033502MCUtrechtInformatieTelefoon:088-7972900

Datum01oktober2014

FotografieAntondeKluys,EricWitkamp,RobMeeuwsen,JosdeBont,ArjoKleinhuis,SabineVerbeek

Page 44: Voortgangsrapportage 24

www.ruimtevoorderivier.nl

24e Voortgangs-rapportage1 januari 2014 -30 juni 2014

ruimte voor de rivier