VOOR WIE WIL DAT IEDEREEN MEE IS - · PDF filemee met hen en met de ... Het doel was voor...

16
VOOR WIE WIL DAT IEDEREEN MEE IS DWARS DOOR DE BOERENBUITEN ALTERNAVAS II GUATEMALA EEN KEUZE VOOR DE ARMSTEN DECEMBER 2016 · JANUARI · FEBRUARI 2017 { AFGIFTEKANTOOR BRUSSEL X · P3A9185 }

Transcript of VOOR WIE WIL DAT IEDEREEN MEE IS - · PDF filemee met hen en met de ... Het doel was voor...

Page 1: VOOR WIE WIL DAT IEDEREEN MEE IS -  · PDF filemee met hen en met de ... Het doel was voor iedereen hetzelfde: kennismaken ... wonen opeengepakt en krijgen zelfs geen grond ter

VOOR WIE WIL DAT IEDEREEN MEE IS

■ DWARS DOOR DE BOERENBuITEN■ ALTERNAVAS II GuATEMALA■ EEN kEuzE VOOR DE ARMSTEN

DECEMBER 2016 · JANUARI · FEBRUARI 2017{ AFgIFtEkANtooR BRUssEl X · P3A9185 }

Page 2: VOOR WIE WIL DAT IEDEREEN MEE IS -  · PDF filemee met hen en met de ... Het doel was voor iedereen hetzelfde: kennismaken ... wonen opeengepakt en krijgen zelfs geen grond ter

In oktober mocht ik partici-peren in de internationale Broederlijk Delenontmoeting Alternativas II in Guatemala. Medewerkers en vrijwilli-gers van Broederlijk Delen, evenals partnerorganisaties uit Latijns-Amerika, Afrika en Vlaanderen tekenden present voor de grootste Broederlijk Delenontmoeting ooit. We werkten er rond ‘alternatie-ven’ en werden tien dagen lang ondergedompeld in ‘el buen vivir’ (het goede leven), iets dat mij waarschijnlijk nooit meer zal loslaten.

We ontmoetten er Rigoberto, Rubén, Saúl en Rogelio, vier gewezen politiek gevange-nen, en leefden vier dagen mee met hen en met de inheemse Mayabevolking. Hun gemeenschappen wor-den voortdurend bedreigd door mijnbouwprojecten die niet alleen een desastreuze milieu-impact hebben, maar hen ook verdrijven van het territorium waar ze al

INHOUD

Alternativas II Guatemala 4

Ngo’s worden een doorn in het oog van Israël 8

Second Life@School 9

Dwars Door de Boerenbuiten 10

Een keuze voor de armsten 12

Orkaan Matthew in Haïti 13

Woordzoeker 14

Inspiratie 15

Groeten uit Colombia 16

www.vdk.beVDK Spaarbank steunt Broederlijk Delen. Open een SpaarPlus Rekening bij VDK Spaarbank.

Als klant krijg je dezelfde intrest als op een klassieke spaarrekening. Broederlijk Delen ontvangt commissie-inkomsten van de bank.

Als het met een geïnvesteerd

wordt

Geld maakt wélgelukkig

Ontdek het op www.vdk.be

eeuwen leven. Elk van hen werd opgepakt omdat ze opkwamen voor de bescher-ming van hun volk, hun water, hun landbouwgrond, en hun manier van leven: in harmonie met de natuur. Ze werden valselijk beschul-digd en gevangengezet voor twintig maanden of langer. Zonder bewijslast, maar wel met corrupte procesvoering en voortdurende intimidatie. Maar ze gaven niet op, net zo min als hun vrouwen die ongewild de nieuwe spil in het verzet van hun echtgeno-ten werden. Zij werden nu de strijders van ‘het goede leven’.

Het was een voorzet om ons te doen nadenken hoe wij mee(r) kunnen bouwen aan een mondiale beweging die duidelijk kiest voor een alternatief, waar groei niet meer winst betekent, maar meer ontwikkeling, meer gemeenschap, meer cultuur en meer natuur.

Een alternatief dat kiest voor ‘el buen vivir’, een leven van welzijn met de nadruk op meer en beter samenleven, met elke mens en met respect voor Moeder Aarde.

Neen, ‘el buen vivir’ komt niet vanzelf. Neen, het is ook geen droom. Maar wat ik geleerd heb van Rigoberto en co is dat zich verzetten tegen de heersende economie al een heel goed begin is. Verder doen dus!

Anthony De Proft,Vrijwilliger

2

Voorwoord

Page 3: VOOR WIE WIL DAT IEDEREEN MEE IS -  · PDF filemee met hen en met de ... Het doel was voor iedereen hetzelfde: kennismaken ... wonen opeengepakt en krijgen zelfs geen grond ter

www.vdk.beVDK Spaarbank steunt Broederlijk Delen. Open een SpaarPlus Rekening bij VDK Spaarbank.

Als klant krijg je dezelfde intrest als op een klassieke spaarrekening. Broederlijk Delen ontvangt commissie-inkomsten van de bank.

Als het met een geïnvesteerd

wordt

Geld maakt wélgelukkig

Ontdek het op www.vdk.be

Campagne 2017: Stort regen voor Burkina FasoBurkina Faso is een van de armste landen in West-Afrika. Het Sahelland staat bekend om zijn extreem warme en droge klimaat. Toch probeert zo’n 90 % van de bevolking te leven van landbouw. Op steun van de overheid kunnen ze niet rekenen.Met een regenseizoen van slechts vier maanden is het in Burkina Faso een uitdaging om voldoende graan te produceren. Een tekort aan voedsel is een jaarlijks terugkomend probleem. Tijdens onze campagne staat ‘regen’ symbool voor een vrucht-baar leven.Meer weten over de campagne? Kom dan naar één van onze lanceermomenten. Data en locaties vind je terug in onze campagnekalender op www.broederlijkdelen.be/lanceermomenten.

of doe een gift op BE12 0000 0000 9292broederlijkdelen.be

Maak van regen een waardevol symbool voor een vruchtbare toekomst op het platteland.  Surf naar  stortregen.be  en steun met je gift de boeren in Burkina Faso. Zo zorg je ervoor dat ze hun eigen keuzes kunnen maken.

Nieuwtjes

Page 4: VOOR WIE WIL DAT IEDEREEN MEE IS -  · PDF filemee met hen en met de ... Het doel was voor iedereen hetzelfde: kennismaken ... wonen opeengepakt en krijgen zelfs geen grond ter

Al heel wat jaren werkt Broederlijk Delen aan een wereldwijde beweging die zowel lokale als globale maat-schappelijke verandering nastreeft. Samen met zijn partnerorganisaties wil Broederlijk Delen alternatieven bieden aan een ontwikkelingsmodel dat op zijn grenzen botst.

Drie jaar na de eerste conferentie over alter-natieven in Lima verzamelden van 18 tot 28 oktober 2016 zo’n 75 vertegenwoordigers van Broederlijk Delen en zijn partnerorganisaties in Guatemala voor deel twee. Het was een internationaal gezelschap met deelnemers uit België, Bolivia, Burkina Faso, Burundi, Colombia, Guatemala, Haïti, Nicaragua, Peru, Rwanda en Senegal. Samen hebben ze twee weken lang uitgewisseld met elkaar, ideeën geformuleerd en inspiratie opgedaan om hun werk rond alternatieven verder te zetten.

Wat zijn alternatieven?In de ogen van Broederlijk Delen zijn alterna-tieven de som van lokale initiatieven waarin de plaatselijke bevolking het heft in eigen handen neemt. Zoals het herstellen van tradities die respect voor de natuur voorop-stellen, inspraak en participatie in besluit-vorming en kleinschalige voedselinitiatieven. Er zijn ontelbare voorbeelden van deze alternatieven en hun lokale impact is groot. Ze bieden meestal een gedeeltelijk antwoord op de vraagstukken van het ontwikkelings-model, maar zijn tastbaar en geworteld in het dagelijkse bestaan van de gemeenschap-pen wereldwijd.

ALTERNAVAS IIEen internationale ontmoeting rond alternatieven.

4

Dossier Guatemala

Page 5: VOOR WIE WIL DAT IEDEREEN MEE IS -  · PDF filemee met hen en met de ... Het doel was voor iedereen hetzelfde: kennismaken ... wonen opeengepakt en krijgen zelfs geen grond ter

Verslag van enkele ooggetuigen

Deze internationale ontmoeting of Encuentro bestond uit drie delen: een introductie in de geschiedenis en de context van Guatemala, een inleefverblijf en een driedaags semi-narie. Een kort verslag door enkele aanwezigen.

Je hoort vaak: ‘Je leert een land maar kennen als je zijn geschiedenis kent’. Maar de geschie-denis is vaak beperkt tot de officiële versie van de ‘feiten’. Tijdens een beklijvend bezoek aan het Museo de la Memoria, werd daarente-gen la memoria (het geheugen) centraal gezet. Deze memoria van Guatemala wordt verteld aan de hand van verhalen van concrete men-sen, hoe zij in het verre en nabije verleden van Guatemala onderdrukking, vernedering, racisme en onrecht hebben weerstaan. De onderdompeling in die memoria gaf ons een indringend beeld van een complex land met een gewelddadig verleden.

Op inleefverblijf

Het spreekt voor zich dat met 75 mensen op inleefverblijf gaan de nodige organisatie vraagt. De groep werd in vijf subgroepen ver-

deeld, die elk rond een ander thema en vier dagen lang, de lokale Guatemalteekse realiteit aan den lijve mochten ondervinden. Het doel was voor iedereen hetzelfde: kennismaken met concrete alternatieven die het leven van mensen in Guatemala verbeteren. Broederlijk Delenmedewerkster Suzy Serneels trok met haar groep op inleefverblijf bij collectief La Florida, en zou werken rond de thema’s agro-ecologie en solidaire economie.

Boeren nemen het heft in eigen handen

Met een typisch minibusje gingen we op weg. We namen niet de kortste route door het hoogland, maar reden urenlang langs de kust, een monotoon landschap van suiker-rietplantages, afgewisseld met rubber- of oliepalmplantages. Virgilio, één van de leden van La Florida, legde uit dat dit de realiteit is in de streek. We leren dat 90 % van de land-bouwgrond in Guatemala in handen is van een zevental machtige families. De (landloze) boeren die op de plantages werken, wonen opeengepakt en krijgen zelfs geen grond ter beschikking om hun eigen voedsel te kweken. Arbeidsomstandigheden zijn slecht, lonen laag, rechten onbestaand. Na dik zeven uur reizen veranderde het landschap drastisch. Van monotonie naar diversiteit, van saaiheid naar uitbundigheid.

5

Dossier Guatemala

Page 6: VOOR WIE WIL DAT IEDEREEN MEE IS -  · PDF filemee met hen en met de ... Het doel was voor iedereen hetzelfde: kennismaken ... wonen opeengepakt en krijgen zelfs geen grond ter

Finca La Florida was ooit een koffieplantage wiens eigenaren failliet gingen. De finca stond een tiental jaren leeg tot een groep landloze boeren in 2002 het plan opvatte om ze te bezetten. Na drie jaar onzekerheid werd hun volharding beloond en kregen ze de finca toegewezen door de Guatemalteekse over-heid. De boeren diversifieerden hun gewas-sen en produceerden niet enkel meer koffie, maar streefden naar zelfvoorziening. Elke aangesloten familie kreeg een stuk grond om hun eigen voedsel te kweken. Enkele jaren geleden werd het landgoed opgesplitst. Elke aangesloten familie kreeg eenzelfde opper-vlakte toegewezen. De grond bleef op naam van het collectief staan, zodat verkopen geen optie is.

Tijdens de veldbezoeken kregen we uitge-breid de kans om met de verschillende leden van de gemeenschap te praten. Het sleutel-woord in al die gesprekken was ‘vrijheid’. Vrijheid om eigen keuzes te maken, om te leven en te werken zoals men het zelf wil, en niet te leven onder het juk van een wispeltu-rige baas of af te hangen van dure chemische pesticiden en gecertificeerde zaden. We ver-trokken na vier dagen met diep respect voor de verwezenlijkingen van deze fantastische, warme gemeenschap, die durft te dromen, en het ook aandurft om voor die dromen te strijden.

De eigenlijke Encuentro

De eigenlijke Encuentro startte met een moment van verbinding, met het terug ‘groep’ worden. Verschillende krachtige energéticas (methodieken) zorgden hiervoor. De vijf inleefervaringen werden samengebracht, conclusies en leerpunten geformuleerd. Dit vormde de basis voor het verdere werk. We wisselden uit over el buen vivir, een denk-kader uit Latijns-Amerika dat zoekt naar een uitweg uit de huidige ‘beschavingscrisis’ die een goed leven, in de brede zin van het woord, onmogelijk maakt. In Afrika heb je Ubuntu, in Europa heb je o.a. de indignados. De doelstellingen van al deze stromingen zijn gelijkaardig.

In Latijns-Amerika baseert de zoektocht naar ‘het goede leven’ zich op de rijke inheemse tradities. Het gaat om een wereldbeeld waar de mens niet het centrum is, maar een deeltje van een groter geheel. Dat grotere geheel is de kosmos, maar ook de gemeenschap. Welzijn betekent binnen deze visie ‘goed samenleven met anderen en met de natuur’. We besef-fen dat er nog veel werk aan te winkel is om deze hoopvolle gedachte van verandering en transformatie te realiseren.

6

Dossier Guatemala

Page 7: VOOR WIE WIL DAT IEDEREEN MEE IS -  · PDF filemee met hen en met de ... Het doel was voor iedereen hetzelfde: kennismaken ... wonen opeengepakt en krijgen zelfs geen grond ter

Hoe vertaal je dit nu naar de Vlaamse context?

Het begrip el buen vivir kennen we als dusda-nig niet in Vlaanderen. De ideeën achter deze term zijn wel in opmars. Wij spreken over ‘het goede leven’, wanneer elke mens op deze planeet de kans krijgt een waardig leven uit te bouwen. Wanneer ongelijkheid en uitslui-ting niet meer bestaan, maar ook wanneer er terug harmonie zit in onze relatie met de natuur, wanneer die niet langer uitgebuit en leeggeroofd wordt.

En in Vlaanderen zie je steeds meer hoop-gevende initiatieven ontstaan die we als ‘alternatieven’ kunnen bestempelen: het groeiende aantal kleine (bio)boeren die niet langer kiezen voor grootschalige produc-tiewijzen, mensen die bewust een stapje terugzetten om zo de kwaliteit van hun leven te vergroten, de groene mobiliteitsinitiatie-ven, recyclage en upcycling als alternatief voor de wegwerpcultuur, … Broederlijk Delen wil ook in Vlaanderen een rol spelen om deze initiatieven mee op de kaart te zetten en via diverse samenwerkingsverbanden hun stem te versterken naar de overheid toe. Omdat we geloven dat groei niet automatisch leidt tot meer collectief welzijn.

Wat doet Broederlijk Delen in Guatemala?Een waardig leven en een gezond leefmilieu voor de boeren en de inheemse bevolking op het Guatemalteekse platteland. Dat zijn de twee pijlers waar Broederlijk Delen samen met tien lokale partnerorganisaties naar streeft in Guatemala. Samen komen we op voor de rechten van de lokale bevolking en ondersteunen we hun eigen plannen.

Concreet maken we dit waar door in te zetten op:

• vorming en begeleiding van acties in drie gemeenschappen, gericht op een betere toe-gang tot, controle over en duurzaam beheer van natuurlijke rijkdommen (grond, water, biodiversiteit)

• ontwikkeling van alternatieven zoals soli-daire economie, gezond voedsel, verster-king van het sociale weefsel en opbouw van democratie van onderuit, op gemeentelijk en regionaal vlak (West-Guatemala)

• politieke en publieke beleidsbeïnvloeding omtrent natuurlijke rijkdommen (zoals bv. het bevorderen van het inheems recht op raadpleging) op lokaal én op nationaal vlak versterken van de rol van vrouwen en jongeren binnen de gemeenschappen

■ MDV, TG, SS, PV

Guatemala: een land in vrede?Broederlijk Delen werkt al sinds 1962 in guatemala. Dit land in Midden-Amerika kende een bewogen geschiedenis. In 1996 werd er een vredesakkoord getekend na een lange en gewelddadige burger-oorlog. Het gewapend conflict was een reactie op de extreme ongelijkheid en raciale discriminatie die guatemala kenmerkte. De overwegend inheemse boerenbevolking is doorheen de geschiedenis steeds uitgesloten van de macht, gewelddadig onderdrukt, misbruikt en gediscrimineerd. tot op de dag van vandaag worden zij het sterkst getroffen door ondervoeding, armoede en uitsluiting. Voor hen is er nog steeds geen vrede. De inheemse en boerenbevolking is echter wel blijven strijden voor haar rechten, voor landhervormingen en voor een ander landbouwbeleid.

7

Dossier Guatemala

Page 8: VOOR WIE WIL DAT IEDEREEN MEE IS -  · PDF filemee met hen en met de ... Het doel was voor iedereen hetzelfde: kennismaken ... wonen opeengepakt en krijgen zelfs geen grond ter

Israël gaat er prat op de enige demo-cratie in het Midden-Oosten te zijn. Toch smoort de regering het debat over de bezetting steeds meer in de kiem en bindt ze de strijd aan met Israëlische, Palestijnse en interna-tionale ngo’s. Ook Broederlijk Delen ondervindt hier negatieve gevolgen van, al versterken deze hindernis-sen ons in onze overtuiging dat onze samenwerking met partners op het terrein en ons politiek werk in België broodnodig is.

In juni 2016 keurde het Israëlische parlement de ‘ngo-wet’ goed. Israëlische ngo’s die meer dan de helft van hun financiering van buiten-landse instellingen ontvangen, moeten voort-aan bij publieke activiteiten aangeven dat ze door buitenlandse staten worden gesponsord. Hierdoor wordt hun geloofwaardigheid bij de publieke opinie ondermijnd. Deze wet viseert mensenrechten- en vredesactivisten. Onze partners Gisha, Breaking the Silence en Adalah zullen veel tijd en middelen beste-den aan deze nieuwe verplichting. Radicale organisaties zoals Regavim en NGO-Monitor, die dicht bij de regering aanleunen, worden echter geen strobreed in de weg gelegd.

Op 9 september 2016 werd beleidsmede-werker Brigitte Herremans bij aankomst in Tel Aviv de toegang tot Israël ontzegd. De reden: om hen niet in gevaar te brengen, weigerde ze de namen en gegevens van haar Israëlische en Palestijnse contacten door te geven. De afgelopen maanden was er een sterke toename van het aantal ngo-medewer-kers dat Israël niet meer binnen mocht. Ook Palestijnse organisaties en mensenrechten-activisten getuigen over toenemende druk

door Israël. Wij zien in deze situatie een bevestiging van het feit dat de inzet voor een rechtvaardige vrede meer dan ooit essentieel is. ■ BH, TV

NGo’S WoRDEN EEN DooRN IN hET ooG VAN ISRAëL

ISRAËLIS

RA

ËL

 & PA

LES

TIN

APALESTINA

De kaarten op tafel

&

Brigitte Herremans Ludo Abicht

Brigitte H

erreman

s Lu

do A

bicht

I S B N 978-94-6337-013-4

Pelckmans Pro

Het Israëlisch-Palestijns conflict is als nieuwsonderwerp

enigszins op de achtergrond geraakt. De situatie zit sinds 2000

muurvast. Veel mensen die het conflict volgen hebben de hoop

op een tweestatenoplossing – een onafhankelijke Palestijnse

staat naast de staat Israël – opgegeven. Ze lijken zich neer te

leggen bij een ‘éénstaatrealiteit’ waarbij Israël de Palestijnen

echter geen gelijke rechten geeft.

In dit boek keren Brigitte Herremans en Ludo Abicht aan

de hand van een historisch overzicht terug naar de essentie

van het conflict. In de grond draait het om land en basisrechten:

Israël heeft een eigen staat, en het verhindert de oprichting van

een Palestijnse staat. Palestijnse en Israëlische mensenrechten-

activisten en academici illustreren hoe Israël ongehinderd de

nederzettingenbouw opdrijft en de Palestijnse maatschappij

systematisch verwoest.

Toch is vrede in Israël en Palestina geen onmogelijke wens-

droom, betogen de auteurs. Ze is wel enkel mogelijk als beleids-

makers zich kritischer opstellen en moedige standpunten over

het conflict innemen. Die kritische houding baseert zich op fei-

ten eerder dan op emoties en moet het onrecht aan beide kanten

benoemen en herstellen. Want een rechtvaardige oplossing van

het conflict blijft essentieel: voor Palestijnen en Israëli’s én voor

de bevordering van de stabiliteit in het Midden-Oosten.

BRIGITTE HERREMANS (°1979)

is arabiste en medewerker Midden-Oosten bij Broederlijk Delen.

LUDO ABICHT (°1936)

is filosoof, auteur en gastprofessor aan de Universiteit Antwerpen.

Israël en Palestina. De kaarten op tafel.Brigitte Herremans en Ludo Abicht geven in dit boek een overzicht van het conflict in Israël en Palestina. Aan de hand van kaarten, historische feiten en interviews tonen ze aan dat het vredesproces in zijn huidige vorm niet tot een duurzame vrede zal leiden. Ze betogen dat enkel het respect voor het internationaal recht een uitweg uit het conflict biedt.

Pelckmans Pro, ISBN 9789463370134

Win dit boek!

Zie p.14

8

Ondertussen in Israël en Palestina

Page 9: VOOR WIE WIL DAT IEDEREEN MEE IS -  · PDF filemee met hen en met de ... Het doel was voor iedereen hetzelfde: kennismaken ... wonen opeengepakt en krijgen zelfs geen grond ter

Tijdens het Transitiefestival organiseerde Broederlijk Delen, in samenwerking met De Studio en 11.11.11 op donderdag 27 en vrijdag 28 oktober het evenement ‘Het Goede Leven’ in Antwerpen. Gedurende vier halve dagen werden leerlingen van het secundair onder-wijs ondergedompeld in thema’s als faire mode, klimaatverandering, circulaire en deel-economie, transitie en alternatieve grondstof-fen. Dit evenement, dat kadert binnen Second Life@School, daagde leerlingen uit om na te denken over duurzame oplossingen voor onze snel veranderende wereld.

Steven Vromman (Low Impact Man) en Ilke Cop (modeontwerpster) openden de dag met een algemene inleiding op de thematiek. Daarna brachten de leerlingen onder begelei-ding van !Drops thema’s naar voor waarrond ze wilden werken. Deze thema’s kwamen voort uit hun eigen interesses of vanuit de lezing: reizen, hout, auto’s, kledij, voedsel, energie, …

Vervolgens groepeerden de leerlingen zich rond een bepaald thema. Aan de hand van een stappenplan kwamen ze dan tot een duurzame oplossing binnen hun zelfgekozen thema. Zo werden verschillende varianten van duurzame wagens uitgewerkt. Eén groepje bedacht als oplossing voor het ener-

gieprobleem een inlegbare zool die de energie van elke stap opslaat in een batterij. Ook een hippe make-over van tweedehandskleding-winkels werd uitgewerkt. Aan het einde van de dag konden de leerlingen hun idee pitchen aan de rest van de groep.

In aanloop naar het evenement organiseer-den we een traject waarbij leerlingen decor- en standenbouw van Sint-Maria Borgerhout de workshopruimte van het Ecohuis een make-over gaven. Ze deden dit onder bege-leiding van Evy Puelinckx en met materialen van de Kringwinkel Antwerpen. ■ MD

TERuGBLIk op EVENEmENT SECoND LIFE@SChooL

VOOR NA

9

België in actie

Page 10: VOOR WIE WIL DAT IEDEREEN MEE IS -  · PDF filemee met hen en met de ... Het doel was voor iedereen hetzelfde: kennismaken ... wonen opeengepakt en krijgen zelfs geen grond ter

Je kent ze misschien al, onze sportieve evenementen. Het concept is simpel: sympa-thisanten van Broederlijk Delen laten zich van hun sportiefste kant zien en steunen tegelijkertijd onze partnerorganisaties in het Zuiden. Dwars door België fietsen van Noord naar Zuid of van West naar Oost. De 20 km van Brussel lopen. Of Dwars door Burkina of Oeganda mountainbiken. Het kan allemaal.

Maar in 2017 komt daar een nieuwe uitdaging bij: Dwars door de Boerenbuiten! In teams van twee tot vier personen wandel je 45 kilo-meter en zamel je 500 euro in. Tussen Leuven en Sint-Truiden krijg je de mooiste vergezich-ten voorgeschoteld en maak je kennis met boeren van bij ons.

Zes maanden voor de start gingen we alvast de eerste 11 kilometer van het parcours ver-kennen. En we zagen dat het goed was.

ontdek samen met ons het parcours!De Abdij van Park in Heverlee is de perfecte startplaats. Aan de rand van de stad, maar meteen ook met één voet in de boerenbuiten. Zelfoogstboerderijen zoals Enterra, het Open

Veld en sociaal tuinbouwproject De Wikke hebben er hun uitvalsbasis. We vertrekken in een prachtig historisch kader en duiken meteen de natuur in!

Lang duurt het niet voor we de eerste koe tegenkomen. Huizen zien we alleen nog met een verrekijker. Een passerende trein schrikt ons even op, maar al snel keert de rust terug.

Het parcours is afwisselend: we lopen door holle wegen, beschut onder de bomen en dan weer langs uitgestrekte velden. De modder nemen we er met plezier bij, want om de paar meter verwonderen we ons over de uitzich-ten. Links in de verte zien we het klooster van Lovenjoel, rechts de iconische watertoren van Bierbeek. De laatste zonnebloemen brengen

DWARS DooR DE BoERENBuITENWandel 45 km langs boeren van bij ons en zamel 500 euro in voor boeren in Burkina Faso

10

België in actie

Page 11: VOOR WIE WIL DAT IEDEREEN MEE IS -  · PDF filemee met hen en met de ... Het doel was voor iedereen hetzelfde: kennismaken ... wonen opeengepakt en krijgen zelfs geen grond ter

de velden tot leven. Benieuwd wat hier in het voorjaar zal groeien en bloeien!

Veel geasfalteerde wegen komen we niet tegen onderweg. In het gehucht Bremt steken we toch even een rondpunt over. Maar al snel slaan we langs een kapelletje de volgende aardeweg in.

En dat we op de boerenbuiten zijn, is nu hele-maal zeker. We gaan even aan de kant voor een boer die ons tegemoet komt. Als beloning begroet hij ons enthousiast vanop zijn tractor.

Hier zit het er vandaag op voor ons. Met een gerust hart kijken we nog een laatste keer om. Die volgende 34 km, dat komt helemaal in orde! ■ HO

Zaterdag 29 april 20176 - 8.00 u: onthaal en start aan Abdij van Park in Leuven.Vanaf 16.30 u.: afspraak aan de Abdijtoren in Sint-Truiden. We ontvangen de wandelaars met muziek en lekker eten. Supporters zijn uiteraard heel welkom!20.30 u.: einde van een sportief-solidaire topdag.www.dwarsdoordeboerenbuiten.be

Met de steun van de stad Sint-Truiden, hoofdstad van Haspengouw.

Broederlijk Delen wil ook duurzame alternatieven in België in de kijker zet-ten. Tijdens Dwars door de Boerenbuiten houden we daarom halt bij enkele klein-schalige boeren.

Piet, lucrèce en hun zoon Frank verwel-komen ons bijvoorbeeld op hun boerderij Yggdrasil in tienen. Het is een didactisch-ecologische ontmoetingsplaats voor duur-zame landbouw. Ze geven er vormingen om je moestuin duurzamer te maken, maar je kan er ook terecht in hun zelfpluktuin en biologische hoevewinkel. www.yggdra.be

Voel jij het kriebelen? Overtuig vrien-den of familie om een wandelteam te vormen en schrijf je in via www.dwars-doordeboerenbuiten.be. Ontdek er ook tips om je voor te bereiden op deze sportieve en solidaire uitdaging!

11

België in actie

Page 12: VOOR WIE WIL DAT IEDEREEN MEE IS -  · PDF filemee met hen en met de ... Het doel was voor iedereen hetzelfde: kennismaken ... wonen opeengepakt en krijgen zelfs geen grond ter

Ulrik De Meersman en Jaklien Van Olmen wonen in een mooi steegje in de beruchte Seefhoek in Antwerpen, waar ze momenteel van hun pensi-oen genieten. Vijfentwintig jaar gele-den gaven ze elkaar het jawoord. Sindsdien gaan ze als gezinnetje van twee door het leven. Ze vertellen je graag waarom ze Broederlijk Delen opnamen in hun testament.

Jaklien: “Op veertienjarige leeftijd begon ik al te werken. Later kreeg ik nog de kans om ver-der te studeren. Als pedagoge werkte ik in de opleiding en navorming van leerkrachten aan de Katholieke Hogeschool Kempen.”

Ulrik: “Ook ik genoot een opleiding, maar koos ervoor om te werken als ongeschoolde arbeider. Zo wilde ik de zorgen en het leven delen van mensen die het zwaarste, vuilste en gevaarlijkste werk doen en er het minst voor betaald krijgen”.

Al dertig jaar engageren Ulrik en Jaklien zich in het Ontmoetingshuis Welzijn Stuivenberg als vrijwilligers. Ze spenderen er het grootste deel van hun tijd. Dit Ontmoetingshuis kiest voor de zwakste mensen in de samenleving en draait volledig op een enthousiaste ploeg vrijwilligers.

Jaklien: “We staan heel dicht bij arme mensen. Daardoor beseffen we maar al te goed welke kansen we zelf hebben gekregen in het leven. Het is in dit engagement voor kansarmen dat we mekaar tegenkwamen en ontdekten dat we samen verder op weg konden gaan.”

Toen ze enkele jaren geleden onverwachts een paar goeie vrienden verloren, begonnen Ulrik en Jaklien na te denken over hun eigen testament.

Ulrik: “Onze natuurlijke erfgenamen: broers, zussen, nichtjes en neefjes, hebben het finan-

cieel veel beter dan de meeste mensen in het Zuiden. Het ligt in de lijn van ons leven nu, om na onze dood alles weg te schenken aan een project dat ten goede komt aan mensen in het Zuiden.”

Al heel hun leven steunen ze projecten waar-van ze hopen dat die het verschil kunnen maken. Voor hun nalatenschap kozen ze voor Broederlijk Delen, omdat de visie van deze organisatie hen het meest aanspreekt.

Jaklien: “Broederlijk Delen werkt samen met lokale gemeenschappen aan de ontvoogding en ontplooiing van de mensen. Het lijkt ons de beste manier om mensen die in extreme armoede leven, een duw in de rug te geven om een menswaardig bestaan op te bouwen.”

Meer info: www.broederlijkdelen.be/legaten of [email protected]

kEuzE VooR DE ARmSTEN

Schrijf u in voor één van onze gratis informatiesessies legaten.

Dinsdag 14/02/2017 - De Borght in Mechelen

Dinsdag 21/02/2017 - Oude Abdij in Drongen

12

Legaten

Page 13: VOOR WIE WIL DAT IEDEREEN MEE IS -  · PDF filemee met hen en met de ... Het doel was voor iedereen hetzelfde: kennismaken ... wonen opeengepakt en krijgen zelfs geen grond ter

Een zware tolIn de uren voor orkaan Matthew aan land ging, hield iedereen in Haïti angstvallig de adem in. De kwetsbaarheid voor natuur-rampen is er immers groot. Vanwege ver-regaande ontbossing biedt het Haïtiaanse landschap maar weinig weerstand tegen de kracht van een orkaan en de vele uit plan-ken en golfplaten bijeen getimmerde huizen hebben evenmin verweer tegen krachtige windstoten. Het land worstelt bovendien met zwak functionerende overheidsinstellingen, waardoor preventieve maatregelen voor en noodinterventies na een ramp vaak moeilijk op gang komen.

De orkaan trof de meest afgelegen departe-menten van het land, die door gebrekkige communicatie- en wegeninfrastructuur van de rest van het land zijn afgesneden. Het duurde ruim een week voor de omvang van de schade duidelijk begon te worden. Honderden mensen lieten het leven, dui-zenden huizen werden verwoest, boeren verloren de oogst en het vee op hun velden, en vissers zagen hun boten en netten meege-sleept door de storm.

VoedselonzekerheidAls gevolg van aanhoudende droogte leed Haïti de afgelopen jaren onder toenemende voedselonzekerheid. Bracht het voorjaar van 2016 aanvankelijk meer regen en voorzich-tige hoop op beterschap, dan diende orkaan

Matthew de genadeslag toe voor de vele kleine boeren van wie de oogst nagenoeg vol-ledig verloren ging. De boeren in de getroffen regio’s produceren een belangrijk deel van de nationale productie van maïs, sorghum, maniok, bonen en bananen. In de weken na de doortocht van orkaan Matthew was er op de lokale markten bijna uitsluitend geïm-porteerd voedsel te vinden. Volgens cijfers van de Coordination Nationale de la Sécurité Alimentaire hebben ruim 800.000 mensen in Haïti nood aan voedselhulp.

mensenrechten in het gedrangHet mensenrechtenplatform POHDH (La Plateforme des Organisations Haïtiennes de Défense des Droits Humains), een lokale part-nerorganisatie van Broederlijk Delen, bezocht de getroffen regio’s en maakte een trieste balans op van de situatie inzake mensenrech-ten. POHDH spoort de nationale overheid aan om de hulpinterventies beter te coördineren, te investeren in de wederopbouw van scholen die ernstige schade leden, kleine boeren bij te staan bij het heropnemen van hun land-bouwactiviteiten, en te investeren in degelijke huisvesting voor getroffen gezinnen. POHDH pleit bovenal voor een actieve participatie van de bevolking bij het uittekenen van plan-nen voor een duurzame wederopbouw.

Broederlijk Delen maakte 80.000 euro vrij uit eigen middelen om lokale initiatieven bij de wederopbouw te ondersteunen.

Pieter Thys, Coöperant in Haïti

mATThEW RAAST GENADELooS oVER hAïTI

Begin oktober raasde orkaan Matthew met vernietigende kracht over Haïti. Samen met de lokale partnerorganisaties maakt Broederlijk Delen de balans op van Matthew’s nood-lottige doortocht en de impact op dit kleine, kwetsbare land.

13

Haïti

Page 14: VOOR WIE WIL DAT IEDEREEN MEE IS -  · PDF filemee met hen en met de ... Het doel was voor iedereen hetzelfde: kennismaken ... wonen opeengepakt en krijgen zelfs geen grond ter

E l E U V E N k I l o M E t E R

V I t Ï A H B E W I J s l A s t

s I t A l t E R N A t I E V E N

A W s A N E t I U B N E R E o B

o E M I M P A H C s N E E M E g

N R o V E R H E I D D E t E A M

g E t N E M o M R E E C N A l N

E l Ë A R s I F s t X E t N o C

s D R o o k k A s E D E R V t E

C W E g E N C U E N t R o E N A

H I g U A t E M A l A M E H t R

o J E M I o M U D N E R E F E R

o D N V E D E M o C R A t I E D

l s I E R F E E l N I M P A C t

D s N J I t s E l A P l o E g E

t H C A R k N E Z E N I k R U B

WooRDzoEkERzoek onderstaande woorden in het diagram. De overgebleven letters vormen een zin.Stuur die zin vóór 31 januari naar [email protected] of naar Verdraaid, Huidevettersstraat 165, 1000 Brussel. En maak kans op een exemplaar van het boek ‘Israël en Palestina. De kaarten op tafel’ van Brigitte Herremans en Ludo Abicht (zie ook p. 8 in deze Verdraaid).

ALTERNATIEVEN • BEWIJSLAST • BOERENBUITEN • BURKINEZEN • CONTEXT • DEMOCRATIE • ENCUENTRO • GEMEENSCHAP • GUATEMALA • HAÏTI • IMPACT • INLEEFREIS • ISRAËL • KILOMETER • KRACHT • LANCEERMOMENT • LEUVEN • ONGESCHOOLD • OVERHEID • PALESTIJNS • PLOEG • REFERENDUM • REGEN • TEAM • THEMA • TRANSFORMATIE • VISIE • VREDESACTIVIST • VREDESAKKOORD • WERELDWIJD

ISRAËL

ISR

L &

 PALE

ST

INA

PALESTINADe kaarten op tafel

&

Brigitte Herremans Ludo Abicht

Brigitte H

erreman

s Lu

do A

bicht

I S B N 978-94-6337-013-4Pelckmans Pro

Het Israëlisch-Palestijns conflict is als nieuwsonderwerp enigszins op de achtergrond geraakt. De situatie zit sinds 2000 muurvast. Veel mensen die het conflict volgen hebben de hoop op een tweestatenoplossing – een onafhankelijke Palestijnse staat naast de staat Israël – opgegeven. Ze lijken zich neer te leggen bij een ‘éénstaatrealiteit’ waarbij Israël de Palestijnen echter geen gelijke rechten geeft. In dit boek keren Brigitte Herremans en Ludo Abicht aan de hand van een historisch overzicht terug naar de essentie van het conflict. In de grond draait het om land en basisrechten: Israël heeft een eigen staat, en het verhindert de oprichting van een Palestijnse staat. Palestijnse en Israëlische mensenrechten-activisten en academici illustreren hoe Israël ongehinderd de nederzettingenbouw opdrijft en de Palestijnse maatschappij systematisch verwoest.

Toch is vrede in Israël en Palestina geen onmogelijke wens-droom, betogen de auteurs. Ze is wel enkel mogelijk als beleids-makers zich kritischer opstellen en moedige standpunten over het conflict innemen. Die kritische houding baseert zich op fei-ten eerder dan op emoties en moet het onrecht aan beide kanten benoemen en herstellen. Want een rechtvaardige oplossing van het conflict blijft essentieel: voor Palestijnen en Israëli’s én voor de bevordering van de stabiliteit in het Midden-Oosten.

BRIGITTE HERREMANS (°1979) is arabiste en medewerker Midden-Oosten bij Broederlijk Delen.

LUDO ABICHT (°1936) is filosoof, auteur en gastprofessor aan de Universiteit Antwerpen.

14

Spel

Page 15: VOOR WIE WIL DAT IEDEREEN MEE IS -  · PDF filemee met hen en met de ... Het doel was voor iedereen hetzelfde: kennismaken ... wonen opeengepakt en krijgen zelfs geen grond ter

Broederlijk DelenBroederlijk Delen is een Vlaamse orga-nisatie voor ontwikkelingssamenwer-king. Ze zet zich in voor een waardig leven voor gemeenschappen op het platteland in Afrika en latijns-Amerika. Broederlijk Delen streeft naar een duur-zame wereld zonder ongelijkheid.

Steun Broederlijk Delen met een gift op IBAN BE12 0000 0000 9292. giften zijn fiscaal aftrekbaar vanaf 40 euro per jaar. Meer info op www.broederlijkdelen.be

Ben je verhuisd of wens je Verdraaid elektronisch te ontvangen? mail dan naar [email protected]

Contact Huidevettersstraat 165, 1000 Brusseltel. 02 502 57 00, fax. 02 502 81 [email protected]

Werkten mee aan dit nummer Gertjan Bakx, karsten Bellis, Margot Depraetere, Antony De Proft, Marieke De Vos, Terri Grootjans, Brigitte Herremans, Peter ketelers, Siska kockelbergh, Heleen Osaer, Suzy Serneels, Pieter Thys, Linde Van den Broeck, Patricia Verbauwhede, Toon Vrelust en Wies Willems.

Grafische vormgevingMarine De keyzer

Wettelijk depotnummer D/2016/5.556/0

Foto’sFotoarchief Broederlijk Delen, thomas De Boever, Siska kockelbergh, Ivan Put en Wies Willems.

Verantwoordelijke uitgever lieve HerijgersHuidevettersstraat 1651000 Brussel

DrukkerijImpressa, gedrukt op gerecycleerd FsC-papier. De folie is 100% biologisch afbreekbaar.

Wist je dat 1 Belg op 7 in armoede leeft?Waarschijnlijk niet.

Want maar liefst 1.700.000 Belgen doen er alles aan om hun problemen zo goed mogelijk te verbergen. Als het over armoede gaat, hebben we immers nog steeds heel wat vooroor-delen. Ze hebben het zelf gezocht, toch? Zijn liever lui dan moe? En zijn het geen moeilijke tijden voor iedereen?

Samen Tegen Armoede gaat de uitdaging aan om deze voor-oordelen en taboes te doorbreken. Samen met jou, honderden ervaringsdeskundigen, vrijwilligers, vaste medewerkers, beleidsmakers en academici bouwen we aan een breed solidair draagvlak in België.

Dat een nieuwe wereld komen zal

Dat een nieuwe wereld komen zal

Waar brood genoeg en water stroomt voor allen.

Daar bouwen wij veilige buurten,

Wonen dooreen in wijken van vrede, in schaduw van bomen.

Geen kinderen zullen daar sterven.

Oude mensen maken hun dagen vol

En jonge mensen zullen daar pas op hun honderdste sterven.

Wij zullen niet voor leegte zwoegen,

Geen kinderen baren voor de verschrikking.

De wolf en het lam zullen weiden samen: wij leren de oorlog af.

Tekst: Huub Oosterhuis

Cd: ‘Dat een nieuwe wereld komen zal’

15

Inspiratie

Page 16: VOOR WIE WIL DAT IEDEREEN MEE IS -  · PDF filemee met hen en met de ... Het doel was voor iedereen hetzelfde: kennismaken ... wonen opeengepakt en krijgen zelfs geen grond ter

Op 12 november werd een aangepast, definitief akkoord bekendgemaakt. Het kan in werking treden na goedkeu-ring door het Congres.

Broederlijk Delen orga-niseerde een petitieactie, een lobbytour met een

Colombiaanse delegatie in Brussel en een parlemen-taire missie naar Colombia. Daarnaast waren we regel-matig aanwezig in de pers. Samen met onze partner-organisaties blijven we de situatie in Colombia onder de aandacht brengen. ■ WW

Groeten uit

ColombiaDit jaar voerde Broederlijk Delen campagne rond Colombia. 2016 was ook een bewogen jaar voor het vredesproces in dat land.

Op 26 september onderte-kenden de Colombiaanse regering en de FARC een vredesakkoord. Onverwachts verwierp een nipte meer-derheid het akkoord in een referendum op 2 oktober. Veel mensen willen stren-gere straffen voor de FARC-strijders en aanvaarden niet dat de rebellenbeweging een politieke partij wordt. Ondanks zijn nederlaag kreeg de Colombiaanse president Santos een week later de Nobelprijs voor de Vrede.

Op het platteland snakt de bevolking naar het einde van de oorlog. Maar gemeenschappen blijven ook bezorgd om andere gewapende groepen, het geweld tegen mensenrech-tenactivisten en economische projecten zoals mijnbouw, grootschalige landbouw en energiewinning.