Vocht in huis? - Isover Trainingdocs.isover.be/FBP102_Vocht.pdf · 2013. 9. 11. · doorslaand...

24
Vocht in huis ? Elke druppel is er één te veel !

Transcript of Vocht in huis? - Isover Trainingdocs.isover.be/FBP102_Vocht.pdf · 2013. 9. 11. · doorslaand...

Page 1: Vocht in huis? - Isover Trainingdocs.isover.be/FBP102_Vocht.pdf · 2013. 9. 11. · doorslaand vocht aan te pakken. Een spouwmuur bestaat uit een binnen- en buitenmuur, gescheiden

Vocht in huis ?Elke druppel is er één te veel !

Page 2: Vocht in huis? - Isover Trainingdocs.isover.be/FBP102_Vocht.pdf · 2013. 9. 11. · doorslaand vocht aan te pakken. Een spouwmuur bestaat uit een binnen- en buitenmuur, gescheiden

Inhoud.

Vocht in huis ? Elke druppel is er één te veel !

Vocht in huis, ... da’s pas nattigheid !

Vocht, een vaak voorkomend en vervelend probleem.

Hoe een vochtprobleem herkennen ?

De schadelijke gevolgen liegen er niet om.

Halve oplossingen achteraf = dweilen met de kraan open.

Vocht is vocht, of niet ?

Vocht en spouwmuurisolatie.

Oplossingen bij nieuwbouw.

Oplossingen bij renovatie.

Vocht en isolatie van hellende daken.

Oplossingen bij nieuwbouw.

Oplossingen bij renovatie.

Wilde verhalen en hardnekkige misverstanden.

Vermijd vocht, begin bij de juiste isolatie.

Muren.

Daken.

p. 2

p. 3

p. 3 - 5

p. 6 - 7

p. 8 - 13

p. 14 - 18

p. 19

p. 20 - 23

I N H O U D

Page 3: Vocht in huis? - Isover Trainingdocs.isover.be/FBP102_Vocht.pdf · 2013. 9. 11. · doorslaand vocht aan te pakken. Een spouwmuur bestaat uit een binnen- en buitenmuur, gescheiden

VOCHT > 3

Vocht, een vaak voorkomend envervelend probleem.

Met vocht in huis krijgen we vroeg of laat allemaal temaken, of we het nu willen of niet. Het kan onschuldigevormen aannemen, zoals condensatie op een badkamer-spiegel of aan de binnenkant van een vensterraam,maar het kan ook verder gaan.Denken we maar aan vochtplekken op de binnen- en

Vocht in huis,...da’s pas nattigheid !

Vocht in huis ?Elke druppel is er één te veel !

buitenmuren die op termijn steen,voegen en pleisterwerk ernstig kunnenaantasten.

We beginnen alvast niet met een schonelei : enkele duizenden liters bouwvocht inhuis na beëindiging van de bouwwerkenzijn geen uitzondering. Vanaf de eerstedag moeten we destrijd tegen het vocht aanbinden en onzewaakzaamheid mag niet verslappen.Nadien worden we, als bewoners, zelfeen grote “vochtbron”. Denken we maaraan koken, wassen, douchen, baden...omvan de eigen vochtproductie (transpir-eren, ademen, …) nog maar te zwijgen.

Zoals we zullen aantonen in dezebrochure, bestaat er voor de meestevochtproblemen een oplossing en in veelgevallen kan het kwaad vermeden wor-den door een oordeelkundig gebruik eneen correcte plaatsing van glaswoliso-latie en door regelmatig en gecon-troleerd ventileren.Let wel : isolatie op zich kan vocht-problemen niet oplossen, maar het is weleen belangrijk onderdeel van eentotaalaanpak, waarbij eerst naar de

Page 4: Vocht in huis? - Isover Trainingdocs.isover.be/FBP102_Vocht.pdf · 2013. 9. 11. · doorslaand vocht aan te pakken. Een spouwmuur bestaat uit een binnen- en buitenmuur, gescheiden

4 >

Hoe een vochtprobleem herkennen?

Een vochtprobleem duidelijk herkennen is een eerstestap op weg naar de remedie. Er is een aantal uit-wendi-ge verschijnselen waarbij we met zekerheid vocht deschuld kunnen geven. Het speuren naar deze aanwijzin-gen is vooral van belang bij de geplande aankoop vaneen bestaande woning. Een eerste duidelijk teken vor-men de donkere, vochtige plekken op de binnenmuren.Vaak komt daarbij het behang en het pleisterwerk los.

Waar u vochtplekken vermoedt, maar niet duidelijk kuntzien, volstaat het soms om met de vingers of met dehouten steel van een hamer licht op deze plekken tekloppen. Als er effectief vocht zit, zal het klopgeluid bijnasteeds anders klinken dan op de rest van de muur.

Binnenmuren die over de hele oppervlakte klam aanvoe-len of klamme meubels getuigen niet noodzakelijk vanconcrete vochtige plekken, maar kunnen een aanduid-ing zijn van een luchtvochtigheid in huis, die permanentte hoog is. Ook beslagen ramen, klemmende deuren eneen muffe geur wijzen hierop.

Een andere aanwijzing van vocht vindt u bij schim-melvorming. Schimmel, zowel op hout als op muren,kan reeds optreden bij een relatieve vochtigheid van80 %, daar waar condensatie pas voorkomt vanaf 100 %relatieve vochtigheid. Meestal is schimmel eenvergevorderd stadium van een probleem dat al langaanwezig is.

Op andere plaatsen zie je dan weer op het behang of hetpleisterwerk kleine kristalletjes. Ook hier loont het demoeite de zaak verder te onderzoeken.

Roestplekken op buitenmuren, in de nabijheid van oudeleidingen bijvoorbeeld, duiden bijna steeds op een prob-leem van lekkage en dus vocht.

oorzaken van het vochtprobleemmoet gekeken worden. En netzominkan het correct aanbrengen van glas-wolisolatie de oorzaak van een vocht-probleem vormen.

Vocht in huis,da’s pas nattigheid !

Page 5: Vocht in huis? - Isover Trainingdocs.isover.be/FBP102_Vocht.pdf · 2013. 9. 11. · doorslaand vocht aan te pakken. Een spouwmuur bestaat uit een binnen- en buitenmuur, gescheiden

VOCHT > 5

De schadelijke gevolgen liegen er niet om.

Vocht is helemaal niet onschuldig. Wanneer het nietvoorkomen wordt, of niet verholpen, kan het onher-roe-pelijke schade aanbrengen aan een constructie. Delevensduur van een gebouw wordt er onvermijdelijkdoor verkort.

Overdadig vocht in huis beïnvloedt ons algemeen gevoelvan behaaglijkheid en comfort. Een vochtprobleem leidtnamelijk nagenoeg altijd tot schimmelvorming.Esthetisch vormen deze schimmels een probleem, maarook onze gezondheid kan er onder lijden. Vooral deluchtwegen zijn er gevoelig aan.

Tenslotte vertaalt een te hoog vochtgehalte in huis zichsteevast in een hoger energieverbruik. Muren en meubi-lair voelen klam en kil aan en verluchten helpt hier maargedeeltelijk wanneer de oorzaken van het vochtpro-bleem niet worden weggenomen. Een “drogere”woning betekent in dit geval meer stoken. Helemaal nietinteressant voor ons huishoudbudget en evenmin in hetbelang van het milieu!

Halve oplossingen achteraf =dweilen met de kraan open.

Vaak probeert men een vochtpro-bleem met lapmiddeltjes op te lossenof te verdoezelen, waardoor het enkelmaar erger wordt. Wegens de moge-lijk grote schade op termijn, dient deoorzaak van een vochtpro-bleem ern-stig genomen te worden.

Een nieuw stuk behang lost niets op,ook een nieuwe bepleistering neemtde oorzaken van het vocht niet weg.Buitenmuren impregneren met eenvochtwerend product kan in bepaaldegevallen voor verbetering zorgen.

Vochtplekken op binnenmuren wer-den vroeger vaak verdoezeld met eencharmante en decoratieve lambrise-ring. Hiermee los je echter de infiltra-ties niet op. Eerst moet de onder-grond gezond gemaakt worden …

Regelmatig en voldoende ventilerenblijft van kapitaal belang. Het moetechter wel “gecontroleerd” gebeurenom overdreven energieverlies tegente gaan. Let wel : ventileren helptenkel overtollige vochtigheid af tevoeren …

Page 6: Vocht in huis? - Isover Trainingdocs.isover.be/FBP102_Vocht.pdf · 2013. 9. 11. · doorslaand vocht aan te pakken. Een spouwmuur bestaat uit een binnen- en buitenmuur, gescheiden

6 >

Vocht is vocht,of niet ?Diverse oorzaken kunnen aan debasis liggen van een vochtprobleem.Eén ding is zeker : het oordeelkundigplaatsen van een isolatie (het juisteproduct in de juiste toepassing) ligtniet aan de oorsprong van de narig-heid. Anderzijds zal het aanbrengenvan isolatiemateriaal niet noodzake-lijk het probleem oplossen, tenzij hetprobleem juist voortvloeit uit hetgebrek aan isolatie.

Kijken we nu even naar de oorzakenvan de meest voorkomende vocht-problemen in huis.

damp de lucht kan bevatten. Hoe kouder de lucht, hoeminder waterdamp hij kan verdragen. Bij een hogeluchtvochtigheid slaat waterdamp altijd neer op koudeoppervlakken. Bij het nemen van een warme douche inde badkamer bijvoorbeeld, is dit meestal de spiegel.Maar ook een slecht geïsoleerde muur voelt kouder aandan de omgeving, en dan slaat de waterdamp neer opdie muur.

Inwendige condensatie is het gevolg van dampdruk- entemperatuursverschillen over een constructie. Het isduidelijk dat de aanwezigheid van thermische isolatie inconstructies (b.v. hellende daken, spouwmuren, …) leidttot grotere temperatuursverschillen over het bouwdeel :in geïsoleerde constructies kan zich condensatie voor-doen op de materiaalvlakken aan de koude zijde van deisolatie, NIET IN DE ISOLATIE.

Bouwvocht wordt vaak onderschat. Vergeet echter nietdat in een pas afgewerkte nieuwbouw gemakkelijkenkele duizenden liters bouwvocht zit (mortel, bepleis-tering, stenen, chape...). Vooraleer met de eindafwer-king (schilderen b.v.) te beginnen, eerst een tijdlang goedverluchten en verwarmen tot het meeste bouwvochtverdampt is.

Woonvocht is iets waar we meestal niet bij stilstaan,maar zelf produceren we ook wel ettelijke liters vocht inhuis, denken we maar aan transpiratie, ademen of aandamp uit de badkamer, maar ook wassen en koken dra-gen hun steentje bij ... Probeer uw eigen woonvochtbij-drage tot een minimum te beperken en zorg steeds voorvoldoende ventilatie.

Accidentele insijpeling kan o.a. plaatsvinden via het daken wordt meestal veroorzaakt door loszittende ofweggewaaide pannen. Ook voorbijrijdende auto’s diewater tegen de muur doen opspatten vormen een bronvan accidentele insijpeling.

Waarschijnlijk het meest gekend isopstijgend vocht. Dit komt vooralvoor bij een slechte of beschadigdewaterkering of bij totale afwezig-heid ervan. Via de capillaire werking(zuigkracht) van de stenen en hetpleisterwerk, kan het in bepaaldegevallen makkelijk tot anderhalvemeter hoog stijgen.

Doorslaand vocht vormt een anderhardnekkig probleem, waarbij waterde muren (vooral aan de regenkant)binnendringt langs stenen en langsvoegen. Dergelijke buitenmurenstaan permanent nat, en bij de min-ste onvolkomenheid in de spouw,zoals slecht geplaatste spouwankers,geklemde stukken steen en mortel-baarden of slecht aangebrachte iso-latie, slaat het water onherroepelijkdoor naar de binnenmuur !

Oppervlaktecondensatie vormt eenfrequent probleem. Lucht bestaatenerzijds uit droge lucht en ander-zijds uit waterdamp. Hoe hoger deluchttemperatuur, hoe meer water-

Bouwvocht.

Oppervlaktecondensatie.

Page 7: Vocht in huis? - Isover Trainingdocs.isover.be/FBP102_Vocht.pdf · 2013. 9. 11. · doorslaand vocht aan te pakken. Een spouwmuur bestaat uit een binnen- en buitenmuur, gescheiden

VOCHT > 7

VERSCHIJNINGSVORMEN VAN WATER (AGGREGATIETOESTANDEN)

We kennen water in zijn drie verschijningsvormen, namelijk vloeibaar, vast of gasvormig.Door water voldoende af tekoelen, gaat het over van devloeibare fase naar de vastefase (ijs). Door water op tewarmen gaat het over van devloeibare naar degasvormige fase (water-damp).

RELATIEVE VOCHTIGHEID :

De luchtvochtigheid wordt uitgedrukt in percent. 50% luchtvochtigheid betekent dateen bepaald volume lucht van een kubieke meter de helft van zijn volume aan water-damp bevat. Hoe warmer, hoe vochtiger, denk maar aan het drukkend gevoel in dezomer. Hoe kouder, hoe minder vochtigheid de lucht kan verdragen. Een voorbeelddaarvan is de mist ’s morgens tijdens koudere maanden.

Wanneer de hoeveelheid waterdamp in de lucht constant blijft, maar de temperatuurdaalt, bedraagt de relatieve vochtigheid op een bepaald moment 100%. Dit noemtmen verzadiging. Bij een verdere temperatuurdaling verandert de damp in waterdrup-pels.Het dauwpunt is dus de temperatuur waarbij waterdamp begint te condenseren.Dit fenomeen kunt u makkelijk vaststellen, wanneer u bijvoorbeeld van de koudebuitenlucht naar binnen gaat in een warmere, vochtiger omgeving. Meteen zullen deglazen van uw bril beslaan. Een ander voorbeeld: tijdens het koken beslaan de ramenvan uw keuken. Deze koudere oppervlakken (bril, ramen,...) kunnen minder vocht ver-dragen, waardoor er condensatie optreedt.

Hetzelfde doet zich voor in huis, wanneer een binnenmuur kouder aanvoelt dan de restvan de kamer, door slecht geplaatste isolatie of het ontbreken ervan.

BEPALING VAN HET DAUWPUNT MET DE GLASER-METHODE :

De Glaser methode laat toe op nauwkeurige wijze voor een muur of een constructie teberekenen waar condens kan optreden. Hierbij wordt rekening gehouden met diverseparameters zoals : laagdikte, isolatiewaarde van de materialen, klimaatklasse van hetgebouw, het buitenklimaat. Een computerprogramma berekent dan het dauwpunt ofde condensatie van het moment zelf, maar ook de evolutie in de toekomst. Demethode van Glaser is aangenomen op Europees niveau en werd beschreven in hetnormontwerp prEN 13788.

Voorbijrijdende auto’s diewater tegen de muur latenopspatten, vormen een bron vanaccidentele insijpeling.

Page 8: Vocht in huis? - Isover Trainingdocs.isover.be/FBP102_Vocht.pdf · 2013. 9. 11. · doorslaand vocht aan te pakken. Een spouwmuur bestaat uit een binnen- en buitenmuur, gescheiden

8 >

In vorige hoofdstukken hebben we gezien hoe ongewenstvocht er toch in slaagt onze woning binnen te dringen enop welke plaatsen.Een kordate aanpak is hier op z’n plaats. Laten we nu deverschillende scenario’s ontleden en kijken wat er in depraktijk tegen het vocht te doen valt.

Oplossingen bij nieuwbouw.

Techniek van het isoleren tussenbinnen-en buitenblad.

De spouwmuur is ontstaan in gebieden waar men vaakaf te rekenen heeft met slagregen, regen in combinatiemet wind. De evolutie van massieve constructies naarspouwmuren had juist als doel de problematiek vandoorslaand vocht aan te pakken.Een spouwmuur bestaat uit een binnen- en buitenmuur,gescheiden door een luchtspouw. De “scheiding” tussenhet droge binnenblad en het vaak natte buitenbladmoet steeds gegarandeerd blijven. Dit kan alleen dooreen correcte uitvoering/opbouw en het gebruik van dejuiste materialen.Bij de klassieke spouwmuur zoals we die in België ken-nen, is het parement vaak opgetrokken in baksteen, eenporeus materiaal. Bij een correct uitgevoerde spouw-muurconstructie en gedeeltelijke vulling is de kans opcontact met doorslaand vocht minimaal. Vooral bijvolledige vulling is er een rechtstreeks contact met waterdat langs het buitenblad binnendringt. Kies daarom eenisolatiemateriaal dat blijvend waterafstotend is, zoalsIsover glaswol.

Door de volgende instructies in acht te nemen kunt ugespaard blijven van heel wat narigheid.

Vocht enspouwmuurisolatie.

6l/m2. min

3l/m2. min 3l/m2. min

VOOR GEDETAILLEERDE UITLEG, ZIE ONZE BROCHURE “ISOLATIE VAN SPOUWMUREN”

Page 9: Vocht in huis? - Isover Trainingdocs.isover.be/FBP102_Vocht.pdf · 2013. 9. 11. · doorslaand vocht aan te pakken. Een spouwmuur bestaat uit een binnen- en buitenmuur, gescheiden

VOCHT > 9

Hoe doorslaand vocht vermijden én afvoeren :> zorg steeds voor een ononderbroken waterkering die

afloopt naar buiten toe.> voorzie ook een waterkerende laag boven raam- en

deuropeningen.> laat de spouwankers steeds afhellen naar buiten toe.> vermijd mortelbaarden of andere contactpunten

tussen binnen- en buitenblad. Zo kan er geen vochtvan buiten tot aan de binnenmuur raken.

> werk de binnenmuur steeds af met een luchtdichtepleisterlaag. Bij zichtbaar metselwerk binnen wordtde luchtdichte laag aan de spouwzijde van het bin-nenblad aangebracht.

Oppervlaktecondensatie is het gevolg van de aan-wezigheid van koudebruggen = plaatsen waar er lokaaleen lagere temperatuur heerst dan elders in de omgev-ing. Deze dienen tot een minimum beperkt te wordendoor :> de isolatie te laten doorlopen tot onder de water-

kering en tot in de hoeken om koudebruggen te ver-mijden.

> steeds volgens de aanbevolen methode tewerk tegaan, d.w.z. van binnen naar buiten toe. Trek eerst debinnenmuur op, breng de isolatie aan en laat deplaten goed aansluiten tegen elkaar en tegen dedragende muur ; dit om convectiestromingen te ver-mijden.

Doorslaand vocht.

fout

juist

Oppervlaktecondensatie.

fout

juist

Page 10: Vocht in huis? - Isover Trainingdocs.isover.be/FBP102_Vocht.pdf · 2013. 9. 11. · doorslaand vocht aan te pakken. Een spouwmuur bestaat uit een binnen- en buitenmuur, gescheiden

10 >

Hoe opstijgend vocht verhinderen :> ononderbroken waterkerende laag inmetselen aan

de funderingsaanzet.> pleisterlaag wegkappen onderaan zodat deze boven

de waterkering uitkomt en niet in contact komt metde afgewerkte vloer.

Hoe bouw-en woonvocht binnen de perken houden :> scherm tijdens het bouwproces de spouwen af tegen

regenwater. Dit voorkomt de uitbloeiingen op demuur.

> laat nog niet verwerkte isolatiepanelen niet rond-slingeren op de werf, zodat ze niet met vocht ofregen in contact komen.

> hou de eigen vochtproductie binnen de perken.

Geen condensatie in de isolatie !

Hoewel tijdens de winterperiode water kan condenserenaan de spouwzijde van het buitenblad, stelt dezehoeveelheid water niets voor in vergelijking met dedoorslag van een stevige plensbui (ref. p. 8). Dit is totaalonschadelijk voor de isolatie en in elk gevalgrijpt de condensatie niet plaats in de glaswolisolatie.

CONCLUSIE> De spouwmuur werd initieel bedacht om het natte

buitenblad te scheiden van het droge binnenblad endat moet steeds zo blijven. Verzorg de uitvoering énmaak gebruik van blijvend waterafstotende glaswol-platen, met een hoge aanpassingsgraad.

Opstijgend vocht.

fout

juist

Vocht en spouwmuurisolatie.

Isover zorgt voor eenoptimale bescherming van

zijn producten.

Page 11: Vocht in huis? - Isover Trainingdocs.isover.be/FBP102_Vocht.pdf · 2013. 9. 11. · doorslaand vocht aan te pakken. Een spouwmuur bestaat uit een binnen- en buitenmuur, gescheiden

VOCHT > 11

Oplossingen bij renovatie.

fout

juistOplossingen bij renovatie.

Techniek van het isolerenaan de buitenzijde.

Bij het renoveren van muren komt men vaak tot de vast-stelling dat er helemaal geen spouw en/of isolatie aan-wezig is. Isoleren langs de buitenzijde van de muur kanhier een oplossing bieden.

Een te renoveren buitenmuur is vaak een volsteense,massieve bakstenen constructie, waar doorslaand vochtdikwijls een bron van narigheid vormt. Dit kan opgelostworden door een buitenbekleding die vóór de muurgeplaatst wordt. Waak er steeds over dat pro-blemenvan opstijgend vocht eerst de wereld worden uitge-holpen. Wanneer blijkt dat de waterkering beschadigdof zelfs volledig afwezig is, moeten de muren eerstonderkapt worden om een sluitend membraan aan tebrengen (injecteren aan de funde-ringsvoet behoort ooktot de mogelijkheden).

Bij deze techniek wordt tegen de buitenzijde van demuur een regelwerk in hout of metaal aangebracht,waartussen de isolatie wordt geplaatst en daarop komteventueel een regenscherm. De latten zorgen voor denoodzakelijke spouwbreedte waardoor er voldoende dikkan geïsoleerd worden. Voor de buitenste laag kan menkiezen uit diverse materialen, waaronder dakpannen,hout, vezelcementplaten, PVC ...

Door buitenaf te isoleren, wordt het gebouw als hetware volledig ingepakt, krijgen koudebruggen minderkans en gaat binnen geen ruimte verloren.

VOOR

NA

Page 12: Vocht in huis? - Isover Trainingdocs.isover.be/FBP102_Vocht.pdf · 2013. 9. 11. · doorslaand vocht aan te pakken. Een spouwmuur bestaat uit een binnen- en buitenmuur, gescheiden

12 >

Alternatief :isoleren langs de binnenzijde.

Geeft men er de voorkeur aan niet tewerken met een gevelbekleding, dankan men ook isoleren aan de binnen-zijde. Er moet wel op gewezen wordendat bepaalde details niet eenvoudigvolledig lucht- en dampdicht kunnenafgewerkt worden en bovendien kun-nen er steeds lijn-koudebruggen blij-ven. Een loodrechte aansluiting vaneen binnenmuur met de buitenmuurblijft een zwak punt.

Bij de techniek van isoleren aan debinnenzijde zijn er volgende syste-men mogelijk :

> Een gekleefde voorzetwand, be-staande uit een stijve glaswol-plaat die fabrieksmatig verkleefdzit op een gipskartonplaat, voor-zien van een aluminium lucht- endampscherm. Voorwaarde voordeze toepassing is echter de vlak-heid van de bestaande muur.Bovendien moet de muur droogzijn.

> Een metalen of houten frame,waartussen een glaswolplaatwordt geplaatst, af te werken meteen lucht- en dampscherm en 1of meerdere gipskartonplaten.

Van kapitaal belang is steeds tezorgen voor een “gezonde”, drogeondergrond.

CONCLUSIE> Bij een vochtprobleem met een

buitenmuur is een isolerendestructuur aan de buitenzijde,voorzien van glaswol, te ver-kiezen boven het zoeken van eenoplossing langs de binnenzijde.

Belangrijke eigenschappen vanIsover glaswol toegepast in buitenmuren.

> Isover glaswol is niet-capillair.Sommige materialen bevatten in hun massakleine holten. Die poriën werken als buisjes,waarin een zekere hoeveelheid water kan opge-zogen worden en ook weer kan worden afge-staan wanneer de condities zich voordoen.Typisch aan glaswol is dat de vezels kriskras doorelkaar liggen. Er is dus niet echt sprake van deaanwezigheid van buisjes, omdat hiervoor tweenaast elkaar liggende vezels parallel moeten zijn: gevolg = géén opzuiging. Mede omwille van hetfeit dat dit fenomeen zich enkel voordoet bijmaterialen waarvan de afmetingen van deporiën groter zijn dan deze bij glaswol.

> Isover glaswol is waterafstotend tot in demassa.Bij de productie van glaswol voor spouwmuur-toepassingen worden alle vezels permanent metsiliconen bestoven, zodat elke vezel op zich bli-jvend waterafstotend behandeld is. Het zijn dusniet de glasvliezen op de isolatie die het productvochtwerend maken, maar de glaswolvezels zelfdie werden behandeld.

> Isover glaswol is niet hygroscopisch.Poreuze materialen die hygroscopisch zijn,nemen reeds bij lage relatieve vochtigheid waterop. Voorbeelden hiervan zijn : hout, cement ...Enkel beperken van de relatieve vochtigheidvoorkomt overdadige vochtopname.Isover glaswol daarentegen is blijvend waterafs-totend en neemt daarom geen vocht op, bij omhet even welke relatieve vochtigheid.

> Isover glaswol is samengesteld uit lange

Vocht en spouwmuurisolatie.

Bij de productie van glaswolvoor spouwmuurtoepassingenworden alle vezels permanentmet siliconen bestoven zodat

elke vezel op zich blijvend water-afstotend behandeld is.

Page 13: Vocht in huis? - Isover Trainingdocs.isover.be/FBP102_Vocht.pdf · 2013. 9. 11. · doorslaand vocht aan te pakken. Een spouwmuur bestaat uit een binnen- en buitenmuur, gescheiden

VOCHT > 13

vezels.Deze maken mooie aansluitingen mogelijk,zowel onderling als met de draagmuur.Eventuele oneffenheden van de binnenmuurworden opgevangen door het hoge aanpas-singsvermogen van de glaswolisolatie.Eens geplaatst in de spouwmuur, lopen de vezelsbovendien in verticale richting. Hierdoor wordtvocht dat eventueel doorslaat door het buiten-blad en in contact mocht komen met de glaswol,van boven naar beneden afgevoerd door dedrainerende werking tengevolge van de vezel-richting. In het slechtste geval (een buitenmuurblootgesteld aan hevige slag-regen) gaat hettoch slechts om de buitenste2 - 3 mm van de glaswol.

> Isover glaswol is perfect aansluitend.De afwezigheid van een tand- en groefsysteembevordert de aansluiting van de Isover glaswol-platen onderling en met het bouwdeel.

> Isover glaswol voldoet aan de recentsteEuropese Normen : waterproof LongTerm enShortTerm, en is ATG goedgekeurd.

Isover glaswol is samengestelduit lange vezels.

Isover glaswol is perfectaansluitend.

Isover glaswol is niet-capillair enniet hygroscopisch.

Page 14: Vocht in huis? - Isover Trainingdocs.isover.be/FBP102_Vocht.pdf · 2013. 9. 11. · doorslaand vocht aan te pakken. Een spouwmuur bestaat uit een binnen- en buitenmuur, gescheiden

14 >

Oplossingen bij nieuwbouw.

Een hellend dak is per definitie een overkapping die onsbeschermt tegen allerlei weersinvloeden : zon, maar ooken vooral neerslag.Het dakschild is van oorsprong een lichte constructie.Zonder het treffen van een aantal maatregelen is het eenbijzonder luchtopen bouwdeel. Wie luchtopen zegt, zegtdampopen … met alle gevolgen vandien.Om van een bouwfysisch goed functionerend hellend dakte mogen spreken, moet aan volgende voorwaarden wor-den voldaan : regendichtheid, luchtdichtheid,dampdichtheid en thermische kwaliteit.

Vocht en isolatie van hellende daken.

VOOR GEDETAILLEERDE UITLEG, ZIE ONZE BROCHURE “ISOLATIE VAN HELLENDE DAKEN”

Geef onderkoelingscondensatie geen kans :Onderkoeling is het fenomeen waarbij oppervlakken,o.a. daken van huizen en auto’s, kouder komen te staandan de omgevingstemperatuur. Dit impliceert dat dewarmere, vochtigere buitenlucht de kans heeft om tegaan condenseren, op die koudere delen. Laat men nueen “ventilatieruimte” onderaan het onderdak en trektmen die vochtigere buitenlucht aan, dan heeft men eenreële kans op onderkoelingscondensatie.Isoleer uw hellend dak correct : zorg voor een volledigevulling met glaswolisolatie, in combinatie met eendampopen en capillair onderdak.Ook de kwaliteit van het dampscherm zelf en van deuitvoering bepalen mede het succes.

Onderkoelingscondensatie.

fout

juist

Page 15: Vocht in huis? - Isover Trainingdocs.isover.be/FBP102_Vocht.pdf · 2013. 9. 11. · doorslaand vocht aan te pakken. Een spouwmuur bestaat uit een binnen- en buitenmuur, gescheiden

VOCHT > 15

Oppervlaktecondensatie tot nul herleiden :> vermijd koudebruggen : geen volledig ingepakte

flensdekens + flensdekens vastnieten op de zicht-zijde, niet aan de zijkant van de draagstructuur.

> overal in het dak een lucht- en dampscherm aan-brengen aan de warme zijde (binnenkant). De damp-schermklasse wordt bepaald door de binnenkli-maatklasse. Voor een normale woning bedraagt deze2 à 3.

> in het geval er een niet of weinig ademend onderdakwerd geplaatst (b.v. bitumineuze onderdaken), moetde geïsoleerde structuur lucht-en dampdicht afgew-erkt worden met een polyamide dampscherm. Dezefolie past zich aan verandering van de relatievevochtigheid aan en houdt de ruimte waar hijgeplaatst werd droog.

> nooit dampscherm en isolatie doorboren. Alles moetlucht- en dampdicht zijn, anders krijgen we lucht-enwarmtelekken met condensatie als gevolg.

> alle leidingen komen in een speciaal daartoebestemde leidingenspouw, om isolatie en damp/luchtscherm niet te beschadigen.

fout

juist

Condensatie.

fout

juist

Page 16: Vocht in huis? - Isover Trainingdocs.isover.be/FBP102_Vocht.pdf · 2013. 9. 11. · doorslaand vocht aan te pakken. Een spouwmuur bestaat uit een binnen- en buitenmuur, gescheiden

16 >

CONCLUSIE> Isoleer met flexibele platen of dekens, die mooi

aansluiten met de draagstructuur en bovenal : zorg vooreen continu lucht-en dampscherm en een zo volledigmogelijke vulling van de dakspouw.

Accidentele insijpeling oplossen :> weggewaaide of gebroken pannen steeds onmiddel-

lijk vervangen + onderdak voorzien .> schenk de nodige aandacht aan de detaillering van

de goten voor een probleemloze afvoer van hetwater.

Woonvocht zelf binnen de perken houden :> droog het pasgewassen linnen bij voorkeur buiten of

in de droogtrommel.> let op met het overdrijven in dampproductie bij het

douchen, baden, …

Vocht en isolatie van hellende daken.

Isoleer met flexibele glaswolplatenof -dekens die mooi aansluiten met de

draagstructuur en zorg voor een continulucht- en dampscherm.

fout

juist

Page 17: Vocht in huis? - Isover Trainingdocs.isover.be/FBP102_Vocht.pdf · 2013. 9. 11. · doorslaand vocht aan te pakken. Een spouwmuur bestaat uit een binnen- en buitenmuur, gescheiden

VOCHT > 17

Oplossingen bij renovatie.

De basiseisen die aan een te renoveren hellend dak wor-den gesteld zijn identiek aan deze van een nieuwe hel-lende dakconstructie : regen-, lucht- en dampdicht-heidaangevuld met de nodige thermische kwaliteit.

Vergewis u eerst van de toestand waarin het dak zichbevindt. Is de woning reeds langere tijd in uw bezit, dankent u wellicht de toestand van het dak. Wenst u eenbestaande woning aan te kopen, kijk dan vooraf goed naof en hoe het dak eventueel geïsoleerd is.

Onderkoelings -, oppervlakte - en inwendige condensatielopen parallel met de oplossingen van een nieuwbouw :een volledige vulling van de structuur, een continu lucht-endampscherm en een bij voorkeur, capillair en dampopenonderdak. In daken en spouwmuren, trachten we eerst hetoppervlak te reinigen en te drogen, vooraleer men de iso-latie plaatst. In geen geval wordt er isolatie geplaatst in eenvochtig dak of in een vochtige omgeving.

Isolatie in 2 lagen.Als de kepers niet genoeg plaats bieden voor voldoende iso-latiedikte, kunt u ook 2 lagen aanbrengen. Dit kan met 2lagen onbeklede glaswolplaten, afge-werkt met een lucht-en dampdichte laag. Ofwel 1 laag onbeklede glaswolplaatmet daarboven een spijkerflensdeken.

Accidentele insijpeling.Herstel het onderdak of breng er een aan. Indien de dakbe-dekking blijft liggen, kunt u langs de binnenkant een soepelonderdak aanbrengen. Wanneer u tevens de dakbedekkingrenoveert, kunt u meteen een stijf capillair en dampdoorla-tend onderdak plaatsen.

LET OP :Wees op uw hoede voor een verlegging van het conden-satieprobleem. Na isolatie kan er druppelvorming optredenop de dakramen langs de binnenzijde, omdat de beglazingop dat moment het koudste oppervlak wordt, terwijl dit niethet geval was voor het isoleren van het hellend dak.

Oplossing bij renovatie.

fout

juist

Page 18: Vocht in huis? - Isover Trainingdocs.isover.be/FBP102_Vocht.pdf · 2013. 9. 11. · doorslaand vocht aan te pakken. Een spouwmuur bestaat uit een binnen- en buitenmuur, gescheiden

18 >

Een speciaal geval verdient onze aan-dacht : het platte dak.Bij renovatie zien we soms de bewon-ers zelf extra ruimte aan de woningbouwen, en dit vaak met een platdak. Een grondige kennis van deopbouw van een plat dak en de juisteisolatie ervan is strikt noodzakelijk,anders heb je gegarandeerd vocht inhuis!

De opbouw van een plat dak is omge-keerd aan deze van een hellend dak.Van binnen naar buiten onderschei-den we volgende elementen:

- draagstructuur- uitvullingschape voor afwatering- dampscherm- isolatie- dakdichtingsmembraan- eventuele ballast ter bescherming van dakdichtingVoor platte daken worden nog slechts

Vocht en isolatie van hellende daken.

twee dak-ontwerpen toegelaten : het warme en het omgekeerdedak. Bij het warme dak worden dampscherm, thermi-sche isolatie en dakafdichting bovenop de draagvloeraangebracht (om inwendige condensatie te vermijdendient een gepast dampscherm aangebracht te worden).Bij het omgekeerde dak is de dakafdichting rechtstreeksop de draagvloer aangebracht en bevindt de thermischeisolatie zich bovenop de dakafdichting. Beide dakon-twerpen kunnen als luchtdicht worden beschouwd.

CONCLUSIE> Een tussen de dakstructuur geïsoleerd en geven-

tileerd plat dak, is omwille van gebrek aan lucht-dichtheid, zeer condensgevoelig en bijgevolg af teraden.

Het lichte koude dak.

fout

juist

Het warme dak.

binnenafwerkinglucht- endampscherm

dakdichtings-membraan

met buitenluchtgeventileerde

spouw

isolatieeventueel

ballast

dakafdichting

afschotlaag dakvloer

eventueeldampscherm

isolatie

Page 19: Vocht in huis? - Isover Trainingdocs.isover.be/FBP102_Vocht.pdf · 2013. 9. 11. · doorslaand vocht aan te pakken. Een spouwmuur bestaat uit een binnen- en buitenmuur, gescheiden

VOCHT > 19

Wilde verhalen enhardnekkige misverstanden.“isolatie slorpt water op en verergert enkel maar eenreeds bestaand vochtprobleem...”Dit is helemaal fout omwille van volgende redenen:glaswolisolatie neemt geen water op. De vezels werkenongeveer als de veren van een eend. Hun oppervlakte iszo klein, dat ze geen watermoleculen kunnen opnemen,integendeel ze stoten water af. Drijf uw geluk echter niette ver : glaswolisolatie die eerst dagenlang onbeschermdin de regen ligt op een werf en pas dan geplaatst wordt,zal toch een zekere hoeveelheid water kunnen bevatten,niet in maar tussen de vezels. Bij normaal gebruik kandit zich niet voordoen.

“een stevige isolatielaag is juist de oorzaak van conden-satie en schimmelvorming...”Laat u niet misleiden door dergelijke foute geruchten enbeweringen. Het is immers onomstootbaar vastgestelden bewezen dat enkel daar problemen optreden waar deisolatie ontbreekt of verkeerd werd aangebracht.

“om vocht buiten te houden, moet u letterlijk enfiguurlijk ramen en deuren zo goed als luchtdichtmaken ... ”Nog zo een misvatting. Isoleren en ventileren gaanimmers hand in hand. Het heeft geen zin om alles pot-dicht af te sluiten, om de warmte binnen te houden(omdat men heeft geïnvesteerd in een isolatie en mendus wil dat deze “rendeert” !). Ventileren is absoluutnoodzakelijk en in Wallonië staat men daar al verdermee : daar heeft men naast de thermische wetgevingook al een ventilatienorm die van kracht is !

“isolatie lost een vochtprobleem op...”Dit klopt niet, meer nog, onoordeelkundig geplaatsteisolatie kan zelfs een vochtprobleem verergeren. Het isdaarom absoluut noodzakelijk om eerst de oorzaak vanhet vochtprobleem krachtig aan te pakken en pas dan teisoleren.

Page 20: Vocht in huis? - Isover Trainingdocs.isover.be/FBP102_Vocht.pdf · 2013. 9. 11. · doorslaand vocht aan te pakken. Een spouwmuur bestaat uit een binnen- en buitenmuur, gescheiden

Vermijd vocht,begin bij de juiste isolatie.

20 >

Glaswol is in alle omstandigheden een verantwoordekeuze !Glaswol is niet hygroscopisch, dat wil zeggen nietvochtopnemend en heeft geen capillaire werking. Metandere woorden glaswol trekt geen vocht aan en slorptgeen vocht op.

Daarenboven blijft de duurzaamheid behouden : ze isvormstabiel, zakt niet uit, rot niet en vormt geen voe-dingsbodem voor schimmels en ongedierte.De prestaties (thermisch en akoestisch) van glaswol incontact met vochtige lucht of vochtige materialenblijven behouden.

Isover spouwplaten zijn ook in de massa gesiliconeerdals bijkomende bescherming tegen vocht. Eens geplaatstin de spouwmuur lopen de vezels in verticale richting,waardoor water, dat in contact komt met de isolatienaar beneden wordt afgevoerd.

Page 21: Vocht in huis? - Isover Trainingdocs.isover.be/FBP102_Vocht.pdf · 2013. 9. 11. · doorslaand vocht aan te pakken. Een spouwmuur bestaat uit een binnen- en buitenmuur, gescheiden

VOCHT > 21

Muren.

Isover mupan façade is de aangewezen glaswolisolatievoor spouwmuren. Isover mupan façade is een hardeglaswolplaat, voorzien van een geel Vetrotex® glasvliesen een zwart weerbestendig glasvlies. De ideale oploss-ing voor wie stijve minerale isolatiematerialen verkiest.

Isover mupan façade is tevens de ideale oplossing bijrenovatie voor gevels langs de buitenzijde. De platen zijn flexibel voor een vlotte plaatsing en kun-nen probleemloos en precies versneden worden dankzijhet Isover couplène mes. Ze kunnen bovendien tegeneen stootje en zijn dus bestand tegen de ruweomstandigheden op een werf.

Voor het na-isoleren van muren aan de binnenzijde,kleeft men op de binnenmuur een Isover calibelvoorzetwand. De Isover calibel voorzetwand bestaat uiteen harde glaswolplaat, verlijmd op een10 mm dikke gipskartonplaat.

Een tweede methode voor het isoleren langs de binnen-zijde bestaat erin te werken met een houten of metalenregelwerk. Tussen de regels wordt Isover sonepanel ofIsover soneroll geklemd en het geheel kan lucht- endampdicht afgewerkt worden door het plaatsen van eendampscherm. De structuur kan dan afgesloten wordenmet één of meerdere gipsplaten.

Isover mupan façade

Isover calibel

Isover sonepanel

Page 22: Vocht in huis? - Isover Trainingdocs.isover.be/FBP102_Vocht.pdf · 2013. 9. 11. · doorslaand vocht aan te pakken. Een spouwmuur bestaat uit een binnen- en buitenmuur, gescheiden

22 >

Daken.

Zowel bij nieuwbouw als bij renovatie kunt u ofwelwerken met een glaswolplaat en een afzonderlijklucht/dampscherm, ofwel glaswolisolatie met geïnte-greerde alu-kraft bekleding.

In het eerste geval brengt u eerst Isover uniroll aan, envult hiermee de volledige ruimte tussen de kepers tottegen het onderdak. Vervolgens brengt u een lucht /dampscherm aan, Isover flammex. Het lucht / damp-scherm wordt vastgeniet op de kepers met een overlap-ping van ongeveer 30 centimeter. De overlappingenworden met een dubbelzijdige tape, Isover isobuthylaan elkaar gekleefd.

In het tweede geval werkt u met een flensdeken enbrengt u meteen Isover rollisol plus aan, met aange-hechte alu-kraft bekleding. In dit geval moet u er wel opletten dat de alukraft laag goed aaneensluit en lucht-dicht wordt afgewerkt.

In het geval van bitumineuze onderdaken of bij afwezig-heid van een onderdak, moet de geïsoleerde structuurlucht- en dampdicht afgewerkt met een polyamidedampscherm. Deze folie, Isover vario km, reageert op deverandering van de relatieve vochtigheid.

In elk geval is het van belang bij een vochtprobleem tewerken met een isolatiesysteem, waarbij alle onder-delen zoals isolatiemateriaal, dampscherm, tape ... opti-maal op elkaar zijn afgestemd.

De voordelen van Isover glaswol in het kort.> blijvend hoge thermische isolatiewaarde> bestand tegen UV-straling> makkelijk te verwerken en te versnijden> vochtbestendig en waterafstotend> perfecte aansluiting tussen platen> brandveilig : klasse A0 volgens NBN S 21-203> dampdoorlatend> rot- en schimmelvrij> goedkeuringen : ATG voor spouwmuren en gevels

met open voegen> anorganische oorsprong> chemisch neutraal> recycleerbaar

Vermijd vocht,begin bij de juiste isolatie.

Systeem Isover uniroll = Isover uniroll

+ Isover flammex+ Isover isobuthyl

Isover rollisol plus

Isover vario km

Page 23: Vocht in huis? - Isover Trainingdocs.isover.be/FBP102_Vocht.pdf · 2013. 9. 11. · doorslaand vocht aan te pakken. Een spouwmuur bestaat uit een binnen- en buitenmuur, gescheiden

VOCHT > 23

De producten van Isover voldoen aan de nieuweEuropese normen EN 1609.

Met dank aan :

- Arch. Luc Schouppe

- Arch. Dr. Ir. Jan Lecompte

- Bureau Bouwtechniek

Het Isover couplène mes.

Het Isover couplène mes, voorzien van 2 snijkanten isspeciaal ontworpen voor het snijden van ons isolatie-materiaal.“Kleine vertanding”: voor het versnijden van harde glas-wolisolatie.“Grote vertanding”: voor het versnijden van halfhardeglaswolisolatie.

Dankzij een handvat in polypropyleen ligt het goed in dehand. Het bevat een schutstuk en kan bovendien wor-den opgehangen.

Page 24: Vocht in huis? - Isover Trainingdocs.isover.be/FBP102_Vocht.pdf · 2013. 9. 11. · doorslaand vocht aan te pakken. Een spouwmuur bestaat uit een binnen- en buitenmuur, gescheiden

Saint-Gobain Isover Benelux N.V.Pleinlaan 5B-1050 BrusselTel.: 02 645 88 21Fax : 02 645 88 58E-mail : [email protected]

www.isover.be