VMP congres Duurzame chemie en kunststoffen in kringlopen

Saskia WalraedtSr advisor sustainable products and processessw@essenscia.be

Duurzame chemie en kunststoffen in kringlopen

Hefboom 9 binnen Vlaams Materialen ProgrammaMet 5 actiesessenscia, VKC, Federplast, OVAM, FISCH

Samenwerking doorheen de keten

Zie hefboom slim samenwerkenSymbioseVIS VISIONS

FISCH

Innovatie & ontwikkeling van nieuwe business opportuniteiten rond duurzame chemieOntwikkeling van roadmaps

Transitie naar hernieuwbare grondstoffen

Zie hefboom BBEpresentatie T Schaerlaekens

=> Communicatie en afstemming tussen verschillende initiatieven is cruciaal

Duurzame chemie en kunststoffen in kringlopen

Aandacht voor grondstoffenefficiëntie• Valorisatie nevenstromen• Sluiten kringlopen• Optimalisatie processen

Minimalisatie van impact op ecosystemen

• Vermijden/Beperken emissies tijdens productiefase

• Transitie naar biogebaseerde grondstoffen indien eco²winstgevend

• Rekening houden met impact van afgewerkte producten tijdens gebruiksfase

www.essensciaforsustainability.be

Duurzame chemie en kunststoffen

Ontwikkeling van duurzame oplossingen voor maatschappelijke uitdagingen

Hefboom duurzame chemie en kunststoffen in kringlopen

Actieprogramma rond meer kringlopen sluiten

• Focus op kunststoffen• Hoe recyclage graad verhogen• Hoe acceptatie van recyclage

verhogen• Welke innovaties zijn hiervoor

nodig• Hoe verbetering meten

Overzicht actiepunten

• Actie 26: Samenstellen, coördineren en realiseren van Vlaamse innovatieprogramma’s voor materialen(kringlopen) met internationale ambitie en relevantie

• Actie 27: In kaart brengen en wegwerken van hinderpalen van de kringloopsluiting (o.m. kringloopvervuiling in relatie met wetgevingen mbt productveiligheid, gezondheid, milieu)

• Actie 28: Implementeren, verbeteren en ontwikkelen van (chemische en mechanische) technieken voor scheiding en/of zuivering van materialen na inzameling (via kringloopwinkels, containerparken)

7

Overzicht actiepunten

• Actie 29: Opstellen van Vlaamse indicatoren voor recyclage van polymeren en composieten van polymeren

• Actie 30: Uitwerken van een internationaal geaccepteerd toepassings label dat het percentage gebruikte recyclaten in een materiaal weergeeft, gekoppeld aan een certificeringssysteem

8

Actie 26 SVZ• Actie 26: Samenstellen, coördineren en realiseren van Vlaamse

innovatieprogramma’s voor materialen(kringlopen) met internationale ambitie en relevantie• Inventaris van alle lopende Vlaamse materialen innovatieprogramma’s mbt

sluiten van materiaalkringlopen mbt chemie en polymeren• Identificatie van nieuwe Vlaamse waardeketens met groot potentieel naar

materialenkringlopen • Opstart en realisatie van nieuwe Vlaamse innovatieprogramma’s (en hun

roadmaps) rond de meest belovende van deze nieuwe waardeketens• Koppeling met de EU agenda en optimalisatie van het gebruik van EU

subsidiekanalen mbt sluiten van materialenkringlopen voor chemie en polymeren

• Realisatie van collectieve innovatie-infrastructuren (kenniscentra, pilootinstallaties, demonstratoren, proeftuinen, business-incubatoren, business-acceleratoren, innovaties studio’s) voor de Vlaamse materialenkringloopeconomie

9

Opstart en realisatie van nieuwe innovatieprogramma’s

wordt opgenomen binnen FISCH in het kader van de

roadmaps die werden opgesteld.

Collectieve innovatie-infrastructuren : wordt ondermeer

onderzocht in Bluechem studie

Inventaris lopende innovatieprogramma’s :

Actie 27 SvZ

• Actie 27: In kaart brengen en wegwerken van hinderpalen van de kringloopsluiting (o.m. kringloopvervuiling in relatie met wetgevingen mbt productveiligheid, gezondheid, milieu) • In kaart brengen van mogelijke hinderpalen (op materiaalniveau in

relatie met het wetgevend niveau) voor kringloopsluiting in Vlaanderen • Definiëren van producten die in duidelijk omschreven toepassingen,

recyclaat kunnen bevatten• Keuze van de meetmethode(n) o.a. LCA-gebaseerde (via SUSCHEM-

kompas) en risico-analysen die toelaten de optimale kringloopsluitoplossingen te kiezen in een verruimde kringlooplifecycle

• Realisatie van acceptatie van producttoepassingen met recyclaat  

10

In kaart brengen juridische hinderpalen voor

kringloopsluiting : onderwerp van SUMMA onderzoek door

KUL.

Definieren van producten die in duidelijk omschreven

toepassingen recyclaat kunnen bevatten : uitgevoerd in

het kader van het Core project

Actie 28 SvZ• Actie 28: Implementeren, verbeteren en ontwikkelen van (chemische en

mechanische) technieken voor scheiding en/of zuivering van materialen na inzameling (via kringloopwinkels, containerparken)• Inventarisatie van de bestaande detectietechnieken voor het bepalen van de

samenstelling van materialen• Inventarisatie van de bestaande meettechnieken voor het bepalen van de

zuiverheid van materialen • Onderzoek naar de optimalisatie van de inzameling van post-consumer polymeren• Onderzoek naar de mogelijke rol van de sociale economie• Inventarisatie scheidingstechnieken (chemisch en mechanisch) • Identificatie van de sorterings-opportuniteiten en -problemen • Ontwikkeling en uitbouw van (chemische en mechanische) recyclagetechnieken • Implementatie ter plaatse van beschikbare en beheersbare chemische en

mechanische methoden (inclusief kosten-batenanalyse)• Onderzoek naar nieuwe chemische en mechanische detectie- en meetmethoden

voor specifieke scheidingsproblematieken

11

Inventaris bestaande detectietechnikeek ter beschikking bij VKC.

Meettechnieken voor het bepalen van de zuiverheid van materialen

mbt recycled content : S

tudie toonde aan dat het niet mogelijk is om

zuiverheidsgraad mbt recycled content te

bepalen. Op te volgen via

controle op inkomende grondstoffen en traceerbaarheid.

Optimalisatie van de inzameling van post-consumer polymeren.

Studie OVAM afgerond

Inventarisatie scheidingstechnieken (chemisch en mechanisch :

uitgevoerd ikv FISCH

Actie 29 SvZ

• Actie 29: Opstellen van Vlaamse indicatoren voor recyclage van polymeren en composieten van polymeren• Inventariseren van bestaande te recycleren polymeren• Inventariseren van potentiële te recycleren polymeren• Update en optimalisering van het luik polymeren in de Ecolizer (oa

recyclaten, biobased en virgin naast elkaar plaatsen qua milieu impact)• Doelstellingen voor % recyclage definiëren en draagvlak creëren• Actieplan opstellen om doelstellingen voor % recyclage te realiseren • Ontwikkelen van resource efficiency indicatoren voor producten (in

eerste instantie kunststof gebaseerd

12

Definitie doelstellingen % recyclage : ongoing

OVAM Studie potentieel inzameling harde kunststoffen.

Optimaliseren van Ecolizer : o

ngoing

Ontwikkeling resource efficiency indicatoren : SUMMA

onderzoek U Gent : dataverzameling en verwerking

ongoing

Actie 30 SvZ

• Actie 30: Uitwerken van een internationaal geaccepteerd toepassings label dat het percentage gebruikte recyclaten in een materiaal weergeeft, gekoppeld aan een certificeringssysteem• Certificering voor % recyclaat en ontwikkeling van een label• Optimalisatie van ‘recyclage/identificatie driehoek’ systeem

13

QA-CER certificatie systeem ontwikkeld door VKC en

label ontwikkeld. Contacten met EUPR en EUPC voor

koppeling naar EU niveau

Optimalisatie van recyclage/identific

atie driehoek :

stopgezet wegens buiten scope van het actieprogramma

Volgende stappen

• Afwerken openstaande acties• Definiëren van vervolgacties• Afstemming van acties met OVAM roadmap chemie en

kunststoffen en FISCH programma’s

14