sMeerWOrteL:een aBsOLute vereIste

grOenten Met een ster tOprestaurants In nY

KasteeL nIeuWenhOven

6 eettIps tegen stress

dIY

creatIeF Met een das

natuurLIJKe ZOnBescherMIng

VisitaEco lifestyle magazine voor bewuste levensgenieters

www.visitamagazine.be

14erIc Jansseune ZOnne-energIe In nIeuW-ZeeLand

juni 2014

ecO WOnIng Met OrangerIe

V.u.: E

lke A

erts

- Hos

te 4

1 - 3

290

Deur

ne-D

iest

specIaL

energie van de zon

OvernachtIng In cOnscIOus hOteL

WIn

PROMOTIE TOT 15/06/2014 GEEN VERZENDKOSTEN met code visita05

glutenvrij raw vegan gekiemd

www.he-be.com

RECEPT Courgette pasta met Super Guacamole 1 courgette

½ rijpe avocado 4 zongedroogde tomaten op olie 1 kl citroensap of appelazijn 1 kl He-Be Super Chef Detox 1 el verse koriander of peterselie 1 el He-Be Power Salad Topping

Super Chef Detox = smaak + optimale vertering

Power Salad Topping = langdurige verzadiging + plantaardige proteïnen

Rasp de courgette met de fijne tandjes van een dunchiller

of snijd lange slierten van de courgette met een gewone

dunschiller. Prak de avocado met een vork en voeg een

scheutje water, het citroensap en de Super Chef Detox

toe zodat je een mooie gladde guacamole bekomt.

Voeg de versnipperde kruiden en de fijngesneden

zongedroogde tomaatjes toe. Meng de guacamole met de

courgette pasta en werk af met de Power Salad Topping.

Inhoud

Beauty:natuurlijke zonbescherming

6 voedingstips tegen stress

04. Voorwoord04. Winnaar wedstrijd04. Colofon05. Visita Venster05. Winnaar wedstrijd06. Tuinieren: smeerwortel08. Duurzaam wonen: orangerie12. Bioweek12. Boekentip: Art d’Eco

13. specIaL: energie van de zon 14. Zonne-energie gebruiken: mogelijkheden 18. Voertuigen op zonne-energie20. Nieuw-Zeeland onder de zon22. Diverse toepassingen zonne-energie23. Kooptips zonne-energie

24. Er op uit: domein Nieuwenhoven26. recept: Artisjokdip met warme nachochips27. Wedstrijd: overnachting Conscious Hotel28. Groenten met een ster in NY30. Stressmanagement met je mond32. Beauty: Natuurlijke zonbescherming34. DIY: Creatief met een das

6

8

13

20

26

24 28

27

18

32

30 343

INHOuD

colofonverantwoordelijk uitgeverElke Aerts - Tsjuster Design Hoste 41 - 3290 Deurne-Diest info@visitamagazine.be +32 (0)479 80 21 14 www.tsjuster-design.be

redactie Elke Aerts, Frank Anrijs, lana Bauwens, Jimmy Coopman, Stijn De Kock, Kelly Eeckhaut, Marijke Hakkennes

cover Fotografi e: www.tsjuster-design.be

visita MembershipDe 6 uitgaven van 2014 in je brievenbus? België: €27 - Nederland: €34www.visitamagazine.be/visitamember

Oplage 1.000 gedrukte exemplaren

drukkerij Drukservice - Olen / gedrukt met milieuvriendelijke inkten op basis van plantaardige oliën op FSC-papier.

advertentiesElke Aerts +32 (0)479 80 21 14advertentie@visitamagazine.be

Visita Magazine is niet verantwoordelijk voor de inhoud van de advertenties, fouten in teksten en prijzen van artikels. Teksten en foto’s uit deze uitgave mogen niet zonder toestemming gekopiëerd worden. Alle verdere informatie is te vinden op

www.visitamagazine.be

voorwoordHoi!

Visita is deze keer zonovergoten! Nu ja, dat proberen we inhoudelijk altijd te zijn, maar nu doen we er qua thema nog een schepje bovenop ;)

Klonk zonne-energie vroeger nog als een ‘ver-van-mijn-bed show’, achter-af bekeken is het eigenlijk gewoon raar dat we zo’n grote en duurzame krachtbron niet eerder zijn gaan ver-kennen. We zetten de zon dus nog eens terecht in het zonnetje!

En zoals steeds valt er in de nieuwe Visita nog veel meer te beleven. Ei-gen jezelf een lekker plekje in de tuin (of op het balkon) toe, en laat je meevoeren in onze betoverende

eco-wereld!

Veel leesplezier!

In volgende visitaseptember 2014Lekker slapen

www.facebook.com/visitamagazine

Wedstrijdwinnaare-cursus natuurLIJK! MaMa

Mirjam eeckhout uit Molen-beek-Wersbeek is de winnares van de e-cursus Natuurlijk! Mama. We wensen haar (en haar oogappel(s)) veel plezier met haar prijs!

Wil je zelf ook aan de slag met deze cursus?http://urly.nl/missnatural

visita communityBabbel mee, stel vragen, help anderen, ga in discussie in de Facebookgroep ecologisch Leven.

Lid worden?

www.facebook.com/groups/ecologischleven

4

VArIA

events

Ouders natuurlijkZa 14 juni – 10-20u – Golden Tulip Arnhem-Doorwerth – Een beurs voor (aanstaande) gezinnen die interesse hebben in of affiniteit hebben met natuurlijk en bewust leven. Met als trefwoorden: natuurlijk, samen, biolo-gisch en duurzaam. Er zijn workshops, lezingen en activiteiten voor kinderen. www.oudersnatuurlijk.nl

viva Las vega’s Food FestivalZo 29 juni – 11-22u – Oldschool – Gaasterlandstraat 5 Amsterdam – Ook dit jaar kunnen vega’s, (begin-nende) flexitariërs en iedereen die geïnteresseerd is, genieten van een dag vol lekker eten, workshops, muziek, films en meer. Ook voor kinderen zullen er diverse dingen te doen zijn. www.vlvfoodfestival.nl

cursussen

natuurlijke huidverjongingOnline – Ontdek in 28 dagen met de online cursus ‘Natuurlijke Huidverjon-ging’ hoe je het maximale resultaat uit jouw huid kan halen en dat op een natuurlijke manier! Je leert hoe je het verouderingsproces kunt vertragen en je lichaam kunt voeden van binnen- én buitenuit voor een stralende huid! http://urly.nl/natuurlijkehuidverjonging

Meer energie in 30 dagenOnline – In de uitgebreide eCursus ontdek je alles wat je moet weten om je energieniveau drastisch te verhogen. Ik neem je 30 dagen lang aan de hand, en laat je stap voor stap kennismaken met beproefde technieken en levensveranderende gewoontes. http://urly.nl/energie30dagen

Opendeurdag

school van ayurvedaZo 8 juni – van 10 tot 18 uur – School van Ayurveda in Gent – Tijdens de open-deurdag kan je op een ontspannen wijze de school ontdekken, zijn werking en docenten, je vragen stellen, afgestudeer-den ontmoeten, gezellig samen zijn.10.00 u.: lezing Ayurvedische massage12.00 u.: Ayurvedische hapjes en

drankjes14.00 u.: voorstelling van de verschil-

lende opleidingen.16.00 u.: Eén jaar in de School van

Ayurveda (overzichtsprojectie)www.lies-ameeuw.com

visita venstervoor je ecologische uitstappen, cursussen en andere activiteiten

Wedstrijdwinnaars5x BrIta MareLLa LuMInOus FuchsIa

Kristof Breesch uit Schepdaaldayna ercanbrack uit Anscatherine clemens uit Sterrebeekgina rommens uit Kluisbergenartur Burm uit Huy

t.w.v. €22,95

nieuwe wedstrijd op p 27

Maar liefst 5 winnaars krijgen een exemplaar van deze fraai gestylede waterfilterkan van topmerk Brita toegestuurd. Zij die zich weldra kun-nen laven aan een gezond glaasje gezuiverd water zijn:

5

VISITA VENSTEr

smeerwortel: een absolute vereiste in je natuurlijke tuin!

Er bestaan vele materialen die als mulch gebruikt kun-nen worden, maar één plant steekt toch wel ver boven de anderen uit: smeerwortel! Er zijn simpelweg zoveel voordelen verbonden aan deze plant dat het een zonde is als je ‘m niet in je tuin hebt staan.

smeerwortelHet is belangrijk om de juiste soort smeerwortel te planten. Er bestaan natuurlijk vele soorten, maar de voor toepassingen in de tuin interessantste is echter

de Symphytum uplandicum. Deze soort groeit hard, heeft alle gekende voordelen van smeerwortel, maar verspreidt zich niet gemakkelijk via zaad. Hierdoor kan de plant redelijk eenvoudig onder controle gehou-den worden. Dit in tegenstelling tot bijvoorbeeld de Symphytum officinale.

te veel voordelen om op te noemenOver de gunstige eigenschappen van smeerwortel kan ik eigenlijk een boek schrijven, maar ik ga mij hier be-

Frank anrijs, getrouwd en papa van 3 kinderen, kreeg tuinieren met de paplepel ingegeven. Zijn ouders startten destijds het project Ygdrassil, waar Frank nu ook een grote rol in speelt. Mede omdat zijn kinderen kampten met allergieën ging hij op zoek naar de basis van gezonde voeding. Frank kwam daarbij al snel tot de oorsprong; biologisch, ecologisch en natuurlijk tui-nieren. Inmiddels geeft hij workshops en cursussen, en is hij graag bereid zijn kennis over tui-nieren en moestuinen met de Visita-lezers te delen. Een rubriek tjokvol ecologisch tuinplezier!

In een natuurlijke tuin is het gebruik van sproeistoffen uit den boze. Maar in jouw tuin groeit het onkruid waar-schijnlijk even hard als in de mijne. Hoe kan je dit nu onder controle houden of - nog beter - totaal vermijden?

6

NATuurlIJK TuINIErEN - Frank Anrijs

perken tot de thema’s die belangrijk zijn voor je tuin :)Allereerst is het een plant die heel diep wortelt en op die manier voedingsstoffen uit de diepte naar boven brengt. Elke winter, wanneer het blad afsterft, worden deze voe-dingsstoffen teruggegeven aan de bodem, maar dan bo-venop! Hierdoor wordt de bodem rondom deze smeer-wortel elk jaar een beetje beter en rijker.

Wanneer je de moeite neemt om de bladeren af te snij-den (dat kan tot 6 keer per jaar), kan je deze gebruiken als meststof. Smeerwortel is dus een natuurlijke, onuitputtelijke bron van voedingsstoffen in (en voor) je eigen tuin!Doordat de wortels zo’n uitge-breid stelsel vormen, leveren ze steevast een belangrijke bijdrage aan het verbeteren van de bodem. En uiteindelijk is die goede en ge-zonde bodem de basis waar we in een natuurlijke moestuin naar streven.

nuttig voor insectenIn mijn tuin staan vele struiken van deze (oorspronke-lijk russische) variant, en vreemd genoeg bloeit deze elk jaar op hetzelfde moment. Ongeacht de weersom-standigheden is dat altijd in de maand mei. De bloe-men bloeien vele weken en worden massaal bezocht door insecten. Het is heel fascinerend om van dicht-bij de activiteiten gade te slaan. Het gezoem rond de planten is bijna oorverdovend!

Heb je honingbijen of draag je hommels en solitaire bijen een warm hart toe? Dan mag deze plant eenvou-digweg niet in je tuin ontbreken.

Niet enkel gevleugelde insecten zijn idolaat van smeer-wortel, ook allerlei andere beestjes zoeken diens ge-zelschap graag op. Gigantisch veel spinnen (natuur-lijke vijanden voor plagen) en sluipwespen vinden een onderkomen onder de grote bladeren van de plant.

Doordat de afstervende bladeren een ideale bron zijn van voedingsstoffen, is er een grote opbouw van on-dergronds bodemleven rond de plant. De massale aan-

wezigheid van bacteriën en schimmels trekt dan weer regenwormen aan, waardoor de grond onder en rond een smeerwortelplant altijd veel muller, donkerder en simpelweg beter is dan pakweg een meter verder.

Maak je zelf compost?Wanneer je een moestuin bezit, is de kans groot dat je je eigen compost maakt. Tuinafval, resten uit het kippen-hok en van de keuken, dit alles tezamen vormt de ideale

basis voor uitstekende compost. Een probleem waar veel composteerders echter mee te

kampen hebben is het behalen van hoge temperaturen.

In een composthoop zitten dikwijls za-den en pathogenen. Om deze verwerkt te krijgen, moet je composthoop een

temperatuur van boven de 60°C halen. Smeerwortel is ook hier weer een redder

in nood! Afgesneden blad dat in de compost-hoop wordt vermengd, gaat heel snel broeien, ver-

teren en warmte ontwikkelen. Een composthoop bereikt veel sneller hoge temperaturen met een deel smeerwor-tel erin.

slakken, slakken en nog eens slakkenHet grootste probleem in elke tuin zijn volgens mij slak-ken. Ze vreten grote hoeveelheden groen en zeker in een vochtig voorjaar zijn er nauwelijks planten die ontzien worden. Nu wil het toeval dat smeerwortel een ruwha-rige plant is, en zulk blad is niet erg geliefd bij slakken. Snij het blad van de smeerwortel af en gebruik het als mulch tussen je planten.

De vraat aan planten zal sterk verminderen, terwijl de bodem verbetert en je planten extra voedingsstoffen krij-gen. Het resultaat zal je erg snel merken.

Dit zijn slechts enkele voordelen van de russische smeerwortel! Mocht je de kans krijgen deze fantastische plant te kopen of te ruilen, aarzel dan niet! Je zal er heus geen spijt van krijgen.

www.natuurlijkemoestuin.be

7

NATuurlIJK TuINIErEN - Frank Anrijs

een opmerkelijke wending

Geen betere manier om duurzaam wonen in de kijker te zetten dan zelf een kijkje te gaan nemen bij de mensen thuis! Van lage-energiewoningen en passiefhuizen tot houtskelet en ecologische materialen. De creativiteit van natuur en architectuur kent nauwelijks nog grenzen.

David Van Aken en Veerle De Mondt kochten in 2000 een bestaande woning op een mooi stuk grond in het Antwerpse Schoten. Hun doel was om het huis wat te renoveren en dat was dat. Wie de foto’s op deze pagina’s bekijkt zal echter tot de conclusie komen dat hun oorspronkelijke plan een nogal opmerkelijke – maar evenwel gunstige – wending heeft genomen. In gezelschap van Dirk Thiers, architect van dit fraaie staaltje bouwkunst, leggen de twee ons uit hoe het verhaal én hun nieuwe huis in elkaar steekt.

David Van Aken (links)Veerle De MondtDirk Thiers (rechts)

8

WONEN

WateroverlastDe originele woning dateerde uit 1960 en had dus een aantal ouderdomskwaaltjes die opgelost moes-ten worden. Volgens Veerle was het ook niet meteen hun droomwoning, maar viel er desondanks zeker iets van te maken. Het keerpunt in hun plan kwam er toen bleek dat de gekochte lap grond, mede door de nabij-heid van het Klein Schijn (een zijrivier van de Schelde, nvdr.), bij heftige regenval volledig onder water kwam te staan.

Veerle: ‘De tuin was regelmatig een regelrechte vijver en in de kelder was het dragen van laarzen zelfs niet meer toereikend. Het stuk grond ligt erg laag en het bleek dat een dergelijke overstroming wel vaker was gebeurd. Daar had de makelaar natuurlijk met geen woord over gerept (lacht).’

David: ‘Toen we gingen informeren naar oplossingen werden ons allerlei systemen en constructies aange-

raden, zoals het ommuren van het terrein, het plaat-sen van pompen, enzovoort. Daar hadden we be-paald geen zin in. De enige andere mogelijkheid leek iets eenvoudiger; het huis slopen, de grond ophogen en opnieuw beginnen bouwen. Dat was even slikken, maar we besloten wel om het dan maar ineens goed aan te pakken.’

eco-mindedAllebei arts zijnde dragen David en Veerle gezond-heid en ecologie hoog in het vaandel. Twee van hun kinderen hebben bovendien te kampen met astma, dus waren ze sowieso overtuigd van het belang van schone en gezonde lucht. Zodoende lag al snel het idee op tafel om een woning te bouwen die aan al die aspecten kon voldoen. Wat ze nodig hadden was een architect met kennis van zaken, en liefst nog iemand die de bouw ook dagelijks kon opvolgen. De oplossing, in de persoon van Dirk Thiers, vonden ze op slechts een steenworp afstand.

linksboven: De slaapkamers voor de 5 kinderen kunnen later makkelijk naar 3 grotere kamers gebracht worden.rechts: De ruimte tussen de glazen buiten- en binnenwand fungeert als thermische buff er en zorgt voor de opslag van zonnewarmte.

WONEN

9

Dirk: ‘Met de fiets ben ik hier inderdaad in een paar minuten (lacht). David en Veerle waren allereerst te spreken over het ontwerp dat ik hen voorlegde, en het feit dat ik vlakbij woon maakte het inderdaad een stuk eenvoudiger. Het was zeker een uitdaging om dit pro-ject in goede banen te leiden. Vooral de beginfase was natuurlijk best spannend.’

David: ‘Het huis is nu volledig onderkelderd en uiter-aard helemaal ‘waterproof’. Ook die grote kelder was niet het oorspronkelijke plan, maar we zijn er – ondanks een paar niet ingecalculeerde extra kosten – achteraf wel blij mee. We hebben vijf kinderen en die moeten hun spullen natuurlijk kwijt kunnen (lacht). Omdat de rest van het huis voor het grootste deel uit glas bestaat was die extra bergruimte erg handig.’

glashelder gebouwdDe hoeveelheid glas is inderdaad indrukwekkend. En functioneel bovendien! Het principe is hetzelfde als een zogenaamde orangerie; een half gebouw, half ser-re die vroeger vooral gebouwd werden om te kunnen pronken met tropische planten en bomen. Nu zorgt eenzelfde soort bouwwerk voor een zelfregulerende verwarmingsmethode.Dirk: ‘Hierdoor kan je optimaal gebruik maken van zonnewarmte en is extra verwarming bijna overbo-dig. Ook in de winter, bij een laag invallende zon, zorgt deze ‘serre’ voor een aangename binnentemperatuur. Sterker nog, net dan heb je het grootste rendement!

De ruimte tussen de glazen buiten- en binnenwand fungeert als thermische buffer en zorgt voor de opslag van zonnewarmte. Die kan je vervolgens controleren door gebruik te maken van de dakluiken in het plafond en – indien nodig – door de binnenschuifdeuren te ope-nen of te sluiten. Bij erg hoge temperaturen zorgt ook de zonwerende beglazing op het dak dat de binnen-temperatuur beheersbaar blijft..’ David: ‘Normaliter zorgt de domotica automatisch voor het bedienen van de luiken, maar eerlijk gezegd staat de warmtesensor op een ietwat verkeerde loca-tie (lacht). Het gevolg was dat de luiken te vroeg open gingen en zo de warmteopslag teniet deden.’

Dirk: ‘Als de domotica eenmaal correct is ingesteld zijn hoge temperaturen echter perfect beheersbaar. Voor een goede verspreiding van de warmte zijn ook de juiste natuurlijke materialen onontbeerlijk. Zo is een gedeelte van de wanden met leem bepleisterd en ge-bruikten we een grootformaat Chinese blauwe hard-steen voor de vloer. Allemaal materialen die de warmte uitstekend vasthouden en langzaam terug afgeven.’’

Bio-ecologischDavid en Veerle lieten ook een warmtepomp en vloer-verwarming installeren. Hun woning is dus niet volledig passief, maar wel bio-ecologisch. Dus zo min mogelijk chemische of schadelijke stoffen in en rond de woning, en energie- en waterbesparend.

In de tuin genieten de kinderen zelfs tot in oktober van de onverwarmde zwemvijver. “Onze kinderen zijn niet kouwelijk aangelegd.” Er is ook een plaats voorzien waar het gezin binnenkort gezelschap krijgt van kippen.De ruime inrit aan de voorkant van het huis is er niet alleen voor de auto maar ook voor de fietsen van de kinderen en al hun vrienden.

10

WONEN

architect: www.thiersvanherreweghe.eu

David: ‘Zoals Dirk al zei zijn alle gebruikte materialen 100% natuurlijk. Voor de elektriciteit hebben we geko-zen voor zonnepanelen, waarbij het teveel aan energie-productie wordt doorgegeven aan het energiebedrijf, en waar wij op onze beurt voor gecompenseerd worden. Er is ook een regenwaterrecuperatiesysteem voor de toiletten.’

Dirk: ‘Op de bovenverdieping is er geen actieve verwar-ming, en die is ook niet nodig. In een grondig geïsoleerde en luchtdichte woning als deze heb je natuurlijk wel een goed actief ventilatiesysteem nodig om de luchtkwali-teit gezond te houden. Een systeem dat bovendien geen energie- of warmteverlies tot gevolg heeft.’

Kant-en-klaar geleverdOndanks de lange aanloop (pas in 2009 kon er eff ectief met de bouw begonnen worden), was de praktijk sneller klaar dan de theorie. Temeer omdat het huis grotendeels in geprefabriceerde houtskeletpanelen werd aangeleverd.

Dirk: ‘De fundering nam eigenlijk nog de meeste tijd in beslag. De beglazing werd ter plaatse door de hoofd-aannemer geplaatst. Die was ook verantwoordelijk voor het buitenschrijnwerk en de luchtdichting.’

David: ‘Al de ramen zijn trouwens dubbelglazige hoog-rendementsbeglazing. Driedubbel glas was niet nodig omdat de buff ering met extra beglazing van de orange-rie die functie overneemt. ‘

toekomst-proofDe ruimte die de nieuwe woning biedt komt met zo’n groot gezin goed van pas. Het gelijkvloers omvat – be-halve de woonkamer en keuken – een inkomhal, gang,

toilet en dressing. Plus een ruime slaapkamer en vol-ledig uitgeruste badkamer. Veerle: ‘De bovenverdieping heeft 5 slaapkamers, een dressing, een speel- en bergruimte, én een ruimte die we de tv- en multimediakamer noemen (lacht). En na-tuurlijk is er een extra badkamer en een toilet.

David: ‘Feitelijk wonen wij, als ouders, op de beneden-verdieping. Dat is, onze latere oude dag indachtig, een bewuste keuze. Als de kinderen hun wasgoed nou eens zelf naar beneden zouden dragen, hoefden we nu al de trap niet meer op (lacht).’

Veerle: ‘Als er kinderen het huis uit zijn, kunnen we de slaapkamers en de andere ruimten vrij eenvoudig aan-passen. We zouden er drie grotere slaapkamers van kunnen maken, en eventueel een keuken en woonka-mer kunnen inrichten. Zodat we letterlijk een extra ap-partement, een zogenaamde kangoeroewoning, op de bovenverdieping hebben.

Klinkt als muziekOf ze tevreden zijn met de uitkomst van hun ietwat ge-wijzigde plannen?

David: ‘jazeker. Als we weer opnieuw konden beginnen zou ik zelfs nog een stapje verder gaan en voor een vol-ledig passieve woning kiezen. Het scheelt nu echter niet veel. De ruimte is simpelweg super. Ik speel zelf klassieke muziek, en een aantal van onze kinderen spelen ook een instrument. Vaak musiceren we samen in de orangerie en dat klinkt fantastisch. Geweldige akoestiek!’

11

WONEN

ZONEnergie van de

14

www.groenevakantiegids.nl

Bioweek vlaanderen – 7 t/m 15 juni 2014

Mee met de BioweekNaar jaarlijkse en gezonde traditie is er ook dit jaar een nieuwe editie van de Bioweek Vlaanderen. Deze loopt van 7 tot en met 15 juni en zal eens te meer aantonen hoe divers en rijk het aanbod aan biologische produc-ten tegenwoordig is.

uiteraard valt er tijdens de Bioweek over heel Vlaande-ren het nodige te beleven en te proeven! Op de website www.bioweek.be kan je terecht voor alle info over de meer dan 100 activiteiten waar je je biologische hartje aan kan ophalen.

Ook vind je er inspirerende verhalen van dertien Vlaam-se ambassadeurs, waarbij ze vertellen over hun vak, hun passie en de reden waarom ze, ondanks de behoorlijke strenge controles en wettelijke eisen, toch blindelings voor bio gekozen hebben. Omdat ze nu eenmaal veel waarde hechten aan thema’s als ecologie, diervriende-lijkheid, kwaliteit en gezondheid.

www.bioweek.bewww.biogenietengids.be

Wie nu al wegdroomt bij het vooruitzicht van een heer-lijk bio-ijsje, een slokje bier of wijn, of een hap van een artisanaal kwaliteitsbrood, rept zich als de weerlicht naar de activiteitenkalender. Voor een handig overzicht van bio-adresjes in je buurt kan je bovendien terecht op www.biogenietengids.be

art d’ecoDat onze redactieleden niet de minsten zijn, maakt het nieuwe boek Art d’Eco wel duidelijk! recycleerkoningin Kelly Eeckhaut toont je in vier hoofdstukken de meest creatieve en waanzinnige upcycling tips, waarbij de term ‘nutteloze voorwerpen’ als een regelrecht taboe mag wor-den beschouwd. In Kelly’s duurzame wereld krijgt alles een nieuw leven, zonder dat het saai of lelijk wordt.

Duidelijke foto’s, handige werkfi ches en meer dan 40 cre-atieve ideeën maken dit brandend actuele doe-het-zelf boek toegankelijk voor iedereen. Een must voor wie meer wil doen met minder!

vanaf begin juni te koop bij je boekhandel.Art d’Eco is een uitgave van Davidsfonds uitgeverij, en telt 224 pagina’s. Prijs: €22,50.

12

VArIA

ZONZONZONZONZONZONZONZONZONZONZONZONZONZONZONZONZONZONZONZONZONZONZONZONZONZONZONZONZONZONZONZONZONZONSpecial

Energie van de

een zonnige toekomstZonne-energie is niet de toekomst...we kunnen er nu al van genieten! Velen kozen bewust voor deze duurzame energiebron en ze zullen niet de laatsten zijn. Toch is ook deze sector onderhevig aan de zogenaamde greenwashing en kan je je maar beter goed laten informeren. We zetten alle mogelijkheden en aandachtspunten daarom even voor je op papier.

Zon op wieltjesOok mobiliteit is gebaat bij zonne-energie. Wie tig jaar geleden had voorspeld dat voertuigen (en apparaten) op zonlicht zouden kunnen functioneren, was wellicht voor fantast uitgemaakt. Nu wordt duidelijk hoezeer ze het bij het rechte eind had-den. Ook kom je erachter hoe je dankzij zonlicht kan genieten van een lekker koel ijsje!

nieuw-Zeeland onder de zonEric Jansseune is een geboren Belg, maar woonachtig in Nieuw-Zeeland. Als specialist in Solar Energy springt hij in de bres voor een beter duurzaam nationaal energiebeleid en tracht hij de licht sceptische ‘Kiwi’s’ te overtuigen van de daarvoor aanwezige potentie in hun thuisland. En natuurlijk geeft hijzelf meteen het goede voorbeeld.

14

18

20

dienen. We zetten ze allemaal even in het zonnetje en vermelden waar je rekening mee dient te houden.

thermische zonne-energie

Het zonlicht wordt omgezet in warmte. Een zonneboi-ler met zonnecollectoren zorgt voor warm water voor douche en sanitair (40% rendement). Ook het verwar-men van je woning of zwembad is mogelijk, met zelfs nog meer rendement tot gevolg (60-80%). In een ge-middeld gezin is warm water alleen al goed voor 15 tot 20% van de energiefactuur. Hier valt dus zeker iets te besparen. Opgelet: in de winter is er in de Benelux vaak niet genoeg zon (of te korte dagen) om enkel met de zonneboiler te werken. Een optionele externe warmte-bron voorzien is dus wenselijk. Calculeer dat in voor je een keuze maakt.

Over zonne-energie is al veel gezegd en geschreven. Hoewel de aanvankelijke stormloop voor zonnepanelen en andere toepassingen inmiddels wat geluwd is, kan er wat ons betreft echter niet aandacht genoeg aan geschon-ken worden. Geschreven op een dag dat het hoofdonderwerp dit redactielid van de nodige Vitamine D voorziet, nemen we de energierijke toepassingen van de zon dus nog een keertje onder de loep.

een zonnige toekomstscience-fiction?In mijn – al veel te lang vervlogen – jeugd las ik wel eens een stripverhaal of boek waarin gerept werd over futuristische woningen, auto’s, vliegtuigen en an-dere machines, louter functionerend op zonne-energie! Dat deze destijds als ‘fantasierijk’ beoordeelde verha-len anno 2014 voor het overgrote deel werkelijkheid zouden worden had ikzelf – en niemand met mij – ooit durven bevroeden.

De auto’s en vliegtuigen mogen dan nog niet helemaal op punt staan, qua wonen is wellicht iedereen met het fenomeen zonne-energie bekend. Talloze burgers za-gen heil in een behoorlijk forse investering in zonnepa-nelen en -collectoren. Hetzij vanuit een ecologische be-wustzijn, vanwege de op termijn fi nanciële voordelen, of natuurlijk een combinatie van die twee. Overheids-subsidies maakten die keuze vaak extra aantrekkelijk.

links en rechts kreeg de sector zeker wat kritiek te verduren, en lang niet elke burger in de Benelux kreeg wat hij verwachtte. Niet zelden omdat ook in deze be-drijfstak de greenwashing uiteindelijk had toegesla-gen. Het is niet het imago dat zonne-energie verdient, maar de klant is (terecht) kritischer geworden.

In het zonnetjeBelangrijk is dat je weet welke mogelijkheden en sys-temen er inmiddels bestaan en waar ze precies toe

14

SPECIAl: ENErGIE VAN DE ZON

Fotovoltaïsche zonne-energie

Fotovoltaïsche cellen zetten het zonlicht om in elektri-citeit. Het rendement wordt doorgaans geschat tus-sen de 5-25%. Als je meer energie produceert dan je verbruikt, draait je elektriciteitsmeter terug en je kan de overtollige stroom verkopen (feed-in tarief). De zon hoeft niet noodzakelijk pal op de cellen te staan, want door voldoende licht produceren de panelen al ener-gie. Omgekeerd geldt wel dat een streepje schaduw, van bijvoorbeeld een boom of een lantaarnpaal, er kan voor zorgen dat je installatie volstrekt waardeloos is. Houd dus rekening met de omgeving van je woning en met alle andere factoren die een invloed kunnen heb-ben (waarover later meer).

passieve zonne-energie Deze versie van zonne-energie behoeft geen technolo-gische know-how, maar werkt louter op gezond bouw-technisch verstand. De constructie van je woning zorgt ervoor dat je optimaal van de primaire energie van de zon gebruik kan maken, in die mate dat er helemaal geen externe warmtebron meer nodig is. Je woning wordt dus als het ware zelfregulerend.

Kenmerkend zijn natuurlijk de grote ramen om vol-doende zonlicht te kunnen binnenlaten. Verder dient de eco-architect rekening te houden met allerlei bij-komende factoren. Zoals de ligging van je huis (ten opzichte van de zon), en de invloed van de omgeving op de lichtinval. Nadeel is dat het ‘s zomers wel eens te warm zou kunnen worden. Een zonwering voorzien, of een (grote) boom plaatsen, is dan een prima oplos-sing. uiteraard kan passieve zonne-energie alleen als je van plan bent een nieuwe woning te bouwen.

toch isolerenDe zon schijnt sowieso, dus kan je er maar beter ge-bruik van maken! Wel blijft het belangrijk om goed te isoleren. Dat de energie van de zon gratis beschikbaar is, betekent nog niet dat we er kwistig mee moeten omspringen.

een zonnige toekomst

Luifel van bamboe In Visita 09 namen we een kijkje in de woning van eco-architect Pieter Verstraete. Het raam zorgt voor de passieve zonne-energie. Ondertussen is de luifel van bamboe geplaatst om te felle zon te-gen te houden.www.neo-architectuur.be

15

SPECIAl: ENErGIE VAN DE ZON

de nadelenuiteraard kleven er aan zonnepanelen ook nadelen. Die zijn zeker te overzien, maar dat neemt niet weg dat je ze beter kan incalculeren. De prijs van een gemiddeld zon-nepaneel is namelijk best hoog.

1. Levensduur: Zonnepanelen op zich hebben een lange levensduur. De omvormers daarentegen geven de geest na gemiddeld 8-10 jaar. Deze moeten snel vervangen worden omdat je anders natuurlijk geen rendement hebt. Vraag steeds naar de kostprijs voor een nieuwe omvormer en de installatie ervan bij je leverancier.

2. Weersomstandigheden: Ironisch genoeg kan teveel zon zorgen voor een lager rendement. Dit wanneer de zonnepanelen oververhit geraken. De aankoop van zon-nepanelen kan je ook best vergezellen van een verzeke-

ring met daarin een clausule tegen beschadiging door o.a. hagel, sneeuw en wind. Tel ook die kostprijs bij je aankoop en weeg je investering nauwgezet af. Derge-lijke polissen kunnen – afhankelijk van je installatie – na-melijk flink oplopen.

3. geen zonovergoten land: We leven in de Benelux, niet in Zuid-Afrika. Er is dus geen ‘constante’ zonne-energieproductie mogelijk. Al is het evenwel voldoende en blijft zoiets moeilijk in te schatten.

4. Onderhoud: Zorg dat je zonnepanelen goed onder-houden worden en zoveel mogelijk vrij zijn van (fijn) stof en vuil. Het rendement kan er aanzienlijk door verminde-ren. Zonnepanelen worden – mede om die reden – vaak schuin geplaatst, zodat de regen stof en vuil vanzelf kan wegspoelen.

5. plaatsing en oriëntatie: Zoals gezegd is de plaatsing natuurlijk erg belangrijk. Mogelijk heeft je bestaande woning niet zo’n goede ligging of staat je dak, functio-neel gesproken, niet in een ideale richting. Een andere factor is het type dak (punt, plat,...) Kortom: niet alleen de kwaliteit van je installatie bepaalt je rendement. Als je leverancier met geen woord over bovenstaande thema’s rept...bedank hem/haar en be-zoek de concurrentie.

6. ventilatie: Een goede ventilatie (aka: afkoeling) van je zonnepanelen zorgt voor een beter rendement. Wat dat betreft is er vaak discussie over welke optie beter zou zijn: het zogenaamde on-top systeem (zonnepane-len die op enkele centimeters boven je dakpanelen wor-den geplaatst) of geïntegreerde systemen waarbij de zonnecellen letterlijk op je dakplannen worden gekleefd. Voordeel van het laatste systeem is natuurlijk dat je aan niets merkt dat je gebruik maakt van zonne-energie, terwijl het traditionele systeem niet zelden als lelijk er-varen wordt. Daar staat tegenover dat de ruimte tussen het paneel en je dakpannen een natuurlijke ventilatie heeft. De cijfers betreffende het rendementsverlies van een geïntegreerd systeem variëren nogal, maar voorals-nog lijkt dit geen al te groot verschil op te leveren. Maar toch: goed informeren is de boodschap!

16

SPECIAl: ENErGIE VAN DE ZON

7. schaduw: Dit hangt wat samen met punt 5, maar verdient toch een eigen topic. Een beetje schaduw op je zonnepaneel kan al nefast zijn voor je rendement. De meeste fotovoltaïsche zonnepanelen werken in serie en het rendement is zo hoog als de zwakste schakel. Zorg dat je zonnepanelen volledig door de zon belicht worden en geen (schaduw)hinder van bomen, lantaarnpalen of andere woningen ondervinden.

Conclusie: ga in zee met een installateur met het no-dige inzicht, eventueel vergezeld van een architect met dezelfde eigenschappen. Zeker: de cijfers in het kosten-plaatje zullen niet milder worden, maar wie eenmaal de juiste installatie op de juiste manier heeft geïnstalleerd zal daar op termijn de vruchten van plukken.

terugverdientijdZoals de gemiddelde Amerikaans actieheld wel eens placht te zeggen: ‘it’s payback time!’. Alleen...hoe lang duurt het nou echt voor je investering in zonnepanelen en andere toepassingen voordelig begint te worden? Helaas is dat onmogelijk exact te berekenen, want veel hangt af van de eerder genoemde factoren, de kostprijs (subsidies?) en je startenergieverbruik. Voor thermische zonnecollectoren mag je wel rekenen op 5 à 10 jaar.

We hopen niet dat al deze factoren het punt van dit arti-kel vertroebeld hebben. Het gebruik van zonne-energie is altijd een goede keuze. De economische terugver-diendtijd is zeker interessant , maar het is de vraag of die naar de toekomst toe als belangrijkste parameter kan blijven gelden. Immers: als de middelen er zijn, is zonne-energie altijd een goede investering. Punt.

het opslagprobleemHoe vergevorderd de technologie tegenwoordig ook is, zonne-energie kampt nog steeds met één probleem; opslag! Zonne-energie kan probleemloos gegenereerd worden, maar we zijn er nog niet in geslaagd deze te stockeren. M.a.w.: de energie die we niet gebruiken zijn we kwijt en we kunnen deze niet bewaren voor periodes waarin het rendement minder is, zoals ‘s winters.

technologie komt op stoomIetwat genuanceerder: het kan wel, maar de daarvoor benodigde (spits)technologie is een bijzonder dure onderneming. Dat is echter buiten een aantal Australi-sche ingenieurs gerekend, die hoogstwaarschijnlijk het probleem de wereld uit zullen helpen. Het systeem ge-naamd de Start-up Terrajoule zou het mogelijk maken om zonne-energie op te slaan en terug vrij te geven wanneer dat nodig blijkt. Een doorbraak!

De technologie blijkt even simpel als revolutionair en verloopt kort samengevat als volgt; zonnewarmte wordt gebruikt om stoom op te wekken, waarna die vervol-gens wordt gecondenseerd in waterreservoirs. De op-geslagen energie kan het water, op elk gewenst mo-ment, opnieuw naar stoom omzetten. Eenvoudig maar efficiënt, en bovenal betaalbaar! Het project is momen-teel nog in de ontwikkelingsfase maar zal vanaf 2015 gebruiksklaar en beschikbaar zijn.

www.terrajoulecorp.com

17

SPECIAl: ENErGIE VAN DE ZON

nuna7

In de race voor duurzaamheid

www.nuonsolarteam.nlwww.solarchallenge.org.za

het nuon solar team viert feest na winst van zonnewagen nuna7 in de World solar challenge 2013.©Jorrit lousberg

©Jo

rrit

lous

berg

©Hans Peter van Velthoven

Een eerdere wedstrijd; de World Solar Challenge in 2013 hadden ze al glansrijk gewonnen. Het achter-liggende doel is duidelijk; de wereld laten zien wat er mogelijk is op het gebied van high-end technologie en duurzaamheid. En niemand zal ontkennen dat com-petitie een goede factor is om ontwikkelingen in een stroomversnelling te krijgen.

De race start op 27 september 2014 en duurt 8 dagen. Het vertrekpunt is Pretoria, loopt langs verschillende grote steden, en eindigt tenslotte in Kaapstad.

Meer info:

Het Nuon Solar Team, een geselecteerde groep studen-ten van de Technische universiteit Delft, maakt zich op voor de Sasol Solar Challenge in Zuid-Afrika. Met de Nuna7, het door hen ontwikkelde prototype van een door zonne-energie aangedreven auto, zal men dan een gooi naar de beker doen.

Hoe fantastisch zou het zijn als al onze voertuigen op zonne-energie konden rijden? Wel, zo fantastisch als op deze pagina’s geschreven staat. Zeker, het is nog lang niet de standaard, maar als je ziet in welk tempo de ontwikkelingen zich opvolgen zal het niet lang meer duren voor de fotovoltaïsche cel onze straten zal inpalmen. Ook de ijscoman is er blij mee!

18

SPECIAl: ENErGIE VAN DE ZON

duurzaam toeristentreintje

Wie het Nederlandse Breda een toeristisch bezoek wil brengen, kan zich vanaf heden op een milieuvriendelijke en tegelijk ludieke manier door de stad laten rijden. Het toeristentreintje, een initiatief van ondernemer Toon van Achterberg, is uitgerust met achttien zonnepanelen. Goed voor zo’n 100 kilometer per dag! ‘s Avonds of bij minder zonnig weer kunnen de accu’s via het elektrici-teitsnetwerk worden opgeladen. www.bredacitytour.nl

de solar Ice cream car

gekoeld door de zon De Solar Ice Cream Car is een verrijdbare ijskar die vol-ledig op zonne-energie functioneert. De afgelopen ja-ren zijn er 2 prototypes van gemaakt, en zal naar alle waarschijnlijkheid weldra in productie gaan. Het is wel-licht een contradictie van jewelste: roomijs koelen met behulp van zonnewarmte, maar het is natuurlijk een fantastisch initiatief en een duurzame oplossing. Cool!

www.solaricreamcart.eu

©Jo

rrit

lous

berg

Vanaf zaterdag 19 april tot en met zondag 26 oktober zal je elke woensdag, vrijdag, en weekeinden een ritje met de Breda City Tour kunnen wagen. Het vertrek is op vaste tijdstippen.

Meer info:

19

SPECIAl: ENErGIE VAN DE ZON

nieuw-Zeeland onder de zon

Zijn bedrijf Ewatec-Global levert advies en audits voor een duurzaam energie- en waterbeheer, opleidingen en infosessies, én het leveren en plaatsen van installaties voor zowel residentiële, commerciële als industriële toe-passingen. Nodeloos te zeggen dat Eric al de nodige projecten op zijn naam heeft staan, waarbij zijn eigen woning natuurlijk één van de stokpaardjes is.

Als eerste willen we natuurlijk graag weten hoever Nieuw-Zeeland voorop loopt in het benutten van zonne-energie. Het antwoord blijkt echter tegen te vallen.

sceptisch ingesteldVolgens Eric zijn Kiwi’s (bijnaam voor inwoners van Nieuw-Zeeland, nvdr.) nog steeds behoorlijk sceptisch als het op zonne-energie aankomt. Dergelijke twijfels zijn natuurlijk niet uniek voor Nieuw-Zeeland alleen, want hoewel de populariteit in sommige landen zeker gestegen is, zwaait zonne-energie nog steeds niet de scepter over de wereldwijde energieproductie. En daar zijn volgens Eric verschillende verklaringen voor.

Eric Janseunne: ‘De grootste obstakels om een door-braak van duurzame energie te bewerkstelligen zijn de

Eric Jansseune is een geboren Belg maar emigreerde in 2005 naar het verre Nieuw-Zeeland. Als ingenieur inzake zonne-energie en milieubeheer was het oprichten van een daarin gespecialiseerd engineeringsbedrijf uit-eindelijk een kleinere stap dan zijn verhuizing. Ook voordien zette Eric zich actief in voor het promoten van deze duurzame energiebron. Onder andere door middel van lezingen, columns, scripties én het geven van opleidingen. Zijn uiteindelijke doel? Bijdragen aan een duurzame energie-infrastructuur in Nieuw-Zeeland!

20

SPECIAl: ENErGIE VAN DE ZON - Interview

tegenstrijdige berichtgevingen en de – helaas – vaak verkeerde adviezen die bedrijven hun klanten meege-ven. Al te vaak worden mensen opgezadeld met een systeem dat niet toereikend is, danwel dat m’n flink betaald heeft voor apparatuur die men helemaal niet nodig blijkt te hebben.’

green (looking), but not cleanDaarbovenop wil de overheid op het vlak van duur-zaamheid niet bepaald meewerken. Al helemaal niet aan een duurzamer energiebeleid.

‘Nieuw-Zeeland loopt zowat 15 jaar achter op de rest van de wereld. Men is hier erg conservatief en wil al-leen maar geld verdienen aan elektriciteit. Dat is ver-gelijkbaar met België, waar Electrabel de gemeenten miljoenen toestopt(e) om burgers hun stroom te laten verbruiken. De overheid in Nieuw-Zeeland laat uitschij-nen dat het land voor 70% op hernieuwbare energie draait, maar in de totale energieproductie geldt dat voor slechts 18%. De rest is energie, opgewekt door fossiele brandstoffen, voor verwarming en transport.’

verborgen kosten Dit jammerlijke bewind blijft helaas niet beperkt tot de energiesector. Ook de melkindustrie in Nieuw-Zeeland is gigantisch en zorgt voor een aanzienlijke vervuiling. Onder andere door het methaan dat de koeien uitsto-ten, en de vervuiling van rivieren en vijvers door het lo-zen van tonnen afval- en meststoffen.

‘Ook daar staan vanuit de overheid geen duurzame op-lossingen tegenover. Net als de huidige energie-infra-structuur zorgt al die vervuiling voor ‘verborgen kosten’, die uiteindelijk gewoon door de burger moeten betaald worden. Vrijwel niemand schijnt dat te beseffen.’

Land met potentieDie feiten zijn des te schrijnender als je beseft dat het land alle potentie heeft om het anders aan te pakken. De Nieuw-Zeelandse natuur biedt alle mogelijkheden om energie te halen uit water, zon en biomassa. Het land lijkt er zo ongeveer voor gemaakt! Die conclusie was voor Eric ook de aanleiding om een hernieuwd energie-plan samen te stellen onder de noemer ‘repower N-Z’, in de hoop daar vanuit de overheid reactie op te krijgen.

‘Het is ook echt nodig, want er zijn in dit land voldoende problemen op het vlak van energie. 80% van de huizen verwarmen, koken en douchen nog steeds elektrisch, dus zeer inefficiënt. Het energieverbruik en de daaraan gerelateerde ecologische voetafdruk is torenhoog, ook vanwege het vele transport en het gebruik van stok-oude auto’s. Daarbovenop zijn er massa’s slecht – of helemaal niet – geïsoleerde huizen met damp- en vocht-problemen, met veel astma en allergieën tot gevolg. Dat kan en mag niet blijven duren.’

het goede voorbeeldOmdat woorden alleen niet genoeg zijn, maakte Eric van zijn eigen woning het toonbeeld van duurzaam energiegebruik. Dankzij dit project, en het verspreiden van relevante informatie over nieuwe en beter metho-den, hoopt Eric burgers en overheid te overtuigen van een nieuwe, betere aanpak.

Zijn zogenaamde ‘Positive Energy House’ is zonder meer uniek in Nieuw-Zeeland en beschikt onder andere over de volgende systemen:

− Solar hot water: bespaart 70% per jaar − Solar hot air - voor ventilatie in de winter − Solar PV - laminaten op het dak gekleefd − led-verlichting − Passieve zonne-energie in winter

‘De solar hot air kan gebruikt worden als ventilatie of als voorverwarming in gebouwen. Het is vergelijkbaar met de zonnecollector (de solar hot water) maar dan voor warme lucht. Voor het optimaal benutten van de zon heb ik met elk detail rekening gehouden, en ook voor de constructie van de woning hebben we een beroep gedaan op 100% duurzame materialen. Het resultaat is een huis dat het hele jaar door volledig zelfvoorzienend is en praktisch geen enkele ecologische voetafdruk achterlaat. Ook niet in de toekomst.’

geen feed-in of subsidiesDe woning levert meer energie aan het net dan Eric daadwerkelijk nodig heeft. Jammer is dan dat deze energie (nog) niet kan opgeslagen worden, en dat ook op dit punt vanuit overheidswege geen inspanningen worden gedaan. Compensatie voor deze bijdrage ont-vangt Eric dan ook niet.

21

SPECIAl: ENErGIE VAN DE ZON - Interview

‘In Nieuw-Zeeland is er nog geen verplicht feed-in tarief (een bij wet geregelde compensatieplan voor het in ge-bruik nemen van duurzame energie, nvdr.). Vaak werkt een overheid ook met subsidies met een vergelijkbaar karakter, maar niet in Nieuw-Zeeland helaas. Niet dat ik daar erg onder gebukt ga, maar het blijft jammer.’

Of het één en al kommer en kwel is in zijn nieuwe thuisland?(lacht) ‘Nee hoor, dat zeker niet. Ik kan me voorstellen dat het inmiddels lijkt alsof ik hier niet graag woon, maar dat is zeker niet de bedoeling. Het is een mooi land en de levensstijl is hier veel relaxter. Vrij van stress, files, enzovoort. Bovendien betaal je hier veel minder belas-tingen (lacht).

Ook de ruimte en rust is hier geweldig. Mijn huis staat op 5 hectare grond, ik heb een adembenemend uitzicht en geen spoortje last van geluidshinder. Kortom: het leven is hier goed. Net daarom zie ik de toenemende vervuiling waar dit land aan ten prooi valt ook als mijn werkjob. Het zou zonde zijn als Nieuw-Zeeland, met al zijn capaciteiten, voor zoiets onzinnig aan levenskwali-teit zou inboeten.’

www.ewatec-global.com

andere toepassingenNiet alleen woningen zijn gebaat bij zonne-energie. De technologische creativiteit kent geen grenzen en te-genwoordig kunnen zowel kleine- als grote apparaten hun accu opladen met behulp van die grote brandende ster aan de hemel. In de nabije toekomst zullen de daar-voor gebruikte fotovoltaïsche cellen zelfs amper nog waarneembaar zijn.

Fotovoltaïsche cellen worden reeds gebruikt in o.a.:

− Batterijopladers voor gsm’s, laptoptassen,... − lantaarns, lantaarnpalen, tuinverlichting, zaklampen − Verkeersborden voor snelheidsbeperkingen − rekenmachines − Horloges − Barbecues − ...

© w

ww.

kaal

.nl

De Spirit is een modulair opgebouwde verlichtingsmast die volledig op zonne-energie en lED-technologie werkt. Meer info: www.kaal.nl

22

SPECIAl: ENErGIE VAN DE ZON - interview

23

praktische combinatieDe SunCarport van Solarworld combineert een compacte zonne-energie elektriciteits-centrale én een klassieke overkapping voor je auto in één moeite. Deze extra oppervlakte is goed voor een gemiddelde jaarproductie van ca. 2.000 tot 3.000 kWh.Ook interessant is dat de SunCarport met-een dienst kan doen als tankstation voor je (toekomstige) elektrische of hybride wagen. Praktisch!

Verkrijgbaar in de kleuren blauw en zwart, en in diverse formaten en versies. Prijs: op aanvraag.www.solarworld-belgium.com

SPECIAl: ENErGIE VAN DE ZON - Kooptips

Met de zon op zakDe A-solar Citybag is een comfortabele en ruime draag-tas met een ingebouwd zonnepaneel van 2,7 Watt en een krachtige batterij van 7000 mAh. Zij die in de stadsjungle niet geconfronteerd willen worden met een lege accu van GPS of smartphone kunnen hun toestel eenvoudig op de batterij in de tas aansluiten. Ook geschikt voor camera’s en tablets. De draagtas is bijzonder sterk en voorzien van verschil-lende opbergvakken.

Prijs: € 94,99www.greenybros.com

WakaWaka?Nee, geen gebazel van mijn kant, maar wel de naam voor ‘s wereld meest effi ciënte solar-led (lees)lamp. WakaWaka is Swahilli voor ‘schitterend licht’, en daar-mee is niets teveel gezegd. 1 dag laden in de zon is goed voor minimaal 16 uur comfortabel lezen. Handig onderweg!Verkrijgbaar in de kleuren geel, zwart en grijs.Prijs: € 29,95www.eco-logisch.bewww.eco-logisch.nl

eenvoudig op de batterij in de tas aansluiten. Ook geschikt voor camera’s en tablets. De draagtas is bijzonder sterk en voorzien van verschil-en voorzien van verschil-lende opbergvakken.lende opbergvakken.

Prijs: € 94,99Prijs: € 94,99Prijs: € 94,99Prijs: € 94,99www.greenybros.comwww.greenybros.com

Kasteel nieuwenhoven

Zintuigen op scherp

Het limburgse Haspengouw is natuurlijk al tijden een trekpleister voor de wandel- en fietsliefhebber, en ook dit kasteel ligt langsheen de route tussen knooppunt 147 en 150.

Bruisend van activitietregelmatig bruist het domein van de activiteiten en zijn er tal van bezienswaardigheden. Kasteel Nieuwenhoven BVBA en VZW De Bruisende Stilte, doen er alles aan om je zintuigen op allerlei manieren op scherp te zetten.

Bio-appel voor de dorstDe dorstige en hongerige mens kan zich allereerst laven aan een lekker stukje bio-groententaart of verse kruiden-thee in streek- en fietscafé Het voelsprietenpad. Alle ingre-diënten komen uit de biologische groentetuin van het do-mein, dus dat ‘streekproduct’ kan je echt letterlijk nemen.

Het terras biedt een fantastisch uitzicht op de natuur en de omliggende vijvers, plus een ruime plaats waar kinderen en honden naar hartenlust kunnen spelen. Of geniet van het kijken naar de Alpaca’s, een soort kleine

versie van de lama, die op het domein gehouden wor-den.

het voelsprietenpad wandelroute Behalve de naam van het streekcafé is Het voelsprie-tenpad ook een wandelroute over het kasteeldomein die gemiddeld 5-6 maanden per jaar toegankelijk is voor publiek. Vertrekkend vanuit het café neemt deze wandelroute je mee op een zinnenprikkelende trip doorheen het monumentale landschap met al z’n geu-ren en kleuren, eeuwenoude gebouwen en vele dieren. Er zijn verschillende rustpauzes voorzien op locaties waar je de natuur helemaal op je in kan laten werken, je de stilte kan opsnuiven en je lichaam en geest helemaal kan opladen.

hapje uit een eetbaar bosDe wandeling voert je ook doorheen Samenland. Dit zo-geheten ‘eetbare bos’ is een gemeenschapsproject waar groenten en fruit worden geteeld volgens de principes van de permacultuur. Een vorm van landbouw zoals die oorspronkelijk bedoeld was; in harmonie met de natuur

Het domein van kasteel Nieuwenhoven ligt in de streek van Haspengouw, op 10 minuten wandelafstand van het centrum van Sint-Truiden. De streek staat sowieso bekend om de adembenemende natuur, en het domein is dan ook omgeven door hectaren bos, doorvlochten met vijvers en beekjes. Prachtig om er te vertoeven.

24

Er OP uIT

en zorgdragend voor de aarde en de mens. Wie in de omgeving woont kan voor een vast bedrag per jaar ook genieten van een wekelijks bio-groentenpakket.

Doorheen de tuin zijn er allerlei plekjes waar je op een interactieve wijze kennis kan maken met de principes achter deze werkwijze, en je kan er proeven van diverse kruiden, bloemen, (vergeten) groenten en fruit.

Biodiversiteit in de kijkerDaarmee is nog lang niet alles gezegd. Kasteel Nieuwen-hoven biedt ook talloze cursussen en workshops rond permacultuur, rondleidingen, en projecten en exposities rond biodiversiteit. Zeker dit jaar is er rond dat thema veel te doen in Nieuwenhoven. Een 30-tal kunstenaars zullen gedurende de loop van dit jaar verschillende pro-jecten opzetten die in relatie staan tot biodiversiteit. Een overzicht van de activiteiten en exposities vind je op de website van het domein (zie link onderaan, nvdr.).

co-housing in de natuurStel dat je na een bezoek aan het domein compleet verkocht bent en je jezelf meermaals betrapt op de uit-spraak; ‘hier zou ik best willen wonen.’

Wel...dat kan. Het kasteeldomein bestaat uit verschil-lende (gerenoveerde, maar verder authentieke) wonin-gen met elk hun eigen karakter. Het is een co-housing project waarbij iedereen deelt in de ruimte en ook de biologische tuin. Gedeelde ruimte is overigens vrij rela-tief, want je leeft hier letterlijk te midden van de natuur, in de nabijheid van de bossen en vlak tegen het water. Aan leefruimte dus geen gebrek.

Wie zich hier vestigt komt terecht in een idyllische omge-ving. Je waant je letterlijk in een soort middeleeuws dorp, maar dan voorzien van moderne gebruiksgemakken. Een

Openingsuren streekcafé en voelsprietenpadOpen van eind maart t/m eind oktober op wo en za van 12-18u / zon- en feestdagen 11-18Tijdens juli en augustus elke dag (behalve di en do) van 11-20 u

historische rondleidingElke zondag en feestdag om 11u is er gratis een histori-sche rondleiding. Vertrek vanuit streekcafé.

mini-dorp als het ware, waar rust en natuur de dienst uit-maken en waar die rust ook gegarandeerd is. Het terrein is immers beschermd natuurgebied. Verwacht geen goed-kope woningen, maar gezien de condities is dat meer dan rechtvaardig. Je koopt hier bijna letterlijk een droom.

Voor info omtrent het co-housing project kan je even-eens op de website terecht.

www.kasteelnieuwenhoven.be

25

Er OP uIT

Bereiding:Verwarm de oven voor op 180°C.

Spoel de witte bonen af en lek de artisjokharten uit. Neem een blender en voeg de witte bonen, artisjokharten, sojayoghurt, citroensap, knofl ook, edelgist en zout en peper toe. Neem de blaadjes van de rozemarijn en voeg deze ook toe aan de blender. Blend tot een gladde dip en verdeel over twee schaaltjes.

leg de nachochips op een ovenschaal en verwarm deze 5 minuten in de voorverwarmde oven. Serveer warm met de artisjok dip.

hoeveelheid: 2 schaaltjesBereidingstijd: 15 minuten

Ingrediënten:

• 100 gram witte bonen• 1 blik artisjokharten à 400 gram• 200 ml sojayoghurt• 2 el citroensap• 1 teentje knofl ook• 4 el edelgist• Peper en zout naar smaak• 3 takjes rozemarijn• 1 zak nachochips naturel Bovenstaande gerecht komt uit het boek:

de vegarevolutieMeer info:

www.devegarevolutie.nlwww.viva-las-vegas.nl

Lisa Steltenpool

De onmisbare gids voor veganistisch eten

Lisa steLtenpooL

prometheus • bert bakker

De vegarevolutie

Door voedselschandalen en overbevolking wordt de noodzaak om anders te gaan eten

steeds belangrijker. Steeds meer mensen kiezen daarom voor een duurzamer alternatief: puur

plantaardige voeding. Als alle Nederlanders één dag per week geen dierlijke producten eten,

zijn in één klap alle Nederlandse klimaatdoelstellingen voor huishoudens gehaald. Maar hoe

doe je dat, een dagje zonder vlees en zuivel, zonder in te leveren op smaak? Door de vega-

uitdaging aan te gaan!

De vegarevolutie is hét Nederlandse basiswerk over veganistisch

eten. Naast meer dan vijftig plantaardige recepten biedt het boek

onderbouwde informatie over gezondheid, dierenwelzijn, milieu en

duurzaamheid. De vegarevolutie neemt je mee in de heerlijke wereld van

het veganisme en bewijst dat eerlijk en duurzaam eten zowel gezond als

lekker is.

Lisa Steltenpool (1992) is deskundige op het gebied van (plantaardige)

voeding. Ze is voorzitter van de stichting Viva Las Vega’s en heeft haar

eigen foodblog, Early Dew. Ze is een jonge idealist die veganisme hip

heeft gemaakt.

ISBN 978 90 351 4112 4www.prometheusbertbakker.nl

‘In dit prachtige boek toont Steltenpool aan dat

vegetarisme niet vervelend of saai is, maar verrassend

en vooral ook lekker.’ Paul Cliteur, filosoof‘Heerlijk om steeds opnieuw geïnspireerd te worden door

creatievelingen zoals Lisa Steltenpool. De vegarevolutie is een feestje.’

Suzanne Bosman, radio- en tv-presentator

ISBN 978 90 351 4112 4

Met eenvoorwoord van marianne

thieme

artisjokdip met warme nachochips

26

rECEPT

een OvernachtIng vOOr tWee In cOnscIOus hOteL aMsterdaM

* Van de juiste antwoorden wordt de winnaar via loting getrokken en persoonlijk op de hoogte gebracht. De voorwaarden staan vermeld op de website.

Ga naar onze wedstrijdpagina www.visitamagazine.be/wedstrijd en vul het formulier in.

Prijsvraag:

Wat betekent ‘WakaWaka’ in het swahilli?

Opgelet! Deelnemen kan t.e.m. 13 juli 2014.

conscious hotels

Deze Nederlandse hotelketen sleept het begrip ‘hotel’ naar een hele nieuwe, duurzame dimensie. Zelf noemen ze het eco design hotels en daarmee is niets te veel gezegd. Stijlvolle interieurs, een meer dan goede prijs/kwaliteitver-houding en 100% duurzaamheid.!

Het merendeel van het meubilair be-staat bijvoorbeeld uit gerecyled of upcycled materiaal, en er worden zo min mogelijk – en steevast eco-gecer-tificeerde – schoonmaakproducten ge-bruikt. Geen nood: de Conscious Hotels in Amsterdam zijn evenmin oorden van betweterigheid, maar koppelen een groene spirit aan een grenzeloze gast-vrijheid. Grijp je kans!

artisjokdip met warme nachochips

WIn

27

WEDSTrIJD

groenten met een ster!

Volgens trendwatchers krijgen we de komende jaren een revolutie op het vlak van vegetarisch eten. Wat wij al jaren weten, hebben de sterrenchefs nu ook ontdekt: het smakenpalet van groenten en de mogelijk-heden van de vegetarische keuken.

Wat in België schijnbaar nog in zijn kinderschoenen staat, is in New York echter al een normale zaak. Zo goed als elk restaurant biedt verschillende vegetarische alterna-tieven aan, en in veel gevallen zijn er zelfs veganistische opties. Maar er is meer! De chef van het Michelin-restau-rant Dovetail tovert er een heus groentenmenu uit zijn potten, en ook Kajitsu kreeg intussen een Michelin-ster met zijn volledig veganistische kaart. Mijn zintuigen zijn geprikkeld en het water loopt me in de mond – tijd voor een bezoekje aan deze etablissementen!

dovetail!Chef John Fraser opende zijn restaurant aan de upper West Side in 2007. Een jaar later kreeg hij een uitste-kende review in The New York Times, en in 2011 kwam daar een Michelin-ster bij die hij nu al drie jaar op rij be-houdt. De kok maakt vooral furore met zijn verfrissende kijk op groenten. Of zoals hij het zelf omschrijft: “Veggies forward!” Groenten komen bij Fraser op de eerste plaats: “Ik vind het belangrijk om de groenten in hun eenvoud te laten en hun unieke smaken te laten fl oreren. Cham-pignons fungeren vaak als vleesvervanger, maar laat een champignon nu eens gewoon een champignon zijn, en dan liefst de best mogelijke.” De chef gaat ook, niet ver-wonderlijk, voortdurend op zoek gaan naar lokale ingre-diënten, “en in New York is dat geregeld een uitdaging, maar ik haal voldoening uit de zoektocht.”

Het idee van een menu dat uitsluitend uit groenten be-staat, kwam een aantal jaar terug, wanneer de chef zelf hoofdzakelijk groenten begon te eten. Een vegetariër is hij nog niet, aangezien hij ook nog altijd proeft van de vlees-gerechten op zijn menu. Maar hij is er bewust wel mee bezig. Hij merkte al snel dat hij niet de enige foodie was die ermee bezig was, en zo kreeg het groentenmenu een vaste stek op de kaart. De kunst ligt hem, volgens de chef, vooral in de kennis om groenten op een correcte manier klaar te maken. Zoals bij vlees is de cuisson van een groen-te de doorslaggevende factor in een geslaagd gerecht.

Al bij het eerste gerecht dat op tafel kwam, was het prijs. Ik hou dan al niet van drupjes en streepjes op mijn bord –

Lana Bauwens is sinds 3 jaar strijder voor meer groen, sinds 10 jaar yogi, sinds 20 jaar vegetariër en vanaf het eerste moment dierenvriend. “27 jaar op deze planeet en ik ben volledig verweven geraakt door deze thema’s. Nu ik in New York woon, vormen ze de in-spiratie voor loveGreen City. Hier ga ik op zoek naar verhalen die mij en anderen kunnen motiveren om op een positieve en leuke manier te bouwen aan een groene toekomst.”

Dovetail28

ONTDEKKINGEN IN NEW YOrK - lana Bauwens

groenten met een ster!

geef mij maar een eenvoudig bord met goede, degelijke gerechten – ik moet toegeven dat de prachtige kleuren-combinaties en verleidelijke presentatie een lach op mijn gezicht toverden. Gerecht na gerecht bleven de bonte borden komen, net als de onwaarschijnlijke smaaksensa-ties. Innovatieve combinaties en texturen die ik nog nooit eerder had geproefd, belandden op mijn vork. Groenten zoals ik ze nog nooit had gesmaakt, gleden over mijn tong.

Dovetail is zijn ster meer dan waard, en het groenten-menu van zeven gangen (€70) is een ervaring op zich. Wanneer je mij vanaf nu vraagt wat het beste restaurant in New York is, zal ik daar geen twee seconden meer over moeten nadenken.

KajitsuIn tegenstelling tot Dovetail, is Kajitsu een veganistisch restaurant – voorlopig het enige volledig veganistische restaurant in New York met een Michelin-ster. Zoals de naam doet vermoeden, krijg je er de Japanse keuken voorgeschoteld, maar de relatief nieuwe chef Hiroki Odo gaat een stap verder met de Shojin-keuken waar Kajitsu bekend voor is. Shojin staat voor vegetarische haute cuisine – verschillende, op elkaar afgestemde ge-rechten die op traditionele wijze zijn klaargemaakt met seizoensgroenten – en met een pak voor mij onbekende ingrediënten, is Kajitsu een echte revelatie. Het feit dat, volgens de traditie, elk deel van de groenten wordt ge-bruikt (zodat niets verloren gaat), zal daar ongetwijfeld voor iets tussen zitten.

Ik begin met yuba ankake, een gerecht met doperwten, rode raap, broccolini, nori en wasabi. Yuba is een vorm van tofu – vergelijk het met een zachtgekookt ei – en ankake is een Japanse saus die over het gerecht wordt gegoten om alle ingrediënten te blenden. Vervolgens worden sissende champignons geserveerd met geraspte daikon, awa-fu (een vleesvervanger die bestaat uit een mix van tarwe en millet) en citrusachtige ponzu-saus (gemaakt met onder meer rijstazijn en zeewier), en het assortiment van seizoensgroenten bestaat uit wortel, sel-der, paksoi, tofu, konnyaku, lente-uitjes, gefrituurde tofu, pomelo, soba-zaad, zoete rijst en bonen. De absolute uitblinker op mijn bord was zonder twijfel de konnyaku, een geleiachtige bereiding van een wortelknol die een vreemde sensatie geeft wanneer je erop bijt.

Kajitsu sprong er voor mij opnieuw uit op vlak van ori-ginaliteit en nieuwe ervaringen, en ik kan zonder twijfel zeggen dat ook dit restaurant een nieuwe wereld voor me heeft geopend. Nee, echt, telkens wanneer je denkt dat je alle ingrediënten en keukens al hebt ontdekt, sta je toch weer versteld van de variatie en kunst van sommige chefs en culturen. Kajitsu heeft ontegensprekelijk een blijvende impact op me gehad en opnieuw mijn fascinatie aangewakkerd voor de Japanse keuken. Het Hana-menu (8 gangen) kost €62.

Waar Dovetail heel toegankelijk is, moet je voor Kajitsu al wat meer openstaan voor culinaire ontdekkingen. Wat beide restaurants echter gemeen hebben, is dat je er op het einde van de rit meer dan voldaan buiten wandelt. Vaak hebben mensen het vooroordeel dat je niet genoeg gegeten hebt met alleen groenten, maar dat was hier nooit het geval, en het was allemaal nog gezond ook. Ge-daan met dat schuldgevoel!

Ook in België is de trend intussen in volle opmars. De gere-nommeerde driesterrenrestaurants Hertog Jan en Hof van Cleve bieden al vegetarische menu’s aan, maar een puur vegetarisch Michelin-restaurant is er voorlopig nog niet. Al zijn initiatieven als Foodstorms in Gent alvast veelbelovend.

www.lovegreencity.bewww.dovetailnyc.comwww.kajitsunyc.com

Kajitsu 29

ONTDEKKINGEN IN NEW YOrK - lana Bauwens

stressmanagement met je mondWaarom zou je nu je levensstijl aanpassen om dat stresshormoon in toom te houden?

− Cortisol veroudert de hersenen. Kan je de laatste tijd moeilijk op dat specifieke woord komen? Denk niet on-middellijk het ergste, maar hou je cortisol onder con-trole.

− Cortisol slaat vet op, voornamelijk op de buikstreek. Wijt jouw horecagezwel nu niet onmiddellijk aan de stress van je werk. Er is nog altijd de simpele optelsom van teveel calorieën opdoen en te weinig verbruiken…

− Cortisol is de tegenpool van je groeihormoon. Ik hoor je al denken; ‘maar ik moet toch niet meer groeien?’ Dat klopt, maar groeihormoon is één van de sleutels voor je vetverbranding, alsook je spierherstel en celver-nieuwing.

− Cortisol legt je vertering stil , met alle gevolgen van dien: opgeblazen gevoel, maagklachten, …

− Cortisol verzwakt je immuunsysteem.

doet cortisol ook goede zaken? uiteraard, er is weinig zwart/wit aan het lichaam, maar het is een kwestie van de juiste balans vinden.

− Dankzij dit hormoon word je ‘s ochtends wakker en hang je niet de hele dag in de zetel.

− Cortisol verhoogt je bloedsuiker en maakt je klaar om te vechten of te vluchten. Alleen, anno 2014 ga je je

collega of werknemer niet in de ring sleuren om het even uit te vechten… Hierdoor produceert je lichaam opnieuw insuline om die suikers terug op een aan-vaardbaar peil te brengen. Dit veroorzaakt vetopslag…

− Cortisol is trouwens ook jouw natuurlijke ontstekings-remmer.

1) suiker & alcohol Elke keer dat je suiker eet, is de reactie van je lichaam on-geveer 2 uur daarna alsof je achternagezeten wordt door een uitgehongerde leeuw… Je stresshormoon gaat dus omhoog. Dezelfde vlieger gaat op voor alcohol.

Hoe kan je dit vermijden: − Als je al eens over de schreef gaat met je suikerver-

bruik, zorg dan dat je eerst vetten of eiwitten als bodem gebruikt. Eet hierbij veel groenten en vezels. Al deze za-ken gaan je insulinereactie afremmen.

Gebruik alleen koolhydraten die traag worden opgeno-men, bijvoorbeeld:

− zoete aardappel − quinoa − bonen/ linzen − groenten − noten, pitten en zaden

Jimmy coopman is personal trainer, nutritionist, roptropraxis en coach uit Waregem. Zijn totaalaanpak wordt op maat aangepast en je kan bij hem terecht voor het verbeteren van je gezondheid - vetverbranding en versteviging - sportprestaties - stressmanagement. Hij werkt met iedereen die belang hecht aan resultaat en bereid is om ervoor te gaan. In zijn vaste rubriek deelt Jimmy zijn knowhow en praktische tips met onze lezers.

Waar denk je aan als we het over oorzaken van stress hebben? De meeste mensen denken aan psychologi-sche oorzaken of hun job, druk leven, enz.De stress waar ik het over heb, is de fysiologische stressreactie van het lichaam waarbij je het stresshormoon cortisol produceert. Wist je dat je de productie van het stresshormoon cortisol kan beperken door te letten op wat je in je mond stopt?

30

SPOrT EN GEZONDHEID - Jimmy Coopman

2) regelmaat van je maaltijden Als je te veel tijd tussen je maaltijden laat, zakt je bloedsui-ker. Dit zet opnieuw je stresshormoon cortisol aan en ver-oorzaakt een kettingreactie waarbij je bloedsuikergehalte verhoogt. De boodschap is dus het gebruik van regelmatig gebalanceerde maaltijden.

3) teveel in één keer eten Jouw systeem wordt belast door te veel tegelijk te eten. Is jouw dag ook zo hectisch dat je amper de tijd neemt om te eten? Is je hoofd al van in de ochtend op volle toeren aan het draaien dat je zelfs niet ontbijt? Is het dan niet zo dat als je ‘s avonds thuiskomt, je plots wel honger krijgt en geneigd bent om voorbij je verzadiging te gaan? Wel, als je te veel tegelijk eet, herlees dan nog eens het voorgaande puntje. Bovenstaand advies is meestal ook de oplossing in dit geval.

4) voedselintoleranties Een voedselintolerantie veroorzaakt een ontstekingsreac-tie in je cel. En wat was alweer het hormoon dat als ont-stekingsremmer dient? Juist! Cortisol! Een bank vooruit en een kus van de juf (zelf te voorzien) als je dit juist geraden hebt!

hoe test je voedselintoleranties?Een eleminatiedieet is een goedkoop alternatief, maar he-laas niet waterdicht. Het komt er op neer dat je eigenlijk 2 à 3 weken lang alles uit je voedingsplan schrapt wat je al weken, maanden, jaren na elkaar consumeert. Het li-chaam heeft namelijk gemiddeld 5 dagen nodig om alle stoffen van die ene maaltijd volledig te verwerken.

Na deze periode ga je stap voor stap terug invoeren wat je geëlimineerd hebt. Je mag dan bijvoorbeeld bij elke maal-tijd kaas eten. Daarna hou je de komende 3 dagen goed de symptomen in de gaten. Dit kan gaan van hoofdpijn tot een opgeblazen buik, gewrichtspijn,… Dat is net de reden waarom intoleranties moeilijk te detecteren zijn: de symp-tomen zijn zeer uiteenlopend en de reactie kan in sommige gevallen pas opduiken 72 uur na het consumeren van het voedsel waar je intolerant voor bent. Een alternatief is een bloedtest via je arts.

5) te weinig water drinken uitdroging is de meest onderschatte oorzaak van een ver-hoogd stresshormoon. Wat drink je eigenlijk het best en hoeveel is voldoende?

De richtlijn voor je waterconsumptie is 0,033 vermenig-vuldigd met je lichaamsgewicht. Ja, je leest het goed: WATEr consumptie…

Bepaalde frisdranken waar je roest mee kan verwijderen of tanden in kan oplossen horen hier niet in thuis! Geen enkel koolzuurhoudend drankje past dus bij een gezonde voeding. Zelfs spuitwater is niet ideaal. De stoffen die nodig zijn om de bubbels in je drank te houden, blokkeren jouw maagzuur en onttrekken calcium uit je botten. Is vruchten-sap dan beter? Nee! De reactie van het opslaghormoon insuline op vruchtensap is identiek aan die op limonade…

Groene thee mag wel, en dit tot 1 liter per dag. Het bevat trouwens extra antioxidanten die het oestrogeen-meta-bolisme helpen en het bloedsuikergehalte controleren. Ja heren, ook jullie hebben een duwtje in de rug nodig om je oestrogeen onder controle te houden.

let er wel op dat je water voldoende electrolyten bevat op-dat het optimaal in het lichaam kan functioneren. Je doet dit door natuurlijk zout toe te voegen. Gebruik bijvoorbeeld himalaya of zeezout. De optimale hoeveelheid is ongeveer een mespuntje: je mag het net niet smaken!

Vul je water aan met lIMOEN! limoen is licht vochtafdrij-vend en vermindert de insulinereactie met 30%. Je hebt ook minder snel honger vermits dit jouw bloedsuikerge-halte beter onder controle houdt. Tenslotte is er ook een enzymatische reactie waardoor je beter kan verteren!

6) supplementen Supplementen die je helpen in stresssituaties zijn o.a.: Een vitamine B-complex, Magnesium, l-theanine, adapto-genen en phosphatidyl serine.

www.jimmycoopman.com

31

SPOrT EN GEZONDHEID - Jimmy Coopman

Marijke hakkennes (28) is naar eigen zeggen een echt meisje-meisje. Gek op beauty en fashion, maar eveneens gefascineerd door de mogelijkheden die een natuurlijke lifestyle te bieden heeft. Haar passies en interesses verenigt ze al uitstekend op haar eigen website www.projectnaturalbeauty.nl en ook in Visita deelt ze graag haar ervaring en know-how in onze beautyrubriek. Marijke woont samen met haar vriend Hans en kat Ketjap in Noord-Brabant.

De zomer staat weer voor de deur. De zon begin te schijnen en we willen hier optimaal van genieten. We gaan massaal naar buiten, liggen op het strand, zitten in de tuin enz. Alles om maar zoveel mogelijk te kunnen profite-ren van die heerlijke zon. Maar als we niet (letterlijk) op de blaren willen zitten is het belangrijk dat we onze huid goed beschermen.

natuurlijke zonbeschermingWat is uva, uvB en spF? uVA, uVB, SPF; de gemiddelde zonnebrandcrèmeverpak-king staat bomvol met deze kreten. Maar wat betekenen ze precies?

uvB-stralen dringen door in onze opperhuid. Deze stra-len zorgen ervoor dat onze huid verbrand en veroorzaken vrije radicalen, die weer ziektes kunnen veroorzaken. De spF (Sun Protection Factor) geeft aan hoe goed een zon-nebrandcrème beschermt tegen uVB-stralen. Hoe hoger de factor, hoe langer je in de zon kunt blijven zonder last te hebben van de negatieve gevolgen van uVB-stralen. Maar daarnaast zijn er ook uva-stralen. uVA-stralen dringen dertig tot veertig keer dieper door in de huid. Het aantal vrije radicalen dat hierdoor vrijkomt is veel meer dan bij uVB-stalen. Bovendien zijn het de uVA-stralen die vroegtijdige huidveroudering veroorzaken.

let er dus altijd op dat de zonnebrandcrème die jij uitkiest niet alleen beschermd tegen uVB, maar ook tegen uVA.

natuurlijke zonnefilters In de meeste zonnebrandcrèmes zitten synthetische zon-nefilters. Deze filters worden door de huid opgenomen en hebben ongeveer een uur nodig voordat ze hun werk zul-

len doen. Veel van deze filters beschermen alleen tegen uVB-straling en kunnen allergische reacties veroorzaken.

Gelukkig zijn er ook minerale zonnefilters, zoals Titanium-dioxide en Zinkoxide. Deze filters zijn helemaal natuurlijk en leggen een beschermlaagje op je huid die het zonlicht weerkaatst. Hierdoor beschermen minerale zonnefilters gelijk na het aanbrengen. Zinkoxide beschermd goed tegen zowel uVA- als uVB-stralen. Titaniumdioxide beschermd tegen uVB-stralen, maar minder tegen uVA-stralen. lees de ingrediëntenlijst van je zonnebrandcrème dus goed. Bij sommige zonnebrandcrèmes, zoals Aubrey Natural Sun wordt er op de achterkant van de verpak-king aangegeven hoeveel procent Zinkoxide en Titanium-dioxide er in het product zit.

Make-up met zonbeschermingZonnefilters worden niet alleen gebruikt in zonnebrand-crème. Deze filters kom je ook tegen in make-up. Soms wordt er een SPF toegevoegd aan bijvoorbeeld een foundation of een lippenstift. Dit kom je vooral vaak tegen in synthetische make-up. Natuurlijke make-up heeft vaak geen beschermingsfactor. Maar gelukkig zijn er een aantal natuurlijke make-up producten die van

32

BEAuTY - Marijke Hakkennes

zichzelf een zonbeschermingsfactor hebben: minerale make-up. Deze hebben namelijk vaak Zinkoxide en Ti-taniumdioxide op de ingrediëntenlijst staan. Zo heeft de 100% minerale loose Mineral Foundation van Minera-logie SPF 26.

Mocht je niet dagelijks foundation dragen, dan kun je ook een natuurlijke dagcrème met zonbescherming ge-bruiken, zoals Have A Good Day van JYB Cosmetics. Mocht de zon echt flink schijnen dan is het raadzaam om een echte zonnebrandcrème, met hoge bescher-mingsfactor, op je gezicht aan te brengen.

Blijf uit de zon Op het heetst van de dag is het beter om gewoon even uit de zon te blijven. Ga lekker in de schaduw zitten, on-der een parasol of bedek je huid. Met een dun shirt met lange mouwen en een dunne broek of maxirok blijft je huid goed bedekt, zonder dat je het zelf te warm krijgt. Kies voor een mooie zonhoed voor op je hoofd. Niet alleen fashionable; ook erg fijn om te voorkomen dat je gezicht verbrand. Hou er wel rekening mee dat je in de schaduw ook kan verbranden. Vergeet dus ook in de schaduw niet goed te smeren met een zonnebrandcrème!

toch verbrand?Ben je toch verband? Verzorg je huid dan goed. Smeer je huid in met een royale laag verzorgende en verzach-tende aftersun, zoals de aftersun van lavera. Aftersun helpt je huid te verkoelen, verzachten en de verbrande, uitgedroogde huid te hydrateren. Je kunt er ook voor kiezen om hier aloë vera gel voor te gebruiken. let erop dat de aloë vera gel zo min mogelijk toevoegingen be-

vat. De gel van NoAd is voor 98% puur en een goede keuze.

Bruin zonder zonZonbescherming heeft voor veel van ons één nadeel: we worden minder snel bruin. Gelukkig hebben we de zon tegenwoordig niet meer nodig om toch een gezond kleurtje te krijgen. De gezondste bruine kleurtjes, die ko-men tegenwoordig uit tubes. Er zijn erg fijne natuurlijke zelfbruiners op de markt zoals de selftaningspray van BioSolis.

© Mineralogie

© J

YB C

osm

etics

© lavera

www.projectnaturalbeauty.nl

natuurlijke oliën met een beschermingsfactor Wist je dat een aantal natuurlijke oliën ook een zonbeschermingsfactor hebben?

1. Wortelzaadolie: SPF 38-402. Frambozenzaadolie: SPF 28-503. Tarwekiemolie: SPF 204. Avocado olie: SPF 4-155. Kokosolie: SPF 2-8

6. Olijfolie: SPF 2-87. Macadamia olie: SPF 68. Amandelolie: SPF 59. Shea Boter: SPF 3-610. Jojoba olie: SPF 4

© B

ioSo

lis

33

BEAuTY - Marijke Hakkennes

dIYstrikje

Creatieve DIY specialiste Kelly eeckhaut is zeer actief op haar eigen blog Ma vie en vert. Ze is verzot op creativiteit en handwerk, koken, vegan chocomousse, fi etsen, schrijven en lezen in het zonnetje en deelt met plezier haar praktische ervaring met onze lezers.www.gedachtesprongetjes.blogspot.be

Strikjes, voor mij hét symbool voor schattigheid, maar hé, af en toe hou ik wel van schattigheid. Zo-lang je me maar geen roze strikje doet dragen!

nodig − das − schaar − naald en draad of een naaimachine − (paperclips)

Zo doe je dat!1. Knip een stuk das twee keer zo lang als je uitein-

delijke strikje moet worden. Gebruik het brede stuk voor een grote strik, het smalle stuk voor een fi jner strikje. Naai de uiteindes samen: vouw dubbel en naai op elkaar, met een rechte steek en een zigzag-steek tegen het rafelen. Keer om zodat het ‘lelijke’ gedeelte langs binnen zit.

2. (Herhaal met een iets langer of korter stuk das voor een dubbel strikje.)

3. Vouw een ander stukje das dubbel en hou het rond je das die je samenvouwt. Speld af en naai het stuk-je. Knip de overtollige stof weg en draai binnenste-buiten.

4. Schuif het stukje over je das. Eventueel kan je de das eerst wat vastnaaien terwijl je hem samen-houdt in de gewenste vorm. Dat hangt uiteraard af van het materiaal: hoe glibberiger, hoe groter de kans dat het loskomt, hoe meer ik aanraad om het wat vast te naaien.

5. Bevestig op een brochespeld, haarspeld, schuif-speldjes of aan een ketting.

strikje

(Herhaal met een iets langer of korter stuk das voor

naald en draad of een naaimachine

(Herhaal met een iets langer of korter stuk das voor een dubbel strikje.)

3. Vouw een ander stukje das dubbel en hou het rond je das die je samenvouwt. Speld af en naai het stuk-je. Knip de overtollige stof weg en draai binnenste-

naald en draad of een naaimachine

2. (Herhaal met een iets langer of korter stuk das voor een dubbel strikje.)

34

DIY - Kelly Eeckhaut

De standaardriem van je fototoestel is wellicht zwart. Af en toe een streepje zwart kan geen kwaad, maar een streepje kleur ook niet. Hul je fototoestelriempje in een kleurrijk hoesje en maak er best meteen een paar extra, voor je jaloerse vriend(inn)en.

nodig − een das, natuurlijk! − schaar − naald en draad − extra geduld

Zo doe je dat!1. Knip je das tot de gewenste lengte.2. Vouw de afgeknipte rand 1 cm naar binnen. Binnen in de das zit

wellicht een verstevigend lapje vastgenaaid. Steek even een lat een stukje in de das om te weten langs waar beide delen aan el-kaar zitten. Hou daarmee rekening als je de rand en het lapje naar binnen vouwt en vastnaait. Gebruik eventueel paperclips om de omgevouwen randjes samen te houden. Vooral handig als je stof van zijde of een synthetisch glibberig stofje gemaakt is. Naai met de hand.

3. Maak je riempje los en onthou even hoe je hem straks weer veilig vastmaakt. Schuif de hoes over je riem. Ben je de das beu? No problemo, schuif hem eraf en gebruik hem als haarband of hand-vat voor een tas of of of...

dIYFrakske voor draagriem van fototoestel

© S

ofi e

Bal

lieu

deze dIY-projecten komen uit Kelly’s nieuwe boek art d’eco zie ook p.12

Vouw de afgeknipte rand 1 cm naar binnen. Binnen in de das zit

komen uit

nieuwe boek

35

DIY - Kelly Eeckhaut

Ben jij al verknocht aan groene smoothies?

groene smoothies drinken is makkelijk want:1. het is waanzinnig lekker2. het geeft je een schoon gevoel3. het is snel klaar4. het is gemakkelijk gemaakt5. het is gemakkelijk voor onderweg

Meer info?http://urly.nl/30dagengroenesmoothie

Meer info?http://urly.nl/30dagengroenesmoothie

e-Boek 30 dagen groene smoothiesDit boek is een 30 dagen groene smoothie uitdaging, waarbij je 30 dagen lang elke dag 1 groene smoothie zal drinken.

Ontdek: • waarom een groene smoothie elke dag belangrijk is • een basisplan voor het maken van groene smoothies • speciale tips voor beginners • ontgiftingssymptomen en hoe hiermee omgaan • veelgestelde vragen • wat je allemaal nog meer kan met een groene smoothie• meer dan 15 video’s • meer dan 30 recepten incl. boodschappenlijstjes• persoonlijke en laagdrempelige coaching via de facebookpagina

elke dag 1 groene smoothie doet je huid glanzen, geeft je bakken vol energie en is ideaal om vet te verliezen!