c o n d i t i e s c r e ë r e n v o o r w e r k e n e n l e r e n

Human Capital ManagementVISIE EN ZIEL BEPALEN DE MOGELIJKHEDEN, FOCUS EN AMBITIE DE RESULTATEN

VISIEZIEL

FOCUSAMBITIE

AUTEUR Peter Cras

inhoud

1

1. Inleiding 11.1 Depotentievanmensenoptimaalbenutten 11.2 VisieenzielvormensamenhetbakenvoorHCM 2

2. Visie:zozithet 42.1 Schijnbarevanzelfsprekendheid 42.2 EenvisiehebbenencommunicerenisvoorwaardevoorHCM 42.3 Voorbeeldenvanvisie:zozithet 5

3. Ziel:zozijnwe 63.1 SladekernvanHCMnietover 63.2 Actiesbaserenopwaartenemengedrag:SHOW,don’ttell 63.3 Missieenkernwaardenalshouvast 73.4 ToenemenbelangHCMisgeennaastenliefde 83.5 Voorbeeldenvanziel:zozijnwe 8

4. Focus:zogaanwehetuitvoeren 104.1 Iedereenbijdeleshouden 104.2 Verschuivingvanfocusvantakennaarproces 104.3 Frictietussenvastenflex 114.4 Uitstekendeprestatiesleverendenorm 114.5 Gebruikmethoden/instrumentencombinerenmeteigenexpertise 114.6 Voorbeeldvanfocus:zogaanwehetuitvoeren 12

5. Ambitie:enzodoenwehetook 135.1 Visieenzielvolhardendoperationaliseren 135.2 Samenwerkenmetdetopvandeorganisatie 135.3 Coachenentrainenmiddenmanagement 135.4 Zelfstandigoptredenstimuleren:Quittheparrot,thinkforyourself 145.5 Voorbeeldvanambitie:enzodoenwehetook 15

1. INLEIDING

1.1 De potentie van mensen optimaal benutten

Hoeselecteerjemedewerkersdiebijdragenaanresultaten?Hoekomthetdatmedewer-kersbijdeene leidinggevendebeduidendbeterpresterendanbijdeandere?Waaromnemen managers genoegen met middelmatige prestaties?Waarom is het zo moeilijkommedewerkersookdáttelatendoenwatisafgesproken?HetzijnvragenoverHumanCapitalManagement,eenthemadatmefascineert.Ikkanbijvoorbeeldoprechtverbaasdzijn over de discrepantie tussen uitspraken van bestuurders/managers over wat ze inhun organisatie belangrijk vinden en het feitelijk gedrag van dezelfde mensen.Waargaatdatmis? Ishetgebrekaanvisie,gebrekaanoperationelekracht, teweinigstaanvoorwatjebelangrijkvindt?Ofzijneroorzakendieiknietzieofbegrijp?Het zijn vragen waarmee ik me eigenlijk al jaren bezighoud in uiteenlopende contex-tenwaarinikfunctieshebvervuld.Inaldiejarenisbijmijdeovertuiginggegroeiddatgerichte aandacht voor Human Capital Management van de top van een organisatie,gebaseerdopeenduidelijkevisiedieookovereenkomtmetwiejebent,eenbelangrijkebijdragelevertaanderesultatenencontinuïteitvaneenorganisatie.

Inmenigeorganisatieliggenerkansenomdeorganisatieproductieverenkrachtigertemaken.GeefHumanCapitalManagement(verderHCMgenoemd)inhetbeleidendebedrijfsvoeringdezelfdepositieenaandachtalsbijvoorbeeldinkoopoflogistiek.Voeljeals(top)managementverantwoordelijkvooreenduidelijkevisieendevertalingdaarvaninorganisatiestructuur,werkprocessenenomgangsvormen.Gedraagjevervolgenscon-formeigenvisieenregels.Datisineennotendophetdeviesomdepotentievanmede-werkersoptimaaltotzijnrechttelatenkomen.Hetmessnijdtaantweekanten.Bedrijfenmedewerkersvarenerwelbij.

HettebeperkttoepassenvanHCMinhetbeleidendebedrijfsvoeringkandiversevormenaannemen.Bijkleinerebedrijvengaatdeeigenaar/directeurernogaleensvanuitdatzijnmedewerkersdenkenenhandelenzoalshij/zijdenktenhandelt.Eenvisieopdebusinessendepositievanhetbedrijfiswelaanwezigmaaropeenintuïtiefniveau.Methoden/instrumenten voor de uitvoering van het managen van medewerkers ontbreken ofwordenroutinematiggehanteerdomdathetnueenmaalzohoort.Dathoeftnietaltijdfouttegaan.Alsmedewerkersaanvoelenwatdebedoelingisenbetrokkenzijn(watbijkleinerebedrijvenvaakhetgeval is),dankanhetgoedgaan.Maarhetkanookuitderailslopenzonderdatdevingergelegdkanwordenopderedenenwaaromzakenanderslopendanverwachtofgewild.

In menige organisatie

liggen er kansen

om de organisatie

productiever en

krachtiger te maken

Visie en ziel bepalen de mogelijkheden, focus en ambitie de resultaten

Human Capital Management:

1

2 3

Visie en ziel bepalen de mogelijkheden, focus en ambitie de resultatenHuman Capital Management:

Ingrotereorganisatiesiserveelalsprakevaneengeformuleerdevisieenzijnermethoden/instrumentenbeschikbaaromHCMvormtegeven.Hetbeschikkenovereenformeelbeleidenmethoden/instrumentenbiedtechtergeenenkelegarantiedatHCMwerkelijkisgeïncorporeerdindebedrijfsvoeringenwordtbegrepenengedragendoormanage-ment en medewerkers. Ook dan kan HCM technisch en instrumenteel worden uit-gevoerd,terwijljuistbijdeuitvoeringdoenwatjeinvisieenbeleidformuleert,eenstevighouvastvooreffectiefHCMis.

DaarbijkomtdatHCMinveelorganisatiesteeenzijdigwordtgestuurdopwatkanwor-denvastgesteldmetfeitenencijfers.VanoudsherisHCMookgerichtophetbeschikbaarhebben van objectieve informatie over business, medewerkers en functies. Naar mijnmeningishetstrevenvanHCMomhetaccentopfeitenencijfersteleggeneenpogingomeenvolwaardigerpositieinorganisatiestekunnenclaimen.Datstrevenondersteunikvanharte,heteenzijdigaccentleggenopcijfersnoemikechtereenvalkuil.Ikbeneenferventvoorstandervanhetsturenopcijfersenfeitenalsbasisvoorhandelen.Maarhetis gewoon niet voldoende voor de besturing van een organisatie die voor de bedrijfs-prestatiessteedsafhankelijkerwordtvandedeskundigheid,bewegelijkheidenbetrok-kenheid van medewerkers. De werkelijke beweegredenen van gedrag en het dagelijksconcretegedragvanmanagementenmedewerkersrepresenterendezielvaneenorga-nisatie.DezieldoorgrondenenmeenemeninHCMkannaarmijnmeningonderschei-dendzijnvoorsuccesoffalen.Daaroverzomeer.

1.2 Visie en ziel vormen samen het baken voor HCM

Hetexpliciterenvandevisieopdebusinesswaarineenorganisatieopereertendepo-sitiediedaaringekozenwordt,isvooriederbedrijf,ongeachtgrootte,onontbeerlijkombewustomtegaanmethetprocesdatweHCMnoemen:hetcontinueprocesvanhetwerven,selecteren,benutten,ontwikkelenenuitstromenvanmedewerkersomorgani-satiedoelenterealiseren.Zondereenduidelijkevisievaneenorganisatieopdebusinessendewijzewaarop toegevoegdewaardewordtgegenereerd,kanHCMnietmeerzijndanhetgoedbedoeldzoekennaarjesleutelsinhetdonker.Ikdenkdatdezebeweringop veel instemming kan rekenen bij iedereen die zich professioneel met HCM bezig-houdt. Maar het is niet voldoende referentie om HCM in zijn kern, het managen vanmenselijkgedrag,totzijnrechttelatenkomen.Naarmijnmeningishetontbrekenvanhetoverdenken, formulerenenbelevenvandezielvandeorganisatieeenbelangrijkeredenwaaromHCMnietgoeduitdeverfkomt,ookalsdeorganisatiebeschiktovereenformeelbeleidenmethoden/instrumenten.

Gaathetbijdevisieomhetdoorgrondenvandebusinessenhetbepalenvaneenpositiedaarin,bijdezielgaathetomhetreflecterenoverdemotievenvanondernemenenoverdewijzewaaropmensenbinnendeorganisatiemetelkaaromgaan.Dezielvandeor-ganisatiegeeftaanwiejebent,wiejealsorganisatieenmedewerkersdaarvanwiltzijn.Bijdezielvandeorganisatiegaathetomzingeving.Waarombestaatdezeorganisatie?Welkezinheeftdat?Watzijndespelregelsvanenindeorganisatie?Hoegaikdaaralsmedewerkermeeom?

VisieenzielzijnnaarmijnmeningbeidenonmisbaaralsbakenvoorHCM.GezamenlijkbiedenzeeenstevighouvastomHCMinhoudenvormtegevenenvooralookomkoerstehoudenbijdeuitvoering.Wantlaateendingduidelijkzijn:nadenken,doorgronden,expliciterenencommunicerenvanvisieenstrategiezijnvanwezenlijkbelang,maarhetconcretegedragindedagelijksepraktijkbepaaltderesultaten.HCMdatmedeisgeba-seerdopconcreetdagelijksgedragendrijfverendaarvan, isbeduidendkrachtigerdanHCMdatlouterisgebaseerdopformeledocumentenencommunicatie.DaarinschuilteentweedebelangrijkeredenwaaromHCMvaakonvoldoendebijdraagtaandoelenvandeorganisatieenprestatiesvanmedewerkers.Hetisverdraaidmoeilijkomindeveel-heidvanvariabelenenderijkdomvanhetgedragsrepertoirevanmensenhetsomsbotteensomsragfijnespelvanhetmanagenvanmensentespelen.

Inditopiniërendartikelbehandel ikaandehandvandebegrippenVISIE,ZIEL,FOCUSenAMBITIEeenaantalaspectenvanHCMdieinsamenhangbepalendzijnvoordebij-dragedieHCMkanleverenaanderesultatenenverdereontwikkelingvanorganisaties.Mijndoelisdaarbijniet‘bewijsleveren’,maar‘relevanteinformatievooreigenmenings-vorming’.Schematischzietdateralsvolgtuit:

SchemaHCM:visieenzielbepalendemogelijkheden,focusenambitiederesultaten

Het concrete gedrag

in de dagelijkse

praktijk bepaalt

de resultaten

Ik ben fervent voor-

stander van sturen

op cijfers en feiten als

basis voor handelen,

maar het is gewoon

onvoldoende voor de

besturing van een

organisatie

HCMMOGELIJKHEDEN

zoalsjebent

congruentiecong

ruen

tie

zoalsjezegttezijn

RESULTATEN

FOCUS

ZIEL AMBITIE

VISIE

4 5

Visie en ziel bepalen de mogelijkheden, focus en ambitie de resultatenHuman Capital Management:

2. VISIE: ZO ZIT HET

2.1 Schijnbare vanzelfsprekendheid

Opschrijven dat iedere onderneming, groot of klein, zicht moet hebben op de marktwaarinwordtgeopereerdenhaarpositie indiemarktmoetbepalen,klinktzó logischdat ik me kan voorstellen dat je als lezer iets hebt van‘sla de vanzelfsprekendhedenmaarover’.Tochstruikelenveleondernemersomdatergeenanalyseisgemaaktvandemarkt waarin men opereert en/of ontbreekt een duidelijk beeld van de diensten/pro-ductenvandeondernemingwaarmeetoegevoegdewaardekanwordengecreëerd.Ookhetonvoldoendedoordenkenenoperationaliserenvandestrategiekomtdaarnaastveelvakervoordanjezoudenken.Duizendenkleineondernemingen/ondernemersbeginnenhunzaakmetveelenthousiasmeen trots,maar lopenvastophet tebeperkthebbennagedachtoverdepositievanhunondernemingineenbepaaldemarkt,welketoege-voegdewaardekanwordengeleverdenhoemendebedrijfsvoeringaanpakt.Grotereondernemingenhebbenoverhetalgemeenwéleenanalyseeneenaanpak,alwashetmaaromdatandersdefinancieringnietrondkomt.Ookdaarkanwensdenkenechtersterker zijn dan feitelijk analyseren en daarop de bedrijfsvoering richten.Verder komthetnatuurlijkvoordathetmanagementeenverkeerdbeeldheeftvandemogelijkhedenindemarktwaarinmenopereert.Gelukkigzijnerooktallozevoorbeeldenvanscherpeanalyseenslimmepositiebepalingenstrategie.

2.2 Een visie hebben en communiceren is voorwaarde voor HCM

Demarktgoeddoorgrondenenvoordeondernemingbepalenwelkemogelijkhedenerzijnomindiemarktteopereren,maaktgeendeeluitvanHCM.WelishetnoodzakelijkdatHCMprofessionalsvisieenstrategievandeorganisatiegoedbegrijpen,wantalleswatjedoetbijHCMmoetcongruentzijnaandevisieenstrategievandeorganisatie.AlsHCMprofessionalsgoedbegrijpenwateenorganisatiewilenzichdaarookoprichten,draagtHCMstevigbijaanderesultatenvandeorganisatie.Hetisduszaakomvisieendaaruitvoortkomendeactiviteitenvandeorganisatieduidelijk,overtuigendenvolhar-dendtecommuniceren.Naarmijnmeningishetdetaakvanhetmanagementomzichcontinutevergewissenvandematewaarinhunvisieenstrategiewerkelijkwordtopge-paktdoordemedewerkers.Indiezinisheteenmustdathetmanagementvoldoendetijdenenergiebesteedtaandezetaak.Diekannietwordenovergelatenofgedelegeerdaan de HCM professionals. De kracht waarmee een organisatie kan opereren is medeafhankelijkvandeovertuigingendecongruentietussenvisieengedragvandeleidingvaneenorganisatie.Hetverankerenvandevisieenstrategievanhetmanagementinde‘daytodayoperations’vanmedewerkersisnaarmijnstelligeovertuiging(enervaring)eenkritischesuccesfactor.Datpaktheelgoeduitwanneervisieenstrategiejuistblijkentezijnendesastreusalsdatniethetgevalblijkt.

2.3 Voorbeelden van visie: zo zit het

J.C. Penney is een groot warenhuis op het gebied van kleding in deVerenigde Staten(ruim duizend winkels). De winkels oogden rommelig, veel aanbiedingsbakken, saaievloerbedekking, vroege uitverkoopuren, kortingspas en veel koopjes. J.C.Penney wasjarenlangopdie leestgeschoeid.Deresultatenvande laatste jaren lieteneenstevigeneerwaartse ontwikkeling zien en er werd besloten om het over een andere boeg tegooien.Eentopman(seniorvicepresidentofretailoperations)vanApplewerdaange-steldenhijnameenaantalmanagersmeeomdeneerwaartsespiraaltekerenomJ.C.Penneyweereengoedrenderendwarenhuiste latenzijn.Zonderditeerstopkleinereschaal te testen wordt doortastend en met veel overtuiging de Apple visie toegepastopdebusinessvanJ.C.Penney.DewinkelswerdennuontworpenmetApplealsreferen-tie.Strak,design,veelruimte.Kortomeenmetamorfose.Ookdevisieopdebusinessenmedewerkers werd ‘Apple like’. Geen koopjes en kortingen meer, de ‘talent’ managersneedforsinhetpersoneelsbestandenreduceerdehetaantalmedewerkersineenjaartijdvan150.000naar116.000.Hetresultaat?Deverkoopdaaldebinneneenjaarmetruimeenkwart,heteerstekwartaalin2013werdeenverliesgeledenvan427miljoendollarendebeurskoershalveerde.Gevolg:detopmanvanAppleenzijnkompanenwerdenont-slagenendevorigetopmanweeringenadeaangenomen.Metdebankenwordtoverleggevoerdoverextrakredietomteoverleven.Inmiddelszijnerweerkortingen.Watnudenieuwevisieenkoersisweetikniet,maarhetaandeelkopenlijktmeeeninzetoproodofzwart.WatikervanuiteenHCMperspectiefvanwilzeggenisdatookgrotebedrijvenlangnietaltijdhunhandelenbaserenopanalyseenhetafwegenvanverschillendegoedbeargumenteerdescenario’s.Endatvisieenovertuiginghandinhandmoetengaanmetcijfers,feitenenanalyse.Heteenkannietzonderhetander(bron:NRC18april2013).

EenanderrecentvoorbeeldkomtvandeBijenkorf.Inaugustusvanditjaarkondigdehetwarenhuisaandatervijffilialenwordengesloten.Diefilialenzijnallemaalrenderend.Het isdusgeennoodgreep,maardeBijenkorfdenktmeerwinsttekunnengenererenmetluxemerkenindefilialenindeRandstad,EindhovenenMaastricht.Ikvindditeenuitstekendvoorbeeldvanvisieenstrategischdenkenopbasisvananalysevandemarktendepositiediejedaarinwiltinnemen.Erisnugeendwingenderedenomintegrijpenwantallefilialenrenderen.Hetnadenkenovermaatschappelijkeeneconomischeont-wikkelingen,hetanalyserenvanhetretaillandschapenkansendiemenzietdaarin,doendebestuurdersvandeBijenkorfbesluitenomdestrategietewijzigen.Deresultatenvandeze koerswijziging moeten nog worden afgewacht. De bestuurders van de Bijenkorfhebbenechteralwelbewezenreferentie.Zeziendatderesultatenmethetluxemerken-conceptinAmsterdambeterzijndandievandefilialenindeprovincie.Zekoersendusnietalleenopverwachtingen(bron:diversekrantenartikelenaugustus2013)

De Bijenkorf denkt meer winst te kunnen

genereren met luxe merken in de Randstad,

Eindhoven en Maastricht

Alles wat je doet bij

HCM moet congruent

zijn aan de visie

en de strategie

2

6 7

Visie en ziel bepalen de mogelijkheden, focus en ambitie de resultatenHuman Capital Management:

3. ZIEL: ZO ZIJN WE

3.1 Sla de kern van HCM niet over

Visie en strategie zijn van wezenlijk belang voor gericht en effectief Human CapitalManagement.Maardaarmeezijnweernogniet.Erisnogeentweede,essentiëlevoor-waardevoorhetgerichtenmetsucceskunnenmanagenvanmedewerkers.Diewordtveel minder algemeen begrepen, is niet in cijfers te vatten en wordt daarom wellichtminderaanvaard:dezielvandeorganisatie.Dezielvaneenorganisatiewillenbegrijpenen daarop je acties als HCM mede richten komt velen te dicht bij henzelf. Bovendienkunjeerinveelbedrijvennietmeescoren.Cijfersenformelezakenzijnminderbedrei-gendvoorhetgedragvanmanagersenmedewerkersenvoorHCMprofessionalsveiliger.Zonder commitment van het management is HCM mede richten op de ziel van deorganisatieeenkanslozeexercitie. Inorganisatieswaarindebesturingvandeorgani-satieendeaansturingvanmedewerkersdezielwordtmeegenomen,wordtdediscrepan-tietussenformeleopvattingenendagelijksgedragvanmanagementenmedewerkersverkleind.Defocusophetrealiserenvanorganisatiedoelenwordtgroterendaarmeedebedrijfsresultatenbeter.

Dezielisdeweerspiegelingvandeintrinsiekeredenenvoorhethandelenvanmanage-mentenmedewerkersinhunconcretegedragindedagelijksepraktijk.Visieenzielkun-nendichtbijelkaarliggen,maarooktweegescheidenwereldenzijn.Deverleidingomdielastigtedoorgrondenenmoeizaamteobjectiverensamenhangtussenvisieenzieltela-tenvoorwathetis(enHCMgewoonaftestemmenopdeformeleuitingenencommuni-catie)isbegrijpelijkmaarwatmijbetreftzeeronverstandig.Wantdewerkelijkheidwordtdaarmeegereduceerdtotwatformeelwordtbeleden,terwijliedereenweetdaterperdefinitieverschilbestaattussenideaalenwerkelijkheid.DaarompleitikervoorombijhetcontinueprocesvanHCMterdegerekeningtehoudenmetdezielvandeorganisatie.

3.2 Acties baseren op waar te nemen gedrag: SHOW, don’t tell

EenbasisregelvoorHCMisomnietalleenaftegaanopdeformeleengecommuniceerdeopvattingenvandeorganisatie.Kijkvooralookgoednaarhetgedragvanmanagementenmedewerkersindedagelijksepraktijk.Indevorigeparagraafhebiknogbeweerddathetbelangrijk isomvisieenstrategiegoedophetnetvlies tehebben.Dat isenblijftcruciaal. Daarmee heb je als het goed is de rationele koers van de organisatie te pak-ken.Dezielvandeorganisatie legtdematevandiscrepantiebloot tussendeformeelgeldendeopvattingenvandeorganisatieenhetdagelijksgedragvanhetmanagementendemedewerkers.HCMmoetinalhaaractiviteitengoedrekeninghoudenmetdezediscrepantieenuitgaanvanhetfeitelijkgetoondegedrag.DankanHCMinpotentieeensleutelrolvervullenbijhetrealiserenvanorganisatiedoelen.HetmottovoorHCMluidtdanook:SHOW,don’ttell.

Voorjehetweetwordthetaspectzielereenvangeweten,vanidealen,van‘zoalshethoort’.Datbedoelikeriniedergevalnietmee.Waarhetmeomgaatisdaternaastdevooralopintellectuelebasistotstandgekomenvisieenstrategie,ookopvattingenbe-staanoverdezinvandoelenvandeorganisatieendeintrinsiekedrijfverenvanmensen.Ikbeschouwhet ineerste instantiealseentaakvanhetmanagementomhunopvat-tingenover‘hetwaaromvandeorganisatie’en‘waarvoordoenwehet’stevigindeorga-nisatietenestelen.Doorindringendoverdewerkelijkeredenenvanondernemenindetopvandeorganisatietediscussiëren,opvattingenvastteleggenendaarovergeregeldtecommunicerenkunnenvisieenzieldichterbijelkaarblijven.Datkomtdeorganisatieenhaarmedewerkerstengoede.

3.3 Missie en kernwaarden als houvast

Bijhetaansturenvandeorganisatiekunnenmissieenkernwaardenhouvastbeidenenalsrichtsnoervooreigenhandelengelden.Alshetgoedisgevenmissieenkernwaardenderedenvanbestaanvaneenorganisatieweerendekernvangewenstgedragvanma-nagementenmedewerkers.Missieenkernwaardengevenweerhoe jewiltzijnendedagelijksepraktijkhoejebent.Missieenkernwaardenzijnaltijdpositiefensociaalwen-selijkgeformuleerd.Jezultnooitindemissievaneenorganisatielezendathetzoveelmogelijkgeldbijeenharken,maaktnietuithoe,demissieis.Enooknietalskernwaardedatmedewerkersvooralopdesentimentenvandeklantmoetkoersenomdezetotkoopteverleidenofvooralmoeten liegenalsdatgoeduitkomtvoordezaak. Indezielvaneen organisatie kan dat wel zo zijn. Er zit altijd spanning tussen missie en kernwaar-denenhetdagelijksgedragvanmensen.Dat is logischendaarmeekangoedwordenomgegaan.Tussendroomendaadstaannueenmaalwettenenpraktischebezwaren.Hetwordtcontraproductiefalsmissieenkernwaardendoorhetmanagementwordengezienalsverplichtekostindemodernewereldvancommunicatieenmedia,maardatvoorhetechtewerknatuurlijkandereregelsgelden.

Hetgaatmiswanneerdemissieenkernwaarden,vaaktotstandgekomenmethulpvaneenexterncommunicatiebureau,goedwordengeformuleerd,maardatmanagementenmedewerkershetvoorzichzelfnietzienalsleidraadvanhandelen.DangaatdeschoenwringenenlooptookHCMaverijop.Helaaszijnernaarmijnmeningteveelorganisatiesdiemissieenkernwaardengebruikenvoordegoedesierenexternepresentatieinplaatsvandezetebenuttenalsinterneankersenrichtsnoervoordeorganisatiezelf.Zoontstaaterveelonnodigeruisinorganisaties.Eenaantalmedewerkerszalvanhetgedragvanhetmanagementdewareintentiesafleidenendaarooknaargaanhandelen.Anderenzul-lenzichlangernaarformeledoelengedragenendaarbijervarendatdezenietconformfeitelijkedoelenzijn.Weeranderenzullenhetverschiltussengeformuleerdeenfeitelijkemissiebenuttenomhandigeigendoelennatestreven.IndezeorganisatieszaldefocusvanHCMmindergerichteneenduidigkunnenzijn.Veelenergieentijdmoetnoodzake-lijkerwijsgaanzitteninhetomgaanmethetopeenlijnzientekrijgenvanmanagementen/ofmedewerkers.VaakzalhetfeitelijkgedragvanhetmanagementleidendzijnvoorHCMendatlevertdanweerweerstandbijmedewerkersopdieandereverwachtingen

Het motto voor

HCM luidt dan ook:

SHOW, don’ t tell

Missie en kernwaarden

geven weer hoe je wilt

zijn; de dagelijkse

praktijk hoe je bent

3

8 9

Visie en ziel bepalen de mogelijkheden, focus en ambitie de resultatenHuman Capital Management:

hebben.Hetleidttotmeerverloop,meeronderlingecompetentiestrijdeneennegatiefeffectopdebedrijfsresultaten.

Wanneerhetdagelijksgedragendewerkprocessenindeorganisatiegrotendeelsstrokenmetdeopvattingenvanhetmanagement,zoalsverwoordinbeleid,missieenkernwaar-den,danisereenprimabasisvoorHCM.WantdaniserveelhouvastvoormedewerkersenHCMprofessionalsomactiesterichtenoporganisatiedoelendiealswaarachtigwor-denervarendoormedewerkersendieookdraagvlakhebbenindeorganisatie.DefocusvanHCMkandanookscherpzijnenikbenovertuigdvanhetpositieveeffectdaarvanopdebedrijfsresultaten.ZozijnbijgenomineerdenenwinnaarsvandeHumanCapitalAwardvanKenniscentrumHandel,dieallemaalvoldoenaanhetcriteriumcongruentievanopvattingengedrag,debedrijfsresultatenaltijdbeterdanhetgemiddeldeindebetreffendebranche.

3.4 Toenemen belang HCM is geen naastenliefde

ErzijndiverseredenenaantewijzenwaarominorganisatiesdegerichteaandachtvoorHCMendezielvandeorganisatie toeneemt.Demeestnobele isdatdecrisisorgani-satiesheeftgedwongenofuitgenodigdomnadrukkelijkerstil testaanbijderedenenvanbestaanendewijzewaaropmetdebusinessendemaatschappelijkecontextwordtomgegaan.Erzullenzekerorganisatieszijndiedathebbengedaan.Zelfdenkikechterdattweekrachtigeexterneimpulsenorganisatieshebbengedwongentothetmeerinovereenstemmingbrengenvanformeelbeleidenfeitelijkgedrag.Deeersteisdatklantenmondigerenmachtigerzijngewordenomdatzijdediscrepantietussenbeloofdenfei-telijkgedragsnelenmetgroteimpactvoorhetimagoenderesultatenvanorganisatieskunnencorrigeren.Alsorganisatiemoetjedaarmeeterdegerekeninghouden.Deklantiskoningwordtnutochechtwaar.Desoldatenvandezekoningzijninternetensocialmedia.

EentweedebelangrijkeimpulsvoorhettoenemenvandeaandachtvoorHCMinorga-nisatieszijndecontinuwijzigendesituatiesinmarktenwaarorganisatiesinopereren.Jemoetalsorganisatieontwikkeling(voor)zienendaaradequaatensnelopinkunnenspelen.Doejedatniet,ofkunjedatniet,danisjelotbezegeld.Hethoeftgeenbetoogdatdewijzewaaropeenorganisatieisgestructureerdendematewaarinmedewerkerszijn geëquipeerd‘zowel qua bevoegdheden als bekwaamheden) van wezenlijk belangis.DaarmeeneemtvoorhetmanagementdeurgentievanHCMalssturendemogelijk-heidinorganisatieszienderogentoemetmeeraandachtvoorHCMeneenintensieversamenspeltussenmanagementenHCMprofessionalsalsgevolg.

3.5 Voorbeelden van ziel: zo zijn we

Electro Netten is een bedrijf in huishoudelijke apparaten, tv’s en audioapparatuur inSliedrecht.Deeigenaarbesteedtveelaandachtaandetechnischekennisenkundevan

monteursenverkopersomdathijdeklantwildienenenbedienenomdaarmeeookzelfietstekunnenverdienen.Maarwelindievolgorde.Omdattebereikenvolgenmedewer-kersregelmatigtrainingenbijleveranciersenbrancheorganisatie.Deeigenaarvindthetbelangrijkdatmedewerkersvolledigopdehoogtezijnvanproceduresenwerkprocesseninhetbedrijf.Decommunicatieisduidelijkenopen.Erwordtgewerktmeteenprijs-opgavebijreparatieendeklantkrijgtdegelegenheidaantegevenwathijmaximaalwilbestedenaandereparatie(bron:KCHauditinopdrachtUnetoin2012).

CoraKempermaniseendamesmodebedrijf.Demedewerkerszijnzogeselecteerddatzehetwinkelconceptversterken.‘OnzemensenwerkennietalleenbijCoraKemperman,zezijnCoraKemperman’.Hetbedrijfmaaktdaarvanookéchtwerkdoormedewerkersmeetenemeninhetverhaalachterdeproducten,collectiepresentatiesteorganiserenvooralle medewerkers en hen wekelijks te informeren over leveringen en de productinfor-matiediedaarbijhoort.Saamhorigheidenloyaliteitzijnbelangrijkewaarden.Openheidook.‘Alsikeenfiliaalbezoek,danhoorikgraagvanmedewerkerswatzevindenvandecollectie. Natuurlijk zijn positieve geluiden leuk, maar er is ook zeker ruimte voor eenkritischenoot.Daardoeikdanookwatmee.’(bron:Inretailapril2103).

GraaghaalikApplealsvoorbeeldaanomdatbijdatbedrijfdecongruentievanvisieenziel zeer sterk is, maar de ziel er niet een voor‘tere zieltjes’ is. Bij Apple staat alles eniedereen inhet tekenvanexcellenteproductenenexcellenteprestaties leveren.SteveJobswasdaarbijdegroteroerganger.WatikbewonderdeinSteveJobswarenzijnvisieendriveominnovatieve toepassingenenfantastischeproducten te realiserenenzichdaarbijinhetgeheelniettestorenaangeldendebusinessregels.Hijhadzijneigenregelsomdeorganisatieinterichten,temanagenentefinancieren.Heerlijk!Hijwasvisionair,zagalsgeenandertoepassingsmogelijkhedenvoorICT,hadgevoelvoorvormgevingenfunctionaliteitenwaszeervolhardendinhetrealiserenvanzijndoelen.Maarhetwasookeenhorkdiemedewerkersschoffeerde,tegenelkaaruitspeeldeenhenbehandeldealsgoedbetaaldelijfeigenen.Appleisjarenlangopdiewijzegeleidendatheeftgeresulteerdineenbedrijfdatenormsuccesvolisendatdezielvandebaasheeft:innovatief, excelleren in prestaties en producten, extreem competitief en geen ruimteenrespectvoorafwijkendemeningenenomgangsvormen.Veelgeheimeoperaties,veelspanningen, veel personeelswisselingen. Bewonderen en verfoeien strijden bij mij omvoorrangbijhet lezenvanboekenoverApple.Devraagdie ikdaarbij steedsheb isofApple/Jobs hetzelfde eclatante succes behaald zou hebben als het gedrag van Jobssocialergeweestzouzijn.Ikvreesdathetantwoord‘nee’is.Datgooitroetinhetetenvandegenendiedenkendatvoorbestendigsucces,naasteenuitstekendevisie,ookeendoortastendemaarsocialezielnoodzaakis.Ofishierbestendigdezijdendraad?

De klant is koning

wordt nu toch écht

waar; de soldaten

van deze koning zijn

internet en social

media

10 11

Visie en ziel bepalen de mogelijkheden, focus en ambitie de resultatenHuman Capital Management:

4. FOCUS: ZO GAAN WE HET UITVOEREN

4.1 Iedereen bij de les houden

IndevorigeparagrafenhebikbetoogddatvisieenzielsamendemogelijkhedenvoorHCMprofessionalsbepalenvoorderesultatendieHCMkanbehalen.Dematewaarindiepotentieookwordtverzilverdisprimairafhankelijkvanderoldiehetmanagementopzichneemtomvisieenzielteverankerenindeorganisatie.DaarnaastzijnuiteraardookdekwaliteitvandeHCMprofessionalszelfendievanhunmethodeneninstrumen-tenbepalendvoorhetresultaat.BijdeuitvoeringvanHCMisdefocusopterealiserenorganisatiedoelenessentieel.IedereenbijdeleshoudenvanterealiserendoeleniseenopdrachtvoorHCM.Datisnoodzakelijk,wantinenrondorganisatiesisveeldynamiekenookmanagementenmedewerkershebbenuiteraardhuneigendoelstellingen.Van-uitdeorganisatieisHCMindepositie,ofbehoortdattezijn,omteobserverenwaterwerkelijk gebeurt en op basis daarvan te signaleren, actie te ondernemen en gedragtesturen.Daarbijzijnerenkeleontwikkelingenwaarneembaardievoornagenoegalleorganisatiesgelden.Hetisaanteradendezeontwikkelingeninhetdenkenenhandelenmeetenemen.

4.2 Verschuiving van focus van taken naar proces

Eenduidelijkeontwikkelingishetverschuivenvanhetdenkenenhandelenvantaken/functiesnaarwerkprocessen/rollenineenwerkproces.Directgevolgdaarvanishetver-schuivenvandeaandachtvoordeinzetvanmedewerkersinafdelingennaardeinzetvanmedewerkersinwerkprocessendiedwarsdoorafdelingenlopen.Daarbijwordteengroterappélgedaanopdedeskundigheidenbetrokkenheidvanmedewerkersinhetdoorgron-denvandeprocessenwaarinzeacteren.Zemoetenmeersamenhangenafhankelijk-heden begrijpen om goed te kunnen presteren en de deskundigheid en drive hebbenomindenieuwesettingtekunnenpresteren.Zokunnenleveranciers,maarookklantenonderdeelvanwerkprocessenuitmakenendatvereistvanmedewerkerseengoedbegripenvertrouwenindetoegevoegdewaardediezijlevereninprocessen.Voororganisatiesis het wezenlijk belangrijk dat medewerkers die verandering aan kunnen omdat hetdenkenenhandeleninwerkprocessenbeslissendkanzijnofdeorganisatieovereindkanblijven ineencontinuwijzigendeencompetitievemarkt.Organisatiesmakendaaromook keuzes. Gemiddeld presteren was lang voldoende om overeind te blijven, nu nietmeer. Dus wordt gekozen voor processen waar de organisatie in kan excelleren en, uraadthetal,medewerkersmoetendatdanookkunnen.

4.3 Frictie tussen vast en flex

Een andere ontwikkeling is dat door de onzekerheid van de marktomstandighedenorganisatiesgenoodzaaktzijnomflexibeleromtegaanmetdeinzetvanmedewerkers.DatbetekentookvoorHCMprofessionalseenwijzigingindenkenenhandelen.Mindermedewerkersmetvastecontractenengegarandeerdeuren,meermedewerkersmettijdelijkecontractenen inzetvanurennaarbehoeftevandeorganisatie.Denoodzaakvanorganisatiesomflexibeleromtekunnengaanmetdeinzetvanmedewerkerskanop gespannen voet staan met de noodzaak om het niveau van expertise en commit-menthoogtehouden.Daarnaastkunnenverwachtingenenwensenvanmedewerkers,gestoeldopdewijzewaaroparbeiddecennia (institutioneel) isgeorganiseerd, frictiesgeven.HCMzalhiervoorgaandewegoplossingenmoetenzoeken.

4.4 Uitstekende prestaties leveren de norm

Gemiddeldpresterenisnietmeervoldoende.Productenen/ofdienstenmoetenuitste-kendzijnominbusinessteblijven.Hetpresterenvanmedewerkersdientderhalvenietgoedmaaruitstekendtezijn,terwijldearbeidsvoorwaardendooreffectenvanglobali-seringeneconomischeontwikkelingeneerderminderdanbeterworden.Naeenperiodevan jarenlang verwennen en gewennen is dat een zure appel voor medewerkers. EenlastigeopgavevoorHCMprofessionals.Wantenerzijdsmoetenzijmedewerkers(terecht)aansprekenopteleverenprestatiesennoodzakelijkeprofessioneleontwikkeling,inzetenscherptevanhandelen.Anderzijds isderuimteomdaarvoorveel tijd tenemenenprestatiestebelonenbeperktergeworden.

Bij‘focus:zodoenwehet’isdeopdrachtaanHCMomrekeninghoudendmetgenoemdeontwikkelingen,managementenmedewerkersactiefteondersteunenbijhetrealiserenvan organisatiedoelen. In de vorige paragrafen is al benadrukt dat HCM professionalsgoedmoetenbegrijpenhoedebusinesswaarindeorganisatieopereertinelkaarzit.Ookomnietdeformeledoelenalsuitgangspuntvanhandelentenemen,maarhetfeitelijkgedrag van management en medewerkers. Hiervoor hanteren we bij KCH het‘SHOW,don’ttell’principe.Kijkprimairnaarhetgeenwordtgepresteerdenganietafopwataanprestatieswordtbeloofd.

4.5 Gebruik methoden/instrumenten combineren met eigen expertise

HCM professionals kunnen in hun werk beschikken over een uitgebreid scala aanmethodeneninstrumenten.MijnervaringisdatHCMprofessionalszowelmanagementalsmedewerkersgoedoporganisatiekoerskunnenhoudendoorgebruiktemakenvanhuneigenexpertiseincombinatiemethetgebruikvangoedontwikkeldeinstrumenten.Duidelijkeverwachtingenoverteleverenprestatiesenregelmatigebeoordelingdaarvaniseensolidebasis.Daarbijishetgebruikvansoftwareprogramma’sdiehetmogelijkma-kenomprestaties,beoordelingen,ontwikkelingenencarrièreperspectief temonitoren

Kijk primair naar

hetgeen wordt

gepresteerd en ga

niet af op wat aan

prestaties wordt

beloofd

Gemiddeld presteren was lang voldoende

om overeind te blijven, nu niet meer

4

12 13

Visie en ziel bepalen de mogelijkheden, focus en ambitie de resultatenHuman Capital Management:

eninformatiemeteenklikbeschikbaartehebben,aantebevelen.Maaralleenwanneerfocusinhoudelijkgerichtblijftopdeorganisatiedoelenomdatoverveelinformatiebe-schikkenendieaanelkaarkunnenkoppelenopzichzelfgeenwaardevertegenwoordigt.Doorgoedteobserveren,temonitorenenalseenbokopdehaverkisttezittenkanHCMde performance van medewerkers scherp volgen en daarmee het management tijdiginformeren/adviserenoverontwikkelingenenmogelijkeacties.

Ik denk dat HCM professionals steeds vaker de mogelijkheid geboden zal worden omopstrategischniveaumeetepratenoverdekoersendekansenvandeorganisatie.DanmoetendieprofessionalsdebusinesswelgoedbegrijpenendatalsbasisgebruikenomhundeskundigheidophetgebiedvanHumanCapitalintebrengen.Zedoendatwatmijbetreftaltijdvanuiteenadviserendefunctievoordelijn.HCMprofessionalsondersteu-nenmanagementenmedewerkers,zenemengeentakenvandelijnover.Functionerenenbeoordelenmoetintrinsiekindelijnzitten,evenalshetaannemenvanmedewerkers,hetscholenvanmedewerkersenhetbesprekenvanvervolgstappenindecarrière.HCMmoetdaareenprofessioneleondersteuningbij leveren,maarnietsovernemen.AlleendankanHCMeenintegraalonderdeelvandebedrijfsvoeringzijn.

4.6 Voorbeeld van focus: zo gaan we het uitvoeren

BijKCHisin2007beslotenomhetprofessionelegedragvanmedewerkersaandehandvaneencompetentiemethodiektebeschrijvenmetdebedoelingomhetprofessionelegedragbespreekbaartemakenengerichteropverbeteringtekunnensturen.Voorhetge-helefunctiehuiszijncompetentieprofielengemaakt.Naastdezeprofielenisookgebruik-gemaaktvaneen(ingekochtegestandaardiseerde)werkgerelateerdepersoonlijkheids-test.Via de test krijgen medewerker en leidinggevende zicht op het voorkeursgedragvandemedewerkerenkunnenzijhetgesprekaangaanoversterkeenzwakkepuntenindevoordefunctievereistecompetenties.Zowerdbijvoorbeeldbijdeopleidingsadvi-seursvaakgeconstateerddatdecommunicatievecompetentiesgoedaanslotenbijdefunctie,maardeondernemendekantminder.HCMheeftopbasisdaarvaneenaantalinstrumentenbeschikbaargesteldom‘activiteiteninitiëren’bijmedewerkers(verder)teontwikkelen en zijn leidinggevenden gericht getraind en ondersteund om het gedragvanmedewerkerstebeoordelenentebespreken.

5. AMBITIE: EN ZO DOEN WE HET OOK

5.1 Visie en ziel volhardend operationaliseren

Hetookechtdoenzoalsafgesprokenenniettegauwinbinden,dieambitiemoetHCMhebben.Omdathetgedragvanmensenuiteenlopendemotieven,schakeringenenlagenkent,zijnerveelafleidingenenvluchtroutesomvisieenzielnietwaartemakenindedagelijksepraktijk.Hetisechterzoveelspannender,leukerenbevredigenderomdatnujuistwelnatestreven.Hetkanwerkelijkbijdragenaanuitstekenderesultateneneenprettigewerkomgeving.Voor‘enzodoenwehetookecht’hebjeambitie,disciplineendoorzettingsvermogennodig.

Erzitaltijdspanningtussenwatformeelwordtnagestreefdalsorganisatieendeindivi-dueledoelenvanmedewerkers.Naastorganisatiedoelenheeftiedermensinmeerdereofminderematezijneigenopvattingen,wensen,belangenenvoorkeuren.Prima,zolangdezemeteenbepaaldebandbreedtenietconflicterenmetdeorganisatiebelangen.VoorHCMluidtdeopdrachtomdevisieenzielvandeorganisatieteoperationaliserenbijhetmanagenvanmedewerkers.HCMmoeteraanbijdragendathetmanagenvanmensendoordelijninovereenstemmingismetvisieenziel.Dusookgedrag,werkprocessenengebruikvanmethodeneninstrumentenvanHCMprofessionalszelf.Datiseenlastigeentegelijkuitdagendeopdrachtdiekanslagenindientenminsteaaneenaantalvoorwaar-denwordtvoldaan.

5.2 Samenwerken met de top van de organisatie

DetopvandeorganisatiemoetHCMalsbelangrijkervarenenHCMprofessionalsmoe-tengoedsamenwerkenmetdetopvandeorganisatie.Zemoetenookde‘hofnar’vandeleidingwillenzijndoorzakenduidelijkaandeordetestellendiewelofnietbijdragenaanhetnestelenvanvisieenziel indeorganisatie.Dehofnarmagimmersdekoningvertellenhoehetzit.SpeeldierolmetverveomdatheteenmogelijkheidisomHCMechtintegraaloptenemenindebedrijfsvoering.BedenkdatHCMalleensuccesvolkanzijnalsdeleidingbereidisomvisieenzielindeorganisatiete‘nestelen’.

5.3 Coachen en trainen middenmanagement

Hetmiddenmanagementisbijuitstekeenlaagwaar‘enzodoenwehetookecht’kanstruikelen. Niet omdat het operationeel management niet wil meedoen, maar omdatmanagers het vaak vreselijk moeilijk vinden om prestaties in alle directheid te beoor-delen en te bespreken.Vooral natuurlijk prestaties die onder de maat zijn. Ze denkendatdaarmeederelatiemetdemedewerkerophetspelwordtgezet.Watveelmanagersmoeten leren isdateenoprechteenonderbouwdeslechtebeoordelingvangeleverde

HCM professionals

moeten ook de

‘hofnar’ van de

leiding willen zijn

Ik denk dat HCM professionals steeds

vaker de mogelijkheid geboden zal

worden om mee te praten over de koers

en de kansen van de organisatie

5

14 15

Visie en ziel bepalen de mogelijkheden, focus en ambitie de resultatenHuman Capital Management:

prestatiesderelatievaaknietophetspelzet.Juisthetmetdemantelderliefdebedek-kenvanonvoldoendeprestatieskanopdenduurderelatieophetspelzetten.Weesgeenzachteheelmeester.Alwashetalleenmaaromdatookuitstekendeprestatiesminderwaardzijnalsiedereprestatiewordtaanvaard.Hetisdusslechtvoorhetcreërenvaneenprestatiecultuurenmedewerkerswordenuitgenodigdomdemanagertemanipuleren.Watdanookregelmatiggebeurt.Hettrainenvanmanagersenmedewerkersinhetobserveren,interpreterenenomgaanmetgedragisvaakeenwelbestedeinvestering.Jekuntdecentenechterindezakhou-denalshetnietgepaardgaatmetdeambitieomookwerkelijkdeorganisatiedoelenterealiseren.

5.4 Zelfstandig optreden stimuleren: Quit the parrot, think for yourself

Ookmedewerkerskunnenbewustofonbewusthetschipvan‘enzodoenwehetookecht’schipbreuklatenoplopen.Daarkunnenzehunredenenvoorhebben(ikmaghemniet,ikwilzelfchefzijn,ikdoehetanderswantdatisbeteretc.)ofzezijnzichergewoonnietbewustvan.Eenorganisatiewaarinhetgebruikelijkisdatmedewerkerselkaaraan-sprekenophunprestatiesengedragisbeterafdaneenorganisatiewaarallesaandeleidinggevendenwordtovergelaten.Beterafquaresultatenenbeterafquawaarachtigewerkomgeving.

HCM acties kunnen conflicteren met persoonlijke doelen van management en/of me-dewerkers. Een prima bijdrage aan‘en zo doen we het ook echt’ wordt geleverd wan-neerzelfstandigdenkenenhandelenwordtaangemoedigd.‘Quittheparrot,thinkforyourself’ is een attitude die organisaties productiever, waarachtiger kan maken. Lastig,ikgeefhettoe,maarweerstadeverleidingomzonderzelfkritischtedenkenjeaantesluitenbijdeheersendeopvatting.Managerskunnendwingendzijnenhungedragkanuitnodigentotconformisme.Maaralsjeeenpijpziet,zégdandatjeeenpijpziet.VelenzullenhetschilderijvanMargrittekennenwaaropeenpijpstaatafgebeeldmetdaaron-derdetekst‘Cecin’estpasunepipe’.Wanneerinorganisatiesdepijpwordtgetoondenjewordtgevraagddatteontkennen,doedatdanniet.Jezultlangnietaltijdwinnen,maareenpijpisenblijfteenpijp,behalvealsjeerfilosofischeredeneringenoploslaat.MaarlaatdataandefilosofieenMargritte.Zelfrespectiswaardevollerdanmeemogendoen.

HCMprofessionalsleverenhunbijdrageomcongruentietussenvisieenzielineenorga-nisatietebewerkstelligen.DatdoenzemethuneigengedragenhetinstrumentariumdatvoorHCMbeschikbaarisindeorganisatie.Eenlastigeopgaveomdatzeafhankelijkzijnvanmanagementenmedewerkersindelijn.Aandeanderekantisdiepositieookideaalomineenvaakhectischeomgevinghetoverzichtoverhetgeheeltehoudenenanderenvanuiteenstafpositieteadviserenentecoachen.EnhetiszekerookeenmooieopdrachtomdatHCMwerkelijkkanbijdragenaaneenorganisatiedieprimapresteertenwaarhetgoedtoevenis.

5.5 Voorbeeld van ambitie: en zo doen we het ook

Indevorigeparagraaf ishetvoorbeeldgegevenvanhetverbeterenvancompetentiesaandehandvanexpliciterenvandefuncties incompetentieprofielen, inkoopvaneengestandaardiseerde test, training en coaching en ondersteuning van leidinggevendenenmedewerkersdoordeHCMprofessionals.Overall isdeheleoperatiegoedverlopeneniseraanwijsbareproductiviteitswinstgeboekt‘bijvoorbeeldbijopleidingsadviseurs).Natuurlijkwarenerookhobbels tenemen.Zovondeenaantalmedewerkershetcon-fronterendommeteentesttewerken.ZewarenimmersallangindienstvanKCHenhetgingaltijdgoed.Eenenkelingwildedegarantiedatdetestnietgebruiktwerdalsbewijsvooronvoldoendefunctioneren.DeHCMprofessionalshebbensteedsuitgelegdwatdebedoelingwasenmetindividuelemedewerkersofindediverseteamsuitlegenvoor-beeldengegeven.Omdaterookveelmedewerkersenthousiastwarenoverdeaanpak,werdenzijdeambassadeursvandeaanpakenkwamenookdetwijfelaarsoverdebrug.Uiteindelijkishetwerkenmetdeprofielenenhetgebruikvandertest‘ookbijselectie)volledigingeburgerdengeaccepteerd.

‘Quit the parrot,

think for yourself’

is een attitude die

organisaties productie-

ver en waarachtiger

kan maken

16

COLOFON

Dezepublicatieverscheenop18november2013tergelegenheidvanhetseminar‘HumanCapitalManagement;voorbeeldenuitdepraktijkindehandel’bijKenniscentrumHandelinEde.Opdezelfdedagverscheenookdepublicatie‘HumanCapitalmanagement;hoewerkthetindehandel?’vanHenkGianotten.

BeidepublicatieszijndownloadablevandewebsitevanKenniscentrumHandelopwww.kch.nl.

Ookzijnbeidepublicaties‘paperbased’beschikbaar(zolangdevoorraadstrekt).Omzetekrijgenstuurtueenmailtjeaaninfo@kch.nlmetdaarindetitelvandepublicatie(s)dieuwenstteontvangen.

H o r a p a r k 2 • P o s t b u s 7 0 0 1 • N L - 6 7 1 0 C B E d eT + 3 1 ( 0 ) 3 1 8 6 9 8 4 9 8 • F + 3 1 ( 0 ) 3 1 8 6 3 8 5 7 2

E i n f o @ k c h . n l • I w w w . k c h . n l

11/ 2013 / 1000

Peter Cras

Peter Cras is sinds december 1999 algemeen directeur van Kenniscentrum Handel en de besloten

vennootschappenwaarindemarktactiviteitenzijnondergebracht.Naastzijnfunctiealsalgemeen

directeur vervulde hij bestuurlijk een initiërende en leidinggevende rol bij de realisatie van een

competentiegerichtekwalificatiestructuurinhetmbo.

Voorheenwashijvijfjaardirecteurvaneenbrancheverenigingvoorafvalmanagementenruimtien

jaarmanagerenadjunct-directeurbijorganisatiesophetgebiedvanexamineringenassessment.

Daarvoor was hij docent didactiek op een lerarenopleiding in het hbo en docent in het speciaal

onderwijsenvoortgezetonderwijs.

Leidinggevenengedragvanmenseninorganisatiesenteamshebbeninzijnberoepscarrièreenals

voormaligtopsporterentraineroperedivisieniveau(handbal)aljarenzijnbijzondereinteresse.