1

VisieopWaterinforma/ePVWE16februari2017

MarijeStronksen

MahatmaGeerdink

2

3

Wiezijnerallemaalbetrokkenbijhetfunc7onerenvanhetstedelijkwaterbeheer?Wiehebbeneeninforma-ebehoe.e?;Waaruitbestaatdeinforma7ebehoe>evandeverschillendebetrokkenenenwatligteraantegrondslag?Waaromwiliemandietsweten?;Welkebasisgegevenszijnernodigomaandeinforma-ebehoe.etevoldoen?(metenenmonitorenisimmersmeerdanalleenhetinstallerenvanniveaumeters)?Zijnerooknoginforma-ebronnenbuitenonseigenveld?Watwordternuallemaalgeregisterdenwaarom?Metanderewoordenwaarwordtdenuverzameldedataallemaalvoorgebruikt.Iserongebruiktedataofisernogeentekort?Verzamelenwedatadiegeenrolhebbenvanuitdewerkelijkeinforma-ebehoe.e?;Welkeontwikkelingenwordendekomendejarenverwachtenresulteertditinnieuweinforma-evragen?;Wanneerfunc-oneertdeafvalwaterketengoed?Welkeindicatorenzijndaaraanteverbinden?;

4

5

WATERCYCLUS

Grondwater(drinkwater)

Hemelwater

Oppervlaktewater

Grondstoffen/Producten

RWS,provincies,waterschappen,DW-bedrijven,gemeenten,GWonZrekkers,

agrariërs,industrie

Grondwater

Oppervlaktewater

Grondstoffen/ProductenEnergie Energie

€MaatschappelijkekostenHeffingen,schade(vergoeding)€ €maatschappelijkebaten

Vitalefunc7esVermedenschade

6

Broeikasgassen

WATERCYCLUS

Grondwater(drinkwater)

Hemelwater

Oppervlaktewater

Grondstoffen/Producten

Bewoners,Ondernemers,BezoekersOMGEVING

Grondwater

Oppervlaktewater

Grondstoffen/ProductenEnergie Energie

€MaatschappelijkekostenHeffingen,schade(vergoeding)€ €maatschappelijkebaten

Vitalefunc7esVermedenschade

7

Broeikasgassen

ELEMENT

WERKTUIG

DEELPROCES

SUBPROCES

PROCES

OBJECT

SYSTEEM

1

2

3

4

6 bedrijfsinformatie

procesinformatie

visualisatie

besturing

instrumenten

ORGANISATIE

Drukvat

Hydrofoor

PEdosering

Slibontwatering

Sliblijn

RWZIX

Afvalwaterketen

Waterschap

INSTRUMENTDrukschakelaar

Elektromotor

Dompelpomp

Pompinstalla7e

RioolgemaalX

Gemengdstelsel

Gemeente

Waterinoliesens

PI

5 systeeminformatie

SI

BI

Elektromotor

Vacuumpomp

Vacuuminst.

Koker2

Pompinstalla7e

PoldergemaalX

Watersysteem

Waterschap

Temp.sensor8

OMGEVING

ELEMENT

WERKTUIG

DEELPROCES

SUBPROCES

PROCES

OBJECT

SYSTEEM

1

2

3

4

6 bedrijfsinformatie

procesinformatie

visualisatie

besturing

instrumenten

ORGANISATIE

Drukvat

Hydrofoor

PEdosering

Slibontwatering

Sliblijn

RWZIX

Afvalwaterketen

Waterschap

INSTRUMENTDrukschakelaar

PI

5 systeeminformatie

SI

BI

Elektromotor

Dompelpomp

Pompinstalla7e

RioolgemaalX

Gemengdstelsel

Gemeente

Waterinoliesens

Elektromotor

Vacuumpomp

Vacuuminst.

Koker2

Pompinstalla7e

PoldergemaalX

Watersysteem

Waterschap

Temp.sensor

HOOFDPOSTENRIOOLBEHEER

CRKBWK

FEWSBWS

9

OMGEVING

ELEMENT

WERKTUIG

DEELPROCES

SUBPROCES

PROCES

OBJECT

SYSTEEM

1

2

3

4

6 bedrijfsinformatie

procesinformatie

visualisatie

besturing

instrumenten

ORGANISATIE

Drukvat

Hydrofoor

PEdosering

Slibontwatering

Sliblijn

RWZIX

Afvalwaterketen

Waterschap

INSTRUMENTDrukschakelaar

PI

5 systeeminformatie

SI

BI

PA=besturing+visualisa7e

Elektromotor

Dompelpomp

Pompinstalla7e

RioolgemaalX

Gemengdstelsel

Gemeente

Waterinoliesens

Elektromotor

Vacuumpomp

Vacuuminst.

Koker2

Pompinstalla7e

PoldergemaalX

Watersysteem

Waterschap

Temp.sensor

H2GO(PWVE)/CIS(RNV)

CRKBWK

FEWSBWS

10

PARTNERS

OMGEVING

ELEMENT

WERKTUIG

DEELPROCES

SUBPROCES

PROCES

OBJECT

SYSTEEM

1

2

3

4

6 bedrijfsinformatie

procesinformatie

visualisatie

besturing

instrumenten

ORGANISATIE

Drukvat

Hydrofoor

PEdosering

Slibontwatering

Sliblijn

RWZIX

Afvalwaterketen

Waterschap

INSTRUMENTDrukschakelaar

PI

5 systeeminformatie

SI

BI

PA=besturing+visualisa7e

WATERINFORMATIECENTRUM

Elektromotor

Dompelpomp

Pompinstalla7e

RioolgemaalX

Gemengdstelsel

Gemeente

Waterinoliesens

Elektromotor

Vacuumpomp

Vacuuminst.

Koker2

Pompinstalla7e

PoldergemaalX

Watersysteem

Waterschap

Temp.sensor

H2GO(PVE)/CIS(RNV)

CRKBWK

FEWSBWS

INNOVATIELABTACTISCHEREGIE/WATERINFORMATIECENTRUM

11

PARTNERSENOMGEVING

CRKBWS

PI

SI

BI

12

TACTISCHEREGIE/WATERINFOMATIECENTRUM

PARTNERSENOMGEVING

13

KERNVRAAG:WELKEPRIMAIREPRESTATIEINDICATORENKIEZENWE?

PERSECTOR,MAARVOORALTUSSENSECTOREN

VisieopWaterinforma/e

14

VisieopWaterinforma/eINTERACTIETUSSENSECTOREN

•  VANWATERKETENNAARWATERSYSTEEM•  Kwaliteitoppervlaktewaterengrondwater(KRW!)

•  AJoppelen(watleverthetopenvoorwie?)•  OmbouwenVGSnaarGS•  Immissietoetsi.p.v.emissietoets(ecologie/biologie/beleving)•  Nieuwestoffen•  ExfiltraVeuitlekrioolstelselnaargrondwater

•  EFFECTWATERSYSTEEMOPWATERKETEN•  KwanVteitoppervlaktewaterengrondwater

•  EerstVasthouden,danBergendanAfvoeren•  DoelmaVgheid:HWAbergeninbodemenstelselswaarhetmoeten/of

oppervlaktewaterwaarhetkan•  NegaVeveoverstortennaargemengdestelsels•  Drainagevialekkeriolen(vreemdwater)

15

INTERACTIEMETOMGEVING•  DIFFUSEBRONNEN

•  Bodemengrondwaterverontreinigingen•  Nitraat•  Chemischebestrijdingsmiddelen•  Emissiebroeikasgas(CO2/methaan/lachgas)•  Medicijnresten(vanmensendier)•  Afvaldrugslabs(inwaterketenofwatersysteem)•  DiscrepanVe(illegalelozingvuilvracht)•  Droogteschade•  Overstromingsrisico

VisieopWaterinforma/e

16

KERNVRAAG:WELKEPRESTATIEINDICATORENZIJNLEIDEND?PERSECTOR,MAARVOORALTUSSENSECTOREN

WATERBALANS

STOFFENBALANS

VisieopWaterinforma/e

Waar doen we het voor of geloven we in:-duurzame instandhouding vitale functies maatschappij (kerntaken overheden) -tijdige, betrouwbare en actuele informatie bij crisis situaties -schaarse middelen effectief en efficiënt inzetten (de goede dingen doen op lange termijn: wijsheid) -balanceren (water, stoffen, energie, middelen) -we hebben anderen nodig om de kwaliteit (van de gedeelde gegevens) te kunnen verbeteren -successen vieren maar ook leren van je fouten -risicomanagement op basis van scenariodenken -beheersen lastendruk -verkleinen kwetsbaarheid (kennisborging) -proactief informeren mondige ge(des)informeerde burger -van kennis naar wijsheid -dat we waarmaken wat we beloven (transparantie) Moreel: -niet meer en sneller stoffen uit de aarde in het milieu brengen dan de natuur kan verwerken. -de natuur niet sneller afbreken dan de tijd die nodig is om te herstellen. -geen dingen doen waardoor we mensen (hier/nu en daar/straks) beperken in het vervullen van hun basisbehoeften -bescherming algemeen belang en ondersteuning van de zwakkeren 17

TACTISCHEREGIE/WATERINFOMATIECENTRUM

PARTNERSENOMGEVING

Waar doen we het voor of geloven we in:-duurzame instandhouding vitale functies maatschappij (kerntaken overheden) -tijdige, betrouwbare en actuele informatie bij crisis situaties -schaarse middelen effectief en efficiënt inzetten (de goede dingen doen op lange termijn: wijsheid) -balanceren (water, stoffen, energie, middelen) -we hebben anderen nodig om de kwaliteit (van de gedeelde gegevens) te kunnen verbeteren -successen vieren maar ook leren van je fouten -risicomanagement op basis van scenariodenken -beheersen lastendruk -verkleinen kwetsbaarheid (kennisborging) -proactief informeren mondige ge(des)informeerde burger -van kennis naar wijsheid -dat we waarmaken wat we beloven (transparantie) Moreel: -niet meer en sneller stoffen uit de aarde in het milieu brengen dan de natuur kan verwerken. -de natuur niet sneller afbreken dan de tijd die nodig is om te herstellen. -geen dingen doen waardoor we mensen (hier/nu en daar/straks) beperken in het vervullen van hun basisbehoeften -bescherming algemeen belang en ondersteuning van de zwakkeren 18

TACTISCHEREGIE/WATERINFORMATIECENTRUM

PARTNERSENOMGEVING

Welkekoerskiezenweenwaarom?Waarstaanwe?Watkomteroponsaf?Waarwillenwenaartoe?Hoekomenwedaar?Wiemoetenweerbijbetrekken?Wathee>prioriteit?Watmaghetkosten?Hoeverdelenwelasten/baten?Zijnwesuccesvol?Isvoorzienineenbijsturingsmechanisme?DezaagscherphoudenWeten

-doelmatigheid: optimaal functioneren integrale systemen tegen de laagste maatschappelijke lasten -grip op data en zicht op elke druppel (en stofdeeltje) -in beeld brengen interactie thema’s: waterveiligheid, zoetwatervoorraad, volksgezondheid, milieubescherming, waterkwaliteit -de goede dingen in relatie tot elkaar in beeld brengen -van informatie naar kennis BeschermenvannatuurwaardenHetbeleidvandeprovinciespitstzichvoorwatertoeopbeschermingvanhetdiepegrondwaterenhetbeschermenvanecologischwaardevollegebieden.Debeschermingvanhetoppervlaktewaterenondiepegrondwaterisquabevoegdhedenovergedragenaanhetwaterschap.BijgrondwateroverlastinstedelijkgebiedligtdezorgplichtopgrondvandeWaterwetbijdegemeente.Hetwaterschapwordtgeachtinvoorkomendegevalleneenadviserendetaaktehebbenwaarbijmeegedachtwordtoveroorzakenenoplossingen.Deprimaireverantwoordelijkheidligtmeestalbijdepar7culierofbijdegemeente.

19

TACTISCHEREGIE/WATERINFORMATIECENTRUM

PARTNERSENOMGEVING

-doelmatigheid: optimaal functioneren integrale systemen tegen de laagste maatschappelijke lasten -grip op data en zicht op elke druppel (en stofdeeltje) -in beeld brengen interactie thema’s: waterveiligheid, zoetwatervoorraad, volksgezondheid, milieubescherming, waterkwaliteit -de goede dingen in relatie tot elkaar in beeld brengen -van informatie naar kennis BeschermenvannatuurwaardenHetbeleidvandeprovinciespitstzichvoorwatertoeopbeschermingvanhetdiepegrondwaterenhetbeschermenvanecologischwaardevollegebieden.Debeschermingvanhetoppervlaktewaterenondiepegrondwaterisquabevoegdhedenovergedragenaanhetwaterschap.BijgrondwateroverlastinstedelijkgebiedligtdezorgplichtopgrondvandeWaterwetbijdegemeente.Hetwaterschapwordtgeachtinvoorkomendegevalleneenadviserendetaaktehebbenwaarbijmeegedachtwordtoveroorzakenenoplossingen.Deprimaireverantwoordelijkheidligtmeestalbijdepar7culierofbijdegemeente.

20

TACTISCHEREGIE/WATERINFORMATIECENTRUM

PARTNERSENOMGEVING

Liggenweopkoersengaathetsnelgenoeg?Hoeliggendeverbanden?Welkeknoppenmoetenerkomen?Watisbelangrijkenurgent?Vergetenwenietiets?Wiedoetwat?Hoehoudenweiedereenaangehaakt?Kanhetookanders?WaarmoetenweopleZen?Watzijndevolgendestappen?DehelezaagbenuZen!Willen

-grip op data en zicht op elke druppel (en stofdeeltje)

21

TACTISCHEREGIE

PARTNERSENOMGEVING

Liggenweopkoersengaathetsnelgenoeg?Hoeliggendeverbanden?Welkeknoppenmoetenerkomen?Watisbelangrijkenurgent?Vergetenwenietiets?Wiedoetwat?Hoehoudenweiedereenaangehaakt?Kanhetookanders?WaarmoetenweopleZen?Watzijndevolgendestappen?DehelezaagbenuZen!Willen

WATERBALANS

STOFFENBALANS

&

-stabiliteit, voorspelbaarheid en controle -real-time informatie -van gegevens naar informatie -de dingen goed doen (PDCA cyclus)

22

TACTISCHEREGIE/WATERINFOMATIECENTRUM

PARTNERSENOMGEVING

-stabiliteit, voorspelbaarheid en controle -real-time informatie -van gegevens naar informatie -de dingen goed doen (PDCA cyclus)

23

TACTISCHEREGIE/WATERINFOMATIECENTRUM

PARTNERSENOMGEVING

Gaathetgoed?Werkendeknoppenenmetertjes?OpleZenenaandejuisteknoppendraaien.Watgebeurterenwaarom?BijsturenbijafwijkingenAn7ciperenopverstoringen.Isiedereenopz’npost?Bijhoudenwathetkost?Bijhoudenwathetoplevert?Alarmeren/signalerenDezaaginbeweginghouden!Werken

WAAROM?-toenamegegevens-toenameinterac7e-gedeeldebelangen/doelen-complexiteitopgaven-mondigege(des)informeerdeburger-beperkenlastenverzwaring-verkleinenkwetsbaarheid(kennisborging)-invoeringomgevingswet(informa7ehuizen)

WAT?-Centraleregiekamer-Waterinforma7ecentrum-Innova7ecentrum-Thema’si.p.v.verantwoordelijkheden-Robuust-Flexibel-Actueel-Betrouwbaar

HOE?-Samenwerkenmetpartners-Scenariodenken-Risico’sbeheersen-Assetsbeheren-Prioriteren(afwegenbelangen)

24

TACTISCHEREGIE/WATERINFORMATIECENTRUM

PARTNERSENOMGEVING

PI

SI

BI

• scheepvaart,• visserij,• recrea7evedoeleindenzoalszwemwater,• debereidingvandrinkwater,• koelwaterofproceswatervoordeindustrieenlandbouw,• irriga7ewater• winnenvandelfstoffen,• natuur• beleving(wonen)• oplosmiddelentransportmiddel(proceswaterpubliekdomein)• energiedragerWKO

25

TACTISCHEREGIE/WATERINFOMATIECENTRUM

PARTNERSENOMGEVING

26

TACTISCHEREGIE/WATERINFORMATIECENTRUM

PARTNERSENOMGEVING

STURINGMECHANISME:Eenafwegingskaderomtekomentotdoelma-gebeslissingen(assetmanagement)Eenafwegingskaderomtekomentotkeuzestussenstrijdendebelangen(prioriteiten)Eensetvanprimairepresta-eindicatorenvoordeverschillendesectorenEensetvanprimairepresta-eindicatorenvoorderaakvlakkentussensectorenDevertalingvanhonderdenkentallenuitdeverschillendesectorentotdesetsvanprimairepresta-eindicatoren.

27

Wiezijnerallemaalbetrokkenbijhetstedelijkwaterbeheer(Beheerders,management,bewoners,analisten,etc)?wiehebbeneeninforma-ebehoe.e?;Waaruitbestaatdeinforma7ebehoe>evandeverschillendebetrokkenenenwatligteraantegrondslag?Waaromwiliemandietsweten?;Welkebasisgegevenszijnernodigomaandeinforma-ebehoe.etevoldoen?(metenenmonitorenisimmersmeerdanalleenhetinstallerenvanniveaumeters)?Zijnerooknoginforma-ebronnenbuitenonseigenveld?(waterschap,provincie,vitens,rws,Alterra,Deltares,TNO);Watwordternuallemaalgeregisterdenwaarom?Metanderewoordenwaarwordtdenuverzameldedataallemaalvoorgebruikt.Iserongebruiktedataofisernogeentekort?Verzamelenwedatadiegeenrolhebbenvanuitdewerkelijkeinforma-ebehoe.e?;Welkeontwikkelingenwordendekomendejarenverwachtenresulteertditinnieuweinforma-evragen?;Wanneerfunc-oneertdeafvalwaterketengoed?Welkeindicatorenzijndaaraanteverbinden?