Tussen de regels door

Onderzoek naar de leesbaarheid van deRuis.nl

Mark Bremer [289353]

Leanne Miedema [274631]

Geartsje Stoker [285919]

Annemarieke Visser [223220]

Tussen de regels door

Onderzoek naar de leesbaarheid van deRuis.nl[2015]

Mark Bremer [289353]

Leanne Miedema [274631]

Geartsje Stoker [285919]

Annemarieke Visser [223220]

Plaats en datum

Leeuwarden, 23 juni 2015

Begeleidend docentLotte Arjaans

Samenvatting

Waar de redactie van deRuis.nl, tevens de opdrachtgever tegenaan loopt, is het feit hoe de leesbaarheid van de website ervoor kan zorgen dat de aandacht van een lezer langer vastgehouden wordt. Uit onderzoek van de universiteit van Michigan is gebleken dat een lezer een opdracht in goed leesbaar lettertype eenvoudiger vindt dan een opdracht in een lastig leesbaar type. Ander opvallend resultaat is dat de mens de slecht leesbare opdrachten ziet als iets waar zij meer tijd aan kwijt zijn. Lettergrootte is ook van belang in het bekende artikel 16 Pixels For Body Copy. Anything Less Is A Costly Mistake wordt gesteld dat elke website een minimum van 16 pixels moet hanteren om grote stukken tekst leesbaar te maken. Een speciaal lettertype dat ontworpen is voor beeldschermen is Georgia.

De hoofdvraag van dit onderzoek luidt als volgt: Wat is het effect van lettertype en lettergrootte op de leesbaarheid van deRuis.nl? Op basis van de theorie zijn twee hypotheses opgesteld.

Hypothese 1: Wanneer een lezer van deRuis.nl een artikel leest van 600 woorden met lettertype Helvetica is de verwachting dat de lezers dit zullen ervaren als een lastig leesbare tekst waardoor zij minder snel geneigd zullen zijn om andere artikelen te lezen op deRuis.nl dan dat dezelfde tekst in Georgia staan.

Hypothese 2: Wanneer een lezer van deRuis.nl een artikel leest van 600 woorden met lettergrootte van 12 punts is de verwachting dat de lezers dit zullen ervaren als een lastig leesbare tekst waardoor zij minder snel geneigd zullen zijn om andere artikelen te gaan lezen op deRuis.nl dan dat de tekst in lettergrootte 16 staat.

De onderzoekspopulatie bestaat uit alumni, stage-, externe bedrijven, docenten en studenten. De leeftijd varieert van 16 t/m 70 jaar. De steekproef heeft een grootte van minimaal 120 lezers. Er wordt in dit experiment gebruikt gemaakt van een between subjects design waarmee duidelijk wordt dat elke respondent slechts een van de vier condities te zien krijgt. De leesbaarheid wordt onderzocht door middel van een online survey software Qualtrics. In totaal werden er 17 vragen gesteld aan de respondenten.

Van alle respondenten bleek 72,2% vrouw te zijn en 27,8% man. In totaal is 60% van alle respondenten tussen de 15 en de 25 jaar. De meerderheid van de respondenten is student. Van de respondenten doet 49,3% een HBO-studie. DeRuis.nl is echter bij 49,3% van de respondenten niet bekend. Het overgrote deel van de respondenten, 67,4%, brengt nooit een bezoek aan deRuis.nl. De conditie Helvetica 12 werd door de respondenten als meest prettig ervaren. Wanneer er gevraagd wordt hoe de respondent de lettertype van de tekst beoordeelt komt echter Helvetica 16 het beste uit de tekst. Het verschil met Georgia 16 is minimaal. Wanneer er wordt gevraagd welk lettertype prettig wordt ervaren om te lezen komt Georgia 16 als winnaar uit de bus. Over de lettergrootte van de tekst wordt het positiefst beoordeelt over Georgia 16. Helvetica 12 is op dit moment het lettertype op deRuis.nl Georgia 16 is beter geschikt, evenals de lettergrootte. Momenteel maakt deRuis.nl gebruik van de lettergrootte 12, welke slecht leesbaar is volgens zowel de theorie als de respondent in de enqute. Beide hypothese kunnen aangenomen worden. De aanbeveling is dat deRuis.nl gebruik gaat maken van het lettertype Georgia met de lettergrootte 16.

Inhoudsopgave

Hoofdstuk 1Inleiding06

Hoofdstuk 2 Opdracht en aanleiding07

2.1 Opdrachtgever 07

2.2Onderzoeksdoelstelling en hoofdvraag07

2.3Onderzoekseenheden07

2.4Probleemstelling met onderwerp07

Hoofdstuk 3Theorie08 3.1Leesbaarheid teksten08 3.1.1Lettertype08 3.1.2Met of zonder schreef08 3.1.3Tekengrootte09 3.1.4Visuele beperking09 3.1.5Gedrag van de lezer09 3.1.6Handgeschreven teksten09 3.2The verschil tussen de lettertypes Serif en Sans09 3.2.1Georgia10 3.2.2Whats the best font & font size to use in website design?10 3.3Samenvatting theoretische kader10 3.4Hypotheses11 3.4.1Operationalisatie variabelen11

Hoofdstuk 4Onderzoeksverantwoording 12 4.1Hoofdvraag12 4.2Methode van onderzoek12 4.3Vragenlijst12 4.4Kenmerken populatie/situatie en steekproef15 4.5Toelichting opzet onderzoek15 4.6Toelichting uitvoering onderzoek16 4.7Betrouwbaarheid en validiteit16 4.8Verwerking en invoercontrole17

Hoofdstuk 5Resultaten18 5.1Wijze van rapporteren18 5.2Verloop dataverzameling en respons18 5.3Verwerking gegevens en analyse18 5.4Analyses en uitkomsten18

5.4.1Demografische gegevens19

5.4.2 Vragen over deRuis.nl21

5.4.3Vragen over condities23

5.4.4Vragen over rapportcijfer25

Hoofdstuk 6Conclusie en discussie26 6.1Highlights26 6.2Hoofdvraag26 6.3Hypotheses26 6.4Literatuur27 6.5Betrouwbaarheid en validiteit27 6.6Aanbevelingen27

Literatuurlijst28

Bijlagen

1 Onderzoeksopzet nieuw 2 Enqute 3 Bewijslast uitgevoerd onderzoek

4Onderzoeksopzet oud 5 BIG-formulieren

H1 Inleiding

deRuis is een online communicatieplatform voor de communicatiebeginner en communicatieprofessional. De content op deRuis wordt elke dag verzorgd door de redactie van de minor Bedrijfsjournalistiek. Zij zorgen ervoor dat de communicatiestudenten en de communicatieprofessionals op de hoogte blijven van de nieuwste ontwikkelingen in communicatieland. Daarnaast wil deRuis de samenwerking met potentile stagebedrijven en/of communicatiebedrijven vergroten.

De doelstelling van deRuis is om een perfecte mix van content op de website aan te bieden die geschikt is voor beide doelgroepen. Het valt de redactie op dat het grootste bereik bij de studenten ligt. Het doel is om de leesbaarheid van deRuis.nl te verbeteren. deRuis wil eerst het bezoekersaantal vergroten onder de studenten, zodat uiteindelijk de studenten en alumni ervoor kunnen zorgen dat de professional bereikt kan worden. Om het bezoekersaantal te vergroten, moet de redactie meer aandacht besteden aan de content-, web- en social mediastrategie.

Bouwers van een website missen vaak een essentieel onderdeel: de leesbaarheid van de teksten op de website onduidelijke, kleine letters zorgen voor duizeligheid waardoor de lezer sneller geneigd is om af te haken. De universiteit van Michigan heeft recent onderzoek gedaan naar het gebruik van diverse lettertypes. Hieruit is gebleken dat de lezer een opdracht in een goed leesbaar lettertype eenvoudiger vindt dan een opdracht in een lastig leesbaar lettertype. Ander resultaat is dat de mens de slecht leesbare opdrachten zag als iets waar zij meer tijd aan kwijt waren. Uit talloze andere studies is gebleken dat mensen een bepaald gedrag sneller vertonen wanneer het minder moeite vereist.

Naast het gekozen lettertype is ook de lettergrootte die gebruikt wordt van groot belang voor de leesbaarheid. In het bekende artikel 16 Pixels For Body Copy. Anything Less Is A Costly Mistake wordt gesteld dat elke website een minimum van zestien pixels moet hanteren om grote stukken tekst leesbaar te maken. Deze keuze is gebaseerd op statistieken dat een 40-jarige nog slechts vijftig procent van het licht door het netvlies krijgt, vergeleken met een 20-jarige. Bij een 60-jarige is dit nog slechts twintig procent. Hoe ouder de lezer van de website is, hoe meer moeite hij zal hebben om de (kleine) letter te lezen.

Hoe houdt een website de aandacht van een lezer langer vast? Een evidente inleiding van lettertype en lettergrootte zorgt ervoor dat de lezer van deRuis.nl langer belangstelling houdt voor het artikel. In een communicatie-experiment wordt uitgezocht welke lettertypes en lettergroottes het beste werken op de website. Een uitzondering in het experiment zijn de mobiele websites.

In dit rapport staat een uitgebreide aanpak van het experiment beschreven. In hoofdstuk twee wordt de theorie behandeld die we onderzocht hebben. Vervolgens wordt in hoofdstuk drie de onderzoeksverantwoording beschreven. Waarin onder andere de enqute wordt beschreven. Vervolgens wordt in hoofdstuk vier de uitkomsten van deze zelfde enqute verteld. In hoofdstuk vijf worden de conclusies een aanbevelingen voor deruis.nl behandeld.

H2 Opdracht en aanleiding

In dit hoofdstuk staat beschreven wie de opdrachtgever van dit onderzoek is, welke doelstelling bereikt moet worden en elke onderzoekseenheden een rol spelen in dit onderzoek. Ook staat de probleemstelling beschreven.

2.1 Opdrachtgever

De opdrachtgever van dit onderzoek is deRuis.nl. deRuis.nl is opgericht door studenten en docenten van de opleiding Communicatie en heeft als doel studenten en docenten van de opleiding Communicatie te informeren over aspecten binnen het communicatievak. Ook is het doel om externe doelgroepen, bijvoorbeeld stagebedrijven, te informeren over aspecten die spelen binnen het communicatievak. Op deRuis.nl verschijnen elke dag artikelen over recente activiteiten binnen het communicatievak. Ook worden er regelmatig andere communicatiemiddelen gebruikt op deRuis.nl. Denk hierbij aan het tonen van filmpjes of een portretserie.

2.2 Onderzoeksdoelstelling en hoofdvraag

De d