S.W.O.T'Cultuur in de spiegel', cultuureducatie.Judith Boessen.Eveline Smokers, DT3 2013/2014._______________________________

S.W.O.T. (Strenght, Weakness, Opportunity, Threat).

Het probleem:Ouderen in bejaardentehuizen, of seniorenwoningen zijn vaak eenzaam. Het merendeel van de dag zitten ze alleen en ze kijken dan ook uit naar de thuishulp of de familieleden die op bezoek komen. Daarnaast blijkt uit ervaring dat vooral de oudere dames het lastig vinden om het koken van eten uit handen te geven. Vaak vinden ze hun eigen eten lekkerder dan hetgeen ze van de centrale krijgen voorgeschoteld. Doordat er niets meer met de 'ouderwetse' recepten wordt gedaan, raken ze verloren. Dit zou je kunnen zien als een verwatering van immaterieel cultureel erfgoed. Daarnaast blijkt uit onderzoek dat bepaalde gerechten ook verkleefd zijn met bepaalde herinneringen, zoals oma's soep met ballen die je toen je klein was op een waterige zondagmiddag samen met haar at. Of het tevreden gezicht van vader, die na het slachten van het kerstkonijn voldaan een sigaretje zat te roken in de winterzon.

Wat wij willen doen:Wij willen samen met deze ouderen door middel van een workshop/cursus deze recepten en herinneringen weer gaan verzamelen, publiceren, exposeren en bundelen. Doordat het in het bejaardentehuis zelf kan plaatsvinden, is de drempel om mee te doen laag. Ouderen hoeven dan niet ver weg uit hun vertrouwde omgeving. De kunstzinnige verwerking hiervan kan bijvoorbeeld in de vorm van een collage of tekening, deze kunnen verwerkt worden in de computer en uiteindelijk leiden tot de publicatie van een boek. Het zou eventueel ook een manier zijn om ouderen zelf met de computer aan de slag te laten gaan, mits dit mogelijk en haalbaar is. Het leuke is dat je deze informatieoverdracht ook zou kunnen delen met de rest van de bevolking door bijvoorbeeld wekelijks een collum in een krant te publiceren, waarin het verhaal en het recept gedeeld wordt. Uiteindelijk zou je van al deze elementen een expositie kunnen organiseren, waarbij je de gemaakte kunstwerken en bijbehorende foto's exposeert. Natuurlijk zou het leuk zijn om al deze gegevens te bundelen en ook dit te publiceren tijdens de expositie, zodat er een tastbare herinnering aan vast blijft zitten.

Het doel:We proberen een aantal factoren die ons waren opgevallen te combineren. Dus een aantal vliegen in een klap slaan. We willen ten eerste graag het isolement verbreken waarin ouderen zich bevinden. Ten tweede willen we het cultureel erfgoed waarborgen en ten derde willen we iets goeds (recepten en herinneren) door kunnen geven aan de volgende generaties.

Strenght:De kracht van dit project zit naar mijn idee binnen het feit dat samen koken en eten niet alleen verbroederd, maar ook een culturele waarde heeft.

Weakness:De bedreiging binnen dit idee is de link naar de kunst. Dit is maar een dun lijntje, dus we moeten zorgen dat het duidelijk naar voren komt binnen het idee en dit uitdragen in praktijk.

Opportunity:De kansen die hier liggen zijn vooral dat als het eenmaal uitgevoerd is, het ook gevolgen heeft voor de periode erna. We hopen dat ouderen op deze manier een beetje met elkaar in contact komen en er zou uit voort kunnen vloeien dat zij besluiten samen te gaan koken, eten etc. Het feit dat ze meer naar elkaar toe zouden trekken zou al een geweldig 'gevolg' kunnen zijn. Doordat het niet plekgebonden is (maar wel een paar eisen die zorgen dat het uitgevoerd kan worden), kan het project in bijna alle bejaardenhuizen/seniorencomplexen uitgevoerd worden.

Threat:- Hoe krijg je ouderen zover dat ze participeren binnen het project? - Hoe krijg je de wooninstelling zover dat ze meewerken?- Waarom zou de overheid hier een budget voor geven?- Hoe zit het met contracten die wooncorporaties hebben met bedrijven die de producten voor voedsel/levensmiddelen verschaffen?- In hoeverre kunnen recepten en herinneren beschouwd worden als cultureel erfgoed?