Victor Brunclair Gedichten - lannoo.be · boven lampionluister blank en inkarnaat...

20
Bezorgd door Els van Damme en Yves T’Sjoen Literatuur in Vlaanderen 1900–1950 VICTOR BRUNCLAIR GEDICHTEN

Transcript of Victor Brunclair Gedichten - lannoo.be · boven lampionluister blank en inkarnaat...

Page 1: Victor Brunclair Gedichten - lannoo.be · boven lampionluister blank en inkarnaat LiV-brunclair-binnen.indd 10 1/16/17 4:26:08 AM. 11 III Interpenetrant dwars klotsen golven van mensen

Bezorgd door Els van Damme en Yves T’Sjoen

Literatuur in Vlaanderen 1900–1950

VictorBrunclair

Gedichten

LiV-brunclair-binnen.indd 3 1/16/17 4:26:08 AM

Page 2: Victor Brunclair Gedichten - lannoo.be · boven lampionluister blank en inkarnaat LiV-brunclair-binnen.indd 10 1/16/17 4:26:08 AM. 11 III Interpenetrant dwars klotsen golven van mensen

Uitgeverij Academia PressPrudens Van Duyseplein 89000 GentBelgië

www.academiapress.be

Uitgeverij Academia Press maakt deel uit van Lannoo Uitgeverij, de boeken- en multimediadivisie van Uitgeverij Lannoo nv.

ISBN 978 90 382 2664 4D/2016/4804/194NUR 306

Victor BrunclairEls van Damme & Yves T’Sjoen (red.)GedichtenGent, Academia Press, 2016, 288 p.

Boekverzorging: Stéphane de SchrevelCoverfoto: Letterenhuis

© Uitgeverij Lannoo nv, Tielt© Erven Victor J. Brunclair, Els van Damme & Yves T’Sjoen© Nawoord: Anneleen de Coux

Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm of op welke andere wijze ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.

I n h ou d sopgave

De dwaze rondschouw — 7Sluiereffekten — 93Camera lucida — 167Openbare spreekcel — 195

Nawoord (Anneleen de Coux) — 267Editieverantwoording — 285

Literatuur in Vlaanderen 1900–1950

Cyriel Buysse Oorlogsverhalen ISBN 978 94 014 2139 3 (2014)Daan Boens Frontpoëzie ISBN 978 94 014 2140 9 (2014)Joris Vriamont Proza ISBN 978 90 382 2579 1 (2016)—

LiV-brunclair-binnen.indd 4 1/16/17 4:26:08 AM

Page 3: Victor Brunclair Gedichten - lannoo.be · boven lampionluister blank en inkarnaat LiV-brunclair-binnen.indd 10 1/16/17 4:26:08 AM. 11 III Interpenetrant dwars klotsen golven van mensen

Inho uds o p gave

De dwaze rondschouw — 7Sluiereffekten — 93Camera lucida — 167Openbare spreekcel — 195

Nawoord (Anneleen de Coux) — 267Editieverantwoording — 285

LiV-brunclair-binnen.indd 5 1/16/17 4:26:08 AM

Page 4: Victor Brunclair Gedichten - lannoo.be · boven lampionluister blank en inkarnaat LiV-brunclair-binnen.indd 10 1/16/17 4:26:08 AM. 11 III Interpenetrant dwars klotsen golven van mensen

7

de dwaze rondschouw[1926]

LiV-brunclair-binnen.indd 7 1/16/17 4:26:08 AM

Page 5: Victor Brunclair Gedichten - lannoo.be · boven lampionluister blank en inkarnaat LiV-brunclair-binnen.indd 10 1/16/17 4:26:08 AM. 11 III Interpenetrant dwars klotsen golven van mensen

9

heT v uuRW e RK

I

Ziener is elk mens onbewust naar ’t wonder van de magiërdaar omheen is de stad wonderenblindGeel ballen lantaarns hun ziek betrachtenhet plein-hart rondHet lach-scherzo allerwegen is een koddige faundie scherp de lilaschemering schond

Ebbe vloed heen en weerkeerzuiver ritme innerlike vreebezielt zich het avendbeeld in kalme handelinghet square vloeit vol agaat: voor stille kinderen het beloofd

godsgebieddat vervroomt al wat genietde warreldans daarrond onthult cherubijnen in hemelwandeling.

In de massa ging ieders identiteit verlorenEén golfslag heeft alle roerselen doorhuiverdtremolo van de trem, grotesk autotoeten, volksfanfare, kinoschel,

slenter over kiezel en asfaltalles tot opperste gemeenschap gezuiverddie boven het plein opgeeft, o raadsel van het ondoorschouwd

sfinxgelaateen onvatbaar stemmingsanonymaatwonderteken niet te lezenveelkleurig in schijn, één in wezen

[

[

[

LiV-brunclair-binnen.indd 9 1/16/17 4:26:08 AM

Page 6: Victor Brunclair Gedichten - lannoo.be · boven lampionluister blank en inkarnaat LiV-brunclair-binnen.indd 10 1/16/17 4:26:08 AM. 11 III Interpenetrant dwars klotsen golven van mensen

10

III

Interpenetrantdwars klotsen golven van mensenboven de branding weeft een tremsienjaal door de ontzaggelike

zeekantileneverlangen en belofte: lokzang van sirenen

Niet te vatten nog is de hiërogliefdie houdt het avendlik geheim onbevroed beslotentot bandeloos losgaat onder lichtgloriole en kaos van kadansenhet wilde heir der verlangens, storm over de verraste schansenonvoorbereid maar zegezeker, zonder strategiede zwakke weerstand breekt in de knieGeweldig offensief!

Een langhaar-poëet bedelt om de gunst van zijn muze-midinetteen weeklaagt sentimenteel in ’t enigm van de avond:Lieve, hoor mijn bee wil mijn begeren stillenEen auto burlesk als een clown snuit onverhoeds zijn neus uit op

die idylle

Dwaaltocht der blasés, avontuurlike spekulantenop de dobbelsteen-kans van het toevaloude heren aan lage walrei van snollen, die hengelen naar klantendaaraan scheert behoedzaam de scheepmakelaar voorbij’t Vertrek loopt vlot van stapel maar men arriveert met avarij

Driester de kantoorjochiesbelust op dubbelzinen kitteltast van vingerennog luidt het motto: doorgang verbodenmaar o kamertjeszondeals een burcht van begeren daagt het hotelgodvruchtig verwelkomt de scheldaar viert men het hoogtij der puberteitsperiode.

[

[

II

Plein! Akkumulator van aandriften groots reservoirBegoocheling, hartstocht, hoop, duizenderlei verlangens en wensenvervloeien tot eenheid in wisselstroomieder strand wordt bespoeldde kartelrots van ’t alledaags bestaan, glinsteroevers in droomEr is mengeling van essensen

In die kroes alles kompakt

Iedere zielsgestaltede avend ingedrevenen herrezenna haar valvervluchtigt, niet te tasten, niet te schouwenin een sentraalwezendat nergens is en overal

Zo, uit alle zielen gelegeerdzuiver van gehaltewordt de komplete stemming, 24 karaatdoor de stift van een opperst juweliertot kostbaar kleinood geciseleerdelk mens ten sierboven lampionluister blank en inkarnaat

LiV-brunclair-binnen.indd 10 1/16/17 4:26:08 AM

Page 7: Victor Brunclair Gedichten - lannoo.be · boven lampionluister blank en inkarnaat LiV-brunclair-binnen.indd 10 1/16/17 4:26:08 AM. 11 III Interpenetrant dwars klotsen golven van mensen

11

III

Interpenetrantdwars klotsen golven van mensenboven de branding weeft een tremsienjaal door de ontzaggelike

zeekantileneverlangen en belofte: lokzang van sirenen

Niet te vatten nog is de hiërogliefdie houdt het avendlik geheim onbevroed beslotentot bandeloos losgaat onder lichtgloriole en kaos van kadansenhet wilde heir der verlangens, storm over de verraste schansenonvoorbereid maar zegezeker, zonder strategiede zwakke weerstand breekt in de knieGeweldig offensief!

Een langhaar-poëet bedelt om de gunst van zijn muze-midinetteen weeklaagt sentimenteel in ’t enigm van de avond:Lieve, hoor mijn bee wil mijn begeren stillenEen auto burlesk als een clown snuit onverhoeds zijn neus uit op

die idylle

Dwaaltocht der blasés, avontuurlike spekulantenop de dobbelsteen-kans van het toevaloude heren aan lage walrei van snollen, die hengelen naar klantendaaraan scheert behoedzaam de scheepmakelaar voorbij’t Vertrek loopt vlot van stapel maar men arriveert met avarij

Driester de kantoorjochiesbelust op dubbelzinen kitteltast van vingerennog luidt het motto: doorgang verbodenmaar o kamertjeszondeals een burcht van begeren daagt het hotelgodvruchtig verwelkomt de scheldaar viert men het hoogtij der puberteitsperiode.

[

[

II

Plein! Akkumulator van aandriften groots reservoirBegoocheling, hartstocht, hoop, duizenderlei verlangens en wensenvervloeien tot eenheid in wisselstroomieder strand wordt bespoeldde kartelrots van ’t alledaags bestaan, glinsteroevers in droomEr is mengeling van essensen

In die kroes alles kompakt

Iedere zielsgestaltede avend ingedrevenen herrezenna haar valvervluchtigt, niet te tasten, niet te schouwenin een sentraalwezendat nergens is en overal

Zo, uit alle zielen gelegeerdzuiver van gehaltewordt de komplete stemming, 24 karaatdoor de stift van een opperst juweliertot kostbaar kleinood geciseleerdelk mens ten sierboven lampionluister blank en inkarnaat

LiV-brunclair-binnen.indd 11 1/16/17 4:26:08 AM

Page 8: Victor Brunclair Gedichten - lannoo.be · boven lampionluister blank en inkarnaat LiV-brunclair-binnen.indd 10 1/16/17 4:26:08 AM. 11 III Interpenetrant dwars klotsen golven van mensen

12

Iv

Raketknetter. Fuseesierlike spiraal naar het hart der stilteknalopenspatten in leliënvalkorrelfonteinenkwistig zaaisel groei tot lichtkelkenras verwelkenLeekt een tuil tuberozenontbloeid uit de wonden van de kruisman op Golgotharouwtrom der salvos alles is volbrachtwonder herrijst dageraad na de doemnachtKoers van kometen wenteling eeuwenoud versneld in momentaanalbestaanplanetenregen in de nacht, broos feeëriek als sagen van de heilige

graalminiatuursterrestelsels kosmos op kleinere schaalMild in lichtrosetten katedraalvreeWeg. Raketknetter. Fusee.Over het plein dwarrelt de vuurmantel van Mefistoen zijn lach schatert na in der losbrandingen tremolo

[

Aldoor klimaks der geruchtendeelachtig zijn alle fragmenten, die op een kruisweg

bondgenootschappelik het polyfonies verdrag onderschrijvendaarop legt als feeëriek stijgt een lichtkegelalle rumoer trekt de staart invoor deze bengaalsvuur-krinoliende stilte haar zegel

[

LiV-brunclair-binnen.indd 12 1/16/17 4:26:08 AM

Page 9: Victor Brunclair Gedichten - lannoo.be · boven lampionluister blank en inkarnaat LiV-brunclair-binnen.indd 10 1/16/17 4:26:08 AM. 11 III Interpenetrant dwars klotsen golven van mensen

13

Iv

Raketknetter. Fuseesierlike spiraal naar het hart der stilteknalopenspatten in leliënvalkorrelfonteinenkwistig zaaisel groei tot lichtkelkenras verwelkenLeekt een tuil tuberozenontbloeid uit de wonden van de kruisman op Golgotharouwtrom der salvos alles is volbrachtwonder herrijst dageraad na de doemnachtKoers van kometen wenteling eeuwenoud versneld in momentaanalbestaanplanetenregen in de nacht, broos feeëriek als sagen van de heilige

graalminiatuursterrestelsels kosmos op kleinere schaalMild in lichtrosetten katedraalvreeWeg. Raketknetter. Fusee.Over het plein dwarrelt de vuurmantel van Mefistoen zijn lach schatert na in der losbrandingen tremolo

[

Aldoor klimaks der geruchtendeelachtig zijn alle fragmenten, die op een kruisweg

bondgenootschappelik het polyfonies verdrag onderschrijvendaarop legt als feeëriek stijgt een lichtkegelalle rumoer trekt de staart invoor deze bengaalsvuur-krinoliende stilte haar zegel

[

LiV-brunclair-binnen.indd 13 1/16/17 4:26:08 AM

Page 10: Victor Brunclair Gedichten - lannoo.be · boven lampionluister blank en inkarnaat LiV-brunclair-binnen.indd 10 1/16/17 4:26:08 AM. 11 III Interpenetrant dwars klotsen golven van mensen

14

h eT KoMpas

Mijwaarts deint het flux van alle gebeuren

Verworpelingenin stroeve boetpij schamel en melaatsnaar lafenisdronk en nuttiging der blonde broodbetezo zijn getogen naar de peiselike rustplaatsmijn gewetenalle ervaringen

Naar de binnengaardewaar de oerkracht wroet der oude Moeder aardestort zich het woest doorleefde, kaatst het latent ontwaardewant in eenklank met de wemeling van buitenwil ik de wereldbaaierd in mijn open Ik omsluiten

De geest is het richtige kompasdat loodst uit de noodbranding van wat wasnaar de smaragden kustlijnvan wat zal zijn

Kaos ordelik herrezenonder de scheppingsdrang van mijn gelouterd wezenzo is de heilige zending: voor de dorstigen, voor hen die ontberenonzuivere levenswateren tot nektar distilléren

v

Verwachtingen strak gespannenin een reuzenboogtot zich Achillespijl, Hoera! verhiefen trof ginds hoog’t pleinhart dat naar verre stadsbuurten zal verzwervenach, na de roes stuikt de fuifromer aan schervenverknalt als kratereksplosiefde finaalbom

Over mensedromin bont lichtfestoenzoeken zich kinopoorten als monden tot een zoen.

LiV-brunclair-binnen.indd 14 1/16/17 4:26:08 AM

Page 11: Victor Brunclair Gedichten - lannoo.be · boven lampionluister blank en inkarnaat LiV-brunclair-binnen.indd 10 1/16/17 4:26:08 AM. 11 III Interpenetrant dwars klotsen golven van mensen

15

heT Ko M pa s

Mijwaarts deint het flux van alle gebeuren

Verworpelingenin stroeve boetpij schamel en melaatsnaar lafenisdronk en nuttiging der blonde broodbetezo zijn getogen naar de peiselike rustplaatsmijn gewetenalle ervaringen

Naar de binnengaardewaar de oerkracht wroet der oude Moeder aardestort zich het woest doorleefde, kaatst het latent ontwaardewant in eenklank met de wemeling van buitenwil ik de wereldbaaierd in mijn open Ik omsluiten

De geest is het richtige kompasdat loodst uit de noodbranding van wat wasnaar de smaragden kustlijnvan wat zal zijn

Kaos ordelik herrezenonder de scheppingsdrang van mijn gelouterd wezenzo is de heilige zending: voor de dorstigen, voor hen die ontberenonzuivere levenswateren tot nektar distilléren

v

Verwachtingen strak gespannenin een reuzenboogtot zich Achillespijl, Hoera! verhiefen trof ginds hoog’t pleinhart dat naar verre stadsbuurten zal verzwervenach, na de roes stuikt de fuifromer aan schervenverknalt als kratereksplosiefde finaalbom

Over mensedromin bont lichtfestoenzoeken zich kinopoorten als monden tot een zoen.

LiV-brunclair-binnen.indd 15 1/16/17 4:26:08 AM

Page 12: Victor Brunclair Gedichten - lannoo.be · boven lampionluister blank en inkarnaat LiV-brunclair-binnen.indd 10 1/16/17 4:26:08 AM. 11 III Interpenetrant dwars klotsen golven van mensen

16

BoeT eL Ing vooR de Madonna

In de dorre kelk der handenkorrelen mijn tranen dauw.

Is uw aanschijn overaards?Ik tast vroom naar ’t irreëel wederbeeld in mij

Oh ekstaties tegentredenuw schemer-nispelgrim met in boetpij gegorde ledendoororgeld de ziel: missa solemnis

Mocht ik u aanroeren!Schennis ware de profane tast der handen.

Feesteling bij de dis der brakke gerechtenliet ik ongenuttigd’t opperste manna der ziel.

Doorheen de doemzang der zondenweent een hobo berouw

Tans wordt de vloek op mijn voorhoofdtot elyseiese schijnsels vermilderd

Loutering van het ik: eremijtZo wijdingsvol uw glorie zingenlijfelik temptéren door godsvrucht gekastijdRooster van pijnigingen.

o n Ma C hT

Smaragd is in verre kustlijnde belofte te landenmaar de vloed is zo woesten machtig wervelt een windhoosdie haar furiën uithoestover mijn smartelik hoofd

Uit mijn hemel is de poolster gevallenen vale hoop talmt nain de late schemer der vuursienjalenIllusies waren een vals kompasop deze boot zo broosmet het stuur in de storm verlorenDe randvan het beloofde landdichtbij weten, o pijniging van het niet genakenMaalstroom in de zeeniet te bedarendolen aldoor, zonder koers te drijvenover het bergland der golven, midden tormentende Haven, die daagt een open lach vol vreeals goddelike bestemming op de boeg prentenWee ik kan niet overvaren!

LiV-brunclair-binnen.indd 16 1/16/17 4:26:08 AM

Page 13: Victor Brunclair Gedichten - lannoo.be · boven lampionluister blank en inkarnaat LiV-brunclair-binnen.indd 10 1/16/17 4:26:08 AM. 11 III Interpenetrant dwars klotsen golven van mensen

17

Bo eTe L Ing vo o R de M ad onna

In de dorre kelk der handenkorrelen mijn tranen dauw.

Is uw aanschijn overaards?Ik tast vroom naar ’t irreëel wederbeeld in mij

Oh ekstaties tegentredenuw schemer-nispelgrim met in boetpij gegorde ledendoororgeld de ziel: missa solemnis

Mocht ik u aanroeren!Schennis ware de profane tast der handen.

Feesteling bij de dis der brakke gerechtenliet ik ongenuttigd’t opperste manna der ziel.

Doorheen de doemzang der zondenweent een hobo berouw

Tans wordt de vloek op mijn voorhoofdtot elyseiese schijnsels vermilderd

Loutering van het ik: eremijtZo wijdingsvol uw glorie zingenlijfelik temptéren door godsvrucht gekastijdRooster van pijnigingen.

onMa C hT

Smaragd is in verre kustlijnde belofte te landenmaar de vloed is zo woesten machtig wervelt een windhoosdie haar furiën uithoestover mijn smartelik hoofd

Uit mijn hemel is de poolster gevallenen vale hoop talmt nain de late schemer der vuursienjalenIllusies waren een vals kompasop deze boot zo broosmet het stuur in de storm verlorenDe randvan het beloofde landdichtbij weten, o pijniging van het niet genakenMaalstroom in de zeeniet te bedarendolen aldoor, zonder koers te drijvenover het bergland der golven, midden tormentende Haven, die daagt een open lach vol vreeals goddelike bestemming op de boeg prentenWee ik kan niet overvaren!

LiV-brunclair-binnen.indd 17 1/16/17 4:26:08 AM

Page 14: Victor Brunclair Gedichten - lannoo.be · boven lampionluister blank en inkarnaat LiV-brunclair-binnen.indd 10 1/16/17 4:26:08 AM. 11 III Interpenetrant dwars klotsen golven van mensen

18

dit is boos bekoren voor de visserbij avendval in late vaartwant waar hij schemeringsadem diep indrinktdie aromen aanwaait van begeerlike lijven, libellen in

spelvermoeide vlucht zo loomdaar glijdt hij ver en laat zijn schamele kluis van leemde golfslag is beeld van zijn bang verlangenmaar dodelik is het schaduwdalen, stilte wurgt alle passiezangenen de nacht houdt intocht, blinde vorstin met een vals diadeemdie rooft hem de vertroosting van een droomonvatbaar en zo zachtde aloude stroom wendt zijn aanschijn af door de maan bezilverd

en schaterlachtGaan wij stroom op?Waar de golvenstem een fluistertoon, innig lied op glimming van

kleurige keienen haar geweld zich tot zoen plooit voor plompe nenufars ze

dwingt tot spelemeienwordt onze yacht gedragen door de tijnaar zonniger landerij?

De duiker vond broze schelpende vaarman ’t begoochelingsland van emeraldde visser haalde zijn netten vol wiergeen van alle werd het kruid gegevenom de geslagen wond te stelpenen de pijn te stillen die een noodschrei golft op loom land

Niet waar de beemden rondeneen bekken van geluid waar het klanklied valtuit wakke mondenniet op plagezandof in weeldetuinen met oasis van verpozenwaar lafenis lokt en dronken praal van rozenNiet in deze regionen zal ik verwijlenen de schaduwen saamweven, mijn kleed ten sier

[

[

[

[

d e have n

I

Wondere deining heeft onze haven aangedaanNog liggen de schepen voor anker maar hoog wast de vloeden wiegelt de ferry-boats loom in rimpelritmus ter spelevaart

In ’t stram gebaar der treurwilgen gebogenhebben we ons wederbeeld gestolen stil uit het watervlaken bleef de spiegel bij deze schouwing grauwToen het licht brakwas in het Oosten een roze lach voor dit prismenspelen borreling der koele welzo was onbegrijpelik leed de tere weldaad aan aller ogentranendauw

Oeverlijn, smaragdrand overzijWij menden onze boot daarheen toen de baren branddenAch, bij de landing was de toverring der horizonnen niet nabij!We waren koene dwazen in onze waan het wezen van de stroom te

vattenHoor door de golvenmuziek onbedaarlik de nimfen schaterenals wij deemoedig de Heer aanroepenZuiver onze tocht in zilvervaart, stil de malle tango onzer sloepenKom over de wateren!

Boven ons op Gods weiden diep in eigen onmetelikheid verloreneen eindelike stal tegemoet, dwalen wolkenlammeren, blond

hemelveezijn wij de hoeders der pastorale kudde, gaan wij stille herder meede schalmei in droeve spelewijs, schalmei uit oeverriet gesnedenzullen wij ’t preludium vol klankenregenhemelzegenmet de schalmei die bazuin werd van aartsengelenparadijsmuziek in de noodzang der aardse koren strengelenin het schemerdal beneden?Loreleyharen van veel vrouwen goudkaskaden druipen in de vloedmet fijne kam van elpenbeen worden alle zonnestralen

daarin gewarreld

[

[

[

LiV-brunclair-binnen.indd 18 1/16/17 4:26:08 AM

Page 15: Victor Brunclair Gedichten - lannoo.be · boven lampionluister blank en inkarnaat LiV-brunclair-binnen.indd 10 1/16/17 4:26:08 AM. 11 III Interpenetrant dwars klotsen golven van mensen

19

dit is boos bekoren voor de visserbij avendval in late vaartwant waar hij schemeringsadem diep indrinktdie aromen aanwaait van begeerlike lijven, libellen in

spelvermoeide vlucht zo loomdaar glijdt hij ver en laat zijn schamele kluis van leemde golfslag is beeld van zijn bang verlangenmaar dodelik is het schaduwdalen, stilte wurgt alle passiezangenen de nacht houdt intocht, blinde vorstin met een vals diadeemdie rooft hem de vertroosting van een droomonvatbaar en zo zachtde aloude stroom wendt zijn aanschijn af door de maan bezilverd

en schaterlachtGaan wij stroom op?Waar de golvenstem een fluistertoon, innig lied op glimming van

kleurige keienen haar geweld zich tot zoen plooit voor plompe nenufars ze

dwingt tot spelemeienwordt onze yacht gedragen door de tijnaar zonniger landerij?

De duiker vond broze schelpende vaarman ’t begoochelingsland van emeraldde visser haalde zijn netten vol wiergeen van alle werd het kruid gegevenom de geslagen wond te stelpenen de pijn te stillen die een noodschrei golft op loom land

Niet waar de beemden rondeneen bekken van geluid waar het klanklied valtuit wakke mondenniet op plagezandof in weeldetuinen met oasis van verpozenwaar lafenis lokt en dronken praal van rozenNiet in deze regionen zal ik verwijlenen de schaduwen saamweven, mijn kleed ten sier

[

[

[

[

d e have n

I

Wondere deining heeft onze haven aangedaanNog liggen de schepen voor anker maar hoog wast de vloeden wiegelt de ferry-boats loom in rimpelritmus ter spelevaart

In ’t stram gebaar der treurwilgen gebogenhebben we ons wederbeeld gestolen stil uit het watervlaken bleef de spiegel bij deze schouwing grauwToen het licht brakwas in het Oosten een roze lach voor dit prismenspelen borreling der koele welzo was onbegrijpelik leed de tere weldaad aan aller ogentranendauw

Oeverlijn, smaragdrand overzijWij menden onze boot daarheen toen de baren branddenAch, bij de landing was de toverring der horizonnen niet nabij!We waren koene dwazen in onze waan het wezen van de stroom te

vattenHoor door de golvenmuziek onbedaarlik de nimfen schaterenals wij deemoedig de Heer aanroepenZuiver onze tocht in zilvervaart, stil de malle tango onzer sloepenKom over de wateren!

Boven ons op Gods weiden diep in eigen onmetelikheid verloreneen eindelike stal tegemoet, dwalen wolkenlammeren, blond

hemelveezijn wij de hoeders der pastorale kudde, gaan wij stille herder meede schalmei in droeve spelewijs, schalmei uit oeverriet gesnedenzullen wij ’t preludium vol klankenregenhemelzegenmet de schalmei die bazuin werd van aartsengelenparadijsmuziek in de noodzang der aardse koren strengelenin het schemerdal beneden?Loreleyharen van veel vrouwen goudkaskaden druipen in de vloedmet fijne kam van elpenbeen worden alle zonnestralen

daarin gewarreld

[

[

[

LiV-brunclair-binnen.indd 19 1/16/17 4:26:08 AM

Page 16: Victor Brunclair Gedichten - lannoo.be · boven lampionluister blank en inkarnaat LiV-brunclair-binnen.indd 10 1/16/17 4:26:08 AM. 11 III Interpenetrant dwars klotsen golven van mensen

20

II

Haven! smis van impulsen! Reuzenaambeeld voor Thor!O de magere masten, waren het bezems op sabbat, zo koddig

steltenbalBruis op katarakt van geluiden, niagaravalnonsens is de nietige klinkklank aan walmaar godsvrucht de sombere buikspraak van een elevator!

Midden de versleten slenterstappen der matrozeslopde waard streelt zijn ringbaard, dit is donkere tabakheeft het leven tovertintelingen in een glas aquavitMaar dit is niet de tastbare realiteit der dingenBuiten de stemmingzaal waar een droef orkestrion liederen braakt

meditatiefen een bootsmaat gekscheert met zijn aanhalerig liefHurrah! De wereld is één lentelandStrooming op de steiger is samenloopde wereld rijst gelouterd uit de zonnedoop

God lei een lichtzoen op de havenmondToen hebben wij het wezen van de stroom doorgrondNiet dweersen van oever tot oever, lome wiegeling zigzagdoor kleurige druppelwaaiers en zonneragGeen opvaart naar landouwerondingKlief kiel het volle zog ter afreis! Van de bron naar de monding!Ontzet als bij watersnooddeinzen de dijkenAls de straten uit de stille stad doordropen zijn van avondroodStaat stom van aanbidding het Loodswezen na te kijkenOp neer over de baren gaat onze dansde weergalmen van hen die land hielden halen ons in vol feestelike

resonans!

[

[

[

Koen leg ik de lading in mijn bootIk ben passagiero afreis uit het avendlandop de lijn naar de levantde wind oppermachtig goddelike bondgenoot!

LiV-brunclair-binnen.indd 20 1/16/17 4:26:08 AM

Page 17: Victor Brunclair Gedichten - lannoo.be · boven lampionluister blank en inkarnaat LiV-brunclair-binnen.indd 10 1/16/17 4:26:08 AM. 11 III Interpenetrant dwars klotsen golven van mensen

21

II

Haven! smis van impulsen! Reuzenaambeeld voor Thor!O de magere masten, waren het bezems op sabbat, zo koddig

steltenbalBruis op katarakt van geluiden, niagaravalnonsens is de nietige klinkklank aan walmaar godsvrucht de sombere buikspraak van een elevator!

Midden de versleten slenterstappen der matrozeslopde waard streelt zijn ringbaard, dit is donkere tabakheeft het leven tovertintelingen in een glas aquavitMaar dit is niet de tastbare realiteit der dingenBuiten de stemmingzaal waar een droef orkestrion liederen braakt

meditatiefen een bootsmaat gekscheert met zijn aanhalerig liefHurrah! De wereld is één lentelandStrooming op de steiger is samenloopde wereld rijst gelouterd uit de zonnedoop

God lei een lichtzoen op de havenmondToen hebben wij het wezen van de stroom doorgrondNiet dweersen van oever tot oever, lome wiegeling zigzagdoor kleurige druppelwaaiers en zonneragGeen opvaart naar landouwerondingKlief kiel het volle zog ter afreis! Van de bron naar de monding!Ontzet als bij watersnooddeinzen de dijkenAls de straten uit de stille stad doordropen zijn van avondroodStaat stom van aanbidding het Loodswezen na te kijkenOp neer over de baren gaat onze dansde weergalmen van hen die land hielden halen ons in vol feestelike

resonans!

[

[

[

Koen leg ik de lading in mijn bootIk ben passagiero afreis uit het avendlandop de lijn naar de levantde wind oppermachtig goddelike bondgenoot!

LiV-brunclair-binnen.indd 21 1/16/17 4:26:08 AM

Page 18: Victor Brunclair Gedichten - lannoo.be · boven lampionluister blank en inkarnaat LiV-brunclair-binnen.indd 10 1/16/17 4:26:08 AM. 11 III Interpenetrant dwars klotsen golven van mensen

22

sY Lph endans

Braambos in het boze brandenrimpeling ritselregenrag Kikker kokasrondo

Regen rijgt zijn hemelharpdoor godsvingeren te stemmenwak door wind bespeeldRilde rietsuizendroom van witte waterrozenstille stengels tot lenige lijnen gedeindKelk tot wondergelaat ontplooidsylphen bezilveren nyke naakthet vale voolFlets fosforessens feeënfeestMal mengelenbacchanten gevallen engelenloom lustenspeldroeve droom grot glimworm gloordwaallicht dwaasdwarreldansendraaikolkdansendwaallicht dans tot diadeem dwaas diadeemstille waanzinschijnpaarse pijnflets dwaasHet meer houdt zijn blauwe spiegel voor lood dood angstHeerhelder de bodem van ’t mysteriemeerdat ik uitvaar koen ter mirakuleuze vangst

d e ge L Ie Fde

Waterlelie mijn aanbidding over de laguneals ik je ogen doorschouwde wereld joelt uit zijn venetiaans karnavalo verzinkenovergaveogen zijn bergwellen die de pelgrim laventen zoektocht naar nieuwland schuw na de voorzegging der runen

Ons leven is het grote dubbelspoordoor waaierlandschap naar eindelik stationer is geen wisselbaano saam in horizonnegloorlichtkusterminusvergaan!

Eerst lag je stem vol versleten fluweelen je lied ging daarover zijn slentergangnu staat de beiaard stom voor je zilverzangde nachtegaal dempt zijn valse vokalizeheel de schemerlaan omzwijgt je kralenkeel

Dit verlangen is de shrapnel over stille stadin grandioze lichtknal uitgespatde wolk die nadrijft is een blond engelenhoofdin dit geweld zij de goede god geloofd

Glasrinkeling in een koffiehuis is het eind van onze lachHet geluk is nabij, ik voel het hart van alle dingen bereikbaar op

luttel weg gaansMijn aanloop tegen de gedeukte benzienbusis aanvangsmotief der bruidsmarsj lawaaierig wagneriaanso eenvoud van de senegaalneger die vol godsvrucht tam tam slaatdra is mijn hooglied op alle toonladders koen akrobaat!

[

LiV-brunclair-binnen.indd 22 1/16/17 4:26:09 AM

Page 19: Victor Brunclair Gedichten - lannoo.be · boven lampionluister blank en inkarnaat LiV-brunclair-binnen.indd 10 1/16/17 4:26:08 AM. 11 III Interpenetrant dwars klotsen golven van mensen

23

sYLphe n da n s

Braambos in het boze brandenrimpeling ritselregenrag Kikker kokasrondo

Regen rijgt zijn hemelharpdoor godsvingeren te stemmenwak door wind bespeeldRilde rietsuizendroom van witte waterrozenstille stengels tot lenige lijnen gedeindKelk tot wondergelaat ontplooidsylphen bezilveren nyke naakthet vale voolFlets fosforessens feeënfeestMal mengelenbacchanten gevallen engelenloom lustenspeldroeve droom grot glimworm gloordwaallicht dwaasdwarreldansendraaikolkdansendwaallicht dans tot diadeem dwaas diadeemstille waanzinschijnpaarse pijnflets dwaasHet meer houdt zijn blauwe spiegel voor lood dood angstHeerhelder de bodem van ’t mysteriemeerdat ik uitvaar koen ter mirakuleuze vangst

d e g e L IeFde

Waterlelie mijn aanbidding over de laguneals ik je ogen doorschouwde wereld joelt uit zijn venetiaans karnavalo verzinkenovergaveogen zijn bergwellen die de pelgrim laventen zoektocht naar nieuwland schuw na de voorzegging der runen

Ons leven is het grote dubbelspoordoor waaierlandschap naar eindelik stationer is geen wisselbaano saam in horizonnegloorlichtkusterminusvergaan!

Eerst lag je stem vol versleten fluweelen je lied ging daarover zijn slentergangnu staat de beiaard stom voor je zilverzangde nachtegaal dempt zijn valse vokalizeheel de schemerlaan omzwijgt je kralenkeel

Dit verlangen is de shrapnel over stille stadin grandioze lichtknal uitgespatde wolk die nadrijft is een blond engelenhoofdin dit geweld zij de goede god geloofd

Glasrinkeling in een koffiehuis is het eind van onze lachHet geluk is nabij, ik voel het hart van alle dingen bereikbaar op

luttel weg gaansMijn aanloop tegen de gedeukte benzienbusis aanvangsmotief der bruidsmarsj lawaaierig wagneriaanso eenvoud van de senegaalneger die vol godsvrucht tam tam slaatdra is mijn hooglied op alle toonladders koen akrobaat!

[

LiV-brunclair-binnen.indd 23 1/16/17 4:26:09 AM

Page 20: Victor Brunclair Gedichten - lannoo.be · boven lampionluister blank en inkarnaat LiV-brunclair-binnen.indd 10 1/16/17 4:26:08 AM. 11 III Interpenetrant dwars klotsen golven van mensen

24

onbegenadigdstolt tot een kroon van diamanteneen godsjuweelzonnezuiver.

Aardse hoon is zalving voor de HeerIk voel me worden vroom en zonder woordenwaar zelfbegeerten welven wijder wijderhet algevoel

Wie zijn leden kastijdt dat het leed hem doorlillein ’t aanschijn der almogendheidhem is het eeuwig heil bereiddat het koortstempo van zijn hart zal verstillenbij diepe aanschouwing van hèt wereldwonder.

veRs

Genietingen staan verstorven buiten mijVer echovlieden is de naklank in de lokstem van de verzoekermidden het wulps heuvellandweeldewelving van passieborstenik was een zeer rustiek dorp, tegen de helling aangevleidDaar énigden nietige kleur en klanktot schamele lofzanghemeldank:goudschemer in ’t woudmysteriedwaze varens, gebeeldhouwd door lichtleeuweriksjubel, windliedtrillers in ’t luchtkonsert der zomervogelen

De grootstad ingetreden:vol lichtschittering hing haar duivels diadeemgeregen uit losse lustlokalenkwaad kleinood op weemoedslapenongebetWoest wisselspel der lichtbatterijenpizzicati van een klein orkest uit de bierhallezoveel stiftprikken van geeseling op mijn broos lijf gevallendraaikolk het animo rond mijn zwak hoofd,mijn gordel is de feeërie der lantaarnrijen

Alle sierselen afgeworpenwaar ik sta, smartgewijd

Wie zijn arme handen doorbeten voelt met nagelwondenna de kruisigingzijn stem, een wekroep midden ontwijdenzal verkondenhet diepe wonder:de barse doornen en hun kruistochtpijnzijn bloeseming van gelukzaligheid,en ’t kleverig kwijl van troebel plebs uit de laaglandende dienstbaren in het veil gareel

LiV-brunclair-binnen.indd 24 1/16/17 4:26:09 AM