Vezels in de Vezels in de diabetesvoeding diabetesvoeding

ConstipatieConstipatie

Casteele MariaCasteele Maria

Maart 2007Maart 2007

INHOUD: INHOUD: Vezels in de voedingVezels in de voeding

1.1. Wat zijn vezelsWat zijn vezels

2.2. Werking vezelsWerking vezels

3.3. Hoeveel vezels nodigHoeveel vezels nodig

4.4. Soorten vezelsSoorten vezels

5.5. Vezels in de diabetesvoedingVezels in de diabetesvoeding

6.6. Situering van de vezels in de Situering van de vezels in de voedingsdriehoekvoedingsdriehoek

1.1. Wat zijn Wat zijn voedingsvezelsvoedingsvezels

Is een verzamelnaam van een aantal stoffen Is een verzamelnaam van een aantal stoffen die worden aangetroffen in de die worden aangetroffen in de celwanden van celwanden van plantenplanten. Ze geven de plant stevigheid en vorm.. Ze geven de plant stevigheid en vorm.

Door inname van deze plantaardige producten Door inname van deze plantaardige producten komen de vezels in onze darmen terechtkomen de vezels in onze darmen terecht

Deze vezels worden niet verteerdDeze vezels worden niet verteerd Belangrijke functie voor de darmen: ze Belangrijke functie voor de darmen: ze

verbeteren de stoelgangverbeteren de stoelgang

2. Werking van de vezels2. Werking van de vezels

positieve werking op de stoelgangpositieve werking op de stoelgang Stimuleren de darmbewegingStimuleren de darmbeweging vezels zorgen voor méér en soepeler vezels zorgen voor méér en soepeler

massamassa Gemakkelijker passage van de Gemakkelijker passage van de

ontlasting in de darm ontlasting in de darm Beschermen tegen dikke darmkankerBeschermen tegen dikke darmkanker

3. Hoeveel vezels per dag3. Hoeveel vezels per dag

KinderenKinderen Vanaf 2 jaar heeft men vezels nodigVanaf 2 jaar heeft men vezels nodig Onder de 10 jaar : leeftijd + 5Onder de 10 jaar : leeftijd + 5 Boven de 10 jaar : leeftijd + 10 Boven de 10 jaar : leeftijd + 10

VolwassenenVolwassenen: 20 g / 1000 kcal: 20 g / 1000 kcal 40 g/ 2000 kcal 40 g/ 2000 kcal

4. Soorten vezels4. Soorten vezels

Oplosbare vezelsOplosbare vezels: vooral pectines in : vooral pectines in groenten, fruit, peulvruchten. Ze nemen water groenten, fruit, peulvruchten. Ze nemen water op via gelvorming. Er is ook meer ontlasting als op via gelvorming. Er is ook meer ontlasting als gevolg van de bacteriële groeigevolg van de bacteriële groei

Onoplosbare vezelsOnoplosbare vezels: houden water vast als : houden water vast als een spons => het volume vergroot en de een spons => het volume vergroot en de consistentie verzacht = > toegenomen consistentie verzacht = > toegenomen darminhoud => peristaltiek wordt bevorderd : darminhoud => peristaltiek wordt bevorderd : volkoren-graanproductenvolkoren-graanproducten

Beide soorten innemenBeide soorten innemen

Soort voedingsvezelSoort voedingsvezel bronbronLignineLignine Tarwe, groentenTarwe, groenten

CelluloseCellulose Zemelen,tarwemeel,erwten, Zemelen,tarwemeel,erwten, bonen, kool, bonen, kool, appelen,wortelsoortenappelen,wortelsoorten

HemicelluloseHemicellulose Graanproducten, zemelen, Graanproducten, zemelen, groentengroenten

PectinePectine Appelen,citrusvruchtenAppelen,citrusvruchten

GommenGommen

Slijmstoffen,alga-polysaccharidenSlijmstoffen,alga-polysacchariden

Bonen, peulen, haver, gerst, gom, Bonen, peulen, haver, gerst, gom, ispaghula, alginaten; zeewier, ispaghula, alginaten; zeewier, algen, carragenen, agaralgen, carragenen, agar

Onverteerbaar zetmeel:Onverteerbaar zetmeel:

RS1, RS2, RS3RS1, RS2, RS3

Linzen, bonen, bananen, muesli, Linzen, bonen, bananen, muesli, pasta, aardappelen, broodpasta, aardappelen, brood

Fructo-oligo-saccahariden,Fructo-oligo-saccahariden,

Galacto-oligo-saccaridenGalacto-oligo-saccariden

Prei, uien, Prei, uien,

sojabonensojabonen

5. Werking van de vezels 5. Werking van de vezels specifiek voor specifiek voor diabetespatiëntendiabetespatiënten

De vezels verpakken de suiker , zodat de De vezels verpakken de suiker , zodat de suiker trager opgenomen wordt door de darm suiker trager opgenomen wordt door de darm => tragere stijging van de suiker in het bloed=> tragere stijging van de suiker in het bloed

Vezels zijn Kh maar worden niet verteerd=> Vezels zijn Kh maar worden niet verteerd=> geen glycemiestijginggeen glycemiestijging

Vezelrijke voeding is meestal vetarm => weinig Vezelrijke voeding is meestal vetarm => weinig vetopnamevetopname

Vezels omhullen de cholesterol in de darm=> Vezels omhullen de cholesterol in de darm=> cholesterol wordt meegevoerd met de cholesterol wordt meegevoerd met de stoelgang=> minder opname van cholesterol stoelgang=> minder opname van cholesterol => preventie hart- en vaatziekten=> preventie hart- en vaatziekten

6. Situering van vezels in de 6. Situering van vezels in de actieve voedingsdriehoekactieve voedingsdriehoek

1. Beweging1. Beweging

Heel belangrijk voor de peristatiek: Heel belangrijk voor de peristatiek: de snelheid waarmee de faeces de snelheid waarmee de faeces zich voortbeweegt in de darmzich voortbeweegt in de darm

Volwassenen : minstens 30 ‘ per Volwassenen : minstens 30 ‘ per dag: fietsen, stevig doorstappen, dag: fietsen, stevig doorstappen, zwemmen, dansen, met de bal zwemmen, dansen, met de bal spelen, op hometrainer, trappen spelen, op hometrainer, trappen lopen, wandelen, boodschappen te lopen, wandelen, boodschappen te voet doen, …voet doen, …

2. 2. WaterWater Onmisbaar Onmisbaar Normale omstandigheden: 1.5 l extra Normale omstandigheden: 1.5 l extra

water per dagwater per dag Meer drinken bij: zware inspanning, Meer drinken bij: zware inspanning,

zweten, diarree, zich bevinden in warme zweten, diarree, zich bevinden in warme lokalen…lokalen…

Water zorgt voor een zachte stoelgang. Water zorgt voor een zachte stoelgang. Bij te weinig water wordt water uit de Bij te weinig water wordt water uit de stoelgang onttrokken => harde faecesstoelgang onttrokken => harde faeces

Water, koffie, thee, groentesoep, Water, koffie, thee, groentesoep, bouillonbouillon

3.Graanproducten3.Graanproducten enen aardappelenaardappelen

Aardappelen en aardappelbereidingen (3 tot Aardappelen en aardappelbereidingen (3 tot 5 aardappelen)5 aardappelen)

Volkorenpasta’s, 6-granenpasta’s, havermoutVolkorenpasta’s, 6-granenpasta’s, havermout Volkorenrijst, zilvervliesrijst (ook gewone rijst Volkorenrijst, zilvervliesrijst (ook gewone rijst

bevat een hoeveelheid onverteerbare Kh)bevat een hoeveelheid onverteerbare Kh) Bruin brood en volkorenbrood(5 tot 12 sn Bruin brood en volkorenbrood(5 tot 12 sn

brood)brood) Bruine pistolets, bruin stokbroodBruine pistolets, bruin stokbrood Volkorencraquotten, crackersVolkorencraquotten, crackers Volkorenbeschuiten, volkorenrijstwafelsVolkorenbeschuiten, volkorenrijstwafels Ontbijtgranen met vezels, muesli Ontbijtgranen met vezels, muesli

4. Fruit4. Fruit Alle fruit bevat veel vezelsAlle fruit bevat veel vezels Vooral enkelvoudige suikers: dus snelle suikerVooral enkelvoudige suikers: dus snelle suiker De vezels bestaan uit onverteerbare Kh en De vezels bestaan uit onverteerbare Kh en

belemmeren de snelle opname van de suikerbelemmeren de snelle opname van de suiker Liefst vers fruit; in mindere mate fruit uit blik op Liefst vers fruit; in mindere mate fruit uit blik op

eigen sap, (gedroogde geweekte subtropische eigen sap, (gedroogde geweekte subtropische vruchten, dadels en vijgen bevatten veel suiker)vruchten, dadels en vijgen bevatten veel suiker)

Eet de vrucht volledig opEet de vrucht volledig op Fruitsap Fruitsap

Fruitsap met suiker is uit de bozeFruitsap met suiker is uit de boze Fruitsap waar geen suiker aan toegevoegd is bevat Fruitsap waar geen suiker aan toegevoegd is bevat

veel snelle suikers: te mijdenveel snelle suikers: te mijden Fruitsap met pulp: hier wordt de suiker iets minder Fruitsap met pulp: hier wordt de suiker iets minder

snel opgenomen door aanwezigheid van vezelssnel opgenomen door aanwezigheid van vezels

Tips om het gebruik van Tips om het gebruik van fruit te verhogenfruit te verhogen

Probeer elke dag 2 tot 3 stuks fruit te eten, volgens Probeer elke dag 2 tot 3 stuks fruit te eten, volgens schema en soort insulineschema en soort insuline

Geef de voorkeur aan vers fruit. Het aanbod is groot en Geef de voorkeur aan vers fruit. Het aanbod is groot en gevarieerdgevarieerd

Kiezen voor seizoensfruit is niet alleen goedkoper,het Kiezen voor seizoensfruit is niet alleen goedkoper,het zorgt ook automatisch voor een gezonde variatie in het zorgt ook automatisch voor een gezonde variatie in het eetpatrooneetpatroon

Voorzie altijd een schaal met vers fruit in huis. Geef ze Voorzie altijd een schaal met vers fruit in huis. Geef ze een vaste plaats, bvb. op de eettafel. Ter afwisseling een vaste plaats, bvb. op de eettafel. Ter afwisseling kan je zorgen voor een afgesloten schaal met verse kan je zorgen voor een afgesloten schaal met verse fruitsla in de koelkast voor tussendoor. In handige fruitsla in de koelkast voor tussendoor. In handige vershoudpotjes kan je een portie meenemen naar het vershoudpotjes kan je een portie meenemen naar het werk.werk.

Fruit is handig als een tussendoortje maar kan Fruit is handig als een tussendoortje maar kan ook als dessert en als beleg. Heerlijk is een ook als dessert en als beleg. Heerlijk is een boterham met verse aardbeien, stukjes appel, boterham met verse aardbeien, stukjes appel, peer of banaanpeer of banaan

Was fruit vóór het gebruik. Spoel bij voorkeur Was fruit vóór het gebruik. Spoel bij voorkeur af onder stromend water. Zo beperk je het af onder stromend water. Zo beperk je het verlies aan vitaminen en mineralenverlies aan vitaminen en mineralen

In het algemeen bevat fruit weinig calorieën. In het algemeen bevat fruit weinig calorieën. Wie de honger stilt met een stuk fruit i.p.v. een Wie de honger stilt met een stuk fruit i.p.v. een vette/zoete snack krijgt voor het zelfde volume vette/zoete snack krijgt voor het zelfde volume minder calorieën, minder vet en suiker, maar minder calorieën, minder vet en suiker, maar beduidend meer vezels, vitaminen en beduidend meer vezels, vitaminen en mineralen naar binnen.mineralen naar binnen.

4. Groenten4. Groenten

Bevatten veel vezels, mineralen en Bevatten veel vezels, mineralen en vitaminenvitaminen

Afwisseling is belangrijkAfwisseling is belangrijk 300 gr groenten per dag: soep, rauwkost en 300 gr groenten per dag: soep, rauwkost en

gekookte groenten, groentensapgekookte groenten, groentensap warme maaltijd : ruime portiewarme maaltijd : ruime portie Broodmaaltijd: 100 gr rauwkostBroodmaaltijd: 100 gr rauwkost Ontbijt of tussendoortje kan best een Ontbijt of tussendoortje kan best een

groentetintje krijgen groentetintje krijgen Vers, diepvries(niet bereid), uit blik, Vers, diepvries(niet bereid), uit blik,

seizoensgroentenseizoensgroenten

Tips om verbruik van Tips om verbruik van groenten groenten te verhogente verhogen

Heeft u zin in iets tussendoor? Drink een lekker groentesapje of Heeft u zin in iets tussendoor? Drink een lekker groentesapje of een kommetje groentesoep : alle soorten groenten lenen zich tot een kommetje groentesoep : alle soorten groenten lenen zich tot het maken van soephet maken van soep

Combineer uw pasta’s met broccoli, wortel, prei of andere Combineer uw pasta’s met broccoli, wortel, prei of andere gestoomde groentengestoomde groenten

Bereid uw tomatensaus met fijngesneden groenten: heerlijk bij Bereid uw tomatensaus met fijngesneden groenten: heerlijk bij vlees, vis of gevogelte(vb champignons, ui,…)vlees, vis of gevogelte(vb champignons, ui,…)

Geef met wat groenten extra dimensie aan uw broodje: gegrilde Geef met wat groenten extra dimensie aan uw broodje: gegrilde courgettes of aubergines, geraspte wortel, tomaten, avocado, courgettes of aubergines, geraspte wortel, tomaten, avocado, veldsla, …veldsla, …

Knaagt de zin om tussendoor te snoepen? Neem dan een Knaagt de zin om tussendoor te snoepen? Neem dan een alternatief: radijsjes, wortelen, komkommer, kerstomaatjes, alternatief: radijsjes, wortelen, komkommer, kerstomaatjes, augurken of uitjes op azijn, …augurken of uitjes op azijn, …

5.Melk- en 5.Melk- en melkproductenmelkproducten

Bevatten geen Bevatten geen vezelsvezels

Veel eiwittenVeel eiwitten Heel veel Calcium => Heel veel Calcium =>

gaat botontkalking gaat botontkalking tegentegen

5. Eiwitrijke producten5. Eiwitrijke producten Bevatten geen vezelsBevatten geen vezels

Vlees en vleeswaren Vlees en vleeswaren Vis, schelp- en schaaldierenVis, schelp- en schaaldieren Eieren Eieren GevogelteGevogelte

Bevatten vezelsBevatten vezels Quorn : 4gr/100 grQuorn : 4gr/100 gr Tempeh(10gr), Tofu( 5,1gr), Seitan (1gr)Tempeh(10gr), Tofu( 5,1gr), Seitan (1gr) PeulvruchtenPeulvruchten Noten (6-10gr)Noten (6-10gr)

6. Vetstoffen6. Vetstoffen

Bevatten geen vezelsBevatten geen vezels

7. Restgroep7. Restgroep

Meestal weinig of geen vezels,

tenzij er fruit of vezels in verwerkt zijn

CONSTIPATIECONSTIPATIE

INHOUD: INHOUD: ConstipatieConstipatie

1.1. DefinitieDefinitie

2.2. OorzakenOorzaken

3.3. RaadgevingenRaadgevingen

4.4. VezeltestVezeltest

5.5. BesluitBesluit

1.1. Definitie van constipatieDefinitie van constipatie

Minder dan 3 maal per week defaecatieMinder dan 3 maal per week defaecatie Een veranderde consistentie : de Een veranderde consistentie : de

ontlasting bestaat voor slechts 40 tot ontlasting bestaat voor slechts 40 tot 60% uit water i.p.v. 75 tot 80 %60% uit water i.p.v. 75 tot 80 %

Een verminderd ontlastingsgewicht: 30 Een verminderd ontlastingsgewicht: 30 gram per dag of minder; normaal 100 tot gram per dag of minder; normaal 100 tot 150 gram 150 gram

De passagetijd is groterDe passagetijd is groter

2. Oorzaken obstipatie2. Oorzaken obstipatie Bepaalde levensstijlBepaalde levensstijl

Niet ontbijtenNiet ontbijten Geen tijd gunnen voor defaecatieGeen tijd gunnen voor defaecatie Defaecatie uitstellenDefaecatie uitstellen Onvoldoende vezelrijke voedingOnvoldoende vezelrijke voeding Onvoldoende drinkenOnvoldoende drinken Onvoldoende bewegingOnvoldoende beweging

Geneesmiddelen : aspirine, anti-depressiva, Geneesmiddelen : aspirine, anti-depressiva, diuretica, ijzerpreparaten, antacida, enz…diuretica, ijzerpreparaten, antacida, enz…

Obstructie van de darm: gezwellen, poliepen, …Obstructie van de darm: gezwellen, poliepen, …

3. Raadgevingen bij 3. Raadgevingen bij obstipatieobstipatie Ontbijt niet overslaan: vezelrijk, niet vetloos, met Ontbijt niet overslaan: vezelrijk, niet vetloos, met

een bepaald volumeeen bepaald volume De defaecatiedrang niet uitstellenDe defaecatiedrang niet uitstellen Tijd nemen voor de toiletgangTijd nemen voor de toiletgang Voldoende vochtinnameVoldoende vochtinname Voldoende voedselinnameVoldoende voedselinname Voldoende vezelrijke voedingsmiddelenVoldoende vezelrijke voedingsmiddelen Eten op bepaalde tijdstippenEten op bepaalde tijdstippen Voldoende en regelmatig lichaamsbeweging nemenVoldoende en regelmatig lichaamsbeweging nemen

Producten met toegevoegde Producten met toegevoegde vezelsvezelsBroodsoortenBroodsoorten Prokorn, Physics,Protection, Prokorn, Physics,Protection,

Vitalis, Artipan, sporting broodVitalis, Artipan, sporting brood

Koeken met Koeken met vezels vezels

Granenkoeken, Céréal Control+ Granenkoeken, Céréal Control+ en Gluco Control, Grany, en Gluco Control, Grany, Wheetabix, Wheetabix, Cézemelkoeken,Evergreen,Cézemelkoeken,Evergreen,

Volkoren petit beurre, Volkoren petit beurre, volkorenspeculoosvolkorenspeculoos

GroentensappenGroentensappen+ fruitsap+ fruitsap

Knorr Vie , fruitsappen + pulpKnorr Vie , fruitsappen + pulp

Hero Fruit2dayHero Fruit2day

MelkdrankenMelkdranken

+ vezels (inuline)+ vezels (inuline)

Yoghurt + inuline Yoghurt + inuline

Producten met toegevoegde vezelsProducten met toegevoegde vezelssojadrankensojadranken inulineinuline

graansoortengraansoorten Tarwezemelen, lijnzaadTarwezemelen, lijnzaad

cornflakescornflakes All Branflakes,fruit en All Branflakes,fruit en fibre (Kellogg’s, Nestlé)fibre (Kellogg’s, Nestlé)

granenrepengranenrepen Kellogg’s, Nestlé, CéréalKellogg’s, Nestlé, Céréal

Vitalinea, GranyVitalinea, Grany

Beschuiten, craquottenBeschuiten, craquotten Heudebert,Parovita, Heudebert,Parovita,

Geroosterd Geroosterd volkorenbrood, 6 granenvolkorenbrood, 6 granen

Producten met BENEOProducten met BENEO Beneo = inuline uit de cichoreiwortelBeneo = inuline uit de cichoreiwortel Gemaakt in de suikerraffinaderij in TienenGemaakt in de suikerraffinaderij in Tienen Patent Patent Verschillende producten bevatten BeneoVerschillende producten bevatten Beneo

Verschillende broodsoortenVerschillende broodsoorten Peperkoek VondelmolenPeperkoek Vondelmolen Suiker Ti’Flora, Ti’CalciumSuiker Ti’Flora, Ti’Calcium Yoptimel, breakfastdrinkYoptimel, breakfastdrink Chocolade Cavalier,chocopasta “Pur Plaisir”Chocolade Cavalier,chocopasta “Pur Plaisir”

Werking van BeneoWerking van Beneo

Is inuline = oligofructoseIs inuline = oligofructose VezelVezel Bevordert de darmwerkingBevordert de darmwerking Zorgt voor meer volumeZorgt voor meer volume Zorgt voor een betere Ca-opnameZorgt voor een betere Ca-opname Vervangt vetstofVervangt vetstof Vervangt suikerVervangt suiker Levert geen calorieënLevert geen calorieën

Producten met bifidogene Producten met bifidogene bacteriënbacteriën = prebiotica= prebiotica Voedingsingrediënt dat de ontwikkeling v/d Voedingsingrediënt dat de ontwikkeling v/d

goede darmflora stimuleertgoede darmflora stimuleert Produceren Vit B in onze darmProduceren Vit B in onze darm Stimuleren de groei v/d goede bacteriën,Stimuleren de groei v/d goede bacteriën, Zodat deze de bovenhand krijgen i/d darmZodat deze de bovenhand krijgen i/d darm Verhoogde bescherming v/h evenwicht in onze Verhoogde bescherming v/h evenwicht in onze

darmdarm Yoghurt en yoghurtdranken: Yakult, Actimel, Yoghurt en yoghurtdranken: Yakult, Actimel,

Activia, BifieneActivia, Bifiene

Andere productenAndere producten

Allerlei soorten haver- of tarwezemelen, Allerlei soorten haver- of tarwezemelen, lijnzaad. Deze kunnen toegevoegd worden lijnzaad. Deze kunnen toegevoegd worden aan: aan: Soep, waterSoep, water YoghurtYoghurt MelkdrankenMelkdranken PuddingPudding FruitsapFruitsap Vlees- en GroentebereidingenVlees- en Groentebereidingen Gebak, koekjesGebak, koekjes

Koeken met zemelenKoeken met zemelen

Moeten vezels bevattenMoeten vezels bevatten Liefst vetarm : max 10 % vetLiefst vetarm : max 10 % vet Grootte van de koek is belangrijk voor Kh-Grootte van de koek is belangrijk voor Kh-

aanbrengaanbreng Kijk naar de hoeveelheid KH per koekKijk naar de hoeveelheid KH per koek Vb: Vb: Vitalinea koeken, granenkoeken LUVitalinea koeken, granenkoeken LU All bran cornflakes of repenAll bran cornflakes of repen Céréal Control + : goede darmwerkingCéréal Control + : goede darmwerking DamhertDamhert

VezeltestVezeltestgisteren at ik:gisteren at ik:

1.Brood en ontbijtgranen: ontbijt en 1.Brood en ontbijtgranen: ontbijt en tussendoortussendoor

… … (grote) sneden donkerbruin brood zoals (grote) sneden donkerbruin brood zoals volkorenbrood, meergranenbrood, volkorenbrood, meergranenbrood, roggebroodroggebrood

……(grote) sneden wit brood, (grote) sneden wit brood, rozijnenbrood,suikerbrood, pistoletsrozijnenbrood,suikerbrood, pistolets

… … volkorenbeschuit of-crackervolkorenbeschuit of-cracker… … kommetjes verzelrijke ontbijtgranenkommetjes verzelrijke ontbijtgranen… … kommetjes mueslikommetjes muesli… … kommetjes cruesli of krokante mueslikommetjes cruesli of krokante muesli… … kommetjes cornflakeskommetjes cornflakes

X 2 =X 2 =

X 1 =X 1 =

X 0.5 =X 0.5 =

X 11 =X 11 =X 4 =X 4 =X 3 =X 3 =

X 1 =X 1 =

2.Aardappelen en aardappelvervangers (warme maaltijden)2.Aardappelen en aardappelvervangers (warme maaltijden)

… … Porties (210 gram) gekookte aardappelenPorties (210 gram) gekookte aardappelen

(100 gr gr. aardappelen = 1 grote of 2 kleine aardappelen)(100 gr gr. aardappelen = 1 grote of 2 kleine aardappelen)

… … borden (180 gr) gekookte volkoren deegwarenborden (180 gr) gekookte volkoren deegwaren

… … klein pak frieten of 1/3 bord (150 gr)klein pak frieten of 1/3 bord (150 gr)

… … borden (180 gr) gekookte witte deegwaren of rijstborden (180 gr) gekookte witte deegwaren of rijst

3. Vezelrijke vervangproducten voor vlees3. Vezelrijke vervangproducten voor vlees

… … porties “=100 gram) quorn, tofu, tempehporties “=100 gram) quorn, tofu, tempeh

… … groentelepels (= 500 gr) peulvruchtengroentelepels (= 500 gr) peulvruchten

(peulvruchten = witte en bruine bonen, linzen…)(peulvruchten = witte en bruine bonen, linzen…)

… … een handvol noteneen handvol noten

4. Groenten4. Groenten

… … klein bordje rauwkost (50 gr)klein bordje rauwkost (50 gr)

… … grote groentelepels( 1 lepel = 50 gr) gekookte groentengrote groentelepels( 1 lepel = 50 gr) gekookte groenten

… … glazen groentesapglazen groentesap

X6 =X6 =

X5 =X5 =

X4 =X4 =

X3 =X3 =

----------------------

X5 =X5 =

X3 =X3 =

X0.1 =X0.1 =

--------------------

X1 =X1 =

X1 =X1 =

X2 =X2 =

--------------------

5. Fruit5. Fruit… … dessertschaaltjes (bessen bv. frambozen, braambessen,dessertschaaltjes (bessen bv. frambozen, braambessen,

rode bessen, …rode bessen, …

… … stukken vers fruit zoals appel, peer, sinaasappelen, stukken vers fruit zoals appel, peer, sinaasappelen, banaan, enz… banaan, enz…

… … een handvol gedroogd fruit bv rozijnen,abrikozen, dadels, een handvol gedroogd fruit bv rozijnen,abrikozen, dadels,

… … glazen fruitsapglazen fruitsap

6. Tussendoortjes6. Tussendoortjes

… … stukken fruittaartstukken fruittaart

… … muesli-, haver- of granenkoekenmuesli-, haver- of granenkoeken

… … sneetjes peperkoeksneetjes peperkoek

… … stuk volkoren speculaas of –rijstwafelstuk volkoren speculaas of –rijstwafel

TOTAAL :TOTAAL :

X6 =X6 =

X3 =X3 =

X2 =X2 =

X1 =X1 =

----------------------------

X6 =X6 =

X2 =X2 =

X1 =X1 =

X 0.5 =X 0.5 =

--------------------------

----------------------------------------

Score van de vezeltestScore van de vezeltest

Minder dan 20 puntenMinder dan 20 punten : om goed in conditie te : om goed in conditie te blijven, moet je minstens 20 punten scoren. blijven, moet je minstens 20 punten scoren. EET meer groenten en fruit!EET meer groenten en fruit!

Tussen 20 en 30 puntenTussen 20 en 30 punten::Je bent op de goede weg. Blijf genoeg Je bent op de goede weg. Blijf genoeg groenten en fruit eten en kies voor bruin broodgroenten en fruit eten en kies voor bruin brood

Meer dan 30 puntenMeer dan 30 punten::

Proficiat: je eet ruim voldoende vezels. Denk Proficiat: je eet ruim voldoende vezels. Denk eraan om ook genoeg water te drinke!eraan om ook genoeg water te drinke!

5. Besluit: je kan er zelf 5. Besluit: je kan er zelf iets aan doen !!!!iets aan doen !!!!

Neem tijd om naar het toilet te gaan !!!Neem tijd om naar het toilet te gaan !!! Elke dag, omstreeks hetzelfde uurElke dag, omstreeks hetzelfde uur Drinkt voldoende waterDrinkt voldoende water Neem een voeding met voldoende vezels : groenten, Neem een voeding met voldoende vezels : groenten,

fruit, (kiwi, peer, pruim,…),volkorenproduktenfruit, (kiwi, peer, pruim,…),volkorenprodukten Neem extra vezelsNeem extra vezels Neemt dranken met inuline, bifidobacterieënNeemt dranken met inuline, bifidobacterieën Ga meer bewegen!!!Ga meer bewegen!!! Sla geen maaltijden over!!!Sla geen maaltijden over!!! Op nuchter maag een glas lauw waterOp nuchter maag een glas lauw water Geweekte, gedroogde pruimen : alles opetenGeweekte, gedroogde pruimen : alles opeten

Besluit van deze Besluit van deze voordrachtvoordracht

Probeer meer vezels in te schakelen in Probeer meer vezels in te schakelen in de voeding : zowel bij het ontbijt, als de voeding : zowel bij het ontbijt, als middagmaal, als avondmaalmiddagmaal, als avondmaal

Ook de tussendoortjes : fruit, kleine Ook de tussendoortjes : fruit, kleine zemelkoek zemelkoek

Noten brengen ook vezels aan, geen Kh, Noten brengen ook vezels aan, geen Kh, wel heel wat calorieënwel heel wat calorieën

Zijn er nog vragen?Zijn er nog vragen?

Hartelijk dank voor uw Hartelijk dank voor uw aandacht !aandacht !

Casteele MariaCasteele Maria