Vervangingsopgave nattekunstwerken (VONK)Renovatie van de werkwijze

Pioneering workshop14 november 2014

Marcel Tosserams

Rijkswaterstaat2

Overzicht

• Wat is VONK?

• Vervangingsopgave case Stuwen Maas

• Discussie

Rijkswaterstaat3

Drie netwerken

Rijkswaterstaat beheerder van drie netwerken

Hoofdwegennet HWN• 5.697 km• 5.146 kunstwerken

Hoofdvaarwegennet HVWN• 7.609 km• 422 kunstwerken

Hoofdwatersysteem HWS• 65.147 km2

• 232 kunstwerken

Rijkswaterstaat4

Natte Kunstwerken

beweegbare brug

vaste brugschutsluis

stuw

gemaalstormvloedkering

spuisluissifon

duiker

vispassage

coupure

afmeervoorziening

remmingswerk

hoogwaterkeringonderdoorgang

Rijkswaterstaat5

Functie kunstwerken

WaterkerenKunstwerken maken deel uit van de primaire waterkeringStormvloedkeringen, schutsluizen, spuisluizen of gemalen

Regulatie van wateraanvoer en waterafvoerBescherming tegen overstroming en voorkomen van verdrogingSpui- en uitwateringssluizen, gemalen, stuwen

TransportSchutsluizen en bruggen

EcologieVispassages

Rijkswaterstaat6

Veroudering

Rijkswaterstaat7

Vervangingsopgave

Rijkswaterstaat8

Vervangingskosten

Rijkswaterstaat9

Doelstelling VONK

Het ontwikkelen van een uniforme systematiek teronderbouwing van de programmering van, en debesluitvorming over, de vervanging van de nattekunstwerken voor de periode na 2020

1. Onderbouwing van de rijksbegroting

Rijkswaterstaat10

Toekomst is onzeker

Rijkswaterstaat11

Adaptief deltamanagement & vervangingsopgave

• Verbinden lange termijn ontwikkeling met korte termijnbesluitvorming over ruimtelijke inrichting van het watersysteem:anticiperen op ontwikkelingen, omgaan met onzekerheid.

• Inbouwen flexibiliteit: functies en prestatie-eisen zijn niet statisch.

• Hoe nemen we omgeving mee? Verbinden investeringsagenda’s

• Timing: slim investeren wat is het juiste moment?

• Aangeven van opties voor besluitvorming, handelingsruimte,investerings- en adaptatiepaden (routekaart)

Rijkswaterstaat12

Doelstelling VONK

Het ontwikkelen van een uniforme systematiek teronderbouwing van de programmering van, en debesluitvorming over, de vervanging van de nattekunstwerken voor de periode na 2020

1. Onderbouwing van de rijksbegroting

2. Bouwstenen Deltaprogramma 2013-2015

- Compleet overzicht van de vervangingsopgave, DP 2013

- Vervangingstermijn natte kunstwerken in licht vanautonome ontwikkeling, ‘De Gevoeligheidstest’, DP 2014

- Toepasbaarheid van de Gevoeligheidstest NatteKunstwerken voor adaptatiepaden, DP 2015

© beeldleveranciers, Amsterdam

Rijkswaterstaat13

Drie VONK sporen

systematiek

Rijkswaterstaat14

Kennisontwikkeling

Kennisspoor VONK

• Agenderen van de vervangingsopgave

• Identificeren van strategische kennisvragen

• Opstellen kennisagenda

• Delen van kennis (inter)nationaal

– Kennisprogramma’s: Nationaal Kennis en innovatieprogramma Wateren Klimaat (NKWK)

– Bouwcampus

• Kennis van buiten naar binnen halen

• Capacity Building

Rijkswaterstaat

Levensduur

Rijkswaterstaat16

De Gevoeligheidstest

Huidige methode einde levensduur•Stichtingsjaar plus ontwerplevensduur = indicatie voor vervangingsjaar•Methode geeft globale indicatie einde levensduur = globale prognose tijdstip investeringen•Methode sluit onvoldoende aan op inspectieproces•Kans optreden ‘verrassingen’ is aanwezig

‘Gevoeligheidstest’ (GT) natte kunstwerken•Methode gebruikt actuele objectinformatie en informatie omtrent autonome ontwikkelingen•Genuanceerde indicatie technische en functionele einde levensduur (tijdvensters)•Genuanceerde indicatie einde levensduur = genuanceerder beeld van tijdstip investeringen•Genuanceerde informatie biedt meer mogelijkheden voor ‘early warning’/signalering•Methode sluit beter aan op inspectieproces•Kans optreden ‘verrassingen’ kan worden verkleind

Rijkswaterstaat

Ingrediënten GT

• Deltascenario’s

– Klimaatontwikkeling

– Socio-economische ontwikkeling

• Overzicht staat van onderhoud van de kunstwerken, (DISK, RINK)

• Beschikbare informatie einde levensduur object-categorieën

• Overzicht van functies en prestatie-eisen van de kunstwerken

– Afgeleid via functies en prestatie-eisen netwerk- en netwerkschakelniveau

17

Rijkswaterstaat18

Output GT

Tijdvensters einde levensduur (FL en TL) voor alle nattekunstwerken

Rijkswaterstaat19

2. Middellange termijn (15-40 jaar)Signaleren en agenderen complexe opgavenInput voor gebiedsagenda (BO MIRT)

3. Korte termijn (5-15 jaar)Indicatie einde levensduur, inputvoor inspectieproces

1. Prognose benodigde investeringenGenuanceerder beeld van de benodigdeinvesteringen

Wat doen we ermee?

Rijkswaterstaat

Stuwen Maas

Rijkswaterstaat

Algemene informatie

• Bouw 1930: scheepvaart

• 10 – 20 MTon vervoerd

gewicht per jaar

• 20.000 – 40.000 passages / jaar

• Einde levensduur: rond 2040

Stuwen Maas

Rijkswaterstaat

Anticiperen en reageren op toekomstige ontwikkelingen enomgevingswensen

•Oude en nieuwe functionaliteiten

•Deltascenario’s

•Scheepvaartscenario’ s

•Omgevingsaspecten en –wensen

•Meerwaardecreatie

Vervangingsopgave

Rijkswaterstaat

• Noodzaak & Agendering

– Op welke termijn?– Via MIRT?– Eén op één?

• Scope

• Proces

• Marktbenadering

• Kennisontwikkeling

Opstartfase

Rijkswaterstaat

Vragen

wat nu?

– Hoe kijk je vanuit jouw perspectief tegen de opgave aan?

– Welke kansen zijn er en hoe zouden we die kunnen benutten?

– welke risico's zijn er en hoe kunnen we die verkleinen?

– waar zou de focus op moeten liggen de komende jaren?

– wat is cruciaal?

– Welke suggesties hebben jullie voor Rijkswaterstaat?

24

Rijkswaterstaat25

• Hoe zorgen we ervoor dat de kennis en ervaringom de opgave optimaal te realiseren wordtgedeeld en, waar nodig, wordt ontwikkeld?

• Hoe zou een vervangingsopgave op de markt gezet kunnen worden; alsuitvoeringsprogramma, gebiedsopgave of als individuele projecten?

• Met wie zou de vervangingsopgave gedeeld moeten worden?

• Hoe zou de vervangingsreeks gecommuniceerd kunnen worden?Zijn er voorbeelden van communicatiestrategieën en hulpmiddelen ('tools')voor het naar buiten brengen van vervangingsreeksen?

• Hoe kan adaptief deltamanagement in de praktijk worden gebracht?

Discussie