Verslag RUG Strategietafel IT...Verslag RUG Strategietafel IT › 2 Inhoudsopgave 1 Inleiding 3 1.1...

25
centrum voor informatie technologie ict-strategiecommissie Verslag RUG Strategietafel IT 2 maart 2015 TWHJ/ld/CIT15.0081 (versie 27 mei 2015)

Transcript of Verslag RUG Strategietafel IT...Verslag RUG Strategietafel IT › 2 Inhoudsopgave 1 Inleiding 3 1.1...

Page 1: Verslag RUG Strategietafel IT...Verslag RUG Strategietafel IT › 2 Inhoudsopgave 1 Inleiding 3 1.1 Uitnodiging 3 1.2 Introductie RUG Strategietafels IT (Tjeerd Willem Hobma) 6 2 Overzicht

centrum voor informatie technologie

ict-strategiecommissie

Verslag RUG Strategietafel IT

2 maart 2015 TWHJ/ld/CIT15.0081 (versie 27 mei 2015)

Page 2: Verslag RUG Strategietafel IT...Verslag RUG Strategietafel IT › 2 Inhoudsopgave 1 Inleiding 3 1.1 Uitnodiging 3 1.2 Introductie RUG Strategietafels IT (Tjeerd Willem Hobma) 6 2 Overzicht

Verslag RUG Strategietafel IT › 2

Inhoudsopgave

1 Inleiding 3 1.1 Uitnodiging 3 1.2 Introductie RUG Strategietafels IT (Tjeerd Willem Hobma) 6

2 Overzicht discussietafels en stellingen 11 2.1 ICT en Onderwijs 1 11 2.2 ICT en Onderwijs 2 11 2.3 ICT en Onderzoek 1 11 2.4 ICT en Onderzoek 2 11 2.5 ICT en Wetenschappelijke Informatievoorziening 12 2.6 ICT en Bedrijfsvoering 12 2.7 ICT en Infrastructuur 12

3 Uitkomst discussietafels 13 3.1 ICT en Onderwijs 1 13 3.2 ICT en Onderzoek 1 16 3.3 ICT en Onderzoek 2 17 3.4 ICT en Wetenschappelijke Informatievoorziening 18 3.5 ICT en Bedrijfsvoering 20 3.6 ICT en Infrastructuur 21

4 Samenvatting in 26 punten (Jan de Jeu) 23

5 Samenvatting in top 5 24

6 Hoe verder? 25

Page 3: Verslag RUG Strategietafel IT...Verslag RUG Strategietafel IT › 2 Inhoudsopgave 1 Inleiding 3 1.1 Uitnodiging 3 1.2 Introductie RUG Strategietafels IT (Tjeerd Willem Hobma) 6 2 Overzicht

Verslag RUG Strategietafel IT › 3

1 Inleiding

Dit jaar is het jaar van plannen maken om de ambitie 2020 van de Rijksuniversiteit Groningen te ontwikkelen en hier een krachtige strategie voor te formuleren. Met de strategietafels voor Onderwijs, Onderzoek, Human Resources (HR), Informatietechnologie (IT) en Duurzaamheid leveren studenten, collega’s en partners hieraan een belangrijke bijdrage. Deze notitie doet verslag van de strategietafel IT die op 2 maart 2015 werd georganiseerd in Infoversum. Hier gingen 100 deelnemers met elkaar in dialoog over de digitale dienstverlening voor het primaire proces en de ondersteunende diensten in de universiteit van de toekomst (2020). Onze bevindingen zijn vastgelegd in: (i) de verslagen van de verschillende deeltafels; (ii) de razendsnelle samenvatting in aandachtspunten van collegelid Jan de Jeu op de avond zelf; en (iii) vijf speerpunten als advies aan het College van Bestuur voor het Strategisch Plan van de RUG 2020. De resultaten van de strategietafels worden door de ICT-Strategiecommissie gebruikt om vorm te geven aan het Meerjarenplan ICT 2020 voor de RUG. Graag nodigen wij u uit om deel te nemen in de verschillende onderdelen van dit planvormingstraject. De ICT-Strategiecommissie stelt er prijs op, gevraagd en ongevraagd, input en feedback te ontvangen op de deelplannen die wij onderweg met u zullen delen. 1.1 Uitnodiging Beste student, collega of samenwerkingspartner van de Rijksuniversiteit Groningen, Excellent onderwijs en onderzoek vragen om excellente ondersteuning. En zowel de ontwikkelingen in uw studie- of werkveld als in de informatietechnologie (IT) gaan razend snel. Om goed om de toekomst voorbereid te zijn, organiseert de Rijksuniversiteit Groningen (RUG) een reeks bijeenkomsten waarin het College van Bestuur de universitaire gemeenschap en partners consulteert in het kader van de ontwikkeling van het nieuwe strategieplan 2020. Graag nodig ik u uit voor de RUG Strategietafel IT. Waar en wanneer? Datum: 2 maart 2015 Tijd: 17.30 - 21.30 uur Plaats: Infoversum Wat willen wij bereiken? Deze ronde tafel is de start van een dialoog over de hoofdlijnen van de toekomstige IT-strategie met het oog op de RUG 2020 strategie. Hiertoe zullen wij:

oogsten uit de tafels voor Onderwijs, Onderzoek en HR; en

nieuwe richtingen verkennen voor uw studie- of werkveld in relatie tot de IT-domeinen

Onderwijs, Onderzoek, Bedrijfsvoering, Informatievoorziening en Infrastructuur; met bijzondere aandacht voor Internationalisering.

Aftrap traject Meerjarenplan ICT 2020 Met deze bijeenkomst geven studenten en medewerkers in de ICT-Strategiecommissie tevens de aftrap voor het traject van het Meerjarenplan ICT 2020. In de verschillende fasen zullen wij in 2015 korte cycli van plannen maken en feedbacksessies organiseren (zie figuur). Ieder project een IT-project Daarom wisselen de leden van het College van Bestuur en van de ICT-Strategiecommissie graag van gedachten met gebruikers en experts in de breedte van de universitaire gemeenschap, en met betrokken partners die de frisse blik van buiten inbrengen.

Page 4: Verslag RUG Strategietafel IT...Verslag RUG Strategietafel IT › 2 Inhoudsopgave 1 Inleiding 3 1.1 Uitnodiging 3 1.2 Introductie RUG Strategietafels IT (Tjeerd Willem Hobma) 6 2 Overzicht

Verslag RUG Strategietafel IT › 4

Wie treft u aan tafel? U hebt deze uitnodiging mogelijk ontvangen op persoonlijke titel, of omdat u bent uitgenodigd als student of medewerker in uw faculteit, dienst of adviesorgaan aan de Rijksuniversiteit Groningen. Zo streven wij naar een mix van talent uit: faculteiten, diensten, WAR, COS, UCW, Management Beraad, Demand Managers, ICT-Strategiecommissie en College van Bestuur. Per faculteit zien wij graag tenminste één student, één medewerker uit het WP en één medewerker uit het OBP als deelnemer. Per dienst streven wij er naar tenminste één medewerker uit het primaire proces en één leidinggevende of coördinator te laten deelnemen. Welkom in World Café Infoversum Wij zullen de avond faciliteren aan de hand van de World Café methode als eenvoudig en effectief format voor een dialoog in drie opeenvolgende ronden (www.theworldcafe.com/method.html). Afhankelijk van de samenstelling van het gezelschap zal de voertaal aan tafel Engels of Nederlands zijn. Het programma: 17.30 uur Inloop met koffie en een broodje 18.00 uur Welkom en opening (dome) Jan de Jeu, CvB 18.10 uur Oogsten uit voorgaande tafels (dome),

- Onderwijs - Onderzoek - HR

Louwarnoud van der Duim, CIT-ESI Annemieke Galema, Res.&Val. Jaap Mulder, CIT-ESI

18.30 uur Werkwijze IT tafel vanavond (dome) Tjeerd Willem Hobma, CIT 18.40 uur Ronde 1 (foyer, hal en preview area) U! 19.10 uur Pauze 19.30 uur Ronde 2 (foyer, hal en preview area) U! 20.00 uur Ronde 3 (foyer, hal en preview area) U! 20.30 uur Pauze 20.50 uur Oogsten vanavond (dome) Tjeerd Willem Hobma, CIT 21.10 uur Afsluiting (dome) en drankje (preview

area) Jan de Jeu, CvB

21.30 uur Skies over Groningen (voor de liefhebber)

Infoversum

Page 5: Verslag RUG Strategietafel IT...Verslag RUG Strategietafel IT › 2 Inhoudsopgave 1 Inleiding 3 1.1 Uitnodiging 3 1.2 Introductie RUG Strategietafels IT (Tjeerd Willem Hobma) 6 2 Overzicht

Verslag RUG Strategietafel IT › 5

Onverhoopt verhinderd? Mocht u zelf verhinderd zijn, dan verzoek ik u zelf een vervanger te benaderen. Wilt u uw persoonlijke beschikbaarheid of de namen van de deelnemers uit uw faculteit of dienst per omgaande (maar uiterlijk maandag 16 februari) doorgeven aan het directiesecretariaat CIT, t.a.v. Lianne Dijks ([email protected]). Namens het College van Bestuur en de ICT-Strategiecommissie, Tjeerd Willem Hobma Algemeen directeur CIT

Page 6: Verslag RUG Strategietafel IT...Verslag RUG Strategietafel IT › 2 Inhoudsopgave 1 Inleiding 3 1.1 Uitnodiging 3 1.2 Introductie RUG Strategietafels IT (Tjeerd Willem Hobma) 6 2 Overzicht

Verslag RUG Strategietafel IT › 6

1.2 Introductie RUG Strategietafels IT (Tjeerd Willem Hobma)

Page 7: Verslag RUG Strategietafel IT...Verslag RUG Strategietafel IT › 2 Inhoudsopgave 1 Inleiding 3 1.1 Uitnodiging 3 1.2 Introductie RUG Strategietafels IT (Tjeerd Willem Hobma) 6 2 Overzicht

Verslag RUG Strategietafel IT › 7

Page 8: Verslag RUG Strategietafel IT...Verslag RUG Strategietafel IT › 2 Inhoudsopgave 1 Inleiding 3 1.1 Uitnodiging 3 1.2 Introductie RUG Strategietafels IT (Tjeerd Willem Hobma) 6 2 Overzicht

Verslag RUG Strategietafel IT › 8

Page 9: Verslag RUG Strategietafel IT...Verslag RUG Strategietafel IT › 2 Inhoudsopgave 1 Inleiding 3 1.1 Uitnodiging 3 1.2 Introductie RUG Strategietafels IT (Tjeerd Willem Hobma) 6 2 Overzicht

Verslag RUG Strategietafel IT › 9

Page 10: Verslag RUG Strategietafel IT...Verslag RUG Strategietafel IT › 2 Inhoudsopgave 1 Inleiding 3 1.1 Uitnodiging 3 1.2 Introductie RUG Strategietafels IT (Tjeerd Willem Hobma) 6 2 Overzicht

Verslag RUG Strategietafel IT › 10

Page 11: Verslag RUG Strategietafel IT...Verslag RUG Strategietafel IT › 2 Inhoudsopgave 1 Inleiding 3 1.1 Uitnodiging 3 1.2 Introductie RUG Strategietafels IT (Tjeerd Willem Hobma) 6 2 Overzicht

Verslag RUG Strategietafel IT › 11

2 Overzicht discussietafels en stellingen

2.1 ICT en Onderwijs 1 Tafelvoorzitter: Rob Henning Verslaglegger: Koos Winnips Stellingen: 1. Welke onderwijskundige ontwikkelingen zijn richtinggevend voor het ICT beleid en in welke

zin? 2. Hoe kan ICT bijdragen aan effectievere feedback en monitoring van studievoortgang, b.v.

door gebruik te maken van de visuele/grafische mogelijkheden? 3. Hoe kan ICT bijdragen aan een activerende leeromgeving en vorming van learning

communities? 2.2 ICT en Onderwijs 2 Tafelvoorzitter: Louwarnoud van der Duim Verslaglegger: Hans Beldhuis Stellingen: 1. Welke onderwijskundige ontwikkelingen zijn richtinggevend voor het ICT beleid en in welke

zin? 2. Hoe kan ICT bijdragen aan effectievere feedback en monitoring van studievoortgang, b.v.

door gebruik te maken van de visuele/grafische mogelijkheden? 3. Hoe kan ICT bijdragen aan een activerende leeromgeving en vorming van learning

communities? 2.3 ICT en Onderzoek 1 Tafelvoorzitter: Lambert Schomaker Verslaglegger: Bob Dröge Stellingen: 1. Groningen moet zijn bijzondere, eigenstandige positie onder de grote Nederlandse 'high-

performance computing' infrastructuur behouden en uitbouwen. 2. Brain-inspired computing is een belangrijke ontwikkeling aan de frontlinie van het

onderzoek. Zowel de industrie als de EU zien hier grote belangen. Groningen heeft op dit gebied al een grote expertise, die loopt van BCN (UMCG), ALICE en JBI tot synthetic biology en nanoscience. Het DSSC cluster (FWN) wil hier graag op inzetten.

3. Er moet gezocht worden naar een optimale mix van algemene (Linux) ondersteuning, 'GPU'-faciliteiten en een grote opvolger van Blue Gene, waarbij tekortkomingen uit het verleden (te weinig opslagcapaciteit voor reguliere gebruikers) worden vermeden.

2.4 ICT en Onderzoek 2 Tafelvoorzitter: Esther Hoorn Verslaglegger: Jules van Rooij Stellingen: 1. Groningen moet zijn bijzondere, eigenstandige positie onder de grote Nederlandse 'high-

performance computing' infrastructuur behouden en uitbouwen. 2. Brain-inspired computing is een belangrijke ontwikkeling aan de frontlinie van het

onderzoek. Zowel de industrie als de EU zien hier grote belangen. Groningen heeft op dit gebied al een grote expertise, die loopt van BCN (UMCG), ALICE en JBI tot synthetic biology en nanoscience. Het DSSC cluster (FWN) wil hier graag op inzetten.

3. Er moet gezocht worden naar een optimale mix van algemene (Linux) ondersteuning, 'GPU'-faciliteiten en een grote opvolger van Blue Gene, waarbij tekortkomingen uit het verleden (te weinig opslagcapaciteit voor reguliere gebruikers) worden vermeden.

Page 12: Verslag RUG Strategietafel IT...Verslag RUG Strategietafel IT › 2 Inhoudsopgave 1 Inleiding 3 1.1 Uitnodiging 3 1.2 Introductie RUG Strategietafels IT (Tjeerd Willem Hobma) 6 2 Overzicht

Verslag RUG Strategietafel IT › 12

2.5 ICT en Wetenschappelijke Informatievoorziening Tafelvoorzitter: Marjolein Nieboer Verslaglegger: Jan Feringa Stellingen: 1. Research data management kan het best op een lokaal/ institutioneel/nationaal of

internationaal niveau worden opgepakt. 2. Mobiele platforms worden dominant. 3. Nieuwe regelgeving en eisen van funders leiden tot hogere eisen aan de tools en

werkomgeving van onderzoekers. 2.6 ICT en Bedrijfsvoering Tafelvoorzitter: Hans Piëst Verslaglegger: Ype Poortinga Stellingen: 1. Bedrijven en overheden kunnen in 2020 zo’n driekwart van alle gevoelige data niet meer

beveiligen en bieden er brede publieke toegang toe. 2. Een vaste werkplek is over 5 jaar utopie. Onze medewerkers zijn effectiever en efficiënter als

ze een flexplek hebben. 3. De 1e geldstroom zal in verhouding afnemen. De RUG zal een steeds groter deel van haar

financiering zelf moeten verwerven. Dat maakt het nodig om o.a. marketing, branding, relatiebeheer etc. te optimaliseren. Kortom de RUG zal "commerciëler" moeten gaan opereren

2.7 ICT en Infrastructuur Tafelvoorzitter: Haije Wind Verslaglegger: Matto Fransen 1. IT security blijft lastig met de huidige stand van de techniek en is dus een probleem! 2. Choose your own application and device is de beste werkplek strategie. 3. Medewerkers en studenten willen één aanspreekpunt voor al hun vragen. 4. Een infrastructuur met ‘Virtuele eScience labs’ is nodig voor veilige internationale

samenwerking. 5. We hebben een referentie architectuur nodig voor wetenschappelijke data analytics. 6. Een Europese ‘data en collaboration cloud’ is essentieel voor de toekomst van de Europese

wetenschap. 7. Een software defined infrastructuur beantwoordt aan de vraag naar steeds meer flexibiliteit. 8. Infrastructuur wordt data centric.

Page 13: Verslag RUG Strategietafel IT...Verslag RUG Strategietafel IT › 2 Inhoudsopgave 1 Inleiding 3 1.1 Uitnodiging 3 1.2 Introductie RUG Strategietafels IT (Tjeerd Willem Hobma) 6 2 Overzicht

Verslag RUG Strategietafel IT › 13

3 Uitkomst discussietafels

3.1 ICT en Onderwijs 1 Aanleiding Uitkomsten van de eerder gehouden Onderwijsstrategietafel zijn de volgende:

● Increase the student success rate and retention of students

● Increase the international nature of education

● Develop further ICT tools and adjust the way of teaching

● Develop non-standard degree programs

● Continue improving staff development and facilities

Op maandag 2 maart is aan twee tafels gediscussieerd over Onderwijs & ICT. In onderstaande paragrafen de samenvatting. 1. Uitgangspunt: ontwerp van goed onderwijs, waarbij ICT volgt. Studenten stellen steeds meer eisen aan hun opleiding, onder druk van het BSA en meer eigen financiering. Hierdoor komt de kwaliteit van onderwijs meer op de voorgrond, en zo ook de toetsing. De deelnemers concludeerden dat voor de ICT strategie als uitgangspunt de kwaliteit van en de verwachte ontwikkeling binnen het onderwijs moeten worden genomen. Hierbij zijn de volgende punten genoemd: Moeten we het huidige onderwijs elektronificeren? Nee, zoek de nieuwe dingen waarbij als uitgangspunten gelden zowel evidence-based als research-driven education (RDE). ICT en games zijn geschikt om de werkelijkheid, complexe situaties, binnen te brengen in de collegezaal. Games zijn geschikt om complexe situaties te leren, toetsen, etc. Creëer de bijpassende leeromgeving waar studenten en docenten het delen van informatie makkelijker is, het voor de student makkelijker is om het te volgen, het voor de docent eenvoudiger is om te maken, en men meerdere relevante ervaringen opdoet. Dit type van onderwijs komt ten goede van de betrokkenheid (engagement) van student en docent. Als expliciet voorbeeld werd realtime 4K video-operaties in een ziekenhuis genoemd. ICT wordt hier ingezet als instrument voor het bevorderen van interdisciplinariteit, het werken in teams met meerdere disciplines, en om onderlinge interacties te bevorderen. Ook digitaal toetsen kan gebruikt worden voor een betere aansluiting op de praktijk. ICT moet helpen om beter en sneller feedback te geven aan de individuele student. Zo kunnen studenten meer tijd en plaats onafhankelijk oefenen en hun voortgang volgen. Zonder ICT kan dit niet in grote groepen studenten. Bovendien noemden studenten meermaals het op eigen vraag kunnen uitvoeren van (zelf)toetsing via ICT tools als cruciaal om de eigen studievoortgang te monitoren (ben ik on track?). Relativerende opmerkingen

● Wat doen we om studenten hier naar Groningen te krijgen? Cruciaal blijft wat je in

Groningen doet. Je kunt je voorbereiden voor activiteiten hier en contactmomenten

voorbereiden, tijdens bijeenkomsten helpt ICT: de uiteindelijke meerwaarde is een

diploma van de RUG.

● Een observatie gemaakt tijdens de discussie is de gapende kloof tussen studenten en

docenten in hun perspectief op onderwijs volgen en geven. Docenten stellen zich als

ouderwetse leermeesters op (“ik weet wel wat goed voor die kinderen is”), terwijl

studenten willen dat zaken eenduidig (portal) georganiseerd worden, en zij zelf bepalen

hoe/wanneer en met wie het onderwijs vorm gegeven wordt. ICT kan bij het laatste

uitstekende diensten bewijzen, waarvoor de docent zelf een belangrijke succesfactor is.

Er heerst onder docenten een grote angst om de leiding/sturing uit handen te geven.

Het gekke is dat ze dat meestal zelf in de praktijk wel willen en zelfs doen, en daarbij

zich ook anders gedragen in het onderwijs: de docent als coach en niet als

Page 14: Verslag RUG Strategietafel IT...Verslag RUG Strategietafel IT › 2 Inhoudsopgave 1 Inleiding 3 1.1 Uitnodiging 3 1.2 Introductie RUG Strategietafels IT (Tjeerd Willem Hobma) 6 2 Overzicht

Verslag RUG Strategietafel IT › 14

kennisoverdrager. ICT moet in deze verandering faciliterend zijn. Bovendien kunnen

studenten met ICT meer verantwoordelijkheid nemen, zowel inhoudelijk voor het

onderwijs, als voor de voortgang.

2. Niet meer hebben maar meer (her)gebruiken Het effectief en efficient gebruiken van ICT in het universitair onderwijs stelt eisen/voorwaarden aan zowel de student en docent als aan de IT-afdeling en hun partners. Techniek en ICT moet je de onderwijsomgeving (Learning Spaces) niet naar binnen rijden, maar goed voorbereiden en bekend maken bij studenten en docenten. Permanente educatie en ondersteuning van docent en student Docenten moet je helpen om ICT op een goede manier in hun onderwijs toe te passen. Naast ICT tools zijn er ook diepere vragen voor ondersteuning: hoe hou je vast aan didactische principes. Als voorbeeld werd gegeven dat een flipped classroom dus betekent dat studenten zich moeten voorbereiden, maar niet altijd doen. Hoe zorg je ervoor als docent dat dit wel gebeurt. Dus de introductie van een ICT tool gaat altijd gepaard met ondersteuning op gebied van het onderwijs. Docenten maken keuzes over te gebruiken ICT tools. Om een overwogen en beargumenteerde keuze te kunnen maken uit het brede palet is affiniteit met en kennis over ICT bij de docent zelf nodig. Bovendien is het belang onderstreept van het maken van een goede keuze. Hoe maak je als docent een juiste keuze uit de ontelbare mogelijkheden, waarbij voorop staat het criterium: is het te kiezen ICT instrument effectief/efficient in het onderwijs? Als richtlijn kunnen de 4 e’s van Collis & Moonen (2002) worden gebruikt:

● Ease of use

● Environment (o.a. helpdesk, faciliteiten, snel internet, onderwijskundige

ondersteuning)

● Personal Engagement (o.a. affiniteit van de docent en student)

● Educational Effectiveness

Vervolgens kan dan een keuze worden gemaakt voor de inzet van de benodigde capaciteit, zowel van de docent als ook zeker van de IT-afdeling. De indruk bestaat dat we nog steeds moeten voorkomen opnieuw het wiel uit te vinden. Dus niet meer hebben maar meer (her)gebruiken. Studenten realiseren ook dat zij hun computer literacy verder moeten ontwikkelen. Dat is een fundamentele vaardigheid voor de toekomst, ongeacht de discipline want denk maar eens aan de sterke opkomst van de digital humanities. Het werken met big data en online omgevingen vraagt om nieuwe ICT skills bij academici. Enerzijds zal de aankomende academicus de juiste vragen moeten kunnen formuleren, en kunnen toepassen op deze grote databestanden en modellen. Anderzijds moet de student leren om later in een omgeving te werken en mensen aan te sturen die expertise hebben op deze ICT terreinen (data mining). “Programmeren als universele taal”. Studenten willen zelf inzicht krijgen in het eigen leerproces en zo zelf verantwoordelijkheid kan dragen. Via data uit de ICT onderwijssystemen moet je als docent en ondersteuner kunnen zien hoe de student ervoor staat (learning analytics). Maar ook (juist!) door de studenten zelf. Aan tafel zijn ook relativerende opmerkingen gemaakt:

1. Onze huidige ICT systemen zijn feitelijk administratief en zijn geen leeromgevingen.

2. ICT brengt veel maar veranderd tot nu toe weinig in het onderwijs. Er zijn dus

mogelijkheden voor het breed toepassen van ICT in het onderwijs, denk aan flippen,

maar in de praktijk is het lastig. De facilitering kan beter. En geef de docent tijd om het

goed voor te bereiden. Ook de student moet er aan wennen (computer literacy)

3. De werelden van studenten en docenten op ICT gebied liggen soms ver uit elkaar: de

twee groepen begrijpen elkaar niet altijd, en communiceren anders (email is uit).

Page 15: Verslag RUG Strategietafel IT...Verslag RUG Strategietafel IT › 2 Inhoudsopgave 1 Inleiding 3 1.1 Uitnodiging 3 1.2 Introductie RUG Strategietafels IT (Tjeerd Willem Hobma) 6 2 Overzicht

Verslag RUG Strategietafel IT › 15

4. We willen tot nu toe massa's studenten binnen laten en toch personaliseren. Hoe doe je

dat? Gebruik de kracht van ICT systemen. Randvoorwaarden zijn niet triviaal, in termen

van standaardisatie, security, privacy.

Tools en spaces Er is behoefte aan verschillende tools voor onderwijs en aan ondersteuning bij het gebruik van deze tools: denk aan een tool voor het gezamenlijk interpreteren van teksten, het gebruik van Google-plus binnen Learning Communities. De vraag is of er voldoende tools zijn om over de grenzen van het vakgebied heen (wereldwijd) samen te werken, ook in het onderwijs (videoconferencing). International classroom betekent dat de leeromgeving ook open moet zijn, de leeromgeving moet toegang voor externen makkelijk maken, zodat in onderwijs en onderzoek samengewerkt kan worden. Bij het gebruiken en kiezen van deze verschillende tools is ondersteuning nodig. Het is belangrijk de communicatiemiddelen te gebruiken die studenten ook (willen) gebruiken (denk aan Whatsapp en Facebook groepen). ICT biedt een mogelijkheid om te leren en geeft meer opties. Daarbij hoort ook dat student (en docent) deze opties naar behoefte in kunnen zetten. Docenten gebruiken ICT in hun internationale onderzoeksnetwerken, zo kan dat ook in onderwijs. Behalve goed getrainde docenten en prachtige en state-of-the-art ICT tools is de fysieke onderwijsomgeving belangrijk voor goed onderwijs. Bij een nieuwe visie over onderwijs hoort ook een visie op de inrichting van de onderwijsruimte. De effectiviteit van een goed ingerichte Learning Space op het onderwijs is bewezen. Ook hier is een goed ontwerp leidend, en niet de ICT. 3. Personalisering Studenten vragen om een gepersonaliseerde omgeving, waarbij er geen obstakels (“schotten”) zijn om van programma’s van verschillende faculteiten gebruik te maken. Het onderwijsprogramma in zijn volle breedte met één muisklik/login binnen bereik. In essentie betekent dit een student-gecentreerde omgeving, en niet zoals nu een omgeving die naar faculteit/dienst of functie (i.e. organisatorisch) opgezet is. De student centraal betekent dat de student niet als s-nummer wordt behandeld. Ook de informatievoorziening over het onderwijs voor studenten is op dit moment versnipperd over meerdere systemen en nog te weinig op maat. Koppeling tussen of samenvoegen van informatiesystemen is daarbij cruciaal om informatie op tijd, op maat voor de student en docent te krijgen. Security en privacy worden hierbij als vanzelfsprekend in acht genomen. ICT bij personalisering geeft meer mogelijkheden voor toetsing en zelftoetsing. Ondersteuning kan met behulp van Learning Analytics: gebruik gegevens uit verschillende informatiebronnen om de student op maat te ondersteunen in het onderwijs. Er wordt rekening gehouden met de achtergrond van de student, vooropleiding en activiteit in leeromgevingen. Beter en sneller feedback geven is essentieel voor het leerproces, en bij te maken keuzes. 4. Conclusies ICT volgt onderwijs. Ondersteun daarbij de grote ontwikkelingen: activerend, feedback, internationaal, samenwerkend, team-based. ICT slim kiezen. De keuzes voor ICT worden gebaseerd op bewezen effectieve inzet in het onderwijs. Gebruik de implementatie als experiment met ruimte voor piloting en onderzoek. ICT faciliteert studentgericht onderwijs. De student geeft daarbij zijn omgeving zelf vorm, en wordt meer verantwoordelijk voor zijn eigen leerproces. De docent als coach is hiervoor essentieel. ICT gaat niet van zelf. De docent behoeft blijvende training in het gebruik van moderne onderwijsvormen met ICT. Education is Science.

Page 16: Verslag RUG Strategietafel IT...Verslag RUG Strategietafel IT › 2 Inhoudsopgave 1 Inleiding 3 1.1 Uitnodiging 3 1.2 Introductie RUG Strategietafels IT (Tjeerd Willem Hobma) 6 2 Overzicht

Verslag RUG Strategietafel IT › 16

3.2 ICT en Onderzoek 1 Hier volgt een overzicht van wat er gedurende de drie discussierondes zoal voorbij is gekomen.

Het meest genoemde punt, wat tijdens alle rondes weer terugkwam, is dat er behoefte is aan meer en uitgebreidere ondersteuning bij het omgaan met grote hoeveelheden data, het ontwikkelen van software, het gebruikmaken van HPC-systemen, etcetera. Dit kwam onder meer terug onder namen als “data scientist”, “eScience engineer”, “wetenschappelijk programmeur”, maar over het algemeen werd er min of meer hetzelfde mee bedoeld: iemand met én expertise om met big data en HPC-systemen om te gaan en hiervoor geschikte software te kunnen ontwikkelen (en te optimaliseren), én genoeg affiniteit met onderzoek om ook inhoudelijk betrokken te kunnen zijn bij en mee te kunnen praten over het betreffende onderzoek. Wel was er wat onduidelijkheid en discussie over of dit dan iemand moet zijn die bijvoorbeeld binnen deze onderzoeksgroep/faculteit wordt (opgeleid en) aangesteld, of dat dit iemand zou kunnen zijn vanuit het CIT. Dit laatste leek de voorkeur te genieten en er werd bijvoorbeeld voorgesteld dat zo’n data scientist als het ware zou kunnen worden gedetacheerd bij de betreffende onderzoeksgroep/faculteit om mee te werken aan het betreffende onderzoek.

Op bovenstaand punt aansluitend, werd er ook nog genoemd dat het bij HPC-systemen niet alleen om de infrastructuur/hardware zelf gaat, maar dat ook de ondersteuning, software en gebruikte informatiesystemen die je op het systeem gebruikt van groot belang zijn. Een treffende opmerking hierbij was: “als je eenmaal iets hebt dat goed functioneert voor big data, dan werkt het zeker ook voor small data”. Tijdens een van de rondes kwam ook nog de volgende vraag aan de orde: stel dat het budget voor dergelijke faciliteiten zou verdubbelen, waar zou dit dan het beste aan kunnen worden uitgegeven? Hier was eigenlijk iedereen het er wel mee eens dat het simpelweg aanschaffen van alleen maar nog meer, betere of snellere hardware waarschijnlijk geen goed idee is. Dit zal best een aantal gebruikers blij maken, maar in elk geval een deel van het budget zou dan veel beter geïnvesteerd kunnen worden in extra ondersteunend personeel (de eerder genoemde “data scientists”) en bijvoorbeeld de ontwikkeling van betere software.

Het belang van het faciliteren van (grootschalige) HPC-systemen verschilt per faculteit, al leek het bij iedereen ook niet heel duidelijk door wie er precies, zelfs binnen de eigen faculteit, van dergelijke systemen gebruik werd gemaakt. Zo werd er door iemand van de Faculteit der Letteren gezegd dat er binnen hun faculteit met name kleinschalige projecten werden gedaan, waardoor dergelijke systemen voor hen niet heel toegevoegde waarde hebben. De praktijk wijst echter uit dat juist bij Letteren, binnen de groep Computational Linguistics, een aantal grootgebruikers van het huidige HPC-cluster te vinden zijn.

Sowieso leek het bij lang niet iedereen helemaal duidelijk wat voor faciliteiten er momenteel al zijn, wat hier de grote voordelen van zijn en dat deze faciliteiten door een grote groep gebruikers (tientallen tot honderden per dag in het geval van het Millipede-cluster) gebruikt worden. Degenen die (nog) geen gebruik maakten van deze faciliteiten, vonden het dan ook erg belangrijk dat goed in kaart werd gebracht, voor zover nog niet gebeurd, uit wie deze (grote) groep van bestaande gebruikers bestaat en dat hun wensen worden meegenomen bij het maken van plannen voor vervangingen, uitbreidingen, upgrades, etcetera. Meer algemeen is de behoefte in veel disciplines erg toegenomen. Het echt zeer grote rekenwerk wordt zelfs al buiten Nederland gedaan, maar hierbij stuit men vervolgens op beperkingen (in netwerksnelheid en schijfruimte) bij het terughalen van de resultaten.

Er waren veel positieve opmerkingen over de huidige manier van aanbieden van lokale

HPC-faciliteiten. Een korte opsomming van enkele reacties:

1. Het hebben van dergelijke, lokale faciliteiten werd door meerdere personen momenteel

al genoemd bij sollicitaties en hier bleken zelfs kandidaten mee naar Groningen te

krijgen.

2. De huidige manier om bijvoorbeeld toegang te krijgen tot het systeem, zelfs voor

studenten, bevalt erg goed. Dit werd benoemd als erg laagdrempelig en als een groot

Page 17: Verslag RUG Strategietafel IT...Verslag RUG Strategietafel IT › 2 Inhoudsopgave 1 Inleiding 3 1.1 Uitnodiging 3 1.2 Introductie RUG Strategietafels IT (Tjeerd Willem Hobma) 6 2 Overzicht

Verslag RUG Strategietafel IT › 17

verschil met hoeveel tijd en (administratieve) moeite dit bij vergelijkbare faciliteiten

elders kost. Ook de vrijheid die gebruikers hebben op het systeem, wordt erg

gewaardeerd en moet zeker gehandhaafd blijven.

3. Veel andere universiteiten (Rotterdam, Nijmegen, Eindhoven) willen nu juist ook

(weer) een eigen HPC-rekencentrum, zoals Groningen dat allang heeft, vanwege de “big

data”-ontwikkelingen.

4. Er is in het onderzoek de laatste jaren veel bereikt, juist omdat deze (eigen) HPC-

infrastructuur er is!

5. Een groot voordeel is dat er een lokale community van gebruikers is en dat ook de

mensen voor het beheer en de ondersteuning dichtbij zijn.

Een nadeel dat een aantal keren werd genoemd, is het hebben van een “queue” op het

huidige HPC-cluster. Het is vaak lastig te voorspellen hoe lang een taak in deze queue moet

wachten voordat deze daadwerkelijk start. Voor grotere, parallelle rekentaken blijkt de

wachttijd bovendien vaak erg lang, wat als een behoorlijk nadeel wordt beschouwd.

Mede vanwege bovengenoemd nadeel, leeft bij sommige onderzoekers nog wel eens het idee

om in een eigen omgeving een eigen server op te tuigen. Hierbij wordt echter meestal niet

gerealiseerd dat dit in de praktijk totaal niet aantrekkelijk is, vanwege de benodigde kosten

en faciliteiten voor stroom, koeling en beheer van dergelijke machines.

Het hebben van een nog veel groter en duurder systeem, zoals in het verleden met de Blue

Gene, moet geen doel op zich zijn. Echter, indien er voldoende wetenschappelijk draagvlak

voor zou zijn, en zeker als het bijvoorbeeld cruciaal DNA-onderzoek voor healthy ageing

mogelijk zou maken, zou het zeker het overwegen waard kunnen of moeten zijn.

Wel is het meest geschikte type architectuur/systeem erg afhankelijk van het type

software/simulaties: wat voor de ene applicatie erg geschikt is, kan juist totaal ongeschikt

zijn voor een ander type applicatie.

Een andere mogelijkheid die werd geopperd, is om niet zelf dit soort systemen aan te

schaffen, maar het “af te nemen als water”. Dit heeft weliswaar een aantal nadelen, maar

heeft als voordeel dat het eenvoudig is om bijvoorbeeld tijdelijk de capaciteit van het

systeem flink op te schalen en later weer terug te brengen. “Meer computers verkopen aan

minder klanten” werd genoemd als een toekomstvisie die veel leveranciers momenteel

hebben.

Een vergelijkbaar alternatief dat werd genoemd, is om een (enorme) overcapaciteit te

hebben om te kunnen voorzien in “on-demand” faciliteiten. Ook zou een deel van de

capaciteit dan kunnen worden verhuurd aan bedrijven of andere universiteiten.

3.3 ICT en Onderzoek 2 Ronde 1 Aan tafel enkel onderzoekers uit FLet/Digital Humanities en GMW/Social networks, een Ma student Theology en een ondersteuner uit UBG. Stelling 1 wordt gedeeld met de kanttekening dat ook voldoende voorzien kan blijven worden in de toekomstige, sterk groeiende vraag vanuit de Humanities. Stelling 2 en 3 wekken enkel vraagtekens op; teveel op bèta-domein gericht? Verlanglijst: a) Grote behoefte aan meer en deskundige ondersteuning door ‘Data scientists’ die de kloof

tussen (Geestes- of Sociaalwetenschappelijk) OZ en IT helpen overbruggen. b) Meer multidisciplinaire samenwerking faciliteren, zowel tussen OZ-domeinen als tussen OZ

en IT. c) Meer en deskundige support t.b.v. Research Data Management (o.a. ter bewaking

wetenschappelijke integriteit)

Page 18: Verslag RUG Strategietafel IT...Verslag RUG Strategietafel IT › 2 Inhoudsopgave 1 Inleiding 3 1.1 Uitnodiging 3 1.2 Introductie RUG Strategietafels IT (Tjeerd Willem Hobma) 6 2 Overzicht

Verslag RUG Strategietafel IT › 18

Ad a) werden twee belangrijke vragen opgeworpen: (i) waar die deskundigen te positioneren: centraal / CIT of binnen de eigen OZ-eenheid? (ii) of de gewenste Data scientists al voldoende beschikbaar zijn op de markt dan wel nog

opgeleid moeten worden (i.e. nieuwe RUG opleiding) ? Rondes 2+3 Wederom FLet en GMW vertegenwoordigd, maar nu vanuit Psychology en daarnaast de projectleider TARGET (astronoom), ondersteuners uit UMCG en FB en vertegenwoordigers van twee externe IT providers (Bosse Knosse en CISCO). Beide groepen delen grotendeels de mening van de eerste over de drie stellingen, zij het dat:

bij stelling 2 opgemerkt wordt dat de gamma wetenschappen allicht de potentie onderschatten van ‘brain-inspired computing’, en

ad stelling 3: groep 2 waarschuwde dat niet teveel geld richting de opvolger van Blue Gene moet gaan, waar groep 3 deze stelling juist geheel onderschreef en als een van de te vermijden fouten wees op de lastige/tijdrovende procedure om rekencapaciteit te reserveren.

Ook de verlanglijst uit ronde 1 werd geheel onderschreven en aangevuld met extra wensen:

d) On demand rekencapaciteit; de huidige work stations blijken in tot minder efficiënte benutting te leiden.

e) IT vormt een ideaal middel ter overbrugging van de kloof tussen OW en OZ, dat als zodanig beter benut kan worden dan nu (b.v. serious gaming).

f) Ook in de Humanities dienen alle studenten in hun opleiding meer IT skills en kennis op te doen dan nu.

g) De behoefte aan audiovisuele tools in OW en OZ stijgt veel sterker dan de beschikbare capaciteit ter ondersteuning, welke daarom uitbreiding verdient.

h) Slimme tools / software die de stijgende overvloed aan informatie helpen filteren; hier wordt o.a. gedoeld op het feit dat tools en expertise van andere eenheden / domeinen dikwijls wel op de website gezet / aangeboden worden, maar domweg niet gevonden worden tussen de vele nieuwsbrieven / brochures e.d.

i) Androïde robots: potentie en belang daarvan door de RUG nog onderschat. Verdient meer aandacht / middelen.

j) Meer RUG-brede regie, niet zozeer over de verdeling van hardware faciliteiten en middelen, als wel over de afstemming tussen de verschillende systemen en domeinen (OW – OZ – HR – Financiën) en tussen IT en Beleid.

k) De RUG zou meer kunnen experimenteren met ‘smart buildings’ in de eigen gebouwen. Tot slot gaven beide groepen ook een antwoord op de twee vragen ad a) uit ronde 1:

Ad i.: elk cluster van verwante disciplines dient te beschikken over de eigen, gespecialiseerde Data scientists. Alleen enkele generalisten kunnen bij CIT gepositioneerd worden. Ad ii.: er dienen zeker extra / nieuwe Data scientists opgeleid worden, bij voorkeur ook door de RUG zelf.

3.4 ICT en Wetenschappelijke Informatievoorziening Resultaten van onderzoek en beschikbaarstelling ervan De verwachtingen van de maatschappij over toegankelijkheid, transparantie en integriteit omtrent de resultaten van wetenschappelijk onderzoek zijn de laatste jaren toegenomen en zullen blijven toenemen. Bij de funders zien we dat bijvoorbeeld in het nieuwe SEP-protocol, waarin aspecten als integriteit (met veel aandacht voor datamanagement) en maatschappelijke relevantie veel sterker meespelen dan voorheen. Het belang om ook activities (lezingen, gasthoogleraarschappen, redacteurschap en prijzen), persberichten en datasets zichtbaar te maken neemt toe. Ook groeit het draagvlak voor het toegankelijk maken van wetenschappelijke publicaties via Open Access, waardoor de praktijk van het verbergen van wetenschappelijke publicaties achter paywalls steeds meer in diskrediet komt. Zo kwam staatssecretaris Dekker namens de Nederlandse regering in november 2013 met het volgende standpunt: “binnen tien jaar, dus per 2024, volledige omslag naar Open Access Golden road1, (…) over vijf jaar minimaal 60%”. In de

Page 19: Verslag RUG Strategietafel IT...Verslag RUG Strategietafel IT › 2 Inhoudsopgave 1 Inleiding 3 1.1 Uitnodiging 3 1.2 Introductie RUG Strategietafels IT (Tjeerd Willem Hobma) 6 2 Overzicht

Verslag RUG Strategietafel IT › 19

transitie hiernaartoe richt de universiteit zich al op Green open access, met de mogelijkheden die Pure hiervoor biedt om publicaties vast te leggen en te tonen. Om te voorkomen dat meer zichtbaarheid en transparantie uitmondt in een toename van de administratieve lasten voor de universiteit in het algemeen en de onderzoekers en docenten in het bijzonder, moet de RUG inzetten op een verbetering van werkomgeving, processen, hulpmiddelen (tools) voor het ontsluiten en archiveren van wetenschappelijke output. Systemen en processen moeten daarom beter aansluiten op de workflow van – vooral - wetenschappers. Dit betekent dat bij veranderingen van processen en systemen hogere eisen moeten worden gesteld aan met name usability en interoperability, zodat onderzoekers zo weinig mogelijk belasting ervaring van het verantwoorden en zichtbaar maken van hun werk. Datamanagement In 2013 en 2014 heeft de RUG grote stappen gezet op het gebied van data management. Inmiddels heeft de RUG een Researchdatabeleid en beschikt elke faculteit over een ‘Research Data Management Plan’ (RDMP). Aanleiding voor deze ontwikkeling was het advies van de KNAW-commissie Schuyt ‘Zorgvuldig en integer omgaan met wetenschappelijke onderzoeksgegevens.’ Andere belangrijke drivers zijn: 1. Eisen van funders als NWO.

2. De internationale roep om data open beschikbaar te maken. De pilot van de EU voor

onderzoeksdata in Horizon2020 is daar een voorbeeld van.

3. De algemeen geldende aanwijzingen over goed datamanagement in de nieuwe versie van de

VSNU Gedragscode Wetenschapsbeoefening (2014).

4. Het nieuwe landelijke Standaard Evaluatie Protocol (SEP) 2015-2019 bevat bij het format

voor “research integrity” een vraag naar de omgang met ‘raw and processed data’. Gegeven

de grote disciplinaire verschillen, zal daartoe verwezen moeten worden naar het “Research

Data Management Plan” (RDMP) van het eigen SEP-instituut en/of Faculteit.

5. Het nieuwe Groningse promotiereglement bevat ook een bepaling dat researchdata

beschikbaar blijven voor verder onderzoek.

In de discussies over datamanagement komen drie onderstaande punten nadrukkelijk naar voren: a) Roep om duidelijke spelregels. Onderzoekers willen graag precies weten hoe ze hier

compliant mee moeten zijn en hoe ze gebruik kunnen maken van ‘best practices’.

b) Er is geen ‘one size fits all’. In de voorzieningen van de RUG moet rekening worden

gehouden met het feit dat de behoeftes van verschillende onderzoeksgroepen om goede

redenen ver uiteen kunnen lopen.

c) Er is specifiek behoefte aan een omgeving voor het deponeren van data die bij een

specifieke publicatie hoort, in het kader van de verantwoording en replicatie van onderzoek.

De universiteit dient een dergelijke research data omgeving te bieden.

Digitalisering van (erfgoed) materialen Een belangrijk issue bij de gewenste vergroting van de toegankelijkheid van wetenschappelijke informatie, is het beter ontsluiten van ouder materiaal (academisch erfgoed) door scannen, OCR en goede metadatering. Vooral unica uit de regio Groningen en in bezit van de universiteit komen hiervoor in aanmerking. De succeskans van digitaliseringsprojecten zal het grootst zijn bij een directe koppeling met activiteiten bij Onderzoek en Onderwijs. Unieke (media) objecten dienen bijvoorbeeld in een research lab omgeving aangeboden te worden. Valideren van wetenschappelijke informatie Het vinden van informatie wordt steeds minder een probleem, waardoor het valideren van wetenschappelijke informatie (na de vondst) steeds kritischer wordt. Deze verschuiving zal tot uiting moeten komen in het informatievaardighedenonderwijs. Mobiele platforms Op alle innovatie binnen de wetenschappelijke informatievoorziening dient mede gericht te worden op presentatie via apps en smartphones. Mobiele platforms worden dominant.

Page 20: Verslag RUG Strategietafel IT...Verslag RUG Strategietafel IT › 2 Inhoudsopgave 1 Inleiding 3 1.1 Uitnodiging 3 1.2 Introductie RUG Strategietafels IT (Tjeerd Willem Hobma) 6 2 Overzicht

Verslag RUG Strategietafel IT › 20

3.5 ICT en Bedrijfsvoering In 2020 zijn er voor de noodzakelijke en wenselijke administratieve processen binnen de RUG innovatieve workflow mechanismes geïmplementeerd. [80% zekerheid1] Aanleiding/Wens/Eis:

Ontlast wetenschappers van omvangrijke administratieve handelingen In de afgelopen jaren zijn er steeds meer administratieve taken verschoven naar de wetenschappers. De vigerende administratieve toepassingen zijn nog niet zo ingericht dat deze tot minimale administratieve lasten voor wetenschappelijk personeel leiden.

Harmonisatie van bedrijfsvoeringsprocessen geeft duidelijkheid. Het is wenselijk om de administratieve processen op de faculteiten gelijk te trekken. Studenten volgen soms opleidingen op meerdere faculteiten, eenduidige processen verhoogd de effectiviteit. Het beheer van de onderliggende bedrijfsvoeringssystemen verloopt efficiënter. De flexibiliteit van het administratieve support wordt verhoogd doordat efficiënt resources kunnen worden uitgewisseld.

Aandachtspunten:

Bij het harmoniseren van processen dient ruimte te zijn om noodzakelijk maatwerk toe te passen.

1Percentage is expert-inschatting op basis van de opmerkingen gemaakt aan de Strategietafel,

webresearch en kennis en kunde van de RUG-organisatie.

Outsourcing (systemen): In 2020 zullen kritische bedrijfsvoeringsprocessen (zoals Payroll) worden ondersteund met softwaresystemen waarvan de techniek en het technische beheer volledig is uitbesteed. [70% zekerheid] Aanleiding/Wens/Eis:

Verhoging Innovatievermogen en efficiency verbetering. De verwachting is dat outsourcing de innovatiesnelheid binnen de processen verhoogd en dat het de beheerkosten verlaagd. Organisaties die systemen als een service (SaaS) aanbieden zijn doorgaans gespecialiseerd in betreffende applicaties en kunnen door verhoogde afname/volume de beheerkosten verlagen. Binnen de RUG is goede ervaring opgedaan met het outsourcen van systemen. Voorbeelden daarvan zijn Blackboard, Raisers Edge en Google.

Aandachtspunt:

Hierbij kan als tussenstap worden gedacht aan eventuele samenwerking met andere universiteiten en/of overheidsdiensten.

In 2020 zullen de definities en kwaliteit van de bedrijfsvoeringsdata dusdanig zijn geoptimaliseerd dat management dagelijks de kwaliteit van ‘hun’ processen met KPI’s kunnen meten. [70% zekerheid] Aanleiding/Wens/Eis:

Vernieuwing systemen. De inrichting van de bedrijfsvoeringsapplicaties vond veelal in de vorige eeuw plaats en de, in de applicaties, opgeslagen data bestaat uit vele jaren historie. In het afgelopen decennium is rondom deze applicaties veel veranderd. Waar de applicaties vroeger het domein waren van een beperkt aantal medewerkers, worden, vaak onderdelen van de applicaties nu (2015) door een groot deel van de RUG-medewerkers gebruikt, bijvoorbeeld in de vorm van self-services. De onderlinge verbanden tussen de applicaties zijn in de loop van de tijd sterk uitgebreid en ook complexer geworden. Zoals bijvoorbeeld de hele stroom van persoonsgegevens die gebruik worden door meerdere applicaties van de RUG. De verwachting is dat er heden te dage verbeterde softwarematige ondersteuning beschikbaar is, waardoor kan worden voorzien in een betere ondersteuning van de bedrijfsvoeringsprocessen.

Aandachtspunt:

Vergaande efficiency- en effectiviteitsverbeteringen vereisen doorgaans re-engineering van de processen.

Page 21: Verslag RUG Strategietafel IT...Verslag RUG Strategietafel IT › 2 Inhoudsopgave 1 Inleiding 3 1.1 Uitnodiging 3 1.2 Introductie RUG Strategietafels IT (Tjeerd Willem Hobma) 6 2 Overzicht

Verslag RUG Strategietafel IT › 21

In 2020 zullen studenten en onderzoekers van 24/7 toegang hebben tot de voor hen relevante bedrijfsvoeringssystemen van de RUG. Dit inclusief de daarbij behorende support en ondersteuning. [50% zekerheid] Aanleiding/Wens/Eis:

Internationalisering van onderwijs en resource

24/7 maatschappij Aandachtspunt:

Aandacht voor het sociale humane aspect bij de werknemers. In 2020 is informatiebeveiliging en privacy, o.a. van bedrijfsvoeringsdata, een periodiek terugkerend onderwerp bij het CvB. [90% zekerheid] Aanleiding/Wens/Eis:

Beveiliging is niet afdoende. De omvang van de gegevens zal in 2020 groter zijn dan de fysieke- geautomatiseerde- en financiële middelen om deze gegevens te beschermen.

Aandachtspunt:

Aandacht voor de balans privacy/beveiliging en toegangsgemak, Een hoger gebruikersgemak komt de veiligheid vaak niet ten goede en vice versa. Gebruikers zien weliswaar het nut in van informatieveiligheid, maar willen daar in het dagelijks gebruik zo min mogelijk hinder van ondervinden. Informatiebeveiligers dienen een balans tussen beide aspecten na te streven en daar ook in te worden gesteund.

Out-tasking (taken/diensten): In 2020 zullen minstens twee bedrijfsvoeringsprocessen en bijbehorende softwaresystemenen volledig zijn uitbesteed [40% zekerheid] Aanleiding/Wens/Eis:

Efficiency verbetering. De verwachting is dat out-tasking efficiënter is dan betreffende processen onder eigen beheer uit te voeren.

Aandachtspunt:

Focus op gestandaardiseerde en routinematige processen/taken. 3.6 ICT en Infrastructuur IT moet werken (geen storingen)

Alles en iedereen is afhankelijk van IT, IT is een eerste levensbehoefte geworden.

Betrouwbaarheid (vooral voor onderwijs) is van groot belang.

Beveiliging en privacy worden steeds belangrijker.

In onderwijs en in de zorg staat betrouwbaarheid bovenaan, bij onderzoek flexibiliteit.

Onderwijs heeft vaak aan een middenklasse genoeg, terwijl onderzoek een Rolls Royce nodig heeft.

BYOD

Je weet niet hoe (on)velig al die devices zijn, maak een structuur waarin je applicaties

virtualiseert en veilig kunt aanbieden.

Wat je uit de muur kunt krijgen niet zelf gaan doen of maken.

Is er/komt er een RUG-breed BYOD-beleid?

Nu hebben wij alles dubbel: applicaties in viruele omgeving en op de fat client. Kun je niet beter applicaties virtualiseren?

Security

Gemaktzucht mag niet prevaleren boven principes.

Username/password heeft langste tijd gehad, is gebruik nationale e-id een oplossing?.

Je kunt nooit 100% veiligheid garanderen, daarom blijft awareness super belangrijk.

Betaalbaarheid versus fout-tolerantie (vliegtuigen hebben hoge bedrijfszekerheid omdat alles driedubbel redundant is, waarom IT niet ?):

o Afhankelijkheid van locale experise, kiezen voor bewezen techniek en niet alles zelf doen maar meer samenwerken.

Page 22: Verslag RUG Strategietafel IT...Verslag RUG Strategietafel IT › 2 Inhoudsopgave 1 Inleiding 3 1.1 Uitnodiging 3 1.2 Introductie RUG Strategietafels IT (Tjeerd Willem Hobma) 6 2 Overzicht

Verslag RUG Strategietafel IT › 22

Privacy is belangrijk, bijvoorbeeld digitaal toetsen en digitale studentendossiers bevatten privacy-gevoelige informatie.

Univeriteit heeft open omgeving, zou je dat niet moeten segmenteren? Bijvoorbeeld unmanaged devices op apart netwerk-segment

Kijk bij science-as-a-service goed naar integriteit van de algoritmes en de data.

Richt securty meer op de data Ondersteun flexibel werken

Maak samenwerken mogelijk tussen mensen die op verschillende locaties en op verschillende tijden werken.

Collaborationtools en unified communications worden steeds belangrijker.

Choose you own device incl. zelf kunnen selecteren van virtual workspaces.

Zorg eerst dat iedereen paperless kan werken Blackboard ed

Blackboard app is niet van deze tijd, hopenloos verouderd.

Maak een omgeving per vak of zo, met Ocasys, Progress en Blackboard als een geheel. IT is voor iedereen

ICT heeft een hoog verandertempo en bij het maken van nieuwe systemen wordt vaak naar de “gemiddelde” gebruiker gekeken of de grootste groep gebruiker, maar alle soorten gebruikers zijn van belang, ook kleinere gebruikersgroepjes.

Zorg dat je ook bij een interdisciplinaire samenwerking elkaar blijft verstaan, ieder spreekt zijn eigen taal.

Alles moet binnen een kwartier goed kunnen werken, niet dagen nodig hebben om iets naar je hand te zetten/te configureren.

Zorg dat mensen de voordelen zien van wat je aanbiedt zodat ze het ook echt gaan gebruiken.

Mensen gebruiken klein percentage van systeem omdat ze de mogelijkheden niet kennen of niet weten hoe het moet.

Dingen worden aangeboden als technologie waarbij de gebruiker zelf het probleem er bij moet zoeken.

Referentie architectuur voor onderzoek

Gestandaardiseerde omgeving die on demand gebruikersspecifiek te maken is.

On demand faciliteiten die via een druk op de knop daadwerkelijk meteen beschikbaar zijn.

Een loket

Bundel alle loketten naar een loket met ondersteuningspleinen

Je moet een contactpunt hebben ipv van het kastje-naar-de-muur gestuurd te worden.

Je komt met een vraag, niet met een probleem. Internet of things

Sensoring wordt belangrijk en zal op veel plaatsen toegepast gaan worden.

Netwerk wordt steeds belangrijker, netwerkbeveiliging dus ook. Plan B

Zodra je iets digitaliseert, introduceer je het risico van storing. De mogelijkheid van digitale tentames is mooi, maar wat als er een storing is? Er moet altijd een “plan B” zijn.

Page 23: Verslag RUG Strategietafel IT...Verslag RUG Strategietafel IT › 2 Inhoudsopgave 1 Inleiding 3 1.1 Uitnodiging 3 1.2 Introductie RUG Strategietafels IT (Tjeerd Willem Hobma) 6 2 Overzicht

Verslag RUG Strategietafel IT › 23

4 Samenvatting in 26 punten (Jan de Jeu)

ICT en Onderwijs 1. Onderwijsproces leidend t.a.v. IT 2. Personaliseren, student centraal, zelftoetsing, zelf regie 3. Professionalisering en ondersteuning staf op IT-gebied 4. Niet alles zelf doen, keuzes maken, inkopen

ICT en Onderzoek 5. Grote verschillen in behoefte tussen groepen 6. Infrastructuur is pre RUG 7. Groei humanities en social sciences accommoderen 8. AV-materiaal ontsluiten 9. On demand rekencapaciteit 10. IT onderwijs combi onderzoek bv gaming 11. Infrastructuur ja, maar meer nog data scientists, data engineers, op snijvlak!

ICT en Wetenschappelijke informatievoorziening 12. Externe eisen nemen toe 13. Systemen moeten goed aansluiten bij werkwijzen wetenschappers 14. Wetenschappelijke data

a. Wat zijn de spelregels? b. Grote verschillen tussen groepen c. Hoe data bij artikel vastleggen?

15. Behoefte ontsluiting oud materiaal 16. Vinden informatie minder probleem, valideren groter probleem ICT en Bedrijfsvoering 17. Middelen wetschappers ontlasten van administratieve handelingen 18. Harmonisatie bedrijfsvoering .... Maatwerk 19. Meer outsourcing om flexibeler te kunnen zijn 20. 7x24 ondersteuning en toegang tot systemen 21. Privacy, toegangsgemak

ICT en Infrastructuur 22. IT moet werken, nutsvoorziening 23. Security, gemak niet boven principes 24. 100% veiligheid bestaat niet 25. Collaborationtools in combi met tijs en plaatsonafhankelijk werken 26. Science as a service ..... integriteit

Page 24: Verslag RUG Strategietafel IT...Verslag RUG Strategietafel IT › 2 Inhoudsopgave 1 Inleiding 3 1.1 Uitnodiging 3 1.2 Introductie RUG Strategietafels IT (Tjeerd Willem Hobma) 6 2 Overzicht

Verslag RUG Strategietafel IT › 24

5 Samenvatting in top 5

De oogst van de strategietafel IT is samengevat in de volgende vijf speerpunten als advies aan het College van Bestuur voor de planvorming RUG 2020. 1 Groei verder in studentgericht onderwijs met behulp van learning analytics, gepersonaliseerde systemen en betere integratie van onderwijssystemen.

Neem obstakels weg die de student beperken in het studeren bij meerdere faculteiten in binnen- en buitenland;

Bestrijd versnippering en verhoog de toegankelijkheid van informatievoorziening aan (potentiele) studenten in binnen- en buitenland;

Voeg gegevens uit verschillende informatiebronnen samen tot maatwerk voor de actieve student.

2 Verhoog de impact en toegankelijkheid van de hoogwaardige infrastructuur voor onderzoek op gebied van high performance computing en big data faciliteiten met deskundige ondersteuning door data scientists.

Verhoog de ontsluiting van de beschikbare infrastructuur door bredere betrokkenheid onderzoekers;

Zet deskundige data scientists in om de de toegankelijkheid van de beschikbare infrastructuur voor het onderzoek te vergroten;

Zorg voortdurend voor voorsprong door een hoogwaardige en laagdrempelige infrastructuur naar de actuele stand van de techniek.

3 Creëer een laagdrempelige infrastructuur voor het zorgvuldig ontsluiten en archiveren van wetenschappelijke output en wetenschappelijk datamanagement.

Realiseer efficiente processen voor het ontsluiten en archiveren van wetenschappelijke output;

Ondersteun alle wetenschappers met toegesneden datamanagement faciliteiten;

Zet breed in op ontsluiting door digitalisering van ouder materiaal en academisch erfgoed.

4 Studenten, docenten en onderzoekers maken gebruik van excellente ondersteuning in onderwijs in digital skills en verhogen hun kennis van informatietechnologie in het eigen aandachtsveld.

Neem kennis van informatietechnologie en praktische informatievaardigheden als basisvak op in curriculum voor studenten;

Neem kennis van informatietechnologie en informatievaardigheden op in basis kwalificatie onderwijs (BKO) voor docenten en bijzondere kennis en vaardigheden voor senior kwalificatie onderwijs (SKO) voor docenten;

Neem kennis van informatietechnologie en informatievaardigheden op in het onderwijsprogramma voor PhD’s en nieuwe onderzoekers aan de RUG.

5 Garandeer betrouwbare en robuuste informatiesystemen met sterke beveiliging en goede privacy bescherming.

Zorg voortdurend voor een hoge beschikbaarheid en robuustheid van de informatiesystemen;

Geef informatiebeveiliging en privacy een hoge bestuurlijke prioriteit;

Verbeter voortdurend de effectiviteit en efficiëntie van de processen en systemen in de bedrijfsvoering van de universiteit.

Page 25: Verslag RUG Strategietafel IT...Verslag RUG Strategietafel IT › 2 Inhoudsopgave 1 Inleiding 3 1.1 Uitnodiging 3 1.2 Introductie RUG Strategietafels IT (Tjeerd Willem Hobma) 6 2 Overzicht

Verslag RUG Strategietafel IT › 25

6 Hoe verder?

De ICT-Strategiecommissie is inmiddels in de fase van goede ideeën ophalen uit de faculteiten en diensten, om deze vervolgens verder te ontwikkelen tot een eerste versie van het ICT-Meerjarenplan 2020 voor elk van de vijf domeinen. De aanbevelingen uit de verschillende strategietafels, en in het bijzonder de Strategietafel IT, zullen hiervoor als richtlijn gelden. Hiervoor spraken wij met elkaar een tijdpad met de volgende milestones af: - Ontwerp strategieproces (jan ’15); - Brainstorm Ronde Tafel IT (mrt’15); - Ideeën ophalen (apr’15); - Ideeën ontwikkelen (mei’15); - Formuleren voorstellen per domein (jun'15-aug’15); - Evaluatie en advies in strategiecie (okt’15); - Besluitvorming in CvB 0ver hoogte en toedeling budget (dec’15); - Openstellen projectaanvragen (vanaf jan’16). Vanaf 1 augustus a.s. zal de commissievoorzitter samen met elk van de trekkers van de vijf IT-domeinen de balans opmaken van de plannen per domein op hoofdlijnen. Vervolgens zal voor 1 oktober a.s. in samenspraak tussen de commissie, de afdeling FED van het Bureau en het College van Bestuur een richtlijn voor de absolute hoogte van het ICT-strategiebudget 2016-2020 en de verdeling over de vijf domeinen worden vastgesteld. Het college heeft inmiddels aangegeven het budgetaandeel ten behoeve van onderwijsinnovatie verder te willen vergroten, en open te staan voor deze dialoog. De ICT-Strategiecommissie streeft er naar iedereen in de universiteit die over waardevolle kennis beschikt voor het proces van planvorming de mogelijkheid te bieden deze kennis in te brengen. Hiervoor zullen de trekkers per domein actief medewerkers en studenten benaderen om een bijdrage te leveren. De domeinplannen zullen vanaf medio 2015 voor medewerkers en studenten beschikbaar zijn via Google drive. Tegelijk met het ICT-Meerjarenplan 2020 van de commissie zal het CIT haar CIT 2020 plan, in november 2015, aanbieden aan het College van Bestuur ter besluitvorming.