Het Nederlandse Vioolconcours

VERSLAG 2014

2

Inleiding

In 2014 is de tweede editie geweest van Het Nederlandse Vioolconcours. Dit jaar

voor de jonge violisten van 6 t/m 14 jaar in Den Haag. De voorganger, de

Iordens Viooldagen, zorgde voor de kaders van de invulling. Maar er zijn ook

nieuwe elementen toegevoegd aan de competitie en samenspeelactiviteiten voor

jong viooltalent en meer afstemming met andere concoursen.

Hiermee is een overgang gecreëerd naar de nieuwe stijl van Het Nederlandse

Vioolconcours, dat in januari 2016 voor alle drie de leeftijdscategorieën (Iordens,

Davina van Wely en Oskar Back) zal zijn op één locatie, dus een groot

vioolevenement voor alle viooltalenten tot 26 jaar.

3

Samenvatting

In 2014 organiseerde de Stichting Nederlandse Vioolconcoursen het Iordens

Vioolconcours voor viooltalent van 6 t/m 14 jaar, de opvolger van de voormalige

Iordens Viooldagen (sinds 1980). De activiteiten vonden van 11 t/m 26 januari

2014 plaats, traditiegetrouw in Den Haag.

Tachtig violisten deden mee aan Het Nederlandse Vioolconcours. Zes van hen

speelden in de finale, vier wonnen een mini-masterclass. Allen vormden tijdens

het slotconcert - een nieuw format - het violenorkest dat in de Dr Anton

Philipszaal samen een nieuw stuk van Guus Janssen vertolkte.

De (sociale) media speelden een grote rol tijdens en voorafgaand aan Het

Nederlandse Vioolconcours. Het evenement kreeg zeer veel media-aandacht,

zowel op internet als in kranten en op radio en tv. Hoogtepunten: de

uitzendingen in De Wereld Draait Door en het Jeugdjournaal.

Een uitstekende samenwerking had Het Nederlandse Vioolconcours met Omroep

West die het slotconcert in de Dr Anton Philipszaal maar liefst twee keer uitzond

op de radio.

Het concours en de bijbehorende programmaonderdelen trokken een zeer divers

en geïnteresseerd publiek. De voorrondes, mini-masterclasses, finale, het

slotconcert en het luisterconcours trokken een groot aantal bezoekers: in totaal

2170.

Het project heeft in totaal € 85.964 gekost en geen winst noch verlies gemaakt.

4

Doelstelling en realisatie

Het project heeft als doel om viooltalent van 6 t/m 14 jaar te ontdekken en actief

te ondersteunen in hun ontwikkeling. De violisten krijgen de kans om te

excelleren en het publiek te inspireren. Daarnaast is het de bedoeling om de

belangstelling voor viooltalent en vioolmuziek te bevorderen bij een breed

publiek.

De doelstelling is gerealiseerd door de organisatie van Het Nederlandse

Vioolconcours Iordens. Het Iordens Vioolconcours vond plaats van 11 t/m 26

januari 2014 in Den Haag. Behalve het concours waren er ook aanverwante

activiteiten, zoals het optreden van het violenorkest en het Luisterconcours.

Inhoud en activiteiten

Om de doelstelling te bereiken, bestond het project uit de volgende activiteiten:

het organiseren van Het Nederlandse Vioolconcours Iordens in januari 2014

voor drie verschillende leeftijdsgroepen;

een bijbehorend educatief programma met aandacht voor viooltalent, zoals

het presentatieconcert in de Dr Anton Philipszaal (Slotconcert);

het stimuleren van belangstelling voor samenspelen bij de violisten door

deelname aan het violenorkest;

ondersteuning van alle deelnemers tijdens en na het vioolconcours door elke

deelnemer een gesprek met de jury aan te bieden en een juryrapport te

overhandigen;

finalisten podiumervaring bieden na het concours via het programma

Talentsupport;

een uitgebreide publiciteitscampagne.

Opzet het Iordens Vioolconcours

Het concours is ingedeeld in verschillende categorieën:

Categorie A: 10 t/m 12 jaar

Categorie B: 13 en 14 jaar

Voorspelen voor een juryrapport (6 t/m 14 jaar)

Categorie A en B spelen voor een prijs en Voorspelen speelt voor een team

deskundigen. De jury/ het team deskundigen gaf advies en een juryrapport om

op deze manier het vioolspel van de jonge violist(e) te stimuleren.

5

Het concours bestond uit de kick-off, de voorronde in het Koninklijk

Conservatorium, de finale in het Bel Air Hotel en het slotconcert in de Dr Anton

Philipszaal in Den Haag. De deelnemers speelden ook met elkaar in een groot

violenorkest tijdens het slotconcert. Nieuw was het format van de trits

activiteiten in het laatste weekend: finale, luisterconcours, slotconcert.

De violisten kozen voor Het Nederlandse Vioolconcours Iordens hun eigen werken

uit. Vaak een combinatie van composities, waarin de viooltalenten zowel hun

technische als artistieke kwaliteiten laten horen. De finalisten van categorie A

speelden ieder tien minuten en die van categorie B vijftien minuten. Daarnaast

vertolkten ze de verplichte opdrachtcompositie van Guus Janssen.

Talentbegeleiding speelt een grote rol tijdens, voor en na het vioolconcours. De

deelnemers kregen feedback van de juryleden. Dit is bedoeld om de violisten

verder te helpen met hun verdere ontwikkeling in het vioolspel en muzikaliteit.

Meedoen is immers belangrijker dan winnen!

Daarnaast krijgen de finalisten optredens aangeboden, zodat ze goede

vervolgstappen kunnen zetten in hun carrière. Het prijzengeld is ook bedoeld

voor de verdere vioolstudie. De meeste winnaars besteden het geld aan

masterclasses en vioollessen.

Jury en panel deskundigen

De jury’s bestonden uit vooraanstaande vioolpedagogen en uitvoerende violisten.

De onafhankelijke voorzitters die niet mee stemden, zijn deskundigen op het

gebied van talentontwikkeling. Het juryreglement staat op de website.

Panel deskundigen voorspelen (6 t/m 14 jaar)

o Kerstin Hoelen

o Wiesje Miedema

o Mireille van der Wart

Jury categorie A (10 t/m 12 jaar)

o Dieuwertje Welschen (voorzitter)

o Cindy Albracht

o Juliaan van der Linden

o Jacobien Rozemond

o Hans Scheepers

Jury categorie B (13 en 14 jaar)

o Sven Arne Tepl (voorzitter)

o Natalia Gabunia

o Ilona Sie Dhian Ho

o Eva Stegeman

o Coosje Wijzenbeek

6

Prijzen

De prijzen zijn bedoeld voor de verdere muzikale ontwikkeling van de

deelnemers. De winnaars kregen ook een mooie trofee ter herinnering aan hun

prestaties.

Prijzen categorie A (10 t/m 12 jaar)

De eerste prijs ter waarde van € 500,- ging naar Mayte Levenbach. Zij won ook

de prijs voor de beste uitvoering van de opdrachtcompositie (€ 175,-).

De tweede prijs ter waarde van € 350,- ging naar Felicia Bao en naar Salomé

Bonnema. Een gedeelde tweede prijs, daarom werd de derde prijs niet uitgereikt.

Matthia Elders en Quintijn van Heek kregen de mini-masterclass van Daniel

Rowland. Ook kregen twee violisten een viool in bruikleen voor twee jaar.

Prijzen categorie B (13 t/m 14 jaar)

De eerste prijs ter waarde van € 600,- ging naar Leon Blekh.

De tweede prijs ter waarde van € 400,- was voor Charlotte Spruit. Zij won ook

de prijs voor de beste uitvoering van de opdrachtcompositie (€ 200,-).

De derde prijs ter waarde van € 250,- ging naar Hadewych de Vos.

Alma Defoort en Vera Werkman kregen de mini-masterclass van Daniel Rowland.

Talentsupport

Het Nederlandse Vioolconcours Iordens wil ervoor zorgen dat de prijswinnaars

zich verder kunnen ontwikkelen. In 2014 krijgen daarom de prijswinnaars de

volgende optredens aangeboden:

- Slotconcert (koffieconcert) op zondag 26 januari om 11.00 uur in de Dr Anton

Philipszaal voor alle finalisten, concert wordt ’s avonds uitgezonden via Radio

West (19.00-21.00 u en op 2 februari van 7.00-9.00 u)

- Optreden in het programma Spiegelzaal voor de winnaar van Categorie A (2

februari) en Categorie B (9 februari)

- Haagse Kamers, concert voor de winnaars Categorie A en B, in het

Internationaal Kamermuziek Festival Den Haag op 30 maart 2014

- Concert bij de Rabobank Den Haag voor twee finalisten, een uit Categorie A

en een uit Categorie B

- Concert in het Delft Chamber Music Festival voor de winnaars van Categorie A

en B op 30 juli 2014

- Concert tijdens het Grachtenfestival 2014 in Amsterdam

Mayte Levenbach en Charlotte Spruit wonnen de prijs voor de beste uitvoering

van de opdrachtcompositie en presenteerden tijdens de finale hun interpretatie

van Guus Janssens werk voor viool en piano. Ook waren ze solist van het

violenorkest tijdens het slotconcert, waar de compositie van Guus Jansen ging in

een versie voor een heel violenorkest en twee solisten.

7

Overzicht activiteiten

November 2013: kick-off in het Koninklijk Conservatorium in Den Haag

met een workshop van Guus Janssen, de componist van de

opdrachtcompositie, meteen samen het nieuwe stuk proberen!

[40 bezoekers]

11 en 12 januari 2014: voorronde Categorie A (10 t/m 12 jaar) met

individuele feedback van juryleden en een muziekquiz voor de deelnemers

11 en 12 januari 2014: voorspelen voor een juryrapport (6 t/m 14 jaar) met

een uitgebreid gesprek met panel van deskundigen na afloop en een

muziekquiz voor de deelnemers

14 januari 2014: de finalisten Felicia Bao, Salomé Bonnema en Mayte

Levenbach treden op in De Wereld Draait Door, bekijk de uitzending

[ruim een miljoen kijkers]

18 en 19 januari 2014: voorronde Categorie B (13 en 14 jaar) met individuele

feedback van juryleden en een muziekquiz voor de deelnemers

[in totaal 800 bezoekers tijdens de twee weekenden, onder wie vele

jongeren]

25 januari 2014: repetitie violenorkest onder leiding van Mikhail Zemtsov in

Worldhotel Bel Air

25 januari 2014: finale Iordens Vioolconcours Categorie A en B met de zes

finalisten Felicia Bao, Salomé Bonnema, Mayte Levenbach, Leon Blekh,

Charlotte Spruit en Hadewych de Vos in Worldhotel Bel Air, met tussendoor

een optreden van voormalig winnares Amarins Wierdsma

[finale uitverkocht, in totaal 280 bezoekers] [NIEUW FORMAT]

25 januari 2014: mini-masterclass van Daniel Rowland in Worldhotel Bel Air,

met de deelnemers Matthia Elders, Quintijn van Heek, Alma Defoort en Vera

Werkman

[50 bezoekers] [NIEUW FORMAT]

25 januari 2014: Felicia Bao in het Jeugdjournaal, bekijk de uitzending

[kijkcijfers niet bekend]

25 januari 2014: Luisterconcours in Worldhotel Bel Air met voormalig winnaar

Daniel Rowland en Frits Schutte, mede georganiseerd door het Nationaal

Muziekinstrumenten Fonds, met mini-concert van Daniel Rowland, een

educatieve en muzikale activiteit

[130 bezoekers] [NIEUW in het programma]

26 januari 2014: slotconcert in de Dr Anton Philipszaal met het violenorkest

o.l.v. Mikhail Zemtsov en de presentatie van de winnaars, met prijsuitreiking

door minister Jet Bussemaker, uitgezonden door Radio West, beluister de

radio-uitzending

[870 bezoekers] [NIEUW FORMAT]

2 en 9 februari 2014: optreden van Mayte Levenbach en Leon Blekh in het

programma Spiegelzaal in het Koninklijk Concertgebouw

voorjaar en zomer 2014: optredens van de prijswinnaars op diverse festivals

8

Beeld en geluid

Beelden en geluiden zeggen soms meer dan woorden. Vandaar de opsomming

van de belangrijkste opnamen van beeld en geluid.

Het Nederlandse Vioolconcours heeft deze editie ook flink geïnvesteerd in

beeldmateriaal. Dit kwam de publiciteit en media-aandacht ten goede. Bovendien

een mooi aandenken voor de deelnemers.

Deze opsomming geeft de belangrijkste activiteiten weer van Het Nederlandse

Vioolconcours 2014.

De radio-uitzending van het slotconcert op 26 januari 2014

De tv-uitzending van 14 januari 2014 in De Wereld Draait Door

De deelnemers van 2014: www.vioolconcoursen.nl/ontmoet/deelnemers/

Fotoalbums op Flickr: met vele foto’s van de deelnemers

Berichten en meer fotoalbums op www.facebook.com/viooltalent

en www.twitter.com/viooltalent

De hoogtepunten uit de finale van 25 januari op YouTube

9

Bereik: een divers publiek

De belangrijkste doelgroepen waren jong viooltalent en liefhebbers van klassieke

muziek, geïnteresseerden in muziektalent en muziekwedstrijden. Behalve de

traditionele communicatiemiddelen, zoals netwerken van docenten, posters en

flyers, heeft Het Nederlandse Vioolconcours velen bereikt door middel van sociale

media en free publicity.

De publieksdoelstellingen waren:

- het bestaande publiek vasthouden en meer betrekken bij Het Nederlandse

Vioolconcours;

- een nieuw publiek bereiken door verjonging en verbreding en

- het Nederlandse Vioolconcours sterker positioneren als de plek om viooltalent

te ontdekken en te ontwikkelen.

Intensieve campagnes en samenwerkingen met allerlei partijen zorgden voor het

resultaat. Belangrijke spelers: Omroep West, het NMF, muziekscholen,

conservatoria, viooldocenten, jeugdorkesten, andere concoursorganisaties,

culturele instellingen, diverse fondsen en het bedrijfsleven.

In totaal hebben tachtig jonge viooltalenten deelgenomen aan de activiteiten van

Het Nederlandse Vioolconcours 2014. Hun viooldocenten en pianobegeleiders zijn

zeer nauw betrokken geweest bij de voorbereidingen en het concours zelf. De

uitzending via Radio West gaf een meerwaarde aan het slotconcert. De tv-

reportages op het Jeugdjournaal en De Wereld Draait Door zorgden voor een

brede bekendheid en goede positionering van Het Nederlandse Vioolconcours.

Onder de 2170 bezoekers bevonden zich familieleden, vrienden en fans van de

deelnemers. De voorrondes waren gratis toegankelijk, waardoor laatstgenoemde

doelgroep in grote getale aanwezig was.

Door de vele publiciteit en de zeer lage toegangsprijzen (max. € 6,-) was een

brede, diverse groep aanwezig, onder wie geïnteresseerden in jong talent en

muziekwedstrijden, violisten, muziekliefhebbers, leerlingen en medewerkers van

muziekscholen en conservatoria, etc. Bij de finales waren ook de

muziekprofessionals aanwezig, allemaal persoonlijk benaderd en uitgenodigd

door de organisatie.

10

Promotiekanalen

• Radio, in samenwerking met Omroep West

• Tv, in samenwerking met De Wereld Draait Door, het Jeugdjournaal.

• Direct mailing en nieuwsbrieven, op bestaande naw-gegevens van eerdere

bezoekers en deelnemers, plus een nieuwe adressen verzameld.

• Internet, via de website www.vioolconcoursen.nl, ook in samenwerking met

online mediakanalen van Omroep West.

• Sociale media: YouTube, Facebook, Twitter en Flickr.

• Netwerken: docenten landelijke conservatoria en muziekscholen, ESTA

(European String Teachers Association), Nationaal Muziekinstrumenten Fonds,

andere concoursen, zoals het Prinses Christina Concours.

• Free publicity via landelijke en regionale kranten en tijdschriften, onder meer

NRC, Parool en Akkoord Magazine; ook Haagse periodieken, zoals AD Haagsche

Courant.

• Mediakanalen partners: publicaties van Koninklijk Conservatorium, Worldhotel

Bel Air, Dr Anton Philipszaal, Omroep West en NMF.

Media-aandacht 2014

Deze lijst is niet compleet, maar geeft een overzicht van de belangrijkste media-

uitingen.

Tv: De Wereld Draait Door 14 januari

Tv: Jeugdjournaal 25 januari

AD Haagse Courant 27 januari

Diplomat magazine 24 januari en 2 februari

Leidsch Dagblad 24 januari

NRC 27 januari

Parool 27 januari

Gooi- en Eemlander 21 januari

Witte Weekblad 27 januari

Alphen Stad FM 22 januari

Amstelveenweb.com 22 en 27 januari

Akkoord Magazine online 10 januari, 27 januari

Den Haag direct.nl 22 januari

Den Haag FM 21 en 26 januari

Rijksoverheid.nl maand januari

Website Omroep West maand januari

11

Financieel en samenwerking

Partners en begunstigers

De samenwerking met diverse partijen, zoals het Worldhotel Bel Air, het

Koninklijk Conservatorium en in het bijzonder de Dr Anton Philipszaal en Omroep

West is zeer goed bevallen. Dergelijke waardevolle relaties zal de organisatie

bestendigen en uitbouwen waar mogelijk.

Het Luisterconcours op zaterdagavond 25 januari 2014 verliep in samenwerking

met het Nationaal Muziekinstrumenten Fonds (NMF). Een leerzame en leuke

avond, waarin het publiek de kandidaat was en ging luisteren naar vijf bijzondere

violen uit de collectie van het NMF. Voor de toekomst staat samenwerking met

het NMF zeker weer op de agenda.

Dankzij de vele bijdragen van fondsen, enkele bedrijven en particuliere

donateurs was het mogelijk om Het Nederlandse Vioolconcours met succes én

zonder verlies te organiseren.

De begunstigers van het Iordens Vioolconcours 2014:

Stichting Yehudi Menuhin Studiefonds

Prins Bernhard Cultuurfonds

Fonds 1818

Stichting De Weille Ogier

Hendrik Muller Vaderlandsch Fonds

Stichting Madurodam Steunfonds

M.A.O.C. Gravin van Bylandt Stichting

Rotary Muziekfonds

Alexander Oosten Vioolbouw

private donateurs

diverse stichtingen die anoniem wensen te blijven

De volgende bedrijven steunden Het Nederlandse Vioolconcours in 2014:

Ernst & Young Accountants

Houthoff Buruma

Koninklijk Conservatorium Den Haag

Rabobank Den Haag

Worldhotel Bel Air

Young The Hague (professionals van diverse Haagse bedrijven)

12

Financiën

Hieronder een overzicht van de kosten en opbrengsten.

KOSTEN Begroting Realisatie

Uitvoering € 42.000 € 38.216 Promotie en pr € 17.500 € 14.561

Prijzengeld € 3.500 € 3.171 Organisatorische kosten € 30.000 € 30.016

Totaal € 93.000 € 85.964 BATEN

Publiek en deelnemers € 4.000 € 4.464 Donaties en subsidies € 89.000 € 81.500

Ondersteuning partners pm pm Totaal € 93.000 € 85.964

In tegenstelling tot 2012, waarin de Iordens Viooldagen een aanzienlijk

begrotingstekort opleverden, heeft de organisatie voldoende financiële middelen

weten te werven om de editie van 2014 te organiseren. Mét een uitgebreide en

succesvolle publiciteitscampagne.

Het verschil tussen de begroting en realisatie zit vooral in de zaalhuur. Twee

locaties hebben een flinke korting op de zaalhuur geboden. Daardoor gingen de

kosten voor de uitvoering flink omlaag. Deze korting is direct verrekend aan de

kostenkant, waardoor het totaalbedrag van de realisatie lager is geworden.

Daarnaast waren de bedragen voor de catering/aankleding en de jury aan de

hoge kant ingeschat.

Met de middelen voor promotie en pr is zuinig omgesprongen, vooral doordat de

marketingmanager zelf de ontwerpen voor de flyers, posters en

programmaboekjes kon realiseren. Ook heeft de organisatie vooral beginnende

fotografen gevraagd, zowel vanuit het oogpunt van talentontwikkeling als om

kosten te beheersen.

De Stichting Yehudi Menuhin Studiefonds (afgekort SYMS) heeft de

organisatorische kosten gedekt, zodat het geld van de overige fondsen volledig

ten goede kwam aan de artistieke activiteiten. De Stichting Yehudi Menuhin

Studiefonds is een ‘steunstichting’ en voorziet de dekking van overheadkosten bij

elk project van Het Nederlandse Vioolconcours, zodat andere fondsen en

sponsors de artistieke onderdelen op zich kunnen nemen.

Ten opzichte van de begroting zijn er minder opbrengsten, doordat een aantal

fondsen geen geld beschikbaar had. Maar door de kostenbeheersing en de

ondersteuning in natura van partners zijn er net voldoende opbrengsten om de

kosten te dekken.