Verkenning en scope voor Smart Retail City...Eindrapport Verkenningen Roosendaal Smart Retail City...

Verkenning en scope voor Smart Retail City

Verslag van de verkenningscommissie Roosendaal Smart Retail City

Roosendaal, februari 2014

Eindrapport Verkenningen Roosendaal Smart Retail City v1.22 1


Inleidende woorden over de Digitale Stadsontwikkeling

Onze stad wordt op andere manieren gebruikt dan 10-20 jaar geleden mogelijk was.

Inwoners, ondernemers, overheid en bezoekers stellen eisen aan de stad die nog nooit

gesteld zijn. De digitale wereld van deze gebruikers verandert sneller dan de opzet en

inrichting van die stad en heeft een grote impact op de stad. De gemeente Roosendaal

reageerde daadkrachtig op de vraag vanuit het project ‘Hart voor de Binnenstad’ naar een

startfinanciering voor een verkenningscommissie.

De verkenningscommissie heeft Retail als insteek genomen om de mogelijkheden van een

digitale stadsontwikkeling te onderzoeken. Retail is daarbij breed gedefinieerd als: alle

transacties in de binnenstad, met en zonder een betaling. Ook de overdracht van

informatie heeft namelijk op vele manieren een waarde. Als geografische afbakening is de

compacte nieuwe binnenstad van Roosendaal genomen en als marketinguiting

‘Roosendaal Smart Retail City’. De landelijke proeftuin heeft hiermee een lokale

verankering.

De traditionele retail is een van de smaakmakers van een binnenstad en is volop bezig

zichzelf opnieuw uit te vinden. Recente rapporten ‘Winkelgebied van de Toekomst’

(Detailhandel Nederland) en ‘De Nieuwe Winkelstraat’ (INretail/NRW) onderschrijven de

noodzaak voor een structurele aanpak. Deze rapporten onderbouwen ook de noodzaak

voor een visie op de digitale stadsontwikkeling en een gecoördineerde aanpak.

De verkenningscommissie heeft in een periode van 4 maanden met vele betrokkenen

gesproken. Van een jurylid bij de verkiezing van De Beste Binnenstad tot medewerkers

van onderzoeken opleidingsinstituten. Van starterbegeleiders tot internationale

leveranciers. Van lokale ondernemers tot ambtenaren uit diverse steden en

overheidsinstanties. Van vastgoedeigenaren en -beheerders tot logistieke deskundigen.

Binnen Shopping 2020 met veel experts. En natuurlijk met de bezoeker van de

binnenstad.

Deze verkenningen hebben uitgemond in dit rapport waarin we een visie beschrijven voor

digitale stadsontwikkeling en een oplossingsrichting beschrijven die in de praktijk

uitgetest kan worden.

Hans Nouwens, Commissieleider

Aan dit rapport is meegewerkt door:

- PwC Lars Leemhorst, Anita Kiestra-Groothuis, Roger Quaedvlieg,

Guido Dam, Steven Schotanus, Karel Bruckman

- Capgemini Jan Kazen, Joost van Tongeren, Gwendolyn Graman,

Ricardo Krikke

- Luminis Hans Bossenbroek, Hans Gringhuis, Bert Ertman

- Gemeente Alwin Groen

- 4me Samantha Wulterkens


Inhoud

Management samenvatting verkenningen Smart Retail City ............................................... 5

1.1 Leeswijzer van dit rapport ..................................................................................... 6

2 Relatie met het project Hart voor de Binnenstad .................................................... 7

2.1 De integrale en unieke aanpak van Hart voor de Binnenstad ............................... 7

2.2 Het landelijke aspect van Roosendaal Smart Retail City ....................................... 8

2.3 De 6 onderdelen van de verkenningen naar Smart Retail City ............................. 9

2.4 Ontwikkelen volgens het Stage Gate model ....................................................... 10

2.5 Het Urban Cloud Platform is geschikt voor open innovatie ................................ 11

3 Het Urban Cloud Platform: de technische kern van Smart Retail City ................... 12

3.1 Toegevoegde waarde voor consument en ondernemer ..................................... 12

3.2 Erg belangrijk om met de privacy aspecten rekening te houden ........................ 13

3.3 Wat is een Urban Cloud Platform .......................................................................... 2

4 Organisatie om de Smart Retail City te realiseren ................................................... 6

4.1 Programma-organisatie ......................................................................................... 6

4.2 Projecten binnen Roosendaal Smart Retail City .................................................... 8

5 Samenwerking met de overheid en programma’s ................................................. 11

5.1 Doorbraakproject met ICT vanuit Ministerie van Economische Zaken ............... 11

5.2 Digitale Steden Agenda G32 en G4 onderdeel bedrijvige stad ........................... 11

5.3 Digitale agenda Provincie Noord-Brabant ........................................................... 11

5.4 Samenwerking met Gemeente Roosendaal ........................................................ 12

6 Financiering ............................................................................................................ 13

6.1 Verschillende soorten kosten .............................................................................. 13

6.2 Terugverdienmodellen voor de investeerders .................................................... 14

6.3 Subsidieplan wordt verder uitgewerkt ................................................................ 15

6.4 Kostenindicatie en initieel financieringsoverzicht ............................................... 16

7 Nieuw economisch elan.......................................................................................... 17

7.1 Nieuwe vorm voor ondersteuning bij samenwerking ......................................... 17

7.2 Stakeholders van Smart Retail City ..................................................................... 18

7.3 Opleiding ondernemen in een digitale wereld .................................................... 20

7.4 Nieuwe bedrijven aantrekken ............................................................................. 20

7.5 Marketing en communicatie als aantrekkingskracht .......................................... 22

7.6 Uitdragen van het Smart Retail City concept ...................................................... 22


7.7 Contacten leggen en betrokkenheid vergroten .................................................. 23

8 Aanbevelingen voortvloeiend uit de verkenningsfase ........................................... 24

8.1 Leg een stads Wifi met doorgroeimogelijkheid aan ............................................ 24

8.2 Bouw een open en flexibel platform om databronnen te ontsluiten ................. 24

8.3 Hulp en open innovatie trekt nieuw economisch elan aan ................................. 24

8.4 Lokale samenwerking voorwaarde voor landelijke proeftuin ............................. 25

8.5 Zet een tijdelijke organisatie op om de veranderingen te realiseren ................. 25

8.6 Claim een duidelijk domein: Roosendaal Smart Retail City ................................ 25

9 Verdieping van het Urban Cloud Platform ............................................................. 26

9.1 De Toegangslaag: voor onbelemmerde toegang tot internet ............................. 27

9.2 Data & Informatielaag: om data te verzamelen en te verwerken ...................... 29

9.3 Urban Services: de nieuwe diensten uit het Urban Cloud Platform ................... 32

9.4 Toepassingen als Urban Service .......................................................................... 35

9.5 Uitgangspunten voor het Urban Cloud Platform ................................................ 38

Documenten lijst ................................................................................................................. 42


Management samenvatting verkenningen Smart Retail City De digitale stadsontwikkeling staat nog in de kinderschoenen hoewel alle partijen in een

stad allang de weg naar het internet gevonden hebben. Het consumentenkoopgedrag en

–communicatie is drastisch veranderd. Winkels, horeca en gemeentes zijn steeds meer

actief in de digitale wereld. Voor de retail wordt voorspeld dat binnen 6 jaar 30-50% van

de omzet niet meer langs de traditionele kassa in de winkel zal verlopen.

In Roosendaal is de mogelijkheid ontstaan om bovenstaande uitdagingen integraal aan te

pakken. Gestart uit de behoefte om de binnenstad een andere indeling te geven om de

lokale problemen in de stadsontwikkeling op te lossen, heeft het team van Riek Bakker

een plan opgesteld. Dit plan gaat verder dan alleen stadsontwikkeling. Het behelst ook

een nieuwe manier van participatie waardoor er een breed gedragen besef is ontstaan

dat er ingrijpende maatregelen nodig zijn. Hiervoor zijn nieuwe middelen aangedragen

zoals een vergunningarm gebied, een nieuwe manier van financiering en een nieuwe

manier om de binnenstad aan te sturen. Daarbij is er een concept ontwikkeld voor de

digitale stadsontwikkeling dat Smart Retail City is genoemd en waar Roosendaal de

proeftuin voor is.

Om een stad, en met name een winkelgebied als de binnenstad, interessant te houden, is

samenwerking van retail, horeca en gemeente essentieel. Die samenwerking is echter

verre van natuurlijk. Lokale ondernemers zijn om een reden zelfstandig, het beleid van

grootwinkelbedrijven wordt centraal gemaakt en gemeenten zoeken nog een weg hoe het

zich kan terugtrekken om meer faciliterend te opereren. Sociale innovatie is nodig om

nieuwe manieren van samenwerking in te voeren. Nieuwe vormen van participatie zijn

nodig waarbij kleine groepen intensief worden begeleid in de samenwerking en de

toepassing van digitale technologie voor het hele winkelgebied.

De technische innovatie zit in het verzamelen en combineren van data uit en over de stad.

Dat noemen we het Urban Cloud Platform (UCP) en is de kern van de digitale

stadsontwikkeling. Hierin komen nieuwe en oude databronnen bij elkaar.

Figuur 1: 3 lagen van het Urban Cloud Platform


Het UCP biedt een basis voor de nieuwe digitale ontwikkeling. Het bestaat uit een

technische infrastructuurlaag om data te transporteren en apparaten te verbinden. Een

data- en integratielaag waarmee data aan de ene kant wordt verzameld en aan de andere

kant ter beschikking wordt gesteld. De grote verscheidenheid van toepassingen maakt de

digitale stadsontwikkeling mogelijk. Nieuwe diensten worden via een open innovatie

aanpak ontwikkeld.

Omdat de digitale ontwikkeling voor alle partijen relatief nieuw is en de impact van het

veranderende koopgedrag zich steeds nadrukkelijker manifesteert, wordt er individueel

volop getest en zijn er veel organisaties zich aan het oriënteren. Met het concentreren

van de activiteiten in een geschikt winkelgebied, ontstaat er een unieke plek om in de

praktijk het concept te testen.

Smart Retail City is een Living Lab met een landelijke insteek. Om meerdere redenen is de

binnenstad van Roosendaal een prima locatie voor deze landelijke proeftuin.

1.1 Leeswijzer van dit rapport Het rapport is in delen te lezen.

Een globaal overzicht krijgt u door de inleiding, de samenvatting en de

aanbevelingen in hoofdstuk 8 te lezen.

In de hoofdstukken 1 tot en met 8 komen alle onderwerpen die verkend zijn aan

de orde.

Hoofdstuk 9 gaat dieper in op het Urban Cloud Platform.

In de bijlage staat de documentenlijst en ziet u welke informatie nog meer beschikbaar is.


2 Relatie met het project Hart voor de Binnenstad De gemeente Roosendaal heeft snel gereageerd toen er zich een kans voordeed mee

te doen met Shopping2020, een groot landelijk project gericht op de retail, wat

precies aansloot op de activiteiten binnen het project Hart voor de Binnenstad.

Daarmee is het project ‘Roosendaal Smart Retail City’ al in november gestart als

eerste spin off.

Vanaf november 2013 is de verkenningscommissie, in samenwerking met Hart voor

de Binnenstad en in aansluiting op de themagroep ‘Digitaal Aantrekkelijk Roosendaal’,

gestart om in kaart te brengen hoe de landelijke proeftuin vorm kan krijgen. Dit

rapport is daar een van de gevolgen van. Middels de domeinafbakening ‘Roosendaal

Smart Retail City’ is er landelijke en regionale aandacht verkregen voor Roosendaal.

Het project ‘Hart voor de Binnenstad’ stelt een nieuwe aanpak voor de slimme

binnenstad voor. Dit is beschreven in het document dat 25 februari 2014 is

gepresenteerd. De uitgangspunten hierin zijn ook van toepassing op Smart Retail City

en zal de daadwerkelijke opstart van het project enorm versnellen. Vooral valt daarbij

te denken aan speciale regels voor de compacte binnenstad en de

Binnenstadsorganisatie voor de aansturing van de ontwikkelingen.

2.1 De integrale en unieke aanpak van Hart voor de Binnenstad Onderstaand geeft een korte opsomming waaruit het unieke van dit project blijkt. Het

hele rapport gaat uitgebreid in op de lokale situatie om de binnenstad verder te

ontwikkelen:

- Aanpak met participatie voor een breed draagvlak. Aan de ene kant met

bewoners, lokale ondernemers en gespecialiseerde themagroepen. Aan de

andere kant met deelname van stakeholders voor het mogelijk maken van de

fysieke ingrepen.

- De binnenstad wordt compacter in geografische opzet met het organiseren van

krimp in het winkelaanbod.

- De gemeente faciliteert een nieuwe Binnenstadorganisatie. Het bestuur daarvan

bestaat uit drie belangrijke vertegenwoordigers en het dagelijkse bestuur neemt

beslissingen voor de binnenstad.

- In de binnenstad geldt een ander vergunningen regiem (vergunningarm) wat het

vestigingsklimaat verbetert.

- De financiering van de binnenstad krijgt een andere invulling.

- Specifieke fysieke punten in de binnenstad worden (opnieuw) ontwikkeld voor

een betere doorstroming en herkenbaarheid.


- Parkeer en bereikbaarheid wordt afgestemd op de compactere binnenstad met

weinig maaiveld parkeren.

- De programmatie van evenementen wordt in een professionele organisatie

ondergebracht voor een proactieve aanpak.

2.2 Het landelijke aspect van Roosendaal Smart Retail City Met de opkomst van internet en de smartphone is het communicatie- en koopgedrag

(van zowel de retailer als de consument) onherroepelijk gewijzigd met grote gevolgen

voor het gebruik van het koopkanaal ‘winkel’ en de beleving van de bezoeker aan de

binnenstad. Door deze enorme verandering is de Retail zich opnieuw aan het

uitvinden met als gevolg veel losse klein- en grootschalige initiatieven die een passend

antwoord willen vinden op die veranderingen. Vaak zijn deze initiatieven niet bekend

en wordt ‘het wiel’ opnieuw uitgevonden of wordt er geen lering getrokken uit

eerdere ervaringen.

Belangrijke onderdelen binnen de landelijke proeftuin Roosendaal Smart Retail City

zijn:

a) de inzet van de winkel in het koopproces;

b) de digitale stadsontwikkeling en de rol van de overheid daarin;

c) de fijnmazige distributie binnen de stad en naar de consument;

d) de juridische en economische implicaties van het verzamelen en gebruik van

data;

e) de samenwerking van de partijen die elkaar in de binnenstad tegenkomen;

f) kennisdeling.

De kennis voor stadsontwikkeling is al zeer ver ontwikkeld. Door de technologische

ontwikkelingen is daar een digitale variant bijgekomen. De digitale stadsontwikkeling

staat nog in de kinderschoenen. Hiervoor wordt een proefproject gestart met als

Living Lab, test in de praktijk, de binnenstad van Roosendaal. Onderwerpen die in dit

rapport aan de orde zullen komen zijn:

- samenwerking als belangrijke sociale innovatie voor het succes;

- kennis opdoen van de mogelijkheden in de digitale wereld en delen van kennis;

- de visie op en ontwikkelen van een Urban Cloud Platform;

- toepassen van technieken in pilot projecten.

De binnenstad van Roosendaal leent zich uitstekend om de status van Smart Retail

City als landelijke proeftuin te hebben door de relatieve kleinschaligheid, de logistieke

hotspot, de diversiteit van aanbod en de unieke mogelijkheid om de problematiek van

on- en offline integratie onder te brengen in het programma ‘Hart voor de

Binnenstad’ dat ook de fysieke stadsontwikkeling behelst met een borging op landelijk

niveau door de cockpitleden en handelend met een sterk mandaat van de gemeente.

De insteek is gericht op open innovatie en kennis delen, het toepassen van de kennis

en de technologie.


Deelname in en financiering van deze proeftuin wordt gezocht bij marktpartijen zowel

als bij overheid.

Roosendaal Smart Retail City is de proeftuin om tot oplossingen te komen waar de

meeste steden mee te maken hebben. Er is dus een duidelijk ‘boven Roosendaals’

belang.

2.3 De 6 onderdelen van de verkenningen naar Smart Retail City Het Smart Retail City (ook afgekort tot SRC) concept bestaat uit een zestal

perspectieven. In dit rapport worden de onderdelen beschreven.

Urban Cloud Platform

Het Urban Cloud Platform (UCP) vormt de

basis van het SRC concept en is daarom

meer in detail beschreven in dit rapport.

Naast een algemene beschrijving in

hoofdstuk 3 is een verdere verdieping in

hoofdstuk 0 opgenomen.

Organisatie en Pilots

Beschrijving van de manier waarop het

Smart Retail City programma wordt

opgezet en bestuurd. De juridische

aspecten van SRC worden belicht. De

voorlopige projectenlijst wordt

beschreven.

Samenwerking met de overheid en programma’s

In het Smart Retail City concept wordt een vernieuwende vorm van samenwerking

tussen lokale en landelijke marktpartijen en de lokale, provinciale, landelijke en

wellicht ook Europese overheid tot stand gebracht. Aansluiting wordt gezocht met

lopende innovatie programma’s. De reeds gelegde contacten en de manier waarop de

samenwerking gestalte zal krijgen, wordt beschreven in hoofdstuk 5.

Financiering

De financiering van een programma als Smart City Retail is complex. Naast de

operationele kosten van de projectorganisatie en de exploitatie van het UCP, zijn

sommige investeringen eenmalig en andere revolverend. Voor beide soorten worden

terugverdienmodellen opgesteld. Een globale inschatting van de verschillende type

kosten wordt in dit rapport gegeven.

Ook aan de inkomstenkant zijn verschillende soorten geldstromen aan de orde.

Publieke en private subsidies en investeringen zijn nodig om het programma te

kunnen uitvoeren. Voor de subsidies en investeringen zullen zowel lokale als

Figuur 2: De zes perspectieven van het UCP


nationale bronnen worden aangeboord terwijl er ook naar Europese fondsen wordt

gekeken.

Marketing

Om onderscheidend te zijn in de veelheid van Smart City initiatieven is het hebben

van een speciale focus belangrijk voor het uitdragen van de plannen en later de

successen. Wij kiezen voor Retail omdat dat een belangrijke smaakmaker is voor de

binnenstad. Berichten in de pers en optredens op verschillende podia hebben ervoor

gezorgd dat Roosendaal Smart Retail City al enige bekendheid heeft gekregen.

Nieuw economisch elan

Het Smart Retail City concept zal aantrekkingskracht hebben op vernieuwende

ondernemingen. Starters krijgen extra aandacht en andere vormen van samenwerking

zorgen voor een nieuw elan in Roosendaal.

Smart Retail City heeft daarnaast voor de verschillende stakeholders een specifieke

toegevoegde waarde. Bijvoorbeeld voor vastgoed, scholen en kennisinstituten.

2.4 Ontwikkelen volgens het Stage Gate model De verkenningen worden in februari afgerond met de rapportage over de opzet van

het innovatieve UCP en mogelijke pilots met deelnemers. Vanuit de Stage Gate

aanpak betreft dit de fasen ‘Vaststelling (Discovery)’en ‘Kader (Scoping)’. Het resultaat

is de input voor een go – no go beslissing voor de volgende stage: de fasen ‘Business

Case’ en ‘Ontwikkeling’.

Gezien de enorme belangstelling van andere gemeenten, leveranciers en experts

kunnen we nu al aangeven dat een vervolg zeer wenselijk en haalbaar is.

Een uitgebreide Engelstalige beschrijving van de Stage Gate aanpak is beschikbaar.

Figuur 3: Stage Gate innovatieproces


2.5 Het Urban Cloud Platform is geschikt voor open innovatie De afgelopen jaren is de snelheid op het gebied van innovatie aanzienlijk

toegenomen. De meest actuele best practice bij software ontwikkeling is het kunnen

leveren van een domein specifieke omgeving met concurrerende functionaliteiten.

Dat is belangrijker dan een excellente architectuur.

Na de realisatie van de basisomgeving van het UCP worden marktpartijen uitgenodigd

om daarop nieuwe diensten te programmeren. Op deze manier kunnen er snel en

kostenefficiënt nieuwe diensten ontwikkeld worden.

Succesvolle open innovatie komt door multidimensionale samenwerking. Een

samenwerking met aan de ene kant de retailers en consumenten en aan de andere

kant leveranciers, kennispartners en buitenstaanders.

Geen van de organisaties, bedrijven, burgers en bezoekers die gezamenlijk de

(binnen) stad bepalen, zijn in staat afzonderlijk deze innovatie te realiseren of te

adopteren. Het ecosysteem van een stad is een complexe omgeving om innovatie

integraal, over verschillende waardeketens heen, te implementeren. Hier is dan ook

de term ‘open innovatie’ van toepassing als Living Lab of proeftuin.

Het UCP is gebaseerd op een open services platform en biedt de mogelijkheid om

sneller te innoveren en producten sneller naar de markt te brengen.

Voordat de technologie kan werken is er extra aandacht voor de sociale

samenwerking van de belangenpartijen.

Figuur 4: Open innovation


3 Het Urban Cloud Platform: de technische kern van

Smart Retail City In hoofdstuk 0 wordt dieper ingegaan op de verschillende lagen die we in het UCP

onderkennen. In dit hoofdstuk geven we een globaal overzicht.

3.1 Toegevoegde waarde voor consument en ondernemer De wereld van retail en shopping verandert drastisch en heeft net als vele andere

domeinen te maken met de disruptive kracht van het internet. In plaats van een

beweging in te zetten om het toenemende online en always-on gedrag van

consumenten tegen te gaan, is er gezocht naar mogelijkheden om het online gedrag

van consumenten te gebruiken als hefboom voor het oplossen van het fysieke

retailprobleem in de (binnen)stad. Met behulp van slimme informatievoorzieningen

worden consumenten verleid en begeleid naar de binnenstad van Roosendaal. Met

behulp van de verzamelde data zal de optimalisatie van de binnenstad ten behoeve

van het stimuleren van retail over tijd verder worden verbeterd.

Het concrete doel is het verbeteren van de aantrekkelijkheid van de binnenstad van

Roosendaal waardoor meer bezoekers naar de stad worden getrokken, gemiddeld

langer verblijven en meer besteden.

Om de binnenstad van Roosendaal geschikt te maken als proeftuin voor innovatieve

toepassingen op dit gebied zien we ruimte voor een zogenaamd Urban Cloud

Platform. Het Urban Cloud Platform, of UCP, is de invulling van het woord ‘Smart’ in

de benaming Smart Retail City. Het UCP is daarmee de technische kern van de digitale

stadsontwikkeling. Hier worden de data uit databronnen van de stad gekoppeld, kan

de data geanalyseerd worden en ontstaan er nieuwe data sets die leiden tot nieuwe

toepassingen voor de stad.

Om de consument te begeleiden en te informeren zal Roosendaal Smart Retail City in

de hele customer journey, alle stappen in het proces dat een consument aflegt in

relatie tot het gebruik van de binnenstad, worden verweven. De consument wordt in

deze beleving continu centraal gesteld. Denk bijvoorbeeld aan persoonlijke

aanbiedingen, culturele activiteiten en activiteiten die de consument al thuis

beïnvloed. Met thuis wordt verwezen naar de pre- en aftershopping ervaring m.b.t.

oriëntatie en aftersales binnen de customer journey. De consument krijgt diensten als

de beste vrije parkeerplaats, het semi automatisch reserveren van een tafeltje op het

favoriete terras van de consument of het ontvangen van een persoonlijke uiterst

relevante aanbieding van een winkel.


Er zijn natuurlijk diverse Customer Journeys te onderscheiden, zoals:

• Gericht kopen

• Winkelen

• Genieten van natuur

• Gezelligheid

• Inspiratie opdoen

• Ontmoeten

• Werken

• Wonen

In een vervolg is het aan te bevelen om deze te onderzoeken voor een goed beeld

over de binnenstad en het kunnen stellen van prioriteiten in de aanpak.

3.2 Erg belangrijk om met de privacy aspecten rekening te houden Het UCP legt gegevens van consumenten vast. Uitgangspunt daarbij is dat de

consument te allen tijden de regie houdt over welke gegevens worden opgeslagen en

hoe, wanneer en door wie deze gegevens worden gebruikt. Misbruik wordt door de

consument direct bestraft door de toegang tot de gegevens te weigeren.

De consument wordt de mogelijkheid geboden om tracking gegevens op te slaan of

juist niet. Ook kan de consument aangeven welke push berichten verstuurd mogen

worden en hoeveel. Tijdens de jaarlijkse bezoekers enquête zijn hierover vragen

gesteld. Push berichten worden als ongewenst beschouwd, tenzij relevant en met

voordeel voor de ontvanger.

De organisatie heeft de taak om een privacy reglement op te stellen en om dit via de

klankbordgroep voor te leggen aan de stakeholders. Naast de consument zullen ook

andere partijen informatie via het UCP beschikbaar stellen waarmee verantwoord om

moet worden omgegaan. In de vervolgfase zal een speciaal project het privacy

reglement opzetten.

Figuur 5: Customer Journey Roosendaal


3.3 Wat is een Urban Cloud Platform? De benaming Urban Cloud Platform (UCP) staat voor het totaal aan

informatievoorzieningen noodzakelijk om zowel de fysieke als de software

infrastructuur te bieden aan consumenten, gemeente, deelnemende ondernemers en

overige stakeholders in het kader van het realiseren van de ambities van Roosendaal

als Smart Retail City. Het UCP is de centrale omgeving waar informatie wordt

verzameld en uitgewisseld tussen diverse (derde) partijen en bestaat uit zowel de

fysieke- als de software infrastructuur die integratie tussen off- en online mogelijk

maakt voor consumenten, retailers en overige stakeholders. Diensten en informatie

kunnen vanuit het UCP door een veelvoud van partijen worden aangeboden.

Om te komen tot een centrale, gedeelde, voorziening die als basis dient voor het

ontwikkelen van toepassingen voor het UCP onderkennen we een aantal lagen (figuur

6), te weten:

Toegangslaag – Deze laag bestaat uit city Wifi, beacons, sensoren en de

datatransportlaag. De meest voor de hand liggende invulling voor de datatransport

laag is een stadswifi.

Data- & Informatielaag - Informatie opslag van (gemeenschappelijke) data en

koppelvlak voor grootschalige data uitwisseling en slimme services als back-end voor

de Urban Services laag. De Data- & Informatielaag is een open source platform, dat

gebruik maakt van linked data en schaalbaar is. Deze twee lagen worden voor de

lokale omgeving gemanaged.

Urban Services laag – Deze laag bestaat uit toepassingen, Apps, informatie- en

gemaksdiensten. De toepassingenlaag wordt gevoed door derde partijen die diensten

via hun applicatie aanbieden.

Figuur 5: Het Urban Cloud Platform


3.3.1 Verzamelen van data kan op meerdere manieren

Het aanbieden, verzamelen, analyseren en verrijken van data is een van de

kernpunten van het UCP. De grote hoeveelheid data die hierin beschikbaar komen,

kunnen vervolgens op verschillende manieren door verschillende stakeholders binnen

Smart Retail City worden gebruikt. Met behulp van de verzamelde data en daarop

gebaseerde diensten wordt de binnenstad geoptimaliseerd voor de bezoeker met een

nadruk op retail.

Aan het UCP kan eenvoudig een nieuwe databron gekoppeld worden. Bronnen

kunnen zowel publieke als private afkomst hebben. Juist in het combineren van data

uit verschillende bronnen ligt veel toegevoegde waarde. Denk hierbij aan de potentie

die big data biedt, zoals het voorspellen van consumentengedrag. De moderne stad

kenmerkt zich al door een veelheid aan sensoren die data leveren om nieuwe

inzichten te verkrijgen welke van toepassing kunnen zijn op retail. Maar er zijn veel

meer manieren om data te verzamelen:

• De consument meldt zich met een gebruikersprofiel aan op de UCP-omgeving en

deelt informatie van zijn profiel, zoals interesses en behoeften.

• Sensoren meten activiteiten binnen een bepaalde context, zoals locaties,

bewegingspatronen, aanwezigheid in de winkel of (vrije) parkeerplaatsen.

• Databronnen van stakeholders met informatie over of voor consumenten.

Met deze data kan vanuit het UCP vervolgens gepersonaliseerde informatie,

aanbiedingen en gemaksdiensten worden aangeboden. Deze data wordt gebruikt

door professionele stakeholders zoals benoemd in het Urban Collaboration Platform

(zie hoofdstuk 7.1.1 ) voor gebruikersanalyses om de binnenstad te kunnen besturen

en aanbiedingen en diensten te ontwikkelen.

Uiteraard is het UCP omgeven met faciliteiten en mogelijkheden om

persoonsgegevens te beschermen. Het is essentieel dat de eindgebruiker het recht en

de mogelijkheid heeft om eigen gegevens aan te passen. Geanonimiseerde en niet-

traceerbare gegevens die worden verzameld zullen in het systeem beschikbaar blijven

ten behoeve van analyse.

3.3.2 Diensten voor de verschillende gebruikersgroepen uit het UCP

Het UCP biedt een infrastructuur op basis van semantische technologie die het

combineren van data uit verschillende informatiebronnen ondersteunt. Het sluit

daarbij ook aan bij de Open Data beweging (zie ook: https://data.overheid.nl/)1.

In de basis benut het UCP reeds beschikbare (overheids)data en combineert deze met

nieuwe publieke en private datastromen. In de toekomst zouden hieruit weer nieuwe

overheidsverzamelingen kunnen ontstaan. Deze kunnen, in lijn met de overheidsvisie

op Open Data, ook weer beschikbaar worden gesteld.

1 Open Data biedt openbare datasets met als doel o.a. overheidsdata beschikbaar te maken voor

hergebruik en waardecreatie.

https://data.overheid.nl/


Eindgebruiker gerichte diensten - Het UCP beschikt over een aantal services die

typisch zijn voor hedendaagse, op de eindgebruiker gerichte applicaties. In de context

van Smart Retail City bieden deze echter een unieke toegevoegde waarde.

Voorbeelden van deze services zijn:

Zoek- en vindfunctionaliteit: Hiermee kunnen grote hoeveelheden

informatie gericht ontsloten worden en zullen zoekresultaten

beïnvloedbaar zijn zodat deze voor de bezoeker relevante resultaten een

hogere ranking krijgen, of er kunnen filters worden toegepast waardoor

informatie die niet relevant is in de context van de Roosendaalse

binnenstad worden weg gefilterd.

Profiling/Recommendation: Deze functionaliteit maakt het mogelijk om

profielen van bezoekers op te bouwen. De input voor deze profielen kan

komen uit zowel sensor data (monitoren gedrag) als door de gebruiker

ingestelde voorkeuren. Deze profielen kunnen vervolgens gebruikt

worden om specifieke informatie te filteren of aangepaste functionaliteit

aan te kunnen bieden.

Locatie diensten: Met het UCP kunnen locatie gebonden functionaliteiten

ontwikkeld worden. In het UCP kan deze data worden verrijkt met

aanwezige voorkeuren en sensordata om de ervaring van de gebruiker

uniek te maken. Een voorbeeldtoepassing is op basis van het bezoeken

van een bepaalde locatie loyalty punten verdienen waarmee een

terugkerende bezoeker in het grotere geheel van de binnenstad

exclusieve voordelen kan verkrijgen. Denk aan korting op parkeren na het

bezoeken van 3 locaties, exclusieve aanbiedingen en voordelen die niet

beperkt zijn tot een enkelvoudige toepassing van de technologie of

slechts een enkele winkelketen.

City Mobility - Het UCP laat zich gemakkelijk ontsluiten ten behoeve van mobiele

diensten en toepassingen en biedt een schaalbare, veilige, en uitbreidbare

integratieketen tussen front- en back-end systemen.

E-Business integratie - Om een brug te kunnen slaan tussen de fysieke en virtuele

wereld, biedt het UCP integraties met bestaande e-commerce systemen zoals

webshops, loyalty systemen en informatie kiosken. Deze integratie sluit nauw aan bij

het uitgangspunt om te streven naar het eerder benoemde Open Services Platform en

het voorkomen van eilandautomatisering.

Evolueerbaarheid en adaptiviteit - Het UCP is een evolutionair platform in de zin dat

gedrag en data gemakkelijk kunnen wijzigen in (delen van) het systeem. De

onderliggende architectuur ondersteunt een flexibele (service georiënteerde) aanpak

voor het integreren met aangesloten systemen.

Beveiliging - Met name voor in de Cloud georiënteerde toepassingen zijn zaken als

gegevensbescherming, privacy, identiteitsmanagement en rechtenbeheer van cruciaal

belang. Het UCP heeft voorzieningen om te integreren met gangbare standaarden op


het gebied van security en trust en biedt keuzevrijheden bij het inrichten van de

infrastructuur in diverse public of on-premise cloud deployment scenario’s.

Fotocollage naar aanleiding van de presentatie over samenwerken 11 februari 2014


4 Organisatie om de Smart Retail City te realiseren Het Smart Retail City concept gaat uit van een groeimodel, waarin op de relatief

kleine basis van het UCP nieuwe, innovatieve ontwikkelingen worden gebouwd. De

nieuwe toepassingen zullen in veel gevallen het initiatief zijn van steeds wisselende

samenwerkingsverbanden. De programma-organisatie heeft tot taak te zorgen voor

de juiste omstandigheden om de Living Labs tot ontplooiing te laten komen en aan de

andere kant te zorgen voor een veilige en betrouwbare omgeving waarin de

verzamelde gegevens van het winkelende publiek worden beheerd.

De organisatie zal in eerste instantie vooral een projectorganisatie zijn maar moet

daarna kunnen uitgroeien tot een beheersorganisatie waarmee de continue

verbetering en uitbreiding van de Smart Retail City kan worden ondersteund.

4.1 Programma-organisatie Advisory Board (AB)

De AB heeft de rol van

aanjager van het initiatief.

Business Development Board

(BDB)

De BDB fungeert als

toezichthouder van Smart

Retail City.

Business Development

Management (BDM)

Het BDM heeft de dagelijkse

leiding over het programma en

rapporteert aan het BDB.

Klankbordgroep Roosendaal

Een klankbordgroep wordt opgezet om alle betrokkenen bij het Smart Retail City

concept actief op de hoogte te houden van de lopende Living Labs.

Marketing en Communicatie (M&C)

Verantwoordelijk voor het uitdragen van het concept naar andere steden en het

informeren van de stakeholders.

Project Management Office (PMO)

Belast met een aantal uitvoerende aspecten van het programma waaronder het

financieel beheer.

Figuur 6 Programma organisatie voor SRC


Boot Camp voor Start-ups met retail focus

Een aantal nieuwe initiatieven zullen volgends de ‘Start up Boot Camp’ aanpak

worden gerealiseerd.

Roosendaal en het Smart Retail City concept fungeert als de proeftuin voor het in de

praktijk toetsen van innovatieve Retail ideeën.

Het Urban Cloud Platform project

Realiseren de kern van het UCP. Bestaande uit drie deelprojecten, te weten : Toegang

en Data transport laag, Data en integratielaag, Basis Apps

Living Labs

De Living Labs zijn de uitvoerende projecten die de onderdelen van het Smart Retail

City concept ontwikkelen.

Voor de verschillende rollen en onderdelen van de programma organisatie is een

apart document opgesteld dat in de documenten lijst staat.

4.1.1 Zo managen we dit programma

Voor de governance van het programma stellen we de bewezen Project Quality

Assurance aanpak van PwC voor.

Kern van deze aanpak is het monitoren van de

12 elementen van Project Excellence.

Maandelijks zal door middel van project

rapportages en interviews met de project

eigenaren de status van de projecten in kaart

gebracht, een risico-analyse uitgevoerd en

eventuele correcties aangebracht worden.

De governance heeft betrekking op het totale

programma. De projecten die rechtstreeks

door het Business Development Board worden

aangestuurd (en gefinancierd) worden meer in detail

gevolgd. De Living Labs krijgen vooral aandacht voor de onderlinge afhankelijkheid en

het tijdig opleveren van het resultaat.

4.1.2 Juridische aspecten van de programma organisatie

Om het Smart Retail City programma als zelfstandige organisatie te kunnen laten

opereren is een rechtsvorm nodig.

De coöperatieve vereniging lijkt hiervoor een geschikte vorm. Het is hierbij mogelijk

om zowel financiële als in natura als bijdragen aan de coöperatie in te brengen. Later

kan een BV worden opgericht voor het beheer en exploitatie van het UCP.

Figuur 8: 12 elementen van Project Excellence


Nadat meer inzicht is in de founding fathers en hun bijdrage aan het programma zal

de definitieve rechtsvorm worden gekozen en de voorwaarden voor de deelnemers

verder worden uitgewerkt.

Uitgangspunt is dat de vereniging geen winstoogmerk heeft en dat het intellectual

property (IP) naar rato eigendom is van de leden van de Coöperatie of B.V.. Wanneer

de inbreng in de Coöperatie bestaat uit het leveren van diensten (of software) blijft

het IP bij de partij(en) die de diensten/software ontwikkeld.

4.2 Projecten binnen Roosendaal Smart Retail City Een kort overzicht van projecten die in de landelijke proeftuin uitgevoerd kunnen

worden. De projecten zullen aan de hand van een transparante procedure (zie bijlage)

getoetst worden op haalbaarheid en inpasbaarheid in het Smart Retail City concept,

daarnaast zal beoordeeld worden hoe de projecten aangesloten kunnen worden op

het UCP. We onderkennen de projecten om het UCP te realiseren en pilot projecten

als Living Labs.

4.2.1 Projecten als fundering van het Urban Cloud Platform

Voor de realisatie van het UCP wordt een aantal projecten geïnitieerd, die de kern

vormen waarop daarna aanvullende toepassingen worden gekoppeld.

Toegangslaag

Stads Wifi in de openbare ruimte van de binnenstad

Mogelijke partijen: Hardware leverancier zoals Cisco, Ruckus, Meraki, HP, Ziggo,

lokale installateur, gemeente.

Korte beschrijving: Levering en installatie van Wifi zenders voor de openbare ruimte in de compacte binnenstad. Data laag Architectuur van het UCP Mogelijke partijen: Capgemini, Luminis. Korte beschrijving: De kern software om databronnen aan te koppelen, data te verwerken en applicaties op te ontwikkelen. Integratielaag Aansluitingsplatform voor Urban Services Mogelijke partijen: IBM, Microsoft, Luminis, Salesforce. Korte beschrijving: Koppelvlak om applicaties op te ontwikkelen. Basis Analyse App Big Data analyse voor relevante data sets Mogelijke partijen: Leveranciers zoals IBM, Kadenza, kopgroep ondernemers, CBRE, Syntrus Achmea. Korte beschrijving: Nieuwe data sets ontwikkelen voor diensten en afnemers.


Speciaal project omtrent privacy Wet en regelgeving omtrent privacy Mogelijke partijen: ICT Recht, Considerati, gemeente, politie. Korte Beschrijving: Definiëren van vraagstukken over privacy i.v.m. data gebruik in de stad. Profileer & Recommendeer service als basisproduct Eén stadsportaal voor informatie voor zowel markt als gemeente informatie Mogelijke partijen: Gemeente Roosendaal, Luminis, ICT leverancier gemeente. Korte beschrijving: De inrichting van www.roosendaal.nl als portaal voor alle informatie over Roosendaal. Ontsluiting Hallo Roosendaal voor centraal portaal Ontsluiting relevante data in de Hallo Roosendaal app Mogelijke partijen: Pre-pare interactive, Luminis, lokale app bouwer, VVV, Collectief Roosendaal. Korte beschrijving: Hallo app afstemmen op UCP.

4.2.2 Testen in de praktijk met Living Labs

Via de Living Labs projecten worden aanvullende

toepassingen via het UCP aangeboden.

Voor de Living Labs adviseren we een iteratief

ontwikkelprogramma:

Voor verdere uitleg verwijzen we naar de aanwezige

bijlage voor projecten.

Opleidingsprogramma voor ondernemers Mogelijke partijen: Beleef het nieuwe winkelen, Ik

onderneem, Hema, alle ondernemers in de binnenstad, Rabobank, Collectief Roosendaal.

Korte omschrijving: Opleiding- en trainingsprogramma voor ondernemers gericht op inzet van nieuwe media.

Vouchersysteem voor de hele binnenstad, de Hallo Roosendaal app Mogelijke partijen: Omnisense, BeepXtra, Scoupy, MyOrder, alle ondernemers in de

binnenstad, Collectief Roosendaal. Korte omschrijving: Kortingssysteem voor deelnemende ondernemers in de

binnenstad dat gekoppeld kan worden aan de Hallo Roosendaal app.

Conceptstore voor showrooming Mogelijke partijen: Fides, ondernemers, vastgoedeigenaar, leveranciers. Korte omschrijving: Leegstand gebruiken om conceptstores in te plaatsen om

ervaring op te doen met het begrip showrooming.

Figuur 7: Het Living Labs concept

http://www.roosendaal.nl/


Nieuwe logistieke route met een drop off point voor vervoerders buiten de stad Mogelijke partijen: Jan de Rijk, Green city distribution, gemeente, Dinalog. Korte omschrijving: Verzamelplek voor kleinere B2B bestellingen buiten de stad.

Pick up point in de garage op de Nieuwe Markt Mogelijke partijen: Parcel4me, Dinalog, parkeerbeheer, ondernemers. Korte omschrijving: Onbemand station waar 24 uur per dag bestellingen opgehaald

kunnen worden.

Figuur 8: Onbemand pick-up point

Interactieve verlichtingsobjecten voor de locaties Tussen de Markten en onderdoorgang Parottia Mogelijke partijen: Philips, gemeente, aanpalende ondernemers, Aramis

AlleeWonen. Korte omschrijving: Interactieve verlichting maakt ruimtes interessanter en veiliger.

Opzetten van een community voor de binnenstad Mogelijke partij: Red Banana. Korte omschrijving: Community opzetten voor de gezamenlijke ondernemers van de

Roosendaalse binnenstad.

Interactieve winkelruit Mogelijke partijen: Weerdenburg Global Media, ondernemers. Korte omschrijving: Etalageruit wordt touchscreen.

Centrale webshop Mogelijke partijen: Beleef het Nieuwe Winkelen, Magento leveranciers, Bol.com,

Amazone, Luondo. Korte omschrijving: Een centrale webshop voor wie nog geen webshop heeft.

Tijdens het vervaardigen van dit rapport zijn er diverse projecten bijgekomen. Voor een

actuele lijst kunt u contact opnemen met de opstellers van dit rapport.


5 Samenwerking met de overheid en programma’s Samenwerken tussen alle betrokkenen in de binnenstad wordt essentieel voor het

succes van Roosendaal Smart Retail City. Naast de samenwerking in de stad kan het

project ook aansluiting vinden bij reeds lopende programma’s. Voor diverse

programma’s is dit uitgezocht en zover een combinatie mogelijk wordt geacht, zijn

deze hieronder weergegeven.

5.1 Doorbraakproject met ICT vanuit Ministerie van Economische

Zaken ICT stimuleert innovaties en zorgt voor een hogere (arbeids)productiviteit. Het

Kabinet heeft daarom in het regeerakkoord afgesproken dat er tien publiek-private

doorbraakprojecten komen, die zich onder andere richten op het vergroten van het

gebruik en de kennis van ICT door het midden- en kleinbedrijf (MKB), topsectoren,

onderwijs en de zorgsector. (Zie documentenlijst)

De doorbraakprojecten moeten de kennis en mogelijkheden van ICT vergroten voor

bedrijven, overheden en maatschappelijke organisaties. De doorbraakprojecten

zorgen voor economische groei en daarmee ook voor meer werkgelegenheid.

Met ambtenaren van het Ministerie van Economische Zaken is het Smart Retail City

initiatief in Roosendaal besproken mede in het kader van de Doorbraakprojecten. Een

combinatie met Shopping 2020, INretail en NRW vergroot de kans voor deelname aan

het 10de doorbraakproject.

5.2 Digitale Steden Agenda G32 en G4 onderdeel bedrijvige stad Dit onderdeel van de Digitale Steden Agenda (DSA) werkt aan regeldruk vermindering,

het vergroten van e-skills in het MKB, transformatie naar het nieuwe werken,

toekomstvaste bedrijventerreinen en Binnenstad 3.0.

Met de ambtenaar, die trekker van dit project is, zijn diverse gesprekken gevoerd. Het

delen van kennis is essentieel en een focusgebied zoals in Roosendaal kan op steun

vanuit de DSA rekenen, hoewel Roosendaal geen G32 gemeente is.

5.3 Digitale agenda Provincie Noord-Brabant Voor een ondersteuning door de provincie zijn er gesprekken gevoerd met diverse

ambtenaren. Op ICT gebied lijken er mogelijkheden te liggen die voldoende kansrijk

zijn om verder te onderzoeken.


5.4 Samenwerking met Gemeente Roosendaal De gemeente is onmisbaar bij de uitvoering van Roosendaal Smart Retail City. Aan de

ene kant omdat er lokale investeringen nodig zijn in bijvoorbeeld de data

transportlaag (Stads Wifi) die specifiek voor Roosendaal is en aan de andere kant om

de wet en regelgeving op diverse gebieden zoals plaatsing van Wifi apparatuur en

privacy te regelen.

Daarnaast voor de pilot m.b.t. de stadsportaal, city marketing en projecten in de

Living Labs. De gemeente kan zelf ook projecten opstarten bijvoorbeeld voor

participatie.

Omdat er veel raakvlaken zijn met overheidsorganisaties heeft de gemeente ook een

gidsfunctie.


6 Financiering Om een stabiel en betrouwbaar platform te bieden, is het belangrijk de juiste partner

te binden aan specifieke functionaliteiten. In dit hoofdstuk wordt een beschrijving

gegeven van kosten die gemoeid zijn met het realiseren van het Smart Retail City

concept en de verkaveling van de werkgebieden.

Voor de realisatie van het programma

zal een aantal financieringsbronnen

worden gezocht. Doordat er

verschillende onderdelen zijn, elk met

een eigen insteek, kan de financiering

ook uit diverse bronnen bestaan.

De subsidies kunnen betrekking hebben

op realiseren van het Smart Retail City

concept als geheel en hebben een

breder aandachtsgebied dan Roosendaal,

het realiseren van het UCP is hiervan het grootste onderdeel.

De financiering van componenten die alleen ten gunste van Roosendaal komen,

komen voor rekening van partijen in Roosendaal. Het realiseren van de technische

infrastructuur voor de Toegangslaag is hiervan een goed voorbeeld: voor de openbare

ruimte is de gemeente daar de meest voor de hand liggende partij voor.

Daarnaast kunnen er subsidies zijn specifieke voor toepassingen die op het UCP

worden ontwikkeld. De financiering daarvoor is voor de marktpartij die de pilot wilt

uitvoeren.

6.1 Verschillende soorten kosten

6.1.1 Eenmalige investeringen in het Urban Cloud Platform

Het aanleggen van de Toegangslaag is een infrastructurele basisvoorziening voor een

digitale binnenstad. Het ligt voor de hand dat deze investering door de gemeente

Roosendaal wordt gedaan. Althans voor zover het de openbare gebieden betreft.

Voor Wifi in commerciële ruimtes zijn de kosten voor de eigenaar of beheerder

daarvan.

Ook de kosten van het realiseren van een eerste versie van de Data- & Integratielaag

zijn eenmalige investeringen. De kosten hiervoor kunnen, zeker in de proeftuin, niet

worden doorbelast aan de gebruikers van het UCP. Wel is het mogelijk om een

gedeelte van de kosten terug te verdienen vanuit de exploitatie van het UCP en bij de

toepassing van het UPC concept in andere steden of winkelgebieden.

De kosten voor het ontwikkelen van een basisapplicatie, zoals de Profile &

Recommendation service en initiële big date analytics, zijn voorzieningen die als basis

worden ontwikkeld en zullen grotendeels een voorfinanciering zijn. Ook deze

Figuur 9: Private en Publieke investeringen


investeringen kunnen (gedeeltelijk) worden terugverdiend bij hergebruik van de

Services in andere locaties.

De programmakosten van het initiëren en coördineren van het Smart Retail City

concept zijn eenmalige kosten die niet doorbelast kunnen worden aan de individuele

stakeholders. Idealiter is dit een subsidie.

Voor de onderdelen met eenmalige kosten of voorfinanciering, zijn ook jaarlijkse

kosten van toepassing.

6.1.2 Jaarlijks terugkerende kosten

Met het storingsloos laten functioneren van de basisvoorzieningen van het UCP (de

Toegangslaag en de Data- & Integratielaag) zijn beheerskosten gemoeid.

Omdat het Smart Retail City en het UCP een volledig nieuwe ontwikkeling zijn, zullen

er gedurende de pilot periode aanpassingen zijn als gevolg van nieuwe functionele

eisen door het toenemen van het gebruik van de voorzieningen. Om deze kosten niet

ten laste van elke nieuwe project te laten komen, wordt er een budget gereserveerd

voor dit onderhoud.

Door gebruik te maken van Cloud oplossingen voor het UCP hoeven er geen hardware

investeringen te worden gedaan, daar staan dan jaarlijkse variabele kosten tegenover.

Het gebruiken van Cloud computing biedt daarnaast als voordeel dat groei van het

gebruik en piekbelastingen eenvoudig kunnen worden opgevangen.

6.2 Terugverdienmodellen voor de investeerders

6.2.1 Revolverende investering in de basisvoorzieningen

Zoals al kort aangegeven in de vorige paragraaf over de investeringen is het streven

om een groot deel van de digitale

stadsontwikkeling, en als

onderdeel daarvan het UCP, terug

te verdienen met het hergebruik in

andere steden en winkelgebieden.

Producten en diensten die in de

proeftuin hun waarde hebben

bewezen kunnen een wezenlijke

versnelling betekenen bij verdere

implementaties. Hiervoor zal een

bijdrage worden gevraagd aan de steden die

gebruik gaan maken van deze producten.

Het gebruik van de producten en diensten heeft ook een waarde voor de gebruikers,

er zal hen dan ook een bijdrage voor het gebruik worden gevraagd. De specifieke

datasets kunnen verkocht worden aan de gebruikers. De opbrengsten hieruit kunnen

Figuur 10: Revolverende investeringen


minimaal de jaarlijkse exploitatie dekken, waar mogelijk zal ook een deel van de

investering worden terugverdiend.

We gaan er vanuit dat de consument geen directe kosten vergoed voor het gebruik

van het UCP.

6.2.2 Investeringen in nieuwe apps verdienen zichzelf terug

De Apps die de Living Labs of door het Startupbootcamp ontwikkelen, zijn in principe

zelfverzorgend. De kosten voor ontwikkeling en exploitatie worden door de bijdragen

van de gebruikers gedekt en vallen daarom buiten de financiële verantwoordelijkheid

van de Smart Retail City organisatie. Het is wel mogelijk dat Smart Retail City optreedt

als één van de investeerders voor een product of dienst.

6.3 Subsidieplan wordt verder uitgewerkt (Overheids)subsidies worden meestal verstrekt onder de voorwaarde dat ook de

inbreng van marktpartijen is geborgd. Daarom is er een focus geweest op

betrokkenheid van private organisaties om daarna een betere positie ten opzichte van

(overheids)subsidies in te kunnen nemen.

6.3.1 Private financieringsbronnen voor Research & Development en als investering

Binnen de groep stakeholders zal in eerste instantie gezocht worden naar

stakeholders voor wie het revitaliseren van de binnenstad van Roosendaal waardevol

is. We denken dan vooral aan de vastgoedondernemingen die door het Smart Retail

City concept de waarde van hun vastgoed kunnen vergroten, ook buiten Roosendaal.

Daarnaast richten we ons op bedrijven voor wie het UCP concept een belangrijke

vernieuwing is, die op een groot aantal plaatsen kunnen worden geïmplementeerd.

Deze bedrijven kunnen zowel financiële ondersteuning geven maar kunnen ook

producten en diensten leveren die nodig zijn voor het realiseren van projecten.

6.3.2 Publieke financieringsbronnen voor minder commerciële delen

Gemeente Roosendaal

De gemeente Roosendaal is (mede) initiatiefnemer van het Smart Retail City concept

en is daarnaast één van de gebruikers van de oplossingen die worden geleverd.

Daarnaast zal voor het UCP een moderne digitale infrastructuur voor de stad worden

gerealiseerd.

Belangstellende gemeenten uit de regio

Er is belangstelling getoond voor het Smart Retail City concept door een aantal

gemeenten zoals o.a. Breda, Tilburg en Eindhoven. We stellen voor om deze en

andere gemeenten te betrekken bij de ontwikkeling en hen een bijdrage te vragen

voor de ontwikkeling van het concept. Betrokkenheid geeft hen een voorsprong bij

het ontwikkelen van een soortgelijk concept in hun eigen stad, al is het alleen al om

de stakeholders in hun stad te kunnen overtuigen.


Provincie Noord-Brabant

Er zijn gesprekken gevoerd over een mogelijke bijdrage van de provincie

Noord-Brabant. Gezien de positieve houding van de provincie worden deze

gesprekken in de volgende fase voortgezet.

Europees innovatieprogramma EFRO structuur fonds

Het Smart Retail City Concept zou zich kunnen kwalificeren als een regionaal

stimuleringsprogramma.

In samenwerking met bijvoorbeeld de subsidie experts van PwC zal op basis van

projecten die in dit rapport worden beschreven, een subsidie aanvraag worden

voorbereid.

Daarnaast zullen voor de individuele projecten de mogelijkheden voor subsidiering

worden onderzocht.

6.4 Kostenindicatie en initieel financieringsoverzicht De kosten zijn schattingen gebaseerd op de initiërende gesprekken met mogelijke

aanbieders en zullen in de Business Case Fase verder worden uitgewerkt. We gaan uit

van een proeftuin periode van 3 jaar.

Publieke financiering ‘Boven Roosendaals’: subsidie 3 jaar € 2.250.000

Project kosten UCP:

- Basisarchitectuur 750.000

- Jaarlijks voor project organisatie 500.000

Publieke financiering vanuit Roosendaal: gemeentelijke investering € 300.000

Toegangslaag:

- Aanleg Wifi 300.000

Private financiering ‘Boven Roosendaals’: private investering 3 jaar € 2.500.000

- UCP 250.000

- Urban Services 750.000

- Pilots 500.000

- Startupbootcamp 1.000.000


7 Nieuw economisch elan Nieuw economisch elan is met het project Roosendaal Smart Retail City op diverse

manieren te behalen. Nieuwe bedrijven zullen op de voordelen afkomen die in

Roosendaal mogelijk zijn als het UCP er is en de gemeente meewerkt aan het stads

Wifi en aangepaste weten regelgeving zodra daar behoefte aan is.

Er wordt extra aandacht gegeven aan starters door het betrekken van de organisatie

Starterslift bij Roosendaal. In gesprekken met het reeds in Roosendaal gevestigde

StartersCentrum is gebleken dat zij elkaar prima aanvullen.

Nieuw elan is er ook door de mogelijkheid voor opleidingen zowel afkomstig van

buiten als van in Roosendaal. Denk daarbij aan HBO modules of masters die mogelijk

worden door de speciale faciliteiten. Het automotive initiatief in Helmond is een

voorbeeld van wat er mogelijk is als er unieke faciliteiten aanwezig zijn.

De landelijke proeftuin trekt ook initiatieven aan die anders niet in Roosendaal gestart

zouden zijn. Denk daarbij aan testen van grootwinkelbedrijven en media concerns.

7.1 Nieuwe vorm voor ondersteuning bij samenwerking Roosendaal Smart Retail City gaat veel vergen van de bereidheid tot samenwerken

van partijen die van nature niet gewend zijn om samen te werken. Het succes van

testen in de landelijke proeftuin waar lokale ondernemers bij betrokken zijn zal

grotendeels afhangen van de samenwerking, hoe goed de techniek ook is. Veel

projecten die te maken hebben met innovatie op de gebieden die Smart Retail City

aansnijdt, zijn mislukt door een onvoldoende wil om samen te werken, het elkaar

gunnen van succes en de veranderingsgezindheid van de deelnemers.

We staan aan de

vooravond van enorme

veranderingen voor de

ondernemers en de

stakeholders in de

binnenstad. Daarom zijn

we op zoek gegaan naar

ondersteuning die de

samenwerking tot een

succes kan maken. Deels

zal dat komen door de

aanwezigheid van de

voorgestelde organisatie

en financiële impulsen.

Deels door een

professionele begeleiding. Figuur 11: Stock doorbraak trainingen


7.1.1 Samenwerken of samen-werken

Uiteraard ben je in een stad of straat met ondernemers tijdens openingstijden altijd

samen (lees tegelijk) aan het werk. Dat wil nog niet zeggen dat je samen (lees

gezamenlijk aan één doel) aan het werk bent.

Elke ondernemer snapt dat de samenwerking tussen de werknemers de sfeer binnen

de onderneming bepaalt en dat daarbij één + één geen twee maar meer is. Dit zelfde

principe geldt ook voor ondernemingen onderling. Een voorwaarde om dit (zowel

binnen je eigen onderneming als tussen ondernemingen) te laten slagen, is

communiceren waarbij het respect voor elkaar, de openheid met elkaar en het

vertrouwen in elkaar groeien in plaats van krimpen.

De vraag is dan niet meer wat je zegt maar veel meer de manier waarop je dingen

zegt, van waaruit je communiceert. Communiceer je uit je hoofd (mentaal / boven

tafel) dan ben je niet voelbaar en doe je afbreuk aan het goede gevoel. Communiceer

je met gevoel (voelbaar communiceren / onder tafel) dan ben je voelbaar en groeit

het goede gevoel.

Dat dit van wezenlijk belang is om samen te werken weten we allemaal. Dan blijft de

vraag ‘Hoe’ je dit voor elkaar krijgt.

Vergelijk het maar met trouwen, dat doe je hopelijk niet door regels vanuit je hoofd

op papier te zetten en dan te vragen aan de ander of die het ermee eens is. Dat doe je

vanuit je gevoel. Voelbaar communiceren en op die manier samen voelbare afspraken

ontdekken is dan hoe je bij elkaar komt en een basis voor vertrouwen legt.

Het hoofdingrediënt voor een voelbare & succesvolle samenwerking is

veranderbereidheid van iedereen die aan die samenwerking mee wil doen.

Bij het runnen van onze ondernemingen hebben we geleerd om te kijken naar de

zaken boven tafel (zie afbeelding) terwijl we weten dat de dingen onder tafel bepalen

of we ook werkelijk in staat en bereid zijn om ze uit te voeren.

Zo ook de stap van zelfstandig werken naar samenwerken, we weten doorgaans

precies hoe we het hebben willen (kennis) en hebben er ook al ervaring mee

(vaardigheden). Waar het meestal op stukloopt is de manier waarop we de gemaakte

afspraken bekijken (houding) en hoe we proberen gezamenlijk dingen voor elkaar te

krijgen (samenwerking).

Samenwerken is de essentie voor het succes van de verandering.

7.2 Stakeholders van Smart Retail City In een stad zijn er veel stakeholders. Voor elke stakeholder kan er een voordeel

bepaald worden van de samenwerking. De eerste stakeholdersanalyse is gemaakt en


wordt als apart document opgeleverd om in de volgende fase te gebruiken. De

gevoeligheid van deze info maakt het dat deze niet openbaar gemaakt kan worden.

Het Smart Retail City concept is aantrekkelijk voor alle stakeholders door de

uitstraling van de nieuwe toepassingen die in Roosendaal in de praktijk worden

getest.

Daarnaast hebben de verschillende groepen stakeholders eigen specifieke voordelen.

We noemen de belangrijkste groepen.

Consument/Bezoeker:

- Digitale services vooraf, tijdens en na het bezoek aan de binnenstad. - Relevante aanbiedingen en suggesties, gebaseerd op actuele locatie en profiel.

Lokale overheid (gemeente Roosendaal):

- Meer bezoekers die langer in de stad blijven.

- Grotere betrokkenheid van burgers bij activiteiten in de binnenstad.

- Grotere economische bedrijvigheid en daardoor aantrekkingskracht voor nieuwe

ondernemers en inwoners.

- Aantrekkingskracht voor nieuwe ondernemers in de proeftuin.

- Beter inzicht in bezoekersstromen, nieuwe mogelijkheden om verkeersstromen te

optimaliseren.

Lokale ondernemers (retail en horeca):

- Meer bezoekers en daardoor meer omzet.

- Laagdrempelige toegang tot digitale hulpmiddelen om eigen bedrijf te promoten.

- Andere, meer coöperatieve, samenwerking met collega ondernemers in de stad.

Provinciale overheid, andere steden en landelijke overheid:

Figuur 12: Het Collaboration Platform


- Innovatieve initiatieven en testen om binnensteden nieuw leven in te blazen en

leegloop te verlagen.

- Ervaring met nieuwe samenwerkingsvormen tussen markt en overheid.

Vastgoed ondernemers:

- Aantrekkelijker vastgoed door gebruik van locatie gebaseerde consumenten data.

- Minder leegstand en daardoor hoger rendement.

- Terugdringen van de daling van de LTV (loan to value).

- Mogelijkheden om te experimenteren met nieuwe bestemming van de bestaande

winkels.

Leverancier van technologie en diensten:

- Mogelijkheid om nieuwe ontwikkeling in de praktijk te testen (in de proeftuin).

- Innovatief platform voor nieuwe samenwerkingsvormen met alle stakeholders.

- Live werkende referentie voor nieuwe technologieën.

- In de praktijk bewezen oplossingen die kunnen worden hergebruikt op andere

locaties.

7.3 Opleiding ondernemen in een digitale wereld Voor ondernemers is er een opleiding en training opgezet in samenwerking met

marktpartijen. Het opleidingsplan is als apart document in te zien.

De inschrijving is al gestart omdat de financiering door de ondernemers zelf wordt

gedaan. Er wordt gestreefd naar een kopgroep van 35/40 ondernemers en voldoende

inschrijvingen voor een start in maart-april 2014.

7.4 Nieuwe bedrijven aantrekken Om nieuwe bedrijven te ondersteunen wordt er samenwerking gezocht. Twee

initiatieven die we graag naar Roosendaal halen, zijn hieronder beschreven.

7.4.1 Starterslift helpt nieuwe bedrijven

Stichting Starterslift ondersteunt sinds 2006 innovatieve startende ondernemers in

West- en Midden-Brabant. Vanuit incubators in Tilburg en Breda en ondernemers-

centra binnen Tilburg University, Avans Hogeschool en NHTV internationaal hoger

onderwijs Breda, draagt een team van specialisten, met ervaring in ondernemerschap,

actief bij aan het laten slagen van kansrijke nieuwe ondernemers.

Zo levert Starterslift een bijdrage aan de economie en werkgelegenheid in de regio.

De werkwijze van Starterslift kenmerkt zich hierbij door een pragmatische aanpak en


hands-on mentaliteit Doelstelling en Missie ‘Het laten slagen van innovatieve,

startende en kansrijke ondernemers’. Dit met het doel om een optimale bijdrage te

leveren aan de economie en werkgelegenheid in de regio West- en Midden-Brabant.

Starterslift maakt onderdeel uit van een consortium, waarin de kennisinstellingen

Tilburg University, Avans Hogeschool en NHTV internationaal hoger onderwijs Breda,

het bedrijfsleven en regionale overheden breed zijn vertegenwoordigd. Gezamenlijk

werken zij aan het valoriseren van ideeën en wetenschappelijke kennis, vanuit het

geloof dat innovatie de motor van de economie is.

7.4.2 Startupbootcamp concept voor samenwerking met ketens

Startupbootcamp is een concept dat in diverse landen wordt toegepast om

veelbelovende start ups intensief te begeleiden. Deze versneller is voor bedrijven die

al wat verder zijn in hun ontwikkeling. In Nederland zijn er twee boot camps in A’dam

en één in Eindhoven. inspirerende video’s: http://www.startupbootcamp.org.

Naast de bootcamps willen we ook een project starten waarin grotere concerns

samenwerken met startups. In een ‘Smart Retail Innovation Bootcamp’ doorlopen

innovatieteams een proces waarbij ze op een gestructureerde wijze tot de nieuwe

dienst, product en/of organisatieactiviteit komen. De deelnemers realiseren concrete

innovaties door samen met de concerns te leren innoveren. Net als een startup

zoeken de deelnemende teams naar een herhaalbaar en schaalbaar business model.

De deelnemers leren een organisatiecultuur en strategische focus te ontwikkelen voor

een blijvend weg naar innovatie. Bewezen tools en methodieken in combinatie met

nieuwe inzichten en expertise worden ingezet, gericht op het realiseren van innovatie

en borgen van verandering.

In de documentenlijst staat een document met meer informatie over de

startupbootcamp.

Figuur 13: InnoLeaps Innovation Bootcamp

http://www.startupbootcamp.org/


7.5 Marketing en communicatie als aantrekkingskracht Om op te vallen hebben we gekozen voor het onderscheidende thema

Roosendaal Smart Retail City (RSRC). Smart City is een aandachtsgebied dat volop in

de schijnwerpers staat en voortkomt uit de technologische ontwikkelingen.

Wereldwijd pakt een stad een bepaald thema om daarmee de innovaties over dat

onderwerp naar die stad te trekken. Amsterdam doet dit voor Energiebesparing en

CO2-uitstoot vermindering en Assen voor Mobiliteit. Voor Roosendaal hebben we

Retail gekozen. De binnenstad wordt namelijk gedomineerd door retail. Hierbij

definiëren we retail in zijn brede context als ‘alle transacties in de binnenstad’.

Daarmee wordt een groot deel van de economische activiteiten in de binnenstad

afgedekt zowel naar de bezoekers, horeca en grootwinkelbedrijf als detailhandel.

Dankzij snel reageren van de gemeente is Roosendaal Stedenpartner van Shopping

2020 geworden. Shopping 2020 is een groot onderzoek naar het te verwachten

consumenten koopgedrag in 2020 (www.shopping2020.nl). Hiermee is naast de

toegang tot een groot netwerk en alle kennis uit dit project ook in een zeer kort

tijdsbestek veel naamsbekendheid verkregen voor RSRC.

7.6 Uitdragen van het Smart Retail City concept Tijdens de verkenningsperiode is het concept veelvuldig onder de aandacht gebracht

voor een zo groot mogelijk draagvlak. Dit was ook essentieel om de landelijke

georiënteerde organisaties te betrekken en daarmee voor een succesvol vervolg.

7.6.1 Persaandacht om de noodzaak tot verandering duidelijk te maken

Dankzij diverse artikelen verspreid over de maanden november tot en met februari is

er veel lokale aandacht gekomen voor de veranderingen waar de stad en de lokale

ondernemers mee te maken hebben. De ‘sence of urgency‘ om de veranderingen aan

te pakken is daarmee sterk toegenomen. Ook het besef dat de binnenstad eigenlijk

één groot bedrijf is, en het beste als zodanig aangestuurd kan worden, groeit.

Hierdoor is er een basis gelegd om de verandering verder vorm te geven.

Landelijke aandacht voor Roosendaal Smart Retail City hebben we ook gekregen door

een dubbelinterview van Jacques Niederer, burgemeester van Roosendaal, en

Riek Bakker, programmamanager Hart voor de Binnenstad, door publicatie in een

speciale Financieel Dagblad bijlage over Smart City Innovations.

7.6.2 Presentaties om de betrokkenheid te vergroten

Om het abstracte onderwerp van Smart City duidelijk te maken zijn er diverse

presentaties gegeven:

- Aan de gemeente om de gewenste extra investering toe te lichten.

- Tijdens het congres van Shopping 2020 in Nyenrode is een presentatie gegeven

aan de experts om Roosendaal als landelijke proeftuin te gebruiken. Hier zijn

concrete pilots uit voortgekomen.

- Door de contacten met andere Smart Cities is Roosendaal zelfs als voorbeeld

gepresenteerd in Marrakech.

http://www.shopping2020.nl/


- Op 5 december heeft ZuidWest TV in de talkshow M2 uitgebreid aandacht besteed

aan de keuze van Roosendaal als Smart Retail City. Samen met wethouder Hans

Verbraak zijn in de studio vragen beantwoord van de presentatoren over dit

onderwerp. Deze uitzending is daarna regelmatig herhaald.

- Op 11 februari is er een landelijk congres van NRW en INretail naar Roosendaal

gehaald waar 120 leden van die brancheverenigingen Roosendaal als studie

object hebben gebruikt om met hun kennis adviezen voor aanpassingen te geven.

Ook hier heeft de gemeente aan meegewerkt. Zo heeft burgemeester J. Niederer

als gastheer acte de presence gegeven en als deskundige voorzitter van de jury

het beste idee gepresenteerd om in Roosendaal uit te laten voeren.

- Ook op de 11 februari’s avonds is er een masterclass Shopping 2020 gegeven

i.s.m. INretail. Een volle zaal kreeg veel ideeën voorgeschoteld en deed uitstekend

mee in de workshop samenwerken. Hiermee is flink wat persaandacht behaald.

7.7 Contacten leggen en betrokkenheid vergroten

7.7.1 www.roosendaalsmartretailcity.nl als inspiratie- en informatiebron

Gelijk bij de start is de website www.roosendaalsmartretailcity.nl gelanceerd. Het

doel van deze site is om een plek voor informatie te zijn waar men zich ook kan

aanmelden voor sessies en pilots. De opzet is zowel gericht op Roosendaal als op

geïnteresseerden daarbuiten.

Op de site staan ter inspiratie veel video’s en voorbeelden. Als de pilots starten zal de

website ook dienen als centrale informatieplek voor de resultaten van de pilots.

Met de url zijn ook email adressen aangemaakt voor alle personen die een directe

bemoeienis hebben bij het project en activiteiten uitvoeren voor RSRC.

7.7.2 Roosendaal stond ook op de Web Winkel Vakdagen

Als onderdeel van het Shopping 2020 Paviljoen had Roosendaal Smart Retail City een

gezellig hoekje op het plein tussen de twee presentatiezalen. Tijdens dit twee dagen

durende event zijn er vele gesprekken geweest. Met brancheverenigingen,

belangenorganisaties, leveranciers, gemeentes, adviesbureaus, studenten, etc.

Alle documentatie van Shopping 2020 op de website

Alle presentaties van Shopping 2020 worden op de eigen website geplaatst. Ook alle

rapporten van de expertgroepen en de door ons gemaakte samenvattingen daarvan.

Dit is een enorme bron van informatie over de veranderingen in het koopgedrag en

hoe hierop ingespeeld kan worden.

http://www.roosendaalsmartretailcity.nl/

http://www.roosendaalsmartretailcity.nl/


8 Aanbevelingen voortvloeiend uit de verkenningsfase Er is met veel partijen en personen gesproken. Hieruit blijkt dat de digitale

stadsontwikkeling pas aan het begin van een structurele aanpak staat. Een focus

daarin op Retail maakt het voor de buitenwereld duidelijk wat zij in Roosendaal

kunnen verwachten. We kregen veel enthousiaste reacties op het concept en er

waren nog meer vragen. Een brede aanpak geconcentreerd op één plek krijgt veel

bijval om efficiënt te testen en kennis te delen.

Onderstaand staan kort en bondig enkele aanbevelingen verwoord voor een vervolg

die in het rapport verder zijn toegelicht.

8.1 Leg een stads Wifi met doorgroeimogelijkheid aan Zorg voor een naadloos gebruik van Wifi in heel de binnenstad, zowel buiten als

binnen. De aanleg in het openbare deel van de binnenstad zien we als een

aangelegenheid voor de gemeente. Bij toepassing binnen gebouwen is dat voor de

eigenaar daarvan. Breng het beheer onder in een professionele organisatie met een

grote mate van inspraak voor de stakeholders uit de stad en zorg voor een

verdienmodel voor de jaarlijkse kosten.

8.2 Bouw een open en flexibel platform om databronnen te

ontsluiten Het Urban Cloud Platform is het platform om databronnen te ontsluiten. Het is na

realisatie in andere steden en winkelgebieden in te zetten waardoor er een

verdienmodel is voor de basisinvesteringen, deze investering is revolverend. Betrek

launching customers buiten Roosendaal, zoals andere winkelgebieden, vastgoed

investeerders en –beheerders, bij de ontwikkeling voor versnelde uitrol. Voor ICT

bedrijven is het interessant mee te investeren door kennis en uren in te brengen voor

de praktische testlocatie. Dit is een belangrijke inkomstenbron, waardoor

voorfinanciering door middel van investeringen geschikt is.

8.3 Hulp en open innovatie trekt nieuw economisch elan aan Door een open innovatieplatform wordt Roosendaal interessant voor startups en

nieuwe initiatieven van landelijke ketens. Kennisinstituten, opleidingen en scholen

kunnen hier op afstemmen. Daarnaast is Crowd development mogelijk waardoor er

wereldwijd kan worden mee ontwikkeld. Dat is kosteneffectief en een accelerator

voor nieuwe toepassingen.

Zoek tevens aansluiting bij de genoemde initiatieven. Kosten zijn afhankelijk van het

initiatief en worden voornamelijk door de betreffende partijen gedragen dan wel

verzorgd.


8.4 Lokale samenwerking voorwaarde voor landelijke proeftuin Een technische benadering blijkt weinig garantie voor succes te geven. Samenwerking

van stakeholders in de binnenstad is essentieel bij deze verandering. Dit is overigens

verre van vanzelfsprekend in een complexe omgeving als de binnenstad. Biedt

daarom professionele ondersteuning aan die antwoord geeft op de ‘Hoe werken we

samen?’ vraag. Het concept dat uit die aanpak komt, kan vervolgens gedeeld worden.

De initiële kosten zien we als sociale innovatie wat past bij provinciale of landelijke

overheid.

8.5 Zet een tijdelijke organisatie op om de veranderingen te

realiseren Veel initiatieven stranden door te weinig executiekracht. Zet daarom een tijdelijke

organisatie op voor 2 – 3 jaar die de ondernemers en pilots begeleiden in de

uitvoering en zorg draagt voor kennisdeling en bekendheid. De kosten zijn eenmalig

en specifiek voor dit innovatieproject waardoor een financiering via subsidies het

meest gewenst is.

8.6 Claim een duidelijk domein: Roosendaal Smart Retail City Marketing en communicatie is belangrijk voor een breed draagvlak. Maak van

Roosendaal Smart Retail City een merk. Zorg voor voldoende aandacht en financiële

middelen. Dat is goed voor alle stakeholders. Marketing en communicatie gelden

komen voor rekening van de stakeholders afhankelijk van doel en gebruik.


9 Verdieping van het Urban Cloud Platform In dit hoofdstuk worden de verschillende lagen van het Urban Cloud Platform (UCP)

beschreven. Dit is een verdieping die apart gelezen kan worden.


9.1 De Toegangslaag: voor onbelemmerde toegang tot internet De Toegangslaag bestaat uit het geheel van hardwarematige voorzieningen, zoals

sensors, beacons, radionetwerken en overige apparatuur die noodzakelijk zijn voor

het tracken en het verzamelen van gebeurtenissen en gegevens. Tevens verzorgt deze

laag de verbinding tussen sensors onderling en genereert het relevante data die direct

gebruikt kan worden of kan worden opgeslagen voor later gebruik.

Een onderdeel van deze laag is de data transportlaag die te vergelijken is met de

wegen in de stad. Via deze laag wordt de data getransporteerd die in de stad wordt

opgevangen naar een gewenst punt gebracht en vice versa. We maken daarbij een

onderscheid tussen de voorzieningen voor openbare ruimtes zoals pleinen, straten en

parken die de gemeente het beste kan verzorgen en de commerciële locaties zoals

winkels, evenementen en winkelcentra waar de commerciële partijen de kosten

dragen voor aanleg en beheer.

Als basisvoorwaarde voor de data transportlaag geldt dat er een ongestoord gebruik

van internet mogelijk is en dat het managen van de data in eigen hand wordt

gehouden, de transporteur wordt geen eigenaar van de data. Door deze eisen bleken

de diverse vormen af te vallen.

Figuur 15: Functies van de toegangslaag

Figuur 14: 24/7 connected met elk device


Om contact te maken met het UCP, zijn de gangbare oplossingen Wifi, UMTS (3G) en

LTE (4G) onderzocht. Het gebruik van mobiele netwerken (3G/4G), levert als

voornaamste voordeel op dat een groot deel van de bevolking al dagelijks gebruik

maakt van deze netwerken2. 3G/4G heeft echter duidelijke tekortkomingen

betreffende flexibiliteit en grip op het verzamelen van data. Een nadeel is

bijvoorbeeld dat gebruikersdata niet tijdig te onderscheppen is. Daarnaast hebben, in

het geval van 3G/4G, alle sensorapparatuur een SIM-kaart nodig om contact te

kunnen maken. In de praktijk zou dat bijvoorbeeld betekenen dat er voor elke

parkeersensor een eigen SIM-kaart met abonnement nodig is wat een onnodige

kostenpost betekent. Zeker gezien de verwachting dat het aantal sensoren stevig

uitgebreid gaat worden.

Het functioneren van deze Toegangslaag is randvoorwaardelijk voor bijvoorbeeld het

kunnen tracken van binnenstedelijke bezoekers en om de continuïteit van de

datastromen en de beschikbaarheid van het UCP te kunnen garanderen. Een

consument kan bijvoorbeeld zijn profiel bijwerken en tegelijk e-mailen en social media

gebruiken. Andere toepassingen zijn bijvoorbeeld locatiebepaling, bewegingen van

devices, looproutes van consumenten, crowd management, etc.

De aansluiting van de Toegangslaag op het internet is een

vereiste. We kiezen er bewust niet voor om het openbaar

internet af te schermen voor consumenten maar voor een

vrije internettoegang voor de gebruikers die via deze laag

contact maken met het UCP. De drempel om verbinding te

maken met het UCP wordt hierdoor zo laag mogelijk

gehouden. De gewenste resultaten bij zoekopdrachten, en

het vermijden van ongewenste resultaten, zijn mogelijk

door de Data & Informatie laag die in hoofdstuk 9.2 wordt

beschreven.

De afbeelding geeft het glasvezel weer binnen de

compacte binnenstad. Indien financieel haalbaar

adviseren we een Wifi netwerk in dit gebied.

9.1.1 Aanwezige glasvezel verbindingen in de compacte binnenstad

Er is onderzoek gedaan naar de partijen die een glasvezel netwerk beheren. In

nagenoeg de hele binnenstad ligt een glasvezelnetwerk. In de bijlage zijn de

verschillende eigenaren weergegeven met het deel dat zij in beheer hebben. (zie

documentenlijst). Voor de opstappunten en het gebruik zijn nadere gesprekken nodig

bij het aanleggen van een Wifi.

2 http://www.cbs.nl/nl-NL/menu/themas/dossiers/eu/publicaties/archief/2013/2013-3851-

wm.htm

Figuur 16: Bestaand glasvezelnetwerk


9.1.2 Technisch beheer van de Toegangslaag

Voor het technisch beheer onderscheiden we partijen voor het onderhoud van de

technische infrastructuur, internettoegang en sensors. Er wordt daarbij ook

onderscheid gemaakt tussen hardware-, implementatie- en onderhoudspartners. De

eerste is verantwoordelijk voor de producten zelf die het netwerk werkend maken. In

het geval van defecten en upgrades, zal de hardware partner verantwoordelijk

worden gehouden. Voor het dagelijks onderhoud van het netwerk en eventuele

uitbreiding, wordt de implementatie/onderhoudspartner verantwoordelijk gesteld.

Vanuit het uitgevoerde onderzoek is er een voorkeur voor Cisco als leverancier. Zij zijn

bereid om tegen gunstige condities mee te werken aan deze pilot.

9.2 Data & Informatielaag: om data te verzamelen en te verwerken Deze laag bestaat uit een aantal voorzieningen voor het opslaan van gegevens tijdens

het gebruik van het UCP. Daarnaast heeft deze laag koppelingen (inkomend/uitgaand)

met andere gegevensverzamelingen en kunnen er op deze laag

rapportagemogelijkheden en datawarehouse voorzieningen worden aangebracht. De

dataopslag vindt plaats en wordt verwerkt in verschillende bronnen ieder met hun

eigen toegevoegde waarde. Opslagmethodes die zijn voorzien zullen bestaan uit een

mix van ongestructureerde dataopslag, schemaloze gegevensopslag, relationele

gegevensopslag en semantische relaties.

9.2.1 De Informatie architectuur van het UCP

De Data- & Informatielaag omvat verschillende soorten data. Data van verschillende

partijen en data waarvan het UCP de eigenaar is. Door dataverrijking wordt waarde

gecreëerd, die interessant is voor de stakeholders. Dataverrijking vindt plaats d.m.v.

het aankoppelen van diverse (externe) databronnen en doordat bestaande data

wordt gevoed met data uit de Toegangslaag (o.a. sensordata en profieldata). Dit

maakt het beheer van de verschillende soorten data uit diverse bronnen een

essentiële taak van het Service Management (zie hoofdstuk 9.5.1). Vraagstukken die

hier aan de orde komen zijn: welke data mag wel en welke data mag niet publiek

worden gemaakt? Welke gebruiker mag welke data zien en wat zijn de kosten voor

het zien van deze data?

Aangezien databronnen (volgens het H-model Framework) vanaf beide kanten aan te

koppelen zijn, moet duidelijk zijn wat gemeenschappelijke data is en wat niet. Één van

de eisen aan deze laag is dat de eigenaar van de databron kan worden bepaald.

Uitgangspunt is dat alle data die gegenereerd wordt doordat gebruikers interacteren

met het UCP, eigendom is van het UCP.


Het Framework biedt de

kaders waarmee het UCP

kan worden gerealiseerd

en is opgebouwd zoals te

zien is in het H-model uit

figuur 3. Het bevat vier

lagen om gebruik te

maken van de

functionaliteiten van het

UCP. De twee

ondersteunende lagen,

links en rechts, zijn

Security Management en

Service Management.

De lagen faciliteren het in de vorige hoofdstukken beschreven opslaan, aanbieden en

regelen van diensten, sensors, en datastromen voor verschillende soorten gebruikers

op een veilige en duurzame wijze.

9.2.2 Technische architectuur van het UCP

De architectuurstijl is een dynamische diensten architectuur en vereist zowel een

modulaire ontwikkelingsstrategie als een rijke en robuuste infrastructuur om een

kosteneffectieve ontwikkeling te ondersteunen. Het UCP biedt een fit-for-purpose

architectuur en een aantal specifieke projecten als voorbeeld waarmee de verdere

ontwikkeling en levensvatbaarheid van het UCP kan worden gelegitimeerd en

bewezen.

Teneinde de kenmerken en randvoorwaardelijke architecturale basis te bieden, zijn

de onderliggende technische eigenschappen voor het UCP:

Modulaire Architectuur - Het UCP is gebaseerd op een modulaire en op standaarden

georiënteerde architectuur. Beide eigenschappen zorgen voor de wendbaarheid

(modularity is the ultimate agile tool) en de onafhankelijkheid van specifieke

oplossingen die nagestreefd worden.

Onafhankelijk infrastructuur en Open Source - Het UCP wordt ontworpen vanuit de

visie dat het wenselijk is dat de ontwikkeling van de toepassing onafhankelijk is van de

technologie of kennis van één leverancier. Door het toepassen van Cloud technologie

kunnen er ook andere prijsmodellen toegepast worden, bijvoorbeeld Pay-as-you-Go

(PAYGO), en kan er eenvoudig van infrastructuurleverancier gewisseld worden.

Het ligt voor de hand te kiezen voor een Open Source en Open Standaarden

gebaseerde implementatie van het UCP. De Open Source licentie van het UCP dient

‘permissive’ te zijn, dat wil zeggen dat deze voorkomt dat ontwikkelaars of gebruikers

geconfronteerd worden met vormen van vendor lock-in en patent claims en dat de

componenten van het platform vrijelijk en zonder verdere gevolgen of verplichtingen

Figuur 17: Het framework waarmee het UCP wordt gerealiseerd


gebruikt kunnen worden in zowel commerciële als Open Source toepassingen. Een

voorbeeld van een dergelijke licentie is de Apache Software License v2.

9.2.3 Dataopslag in verschillende bronnen

Ten behoeve van dataopslag en toegang wordt gebruik gemaakt van een zogenaamde

‘polyglot persistence’ strategie. Dat wil zeggen dat data in verschillende bronnen

wordt vastgelegd en verwerkt die ieder hun eigen toegevoegde waarde bieden.

Opslagmethodes bestaan uit een mix van ongestructureerde dataopslag, schemaloze

gegevensopslag, relationele gegevensopslag en semantische relaties.

9.2.4 Services in de Data- & Informatielaag

Teneinde de data te ontsluiten zullen er in deze laag een aantal services gerealiseerd

worden die met elkaar de functionaliteit van het UCP vormen. Aan de bovenkant is

deze laag afgebakend met een strak gedefinieerde uniforme API zodat services in de

laag van elkaar gebruik kunnen maken op een modulaire manier. Ook applicaties van

derden – die geen direct onderdeel van het UCP uitmaken - kunnen op deze manier

(en met een toegepaste vorm van beveiliging) gebruik maken van een aantal van de

diensten die het UCP biedt.

De services in het UCP bestaan uit een aantal niveaus, te weten:

Verticale Services

Services geënt op specifieke domeinen of voor specifieke toepassingen.

Business Services

Gedeelde services die significante brondata ontsluiten.

Platform Services

Gedeelde services die technisch georiënteerde ondersteuning bieden.

Figuur 18: Soorten Services


Voorbeelden van deze services zijn:

Webshop functionaliteit – het UCP als eCommerce platform – eventueel via

integratie met bijvoorbeeld Magento of andere eCommerce platforms (Verticale

Service).

Rapportgeneratie (Business Service) en ad-hoc queries (Verticale Service).

Simulatie & Visualisatie services die verzamelde data kunnen visualiseren en

waarbij door middel van simulaties voorspellingen en verantwoordingen kunnen

worden gemaakt (Verticale Service).

Vastleggen, opbouwen en verrijken van profielen van gebruikers (Business

Service).

Beschikbaar stellen en beheren van bron- en stamdata (bijv. Winkeliersgegevens,

omzetgegevens, openingstijden, etc.) (Business Service).

Data mining en analyse van historische data (Business Service).

Locatiegevoelige intelligentie (Verticale Service of Platform Service).

Identiteitsvaststelling, privacy en beveiligingsdiensten teneinde het ontsluiten van

functionaliteit en data in goede banen te leiden en opgebouwde (profiel)data te

beschermen tegen oneigenlijk gebruik (Platform Service).

Herkennen van, complexe, patronen in series van gebeurtenissen (Platform

Service).

9.3 Urban Services: de nieuwe diensten uit het Urban Cloud

Platform De Urban Services zijn toepassingen die gebruik maken van de functionaliteit en

diensten van het UCP.

Om een brug te slaan tussen de fysieke en virtuele wereld, biedt het UCP integraties

met bestaande systemen zoals webshops, loyaliteitssystemen en informatiekiosken.

Deze integratie sluit aan bij de gedachte om data integraal te verzamelen en

vervolgens centraal toegankelijk te maken voor de eindgebruiker.

De aanbieder van data profiteert van een groter bereik, door de gezamenlijke aanpak,

flexibiliteit en behoudt toch de eigen identiteit die belangrijk is om zich te kunnen

onderscheiden. De meerwaarde die het UCP biedt is dat het voor bedrijven en

instellingen interessant is om voort te borduren op de data en inzichten die er

middels dit platform zijn en daarop weer nieuwe inzichten en toegevoegde waarde

(bijvoorbeeld het verder verrijken van data) te kunnen bieden die verderop in de

keten kunnen leiden tot nieuwe inzichten met betrekking tot de optimalisatie van de

fysieke wereld.


Figuur 19: Locatiediensten van het UCP

Door middel van analyse op deze data kunnen zogenaamde ‘events’ worden

gedetecteerd die bijzondere gebeurtenissen aangeven. Door niet slechts een

enkelvoudige toepassing te bieden (bijvoorbeeld bijhouden aantal vrije

parkeerplaatsen), maar juist een veelheid van sensortoepassingen te ondersteunen

(bijvoorbeeld ook verkeersdrukte monitoren) kunnen combinaties van deze

sensordata worden gemaakt die kunnen leiden tot nieuwe inzichten. Zo kan

bijvoorbeeld de doorstroomsnelheid van het verkeer direct worden aangepast, of kan

er dynamisch worden omgeleid naar andere parkeermogelijkheden die de

verkeersdrukte doet afnemen. Andere voorbeelden zijn het in kaart brengen van

looproutes en koopgedrag. Inzichten op deze vlakken kunnen leiden tot aanpassingen

van winkelinrichting, horecagelegenheden en voetgangersgebieden.

We onderkennen verschillende soorten gebruikers van deze Urban Services.

Gebruikers van het UCP, kunnen bestaan uit diverse stakeholders. Het UCP beschikt

over diensten die typisch zijn voor hedendaagse en eindgebruiker gerichte applicaties.

Voorbeelden van deze diensten en gebruikers zijn:

De gemeente wil de drukte in de

binnenstad in kaart kunnen brengen

door via het UCP bezoekersstromen

te volgen en knelpunten te bepalen.

Locatiediensten gevoed met data uit

sensors en andere bronnen, maken

het mogelijk de geografische

locaties van bezoekers te bepalen en daar

beleid op af te stemmen.

Een consument is op zoek naar een jeans die bij verschillende winkels te koop is.

Via het UCP wordt vervolgens informatie opgevraagd en aangeboden m.b.t.

voorraad, maat en kleur en gepresenteerd op een mobiele app, vanuit diverse

unieke webshops.

De profiling/recommendation functionaliteit maakt het mogelijk om profielen van

bezoekers op te bouwen en vervolgens te gebruiken om specifieke informatie of

aangepaste functionaliteit aan te bieden. Een winkelier kan zijn communicatie

Figuur 20: Bezoeker loopgedrag


beter richten door profielen van alle consumenten te doorzoeken binnen het UCP

en zo 1-op-1 communicatie toepassen voor optimale conversie.

Een horecagelegenheid wil een gerichte aanbieding plaatsen naar bezoekers die

meer dan 4 uur in de binnenstad van Roosendaal aan het shoppen zijn.

Verkeersregeling afgestemd op de drukte in de stad.

9.3.1 Crowd development als open innovatie strategie

Het succes van een UCP gaat verder dan een specifieke architectuur en is geworteld in

een actieve Open Innovatiestrategie. Het belangrijkste doel van een Open

Innovatiestrategie is om kennis en ervaringen uit te wisselen in een pre-competitieve

veilige omgeving met het doel om strategische voordelen te bereiken in termen van

time-to-market, kostenbeheersing, samenwerking als ook de kennis en ervaring die is

opgedaan met het combineren en delen van schaarse middelen. Elke succesvolle

Open Innovatiestrategie begint met een gedeelde visie en gedeelde waarden. Bij het

bepalen van pilots zal de organisatie hier met name op letten.

Er zullen competities uitgeschreven worden om op basis van het UCP nieuwe diensten

te ontwikkelen bijvoorbeeld voor gamification, gezondheidszorg, informatie apps, etc.

In de pilotlijst zijn er enkele van dit soort initiatieven opgenomen.

9.3.2 Mobile First aanpak bij lancering van nieuwe diensten

In de vernieuwing die Roosendaal wil doorvoeren, spelen mobiele apparaten als

platform voor informatie, interactie en transactie een cruciale rol. Uit onderzoeken

blijkt dat de samenleving aan het transformeren is waarbij interactie tussen klanten

en retailers steeds meer op mobiel gericht is. Mobiele apparaten dragen daarmee bij

aan de verdere integratie van off- en online shopping. Het UCP laat zich gemakkelijk

ontsluiten ten behoeve van mobiele diensten en toepassingen en biedt een

schaalbare, veilige, en uitbreidbare integratieketen tussen front-end en back-end

systemen. Toepassingen en pilots zullen getoetst worden op hun weergave op

mobiele apparaten.

Figuur 21: De connected City


9.4 Toepassingen als Urban Service Apps – Dit zijn kleine gerichte programma’s die werken op een smartphone of tablet

en zowel in de native programmatuur van dat platform (bijv. iOS, Android, of

Windows Mobile) als in een webvariant (HTML 5) beschikbaar kunnen zijn.

De integratie tussen Apps en het UCP vindt plaats middels op Web Service (REST)

gebaseerde integratie. Apps kunnen toegevoegde waarde leveren, informatie wordt

gedeeld (zoals openingstijden, aantal vrije parkeerplaatsen, etc) en wordt

geïnteracteerd met de bezoeker en onderdelen van de Roosendaalse binnenstad.

Portals – Dit zijn webgebaseerde toepassingen waarbij data en/of functionaliteit van

het UCP wordt afgenomen via op webtechnologie gebaseerde integratie. Deze

diensten zullen typisch worden gebruikt door gemeente, ondernemers die

aangesloten willen zijn op het UCP en derde partijen die data leveren en/of afnemen.

Applicaties die direct in het UCP draaien – Het UCP kent een modulaire opzet

waardoor het mogelijk is om applicaties te gebruiken als onderdeel van het UCP. Het

UCP acteert daarmee als een PaaS (Platform als een Service) voor webgebaseerde

toepassingen wat initiële kostenvoordelen biedt voor gebruikers en snellere

ontwikkeling mogelijk maakt.

Deze toepassingen kunnen als web applicatie ‘zichtbaar’ zijn en direct toegankelijk via

een smart device of browser, of ‘onzichtbaar’ waarbij ze een deel van de intelligente

backend van het UCP vormen. De integratie tussen dit deel van het UCP en de

gebruikers vindt dan plaats middels Apps. De integratie tussen door derden

ontwikkelde onderdelen van het UCP vindt plaats door gestandaardiseerde API’s.

Applicaties van derden – Deze applicaties bestaan ook onafhankelijk van het UCP en

zijn gerealiseerd met behulp van andere technieken dan die van het UCP. De

interactie tussen deze applicaties en het UCP wordt gerealiseerd middels een

(beveiligd) API koppelvlak op basis van web services technologie (REST). Te denken

valt aan koppelingen met Loyalty systemen, (mobiele) betalingssystemen, back-office

systemen (CRM, ERP, etc.). Deze applicaties functioneren beter door de data die uit

het UCP komt. Door nieuwe datasets te definiëren kan een derde partij ook nieuwe

functionaliteiten voor hun applicatie ontwikkelen.

Speciale hardware en devices – Bijvoorbeeld videomuren (bijv. Smart Walls),

adaptieve advertentie displays, digitale kiosken en andere vormen van

gespecialiseerde hardware toepassingen. Deze integreren direct met het UCP op basis

van het Web Service (REST) koppelvlak.

Naast toepassingen in de Urban Services laag kunnen er ook op andere lagen van de

architectuur ontsluitingen plaatsvinden, afhankelijk van de aard en het gebruik van de

data. Data warehouse koppelingen en het ontsluiten van publieke en private

gegevensverzamelingen zullen gedeeltelijk plaatsvinden vanuit een koppelvlak direct

op de data laag.


9.4.1 Profileren & Recommanderen is een standaard dienst

De belangrijkste intelligentie die in de eerste fase van het UCP zal worden

gerealiseerd is die van

Profileren &

Recommanderen.

Profileren is het zo

nauwkeurig mogelijk

karakteriseren van de

persoon of apparaat bij een

aanvraag. Recommanderen

is het best mogelijke

antwoord dat bij een

profiel past op een

vraagstelling. Beide zijn

essentieel voor een

optimale conversie en

minimale spam.

Het UCP dient hierbij als een Informatie Makelaar tussen de verzamelde data van

gebruikers, tracking informatie en publieke en private datastromen die aan het

platform kunnen worden aangekoppeld. Hiertoe verrijkt het UCP de data aan de hand

van een semantisch meta-model.

Vervolgens zal deze data als input worden gebruikt voor een zogenaamde hybride

recommender. Deze recommender zal op basis van input vanuit het gebruikersprofiel,

aangevuld met “matches” vanuit eCommerce en/of marketing systemen en met de

vers ingebrachte data vanuit het UCP aan de slag gaan om een finale set van

persoonlijke aanbevelingen te maken. Hierbij wordt er naar gestreefd om de kwaliteit

van de aanbevelingen zodanig te krijgen dat de gebruiker deze als toegevoegde

waarde ziet en derhalve bereid is om meer van zijn persoonlijke gegevens te delen in

ruil voor deze aanbevelingen.

Figuur 23: Informatie makelaar

Figuur 22: Profiling & Recommendation Engine


9.4.2 De Hallo Roosendaal App als bewijs

The proof of the pudding is in the eating. Het verdient daarom aanbeveling om de

functionaliteit van het UCP te kunnen ervaren door de stakeholders in de stad.

De meest geschikte en tastbare toepassing hiervoor lijkt

de realisatie van een ‘Roosendaal App’ waarin een

belangrijk deel van de functionaliteit van het UCP wordt

ontsloten. Met de App kan profieldata van gebruikers

worden opgebouwd. In een later stadium kan

www.roosendaal.nl als centraal portaal voor zowel

gemeentelijke informatie als informatie over de stad

worden ingezet om de voordelen van een UCP te tonen.

Leiden heeft een dergelijk duaal portaal in gebruik,

echter zonder de maarwaarde van het UCP.

Als nieuwe Roosendaal App bouwen we voort op de

Hallo Roosendaal app. Sommige functies worden

uitgebreid. Daarbij valt te denken aan een uitgebreide

GPS-gestuurde mobiele applicatie waarmee alle ondernemers binnen de detailhandel,

horeca en dienstverlening, alsmede algemene locaties in de Roosendaalse

(binnen)stad worden gepromoot. De Roosendaal App kan ook andere informatie

aanbieden over een aantal locaties en gebieden buiten de binnenstad, met

bijvoorbeeld aantrekkelijke wandelroutes, evenementen, een (navigatie)kaart en een

GPS-gestuurde zoekfunctie.

De Roosendaal App is een gastvrij visitekaartje van de stad Roosendaal voor zowel

bewoners als bezoekers. Het geeft gebruikers van de applicatie de mogelijkheid om te

bekijken wat er in de stad te doen is op het gebied van uitgaan, winkelen, musea en

cultuur(evenementen). Zoekresultaten worden steeds beter door het opgeven van

persoonlijke informatie en voorkeuren. Deze gebruikersdata te combineren met

tracking informatie en data van derden als basis voor verrijking en recommendations.

Zo bouwt de gebruiker een profiel op waarmee de zoekresultaten steeds beter op

persoonlijke wensen afgestemd kan worden.

Deze voordelen kunnen liggen in de vorm van meer en betere informatie, exclusieve

kortingen en andere persoonlijke aanbiedingen en locatiegebonden acties die alleen

zijn voorbehouden aan gebruikers van de App als beloning voor het gebruik van het

UCP en geven van persoonlijke data.

De Roosendaal App zal duidelijk het experimentele karakter van de proeftuin rondom

het UCP uitstralen. Er zullen daardoor (relatief) vaker updates zijn om nieuwe

functionaliteit uit te laten proberen door bezoekers van de binnenstad.

Figuur 24: de Hallo Roosendaal App



9.4.3 Roosendaal.nl website als centraal portaal voor heel Roosendaal

Zover we hebben kunnen vinden

heeft alleen Leiden een gedeelde

portaal voor zowel informatie uit

de markt als van de gemeente.

Het is mogelijk om in

www.roosendaal.nl dezelfde

functionaliteit als voor de

Roosendaal app beschikbaar te

krijgen. Daarmee kan men zowel

markt als gemeentelijke informatie vinden via één centraal portaal.

9.5 Uitgangspunten voor het Urban Cloud Platform

9.5.1 Service management per laag inregelen

“If you can’t measure it, you’re only practicing”. Het is belangrijk om het service

management per laag goed in te richten. Dit zorgt voor een duidelijke verdeling van

verantwoordelijkheden en eigenaarschap. Per laag wordt beschreven wat vanuit het

service management wordt ingericht en hoe het beheer is geborgd.

Het UCP bevat tools en processen om de kwaliteit van de data en services te

waarborgen, processen te monitoren en KPI’s te managen over alle lagen heen. Het

managen van het UCP bestaat o.a. uit het onderhouden en beheren van het netwerk,

het beantwoorden van vragen van stakeholders en gebruikers en het uitvoeren van

operationele werkzaamheden die op dagelijkse basis plaats zullen vinden.

Governance wordt ingericht zowel over het platform heen als per laag. Een indicatie

hiervan is weergegeven in Figuur 26. Bovendien komt er een juridische structuur

waarin eigenaarschap en beheer van het platform wordt vastgelegd.

Processen zijn onder andere gericht op:

Het toelaten van nieuwe partijen.

Het beoordelen van projectaanvragen.

o Welke randvoorwaarden bestaan er en hoe past de projectaanvraag daar

binnen?

o Welke verplichtingen hebben projecten ten opzichte van het UCP?

Het begeleiden van nieuwe projecten.

o Wie wordt verantwoordelijk voor het beheer en onderhoud van het project?

o Welke vormen van advies (consulting) zijn er nodig?

KPI’s waarop gestuurd gaat worden bestaan uit functionele en non-functionele eisen.

Zoals gebruiksvriendelijkheid voor verschillende groepen gebruikers, waardes uit de

customer journey, hoge beschikbaarheid van delen binnen UCP en piekbelastingen.



De belangrijkste verantwoordelijkheden van het Service Management bestaan uit het

waarborgen van de continuïteit van het UCP, voorkomen en oplossen van

operationele problemen, faciliteren van de interactie met de klant, het verlenen van

advies bij het begeleiden van nieuwe projecten en het inzetten van marketing en

sales. Zo is het belangrijk onderzoek uit te voeren om de effectiviteit van het UCP te

verhogen.

9.5.2 Beveiliging en privacy van het Urban Cloud Platform

Een belangrijke eis die we aan het UCP stellen is de volledige controle op persoonlijke

data voor de consument. Vanuit gebruikers- en privacyperspectief heeft de gebruiker

de regie over wat wel en niet gedeeld mag worden en met wie. De gebruiker kan zelf

bepalen in hoeverre persoonlijke informatie beschikbaar wordt gesteld aan het

platform. Denk hierbij aan NAW-gegevens, Facebook profiel, e-mailadressen,

locatiegegevens vanuit consumentenperspectief, maar ook aan omzetcijfers,

klantprofielen en producten vanuit winkelierperspectief. Het zelfstandig managen van

eigen data wordt een van de belangrijke succesfactoren voor het UCP.

Met name in Cloud georiënteerde toepassingen zijn zaken als gegevensbescherming,

privacy, identiteitsmanagement en rechtenbeheer van cruciaal belang. Het UCP heeft

voorzieningen om te integreren met gangbare standaarden op het gebied van

beveiliging en biedt keuzevrijheden bij het inrichten van de infrastructuur.

Aan de gebruikerszijde wordt ervoor gezorgd dat de gebruiker altijd controle heeft

over (persoonlijke) gegevens die aan het UCP beschikbaar zijn gesteld of daar worden

verzameld. Denk hierbij bijvoorbeeld aan de mogelijkheid voor een gebruiker om zijn

tracking data, zoals looproutes, te wissen.

Figuur 25: Verantwoordelijkheden en taken van het service management


9.5.3 Security management binnen het Urban Cloud Platform

Alle diensten en applicaties die draaien op het UCP, zijn vooraf door het security

management goedgekeurd. Bij de inrichting van het UCP worden de

randvoorwaarden bepaald die gelden bij aan te sluiten koppelingen. Vooral op het

gebied van databeveiliging en -eigenaarschap. Zo zal de data die in het UCP wordt

opgeslagen, worden beheerd door een onafhankelijke partij.

Betreffende veiligheid op gebruikersniveau, zal er per gebruiker door middel van een

enkele identiteit over verschillende lagen en diensten heen, een globale

gebruikersidentiteit worden gedefinieerd. Voordeel hierbij is het kunnen bieden van

een integraal overzicht per gebruiker. Voor gebruikers wordt een

gebruikersovereenkomst opgesteld, waarin rechten, plichten, normen en waarden

van het UCP zijn vastgelegd. Denk daarbij aan:

Welke soort gebruikers zijn er: consument, winkeliers, gemeente, horeca,

sportverenigingen, etc.

Welke gebruiker heeft toegang tot welke data?

Gebruikers krijgen toegang tot het UCP, indien de overeenkomst is geaccepteerd.

9.5.4 Af te nemen diensten komen in de Service Catalogus

Stakeholders die actief zijn op het platform, kunnen zelf bepalen van welke diensten

uit de service catalogus ze gebruik wensen te maken. Er wordt een onderscheid

gemaakt tussen algemene diensten die vrij beschikbaar zijn indien men lid is van het

UCP en specifieke diensten die tegen betaling af te nemen zijn. Een voorbeeld van een

algemene dienst is een dagelijks rapport over te verwachten consumenten en

profielen die op die dag in de stad aanwezig kunnen zijn. Een voorbeeld van een

specifieke dienst is het opvragen van alle profielen met een voorkeur voor koffie die

op een bepaald moment in de buurt van een horeca gelegenheid zijn.

Per dienst en applicatie die op het UCP draait, wordt een verantwoordelijke partij

aangewezen voor het technisch onderhoud en het beheer.

Om nieuwe diensten te begeleiden wordt er een organisator/consultant geleverd

vanuit het service management, die het project van begin tot eind begeleid. Na

oplevering van het project, wordt de initiërende partij verantwoordelijk voor het

onderhoud.

Het Service Management brengt koppelvlakken in kaart waarop derde partijen

kunnen aansluiten. Zo is het mogelijk om een CRM systeem van een winkelier te

koppelen aan het UCP. Randvoorwaarden m.b.t. veiligheid, processen en

verantwoordelijkheid worden per koppeling beschreven. De organisatie van deze

randvoorwaarden vind plaats binnen het Service Management.


Bijlage: Documentenlijst

Verkenning en Scope Smart Retail City


Documenten lijst

Onderstaande documenten zijn gebruikt in dan wel opgesteld voor dit rapport en zijn

beschikbaar voor de volgende fase.

Aanwezige documenten:

Eindrapport Hart voor de Binnenstad

PID Smart Retail City

Wifi rapport Frans Hendriks Omnisense

Persberichten

Glasvezel overzichten binnenstad Clickmelding

Stakeholder mapping

Pilot projecten overzicht

Template Projecten Brief

Interactieve verlichting Parrotia Philips

Shopping 2020:

Rapporten

Samenvattingen

Presentaties

Factsheet Doorbraakprojecten met ICT

Startupbootcamp

Opleidingsplan Het Nieuwe Winkelen

Uitwerking organisatiemodel

Stage gate aanpak voor innovatie

Verkenning en scope voor Smart Retail City...Eindrapport Verkenningen Roosendaal Smart Retail City...

Documents

Transcript of Verkenning en scope voor Smart Retail City...Eindrapport Verkenningen Roosendaal Smart Retail City...