Verbalisatietechnieken en eerste psychologische hulp.

27
Verbalisatietechnieken Verbalisatietechnieken en eerste en eerste psychologische hulp psychologische hulp

Transcript of Verbalisatietechnieken en eerste psychologische hulp.

Page 1: Verbalisatietechnieken en eerste psychologische hulp.

Verbalisatietechnieken en Verbalisatietechnieken en eerste psychologische eerste psychologische

hulphulp

Page 2: Verbalisatietechnieken en eerste psychologische hulp.

Het CRASH en het MOSARE Het CRASH en het MOSARE modelmodel

Modellen voor analyse en psychosociaal Modellen voor analyse en psychosociaal crisisbeheercrisisbeheer

Page 3: Verbalisatietechnieken en eerste psychologische hulp.

Het 3D – CRASH modelHet 3D – CRASH modelDE SOIR, 2005DE SOIR, 2005

1- Functie

Het CRASH model laat toe om de typologie van crisissituaties te analyseren

2- Model

Opgebouwd rond drie variabelen :

3- Doelstelling :

Het CRASH model is een instrument voor beslissingsondersteuning. Het helpt bij de keuze van het type interventies in functie van het soort crisis.

• Slachtoffers• Gebeurtenissen• Acties/Interventies

Page 4: Verbalisatietechnieken en eerste psychologische hulp.

Het 3D – CRASH modelHet 3D – CRASH modelE. DE SOIRE. DE SOIR

GetroffenenTertiaireSecundairePrimaire

Gebeurtenissen TraumatogeneDepressogeneUitputting

Interventies :PreventieAanpakNazorg

Type

getroffenen

Type preventie

Type d’événements

Page 5: Verbalisatietechnieken en eerste psychologische hulp.

Measure

Objective

Solution Application

Result

END

Het MOSARE modelHet MOSARE modelS. GOUJARD, Ondervoorzitter van de Association Européenne des Psychologues S. GOUJARD, Ondervoorzitter van de Association Européenne des Psychologues

Sapeurs-PompiersSapeurs-Pompiers

Page 6: Verbalisatietechnieken en eerste psychologische hulp.

Het MOSARE model Het MOSARE model SYLVAIN GOUJARDSYLVAIN GOUJARD

Measure

Objective

Solution Application

Result

End

1 - Measure : • « Welk is de aard van het probleem? (type gebeurtenis in het CRASH model) »• « Wie zijn de getroffenen? In welke mate? (type getroffene in het CRASH model) »• « Hoe reageren de getroffenen op gedragsmatig, emotioneel, cognitief en fysiologisch vlak? (reacties in functie van het type getroffene in het CRASH model)

2 - Objective : (type acties/interventies)• Is er een steunactie nodig ?• Indien ja, onder welke vorm ?• Welke doelstellingen willen we bereiken ?

3 - Solution : Wat kunnen we in plaats stellen om onze doelstellingen te bereiken ? (management instrumenten, onmiddellijke en uitgestelde aanpak, psychotherapeutische begeleiding, individueel en collectief

4 – Application : Uitvoering van de oplossing die het meest geschikt is om de doelstelling te bereiken

5 - Result : zijn de gekozen oplossingen doeltreffend ?Welk criterium werd toegepast of gebruikt

6 - End : Wanneer de actie beëindigen ?

?

Page 7: Verbalisatietechnieken en eerste psychologische hulp.

Eerste Psychologische Eerste Psychologische HulpHulp

TECHNIEK VAN DE EEKHOORN

Page 8: Verbalisatietechnieken en eerste psychologische hulp.

Terreinervaringen met Eerste Psychologische HulpTerreinervaringen met Eerste Psychologische Hulp

Richtlijnen voor acute steunRichtlijnen voor acute steun

Eerste Zorgen (levensreddende handelingen) Eerste Zorgen (levensreddende handelingen) toedienen !toedienen !

– Need to have: handelingen voor dringende geneeskundige Need to have: handelingen voor dringende geneeskundige hulpverlening – medische urgenties!hulpverlening – medische urgenties!

– Nice to have: GCS > 8 – bewuste slachtoffers – zonder Nice to have: GCS > 8 – bewuste slachtoffers – zonder ernstig hersentrauma en zonder intoxicatie (alcohol – drugs)ernstig hersentrauma en zonder intoxicatie (alcohol – drugs)

Page 9: Verbalisatietechnieken en eerste psychologische hulp.

Terreinervaringen met Eerste Psychologische HulpTerreinervaringen met Eerste Psychologische Hulp

Richtlijnen voor acute steunRichtlijnen voor acute steun

Een geruststellende ondersteuning bieden met een maximum Een geruststellende ondersteuning bieden met een maximum aan comfort (immobilisatie breuken, pijnreductie, stabilisatie)aan comfort (immobilisatie breuken, pijnreductie, stabilisatie)

– Need to have : rustgevend comfort (immobilisatie bij –open- Need to have : rustgevend comfort (immobilisatie bij –open- breuken, schotwonden, bloedverlies minimaliseren) breuken, schotwonden, bloedverlies minimaliseren)

– Nice to have: rekening houden met de wensen van de Nice to have: rekening houden met de wensen van de getroffene(n), getroffene(n) beschouwen als een actieve partner in getroffene(n), getroffene(n) beschouwen als een actieve partner in hulpverleninghulpverlening

Page 10: Verbalisatietechnieken en eerste psychologische hulp.

Terreinervaringen met Eerste Psychologische HulpTerreinervaringen met Eerste Psychologische Hulp

Richtlijnen voor acute steunRichtlijnen voor acute steun

Aanwezig blijven, continu praten tegen slachtoffer, Aanwezig blijven, continu praten tegen slachtoffer, blijven geruststellen, angst reducerenblijven geruststellen, angst reduceren

– Need to have: spiraal van hyperactivatie onder controle Need to have: spiraal van hyperactivatie onder controle krijgen, peritraumatische dissociatie (vehement emotions) krijgen, peritraumatische dissociatie (vehement emotions) reducerenreduceren

– Nice to have: getroffene helpen baas worden/blijven over Nice to have: getroffene helpen baas worden/blijven over de eigen ademhaling, slachtoffer ‘actief aanwezig’ houdende eigen ademhaling, slachtoffer ‘actief aanwezig’ houden

Page 11: Verbalisatietechnieken en eerste psychologische hulp.

Terreinervaringen met Eerste Psychologische HulpTerreinervaringen met Eerste Psychologische Hulp

Richtlijnen voor acute steunRichtlijnen voor acute steun

Getroffene(n) binnen de grenzen van het “tolerantievenster” Getroffene(n) binnen de grenzen van het “tolerantievenster” van neuro-fysiologische activatie houden – getroffene in een van neuro-fysiologische activatie houden – getroffene in een medium aangepaste (vecht)opwinding houden en informatie medium aangepaste (vecht)opwinding houden en informatie blijven geven over de verschillende stadia van de blijven geven over de verschillende stadia van de hulpverlening/bevrijdinghulpverlening/bevrijding

– As much the victim can take, but the truth and nothing but the As much the victim can take, but the truth and nothing but the truthtruth

High Arousal

Low Arousal

Optimum Arousal Zone

AROUSAL

Arousal Capacity

Modulation Model: Optimum Arousal ZoneMinton & Ogden (2000); Siegel (1999)

Page 12: Verbalisatietechnieken en eerste psychologische hulp.

Terreinervaringen met Eerste Psychologische HulpTerreinervaringen met Eerste Psychologische Hulp

Richtlijnen voor acute steunRichtlijnen voor acute steun

Maximale controle en voorspelbaarheid verschaffen Maximale controle en voorspelbaarheid verschaffen (uitleg over de verschillende fasen in de (uitleg over de verschillende fasen in de hulpverlening/evacuatie)hulpverlening/evacuatie)

– Need to have: pijn, onmacht en controleverlies Need to have: pijn, onmacht en controleverlies vermijden/reduceren vermijden/reduceren

– Nice to have: slachtoffer begeleiden doorheen de verschillende Nice to have: slachtoffer begeleiden doorheen de verschillende stadia van de hulpverleningstadia van de hulpverlening

Page 13: Verbalisatietechnieken en eerste psychologische hulp.

Terreinervaringen met Eerste Psychologische HulpTerreinervaringen met Eerste Psychologische Hulp

Richtlijnen voor acute steunRichtlijnen voor acute steun

Slachtoffer helpen met de neurofysiologische Slachtoffer helpen met de neurofysiologische ontlading (metabolisatie van hormonale ontlading (metabolisatie van hormonale producten en afbouw in de vorm van lichamelijke producten en afbouw in de vorm van lichamelijke ontlading; trillen, beven, etc)ontlading; trillen, beven, etc)

Page 14: Verbalisatietechnieken en eerste psychologische hulp.

Autonoom ZenuwstelselAutonoom Zenuwstelsel

– Orthosympathische activatieOrthosympathische activatie Geactiveerd bij (vitale) bedreigingGeactiveerd bij (vitale) bedreiging Meetbare kenmerkenMeetbare kenmerken

– Verhoogde bloeddrukVerhoogde bloeddruk– Versneld hartritmeVersneld hartritme– Bleke huid/gelaatskleurBleke huid/gelaatskleur

Page 15: Verbalisatietechnieken en eerste psychologische hulp.

Autonoom ZenuwstelselAutonoom Zenuwstelsel

– Parasympathische desactivatieParasympathische desactivatie Geactiveerd bij Geactiveerd bij

afname/afwezigheid van stressafname/afwezigheid van stress Meetbare kenmerkenMeetbare kenmerken

– Vertraagde ademhalingVertraagde ademhaling– Vertraagd hartritmeVertraagd hartritme– Blozende kleur (van de huid)Blozende kleur (van de huid)

Page 16: Verbalisatietechnieken en eerste psychologische hulp.

Lichamelijke gevolgen van stressLichamelijke gevolgen van stress

Stress hormonen (cortisol)

Orthosympathisch zenuwstelsel Fight - Flight Onmogelijk

Activatie van het parasympathisch

zenuwstelsel Freeze

Page 17: Verbalisatietechnieken en eerste psychologische hulp.

Terreinervaringen met Eerste Psychologische HulpTerreinervaringen met Eerste Psychologische Hulp

Richtlijnen voor acute steunRichtlijnen voor acute steun

De Eerste Zorgen (levensreddende handelingen) toedienen !De Eerste Zorgen (levensreddende handelingen) toedienen ! Een geruststellende ondersteuning bieden met een Een geruststellende ondersteuning bieden met een

maximum aan comfort (immobilisatie breuken, pijnreductie, maximum aan comfort (immobilisatie breuken, pijnreductie, stabilisatie)stabilisatie)

Aanwezig blijven, continu praten tegen slachtoffer, blijven Aanwezig blijven, continu praten tegen slachtoffer, blijven geruststellen, angst reduceren geruststellen, angst reduceren

Getroffene(n) binnen de grenzen van het “tolerantievenster” Getroffene(n) binnen de grenzen van het “tolerantievenster” van neuro-fysiologische activatie houdenvan neuro-fysiologische activatie houden

Maximale controle en voorspelbaarheid verschaffen (uitleg Maximale controle en voorspelbaarheid verschaffen (uitleg over de verschillende fasen in de hulpverlening/evacuatie)over de verschillende fasen in de hulpverlening/evacuatie)

Slachtoffer helpen met de neurofysiologische ontlading Slachtoffer helpen met de neurofysiologische ontlading (metabolisatie van hormonale producten en afbouw in de (metabolisatie van hormonale producten en afbouw in de vorm van lichamelijke ontlading; trillen, beven, etc)vorm van lichamelijke ontlading; trillen, beven, etc)

Page 18: Verbalisatietechnieken en eerste psychologische hulp.

Vagale responsVagale respons

3 sec inademen 3 sec blokkeren 6 sec uitademen

Buikademhaling, de buikholte 4 à 5 maal laten

uitzetten en dan terug inkrimpen op ritme AH,

duur van de interventie: 1 minStimuleert de parasympathische reflex, verhoogt de hartritme

coherentie, brengt vasodilatatie op gang, verlaagt cortisolgehalte en verhoogt de aanmaak van immunoglobuline A

∞ Werkinstrument voor : Buddies, Sec Comd, Pl Comd (EPsyHBO)

∞ Duur : 1 of 2 minuten, niet meer (opletten voor risico van hyperventilatie of duizelig worden), desnoods enkele keren herhalen met tussenpauze

Page 19: Verbalisatietechnieken en eerste psychologische hulp.

Hartcoherentie

Demonstratie van hartritme coherentie a.d.h.v. het

FREEZE FRAMER programma

Invloed van de ademhaling op de hersenen – hartritme coherentie

Demonstration van de controle van de ademhaling

op de recuperatie en stabilisatie

Page 20: Verbalisatietechnieken en eerste psychologische hulp.

Predictoren en Predictoren en determinanten van de determinanten van de

posttraumatische posttraumatische chronificatiechronificatie

Page 21: Verbalisatietechnieken en eerste psychologische hulp.

Dissocia

tie, e

xtrem

e angst, paniek,

negatieve em

oties

Dissocia

tie, e

xtrem

e angst, paniek,

negatieve em

oties

Angst en

Angst en

controleverlie

s

controleverlie

s

Angstniveau, ernst van de situatie, desoriëntatie

Angstniveau, ernst van de situatie, desoriëntatie

Intense angst, onmacht, controleverlies, gruwel

Intense angst, onmacht, controleverlies, gruwel

Waarg

enomen bedreiging

Waarg

enomen bedreiging

Onmacht, woede, hyperactivatie, angst

Onmacht, woede, hyperactivatie, angst

Symptomen van paniek, angst, pijn, doodsbedreiging

Symptomen van paniek, angst, pijn, doodsbedreiging

PREDICTOREN

DETERMINANTEN

Page 22: Verbalisatietechnieken en eerste psychologische hulp.

Eerste Psychologische Eerste Psychologische HulpHulp

VERBALISATIETECHNIEKEN

Page 23: Verbalisatietechnieken en eerste psychologische hulp.

De psychologische De psychologische demobilisatiedemobilisatie

Acties te ondernemen op niveau van het commandoActies te ondernemen op niveau van het commando De psychologische « flash » : welke zijn tekens (fysiologische, gedragsmatige, De psychologische « flash » : welke zijn tekens (fysiologische, gedragsmatige,

emotionele en/of cognitieve) die wijzen op fragilisatie van personen of op emotionele en/of cognitieve) die wijzen op fragilisatie van personen of op psychologische verwondingen (mentaal operationele verwondingen) ? psychologische verwondingen (mentaal operationele verwondingen) ?

Psychologische bescherming (op de plaats van de interventie): acties voor de Psychologische bescherming (op de plaats van de interventie): acties voor de tijdelijke terugtrekking van personeel, het vermijding van overmatige tijdelijke terugtrekking van personeel, het vermijding van overmatige blootstelling, uitputting en/of emotionele breakdown voorkomen.blootstelling, uitputting en/of emotionele breakdown voorkomen.

« Containment bewerkstelligen » : zeggen en tonen dat je beschikbaar zijn, de « Containment bewerkstelligen » : zeggen en tonen dat je beschikbaar zijn, de functie van « eerste loket » vervullen, beschikbaar zijn, « trauma management functie van « eerste loket » vervullen, beschikbaar zijn, « trauma management by walking around », tegemoet komen aan de eerste psychische en fysieke by walking around », tegemoet komen aan de eerste psychische en fysieke behoeften, ademhalingsassistentie, « physical replenishment » (geborgenheid, behoeften, ademhalingsassistentie, « physical replenishment » (geborgenheid, hydratatie, energierijke voeding, reorganisatie en rust) hydratatie, energierijke voeding, reorganisatie en rust)

∞ Werkinstrument voor : Sec & Pl Comd Moment : tijdens de gebeurtenis en onmiddellijk erna (enkele uren)

∞ Duur : 1 uur

Page 24: Verbalisatietechnieken en eerste psychologische hulp.

De instrumenten van de De instrumenten van de professionele professionele

intervenanten van de intervenanten van de urgentiepsychologieurgentiepsychologie

De emotionele ventilatiesessie (defusing of De emotionele ventilatiesessie (defusing of emotionele ontlading), de psychologische emotionele ontlading), de psychologische

stabilisatiesessie en/of de recuperatiesessiestabilisatiesessie en/of de recuperatiesessieStress en trauma bij de politie – 2de herziene uitgaveStress en trauma bij de politie – 2de herziene uitgave

DE SOIR, VAN DEN STEENE & DAUBECHIESDE SOIR, VAN DEN STEENE & DAUBECHIES

Psychologische debriefing (aanpak): het individueel Psychologische debriefing (aanpak): het individueel en collectief beheeren collectief beheer

Page 25: Verbalisatietechnieken en eerste psychologische hulp.

De acute opvangDe acute opvangEMOTIONELE VENTILATIE, PSYCHOLOGISCHE STABILISATIE en EMOTIONELE VENTILATIE, PSYCHOLOGISCHE STABILISATIE en

RECUPERATIERECUPERATIE

Eerste doelstelling: aanwezig zijn, peilen, informeren, organiseren, plannenEerste doelstelling: aanwezig zijn, peilen, informeren, organiseren, plannen– Inschatten welk soort impact het geweest is en welke de optredende reacties zijn: « psychologische

triage ».– Uitvoeren van een rudimentair gesprek ( « 5 Q’s ») : Wat? Welke rol? Eigen evaluatie: hoe ging het?

Welke steun of hulp zou er kunnen plaatsvinden? Noodzaak aan multidisciplinaire debriefing? – Beheer van de communicatie (informatie, geruchtencontrole, éénduidige versie).– Advies aan het commando : in kaart brengen van groepen getroffenen – bijkomende informatie

vergaren

Tweede doelstelling: de « crisis » volledig trachten te begrijpenTweede doelstelling: de « crisis » volledig trachten te begrijpen– Wat is er gebeurd? Wie waren de betrokkenen? Antecedenten van de groep hulpverleners? Wat is er gebeurd? Wie waren de betrokkenen? Antecedenten van de groep hulpverleners? – Samenstelling van de groep getroffenen: heterogene of homogene groep?– « Strengths » - « Weaknesses » analyse maken; verzwarende factoren?

Derde doelstelling : begrijpen wat er aan de hand is om de volgende lijn in de hulpverlening te Derde doelstelling : begrijpen wat er aan de hand is om de volgende lijn in de hulpverlening te kunnen plannen (noodzaak voor technische – operationele debriefing VOOR ondersteunende actie)kunnen plannen (noodzaak voor technische – operationele debriefing VOOR ondersteunende actie)

– Inschatting maken van kwantitatieve en kwalitatieve aspecten van de ingrijpende gebeurtenis– Inschatting van mate van blootstelling van de getroffenen maken

Vierde doelstelling: actieplan uitwerken voor hulpverlening en ondersteuning gespreid in de tijdVierde doelstelling: actieplan uitwerken voor hulpverlening en ondersteuning gespreid in de tijd

∞ Instrumenten voor (psychosociale intervenanten) zorgcollega’s (Fire Stress Teams)

∞ Moment : in het stadium volgend onmiddellijk volgend op de interventie

∞ Duur : enkele minuten tot enkele uren na de interventie

Page 26: Verbalisatietechnieken en eerste psychologische hulp.

Uitgestelde hulpverlening Uitgestelde hulpverlening Psychologische debriefing (individueel of Psychologische debriefing (individueel of

collectief)collectief)

Nabijheid

Sociaal delen van ervaringen

Sociale steun

Psycho éducatie

Inleiding

Feiten

Gedachten

Percepties

Emoties Copingstijlen

« Deresponsabilisatie » « Deculpabilisatie »

Raad en adviesLeermomenten

Debriefing van de

débriefer

Werkbare instrumenten

Werkbare effecten

Page 27: Verbalisatietechnieken en eerste psychologische hulp.

C U Next TrainingC U Next Training

[email protected]@telenet.be