Verandermanagement 4

33
Verandermanagement 4 Dynamiek: weerstand & verlangen

description

Dynamiek van veranderen

Transcript of Verandermanagement 4

Page 1: Verandermanagement 4

Verandermanagement 4

Dynamiek: weerstand & verlangen

Page 2: Verandermanagement 4

Olifanten laten dansen

Page 3: Verandermanagement 4

‘Wetten’ van verandering Wet van behoud van energie

Energie kan niet uit niets ontstaan Energie gaat niet verloren

Wet van Entropie (verval) Zelforganisatie in een (chaotisch) systeem alleen mogelijk is

als er energie wordt toegevoegd

Wet van behoud van beweging zonder energie geen verandering in beweging

Wet van behoud van positie / vorm Zonder energie geen verandering

Conclusie: zonder energie geen verandering

Page 4: Verandermanagement 4

‘Krachten’ Verlangen naar

Macht / Geld / Status Zin / Inspiratie Houvast / Stabiliteit / zekerheid Winst Betere toekomst Uitdaging

Olie Angst voor

Dood Onvrijheid Verlies Kwetsbaarheid Gevaar Falen

Zand

Page 5: Verandermanagement 4

Energie Bronnen

Liefde / Geloof/ hoop Natuur Visioen / idealen Spiritualiteit Gezondheid Rust / voeding

Vreters Stress Conflicten / spanningen Te veel / te lang Cynisme / wantrouwen Piekeren

Page 6: Verandermanagement 4

Natuurlijk veranderen Autopoietisch vermogen

Doel: Overleven & Instandhouden

Immuunsysteem Zelfbeeld organisatiecultuur

Transcendenteel vermogen

Doel: Totale transformaties Sprongsgewijze evolutie Paradigma shifts Omvorming

Adaptief vermogen

Doel: Aanpassen aan omgeving

Feedback systemen Strategische aanpassing

Vermogen tot dissolutie

Doel: loslaten / einde Dood Opheffing Loslaten

Page 7: Verandermanagement 4

Vier soortennatuurlijk veranderen

Intern

Van binnenuit

Extern

Van buitenaf

Individueel > levensfasen

> groei & verval

* opleiding

* inspiratie

Collectief & cultuur

& democratie

# klimaat

# globalisering

Page 8: Verandermanagement 4

Organisatiedynamiekperspectieven

Organisatie als ‘losjes gekoppelde systemen’ ‘ieder doet wat goed is in eigen ogen’ Zeggen ≠ Doen De ijsberg metafoor

Managers & gemanaged worden Pocket veto Professionals als ongeleide projectielen

Organisaties gezien vanuit de chaostheorie Autonome ontwikkelingen in organisaties: ‘levensloop’

Organisaties als sociaal-politieke systemen Formele & informele organisatie Macht en belangen als sturende principes

‘Gemene’ problemen & gif ‘maakbaarheid’ van de samenleving Organisatie burn-out / Neurotische organisaties

Page 9: Verandermanagement 4

Weerstand‘alle gedrag is positief’

Is het terreur of verzet? Kritiek als uitdaging tot diepgang Weerstand is angst voor verlies Veranderen als rouwproces Weerstand als groeistuip Geen weerstand is ook een signaal!!! Weerstand als uiting van onzekerheid: Kunnen?

>> Diagnose: herkennen & erkennen & benutten

Page 10: Verandermanagement 4

Persoonlijke weerstand

Page 11: Verandermanagement 4

‘Angst voor verandering’ ‘Gewoonte’ Angst voor het onbekende Conflicterende rollen Conflicterende behoeften & belangen Onzekerheid: ‘kan’ ik dit wel? ‘Comfort zone’ Karakter Wiifm: what’s in it for me? Winst > < Verlies? Beperking van ons handelen: weerstand!

Page 12: Verandermanagement 4

‘Kleurrijke’ veranderingen

Wat beweegt mij? Wat remt mij?

GeelUitdaging / spanning

Het steekspel

Hoog in de boom / belangrijk

Voorspelbaarheid

Gezichtsverlies

Details

BlauwDuidelijkheid / zakelijkheid

Puzzels oplossen

Concreetheid

Open einden

Emotionaliteit

Vaagheid/ relativeren

RoodSamen / familiegevoel

Inspireren

Iets leuks

Negativiteit

Moeilijk gedoe

Onzorgvuldigheid naar mensen

GroenNieuwe dingen

Grenzen verleggen

Nieuwe ideeën

Politieke spelletjes

Routine

Perfectionisme

WitMysteries en Paradoxen

Mogelijkheden

Onzekerheden

Middelmaat

Regels en inflexibiliteit

Bevoogding / dwang

Page 13: Verandermanagement 4

Weerstand als rouwprocesS-Curve

1. Verandering

2. Ontkenning

7. + Ervaring

4. Boosheid / Agressie

3. Marchanderen

6. Experimenteren

5. Depressie

8. Integratie

WILLEN

&

KUNNEN

< Tijd >Informeren communicatie emotionele steun opleiden verankeren

Page 14: Verandermanagement 4

Change ManagementResistance: S-Curve

Page 15: Verandermanagement 4

Verandermanagement

Herkennen & Erkennen & Benutten

van energie

Page 16: Verandermanagement 4

Herkennen van Weerstand‘Stressreacties’

VechtenImponeren

Kleineren Krachtermen Dreigen Dramatiseren Coalities vormen

VluchtenFaçadetechnieken

Zwijgen Pocketveto Vermijden ‘instemmen’ ‘Slachtofferen’

Stress

Page 17: Verandermanagement 4

50 manieren om dwars te liggen

Waslijst met bezwaren Vragen om diepgaand onderzoek Procedure bekritiseren Personen verdacht maken ‘is al vaker geprobeerd’ ‘is niet haalbaar’ Negeren ‘moment is ongelukkig’ Zelfs een student doet dit beter Ik wil meer alternatieven zien Goed idee om mee te beginnen maar je

moet in een veel breder kader zetten Cijfers zeggen niets We hebben de vorige verandering nog niet

eens geëvalueerd Dit zijn luxe problemen

Vragen naar details Vragen om uitstel Onvoldoende overleg geweest Het geheel is niet doordacht We gaan veels te snel Randvoorwaarden niet doordacht Hoe kunnen we over het totaalplaatje

spreken zonder de details Dit stuk rammelt aan alle kanten Dit is adhoc-cratie Theoretisch een goed verhaal maar nu de

praktijk Hier moet eerst een expert naar kijken Ik moet dit eerst met mijn achterban

bespreken We zijn met elkaar verkeerd bezig

Page 18: Verandermanagement 4

Weerstandsmatrix

Zichtbaar

Actief Passief

Onzichtbaar

ActievoerderStakingboycot

SaboteurVerborgen agenda’sdesinformatie

CynicusZiekmeldingwantrouwen

Pocket vetoSchijnbaar instemmenvermijdingsgedrag

Page 19: Verandermanagement 4

Weerstandscurve

0

10

20

30

40

50

60

70

verniewers volgers onwilligen Halstarrigen

%

‘Massa’

Page 20: Verandermanagement 4

Weerstandsmatrix

Page 21: Verandermanagement 4

‘aanknopingspunten’& valkuilen

Willen / Motivatie+ verlangen / motivatie + - angst -

Moeten / Taken+ doelen + - dwang -

Kunnen / Vaardigheden+ competent + - incompetent / onmachtig -

Doen / Handelen+ actief / uitvoeren + - passiviteit / verzet -

Denken / Inzichten+ inzicht / overtuiging + - onwetendheid / vertekening -

Voelen / Emoties+ geloof / hoop liefde + - depressie / wanhoop / onlust -

Zijn / Karakter+ innovatief / flexibel + - neurotisch / star / dwangmatig -

Page 22: Verandermanagement 4

Verandermanagement‘Managing icebergs’

Page 23: Verandermanagement 4

Veranderkrachten

Duwen

Urgentie

Trekken

VisieAmbitie

Steunen / Dragen(Zelf)Vertrouwen

Sturen

OrganiserenPlannen

Leidinggeven

‘Natuurlijk’WijsheidCoachen

Page 24: Verandermanagement 4

Soorten interventies Duwen

Urgentie Dwang / straf Machtsmiddelen

Trekken Visie Ambitie Uidaging Beloning

Natuurlijke dynamiek Wijsheid & Liefde Coachen Talenten Flow

Sturen Leidinggeven Projectmanagement Plannen PDCA-cyclus Doelen / resultaten Feedback Monitoren

Steunen Vertrouwen geven Bemoedigen Troosten Verhelderen

Page 25: Verandermanagement 4

InnovatievermogenInnovatiebeleid Reactief <-----------------------------------------------------> Pro-actief

Strategisch beleid

Onderzoek en ontwikkeling

1

1

2

2

3

3

4

4

5

5

Innovatiesnelheid Laag <---------------------------------------------------------------> Hoog

Processnelheid

Doelhelderheid

1

1

2

2

3

3

4

4

5

5

Innovatiebereidheid Risicomijdend <-----------------------------------> Uitdagingzoekend

Organisatiebelang

Attitude

1

1

2

2

3

3

4

4

5

5

Verandercapaciteit Rigiditeit <----------------------------------------------------> Flexibiliteit

Structuur

Cultuur

Leidinggeven

Personeelsbeleid

Operationeel

1

1

1

1

1

2

2

2

2

2

3

3

3

3

3

4

4

4

4

4

5

5

5

5

5

Sturingspotentieel Klein <---------------------------------------------------------------> Groot

Faciliteiten

Expertise

1

1

2

2

3

3

4

4

5

5

Page 26: Verandermanagement 4

Dimensies van Energie

HoogVitaliteit

BetrokkenheidAlertheidBezieling

PositiefAvontuurPlezier

UitdagingVertrouwen

NegatiefAngst

FrustratieCynismeOud zeer

LaagFutloosheid

OnverschilligheidVerslapping

Burn-out

Mate van energie Kwaliteit van energie

Page 27: Verandermanagement 4

Visie: de vier componenten

Hoger doel

Waarom bestaan wij?

Kernwaarden

Waarvoor staan wij?

Kernkwaliteiten

Waar blinken we in uit?

Gewaagd Doel

Waarheen gaan wij?

Page 28: Verandermanagement 4

Dynamische verandercapaciteit A

Verduurzamen

Verdiepen

Verbreden

Versnellen

Page 29: Verandermanagement 4

Dynamische verandercapaciteit B Versnellen: omlooptijd

Largescale interventions Onzekerheidsreductie

Verbreden: door de gehele organisatie Widespread participation Complexiteitsreductie

Verdiepen: bewustwording Conferenties Angstreductie

Verduurzamen: verankeren & leren van Feedback en communicatiesystemen Organisatiebrede kennisvermeerdering

Page 30: Verandermanagement 4

Krachtveldanalyse

Page 31: Verandermanagement 4

Visgraat / Ishikawa& Veranderkrachten

Werkwijzen Mensen

Milieu Management Middelen

Effecten

+

+

+

+

+

+-

-

-

-

-

-

Sociaal / Maatsch.

Page 32: Verandermanagement 4

Change ManagementJohn Kotter: Change phases

Zorg voor een gevoel van urgentie Formeer een coalitie met invloed in alle lagen Ontwikkel een heldere en inspirerende visie

en praktische strategie Communiceer deze visie breed Faciliteer mensen tot actie Zorg voor korte termijn successen Houd het tempo hoog Veranker de veranderingen in de cultuur

Page 33: Verandermanagement 4