Ventilatie en renovatie CBB 20110518 Nl · 2011. 6. 10. · • Vermindering impact milieu ......
Transcript of Ventilatie en renovatie CBB 20110518 Nl · 2011. 6. 10. · • Vermindering impact milieu ......
Ventilatie en renovatie 20110518 pvdb 1
Wetenschappelijk en Technisch Centrum voor het Bouwbedrijf – http://www.wtcb.be
VENTILATIE IN WONINGEN
Ventilatie en renovatie
Informatie-avond
Paul Van den BosscheWTCB – Wetenschappelijk en Technisch Centrum voor het Bouwbedrijf
18 mei 2011
Wetenschappelijk en Technisch Centrum voor het Bouwbedrijf – http://www.wtcb.be
Strategie voor energiezuinig wooncomfort
Luchtdicht
Goed isoleren
Luchtdichtbouwen
Gecontroleerdventileren
2
3 elementen-concept: onlosmakelijk verbonden
Ventilatie en renovatie 20110518 pvdb 2
Wetenschappelijk en Technisch Centrum voor het Bouwbedrijf – http://www.wtcb.be
Oude woning:
i l tiWeinig comfort
Gerenoveerde woning:
isolatie luchtdichtheid ventilatie Hoge energiekosten
Luchtkwaliteit???
3
Isolatie ↑↑Luchtdichtheid ↑↑
ventilatieGroot risico op vocht
en lucht Q problemen
Wetenschappelijk en Technisch Centrum voor het Bouwbedrijf – http://www.wtcb.be
Is er wel een probleem van luchtkwaliteit?
Oude woning: Niet geïsoleerd, luchtopen, open
verbrandingstoestelleng Problemen: tocht, temperatuur, energie,...
Maar meestal wel al onevenwichtige maatregelen, voorbeelden: Badkamer: raam en glas vervangen, globale
kierdichting, maar geen afvoer vochtproblemen
Stookplaats: • Oude ketel: verwarmt en ‘ventileert’ de
ruimte, bruikbaar als droogplaats• Nieuwe ketel ruimte = koud en vochtig
4
Ventilatie en renovatie 20110518 pvdb 3
Wetenschappelijk en Technisch Centrum voor het Bouwbedrijf – http://www.wtcb.be
4 vereenvoudigde systemen (woningen)
A: natuurlijke toevoer en afvoer B: mechanische toevoer + vrije afvoer
5
C: vrije toevoer + mechanische afvoer D: mechanische toevoer en afvoer
Wetenschappelijk en Technisch Centrum voor het Bouwbedrijf – http://www.wtcb.be
Prestatieeisen renovatie
Technisch ≈ nieuwbouwWettelijk?
Geen bouwvergunning geen eisen• Maar energieprestatiecertificaat verkoop/verhuur?
Wel bouwvergunning• Verbouwing: bij vervangen schrijnwerk toevoer
voorzien in droge ruimten• Uitbreiding: voldoen aan de eisen per ruimte• Geen verplichting om deelsystemen te vervolledigen• Zie WTCB dossier 2/2010 – Christophe Delmotte
Ventilatie en renovatie 20110518 pvdb 4
Wetenschappelijk en Technisch Centrum voor het Bouwbedrijf – http://www.wtcb.be
7
Wetenschappelijk en Technisch Centrum voor het Bouwbedrijf – http://www.wtcb.be
Zie doc VEA (www.energiesparen.be):“Ventilatiedocument Residentieel Verbouwing”
8
Ventilatie en renovatie 20110518 pvdb 5
Wetenschappelijk en Technisch Centrum voor het Bouwbedrijf – http://www.wtcb.be
Analyse van het renovatieproject
Kennis van: Beschikbare onderdelen Beschikbare ruimten Comfort- en energiebesparingsobjectieven Globaal concept ontwerper
Impact architecturale keuzen -vb: Ruimte voor luchtgroep en kanalen Planschikking verschillende ruimten
Eigenheden : Bestaand systeem voor een deel recupereren?y p
• Vermindering kost ?• Vermindering impact milieu• Maar effect op milieu en kost op lange termijn?
Rekening houden met fysieke begrenzingen
Wetenschappelijk en Technisch Centrum voor het Bouwbedrijf – http://www.wtcb.be
Analyse
Globaal Bevraging bewoners
G• Geuren• Klachten
Zichtbare problemen• Vochtschade
Ventilatie en renovatie 20110518 pvdb 6
Wetenschappelijk en Technisch Centrum voor het Bouwbedrijf – http://www.wtcb.be
Analyse bestaande uitrusting
Basisventilatie: meestal nauwelijks aanwezig Globaal principe gevolgd? Algemene staat – vervuiling - werking g aa u g g Natuurlijke toevoer (RTO)
– Geschikte producten– Capaciteit op basis van catalogus– Inschatting: debiet bij 2 Pa drukverschil ≈ 0.36 m³/h per cm². Voorbeeld:
» Een rooster met een vrije doorsnede van 3 x 20 cm
» Een oppervlakte van 60 cm²E b d d d bi t 60 0 36 21 6 » Een benaderend debiet van 60 x 0.36 = 21.6 m³/h bij 2 Pa
– Dakvlakramen: meestal beperkte capaciteit
Wetenschappelijk en Technisch Centrum voor het Bouwbedrijf – http://www.wtcb.be
Analyse
Luchttoevoer verbrandingstoestellen ≠ ventilatie
Doorvoeropeningen deuren: Doorvoeropeningen deuren: • DO aanwezig?• … of makkelijk aan te brengen?
Ventilatie en renovatie 20110518 pvdb 7
Wetenschappelijk en Technisch Centrum voor het Bouwbedrijf – http://www.wtcb.be
Analyse
Mechanische ventilatie• Vervuiling?
– KanalenToe en afvoerroosters– Toe- en afvoerroosters
• Lawaai?• Debieten meten
Wetenschappelijk en Technisch Centrum voor het Bouwbedrijf – http://www.wtcb.be
Meten van debieten: verschillende methodes
Op het ventiel Vleugelradsonde
100mm + conus
Vleugelradsonde 16mm + conus
Thermische sonde + conus
Nuldrukcompensatie (type Flowfinder)
14
(type o de )
In het kanaal Vleugelradsonde 16mm Thermische sonde
Ventilatie en renovatie 20110518 pvdb 8
Wetenschappelijk en Technisch Centrum voor het Bouwbedrijf – http://www.wtcb.be
Analyse bestaande voorzieningen
Intensieve ventilatie: Dampkap Openslaande ramen
• Kierstandmogelijkheden, kipstand, dakvlakramen
Wetenschappelijk en Technisch Centrum voor het Bouwbedrijf – http://www.wtcb.be
Analyse
Verbrandingstoestellen Open of gesloten?
P t t b di l ht? Permanente toevoer verbrandingslucht? Rookgasafvoer Risico op CO vergiftiging?
Luchtdichtheid van de gebouwschil
Ventilatie en renovatie 20110518 pvdb 9
Wetenschappelijk en Technisch Centrum voor het Bouwbedrijf – http://www.wtcb.be
Toevoer verbrandingslucht
17
Wetenschappelijk en Technisch Centrum voor het Bouwbedrijf – http://www.wtcb.be
Vastleggen concept: overwegingen
Consistent concept Einddoel op termijn= goed werkende installatie
• Alles wat nu wordt gedaan moet passen in het toekomstbeeld
• Vb: RTO in te vervangen schrijnwerk: indien toekomst = systeem A of C
Maar hoe perfect moet die zijn?• Debieten conform de norm?• Debieten conform de norm?• Mengen ∆ systemen?
– Vb D met RTO?• Extractieventilatie zonder conforme toevoer?
– Vb C zonder RTO?
18
Ventilatie en renovatie 20110518 pvdb 10
Wetenschappelijk en Technisch Centrum voor het Bouwbedrijf – http://www.wtcb.be
Vastleggen concept: overwegingen
Planschikking (voor logische ‘flow’) Mogelijkheden natuurlijke ventilatie
B l ? • Bungalow? • 2-3 niveaus
Groepering van (natte) ruimten Meerdere droge of meerdere natte ruimten na
elkaar? Beperken kanaallengte mechanische systemen Beperken kanaallengte mechanische systemen
Wetenschappelijk en Technisch Centrum voor het Bouwbedrijf – http://www.wtcb.be
Vastleggen concept: overwegingenCentraal of decentraal
Voordelen Nadelen
Centraal Kostprijs Wegwerken kanalen?Centraal KostprijsCentrale regelingOnderhoud op 1 plaats
Wegwerken kanalen?Compact kanaalnet?Moeilijke planning Technische ruimte vereist
Decentraal Faseerbaar Kostprijs indien compleet
20
Beter inpasbaar in verbouwingenIndividuele regelingBetere werking bijonvolledige systemen
p j pGeen ‘hergebruik’ van luchtRuimtegebruik in elke ruimteDoorboring gebouwschil in elke ruimteAkoestiekCondensaatopvang elk WTW toestel?
Ventilatie en renovatie 20110518 pvdb 11
Wetenschappelijk en Technisch Centrum voor het Bouwbedrijf – http://www.wtcb.be
Vastleggen concept: overwegingen
Beschikbare ruimte voor kanalen Verschil natuurlijk-mechanisch
Oude schouwkanalen? Oude schouwkanalen? Verloren ruimten?
• Zolder?• Valse zoldering?
Aan de buitenzijde?• Bij buitenisolatie• Bij buitenisolatie
In de vloerchape?
Wetenschappelijk en Technisch Centrum voor het Bouwbedrijf – http://www.wtcb.be
Wegwerken kanalen
Beschikbare ruimte voor kanalen In chape: aandacht drukverliezen
Ventilatie en renovatie 20110518 pvdb 12
Wetenschappelijk en Technisch Centrum voor het Bouwbedrijf – http://www.wtcb.be
?
Mogelijke herbestemming schouwkanalen?
Schouw wijzigt
van functie
Afbraak schouw in zolder: oplossing schouwproblemen Behoud in leefruimte: veel werk vermijden Eventuele afbraak in kelder
Wetenschappelijk en Technisch Centrum voor het Bouwbedrijf – http://www.wtcb.be
Vastleggen concept: overwegingen
Afhankelijkheid met andere gebouwelementen: 3-eenheid isolatie – luchtdichtheid – ventilatie
Vb i b dk• Vb: vervangen raam in badkamer• Vb: oude ketel vervangen door gesloten in
wasplaats
Invloed ventilatie op CV vermogen
24
Ventilatie en renovatie 20110518 pvdb 13
Wetenschappelijk en Technisch Centrum voor het Bouwbedrijf – http://www.wtcb.be
Selectie van oplossingen
Standaard systemen A, C, D
Minder gebruikelijk (in nieuwbouw, maar mogelijkheden in renovatie)
B: ook individueel D-decentraal: individuele units met WTW
• Soms in combinatie met radiator Combi- units (PH)
Wetenschappelijk en Technisch Centrum voor het Bouwbedrijf – http://www.wtcb.be
Natuurlijke ventilatie: A
Overwegen indien Niet ver doorgedreven renovatie Ingrepen schrijnwerk voorzien (om RTO te plaatsen) Ingrepen schrijnwerk voorzien (om RTO te plaatsen)
Planschikking en gebouwhoogte gunstig Vertikaal afvoerkanaal beschikbaar
Decentraal haalbaar? (Doorvoeropeningen aanwezig)
Ventilatie en renovatie 20110518 pvdb 14
Wetenschappelijk en Technisch Centrum voor het Bouwbedrijf – http://www.wtcb.be
Voorbeeld
keuken15.1 m²
WC
gelijkvloers
Salon18.3 m²
Eetplaats17.5 m²
WC
eerste
01/2010
Bureau18.3 m²
Wasplaats17.5 m²
Berging15.1 m²
Berging
Wetenschappelijk en Technisch Centrum voor het Bouwbedrijf – http://www.wtcb.be
Voorbeeldzolder
Slaapkamer 327.8 m²
Zolder18.3 m²
tweede
01/2010
Slaapkamer 118.3 m²
Slaapkamer 217.5 m²
WC
Badkamers15.1 m²
Ventilatie en renovatie 20110518 pvdb 15
Wetenschappelijk en Technisch Centrum voor het Bouwbedrijf – http://www.wtcb.be
Mechanische toevoer: B
Overwegen indien Behoud van schrijnwerk Planschikking? Planschikking? Vertikaal afvoerkanaal beschikbaar
Decentraal haalbaar? Toevoer mogelijk
Centraal: ruimte voor kanalen Decentraal: weinig ruimte nodig
(Doorvoeropeningen aanwezig)
Wetenschappelijk en Technisch Centrum voor het Bouwbedrijf – http://www.wtcb.be
Mechanische afvoer: C
Overwegen indien Ingrepen schrijnwerk voorzien (om RTO te plaatsen)
Tijdelijk zelfs zonder RTO? Tijdelijk zelfs zonder RTO? Afvoer
Centraal: ruimte voor kanalen Decentraal: weinig ruimte nodig
(Doorvoeropeningen aanwezig)
Ventilatie en renovatie 20110518 pvdb 16
Wetenschappelijk en Technisch Centrum voor het Bouwbedrijf – http://www.wtcb.be
Mechanische toe- en afvoer D
Overwegen indien Behoud van schrijnwerk Planschikking in orde Ruimte voor toe- en afvoerkanalen beschikbaar
Decentraal minder problematisch
Bij ver doorgedreven energetische renovaties (LE ZLE) (Doorvoeropeningen aanwezig)
Wetenschappelijk en Technisch Centrum voor het Bouwbedrijf – http://www.wtcb.be
Decentraal C of D:
Weinig ruimte voor toe- of afvoerkanalen Indien slechts enkele ruimten worden
gerenoveerd of bij faseringgerenoveerd, of bij fasering Beschikbare oplossingen:
WTW-D: Recuperatief of regeneratief In muur of onder vensterbank Eventueel met geïntegreerde verwarming Opgelet met goede luchtverdeling en geluid
Ventilatie en renovatie 20110518 pvdb 17
Wetenschappelijk en Technisch Centrum voor het Bouwbedrijf – http://www.wtcb.be
Tijdsplanning
Fasering afhankelijk van: Budget
Werk door bouwheer/vrouw Werk door bouwheer/vrouw Permanente bewoning
Aandachtspunten: Niet faseerbare werken (vb iso. + ldh. + ventilatie) Correcte volgorde (financieel – technisch)
• Eerst iso, dan CV, Wel faseerbaar:
• Eventueel: decentrale verwarming, decentrale ventilatie
• Zonthermisch, PV,…
33
Wetenschappelijk en Technisch Centrum voor het Bouwbedrijf – http://www.wtcb.be
Besluiten: Ventilatie in renovatie
Ventilatie: een noodzaak voor comfort en gezondheid Een analyse toont de gevolgen!
Zelfde als nieuwbouw? Ja, maar … Minder vrijheid in planschikking Ruimte voor kanalen? Globaal concept vastleggen:
• Ook (vooral?) bij fasering• Relatie met andere ingrepen
34
Relatie met andere ingrepen• Evenwicht in renovatie
Meer info: www.wtcb.be – www.energiesparen.be – www.ideg.info