Vensters Open Voor Remonstranten Zuid Nederland

nummer 4 mei 2017

Remonstrantse Gemeente Eindhoven en kring Zuid-Limburg

Remonstrantse Gemeente Eindhoven en kring Zuid-Limburg

2

3

vensters open verschijnt tienmaal per jaar

nummer 4 mei 2017

Iemand stelt de vraag Verzet begint niet met grote woorden maar met kleine daden

zoals storm met zacht geritsel in de tuin of de kat die de kolder in z'n kop krijgt

zoal brede rivieren met een kleine bron verscholen in het woud

zoals een vuurzee met dezelfde lucifer die de sigaret aansteekt

zoals liefde met een blik een aanraking iets dat je opvalt in een stem

jezelf een vraag stellen daarmee begint verzet en dan die vraag aan een ander stellen. Remco Campert1 (uit: Betere tijden, 1970)

1 Remco Campert, geboren 1929, is dichter, columnist en schrijver van

verhalen en romans.

4

ALS PASEN EN PINKSTEREN OP ÉÉN DAG VALLEN

Dat is niet alleen een gezegde en een aardig lied van de Groningse volkszanger Ede Staal, het vat vooral mooi samen waarover het in dit hoofdartikel gaat: de kern van het christendom. Wanneer ik het schrijf, zitten we in de eerste week van Pasen. Vier dagen terug was het eer-ste Paasdag en er zullen er, na vandaag, nog 45 volgen, want het hoogtepunt van het kerkelijk jaar duurt vijftig dagen.

Vijftig dagen lang dus, aandacht voor de kern van het christelijke gelo-ven. Maar wat is die kern? Het gemakkelijke antwoord is: de gedachte dat de lijdende Jezus als de verheven Christus is opgestaan. En dat dit betekenis heeft voor mensen: dat zij met Christus zijn opgestaan. ‘Zonder begin, volkomen vrij’, schrijft Hadewijch dan in haar eerste vi-sioen.

Dat is natuurlijk een onvoorstelbaar perspectief. Dit soort klassieke voorstellingen gaat in elk opzicht voorbij de menselijke maat. En dat terwijl het Paasfeest bij uitstek het feest van de menselijke maat is. Laat ik dat uitleggen. De Paasmorgen is de eerste van vijftig paasda-gen. De veertigste is Hemelvaart. De Pinksterdag is de vijftigste. De betekenis van Pasen wordt bepaald door de gang van het extatische, haast manische gebeuren van de eerste Paasdag (Jezus is niet dood. Hij leeft!) naar de enthousiaste coming out op de vijftigste Paasdag (Laat iedereen het horen!).

Deze beweging, deze dynamiek bepaalt wat Pasen inhoudt en welke betekenis we aan de kern van dat geloof kunnen toekennen. Voor mij staan er twee voorop: interpretatie en openheid.

Er niets is zonder interpretatie. Uitleg dus, maar wel in een specifieke zin. In het bijbelboek Handelingen wordt verteld hoe de leerlingen sa-men zijn als plotseling een wind door het huis waait en zij geïnspireerd raken door de Geest. Ze gaan dan naar buiten om aan mensen, die uit alle windstreken naar Jeruzalem gekomen zijn, de betekenis van het Paasfeest uit te leggen.

In hun eigen taal staat er. Dat betekent voor het historische christen-dom dat iedere tijd, iedere cultuur, iedere stroming een vertaalslag moet maken om het verhaal te blijven vertellen. Interpretatie is dus niet: uitleggen hoe het oorspronkelijke verhaal begrepen moet worden. Het is: keer op keer een nieuw verhaal vertellen waarin wordt doorge-

5

geven wat de moeite waard is in de geest van het oorspronkelijke ver-haal.

Dat verhaal zal dus vaak niet kunnen tippen aan het oorspronkelijke verhaal. Het zal niet direct een feest van herkenning zijn. Maar het is eigentijds, zoals het oorspronkelijke verhaal dat ooit was. Dus: ook nieuwe teksten kunnen groots en meeslepend zijn en van direct be-lang voor ieder van ons, maar vaak zijn ze dat niet. Zoals dat ook geldt voor de klassieke teksten.

Openheid gaat voor alles. Dat over het algemeen aan het Pinkster-feest een extravert karakter wordt toegeschreven volgt uit de beschrij-ving ervan in het bijbelboek Handelingen. Daar tonen de leerlingen zich aan de wereld. Ze houden zich niet in. Ze vertonen geen sociaal wenselijk gedrag, integendeel, wat ze doen, roept bij omstanders de vraag op of ze niet dronken zijn.

Er is echter ook een ander pinksterverhaal. Dat staat in het evangelie van Johannes. Van uitbundig gedrag is daar nauwelijks iets terug te vinden. Volgens Johannes verscheen Jezus op het moment dat zijn leerlingen samen waren. Dat benadrukt Jezus in dat bijbelboek ook steeds: het gaat om het collectief. Zo blies hij dus de Geest over hen en droeg hen op naar buiten te gaan en het verhaal te vertellen aan ieder die het wilde horen. Een veel introverter verhaal, maar de inten-tie is dezelfde.

Als we dit verhaal nu willen vertellen voor onze eigen tijd en we hante-ren punt één en twee als ons uitgangspunt, dan moeten we wellicht iets heel anders doen om trouw te zijn aan dezelfde opdracht die de leerlingen ontvingen. Misschien nu eens niet naar buiten treden, maar de deuren wagenwijd open zetten en mensen uitnodigen om binnen te treden. Misschien bescheidener zijn in onze aanspraken en vaststel-len dat we zoveel niet meer te vertellen hebben. Misschien ontvanke-lijkheid als deugd koesteren en wachten op anderen die ons het nodi-ge te vertellen hebben.

Dat zal als consequentie hebben dat het verhaal dat verteld wordt op allerlei manieren afwijkt van wat we in de heilige boeken lezen. Dat de vertrouwde plaatsen mogelijk door andere personen, goden, gebeur-tenissen ingenomen worden. En dat we op een bepaalde manier he-lemaal opnieuw moeten beginnen. Dat zal dan de kern van Pasen zijn: ‘Zonder begin en volkomen vrij’.

Martijn Junte

6

SPECIALE KERKDIENSTEN

CONCERT-CONFERENCE

Op zondag 4 juni vieren we het Pinksterfeest. We hadden daarvoor een bijzondere dienst gepland. Nu heeft degene die we daarvoor had-den gevraagd, op het laatste moment af moeten zeggen vanwege persoonlijke omstandigheden. Toen was het een uitdaging om kort van te voren nog iemand of iets anders te regelen. Dankzij Martijn is het ons gelukt en hebben we Jaap Mulder en zijn zoon Ruben bereid gevonden om naar Eindhoven te komen. Dat betekent dat we geen kerkdienst hebben met Pinksteren, maar een bijeenkomst over 2000 jaar Joodse geschiedenis, opgeluisterd met muziek.

Zie hieronder de (ingekorte) recensie van het optreden van Jaap en Ruben Mulder in Alphen aan de Rijn.

Het optreden van Jaap & Ruben Mulder in de Remonstrantse kerk was een groot succes! Jaap Mulder houdt zich bezig met Jiddische cultuur en Balkanmuziek en is een muzikale duizendpoot, alleskunner en verhalenverteller. Deze avond werd hij begeleid door zijn zoon Ruben op piano. Ruben is al net zo’n muzikaal wonder als zijn vader.

2000 Jaar geschiedenis Tijdens deze avond vertelden en beeldden Jaap & Ruben Mulder de geschiedenis van de Joodse bevolking op muzikale wijze uit vanaf de Diaspora, de vernietiging van de tweede tempel in Jeruzalem en de verdrijving van de Joden uit het land, tot vandaag de dag. In deze reis door de tijd vertelde hij veel anekdotes over het ontstaan van de di-verse nummers, die hij daarna virtuoos liet horen op verschillende kla-rinetten. Dat zijn zoon erfelijk belast is, bleek uit zijn muzikale begelei-

7

ding op de piano. De Klezmer muziek (betekenis: kley= werktuig; ze-mer=musiceren) is voortgekomen uit een combinatie van joodse mu-ziek, samen met invloeden van de streek waar de joodse bevolking neerstreek. Zo is de muziek van de Sefardische Joden doorspekt met Middellandse Zee klanken en de muziek van de Asjkenazische Joden werd vermengd met de muziek uit de Balkan. Dat de Joodse samen-levingen zich openstelden voor vermenging van Jiddische muziek met lokale muziekstijlen, zorgde ervoor dat de Joodse bevolking opgeno-men werd in de samenleving en één werd met de lokale bevolking om gezamenlijk nieuwe muziek te maken. 2000 Jaar geschiedenis op zo’n virtuoze manier vertolkt was een genot om naar te luisteren en veel te snel voorbij. Hartelijk dank Jaap en Ruben!!

https://alphen.remonstranten.nl/blog/actueel/optreden-jaap-ruben-mulder-groot-succes/

Margriet Teunissen

VAN HET BESTUUR

VAKANTIE PREDIKANT Van 24 april tot 7 mei is onze predikant met vakantie. Voor dringende zaken kunt u contact opnemen met Willem Stoppelenburg. Normaal is Martijn op donderdag en vrijdag in Eindhoven. Voor een afspraak op deze dagen kunt u hem bellen, maar het liefst mailen.

De betreffende telefoonnummers en mailadressen staan in het adres-boekje en op de website.

Het bestuur

AANKONDIGING 'LEESKRING SILENCE' Maandag 15 mei 20.00-22.00 uur

DoReLu lezen samen Silence van Shusaku Endo: een roman over ge-loof, vervolging en martelaarschap en de persoonlijke keuzes die ge-maakt moeten worden onder uitzonderlijke omstandigheden.

(Een toelichting op het te lezen boek en de verfilming ervan staat in het aprilnummer van Vensters Open.) Martijn Junte

8

THERMOMETER ONDERHOUDSFONDS

Om het grootonderhoud programma uit te kunnen voren is het nodig dat we het doel van € 17.000 dit jaar proberen te halen. Gaarne uw aandacht en bijdragen voor het grootonderhouds-fonds.

Hans Sander, penningmeester

9

KERKZAKEN

KERKMEESTER

Op de algemene jaarlijkse ledenvergadering deelde Meijndert van Alphen mee, dat hij na vele jaren dienstbaar voor onze remonstrantse gemeente zijn werkzaamheden gaat overwegen, activiteiten die zeer vele uren per week van zijn tijd in beslag nemen. Iedereen weet dat en iedereen gunt hem zijn “welverdiende rust”. Ook voor Marijke die eveneens zeer vele uren werk verricht. Er is lang gezocht naar een opvolger… tevergeefs

Meijndert projecteerde op de kerkmuur een indrukwekkende opsom-ming van de werkzaamheden die absoluut noodzakelijk zijn voor het voortbestaan van ons Remonstrants bedrijf aan de Dommelhoef-straat.

En wat nu…

Geopperd werd dat we misschien een commissie kunnen instellen om de werkzaamheden over Remonstranten, Doopsgezinden en andere gebruikers te verdelen. Dus b.v. sleutelbeheer bij commissielid A, onderhoud gebouw lid B, huurdersbegeleiding lid C, schoonmaak lid D. Wie coördineert? Wie is aanspreekpunt? Wie regelt vervangers van de vrijwilligers? ....? Organisatorisch en bestuurlijk een wangedrocht.

Het zal wel allemaal loslopen zoals zo vaak in zulke situaties wordt gedacht. Maar dit keer is het echt vijf voor twaalf. Een oplossing op korte termijn is dringend gewenst.

Ik vroeg het woord en stelde voor om een parttime kerkmeester in dienst te nemen. Tegen betaling uiteraard.

Ik keek na mijn voorstel de zaal in en zag iedereen zwijgen. Geen en-kele reactie. Men dacht kennelijk “la maar lullen die man”. Want dat gaat geld kosten.

Ja, inderdaad een kerkmeester kost per jaar een paar duizend eu-ro….. Onze gemeente zal misschien in plaats van X jaar nog maar X min 1 jaar kunnen bestaan. Maar in die jaren dat we nog bestaan zijn we

10

bevrijd van een belangrijke zorg en kunnen we onze gehele aandacht richten op het remonstrant-zijn.

Ik roep op tot herbezinning.

Jan Rudolph Bienfait

DE KERKTUIN

De oplettende kerkgangers hebben ongetwijfeld opgemerkt dat de achtertuin van ons kerkgebouw veranderd is. Eerst was er een on-doordringbaar oerwoud van Prunus laurocerasus=Laurierkers die bijna alle planten het licht benam; alleen Hedera helix=Klimop groeide er ook in ruime mate. Nu zijn de laurierkersen kort afgezaagd en ook de klimop die de bodem bedekte en over alle struiken heen probeerde te groeien is grotendeels verwijderd. Ineens zijn er andere struiken zicht-baar geworden. Verder zijn er door enkele leden van de tuincommis-sie nieuwe planten geplant (o.a. varens, Ajuga reptans=Kruipend ze-negroen, Helleborus=Nieskruid, Vinca minor=Kleine maagdenpalm, Lamiastrum galeobdolon=Gele dovenetel).

Maar er zijn meer plannen met de tuin. Door achterstallig onderhoud (de tuincommissie hield tot nu toe vooral het terras en de fietsenstal-ling een beetje op orde, het terrein vóór de kerk werd zoveel mogelijk ontdaan van onkruid dat tussen de stoeptegels groeide en aan de bomen werd alleen gezaagd en gesnoeid om heel hinderlijke takken te verwijderen) heeft dit, ondanks de inspanningen van de tuincommissie geleid, tot een uit de krachten gegroeide tuin die er verwaarloosd uit zag.

In overleg met de kerkmeester is besloten om de tuin nu goed aan te pakken. Daarvoor zijn echter nodig: een inventarisatie van wat er moet gebeuren (wat moet weg), een plan (wat willen we) en vrijwilligers die zware klussen willen opknappen (denk aan motorzagen en hakken van wortels voor het verwijderen van bomen, snoeien van heesters, verwijderen van klimop en gedeeltelijk opnieuw leggen van terraste-gels).

We zijn begonnen met de inventarisatie van de problemen. Ik geef ze hier in ’t kort weer.

De achtertuin: ze zijn al genoemd: donker makende en alles verstik-kende laurierkersen die zich ongecontroleerd vermenigvuldigd heb-

11

ben, woekerende klimop, drie coniferen bij de achterdeur waarvan de wortels op enkele plaatsen het terras omhoog drukten. Al deze bo-men, struiken en klimopplanten moesten opgeruimd worden en daar-voor in de plaats moesten er lage planten komen die fleur en kleur aan de achtertuin moesten geven. Dit plan is nu grotendeels uitgevoerd. De direct aan het achterterras grenzende Alchemilla mollis=Fraaie vrouwenmantel en Solidago (Virgaura=Echte guldenroede of Cana-densis=Canadese guldenroede) zijn blijven staan.

De zijtuin annex fietsenstalling: de zijtuin wordt tijdens de kerkdien-sten vooral als fietsenstalling gebruikt. Ook hier is klimop de overheer-sende soort. Deze groeit tegen de muur van de buren op en moet vanwege mogelijke schade aan het dak van de garage continu in toom worden gehouden. Verder groeit klimop over alles wat er staat of ligt, inclusief de betegeling van de fietsenstalling. Als gevolg hiervan is de rand van het terras allang verdwenen. Naast het raam van de predi-kantskamer groeit behalve klimop ook een boom waarvan ik de naam niet weet, maar die zich vanuit worteluitlopers voortplant. Zo mogelijk moeten al deze uitlopers verwijderd worden (‘met wortel en tak’). Een andere woekeraar is de Fallopia japonica =Japanse duizendknoop die tegen de muur staat, maar uitlopers heeft die onder het tegelpad door-lopen en in voegen weer boven komt. In het hoekje bij het hek staan een Aucuba Japonica (gevlekte bladeren) en een Forsythia suspen-sa=Chinees klokje. Tenslotte vermeld ik de Eupatorium cannabinum = Koninginnekruid die als woekeraar ook zijn mannetje staat. Deze plant bloeit in augustus. Aan dit stuk van de tuin wordt nu gewerkt. Voorlo-pig houdt dit werken in het verwijderen van klimop voor zover het te-gen de muur of over de tegels groeit. Over de aanpak van de woeker-bomen en heesters en de verbetering van de zijtuin moet nog worden nagedacht. Door de werking van klimop is de muur los komen te staan van de muur waar het hek in staat. De eerst genoemde muur staat op instorten (een kleine verstoring is voldoende om de muur te laten om-vallen) en dat moet in samenwerking met de buren worden opgelost.

De voor'tuin’: hier staan drie lindebomen die door Els en Fred Palm-boom aan onze gemeente zijn aangeboden. De bomen waren bedoeld als leibomen, maar door ondeskundig onderhoud is de vorm ervan niet goed ontwikkeld. De takken zijn uitgegroeid tot flinke stammen en de kroon is te groot geworden. Om de kroon goed te voeden zijn de wortels op zoek gegaan naar voldoende voeding voor de boom. De wortels zijn zodoende ook onder het fundament van de kerk gekomen en dat is binnen ook te zien in de vorm van – nu nog – minimale scha-

12

de. Maar dat kan zo niet doorgaan. Bovendien is de bestrating voor de kerk ook op veel plaatsen omhoog gedrukt, met het gevolg dat struike-len van de kerkgangers een reëel risico is. De conclusie dat de drie bomen verwijderd moeten worden is onvermijdelijk. Daarom hebben wij 20 december 2016 bij de gemeente Eindhoven een kapvergunning aangevraagd voor deze drie bomen. Deze vergunning is 30 januari 2017 verleend (zaaknummer V16/28135) op voorwaarde dat wij nog zes weken moeten wachten met het kappen teneinde de omwonen-den de kans te geven om bezwaar te maken. Vervolgens moeten wij wachten tot het broedseizoen voorbij is. Dit houdt in dat wij pas na half augustus de bomen kunnen laten kappen. De derde voorwaarde is dat wij een vervangende serieuze boom (de gemeente geeft hiermee aan dat de boom op 1 m hoogte een omtrek van 20 tot 25 cm moet heb-ben) herplanten. De boom moet ongeveer in het midden van de voor-zijde tussen gebouw en de stoep worden geplant. De gemeente Eind-hoven heeft, op onze vraag, aangegeven dat een Amelanchier arbora ’Robin Hill=Krentenboompje een goede keus zou kunnen zijn. Dit boompje bloeit mooi in het voorjaar, heeft een mooie herfstkleur en geeft weinig overlast. De kosten van deze operatie bedragen onge-veer € 5.065 (voor het werk en de boom) + € 318 (voor de leges van de gemeente).

Namens de tuincommissie, Rolf Jesse

De tuincommissie bestaat nu uit Joop Groenenberg, Rolf Jesse, Rian Rensen, Lieneke Reijenga, Riet Snoek, Rolf Treep, Fenny-An Wijnheijmer en Ben van der Zwet.

AANKONDIGINGEN

GELOVEN TE VOET zaterdag 6 mei 10.00 uur

De eerstvolgende geloven - te - voet zal plaatsvinden op zaterdag 6 mei. Alvast even noteren! De organisatie rust bij Guus Réz en Klaas Reijenga. We gaan lopen in de buurt van Den Bosch en verheugen ons nu al op het nuttigen van een Bossche bol van Jan de Groot.

Hier nog even de praktische gegevens op een rijtje: 10.00 uur Start, bij Guus Réz ( Italiëlaan 97 Eindhoven) Daarna moment van samenzijn.

13

Met auto’s naar station Best en van daaruit met de trein naar Den Bosch Wandeling van ongeveer 8 km Brood en water voor onderweg zelf meenemen Wandelschoenen en regenkleding (voor alle zekerheid) Terugweg via Best en Italiëlaan 97

Aanmelden bij Guus Réz (040 242 4451), e-mail: f.rez@onsneteindhoven.nl

REMONSTRANTS VROUWENCONTACT dinsdag 16 mei 13.30 uur

Dinsdag 16 mei is dan de allerlaatste keer dat we samenkomen voor de vakantie. We houden dan onze “Slotmiddag”, die om 13.30 uur zal beginnen.

Dit keer verzamelen we bij Restaurant Velosoof. Dit restaurant ligt vlakbij de kerk n.l. aan de Nachtegaallaan op het voormalig NRE terrein (vanuit de Parklaan richting Kanaal aan de lin-ker kant). Hier kan tegen betaling worden geparkeerd. Restaurant Velosoof Gasfabriek 3 5613 CP Eindhoven

Het is prettig als we op tijd kunnen beginnen omdat er nog meer op het programma staat. Trek gemakkelijke schoenen aan voor een korte maar interessante rondleiding.

Eigen bijdrage is € 10,00 .

Aanmelden i.v.m. rondleiding en catering bij Marli Melse 040-2431231/06-28175464

FILMKRING MIDDEN IN HET LEVEN

In het aprilnummer van Vensters Open werd al aangekondigd: op vrijdag 9 juni sluit MIHL het filmseizoen feestelijk af. Het begint om 15.00 uur met het schilderachtige Nuovomondo en vervolgt om 19.30 uur met het vrolijke Little Miss Sunshine.

Het concrete programma en een korte beschrijving van beide films volgt in het juninummer.

14

COLLECTE

STRAATPASTORAAT

Op 2 april j.l. leidde pastor/diaken Rob Kosterman in de Remonstrant-se kerkdienst de collecte voor de Stichting Open Huis Sint Cathrien in. Op mijn verzoek heeft hij toen ook gesproken over het 'straatpasto-raat', dat in allerlei steden georganiseerd is, maar in Eindhoven nog niet.

Rob is zelf wel actief als straatpastor; ik citeer hem nu: "De straatpas-tor gaat letterlijk de straat op, naar de plekken waar de dak- en thuis-lozen leven, om met hen een relatie op te bouwen. Uit die ontmoetin-gen vloeien afspraken voort. In Eindhoven zijn naar schatting 200 ech-te dak- en thuislozen. Veel van hen lijden aan een of andere vorm van verslaving. Als ze concrete vragen hebben probeer ik hen door te verwijzen naar hulpverlenende instanties, dokter of politie en waar no-dig te bemiddelen als dit contact niet bevredigend verloopt."

Rob heeft eenmaal een viering voor dak- en thuislozen gehouden en ook een uitvaart georganiseerd, toen een van hen overleden was. Hij hoopt het straatpastoraat als officieel deel van zijn functie te mo-gen voortzetten. Wij leven mee!

Cor Jesse

MEI

Op 7 mei zal er gecollecteerde worden voor het Diaconaal Centrum Eindhoven (een toelichting staat in Vensters Open van december 2016).

Op 14, 21, 28 mei en 4 juni zal er gecollecteerd worden voor de Voedselbank Eindhoven. De voedselbank is opgericht in 2005. De hulp is bestemd voor de armste mensen in Eindhoven. Bijkomend doel is om verspilling van voedsel te voorkomen.

De noodhulp is gemiddeld voor 11 maanden. De cliënten krijgen we-kelijks een voedselpakket als aanvulling op hun eigen boodschappen. Wekelijks zetten 150 vrijwilligers zich in voor hun stadgenoten op het distributiecentrum en de 6 uitdeelpunten in Eindhoven. Jaarlijks wor-den er tussen de 20.000 en 25.000 pakketten uitgedeeld.

15

Zie voor meer informatie http://www.voedselbankeindhoven.nl

De diaconiecommissie

VERSLAGEN

INTREDE DIENST DA. AKKE-CLARA THIMM-STELWAGEN

In een volle kerk heeft op 2 april 2017 Akke-Clara Thimm-Stelwagen haar benoeming als predikante van de DGE aanvaard.

Gelezen werden de woorden van de apostel Paulus uit de brief van de Efeziërs 4 :2-6. Hierin schrijft Paulus: “Wees steeds bescheiden, zachtmoedig en geduldig, en verdraag elkaar uit liefde. Span je in om door de samenbindende kracht van de vrede de eenheid te bewaren die de Geest jullie geeft: één lichaam en één geest, zoals jullie één hoop hebben op grond van jullie roeping, één Heer, één geloof, één doop, één God en Vader van allen die boven allen, door allen en in al-len is.”

16

Daarna werd er zowel aan de gemeente, als aan de nieuwe herder en leraar gevraagd om voor Gods aangezicht en in alle openheid “ja” tegen elkaar zeggen. Na de zegen nam Ak-ke-Clara het woord. Het thema van de dienst was: “ik kom bij jou”. Zij las het verhaal van Za-cheüs, de tollenaar, voor uit het evangelie van Lucas, vervolgens een uitleg over dit the-ma.

Het was een feestelijke dienst met mooie liederen, muziek van Bram Busschers en Rob Vis. Na afloop was er een gezellig samenzijn, waar een ieder kennis kon maken met de nieuwe predikante.

Wij wensen Akke-Clara alle goeds toe voor de toekomst.

Ans de Lange-Kragt

17

BIJDRAGEN VAN GEMEENTELEDEN

VLOEKEN IN DE KERK (II)

Wat voorafging: Het meeste vloeken is ruw en onbeheerst taalgebruik. Iedereen vloekt wel eens als hij on-gedurig is of dingen tegen zitten. Het echt vloeken reserveren we voor de machteloze schreeuw dat ons leven waardeloos is en het ge-voel dat we voor niets geleefd heb-ben. Voor de pech die ons treft en de ziekte die ons overkomt is er dan maar één schuldige aan te wijzen en dat is die verschrikkelijke God die mensen naar willekeur doet lijden.

In de psalmen kunnen de vijanden ook begrepen worden als een op-somming van alle dingen die ons tegen zitten en ons leven dreigen te verpesten. Veel psychische onevenwichtigheden zoals depressie vin-den hun oorzaak in het verdringen en opkroppen van neurotische ge-voelens, die in het onderbewuste blijven spoken. Autoritaire personen en dwingende conventies in onze jeugd stelden harde eisen en ver-langden perfectie met veroordeling van alle zwakheid. Ieder mens wil bevestigd worden. Om zich te handhaven werden bijgevolg slechte en zwakke dingen voor strenge opvoeders verborgen. De genezing be-staat er in dat een depressief persoon inziet dat de wereld anders in elkaar steekt. God is niet de projectie van een autoritaire vaderfiguur, die boos en teleurgesteld is als kinderen of ook volwassenen falen.

Psalm 58: 6-8 is een voorbeeld van rancuneuze wrok en gevloek waarin de spuigaten van een emotie tegen de vijanden, als de gepro-jecteerde verpersoonlijking van al die mensen, instituties en alle ex-terne en interne hindernissen, die ons belemmeren echt vrij te zijn, ongecensureerd en ongecontroleerd wijd open worden gezet.

18

God, sla hun tanden stuk in de mond, Breek het gebit van die leeuwen, Heer Zij moeten wegvloeien als weggegooid water Zij moeten vergaan als weggegooid gras dat met voeten getreden wordt, Verslijmen als slakken die smelten Als een miskraam die het zonlicht niet ziet

Een ontlading van de oververhitte ziel, veroorzaakt door de pijn van de tegenslagen waardoor zoveel mensen in het leven getroffen worden. De gelovige mag zich vrij voelen om deze taal te bezigen omdat hij wellicht door schade en schande geleerd heeft te vertrouwen op Gods aanwezigheid. Ondanks alles eindigt zijn schreeuw met het gelovig vertrouwen dat God uiteindelijk recht zal doen.

Dan zegt men: waarachtig rechtvaardigheid loont, Er is werkelijk een God die recht doet op aarde. (vers 12) Job gaat een behoorlijke stap verder en maakt de Eeuwige voor 'gruwel-despoot' uit en bezigt godslasterlijke taal. De schrijver van het boek schrikt terug voor zijn eigen overmoed. Wie is Job dat hij de eeuwige ter verantwoording kan roepen?

Als het er op aankomt verschilt de ‘psychologie’ van de Bijbel niet zo heel veel van de Freudiaanse therapeutische aanpak uit de jaren 70 of misschien kunnen we ook spreken van een ‘psychologica perennis” (de psychologie van alle tijden). De Gestaltpsychologie van Fritz Perls zag in de stoommachine een metafoor voor de menselijk emotie. Als de opgekropte emotie niet door de kleppen kan ontsnappen wordt de druk te hoog en volgt er een catastrofe. Hij promootte catharsis als een recept voor emotionele ontlading. Deelnemers van encounter-groepen en sensitivitytrainingen sloegen de opgekropte emoties van zich af op kussens die een ouder, een dwingende opvoeder of een pestende chef moest representeren. Mattenkloppers werden daarbij niet geschuwd en men moest het uitschreeuwen totdat men niet meer kon. Op de uitputting van het lichaamswerk volgde de bevrijdende snik. Jammer, het werken in groepen liep nog wel eens uit de hand! De hype van de jaren 70 was waarschijnlijk even eenzijdig als het verwerken van leed door het zoeken van stilte in je hart middels medi-tatie, de modegril van de mindfulness nu of de yoga die zich vertakt heeft tot een niet te overziene hoeveelheid rariteiten (power, swing, dieren). Het is altijd weer de overdrijving en de verengde blik van

19

vooral goedkope navolgers, die er voor zorgt dat een nuttige benade-ring zich verkrampt tot eenzijdigheden en botst met de ervaring van het geleefde leven.

Het relaas van de bijbel kenmerkt zich wat dat betreft als een onop-houdelijk zoeken naar evenwicht, waar in opeenvolgende teksten cor-rectie op correctie wordt gestapeld. Ook Prediker, Job en vloekpsal-men horen daarbij. Beide testamenten kennen vervloekingen, weege-roep, gebeden om vergelding en vijandschap tegen het kwaad. Beide getuigen echter ook van de superioriteit van de liefde - voor God en de medemens - als fundament en toetssteen van elk levend geloof. Als God geprezen wordt in kerkdienst en bezinning kan dat nooit, als men tenminste niet in goed gelovigheid wil vervallen, zonder [regelmatig] ook te denken aan de rampspoed en ellende die de aarde getroffen heeft en nog treft en waar we graag de beladen namen aan vast kno-pen van de slag aan de Somme, Auschwitz, Hiroshima, de Goelagar-chipel, de fosforbommen op Vietnamese kinderen, Scebrenica, Aleppo en Mosul. Het geloof aan een goede schepping is geen simpele con-statering. Om dit uit de grond van het hart te kunnen beamen moet men wellicht eerst behoorlijk gevloekt hebben, want een God, die de zee van tranen van de geschiedenis zal uitwissen en de dood, de rouw, de jammerklachten en de pijn ongedaan zal maken volgens het boek openbaring, maakt het de mensheid niet altijd gemakkelijk. Ook dit mooie Bijbels visioen blijft een poging om met de ongrijpbaarheid van ons bestaan en de onuitsprekelijkheid van ons Godsbesef om te gaan.

Ieder streven om iets te zeggen over het mysterie van het Zijn is uit-eindelijk maar brabbelende taal, ook onze verwensingen of gevloek tegen de hemel. God en zijn onnaspeurbare wegen onttrekken zich aan ons bevattingsvermogen en kunnen daarom alleen maar tasten-derwijs in poëzie, allegorie en mystiek aan het woord komen. Onbe-schofte taal uitslaan en vloeken - hoe begrijpelijk ook - in sociale con-tacten is niet geoorloofd, maar vloeken in de kerk, in weerwil van de betekenis van het gezegde, is zeer gewenst. Harry Raap

20

BERICHTEN UIT ZUID-LIMBURG

Secretariaat Remonstrantse Kring Zuid-Limburg: de heer Hub Bos, Brunner Bron 21, 6441 GX Brunssum tel. 045 524 26 18 e-mailadres: h.bos@ziggo.nl

Eenheid in het nodige Vrijheid in het onzekere In alles de liefde

KERKDIENSTEN

Zondag 28 mei 10.30 uur Gemeenschappelijke dienst met Protestantse Gemeente Geleen, Beek, Urmond Voorganger: Prof. dr. F.J. Goud Ontmoetingskerk, Emmaplein 50, Geleen

zie ook: www.remonstranten.org/limburg/

LANDELIJK NIEUWS WEG MET DE BIJBEL, Gids voor vrijzinnig bijbellezen Sigrid Coenradie, Bert Dicou, Anne Claar Thomasson-Rosingh

Een remonstrantse bijdrage aan ‘500 jaar Reformatie’: 500 jaar vrij de Bijbel lezen. Ideaal voor een bijbelgesprekskring in 2017 of 2018.

Het boek is verkrijgbaar bij het Landelijk Bureau voor € 16,50 + ver-zendkosten (vanaf half maart in de webshop).

Voor meer informatie zie: https://www.boekencentrum.nl/weg-met-de-bijbel

21

Vrijdag 9 juni zal er naar aanleiding van dit boek een symposium ge-organiseerd worden. SYMPOSIUM: WEG MET DE BIJBEL Arminius Instituut, Doopsgezind Seminarium en VVP Vrijdag 9 juni 10.30 uur - 16.00 uur Haarlem Kosten: € 25 (studenten € 15). Incl. lunch en hapjes Opgave bij Vera Kok, v.l.m.kok@vu.nl

Voor meer informatie zie: www.arminiusinstituut.nl

PERSONALIA

Mevrouw J.C.A. Mauser-Mulder te Naarden heeft een nieuw telefoon-nummer: 035 631 6127.

AGENDA EINDHOVEN

* betekent: bijeenkomst in de kerk, Dommelhoefstraat 1A, Eindhoven

Mei

zaterdag 6 10.00

Geloven te voet

zie pag. 12

maandag 15 *20.00

Leeskring Silence

zie pag. 7

dinsdag 16 *13.30

Remonstrants Vrouwencontact

zie pag.13

donderdag 18 *12.00

Mannenlunch, inlichtingen bij de heer J.D.B. Veldkamp, tel. 040 243 175

Juni

vrijdag 9 *15.00/19.30

MIHL

zie pag. 13

22

KERKDIENSTEN EINDHOVEN

Op verzoek kan er tijdens de dienst op zondag voor kinderopvang worden gezorgd. Vooraf een telefoontje naar ( 040 241 1992 ) is hiervoor voldoende.

Mei

7 mei

11.00

br. J. Nienhuis collecte: Diaconaal Centrum Eindhoven

DO

14 mei

11.00

ds. M.F.C. Junte collecte: Voedselbank

21 mei

11.00

prof.ds. J.F. Goud collecte: Voedselbank

28 mei

11.00

dr. E. Corsius collecte: Voedselbank

MAALTIJDVIERING

Juni

4 juni

11.00

Jaap & Ruben Mulder collecte: Voedselbank

CONCERT-CONFERENCE PINKSTEREN (zie pag. 6)

Wie niet naar de kerk gaat, kan aan de collecte bijdragen door overmaking van een bedrag op rekening NL 03 ABNA 047 18 46 724 ten name van Remonstrantse Gemeente Eindhoven onder vermelding van het collectedoel.

23

REMONSTRANTSE GEMEENTE EINDHOVEN KERKGEBOUW: Dommelhoefstraat 1A, Eindhoven, tel. 040-2442 393

WEBADRES: http://eindhoven.remonstranten.nl

PREDIKANT: ds. M.F.C. Junte Adres: Westhaven 29, 2801 PJ Gouda tel. 06 2185 9121; e-mailadres: martijnjunte@xs4all.nl

SECRETARIAAT: Mw. M.J. Teunissen, Tourslaan 31, 5627 KW Eindhoven, tel. 040 248 4280 e-mail: margriet.teunissen@12move.nl

FINANCIËLE ADMINISTRATIE: J.G. Sander, Jan Stuytweg 4, 5624 KV Eindhoven, tel. 040 243 3221 e-mail: jgsander@gmail.com REK.NR. NL 03ABNA 047 18 46 724 ten name van Remonstrantse Gemeente te Eindhoven

KRING ZUID-LIMBURG voorzitter: H.W. Overbosch, tel. 043 321 06 25 secretaris: H. Bos, tel. 045 524 26 18 penningmeester: J. Muysken, tel. 043-3500 309

LEDENADMINISTRATIE (a.i.) H.A.M. Raap, Vloeteind 37, 5502 PT Veldhoven, tel. 040 252 87 13 e-mail: harry.raap@iae.nl (adreswijzigingen aan dit adres sturen!)

VENSTERS OPEN REDACTIE: Mw. A.Leunis, H.Raap en mw. F.A.W.I.Wijnheijmer-Kuiper

KOPIJ uiterlijk de 15de van de maand zenden naar: Braambes 2, 5708 DB Helmond (tel. 0492 524 904) of per e-mail (via een bijlage): f.a.wijnheijmer@planet.nl tevens zenden naar harry.raap@iae.nl en a.leunis@upcmail.nl

Voor Zuid Limburg naar: J. Muysken, Laan van Brunswijk 79, 6212 HD Maastricht, tel. 043-3500 309; e-mail: joan.muysken@gmail.com

ABONNEMENT: € 20,00 per jaar (voor leden en vrienden gratis); digitale versie kan gratis worden toegezonden. Overmaken op rekening NL 03 ABNA 047 18 46 724 ten name van Remonstrantse Gemeente te Eindhoven o.v.v. Vensters Open.

24

Afz

en

der:

56

13

EL 1

A