Vennootschapsrecht - Contrast Seminars...4 Vooraf: enkele cijfers 0.0% 5.0% 10.0% 15.0% 20.0% 25.0%...
Transcript of Vennootschapsrecht - Contrast Seminars...4 Vooraf: enkele cijfers 0.0% 5.0% 10.0% 15.0% 20.0% 25.0%...
Minervastraat 5, 1930 Zaventem, T +32 (0)2 275 00 75, F +32 (0)2 275 00 70, www.contrast-law.be
Vennootschapsrecht
Thijs Herremans 9 februari 2017
Knipperlichten 2017
Knipperlicht 1 Genderquota
Knipperlicht 2 Bekendmaking niet-financiële informatie
Knipperlicht 3 Audithervorming
Knipperlicht 4 Schuldeiserbescherming bij BVBA
Knipperlicht 5 Hervorming vennootschapsrecht
3
Genderquota
Inwerkingtreding van genderquota
in raden van bestuur van
genoteerde vennootschappen
Knipperlicht 1 - Genderquota
4
Vooraf: enkele cijfers
0.0%
5.0%
10.0%
15.0%
20.0%
25.0%
30.0%
35.0%
40.0%
45.0%
50.0%
2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017
Evolutie percentage vrouwelijke bestuurders in raden van bestuur van beursgenoteerde ondernemingen
Knipperlicht 1 - Genderquota
Bron: Instituut voor de gelijkheid van vrouwen en mannen
♀
5
Vooraf: enkele cijfers
0.0%
5.0%
10.0%
15.0%
20.0%
25.0%
30.0%
35.0%
40.0%
45.0%
50.0%
2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017
Evolutie percentage vrouwen in directiecomités van beursgenoteerde ondernemingen
Knipperlicht 1 - Genderquota
♀
Bron: Instituut voor de gelijkheid van vrouwen en mannen
• Invoering van genderquota bij
− Economische overheidsbedrijven (Infrabel, NMBS, Proximus, bpost, etc.)
− Nationale Loterij
− Beursgenoteerde ondernemingen (art. 518bis W.Venn.)
= vennootschappen waarvan de effecten zijn toegelaten tot een gereglementeerde
markt
• Geen quota bij directiecomité
• Geen quota bij eventuele dochtervennootschappen
6
Wet van 28 juli 2011 – de QuotawetKnipperlicht 1 - Genderquota
7
Aantal
bestuurders3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
1/3 1.00 1.33 1.67 2.00 2.33 2.67 3.00 3.33 3.67 4.00
Minimum 1 1 2 2 2 3 3 3 4 4
Ten minste één derde van de leden van de raad van bestuur van een ander geslacht dan de overige leden
Afronding naar dichtstbijzijnde geheel getal waar nodig
Aantal bestuurders
3= minimum aantal bestuurders van een bepaald geslacht
Knipperlicht 1 - Genderquota
• Vanaf de eerste dag van het zesde boekjaar dat aanvangt na de
bekendmaking van de quotawet in het BS
− Bekendmaking van de wet: 14 september 2011
− Boekjaar = kalenderjaar quotum van toepassing op 1 januari 2017
• Uitzondering: vanaf de eerste dag van het achtste boekjaar dat aanvangt
na de bekendmaking van de quotawet in het BS voor
− Vennootschappen met free float < 50%
− ‘Kleine’ genoteerde vennootschappen die aan minstens 2 criteria voldoen:
− Gemiddeld aantal werknemers gedurende betrokken boekjaar < 250 personen
− Balanstotaal ≤ 43 MEUR
− Jaarlijkse netto-omzet ≤ 50 MEUR8
Inwerkingtreding van de verplichting Knipperlicht 1 - Genderquota
• Quotum nog niet bereikt en (her)benoeming van persoon van het
meerderheidsgeslacht
• Quotum bereikt en benoeming van persoon van het meerderheidsgeslacht
met als gevolg dat quotum wordt geschonden
Vernietigbare benoemingen
• Voorbeelden
− RvB 5 leden, 4M / 1V – (her)benoeming man
− RvB 5 leden, 5M / 0V – benoeming vrouw
− RvB 4 leden, 3M / 1V – benoeming man
9
Sancties op het niet naleven van de quotumverplichting – 1. nietigheid
nietige benoeming
geldige benoeming
nietige benoeming
Knipperlicht 1 - Genderquota
• Stel: quotum niet bereikt 1 jaar na inwerkingtreding quotumplicht
• Eerstvolgende algemene vergadering stelt een raad van bestuur samen
met respect voor het quotum, of…
Elk voordeel van de bestuurders verbonden aan hun mandaat, financieel
of ander, wordt geschorst (en geen retroactieve toekenning van de
voordelen)
10
Sancties op het niet naleven van de quotumverplichting – 2. schorsing voordelen
Knipperlicht 1 - Genderquota
• Stel: de firma Butsel NV gaat morgen ‘naar de beurs’
− Publieke uitgifte van bv. aandelen of obligaties op een gereglementeerde
markt
• Quotum van toepassing vanaf de eerste dag van het zesde boekjaar dat
aanvangt na de toelating tot de gereglementeerde markt
• Butsel NV’s boekjaar = kalenderjaar
Quotum van toepassing op 1 januari 2023
11
Uitsmijter: IPOKnipperlicht 1 - Genderquota
12
Bekendmaking niet-financiële informatie en informatie inzake diversiteit
Bepaalde CSR-informatie op te
nemen in jaarverslag door
bepaalde grote ondernemingen
Knipperlicht 2 – CSR informatie
• Richtlijn 2014/95/EU
− Wijzigt de ‘Jaarrekeningrichtlijn’
− Bekendmaking van niet-financiële informatie en informatie inzake diversiteit
− ‘CSR-richtlijn’
• Deadline voor omzetting: 6 december 2016
− Wetsontwerp door ministerraad goedgekeurd op 23 december 2016
− Advies van de Raad van State
13
Deadline voor omzetting CSR-richtlijn verstreken
Knipperlicht 2 – CSR informatie
• Doelstelling van de richtlijn:
‘‘het verbeteren van de relevantie, de samenhang en de vergelijkbaarheid van
de informatie die door bepaalde grote ondernemingen en groepen in de EU
wordt gerapporteerd’’
• Verplichtingen van toepassing vanaf het boekjaar dat aanvangt in 2017
Eerste niet-financiële en diversiteitsverklaring in 2018
14
Doelstelling en inwerkingtredingrapporteringsverplichtingen
Knipperlicht 2 – CSR informatie
1. OOB - grote onderneming en personeelsbestand > 500
2. OOB - moederonderneming van een grote groep en personeelsbestand > 500
• OOB
− Genoteerde ondernemingen
− Kredietinstellingen en verzekeringsondernemingen
− Ondernemingen die als zodanig worden aangemerkt door de lidstaten
• Grote onderneming / groep = vervult minstens twee criteria:
− Balanstotaal > 20 MEUR
− Netto-omzet > 40 MEUR
− Gemiddeld personeelsbestand > 250 50015
Toepasselijk op bepaalde organisaties van openbaar belang (OOB)
Knipperlicht 2 – CSR informatie
• Minstens informatie omtrent
− Milieu
− Sociale en personeelsaangelegenheden
− Mensenrechten
− Corruptie en omkoping
• Met inbegrip van
− Bedrijfsmodel van de onderneming
− Beleid en resultaten (comply or explain)
− Voornaamste risico’s en beheer ervan
− Niet-financiële KPI’s16
Niet-financiële verklaring in het (geconsolideerde) bestuursverslag
Knipperlicht 2 – CSR informatie
“in de mate waarin zulks noodzakelijk
is voor een goed begrip van de
ontwikkeling, de resultaten en de
positie van de onderneming alsmede
van de effecten van haar activiteiten”
“Safe harbour” clausule
vrijwaring commerciële positie van
de onderneming
• Bestuursverslag / afzonderlijk verslag
• Flexibiliteit – (inter)nationale of Europese referentiemodellen
− Bv. EMAS,UN Global Compact, OECD Guidelines for Multinationals, ISO
26000,…
− Ministerieel besluit
• Niet-bindende richtsnoeren Europese Commissie
− Lente 2017
• (Beperkte) rol van de commissaris
− Lidstaat kan bijkomende controle opleggen door onafhankelijke assurance-
dienstverlener (niet voorzien in voorontwerp van implementeringswet)17
Wijze van rapportering en controleKnipperlicht 2 – CSR informatie
• Grote genoteerde vennootschappen
• Corporate governance verklaring (jaarverslag) diversiteit en
diversiteitsbeleid m.b.t. bestuurs-, leidinggevende en toezichthoudende
organen
− Bv. leeftijd, geslacht, opleiding, ervaring van de personen, doelstellingen,
implementatie en resultaten van het beleid
− Comply or explain
• (Beperkte) rol van de commissaris
18
DiversiteitsbeleidKnipperlicht 2 – CSR informatie
19
Audithervorming
Grondige hervorming van het
auditlandschap
Knipperlicht 3 – Audithervorming
• Verordening (EU) 537/2014 – de ‘Auditverordening’
− Rechtstreeks van toepassing vanaf 17 juni 2016
− Toepassingsgebied: OOB
• Richtlijn 2014/56EU – wijziging van de ‘Auditrichtlijn’ (2006/43/EG)
− Deadline implementatie in nationaal recht: 17 juni 2016
• “Noodwet” van 29 juni 2016 en Wet van 7 december 2016
• Titel VII W.Venn. (e.a.)
− Algemeen toepassingsgebied
20
Regelgevend kaderKnipperlicht 3 – Audithervorming
• Kwaliteit en transparantie van de audit verbeteren
• Onafhankelijkheid van de revisor
− Belangenvermenging tegengaan
• Vertrouwen van beleggers herstellen
− Financiële crisis legde zwakke plekken bloot in de wettelijke controle van de
(geconsolideerde) jaarrekeningen bij OOB
21
Doelstellingen van de hervormingKnipperlicht 3 – Audithervorming
• Maximale duurtijd van de opdracht van de commissaris
− 9 jaar – 3 x 3 jaar
− Maximum bereikt cooling-off periode van 4 jaar
• Uitzonderlijk:
− 18 jaar – openbare aanbestedingsprocedure
− 24 jaar – college van commissarissen
• Overgangsregeling
− ≥ 20 jaar in functie op 17 juni 2016 17 juni 2020
− 11 – 20 jaar in functie op 17 juni 2016 17 juni 2023
− Andere: regels van toepassing vanaf boekjaar dat start op of na 17 juni 2016
22
OOB – externe rotatie van commissarisKnipperlicht 3 – Audithervorming
• (Ten minste) de vaste vertegenwoordiger van de commissaris
− Mandaat maximaal 6 jaar
− Cooling-off periode van 3 jaar
• Hooggeplaatste personeelsleden
− Passend systeem van geleidelijke rotatie
23
OOB – interne rotatie van commissarisKnipperlicht 3 – Audithervorming
• 7 reeds bestaande verboden diensten aangescherpt
− Zowel bij OOB als niet-OOB
• 5 bijkomende verboden diensten bij OOB
− Bepaalde belastingdiensten, algemeen juridisch advies, loonadministratie,
aanbevelen van, handelen in of inschrijven op aandelen in de vennootschap,
diensten m.b.t. financiering, kapitaalstructuur en –toewijzing,
investeringsstrategie
• Bepaalde uitzonderingen onder voorwaarden
24
Verboden niet-controle dienstenKnipperlicht 3 – Audithervorming
• OOB: honoraria niet-controlediensten max. 70% van de honoraria
controlediensten (vastgesteld bij algemene vergadering)
• Niet-OOB die deel uitmaakt van een groep die verplicht is om
geconsolideerde jaarrekeningen te publiceren
− One-to-one regel behouden
25
Toegelaten niet-controlediensten: kwantitatieve beperking
Knipperlicht 3 – Audithervorming
• OOB auditcomité
• Samenstelling
− 1 onafhankelijk bestuurder bij genoteerde vennootschappen behouden
− Meerderheid onafhankelijke bestuurders bij andere OOB (bv. KI)
− Collectieve deskundigheid m.b.t. ondernemingsactiviteiten
• Nieuwe bevoegdheden
− Gemotiveerde aanbeveling omtrent benoeming commissaris
− De raad van bestuur in kennis stellen van het resultaat van de wettelijke
controle op de (geconsolideerde) jaarrekening + toelichting bijdrage tot de
integriteit van de financiële verslaggeving en rol van het auditcomité26
AuditcomitéKnipperlicht 3 – Audithervorming
• Contractuele clausule die de keuze van de AV beperkt tot bepaalde
auditkantoren
27
Big Four OnlyKnipperlicht 3 – Audithervorming
• Volledige herziening
• °College van toezicht op de bedrijfsrevisoren
28
Publiek toezicht op de bedrijfsrevisorenKnipperlicht 3 – Audithervorming
29
Schuldeiserbescherming bij BVBA
Grondwettelijk Hof spreekt zich uit
over schuldeiserbescherming bij
kapitaalvermindering bij de BVBA
Knipperlicht 4 – SE-bescherming BVBA
30
Schuldeiserbescherming BVBA
• Schuldeiserbescherming bij reële kapitaalvermindering
• BVBA: art. 317 W.Venn – NV: art. 613 W.Venn.
• Zekerheidsstelling voor niet-vervallen schuldvorderingen
Vordering = ontstaan ≠ vervallen
BS K
2 MAANDEN
SE zekerheid eisen
Knipperlicht 4 – SE-bescherming BVBA
AV KG/A-procedure opgestart
• Uitbreiding van art. 613 W.Venn. bij wet 22 november 2013• Vorderingen die het voorwerp uitmaken van een gerechtelijke/arbitrage procedure
Indien de vermindering van het kapitaal geschiedt door een terugbetaling aan de
aandeelhouders of door gehele of gedeeltelijke vrijstelling van de storting van het saldo van
de inbreng, hebben de schuldeisers wier vordering ontstaan is voor de bekendmaking,
binnen twee maanden na de bekendmaking van het besluit tot vermindering van het
kapitaal in de Bijlagen bij het Belgisch Staatsblad, het recht om, niettegenstaande enige
andersluidende bepaling, een zekerheid te eisen voor de vorderingen die op het tijdstip van
die bekendmaking nog niet zijn vervallen en voor de schuldvorderingen waarvoor in rechte
of via arbitrage een bezwaar werd ingesteld vóór de algemene vergadering die zich over de
kapitaalvermindering moet uitspreken.
31
Art. 617, lid 1 W.Venn.
32
Schuldeisersbescherming BVBA
• Arrest Grondwettelijk Hof – 9 juni 2016
− Onderscheid in behandeling (SE NV >< SE BVBA)
= gebaseerd op objectief criterium
≠ redelijk verantwoord
gebrek aan regeling = discriminerend
• Toepassingsgebied beperkt zich tot BVBA
Knipperlicht 4 – SE-bescherming BVBA
33
Hervorming vennootschapsrecht
2017… het jaar van de
fundamentele hervorming van het
vennootschapsrecht(?)
Knipperlicht 5 – Hervorming vennootschapsrecht
34
2017: het jaar van de waarheid (?)Knipperlicht 5 – Hervorming vennootschapsrecht
Teksten publiek midden 2017
• Vereenvoudiging
• Modernisering
• Flexibilisering
• Bescherming derden en minderheidsaandeelhouders
België aantrekkelijk maken als vestigingsland voor zowel binnenlandse
als buitenlandse ondernemingen – competition for corporate charters
competition for quality vs race to the bottom
35
Doelstellingen van de hervormingKnipperlicht 5 – Hervorming vennootschapsrecht
• Vennootschap vs. Vereniging
− Geïntegreerd Wetboek van Vennootschappen en Verenigingen
− Economische activiteiten Onderneming v
− Onderscheidingscriterium: winstuitkering x
• Vennootschapsrechtelijk IPR
− Werkelijke zetel statutaire zetel
• België als aantrekkelijk incorporatieland – export van vennootschapsrecht
• Publieke en genoteerde vennootschappen
− “vennootschap die een publiek beroep op het spaarwezen doet of gedaan
heeft” “genoteerde vennootschap”
36
De hervorming in vogelvluchtKnipperlicht 5 – Hervorming vennootschapsrecht
• Aantal (Belgische) vennootschapsvormen
− † stille en tijdelijke handelsvennootschap; ESV; CVOA; LV; E-BVBA; S-BVBA;
Comm.VA; VSO
• ‘maatschap’ als enige personenvennootschap
• Openbaar – tijdelijk – stil
• VOF – Comm.V.
• CVBA
− Verankering ‘coöperatieve gedachte’
37
VennootschapsvormenKnipperlicht 5 – Hervorming vennootschapsrecht
• BVBA
− Codewoord: flexibilisering
− Afschaffing pluraliteitsvereiste
− Afschaffing concept ‘kapitaal’
• SE-beschermingsmechanismen (bv. dubbele uitkeringstest, oprichtersaansprakelijkheid)
− Grote vrijheid regeling stemrecht
− Optioneel: vrije overdracht aandelen
− Uittreding/uitsluiting ten laste van vennootschapsvermogen
− …
38
BVBA wordt de standaard vennootschapsvorm
Knipperlicht 5 – Hervorming vennootschapsrecht
• NV
− Bedoeld voor grote vennootschappen
− Afschaffing pluraliteitsvereiste
− Dubbel stemrecht mogelijk onder voorwaarden
− Versoepeling statutenwijziging
− Eénhoofdig bestuur
− Ad nutum afzetbaarheid wordt van suppletief recht
− Invoering optioneel duaal bestuursmodel
− …
39
NV wordt voorbehouden aan grote en genoteerde vennootschappen
Knipperlicht 5 – Hervorming vennootschapsrecht
• Verplichte omzetting naar BVBA?
• Overgangsregime?
• Statuten en aandeelhoudersovereenkomsten te herbekijken
• Samenhang met hervorming insolventierecht
40
OvergangsrechtKnipperlicht 5 – Hervorming vennootschapsrecht
• Hof van Cassatie 14 november 2016
− Art. 7 CAO nr. 32bis (behoud van rechten van werknemers bij overgang van
onderneming) individueel schriftelijk akkoord vereist voor aanpassing van
arbeidsvoorwaarden, zelfs bij gunstigere voorwaarden
• Wijziging KMO-regime (‘jaarrekeningrichtlijn) – update (Knipperlichten 2016)
− CBN-advies 2016/3 van 13/04/2016
− Nieuwe jaarrekeningmodellen (website NBB)
moeten worden gebruikt vanaf boekjaar 2016
XBRL neerlegging mogelijk vanaf 1 april 2017
• PP IV – Centraal Strafregister
− Veroordelingen van rechtspersonen 41
Eervolle vermeldingen