Velon CongresVelon Congres

Opleiden in de school en OGO-onderwijsOpleiden in de school en OGO-onderwijs‘‘Leren in een nog krachtiger werkplekleeromgeving’Leren in een nog krachtiger werkplekleeromgeving’

ASKO / EHvA ASKO / EHvA Academische PilotAcademische Pilot

12 maart 200712 maart 2007Henk HendriksHenk Hendriks

Een goede opleidingsschoolEen goede opleidingsschool

Nog beter OGO-onderwijsNog beter OGO-onderwijs

Een nog betere opleiding en Een nog betere opleiding en begeleidingbegeleiding

De beste academische basisschool!?

ProgrammaProgramma

ProjectstructuurProjectmijlpalenRol mentoren

Succesfactoren en valkuilenGesprek

ProjectstructuurProjectstructuur

Drie OGO-basisscholen ASKODe AchthoekDe Mijlpaal

De Willibrord

De EHvADe VU

De AktiviteitSCO Kohnstamminstituut

o.v. Ruud de MoorCentrume.a.

1.200.000 euro / 1/3 deel eigen inzet van middelen

Zeven deelplannenZeven deelplannen

Deelplan A: Ontwikkelen en aanpassen van EHVA curriculum voor de academische basisschool / OGO-opleidingsschool.

Deelplan B: Het ontwikkelen van een onderzoeks- en ontwikkellijn.Deelplan C: Het begeleiden van de studenten ‘nieuwe stijl’.

Deelplan D: Het opleiden van gekwalificeerde OGO-mentoren.Deelplan E: Kenniskring: De veranderingsbekwame leerkracht en

OGO-competenties.Deelplan F: Het ontwikkelen van een OGO-minor door de EHvA.

Deelplan G: Toetsing en Kwaliteitsbewaking.

Extra activiteit: Ruud de Moorcentrum OGO-SBL-competenties

Ontwikkelingsfase deelnemende basisscholenOntwikkelingsfase deelnemende basisscholen

Onderwijsconcept OGOVanaf de start van de school OGO: verschillende fase

Opleiden in de school vast onderdeel / SVIBEigen opleiders en onderwijskundig leiders

Interne organisatie ingericht op structurele begeleiding van studenten

Ontwikkelingsvragen van de school afstemmen op de persoonlijke ontwikkelingsvragen van studenten en medewerkers

Specifieke uitgangspunten en vragenSpecifieke uitgangspunten en vragen

• Uitwerking van werkplekleren, metawerk en profilering

•OGO-minor

• De leerkracht probeert als pedagoog en cultuuroverdrager steeds het dilemma tussen kindgerichtheid en

leerstofgerichtheid te overstijgen

•Wat verstaan wij onder de academische basisschool?

Gezamenlijk overleg over het leren van leerlingenGezamenlijk overleg over het leren van leerlingen Uitwisseling leraren en lerarenopleidersUitwisseling leraren en lerarenopleiders Samen onderzoek doen naar praktische Samen onderzoek doen naar praktische

onderwijsproblemenonderwijsproblemen Samenwerking in de begeleiding van aanstaande lerarenSamenwerking in de begeleiding van aanstaande leraren

Twee complementaire invalshoeken;Twee complementaire invalshoeken;1.1. SchoolontwikkelingSchoolontwikkeling2.2. Ontwikkeling van de opleiding en onderwijsbeleidOntwikkeling van de opleiding en onderwijsbeleid

Professional development schoolProfessional development schoolIs een samenwerkingsverband tussen school en opleiding Is een samenwerkingsverband tussen school en opleiding

met als doel bevordering van de professionele ontwikkeling met als doel bevordering van de professionele ontwikkeling van de beroepsbeoefenaren op elke school.van de beroepsbeoefenaren op elke school.

SchoolontwikkelingSchoolontwikkeling

• Het aanstellen van opleiders in de OGO opleidingsscholen. (werkplekleren).• Het incorporeren van de inhoudelijke OGO-benadering in opleiden in school ter

ontwikkeling van de specifieke ‘OGO’- competenties van de student (interne expertise). • Het uitdragen van de OGO visie, door onder andere samen met de EHvA te werken aan de

professionalisering van zowel nieuw als zittend personeel (OGO minor). (een plezierige, ondersteunende sfeer op school, die uitdaagt tot een verdere professionele ontwikkeling).

• Het aanbieden van een ontwikkelingsperspectief aan hun personeel (een leven lang leren).Competentieleren, ontwikkeling, functiedifferentiatie carrièreplanning, loopbaanontwikkeling.

• Het inventariseren en aanleveren van vraaggestuurde ontwikkel- en onderzoeksvraagstukken vanuit de praktijk van het OGO (kennisontwikkeling vanuit de

ontwikkelvraag).• Het reflecteren en onderzoeken van de eigen werkzaamheden onder andere middels

School Video Interactie Begeleiding (SVIB) en intervisie.• Het voortdurend bezig zijn met kennisontwikkeling (OGO en Opleiden in de school) en het

delen van deze praktijkkennis binnen het team. • Het vervullen van een voorbeeldfunctie voor de andere OGO scholen binnen ASKO en

andere OGO scholen in de regio.

Ontwikkeling van de opleiding en onderwijsbeleid (EHvA)Ontwikkeling van de opleiding en onderwijsbeleid (EHvA)

• Het ontwikkelen van een duidelijke visie ten aanzien van het opleidingsplan, toetsingsplan en borging van kwaliteit.

• Het ontwikkelen van een traject ‘opleiden in school’ met OGO als onderwijsconcept dat bestaat uit het metawerk, het werkplekleren en een deel van de profilering (leerpraktijk

en minor). • Het nadrukkelijk opleiden van studenten (toekomstige leraren) voor scholen die werken

met het concept van OGO.• Het opstellen van een profiel en curriculum (leerplan) voor de opleiders in de school.

• Het verzorgen van een scholingsaanbod aan de opleiders in school.• Het ontwikkelen van een minor, die zowel gevolgd kan worden door studenten als

zittend personeel. • Het leveren van een bijdrage aan de ontwikkeling van de OGO scholen binnen het

bestuur (ASKO) en de regio. • Het verzorgen van een academische (expertise) functie ten behoeve van de OGO

opleidingsschool. Schoolontwikkeling, reflectie op beroep, de opleidingspraktijk, onderzoek en kenniscirculatie staan daarbij centraal.

Kenmerken van krachtige werkplekleeromgevingenKenmerken van krachtige werkplekleeromgevingen

Bron: Theo BergenBron: Theo Bergen

• het leren baseert zich op de eigen ervaring van de ‘leerder’• het is een actief, constructief en deel zelfgestuurd proces

• vindt plaats in de reële werksituatie• gaat over werkelijk problemen uit de toekomstige werkpraktijk als

leerobject

Hoe wordt een krachtige werkplekleeromgeving voor Hoe wordt een krachtige werkplekleeromgeving voor aanstaande leraren vormgegeven?aanstaande leraren vormgegeven?

•De opleiders op school weten niet goed wat de opleiding doet.Zij leiden op een ambachtelijke wijze op en gebruiken hierbij

hun eigen praktijkinzichten• De opleiders op het instituut formuleren hun eigen aanbod

tamelijk los van de schoolpraktijk•Zij refereren naar (nieuwe) theoretische inzichten die niet leven in

de praktijk van een dag op de school.•Voor leraren in opleidingen ontstaan hierdoor twee werelden

Zij moeten beide werelden zien te integreren

conclusieDe condities voor de leraren in opleiding zijn niet krachtig!

Wat is de rol van de mentor bij een krachtige Wat is de rol van de mentor bij een krachtige werkplekleeromgeving?werkplekleeromgeving?

De mentor is de sleutelfiguur in een krachtige De mentor is de sleutelfiguur in een krachtige werkplekleeromgeving.werkplekleeromgeving.

Vijf basisfuncties van de mentor:1. Bewust worden van vaardigheden die van belang zijn voor

onderwijs2. Leren organiseren van onderwijsactiviteiten met als focus de

effecten op de leerling3. Het monitoren van deze onderwijsactiviteiten

4. Het bijstellen van deze onderwijsactiviteiten op basis van reflectie

5. Motiveren en het ontwikkelen van de sterke kanten van de leraar in opleiding

Wat is de rol van de mentor bij een krachtige Wat is de rol van de mentor bij een krachtige werkplekleeromgeving?werkplekleeromgeving?

Type mentor:1. Emotionele ondersteuning en technische korte termijn hulp

2. Gericht op de professionele ontwikkeling van de student3. Gericht op reflectie op de eigen onderwijspraktijk (mentor &

student)

Wat is de rol van de mentor bij een krachtige Wat is de rol van de mentor bij een krachtige werkplekleeromgeving?werkplekleeromgeving?

Wat doen mentoren tijdens het mentorgesprek? (Geldens 2005)• De duur van de gesprekken is rond de 30 minuten

• De gesprekken worden niet duidelijk door de mentor gefaseerd• De gesprekken hebben een duidelijk instructieperspectief en

veel minder een leerperspectief• Er ontstaat in de gesprekken geen dialoog waarin reflectie door

de leraar• Inhoudelijke concrete feedback op gedragsniveau wordt door

de mentor weinig gegeven, wel veel sociale ondersteuning• De mentor refereert niet aan theoretische inzichten, maar

vooral aan de eigenonderwijspraktijk.

Succesfactoren en knelpuntenSuccesfactoren en knelpunten

Type mentorenType mentoren

Reflectie toverwoordReflectie toverwoord

Kwaliteit van de interactie / Kwaliteit van de interactie / dialoogdialoog

Incorporeren in de Incorporeren in de schoolorganisatieschoolorganisatie

School-(ontwikkelings)plan – School-(ontwikkelings)plan – IPB - POPIPB - POP

Aantrekkelijkheid voor studentenAantrekkelijkheid voor studenten

Taakverzwaring !!Taakverzwaring !!

Veranderingscapaciteit van de Veranderingscapaciteit van de school en de medewerkersschool en de medewerkers

Geld op termijn / borgingGeld op termijn / borging

ContinuïteitContinuïteit

Tot slotTot slot

Schoolimprovement en schooldevelopment#

Innovatie

Streetwise en Bookwise

Learning en teaching