Veiligheid in de praktijk def

30
‘Veiligheid in de praktijk: veiligheid bij nieuwbouwprojecten in de procesindustrie’ Door: Peter Qualm Veiligheidkundige 12-06-22

Transcript of Veiligheid in de praktijk def

Page 1: Veiligheid in de praktijk def

‘Veiligheid in de praktijk: veiligheid bij nieuwbouwprojecten in

de procesindustrie’

Door: Peter QualmVeiligheidkundige

1 mei 2023

Page 2: Veiligheid in de praktijk def

01-05-2023 Veiligheid bij nieuwbouw in de Procesindustrie

2

Inhoud

• Introductie• Stellingen• Wetgeving• Organisatie• RITS-principe• Ervaringen uit de praktijk• Vragen

Page 3: Veiligheid in de praktijk def

01-05-2023 Veiligheid bij nieuwbouw in de Procesindustrie

3

Introductie

• Sinds 2008 werkzaam als veiligheidskundige bij All Prevent BV uit Hoogvliet.

• Betrokken geweest bij diverse nieuwbouw projecten, onder andere bij:– Bouw LNG Terminal;– Bouw van een kunststof recycling installatie;– Bouw biovergisting installatie;– Bouw van kolencentrale.

Page 4: Veiligheid in de praktijk def

01-05-2023 Veiligheid bij nieuwbouw in de Procesindustrie

4

Stellingen

• Ook een nieuwbouw project binnen de procesindustrie is niets anders dan een bouwplaats.

• In ongeveer de helft van de ongevallen in de bouw speelt falend management een rol. Dit blijkt uit analyses van ongevallen.(bron: ARBO pocket Veiligheid 2014, uitgeverij Gelling)

Page 5: Veiligheid in de praktijk def

01-05-2023 Veiligheid bij nieuwbouw in de Procesindustrie

5

Wetgeving

• Arbowet 2007

• Art. 3, Arbobeleid;• Art. 5, Risico Inventarisatie & Evaluatie;• Art. 8, Voorlichting en onderricht;• Art. 10, Voorkomen van gevaar voor derden.

Page 6: Veiligheid in de praktijk def

01-05-2023 Veiligheid bij nieuwbouw in de Procesindustrie

6

Wetgeving

• Arbowet 2007

• Verschil tussen werknemers en derden:

• Er is sprake van werknemers, als er middels een arbeidsovereenkomst een hiërarchieke verhouding is;

• Derden kunnen werknemers zijn van andere partijen, denk hierbij aan aannemers, contractors;

• Maar derden kunnen ook bezoekers of leveranciers zijn die het bouwterrein betreden.

Page 7: Veiligheid in de praktijk def

01-05-2023 Veiligheid bij nieuwbouw in de Procesindustrie

7

Wetgeving

• Arbeidsomstandighedenbesluit: Artikel 2.28: Veiligheids- en Gezondheidsplan

• De opdrachtgever zorgt ervoor dat ten aanzien van bouwwerken die voor de veiligheid en gezondheid van werknemers bijzondere gevaren met zich meebrengen als bedoeld in bijlage II bij de richtlijn of een bouwwerk ten aanzien waarvan een melding verplicht is, een Veiligheids- en Gezondheidsplan wordt opgesteld.

Page 8: Veiligheid in de praktijk def

01-05-2023 Veiligheid bij nieuwbouw in de Procesindustrie

8

Bijlage II Arbobesluit Art. 2.28

1. Werken die de werknemers aan gevaren voor bedelving, vastraken of vallen blootstellen…

2. Werkzaamheden die de werknemers blootstellen aan chemische of biologische stoffen…

3. Elk werk met ioniserende straling…4. Werkzaamheden in de nabijheid van hoogspanningskabels…5. Werken waarbij blootstelling aan verdrinkingsgevaar…6. Graven van putten, ondergrondse en tunnelwerken.7. Werkzaamheden met duikuitrusting.8. Werkzaamheden met overdruk.9. Werken waarbij springstoffen worden gebruikt.10. Werken in verband met montage of demontage van zware geprefabriceerde

elementen.11. Niet limitatieve lijst…..

Page 9: Veiligheid in de praktijk def

01-05-2023 Veiligheid bij nieuwbouw in de Procesindustrie

9

Wetgeving• Commentaar op voornoemde wet- en regelgeving (Arbobesluit:

art 2.28 V&G plan)

• In verschillende evaluaties komt naar voren dat de inhoudsbepalingen voor het veiligheids- en gezondheidsplan (V&G-plan) onduidelijk zijn en tot verwarring leiden.

• De relatie met de risico-inventarisatie en -evaluatie (artikel 5 van de wet) is niet altijd duidelijk.

• De opname van bedrijfseigen plannen in één veiligheids- en gezondheidsplan voor de bouwplaats levert problemen op.

• De modellen voor een V&G-plan die in omloop zijn leiden tot plannen die weliswaar voldoen aan de abstracte vormvereisten maar onvoldoende toegesneden zijn op de betreffende bouwplaats.(Bron: http://www.arbozone.nl/4276/artikel-228-veiligheids-en-gezondheidsplan-11#commentaar )

Page 10: Veiligheid in de praktijk def

01-05-2023 Veiligheid bij nieuwbouw in de Procesindustrie

10

Wetgeving

• Arbeidsomstandighedenbesluit: Artikel 2.29: Aanstelling coördinatoren

• Indien in de uitvoeringsfase werkzaamheden worden verricht door:– a. twee of meer werkgevers;– b. één werkgever en één of meer zelfstandigen of– c. twee of meer zelfstandigen,– stelt de opdrachtgever één of meer coördinatoren voor de

ontwerpfase aan en stelt de uitvoerende partij één of meer coördinatoren voor de uitvoeringsfase aan.

Page 11: Veiligheid in de praktijk def

01-05-2023 Veiligheid bij nieuwbouw in de Procesindustrie

11

Wetgeving• Arbeidsomstandighedenbesluit: Artikel 2.31: Taken coördinator voor de

uitvoeringsfase

• De coördinator voor de uitvoeringsfase heeft tot taak om:

a. coördinerend op te treden ten behoeve van V&G betrokkenen;b. de samenwerking tussen alle betrokkenen te coördineren;c. de voorlichting van werknemers op de bouwplaats te coördineren;d. de nodige maatregelen te nemen opdat alleen bevoegde personen de bouwplaats kunnen betreden;e. ervoor te zorgen dat het veiligheids- en gezondheidsplan up-to-date houden, als daar aanleiding toe is;f. aanwijzingen te geven bij afwijkingen van hun verplichtingen als bedoeld onder a en b.

Page 12: Veiligheid in de praktijk def

01-05-2023 Veiligheid bij nieuwbouw in de Procesindustrie

12

Organisatie• Meest gewenste volgorde van werkwijze:1. V&G plan opdrachtgever maken;

– Geef duidelijk aan wat de voerta(a)l(en) voor het project zijn;2. RI&E voor de bouwplaats door opdrachtgever te maken;3. Offerte aanvraag uitzenden;

– Met daarbij een kopie van het V&G plan opdrachtgever;– RI&E van de opdrachtgever.

4. Na gunning opvragen van V&G plan, RI&E en of TRA– Hierbij rekening houdende met het aantal in te zetten contractors;– Laatste auditrapport VCA/SCC inclusief IFR cijfers over de laatste 3 jaar (zou ook

moeten staan in auditrapport);– ID-bewijzen / werkvergunning / A1 verklaring, VCA/SCC certificaten en eventuele

aanvullende vaardigheidsbewijzen (heftruck, veilig aanslaan van lasten etc.);– Verklaring van conformering aan V&G plan opdrachtgever.

Page 13: Veiligheid in de praktijk def

01-05-2023 Veiligheid bij nieuwbouw in de Procesindustrie

13

Organisatie

• 4. Na gunning van de opdracht:– Aannemers zijn verplicht om alle gevraagde gegevens aan te

leveren (ruim) voor aanvang van de werkzaamheden.• Ook eventuele (VCA)certificaten van onderaannemers is de

verantwoordelijkheid van de aannemer;• Alleen een VCA certificaat zegt niets over het veiligheidsbewustzijn

van de betreffende aannemer, IFR geeft in ieder geval een indicatie hierover; (IFR = Incident Frequentie Reeks)

– Rekening houdende met aantal in te zetten contractors.• V&G plan aannemer bij grote aantallen medewerkers;• TRA indien het een klein aantal medewerkers betreft (bijvoorbeeld

< 5 personen (IT, proces engineers etc.)).

Page 14: Veiligheid in de praktijk def

01-05-2023 Veiligheid bij nieuwbouw in de Procesindustrie

14

Organisatie

• 4. Na gunning van de opdracht (vervolg):– ID-bewijzen (EU en non-EU)

• Werkvergunning (non-EU)• A1 verklaring (EU bewijs van sociale verzekering)

– VCA/SCC certificaten/diploma’s• Voor NL en BE zijn VCA registers beschikbaar/toetsen

– Er zijn meerdere gevallen bekend van fraude (Oost EU)• Aanvullende vaardigheidsbewijzen (heftruck etc.)• Let op, als een Verreiker gebruikt wordt als kraan, moet de

bediener ook voldoen aan de gestelde eisen voor vakbekwaamheid. (Bron: Arbeidsomstandighedenregeling: Paragraaf 7.3: Certificatie machinisten hijskranen en funderingsmachines 3e Alinea)

Page 15: Veiligheid in de praktijk def

01-05-2023 Veiligheid bij nieuwbouw in de Procesindustrie

15

RITS

• Regelgeving• Instructie en onderricht• Toezicht• Sanctiebeleid

Page 16: Veiligheid in de praktijk def

01-05-2023 Veiligheid bij nieuwbouw in de Procesindustrie

16

Regelgeving

• Gebruik de RI&E vanuit het V&G plan als basis voor de regels en afspraken tijdens de bouw;

• Draag zorg voor uniformiteit bij uitvoering door de aannemers en subcontractors;

• Maak aantoonbaar dat alle betrokkenen zich conformeren aan de gestelde regels.– Laat bijvoorbeeld een presentielijst tekenen door

de projectleiders van de aannemers tijdens de Kick-Off meeting.

Page 17: Veiligheid in de praktijk def

01-05-2023 Veiligheid bij nieuwbouw in de Procesindustrie

17

Instructie en onderricht• Kick-Off meeting voor projectleiding aannemers en

werfleiders organiseren;– Aantoonbaarheid van aanwezigheid en kennisneming van

regels opdrachtgever;• Kick-Off meeting voor uitvoerenden;– Bij voorkeur door de VG coördinator uitvoeringsfase, zodat het

verhaal bij iedereen hetzelfde is, ook hier aantoonbaarheid borgen;

• Start-werk overleg;• Toolboxen, aanvullend als daar noodzaak toe is.– Bij geconstateerde afwijkingen of extra risico’s.

Page 18: Veiligheid in de praktijk def

01-05-2023 Veiligheid bij nieuwbouw in de Procesindustrie

18

Toezicht

Wie is verantwoordelijk voor het houden van toezicht?

• De leidinggevenden zijn verantwoordelijk voor het houden van toezicht op het gebied van Veiligheid en Gezondheid. Neem dit op in het VG-plan van de opdrachtgever.

• Niet de VG- coördinator uitvoeringsfase, deze coördineert het toezicht. (Arbobesluit, Art. 2.31)

Page 19: Veiligheid in de praktijk def

01-05-2023 Veiligheid bij nieuwbouw in de Procesindustrie

19

Sancties

De zwaarte van de sanctie hangt af van de mate van afwijking / overtreding EN of er sprake is van

recidive.

• De VG coördinator bepaalt of een sanctie van toepassing is en adviseert de projectleider over wijze waarop een sanctie wordt toegepast;

• De projectleider bepaalt de zwaarte van de sanctie, hij is eindverantwoordelijk.

Page 20: Veiligheid in de praktijk def

01-05-2023 Veiligheid bij nieuwbouw in de Procesindustrie

20

Sancties (2)

• Er zijn bij grote projecten zwaardere sancties toegepast, onder andere bij recidive:– Bij 1e overtreding, medewerker terreinontzegging;– Bij 2e overtreding, medewerker en direct leidinggevende

terreinontzegging;– Bij 3e overtreding, aannemer terreinontzegging.

• Het is niet de bedoeling om hierin te scoren, het is beter om alle betrokkenen op te voeden en zich te laten realiseren wat de risico’s kunnen zijn van hun acties.

Page 21: Veiligheid in de praktijk def

01-05-2023 Veiligheid bij nieuwbouw in de Procesindustrie

21

De Praktijk

• Hoe kan je communiceren met anderstaligen?• De meeste Nederlanders spreken ook Engels, echter is dit bij buitenlandse

medewerkers niet altijd het geval.• EU-OSHA heeft een tekenfilmserie waarin niet gesproken wordt, maar wel

alle veiligheidsitems voor de bouwplaats in worden behandelt. Deze zijn te vinden op: http://www.napofilm.net/

• Ik heb onder andere gebruik gemaakt van het napofilmpje “NAPO safe on Site”, de medewerkers die dit filmpje hadden gezien, wisten in ieder geval wat de bedoeling was.

Page 22: Veiligheid in de praktijk def

01-05-2023 Veiligheid bij nieuwbouw in de Procesindustrie

22

De Praktijk

• Werken op hoogte, met hoogwerkers…

• Niet of niet juist aangelijnd, verkeerd gebruik van valgordel;

• In hoogwerkers moet gebruik gemaakt worden van positioneringlijnen i.p.v. lijnen waar een valdemper aan is gemonteerd.

• Bij werken op hoogte juist wel valgordels voorzien van valdemper.

• Maak geen verschil tussen een telehoogwerker en een schaarhoogwerker, dat maakt het voor iedereen overzichtelijk, altijd valbeveiliging.

Page 23: Veiligheid in de praktijk def

01-05-2023 Veiligheid bij nieuwbouw in de Procesindustrie

23

De Praktijk• Ondeugdelijk en beschadigd

materieel…• Elektrisch handgereedschap dient jaarlijks te

worden gecontroleerd, en voorzien van keuringssticker en identificatie.

• Op eerste verzoek van opdrachtgever dienen de keuringscertificaten ter inzage te worden verstrekt.

• Bij defect moet dit direct gemeld worden aan de leidinggevende en ter reparatie worden aangeboden.

• Een defecte machine moet herkenbaar zijn en niet voor gebruik door anderen beschikbaar zijn (label en afvoeren).

• Niet oneindig doorlussen van verlengkabels i.v.m. belasting en warmteontwikkeling.

Page 24: Veiligheid in de praktijk def

01-05-2023 Veiligheid bij nieuwbouw in de Procesindustrie

24

De Praktijk

• Hijsmiddelen…• Ook hier geldt dat alleen

goedgekeurde hijsmiddelen mogen worden gebruikt.

• Zelfgeknutselde hijsmiddelen zijn nooit toegestaan.

Page 25: Veiligheid in de praktijk def

01-05-2023 Veiligheid bij nieuwbouw in de Procesindustrie

25

De Praktijk

• Valgevaar…• Juist als de bouw het einde

nadert, ontstaan gevaren welke niet altijd zijn voorzien, denk hierbij aan het monteren van valhekken bij kooiladders, het plaatsen van roosters en de afwerking …

Page 26: Veiligheid in de praktijk def

01-05-2023 Veiligheid bij nieuwbouw in de Procesindustrie

26

De Praktijk

• Het gebruik van het juiste materieel…

• Gebruik van gereedschap op de wijze waar het voor bedoeld is.

• Nooit elektrische kabels onbeschermd over de rijbaan leggen, dit is vragen om beschadiging.

Page 27: Veiligheid in de praktijk def

01-05-2023 Veiligheid bij nieuwbouw in de Procesindustrie

27

De Praktijk

• Housekeeping…• Een opgeruimde werkplek is

een veilige werkplek.

Page 28: Veiligheid in de praktijk def

01-05-2023 Veiligheid bij nieuwbouw in de Procesindustrie

28

De Praktijk

• Goed voorbeeld doet goed volgen…

• Instrueer uw “eigen” medewerkers om vooral het goede voorbeeld uit te dragen;

• Contractors zullen al snel de “verkeerde” voorbeelden volgen, en geven dan als excuus dat de mensen van de opdrachtgever het ook niet doen/hoeven.

Page 29: Veiligheid in de praktijk def

Vragen?

Page 30: Veiligheid in de praktijk def

Bedankt voor uw aandacht.