Veiligheid, een ramp? Wat u moet weten over de rol van de gemeente en zijn burgemeester op vlak van...

53
Veiligheid, een ramp? Wat u moet weten over de rol van de gemeente en zijn burgemeester op vlak van politie, brandweer, noodplanning en integrale veiligheid VVSG-stafmedewerkers veiligheid

Transcript of Veiligheid, een ramp? Wat u moet weten over de rol van de gemeente en zijn burgemeester op vlak van...

Page 1: Veiligheid, een ramp? Wat u moet weten over de rol van de gemeente en zijn burgemeester op vlak van politie, brandweer, noodplanning en integrale veiligheid.

Veiligheid, een ramp?

Wat u moet weten over de rol van de gemeente en zijn burgemeester op vlak van politie, brandweer,

noodplanning en integrale veiligheid

VVSG-stafmedewerkers veiligheid

Page 2: Veiligheid, een ramp? Wat u moet weten over de rol van de gemeente en zijn burgemeester op vlak van politie, brandweer, noodplanning en integrale veiligheid.

Team politie & veiligheid

Koen Van Heddeghem, coördinator en stafmedewerker lokale politie

Tom De Schepper, stafmedewerker politie & veiligheid

Nadja Desmet, stafmedewerker gemeentelijk veiligheidsbeleid

Marian Verbeek, stafmedewerker bestuurlijke organisatie & politie

Kris Versaen, stafmedewerker

civiele veiligheid

Muriel Burgers, secretariaat

thema’s:• Lokaal integraal veiligheidbeleid • Cameratoezicht• Bestuurlijke politiebevoegdheden• Gemeentelijke administratieve sancties• Lokale noodplanning• Brandweer• Lokale politie (afdeling politiezones)

activiteiten:• lid adviesraad van burgemeesters• overleg met BIZA, kabinetten, VCLP, federale politieraad• verschillende overlegfora, werkgroepen

9 februari 2010 2opleiding secretarissen

Page 3: Veiligheid, een ramp? Wat u moet weten over de rol van de gemeente en zijn burgemeester op vlak van politie, brandweer, noodplanning en integrale veiligheid.

Voor wie werken wij?

heterogeen landschap

- gemeenten (589 België – 308 Vlaanderen)• 174: < 15.000 inw.• 122: 15.000 en 50.000 inw.• 12: > 50.000 inw.

- politiezones (196 België – 118 Vlaanderen)• 35 ééngemeentezones• 83 meergemeentezones • ingedeeld in 5 clusters/verstedelijkingsgraad• ingedeeld in 5 categorieën (<75-<150<300<600>600)

maatwerk noodzakelijk!

9 februari 2010 3opleiding secretarissen

Page 4: Veiligheid, een ramp? Wat u moet weten over de rol van de gemeente en zijn burgemeester op vlak van politie, brandweer, noodplanning en integrale veiligheid.

Wegwijs in de brandweer

Page 5: Veiligheid, een ramp? Wat u moet weten over de rol van de gemeente en zijn burgemeester op vlak van politie, brandweer, noodplanning en integrale veiligheid.

Brandweerorganisatie

• X, Y, Z en C-korpsen

• Opdrachten – Wettelijke opdrachten – Proactie, preventie, preparatie, uitvoering en

evaluatie

• Financiering

9 februari 2010 5opleiding secretarissen

Page 6: Veiligheid, een ramp? Wat u moet weten over de rol van de gemeente en zijn burgemeester op vlak van politie, brandweer, noodplanning en integrale veiligheid.

6opleiding secretarissen

Page 7: Veiligheid, een ramp? Wat u moet weten over de rol van de gemeente en zijn burgemeester op vlak van politie, brandweer, noodplanning en integrale veiligheid.

Gemeente

• Federale bevoegdheid – lokale autonomie

• Burgemeester– Verantwoordelijk voor de openbare veiligheid– Leiding en gezag brandweerkorps– Repressief– Preventief (brandpreventie)– GAS

9 februari 2010 7opleiding secretarissen

Page 8: Veiligheid, een ramp? Wat u moet weten over de rol van de gemeente en zijn burgemeester op vlak van politie, brandweer, noodplanning en integrale veiligheid.

Brandweerhervorming

• 3 niveaus (federaal – zone – gemeente)

• Zoneraad en zonecollege

• Verantwoordelijkheid burgemeester

• Financiering

9 februari 2010 8opleiding secretarissen

Page 9: Veiligheid, een ramp? Wat u moet weten over de rol van de gemeente en zijn burgemeester op vlak van politie, brandweer, noodplanning en integrale veiligheid.

9opleiding secretarissen

Page 10: Veiligheid, een ramp? Wat u moet weten over de rol van de gemeente en zijn burgemeester op vlak van politie, brandweer, noodplanning en integrale veiligheid.

Wegwijs in de noodplanning

Page 11: Veiligheid, een ramp? Wat u moet weten over de rol van de gemeente en zijn burgemeester op vlak van politie, brandweer, noodplanning en integrale veiligheid.

Opdrachten

• Taak burgemeester– Dreiging wegnemen– Noodsituatie bestrijden– Gevolgen te verminderen of weg te nemen– Openbare orde te handhaven of te herstellen

• Algemene coördinatie

• Redactie verschillende noodplannen

9 februari 2010 11opleiding secretarissen

Page 12: Veiligheid, een ramp? Wat u moet weten over de rol van de gemeente en zijn burgemeester op vlak van politie, brandweer, noodplanning en integrale veiligheid.

Middelen

• Middelen van de burgemeester– Afkondiging gemeentelijke fase– Verschillende interventiediensten– Gemeentelijke veiligheidscel– Ambtenaar noodplanning

9 februari 2010 12opleiding secretarissen

Page 13: Veiligheid, een ramp? Wat u moet weten over de rol van de gemeente en zijn burgemeester op vlak van politie, brandweer, noodplanning en integrale veiligheid.

Warme fase

• Aanpak crisis– CP-Ops– Gemeentelijke coördinatiecomité

9 februari 2010 13opleiding secretarissen

Page 14: Veiligheid, een ramp? Wat u moet weten over de rol van de gemeente en zijn burgemeester op vlak van politie, brandweer, noodplanning en integrale veiligheid.

Tot hier de inleiding …

• Kris Versaen – 02/211.56.04– [email protected]

• Publicatie Brandweerzorg

9 februari 2010 14opleiding secretarissen

Page 15: Veiligheid, een ramp? Wat u moet weten over de rol van de gemeente en zijn burgemeester op vlak van politie, brandweer, noodplanning en integrale veiligheid.

Politionele bevoegdheden in de gemeente

Page 16: Veiligheid, een ramp? Wat u moet weten over de rol van de gemeente en zijn burgemeester op vlak van politie, brandweer, noodplanning en integrale veiligheid.

Politionele bevoegdheden in de gemeente

Page 17: Veiligheid, een ramp? Wat u moet weten over de rol van de gemeente en zijn burgemeester op vlak van politie, brandweer, noodplanning en integrale veiligheid.

Schema bevoegdheden burgemeester

Gemeente: belangrijke rol inzake veiligheid (NGW)

Functionele BURGEMEESTER Organiekepolitiebevoegdheden politiebevoegdheden

Politiezone: basispolitiezorg (WGP)

9 februari 2010 17opleiding secretarissen

Page 18: Veiligheid, een ramp? Wat u moet weten over de rol van de gemeente en zijn burgemeester op vlak van politie, brandweer, noodplanning en integrale veiligheid.

Functionele Politionele bevoegdheden in de gemeente

• Inleiding

• Gemeente bestuurlijke politiebevoegdheid

• Organen bestuurlijke politiebevoegdheid– Gemeenteraad– Burgemeester

9 februari 2010 18opleiding secretarissen

Page 19: Veiligheid, een ramp? Wat u moet weten over de rol van de gemeente en zijn burgemeester op vlak van politie, brandweer, noodplanning en integrale veiligheid.

Inleiding- Historiek (1)

• ‘Politie’ en ‘politiek’ < oudgrieks ‘polis’(burcht, stad, staat)

• Politie: 2 betekenissen– Politie (ruim): handhaving van openbare orde

(NGW)– Politie (eng): fysieke personen, politiekorps die

politietaken uitoefenen (WGP)

9 februari 2010 19opleiding secretarissen

Page 20: Veiligheid, een ramp? Wat u moet weten over de rol van de gemeente en zijn burgemeester op vlak van politie, brandweer, noodplanning en integrale veiligheid.

Inleiding – Historiek (2)

• Basis: Revolutionaire decreten 1789 en 1790• Decreet 14/12/1789: opdracht gemeenten: ‘een goede

politie te verzekeren, met name over de zindelijkheid, de gezondheid, de veiligheid en de rust op openbare wegen en plaatsen en in openbare gebouwen’ Meer bepaald, en voor zover de aangelegenheden niet buiten de bevoegdheid van de gemeenten is gehouden, worden de volgende zaken van politie aan de waakzaamheid en het gezag van de gemeenten toevertrouwd:

– 1. alles wat verband houdt met een veilig en vlot verkeer op openbare wegen, straten, kaden en pleinen, hetgeen omvat

– 2. het tegengaan van inbreuken op de openbare rust, – 3. het handhaven van de orde op plaatsen waar veel mensen samenkomen– 4. het toezicht op een juiste toemeting bij het slijten van waren (waarvoor meeteenheden of

meetwerktuigen gebruikt worden) en op de hygiëne van openbaar te koop gestelde eetwaren– 5. het nemen van passende maatregelen om rampen en plagen te voorkomen– 6. het verhelpen van hinderlijke voorvallen waartoe rondzwervende kwaadaardige of woeste

dieren aanleiding kunnen geven; – 7. het nemen van de nodige maatregelen, inclusief politieverordeningen, voor het tegengaan

van alle vormen van openbare overlast.

9 februari 2010 20opleiding secretarissen

Page 21: Veiligheid, een ramp? Wat u moet weten over de rol van de gemeente en zijn burgemeester op vlak van politie, brandweer, noodplanning en integrale veiligheid.

Gemeente: bestuurlijke politiebevoegdheid (1)

1989: integratie in artikel 135, § 2 NGW: – Inhoud nooit opgeheven– Basisprincipe: Gemeente algemene bestuurlijke

politiebevoegdheid– Handhaven van openbare orde: dwingende opdracht,

verplichting!– Tekortkomingen: gemeente aansprakelijkheid

• Artikel 1382 BW (fout, schade, causaal verband)• Decreet van 10 Vendémiaire jaar IV (1795): vermoeden van

aansprakelijkheid bij schade door samenscholingen > gemeente alle nodige maatregelen nemen

9 februari 2010 21opleiding secretarissen

Page 22: Veiligheid, een ramp? Wat u moet weten over de rol van de gemeente en zijn burgemeester op vlak van politie, brandweer, noodplanning en integrale veiligheid.

Gemeente: bestuurlijke politiebevoegdheid (2)

Openbare orde: wetgever niet omschreven• traditioneel 3 componenten:

– openbare rust (afwezigheid wanorde en onlusten)

– openbare veiligheid (o.a. veilig verkeer, verlichten openbare plaatsen, bouwvallige gebouwen, (brand-)preventie)

– openbare gezondheid (o.a. afwezigheid van ziekten, hygiëne, kwalitatief leefmilieu, zorg voor riolering en afwatering )

• GAS-wet 1999: openbare overlast (o.a.urineren, wildparkeren) – geen definiëring door wetgever

9 februari 2010 22opleiding secretarissen

Page 23: Veiligheid, een ramp? Wat u moet weten over de rol van de gemeente en zijn burgemeester op vlak van politie, brandweer, noodplanning en integrale veiligheid.

Gemeente: bestuurlijke politiebevoegdheid (3)

Bestuurlijke politie gerechtelijke politie

!!Onderscheid belangrijk ivm bevoegdheden en verantwoordelijkheden/gezag

Bestuurlijke politie Gerechtelijke politie

Bestuurlijke politieoverheden Gerechtelijke politieoverheden

Gemeente – burgemeester

Provincie – gouverneur

Federaal – minister BIZA

procureurs des Konings, onder-zoeksrechter

minister van Justitie

9 februari 2010 23opleiding secretarissen

Page 24: Veiligheid, een ramp? Wat u moet weten over de rol van de gemeente en zijn burgemeester op vlak van politie, brandweer, noodplanning en integrale veiligheid.

Gemeente: bestuurlijke politiebevoegdheid (4)

Taken Bestuurlijke politie Taken Gerechtelijke politie

Toezicht op naleving van politiewetten en gemeentelijke politieverordeningen nemen van regulerende maatregelen die noodzakelijk zijn om maatschappelijk orde te beschermen voorkomen van overtredingen, ongevallen, rampen en ziekten beschermen van goederen en personen en het verlenen van hulp aan iedereen die in nood verkeert

vaststelling inbreuken en opsporing van daders doel: bestraffing van iedereen die misdrijf pleegt optreden bij misdrijf

Preventieve, hulpverlenende taak, zo nodig repressief (dwang)

repressief

9 februari 2010 24opleiding secretarissen

Page 25: Veiligheid, een ramp? Wat u moet weten over de rol van de gemeente en zijn burgemeester op vlak van politie, brandweer, noodplanning en integrale veiligheid.

Gemeente: bestuurlijke politiebevoegdheid (5)

• Wat? maatregelen waarover de organen v/d gemeente (raad, burgemeester) beschikken voor vrijwaren en herstellen openbare orde:

− Beslissing nemen die concrete situatie van personen wijzigen− Reglementair karakter of een concreet geval regelen− Beperkingen persoonlijke rechten/vrijheden door bestuurlijke

overheid− Politiediensten voor uitvoering

• Voorbeelden: − Burgemeester laat bij betoging voertuigen wegslepen− wijkagent geeft preventietips tegen inbraken/verkeersklas− Bij openbare dronkenschap iemand opsluiten in cel

9 februari 2010 25opleiding secretarissen

Page 26: Veiligheid, een ramp? Wat u moet weten over de rol van de gemeente en zijn burgemeester op vlak van politie, brandweer, noodplanning en integrale veiligheid.

Gemeente: bestuurlijke politiebevoegdheid (6)

• Toepassingsgebied:– Beperkt tot (materiële) openbare orde – Geen morele openbare orde (bijv. minderjarigen in dancing, alcohol/drugs

in dancing) behalve indien weerslag op materiële openbare orde– Niet optreden indien bijzondere wetgeving (tenzij voorzien is)

• Bijv. drugswet (1921), wet kansspelen (1999), wet zedelijke bescherming jeugd (1960), wet openingsuren (2006) = bijzondere bestuurlijke politie

– Niet optreden omwille van esthetische of economische redenen, bevordering toerisme, bescherming gemeentefinanciën

– Geen regels op het beheer van private domein– Wel discretionaire bevoegdheid: alle maatregelen nemen om doel te

bereiken. bijv. burgemeester kan zijn uitvoerende politiebevoegdheid uitoefenen op basis van NGW

9 februari 2010 26opleiding secretarissen

Page 27: Veiligheid, een ramp? Wat u moet weten over de rol van de gemeente en zijn burgemeester op vlak van politie, brandweer, noodplanning en integrale veiligheid.

Gemeente: bestuurlijke politiebevoegdheid (6)

Algemene bestuurlijke politie Bijzondere bestuurlijke politie

• NGW

• niet alle gedragingen in regelgeving vastleggen

• handhaving openbare orde op algemene manier

• houden geen verband met uitoefening welbepaalde activiteit

•Discretionaire bevoegdheid

•als gemeentelijk orgaan

•aansprakelijkheid gemeente

• bijzondere wetgeving/sectoraal

• gedragingen precies vastgelegd in verboden en geboden

• handhaving openbare orde in bijzondere domeinen (milieu, wegverkeer, stedenbouw, begraafplaatsen vreemdelingen, ambulante handel, openingsuren, nachtwinkels

• ook andere doelen dan openbare orde: esthetiek, economische, morele orde, openbare zedelijkheid

• toegewezen/gebonden bevoegdheid

• als orgaan v/h centrale bestuur

• aansprakelijkheid centrale bestuur

Page 28: Veiligheid, een ramp? Wat u moet weten over de rol van de gemeente en zijn burgemeester op vlak van politie, brandweer, noodplanning en integrale veiligheid.

Gemeente: bestuurlijke politiebevoegdheid (6)

Functionele politiebevoegdheden Organieke politiebevoegdheden

• bevoegdheden om openbare orde te handhaven (ruime zin )

• Uitoefening politiezorg in normatieve, uitvoerende dimensie (verordenen, vergunnen, verbieden en gebieden), desnoods via dwang

• Nieuwe gemeentewet (NGW) – art. 135§2

• niveau gemeente

• burgemeester ten volle bevoegd

• door politiehervorming niet veranderd !!!

• bevoegdheden die samenhangen met organisatie en beheer lokale politiekorps (enge zin)

• tucht, gezag korpschef, begroting, personeel, patrimonium, …

• Wet geïntegreerde politie (WGP)

• niveau politiezone

• burgemeesters in politiecollege

• door politiehervorming grondig gewijzigd!! (vroeger NGW)

9 februari 2010 28opleiding secretarissen

Page 29: Veiligheid, een ramp? Wat u moet weten over de rol van de gemeente en zijn burgemeester op vlak van politie, brandweer, noodplanning en integrale veiligheid.

Gemeente: organen bestuurlijke politiebevoegdheid (7)

• gemeenteraad: bepaalt regels (art. 119 NGW) – uitz. burgemeester

• burgemeester: voert regels uit (art. 133 NGW)Niet: college burg & schepenen: enkel bijzondere

bestuurlijke politiebevoegdheden, bijv.• Artikel 130 NGW politie over de vertoningen

• Artikel 130bis NGW: tijdelijke politieverordeningen wegverkeer

• Artikel 119bis NGW: sancties opleggen (GAS)

9 februari 2010 29opleiding secretarissen

Page 30: Veiligheid, een ramp? Wat u moet weten over de rol van de gemeente en zijn burgemeester op vlak van politie, brandweer, noodplanning en integrale veiligheid.

Organen: gemeenteraad (1)

• Bevoegd voor opstellen politieverordeningen (art. 119 NGW)

• Algemene politieverordening of reeks – Bijv. Politieverordening kermis

• Niet in strijd met wetten & decreten

• Wat? artikel 135 §2 NGW

9 februari 2010 30opleiding secretarissen

Page 31: Veiligheid, een ramp? Wat u moet weten over de rol van de gemeente en zijn burgemeester op vlak van politie, brandweer, noodplanning en integrale veiligheid.

Organen: gemeenteraad (2)

• Keuze bestraffing van politieverordening: – Politiestraffen OF– Gemeentelijke administratieve sancties (GAS)– Herstel van overtreding bevelen/ kosten overtreder

• Administratieve sancties 4 types:– Administratieve geldboete : max. 250 €– Administratieve schorsing van toelating/vergunning– Administratieve intrekking van een vergunning/

toelating– Tijdelijke of definitieve sluiting inrichting

9 februari 2010 31opleiding secretarissen

Page 32: Veiligheid, een ramp? Wat u moet weten over de rol van de gemeente en zijn burgemeester op vlak van politie, brandweer, noodplanning en integrale veiligheid.

Organen: Burgemeester (1)

• Verantwoordelijke overheid bestuurlijke politie (art. 133 NGW)

• Uitvoerende bevoegdheid

• Verordenende bevoegdheid (uitz. !)

• Vorderende bevoegdheid/ handhaving openbare orde

• Officier bestuurlijke politie

9 februari 2010 32opleiding secretarissen

Page 33: Veiligheid, een ramp? Wat u moet weten over de rol van de gemeente en zijn burgemeester op vlak van politie, brandweer, noodplanning en integrale veiligheid.

Organen: Burgemeester (2)

Bestuurlijke politiebevoegdheid art. 135§2

uitvoerende bevoegdheid 133 NGW• belast met uitvoering van politiewetten, politiedecreten, politieverordeningen en politiebesluiten

• bevoegdheid delegeren aan schepen (onder zijn verantwoordelijkheid)

• in besluit geen strafbepalingen opnemen bij niet-naleving bevelen

• actiemiddelen:– optreden via toelatingen of weigeringen/voorwaarden stellen vb. stoet

– ambtshalve maatregelen nemen en bevelen geven vb. afbraak gebouw

– bevelen geven of verbodsbepalingen

• hoorplicht/proportionaliteit (maximaal OO – rechten burgers minimaal)

Page 34: Veiligheid, een ramp? Wat u moet weten over de rol van de gemeente en zijn burgemeester op vlak van politie, brandweer, noodplanning en integrale veiligheid.

Organen: Burgemeester (3)

Bestuurlijke politiebevoegdheid art. 135§2

uitvoerende bevoegdheid 134ter NGW- specifieke bevoegdheid voor bepaalde situaties ( via GAS-wet)

- aanvullende bevoegdheid: indien geen andere wetgeving zelfde bereikt

- burgemeester expliciet de bevoegdheid om een instelling te sluiten of vergunning te schorsen onder volgende voorwaarden:

wanneer elke vertraging een ernstig nadeel zou kunnen berokkenen wanneer de voorwaarden van de uitbating of van de vergunning niet worden nageleefdbekrachtiging op het eerstvolgende CBS maximum drie maanden overtreder mogelijkheid tot verweer

Page 35: Veiligheid, een ramp? Wat u moet weten over de rol van de gemeente en zijn burgemeester op vlak van politie, brandweer, noodplanning en integrale veiligheid.

Organen: Burgemeester (4)

Bestuurlijke politiebevoegdheid art. 135§2

uitvoerende bevoegdheid 134quater NGW- specifieke bevoegdheid voor bepaalde situaties ( via GAS-wet)

- aanvullende bevoegdheid: indien geen andere wetgeving zelfde bereikt

- burgemeester expliciet de bevoegdheid om een instelling te sluiten onder volgende voorwaarden:

 indien de openbare orde rond een voor het publiek toegankelijke inrichting wordt verstoord door gedragingen in die inrichtingbekrachtiging op het eerstvolgende CBS maximum drie maanden hoorplicht overtreder

−Voorbeeld: krantenartikel Ledegem

Page 36: Veiligheid, een ramp? Wat u moet weten over de rol van de gemeente en zijn burgemeester op vlak van politie, brandweer, noodplanning en integrale veiligheid.

Organen: Burgemeester (4)

Bestuurlijke politiebevoegdheid art. 135§2

verordenende bevoegdheid 134 NGW- burgemeester uitzonderlijk politieverordening maken (ipv GR)

- burgemeester in de plaats van gemeenteraad

- niet delegeerbaar

- voorwaarden:- oproer, kwaadwillige samenscholing, ernstige stoornis openbare rust, onvoorzien gebeurtenissen

- spoedeisend: geen tijd om gemeenteraad bijeen te roepen

- bij uitstel gevaar of schade voor inwoners

- gemeenteraad inlichten/ bekrachtiging

- motiveringsplicht

Page 37: Veiligheid, een ramp? Wat u moet weten over de rol van de gemeente en zijn burgemeester op vlak van politie, brandweer, noodplanning en integrale veiligheid.

Organen: Burgemeester (5)

Bestuurlijke politiebevoegdheid art. 135§2

Vorderende bevoegdheid 42- 43 WGP- burgemeester zorgt voor handhaving openbare orde in gemeente

- beschikt hiervoor over lokale politie

- kan bevelen, onderrichtingen en richtlijnen geven aan lokale politie (art.42 WGP) – korpschef licht politiecollege in

- kan de federale politie/leger vorderen (art. 43 WGP) in bepaalde situaties

- recht van uiteendrijving (art. 22, 31 , 32 WPA)

- burgemeester is officier van bestuurlijke politie (art. 4 WPA)- onderstrepen van de maatregelen die politieoverheid kan nemen/uitvoeren

-bijv. ontruiming gebouwen, fouillering9 februari 2010 37opleiding secretarissen

Page 38: Veiligheid, een ramp? Wat u moet weten over de rol van de gemeente en zijn burgemeester op vlak van politie, brandweer, noodplanning en integrale veiligheid.

Schema bevoegdheden burgemeester

Gemeente: belangrijke rol inzake veiligheid (NGW)

Functionele BURGEMEESTER Organiekepolitiebevoegdheden politiebevoegdheden

Politiezone: basispolitiezorg (WGP)

9 februari 2010 38opleiding secretarissen

Page 39: Veiligheid, een ramp? Wat u moet weten over de rol van de gemeente en zijn burgemeester op vlak van politie, brandweer, noodplanning en integrale veiligheid.

9 februari 2010

Lokaal integraal veiligheidsbeleid

Page 40: Veiligheid, een ramp? Wat u moet weten over de rol van de gemeente en zijn burgemeester op vlak van politie, brandweer, noodplanning en integrale veiligheid.

Lokaal integraal veiligheidsbeleid

Waarom een LIVB?

Veiligheid is een basisbehoefte.

Veiligheid is een noodzakelijke voorwaarde voor het functioneren van de samenleving.

Veiligheid is één van de belangrijkste toetsstenen voor de kwaliteit van het bestaan.

De kwaliteit van wonen, werken en leven in de gemeente wordt in hoge mate bepaald door het niveau van veiligheid.

Cruciale rol van de gemeenten als coördinator, motivator en facilitator ….9 februari 2010 40opleiding secretarissen

Page 41: Veiligheid, een ramp? Wat u moet weten over de rol van de gemeente en zijn burgemeester op vlak van politie, brandweer, noodplanning en integrale veiligheid.

Lokaal integraal veiligheidsbeleid

Onveiligheid

Drie elementen zijn hierbij belangrijk:-De objectieve of feitelijke (on)veiligheid-De subjectieve (on)veiligheid of de (on)veiligheidsgevoelens-De mogelijke (on)veiligheid of (on)veiligheidsrisico’s

Onveiligheid is ruimer dan ‘criminaliteit’ of strafbare feiten. Ook andere verstoringen of aantastingen van het maatschappelijk leven worden in beschouwing genomen (leefbaarheid, samenleven…).

De termen “veiligheid” en “leefbaarheid” in combinatie met elkaar gebruikt!

9 februari 2010 41opleiding secretarissen

Page 42: Veiligheid, een ramp? Wat u moet weten over de rol van de gemeente en zijn burgemeester op vlak van politie, brandweer, noodplanning en integrale veiligheid.

Lokaal integraal veiligheidsbeleid

De termen “veiligheid” en “leefbaarheid” in combinatie met elkaar gebruikt!

Sinds de invoering en de evolutie van de strategische veiligheids- en preventieplannen, de stadscontracten (federaal grootstedenbeleid), de GAS-wetgeving, gemeenschapswachten… tools voor een stedelijke/gemeentelijke inbreng en aanpak.

+ verruiming van ‘veiligheid’ en ‘veiligheidsbeleid’: onveiligheidsgevoelens, leefbaarheid, overlast (fysieke en sociale), samenlevingsproblemen, openbare orde, netheid, welzijn… monopoliepositie politie en justitie burgemeester als regisseur (integrale veiligheid)

9 februari 2010 42opleiding secretarissen

Page 43: Veiligheid, een ramp? Wat u moet weten over de rol van de gemeente en zijn burgemeester op vlak van politie, brandweer, noodplanning en integrale veiligheid.

Lokaal integraal veiligheidsbeleid

Lokaal integraal en geïntegreerd veiligheidsbeleid

Integraal =

Volledig, alles omvattend.= erkenning dat onveiligheid vele deelaspecten kent: omgevingsfactoren, sociale factoren, menselijke factoren, dader- en slachtofferkenmerken… Zowel focus op de doelgroep, het proces, het product als de actoren.

Dit impliceert een uitbreiding van het aantal partners waarmee wordt samengewerkt, buiten de traditionele strafrechtelijke en bestuurlijke handhaving.

9 februari 2010 43opleiding secretarissen

Page 44: Veiligheid, een ramp? Wat u moet weten over de rol van de gemeente en zijn burgemeester op vlak van politie, brandweer, noodplanning en integrale veiligheid.

Lokaal integraal veiligheidsbeleid

Geïntegreerd =Noodzakelijke samenwerking van alle betrokken actoren om te komen tot een gezamenlijke probleemoplossing. MAW een integrale en geïntegreerde benadering van veiligheid is een benadering waarbij volgende begrippen worden samengebracht:

multilevel, multi-actor en ‘good governance’. Dit alles gebaseerd op de veiligheidsketen (proactie, preventie, reactie met repressie en nazorg). Verschillende fasen en verschillende actoren.

Gevolg: het monopolie van politie en justitie wordt in dit kader meer en meer doorbroken.

9 februari 2010 44opleiding secretarissen

Page 45: Veiligheid, een ramp? Wat u moet weten over de rol van de gemeente en zijn burgemeester op vlak van politie, brandweer, noodplanning en integrale veiligheid.

Lokaal integraal veiligheidsbeleid

Geïntegreerde aanpak

I ntegraal Beleid

PROBLEEM ! Integrale veiligheid

1 probleem vele facetten

Vele facetten vele oplossingspistes

Vele pistes afstemming noodzakelijk!

9 februari 2010 45opleiding secretarissen

Page 46: Veiligheid, een ramp? Wat u moet weten over de rol van de gemeente en zijn burgemeester op vlak van politie, brandweer, noodplanning en integrale veiligheid.

Lokaal integraal veiligheidsbeleid

Lokale integrale veiligheid =

-een geheel van beleidsmaatregelen die op een systematische, samenhangende en duurzame wijze de veiligheid, de openbare orde, de leefbaarheid, de netheid en het welzijn verhogen op lokaal vlak, rekening houdend met de levende noden en behoeften op buurtniveau.- een gedeelde verantwoordelijkheid structurele aanpak ipv symptoomgericht en ad hoc beleid

2 belangrijke componenten van ‘integrale veiligheid’:-samenwerking tussen diverse partners -de verschillende aspecten van de veiligheidsketen

In theorie: regie door de burgemeester (of schepen van veiligheid)Binnen de administratie: een coördinator integrale veiligheid, een ambtenaar integrale veiligheid…

LIVB = Impulsbeleid

9 februari 2010 46opleiding secretarissen

Page 47: Veiligheid, een ramp? Wat u moet weten over de rol van de gemeente en zijn burgemeester op vlak van politie, brandweer, noodplanning en integrale veiligheid.

Lokaal integraal veiligheidsbeleid

De rol van de gemeente inzake integrale veiligheid

•De bestaande veiligheidsplannenDe huidige geïntegreerde veiligheidscyclus omvat verschillende veiligheidsplannen:

2 politieplannen: Nationaal veiligheidsplan (2008-2011) en Zonaal veiligheidsplan (2009-2012)2 bestuurlijke plannen: Kadernota integrale veiligheid (2004) en Lokaal integraal veiligheidsplan (?)

102 steden en gemeenten: Strategische veiligheids- en preventieplannen (2007-2010)

•Verschillende beleidsdomeinen en sectoren laten samenwerken

•Veel uitdagingen!

MAATWERK

9 februari 2010 47opleiding secretarissen

Page 48: Veiligheid, een ramp? Wat u moet weten over de rol van de gemeente en zijn burgemeester op vlak van politie, brandweer, noodplanning en integrale veiligheid.

Lokaal integraal veiligheidsbeleid

Hoe een LIVB opmaken is:-Niet wettelijk bepaald-Geen subsidies-Het opmaken van een LIVplan is geen verplichting-…

Impulsbeleid via de FOD Binnenlandse Zaken (Directie Lokale Integrale Veiligheid):-Handleiding ‘naar een lokaal integraal veiligheidsbeleid’-Leernetwerk LIVB-Pilootproject Halle: opstellen LIVP-Project LIVB-consult

Door dit impulsbeleid: veel varianten, veel verschillende snelheden, verschillende IV-realiteiten…

LIVB = Impulsbeleid

9 februari 2010 48opleiding secretarissen

Page 49: Veiligheid, een ramp? Wat u moet weten over de rol van de gemeente en zijn burgemeester op vlak van politie, brandweer, noodplanning en integrale veiligheid.

Lokaal integraal veiligheidsbeleid

HET functieprofiel van de coördinator IV bestaat niet.

Kritieke succesfactoren:•Hoog in het organogram – faciliteert transversaal en integraal werken•Valt best onder de burgemeester en niet onder politie•Ervaring hebben in het veiligheidswezen •Beschikken over een zekere assertiviteit•Beschikken over beslissingsbevoegdheid •Bekleedt best geen politiek mandaat•Coördineren en zelf niet uitvoeren

Deze functie verschilt sterk van gemeente tot gemeente….(nieuwe aanwerving versus ‘erbij nemen’)

9 februari 2010 49opleiding secretarissen

Page 50: Veiligheid, een ramp? Wat u moet weten over de rol van de gemeente en zijn burgemeester op vlak van politie, brandweer, noodplanning en integrale veiligheid.

Lokaal integraal veiligheidsbeleid

Eind 2009 VVSG-bevraging bij de 308 Vlaamse burgemeesters.

Doel: zicht krijgen op ‘wie IV toepast’ in de ruime zin van het woord + ervaringen met werken volgens het concept van IV.

118 respondenten 48 IV (40%)Bij ½ middelen hiervoor voorzien op de begroting80% maakt deel uit van een meergemeente PZ60% LIVP (verschillende termijnen: 12% jaarlijks, 40% 4-jaarlijks, 20,5% 6-jaarlijks)Regisseur: 44% burgemeester, 20% korpschef, 10% ambtenaar IV13% heeft een SVPP

VVSG-bevraging integrale veiligheid

9 februari 2010 50opleiding secretarissen

Page 51: Veiligheid, een ramp? Wat u moet weten over de rol van de gemeente en zijn burgemeester op vlak van politie, brandweer, noodplanning en integrale veiligheid.

Lokaal integraal veiligheidsbeleid

De resultaten op de eerste bevraging geeft een zicht op het gebruik van het concept integrale veiligheid.

Geen zicht op:-de mate aan waarin dit concept concreet vorm krijgt (ad hoc, projectmatig enz.)-of de gemeente echt ‘de’ regisseur is van een lokaal veiligheidsbeleid.

Nuancering van de percentages en aantallen in de resultaten (40%).

Steden en gemeenten die zo’n gemeentelijk veiligheidsbeleid uitbouwen ervaren dit als zeer positief doordat ze hierdoor op structurele wijze bepaalde problemen te kunnen aanpakken.

VVSG-bevraging integrale veiligheid

9 februari 2010 51opleiding secretarissen

Page 52: Veiligheid, een ramp? Wat u moet weten over de rol van de gemeente en zijn burgemeester op vlak van politie, brandweer, noodplanning en integrale veiligheid.

Lokaal integraal veiligheidsbeleid

Nadja DesmetStafmedewerker gemeentelijk veiligheidsbeleid02/211 56 [email protected]

Lokaal integraal veiligheidsbeleidGemeenschapswachtenGerechtelijke alternatieve maatregelenBuurtbemiddeling / burenbemiddelingBurgerparticipatie in veiligheids- en leefbaarheidsbeleidRegierolVeiligheidsthema’s (diefstal, overlast, drugbeleid, hangjongeren, …)…

9 februari 2010 52opleiding secretarissen

Page 53: Veiligheid, een ramp? Wat u moet weten over de rol van de gemeente en zijn burgemeester op vlak van politie, brandweer, noodplanning en integrale veiligheid.

Dank voor uw aandacht!

Nog vragen?