1

VEILIGHEID & AANSPRAKELIJKHEID

Bastiaan Goedhart m.m.v. Mr. H. Koelewijn en

Mr. Dr. B.M. Paijmans

Even voorstellen• Docent Hogeschool Inholland

- Pabo Haarlem- Nascholing Noord- en Zuid-Holland

Bewegingsonderwijs en Motorische Remedial Teaching

• Vakleerkracht Basisschool ‘de Lunetten’ in Heemskerk

• Groepsleerkracht en MRT-er• Scholings- en Adviesbureau “Goedhart in Beweging”• Adviseur Veiligheid en Aansprakelijkheid Doelenadvocatuur Utrecht• Bestuur Netwerk Bewegingsonderwijs PABO’s Nederland

• Auteur ‘Basislessen Bewegingsonderwijs deel 1 2009’, werkbladen en methode Basislessen Bewegingsonderwijs in de speelzaal

Aansprakelijkheid in de actualiteit

2

RB Haarlem, 25 nov 2009. JA 2010 38

Over geld…. De eerste lessen na vakantie…

3

Tijdens een les bewegingsonderwijs (groep 3) blijft leerling A met haar pink hangen achter het armbandje van leerling B tijdens een tikspel. De pink is volledig ontwricht en leerling A heeft blijvende schade.

De ouders stellen de groepsleerkracht aansprakelijk voor de geleden schade en gederfde inkomsten.

Bewegen geeft grotere kans op ongelukken…..

‘Boze ouders’

4

Tendens

Toename Intensive mothering

ToenameClaim cultuur

A kid needs a small dosis of danger

Al geruime tijd veel onduidelijkheid over:

- bevoegheden - activiteiten- aansprakelijkheid - gebruik van materiaal - en meer…

Wie is bevoegd om met een trampoline te werken?

Moeten er matten liggen als je gaat ringzwaaien?

Is apenkooien verboden?

Is de school aansprakelijk voor ongelukken tijdens BSO?

Is er een maximale groepsgrootte voor bewegingsonderwijs?

5

Mag iemand met beperkte bevoegdheid buiten slagballen met een groep 8?

Mag je met twee klassen tegelijk gymmen in een sporthal met slechts 1 bevoegde leerkracht?

Mag iemand met Cios-diploma en specialisatie LOBOS (Leraarondersteuner

bewegingsonderwijs en sport) zelfstandig lesgeven binnen het primair onderwijs?

Wat is aanvaardbaar risico?

Aanvaardbaar risico? Wettelijk kader

• Onrechtmatige daad

• Kwalitatieve aansprakelijkheid werkgever

Risicoaansprakelijkheid(ipv schuldaansprakelijkheid)

Gedrag werknemer inhet kader van de overeengekomenWerkzaamheden… ”Not guilty’’

6

Vereisten: onrechtmatige daad• toerekening daad aan dader• schade• causaal verband tussen

daad en schade

WANNEER ONRECHTMATIGE DAAD?• inbreuk op een recht van de ander• een doen of nalaten in strijd met een

wettelijke plicht of• met hetgeen volgens ongeschreven

recht in het maatschappelijke verkeer betaamt (zorgvuldigheidsnorm)

Hoge Raad 1965: Het Kelderluik arrest: Coca Cola is voor de helft

aansprakelijk voor opgelopen schade.

Criteria:• de waarschijnlijkheid van onoplettendheid of

onvoorzichtig gedrag van potentiële slachtoffers;

• de kans dat daardoor ongevallen ontstaan;• de ernst van de gevolgen van die ongevallen;• de bezwaarlijkheid van de te nemen

veiligheidsmaatregelen.

Algemene opvatting:• Bewegingsonderwijs: grotere kans op

ongevallen (criteria 1 en 2)• Kinderen/jongeren in beweegsituaties

vergen extra oplettendheid• Omgeving sporthal/zwembad/

buitenaccommodatie vergt extra oplettendheid

• Organisatie/ toezicht van groot belang

7

ERNST VAN DE GEVOLGEN (criterium 3)

• Omvang van de schade• Aard van de schade (letselschade!)

BEZWAARLIJKHEID VAN DE VEILIGHEIDSMAATREGELEN

(criterium 4)

Gebruik van matten?Verbieden van een uitvoering?

Stilleggen van een les?Duidelijke specifieke regels?

……

Casus Freerunning groep 7/8

Regels:- 2 tegelijk- Ga op je eigen

manier over het obstakel

- Doe geen dingen die je niet kan en vraag anders hulp

Tijdens een les bewegingsonderwijs trekken wachtende kinderen aan een zaalvoetbaldoel dat opgeborgen staat tegen de muur. De lesgever ziet het geklier en roept dat ze er vanaf moeten blijven.Riempjes moeten het doel op zijn plaats houden, maar eentje zit los, de ander ontbreekt. Het doel valt op 3 kinderen. Eentje wordt met de ambulance afgevoerd. De MRI scan laat zwaar hoofdletsel zien.De leerkracht, school en beheerder wordenaansprakelijk gesteld.

8

Hoe ga je om met afgekeurd materiaal?

Afgekeurde mat is beter dan geen mat?

Ongeluk betekent altijd aansprakelijk?

….

VEILIGHEIDSMAATREGELEN

• mogelijk• bezwaarlijk• gebruikelijk• toereikend

Zwaaien aan de ringen; wel/geen mat(ten)?

3. Nazorg bij ongeval (welke handelingen wel/ niet uitgevoerd…)

• (Toepassen) EHBO• Geldig EHBO diploma• Toegang tot telefoon

• Later stadium; contact ouders, slachtoffer

Advies

• Gebruik matten als het kan• Papierwerk aanwezig/ in orde (vakwerkplan/schoolgids?)

• Aandacht voor risicovolle activiteiten• Kennis van EHBO• Lid van de KVLO• Snelle toegang tot professionele hulp• Nagaan hoe verzekering/ aansprakelijkheid

geregeld is (combinatie- functionaris, student, stagiair, zzp’r, ouder etc.)

9

Tot slot

• Blijf uitdagende lessen geven, veel niveaus, keuzemogelijkheden.

• Ieder neemt zijn eigen gevoel mee

• Van vallen kun je leren (vallen ≠ ongeluk)

• Niet bang maar bewust Voor meer info of volledige training/cursus: Bastiaan.Goedhart@inholland.nl

Bedankt voor jullie aandacht