In gesprek over valpreventie en brandveiligheid

VEILIG THUIS WONEN

Brandveiligheid Voorkomen van vallen pagina 2 van 14

INLEIDINGOuderen zijn bijna 3 keer vaker het slachtoffer van een fatale woningbrand dan de gemiddelde inwoner in Nederland. In 2016 bezochten 96.000 65-plussers de spoedeisende hulpafdeling van een ziekenhuis na een val. Met verschillende maatregelen kunnen mensen zelf veel doen om vallen te voorkomen en hun huis zo brandveilig mogelijk te maken. Als Wmo-consulent of medewerker van een wijkteam komt u veel bij mensen thuis. U kunt een grote rol spelen om mensen alert te maken op val- en brandpreventie.

Als wijkteammedewerker of Wmo-consulent heeft u tijdens een keukentafel-gesprek veel te bespreken. Brandveiligheid en valpreventie zijn aspecten die daarbij horen. Deze handreiking vertelt u waar u op kunt letten om risico’s in te schatten. Daarnaast vindt u tips en gesprekspunten die u helpen om het ge-sprek over brandveiligheid en valpreventie gestructureerd uit te voeren.

VOORBEREID OP HUISBEZOEKWie zelfstandig woont, is zelf verantwoordelijk voor zijn of haar veiligheid. Bewoners moeten op basis van de eigen beperkingen en woonsituatie zelf maatregelen treffen. Tijdens een keukentafelgesprek of huisbezoek kunt u hulpvragers hiervan bewust maken en advies geven. Als Wmo-consulent en wijkteammedewerker is het goed om:

• Te weten wat er in uw gemeente is geregeld rondom vergoedingen vanuit de Wmo en de Blijversregeling (een gunstige lening om een woning levensloop-bestendig te maken).

• Te weten wie de contactpersoon is bij de regionale brandweer voor advies in bepaalde situaties (de brandweer is onderdeel van een van de 25 Veiligheids-regio’s).

• Kennis te hebben van de sociale kaart; weten waar u naar kunt doorverwijzen voor valpreventie, beweegprogramma’s (veelal bieden thuiszorgorganisaties, welzijnsorganisaties of fysiopraktijken valpreventieprogramma’s aan).

• Contact op te nemen met de woningcorporatie, zorgaanbieder of brandweer als u risico’s signaleert die aangepakt moeten worden.

DIT ZEGT DE OVERHEIDDe meeste mensen die behoefte hebben aan zorg en/of ondersteuning willen graag zo lang mogelijk zelfstandig blijven wonen. Het kabinets- beleid is hier ook op gericht, bijvoorbeeld in de doelstellingen van de wet langdurige zorg. Het aspect (brand)veiligheid is hierbij een belang-rijk aandachtspunt. Zo wordt in de kamerbrief van 4 juni 2014 (Kamer-stuk 32 847, nr. 121) over de transitieagenda langer zelfstandig wonen aangegeven dat het langer zelfstandig wonen lokaal maatwerk is en zoveel mogelijk regionaal en lokaal georganiseerd dient te worden. ‘Het is dan ook aan de gemeenten om aandacht te geven aan brandveilig-heid bij zelfstandig wonende ouderen. Zo kunnen zij informatieavonden organiseren, brandveiligheid ter sprake brengen bij het keukentafelge-sprek als mensen een verzoek doen voor ondersteuning in het kader van de Wmo 2015 of als ze een huisbezoek brengen de brandveiligheid ook bekijken.’ (brief Tweede Kamer, december 2017)

Brandveiligheid Voorkomen van vallen pagina 3 van 14

IN GESPREK MET UW CLIËNTGaat u op huisbezoek of gaat u een keukentafelgesprek voeren en signaleert u risico’s voor brand of vallen? Lees dan deze tips:

• Neem de tijd voor het gesprek. Zorg dat u rust en vertrouwen uitstraalt. Vraag eerst hoe het met de hulpvrager gaat. Maak contact en begin niet meteen over risico’s in huis te praten.

• Vraag of zij iemand kennen die onlangs is gevallen in huis of dat zij iemand kennen die een woningbrand heeft meegemaakt. Vraag ook of zij meer kunnen vertellen: Hoe is dit gebeurd? Welke gevolgen had dit voor die persoon? Wat is ondernomen om een tweede voorval te voorkomen?

• Vraag wat iemand zelf lastig vindt in en om het huis. Wat doet iemand nog wel, maar zou hij of zij liever door iemand anders laten doen? Praat door op wat wordt aangedragen. Vraag naar welke oplossingen mogelijk zijn.

• Sluit op een positieve manier aan op wat ouderen en mensen die minder vitaal en oplettend zijn belangrijk vinden. Aansluiten doet u door te praten over: gezondheid, fitheid, mobiliteit, balans, onafhankelijkheid en zelfvertrouwen.

• Voer het gesprek samen met een naastbetrokkene, zoals een partner, zoon of dochter. Ouderen en mensen die minder vitaal en oplettend zijn, hebben minder mogelijkheid om in actie te komen. Zij onthouden minder wat ze kunnen doen en wat ze moeten regelen. Stuur aan op afspraken tussen uw cliënt en zijn naaste(n).

• Sluit het gesprek af door de afspraken te herhalen; Wat doet uw cliënt? Wat doet de naastbetrokkene? Wat doen zij samen, en wat doet u?

• Maak een vervolgafspraak om te kijken wat er geregeld is of nog moet worden geregeld.

BELANGRIJK!Lees u zelf in over welke maatregelen cliënten kunnen nemen om brand en vallen te voorkomen. Maak gebruik van een checklist tijdens het gesprek.

Onder ‘Informatie’ vindt u bronnen en checklists die u kunt gebruiken voor het gesprek over zowel het voorkomen van brand als over het voor-komen van vallen.

Brandveiligheid Voorkomen van vallen pagina 4 van 14

BRANDVEILIGHEIDFEITEN EN CIJFERSDe top vijf van meest voorkomende oorzaken van woningbrand zijn koken, stoken (schoorsteen), elektrische apparaten (bijvoorbeeld de wasdroger), elektra (gebruik van verlengsnoeren, stekkers, snoeren e.d.) en roken.

Er zijn meer dan 100.000 woningbranden per jaar. Daarbij komen tussen de 30 en 40 mensen om het leven. Ouderen zijn bijna 3 keer zo vaak het slachtoffer van een fatale woningbrand als de gemiddelde inwoner in Nederland.

Niet alleen ouderenNiet alleen bij ouderen kan er meer risico zijn op brand. Ook bij andere mensen die minder zelfredzaam zijn, kunnen de risico’s groot zijn. Denk aan personen met ggz-problematiek of mensen met een verstandelijke of lichamelijke beperking.

Risico’sEr zijn een aantal belangrijke risico’s die een huis minder brandveilig maken. Zo zijn er risicofactoren waar iets aan kan worden gedaan, zoals verouderde woningen, verouderde (slechte) apparatuur, roken, koken (op gas), de ont- vluchtingsmogelijkheden, de plaats en het onderhoud van rookmelders.

Daarnaast zijn er sociale risicofactoren: ouderen en andere minder zelfredzame mensen die alleen wonen, hebben een hogere kans op brand(wonden). Hebben mensen ook nog een verzamelwoede (hoarding), dan maakt een combinatie van deze aspecten het risico op een brand groter.

GevolgenEen woningbrand heeft een grote impact en werkt ontwrichtend voor de men-sen die het meemaken. Een brand ontwikkelt zich razendsnel. Een klein brandje kan binnen drie minuten uitmonden tot een volledige brand in een ruimte of hele woning. De rook die vrijkomt, is giftig en bij inademing levensgevaarlijk. Zelfs een kleine brand kan al veel schade veroorzaken. Niet alleen, omdat spul-len kunnen verbranden, maar ook, omdat rook en roet door het hele huis scha-de veroorzaakt aan allerlei materialen.

Na een brand is een woning vaak voor langere tijd niet bewoonbaar, bijvoor-beeld door roetschade. Niet alleen een afgebrand huis vraagt veel organisatie. Ook een huis met alleen brandschade vraagt veel: naast het verwerken van het trauma moeten allerlei zaken geregeld worden.

Brandveiligheid houdt in dat:1. de bewoner (maar ook de eigenaar van het pand en de brandweer) goed

is voorbereid op het voorkomen van brand en op het handelen als er toch brand uitbreekt;

2. uitbreiden van brand kan worden voorkomen;3. als er toch brand uitbreekt, dat dit snel wordt ontdekt en dat de bewoner

weet wat te doen.

Brandveiligheid Voorkomen van vallen pagina 5 van 14

CHECKLIST:Wat kunt u signaleren? Welke tips en adviezen kunt u geven? Let vooral op de risico´s in huis, maar bespreek ook het gedrag van de cliënt. Gebruik hiervoor een checklist, zodat u niets vergeet.

Voorbeelden van checklists zijn te vinden in de handelingskaart en een brochure voor ouderen.

Risico op ontstaan van brand verkleinen; waar kunt u op letten?✓ Zijn er werkende rookmelders in huis?✓ Waarop kookt uw cliënt? ✓ Heeft uw cliënt een schoorsteen en wordt deze gebruikt? ✓ Welke elektrische apparaten zijn in huis? ✓ Is het elektra in goede staat en op een juiste manier in gebruik? ✓ Rookt uw cliënt? Ziet u rookplekken?✓ Staat het huis erg vol?✓ Is er een traplift aanwezig?

Kijk onder andere in de brochure ‘Brandveiligheid, samen onze zorg’ om te zien wat risico’s zijn.

Als er brand uitbreekt; wat kunt u bespreken?✓ Weet de cliënt hoe hij zijn huis kan ontvluchten? ✓ Heeft de cliënt bij brand een werkende telefoon om buiten 112 te bellen? ✓ Is er hulp van anderen nodig als er brand uitbreekt?✓ Weet de cliënt dat het belangrijk is om ramen en deuren gesloten te houden

bij brand? Zeker als het niet lukt om te vluchten. Zo blijft giftige rook nog enige tijd buiten.

Een traplift betekent dat uw cliënt minder mobiel is en dat er waar-schijnlijk aanvullende maatregelen nodig zijn. Bespreek deze casus in uw wijkteam en breng in kaart wat er geregeld kan worden en wie u daarbij kunt inschakelen.

TIPS

Schakel de regionale brandweer in bij situaties met grote risico’s. Deskundigen kunnen huisbezoeken doen, risico’s signaleren, afspraken maken en aanpassingen uitvoeren.

Rookmelders kunnen draadloos gekoppeld worden aan die van buren. Rookmelders kunnen ook gekoppeld worden aan een alarmcentrale.

Belangrijk zijn goed hoorbare rookmelders. Dit geeft meer tijd om te reageren bij het ontstaan van brand én om op tijd het huis te ontvluchten.

Kijk op verkleindekansopbrand.nl voor meer tips.

Brandveiligheid Voorkomen van vallen pagina 6 van 14

Mevrouw van Gilzen is 52 jaar en woont alleen. Zij heeft te maken met ggz-problematiek en komt regelmatig verward over. Daarnaast heeft zij een verzamelwoede (hoarding). Haar huis staat vol met tweedehands spullen. In haar woonkamer, keuken en hal staan halfvolle vuilniszakken waar kleren in zitten. Het huis is slecht schoongemaakt. Er ligt veel stof. Daarnaast heeft ze geen rookmelder en kookt ze op gas.

Wat signaleert u?• Door de vele spullen is de vluchtweg bij brand geblokkeerd en is de brandweer bij een eventuele brand

belemmerd in haar werk.

• Er staan veel lege wijnflessen in de keuken en er liggen overal halfvolle bierblikjes.

• Het vermogen van mevrouw van Gilzen om adequaat en alert te reageren bij een brand kan door drankgebruik en haar mentale toestand soms extra sterk verminderd zijn.

• Er is geen rookmelder om haar te waarschuwen bij rook- en branduitbraak.

Wat kunt u doen? Alles wat u wilt aanpakken, doet u in samenspraak met uw cliënt! • Vraag aan uw cliënt of haar familie of vrienden kunnen helpen bij het opruimen van het huis.

• Als uw cliënt geen naasten of vrienden heeft die kunnen helpen, check dan de mogelijkheid van een lokale ontruimingsdienst en beslis samen of deze dienst bij het opruimen een rol kan spelen.

• Vraag uw cliënt of het rookmelderteam ingeschakeld mag worden.

• Vraag naar haar alcoholconsumptie. En ga het gesprek met haar daarover aan. Vertel haar wat de risico’s zijn bij brand als zij heeft gedronken, zoals een verminderd reactievermogen. Dring aan op een bezoek aan de huisarts om het alcoholgebruik te bespreken.

CASUS

Brandveiligheid Voorkomen van vallen pagina 7 van 14

INFORMATIE

Raadpleeg voor een goede voorbereiding onderstaande informatie. Checklists kunt u uitprinten en meenemen. Folders en flyers kunt u meenemen voor uw cliënt.

Informatie voor u als Wmo-consulent of wijkteammedewerker:

✓ In de brochure ‘Brandveiligheid, samen onze zorg’ vindt u specifieke informatie m.b.t. gasinstallatie, koken en elektrische apparatuur (de brochure is ook geschikt voor uw cliënt om door te lezen).

✓ www.loketbrandveiligleven.nl is een website waarop u uw ervaring, kennis en ideeën kunt uitwisselen met andere professionals en vrijwilligers. Er is een beheerteam dat vragen checkt en beantwoordt. Ook zijn er interessante initiatieven en projecten over brandveiligheid te vinden.

✓ Als wijkteamlid of Wmo-consulent kunt u de checklist voor gebouwbeheerders naslaan. Er staan bij iedere vraag antwoorden en tips.

✓ ANBO heeft het afgelopen jaar Woonconsulenten opgeleid, die bewoners adviseren over anti-inbraak, valpreventie en brandveiligheid. Lidmaatschap is wel een voorwaarde: www.anbo.nl/veiligwonen. 

✓ Hulpvragers kunnen zelf de Langer Thuis Test doen. Men krijgt ook meteen advies.

✓ Mensen die niet zelf een rookmelder kunnen plaatsen, kunnen het Rookmelderteam inschakelen. Dit initiatief van de Nederlandse Brandwonden Stichting bestaat uit meer dan 3.000 vrijwilligers die door de brandweer zijn getraind in het plaatsen van rookmelders. Zij doen dit kosteloos. brandwondenzorg.nl/rookmelderteam

1

Brandveiligheid,samen onze zorg!

Brandveiligheid Voorkomen van vallen pagina 8 van 14

Informatie voor uw cliënt

✓ Deze Handelingskaart biedt in een oogopslag de mogelijkheden om brand te voorkomen, te signaleren en geeft tips wat te doen als brand uitbreekt.

✓ De brandweer heeft specifiek voor ouderen een folder opgesteld.

✓ Mensen kunnen op www.brandveiligheidthuis.nl zelf een online checklist invullen over hoe veilig hun woning is. Ze kunnen de checklist ook downloaden en printen. Let op: dit is minder geschikt voor mensen die wat ouder en/of wat minder digitaal vaardig zijn. Een tip is dan om dit samen met een familielid of iemand uit het netwerk van de cliënt op te pakken.

✓ Op www.brandveiligthuis.nl staan ook meerdere folders over de belangrijkste risico’s van brand en wat mensen zelf kunnen doen om brand te voorkomen.

✓ Op www.hulpmiddelenwijzer.nl staan 10 tips voor brandveilig wonen.

✓ Dit handzame overzicht kunt u uitprinten en achterlaten bij uw cliënt.

AANDACHT VOOR BRANDVEILIGHEID

WIST U DAT?

De belangrijkste oorzaken van

woningbrand zijn:koken stoken &

open vuurelektrischeapparatuur

roken

Ouder worden geeft grotere risico’s.Deze kaart helpt u om de risico’s op brand te

voorkomen of te verkleinen.

KOKEN

• Blijf bij de pannen tijdens het koken

• Hou het fornuis vrij van brandbare spullen, zoals een pannenlap

• Gebruik een kookwekker om de pannen op het vuur niet te vergeten

• Hou een deksel bij de hand om vlam in de pan snel te doven

ROKEN, STOKEN & OPEN VUUR

• Rook niet in bed• Rook niet als u moe bent of in

slaap dreigt te vallen• Laat de schoorsteen regel-

matig vegen. Hoe vaak? Over-leg met de schoorsteenveger.

• Zet kaarsen en waxinelichtjes in een stevige houder en NIET in de buurt van brandbare spullen, zoals gordijnen.

ELEKTRICITEIT EN APPARATUUR

• Zet apparaten alleen aan als u thuis bent

• Reinig het stoffi lter van de wasdroger na elke droogbeurt

• Lees de gebruiksaanwijzing van een elektrische deken; doe de stekker eruit als u gaat slapen en vouw de deken nooit op, maar rol deze op

• Droog geen kleding of was bij elektrische kacheltjes

Steeds meer mensen in Gelderland-Zuid zijn zich bewust van hun eigen rol op het gebied van brandveiligheid.

Dit is ook belangrijk, want de kans op een woningbrand is 1 op de 65 woningen, dit is ongeveer 1 huis per 2

straten. Iedereen kan zelf van alles doen om de eigen brandveiligheid te vergroten. Deze kaart biedt tips en

handelingen om stap voor stap uw woning brandveiliger te maken. Zo zorgt u ervoor dat u bij brand tijdig

wordt gewaarschuwd en weet wat u moet doen.

Brandveilig wonen Handelingskaart

Voorkomen van brand

Koken

Elektrische apparatuur Roken

Kaarsen

Schone apparatuurVet in de afzuigkap kan gemakkelijk vlamvatten.Maak de afzuigkap maandelijks schoon.

Metalen filters kunnen vaak gewoon in de vaatwasser.

Brandbare materialenPlaats brandbare materialen ver genoeg van het fornuis. Zo voorkomt u dat deze per ongeluk vlam vatten.

Ook kleding is brandbaar. Kijk uit met wijde kleding en sjaaltjes.

Blijf er bijVlam in de pan komt regelmatig voor. Blijf in de buurt van het fornuis of de oven wanneer u kookt. Zo kunt u snelhandelen als het mis dreigt te gaan.

Gebruik een kookwekker om te voorkomen dat uw gerecht aanbrandt.

Wist u dat?• er waxinelichtjes op batterij verkrijgbaar zijn? Net zo sfeervol en toch brandveilig!• deze wél op de vensterbank of bij gordijnen geplaatst mogen worden?• dit bij echte kaarsen niet kan?

Beddengoed en stoffering vatten snel vlam. Rook niet in bed en zorg dat uw sigaret goed gedoofd is voordat u de kamer verlaat!

Koop een vlamdovende asbak, verkrijgbaar bij winkels met huishoudelijke artikelen.

Voorkom overbelastingMeerdere zware apparaten op één stopcontact/ stekkerdoos? Gebruik ze dan om de beurt om overbelasting te voorkomen.

Schone filtersMaak de filters van de droger na elke droogbeurt schoon. Dit bespaart energie en duurt maar 1 minuut!

Zet een prullenbakje naast de droger voor het stof.

In de buurt aan het stofzuigen? Zuig dan gelijk de droger en filters uit.

Brandveiligheid Voorkomen van vallen pagina 9 van 14

VOORKOMEN VAN VALLEN

FEITEN & CIJFERS Ouderen en mensen die minder vitaal en oplettend zijn, hebben grote kans om te vallen. Vallen klinkt onschuldig, maar in 2016 hebben 96.200 65-plussers de Spoedeisende Hulpafdeling van een ziekenhuis bezocht na een valongeval. De helft van deze valongevallen vond plaats in en om het huis. De komende jaren vergrijst Nederland verder. Verwacht wordt dat tot 2030 deze aantallen met zo’n 50% zullen stijgen.

Risico’s Oorzaken van vallen kunnen liggen bij mensen zelf en aan omstandigheden in en om het huis.

In en om het huis zijn dit de grootste risico’s:✓ drempels en opstapjes;✓ losliggende kleedjes en deurmatten;✓ onvoldoende loopruimte;✓ slechte verlichting;✓ verkeerd schoeisel;✓ gladde vloer in de badkamer.

Oorzaken bij mensen zelf zijn bijvoorbeeld: ✓ verminderd zicht; ✓ evenwichtsstoornissen;✓ weinig of minder spierkracht;✓ gebruik van medicijnen; ✓ verminderd gevoel in en controle over de voeten;✓ verminderd reactievermogen bij vallen; ✓ angst om te vallen. GEBROKEN HEUP

Jaarlijks breken ruim 15.000 Nederlanders hun heup, vrijwel altijd door een

val. Ruim driekwart is 75 jaar of ouder. 40% kan niet meer terug naar huis. Ze

moeten hun eigen huis inruilen voor een verpleeghuis. Slechts een kwart van de

ouderen staat welwillend tegenover advies en maatregelen om vallen te voor-

komen.

Brandveiligheid Voorkomen van vallen pagina 10 van 14

CHECKLIST:Wat kunt u signaleren? Welke tips en adviezen kunt u geven?Let vooral op de risico´s in huis, maar bespreek ook het gedrag van de cliënt. Gebruik hiervoor een checklist, zodat u niets vergeet. Voorbeelden van checklists zijn te vinden in de brochure ‘Zorg dat u thuis niet valt’ of ‘Hoe veilig bent u thuis?’

Risico op vallen verkleinen; waar kunt u op letten?✓ Is er voldoende verlichting? ✓ Kan de cliënt veilig van de trap? ✓ Hoe is het zicht van de cliënt? ✓ Draagt de cliënt stevig schoeisel? ✓ Zijn er struikelrisico’s, zoals omkrullende matten of losliggende snoeren of

gladde vloeren aanwezig? ✓ Welke (onveilige) gewoontes heeft de cliënt? Zoals spullen op de trap leggen,

snel gaan lopen na het opstaan of gebruik van een krukje om op te staan. ✓ Hoe veilig is de badkamer?

Tips voor het gesprek om risico’s te verkleinen:✓ Loop altijd samen met de cliënt door het huis wanneer u de risico’s inventari-

seert. Dan kunt u ook van hem of haar horen hoe de ruimte wordt gebruikt.✓ Zorg bij het geven van advies dat er goed wordt aangesloten bij de wensen

van de cliënt. Soms is het niet haalbaar om te komen tot de meest ideale maatregel, bijvoorbeeld het weghalen van een vloerkleed, maar staat de cliënt wel open voor een tussenmaatregel, zoals het plaatsen van een anti- slip-ondermat.

✓ Wanneer de cliënt zelf gemotiveerd is om een maatregel te nemen, is het goed praktische zaken door te spreken. Waar kunnen ze producten kopen? Kunnen ze deze installeren en of hebben ze er hulp bij nodig? Zo staan praktische barrières de uitvoering niet in de weg.

Tips voor het gesprek over hoe te reageren bij vallen: ✓ Weet uw cliënt wat hij of zij kan doen bij een val? Woont uw cliënt alleen?

Bespreek dan wie hij of zij kan waarschuwen. Zorg dat uw cliënt afspraken maakt met een vaste mantelzorger of bijvoorbeeld buren.

✓ Draagt uw cliënt een alarmknop? Adviseer dan dat uw cliënt die altijd draagt, zowel binnen als in de tuin.

TIPSWat er allemaal aangepast kan worden, vindt u bijvoorbeeld op www.regelhulp.nl. Blader door alle mogelijkheden. Er is veel mogelijk en er zijn veel simpele oplossingen voor lastige situaties.

In veel wijken of dorpen zijn vrijwillige klusdiensten. U kunt uw cliënt verwijzen naar deze gratis diensten.

Naast aanpassingen in en om huis is het trainen van spierkracht en balans cruciaal om vallen te voorkomen. Dit overzicht met eenvoudige beweegtips voor ouderen kunt u printen en meenemen.

Brandveiligheid Voorkomen van vallen pagina 11 van 14

Meneer en mevrouw Bennani zijn een ouder echtpaar, van respectievelijk 75 jaar en 70 jaar. Meneer Bennani is minder vitaal, loopt moeilijk en ziet en hoort minder goed. Het echtpaar heeft veel spullen in huis. Meneer kan beter lopen met een rollator, maar dit lukt niet in huis vanwege drempels en alle spullen. Zijn vrouw hecht aan al die spullen, die deels nog meegekomen zijn uit Marokko.

Wat signaleert u?

• Meneer Bennani kan snel vallen in huis. Door alle obstakels gebruikt hij de rollator niet in huis. Een stok heeft hij niet.

• Meneer Bennani heeft een leesbril.

• Mevrouw Bennani neemt haar man veel uit handen. Zij doet alles in huis.

• Meubels en accessoires staan in de looproute.

Wat kunt u doen?

• Ga het gesprek aan over hoe het dagelijks gaat in huis. Hoe het echtpaar hun dag doorbrengt, wat meneer doet en wat mevrouw doet.

• Vraag naar het lopen van meneer Bennani. Vraag of het lopen in huis goed gaat. Of dat hij liever met een stok of rollator wil lopen.

• Vraag of hij onlangs is gevallen in huis. Vertel dat oudere mensen vaak vallen en wat de mogelijke gevolgen kunnen zijn. Bespreek ook de gevolgen van een gebroken heup.

• Adviseer drempels te veranderen of weg te laten halen. Vraag wie hen daar bij kan helpen.

• Is er in de wijk een vrijwillige klussendienst? Vraag of een vrijwilliger aanpassingen in huis mag doen.

• Opper het idee dat een aantal spullen naar de kinderen of familie kan, zodat meneer meer ruimte heeft om te lopen met een stok of rollator.

• Vraag of zij weten wat ze moeten doen als meneer is gevallen. Hebben zij iemand in de buurt die snel kan helpen?

• Vraag hoe zij in beweging blijven. Adviseer het echtpaar elke dag naar buiten te gaan voor een boodschap of een wandeling. Wees zelf op de hoogte van groepsactiviteiten in het wijkcentrum of het buurthuis, zodat u gericht kunt doorverwijzen.

• Wijs meneer en mevrouw op de mogelijkheid van een gratis oogtest bij een brillenzaak.

CASUS

Brandveiligheid Voorkomen van vallen pagina 12 van 14

MEER INFORMATIERaadpleeg voor een goede voorbereiding onderstaande informatie. Checklists kunt u uitprinten en meenemen. Folders en flyers kunt u meenemen voor uw cliënt.

Informatie voor u als Wmo-consulent of wijkteammedewerker

✓ Factsheet Communicatie met ouderen over valpreventie.

✓ Lees de algemene tips over communiceren met mensen met een licht verstandelijke beperking.

✓ Op www.veiligheid.nl/valpreventie staat informatie voor professionals die zich bezighouden met valpreventie voor senioren. VeiligheidNL informeert over nieuws en feiten rondom valpreventie. Op de website van VeiligheidNL staat ook een landkaart van Nederland met een overzicht van aan-bieders van valpreventie.

Informatie voor uw cliënt

1. Checklist voor mensen zelf: Hoe veilig bent u thuis? Brochure voor mensen over hoe zij zich beschermen tegen vallen, brand en inbraak.

2. In de brochure ‘Zorg dat u thuis niet valt’ is een checklist opgenomen waarmee ouderen zelf kunnen zien of hun gewoontes en huis veilig zijn. Daarnaast zijn tips opgenomen om hun huis veiliger te maken en vallen te voorkomen. 

3. Op www.regelhulp.nl staat algemene informatie over hoe iemand woningaanpassingen kan regelen.

factsheet

Communicatie met ouderen over valpreventie

Zo beschermt u zichtegen vallen, brand en inbraak.

Gebruik de handige checklist!

Hoe veiligbent u thuis?

Brandveiligheid Voorkomen van vallen pagina 13 van 14

4. Op www.anbo.nl/veiligwonen staat informatie over ANBO Woonconsulenten. Zij bezoeken zelfstandig wonende ouderen aan huis en brengen risico’s op brand, inbraak en valgevaar in kaart. Zij geven op basis daarvan praktische veiligheidsadviezen. Een lidmaatschap is dan wel noodzakelijk.

5. Mensen kunnen zelf de Langer Thuis Test uitvoeren. Daarin krijgen zij ook meteen advies.

6. Op www.veiligheid.nl/vitaal-ouder-worden kunnen mensen allerlei informatie vinden over bewegen, voeding, mobiliteit, medicijngebruik en nog veel meer om vitaal te worden en te blijven!

7. ‘Neem de stap, blijf vitaal’ bevat 9 tips voor 65+ers om stevig op de been te blijven.

Dit is een uitgave van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en het Ministerie van Volksgezondheid Welzijn en Sport in samenwerking met Movisie.

Met medewerking van:VeiligheidNL: Judith Kuiper, Merei LugtenbergBrandweer Nederland: Peter Schuurmans, Berdike Duijzer, Jos Looijens, Annet Hulshof-Mourits, Hester Veltman, Jet Vroege

Redactie: Movisie: Marja van Middelaar, Shahrzad NouroziOpmaak: Suggestie & Illusie Maart 2018