VEGETATIEVE VERSCHIJNSELEN - NTS · 2020. 4. 22. · VAGALE REACTIE •Ook wel vasovagale reactie...
Transcript of VEGETATIEVE VERSCHIJNSELEN - NTS · 2020. 4. 22. · VAGALE REACTIE •Ook wel vasovagale reactie...
-
MASTERCLASS
VEGETATIEVE VERSCHIJNSELEN
IKE VAN DEN BRINK
PAUL SANDERS
WALTER POORTVLIET
DONDERDAG 12 APRIL 2018
-
DISCLOSURE
(potentiële) belangenverstrengeling Geen
Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium of andere (financiële)
vergoeding Aandeelhouder Andere relatie, namelijk …
Geen
-
INHOUD
• Intro
• Zenuwstelsel
• Vegetatief - vagaal
• Vragen
-
Sommige beelden kunnen als schokkend ervaren worden
-
STELLING
Vagaal of vegetatief?
-
AUTONOME ZENUWSTELSEL
• Ook wel vegetatieve zenuwstel genoemd
• Voor onbewuste aansturing v/h lichaam
-> onderverdeeld in Sympatisch en Parasympatisch zenuwstelsel
-
Sympatisch
• Hartslag ↑• Constrictie bloedvaten ↑• Ademhalingsfrequentie ↑
• Spijsvertering ↓
Parasympatisch
• Productie spijsvert sappen ↑• Darmbewegingen ↑• Nierfunctie ↑
• Hartslag ↓ (via n.vagus)• Ademhaling ↓
Bv: actief, sporten Bv: slapen
-
VEGETATIEVE VERSCHIJNSELEN
Door activering-prikkeling α-, β-adrenerge en nicotinergereceptoren:
• Zweten
• Misselijk
• Bleek (gelaat)
• Angst
• Onrust
-
IS VEGETATIEF DAN NIET
HETZELFDE ALS VAGAAL?
-
VAGALE REACTIE
• Ook wel vasovagale reactie (vaso =vaten, vagaal =hart )• Komt meer bij jongeren voor• Direct activeren parasympaticus en remming sympaticus
De vasovagale reactie. J.J. van Lieshout, W. Wieling en J.M. Karemaker. NTVG, mei 1993
• Stimulatie van vasovagale reactie: pijn, hevige emoties
• Adrenaline komt vrij -> prikkeling receptoren ->
β-adrenerge vasodilatatie
Spiertonus wordt minder: veneuze pooling
-
SYMPTOMEN VAGALE REACTIE
• Zweten
• Pupilverwijding
• Bleke huid
• Misselijk
• Duizelig, wazig zien, geen kleuren zien
• Hyperventilatie
-
SYMPTOMEN VAGALE REACTIE
• Staan -> val op grond
• Liggend -> ritmische trekkingen armen-benen, strekstijf,
soms incontinentie (lijkt op epileptisch insult)
-
Op een rij
Vegetatief
• Zweten
• Misselijk
• Bleek (gelaat)
• Angst
• Onrust
Vagaal
• Zweten
• Misselijk
• Bleke huid
• Pupilverwijding
• Duizelig, wazig zien, geen kleuren zien
• Hyperventilatie
-
STELLING:
Bij vagale – vegetatieve reactie ALTIJD 112 bellen!
-
WAT NU VOOR DE
PRAKTIJK BIJ BEPALEN
URGENTIE?
-
WANNEER DE URGENTIE AANPASSEN?
• Contextuele factoren:
Duur van de klachten en het verloopAndere ziektenMedicijnengebruikCommunicatieproblemen of onduidelijke hulpvraagGeen mantelzorgTaalbarrièreMelder is niet bij de patiënt
-
WANNEER DE URGENTIE AANPASSEN?
• Risicogroepen:
Hoge leeftijd
Leeftijd onder de 3 maanden
Zwangerschap
Chronisch zieken
Verminderde weerstand (chemotherapie, AIDS)
Recente operatie of opname
Inconsistent verhaal/verhaal klopt niet
-
WANNEER DE URGENTIE AANPASSEN?
• Alarmsignalen:
Tweede keer contact
Hevige pijn, angst of onrust
Snelle verslechtering van de conditie
Niet- pluisgevoel van de triagist
-
VEGETATIEVE VERSCHIJNSELEN
TAKE HOME• Lastig
• Lijkt op vagale reactie
• Handvatten voor beoordeling:
contextuele factoren
risicogroepen
alarmsymptomen voor aanpassen urgentie
-
BRONNEN
• De vasovagale reactie. J.J. van Lieshout, W. Wieling en J.M. Karemaker. NTVG, mei 1993
• NHG standaard stabiele angina pectoris
• Wikipedia autonoom zenuwstelsel
• Youtube (www.youtube.com/watch?v=keHgiV8CsjY)